Bài giảng Quản lí hàng tồn kho trong chuỗi cung ứng - Nguyễn Thanh Phong

Nội dung text: Bài giảng Quản lí hàng tồn kho trong chuỗi cung ứng - Nguyễn Thanh Phong

1. TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI VIỆN KINH TẾ & QUẢN LÝ QUẢN LÝ HÀNG TỒN KHO TRONG CHUỖI CUNG ỨNG GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN: GVC.TS. NGUYỄN VĂN NGHIẾN NHÓM THỰC HIỆN – NHÓM 6 1. NGUYỄN THANH PHONG 2. ĐẶNG THỊ THANH LOAN 3. ĐỖ TRUNG KIÊN 4. TRẦN PHƯƠNG THANH
2. NỘI DUNG TRÌNH BÀY MỤC TIÊU CỦA NGHIÊN CỨU PHẦN 1: LÝ THUYẾT VỀ HÀNG TỒN KHO PHẦN 2: CHI PHÍ HÀNG TỒN KHO PHẦN 3: PHÂN LOẠI VÀ CÁCH TÍNH CHI PHÍ HÀNG TỒN KHO PHÀN 4 ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ CỦA DOANH NGHIỆP TRONG VIỆC QUẢN LÝ HTK TỔNG KẾT CHƯƠNG CÂU HỎI NGHIÊN CỨU
3. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU TẦM 1. Hiểu được tầm quan trọng của hàng tồn kho trong QUAN chuỗi cung ứng. TRỌNG 2. Đánh giá được vai trò và tầm quan trọng của hàng tồn THẢO VAI kho trong nền kinh tế. LUẬN TRÒ 3. Hiểu được những lý do chính về việc dự trữ hàng tồn MỤC kho. 4. Thảo luận các loại chi phí liên quan đến hàng tồn kho TIÊU và mối quan hệ của chúng đến việc ra quyết định về dự trữ hàng tồn kho của doanh nghiệp. PHÂN LÝ DO LOẠI 5. Hiểu được cách phân loại các danh mục hàng tồn kho. CHI 6. Thảo luận, đánh giá hiệu quả các doanh nghiệp trong PHÍ việc quản lý hàng tồn kho của họ.
4. PHẦN 1: LÝ THUYẾT VỀ HÀNG TỒN KHO 1. Khái niệm và vai trò của hàng tồn kho HÀNG 2. Hàng tồn kho trong nền kinh tế TỒN 3. Hàng tồn kho trong doanh nghiệp KHO
5. 1. KHÁI NIỆM VÀ VAI TRÒ VỀ HÀNG TỒN KHO Định nghĩa: Hàng tồn kho, hay hàng lưu kho, là danh mục nguyên vật liệu và sản phẩm hoặc chính bản thân nguyên vật liệu và sản phẩm đang được một doanh nghiệp giữ trong kho. Có 3 lý do để doanh nghiệp có nhu cầu về hàng tồn kho như sau: 1 2 3 Thứ nhất: Có độ trễ Thứ hai: Có những Thứ ba: Để khai thác về thời gian thay đổi trong nguồn tính kinh tế nhờ quy trong chuỗi cung cung và cả nguồn cầu mô. Nếu không có ứng, DN phải tích CUNG - CẦU THAY HTK thì chi trữ một lượng hàng ĐỔI phí logistics tăng lên. nhất định để đảm Vì vây, HTK nhằm bảo nguồn NVL/SP giảm chi phí logistics
6. HTK ẢNH HƯỞNG ĐẾN NHÂN TỐ ROA Tỷ số lợi nhuận trên tài sản (hay Chỉ tiêu hoàn vốn tổng tài sản, Hệ số quay vòng của tài sản, Tỷ suất sinh lời trên tổng tài sản), thường viết tắt là ROA Annual Net Income: Lợi nhuận ròng (lợi nhuận sau thuế) Average Total Assets: Bình quân tổng tài sản Net Profit Margin: Tỷ suất lợi nhuận biên Assets Turnover Ratio: Số vòng quay tài sản Vì lợi nhuận ròng chia cho doanh thu bằng tỷ suất lợi nhuận biên, còn TĂNG GIẢM HÀNG doanh thu chia cho giá trị bình quân tổng tài sản bằng hệ số quay vòng ROA TỒN KHO của tổng tài sản
7. CÂN BẰNG CUNG CẦU – QUẢN LÝ HÀNG TỒN KHO Tình toán hàng tồn kho như thế nào cho hợp lý? Mang lại hiệu quả cao? CUNG MÔ HÌNH QUẢN LÝ CẦU QUẢN LÝ HIỆU QUẢ ÁP LỰC PHẢI CÂN BẰNG DN PHẢI NGHIÊN CỨU CÁC QUẢN LÝ HTK VÀ CÁC CUNG CẦU MÔ HINH QUẢN LÝ HTK CHI PHÍ LIÊN QUAN
8. 2. HÀNG TỒN KHO ĐỐI VỚI NỀN KINH TẾ MỸ NHẬN XÉT: HÀNG TỒN KHO LIÊN QUAN ĐẾN YẾU TỐ GDP (USA) • Tỷ lệ % hàng tồn kho/GDP giảm từ 5.4% xuống 3.8% • Chi phí hàng tồn kho tăng từ 227 tỷ $ lên 337 tỷ $ Có 1 số năm không giảm mà tăng: 1989; 1994; 1995 do ảnh hưởng của cuộc khủng hoảng của nền kinh tế toàn cầu KẾT LUẬN: Các doanh nghiệp đã tập trung cho việc giảm hàng tồn kho và kết quả cho thấy rằng chi phí hàng tồn kho đã giảm đáng kể, giảm bằng cách: • Giảm lượng hàng tồn kho • Giảm chi phí vận chuyển và chi phí khác liên quan
9. CẢI THIỆN CHỈ SỐ VÒNG QUAY HTK DOANH NGHIỆP MỸ Một nghiên cứu được công bố trong tháng 12 năm 1999 bởi doanh nghiệp quản lý Pittiglio, Rabin, Todd, & McGrath ở Waltham, Massachusetts, cho thấy rằng các doanh nghiệp Mỹ đã cải thiện đáng kể sau khi quay vòng hàng tồn kho của họ trong những năm qua. Theo báo cáo, vòng quay hàng tồn kho của Mỹ tăng hơn 12% từ năm 1994 đến 1998 với trung bình 5,4 lượt hàng năm. Báo cáo cũng chỉ ra trong cùng thời gian, trung bình tiền mặt, và số ngày trả tiền cho nguyên liệu và nhận được thanh toán cho các sản phẩm cải thiện bằng 10% đến 100 ngày. Báo cáo cho biết điều chỉnh vòng quay hàng tồn kho là cách để khắc phục vấn đề giảm lợi nhuận và làm chậm tăng trưởng hàng năm. Ngoài ra, nhiều doanh nghiệp lớn của Mỹ cũng đã đầu tư hàng triệu đô la trong vài năm qua để tự động hóa quy trình quản lý hàng tồn kho của họ bằng cách sử dụng các công cụ quản lý chuỗi cung ứng phức tạp. Ông Monroe cho hay, việc chuyển đổi liên tục từ các mô hình sản xuất dự báo truyền thống tới mô hình linh hoạt hơn như nhu cầu xây dựng, trinh tự xây dựng và sản xuất dòng chảy cũng đang thay đổi cách nhìn của các doanh nghiệp vào hàng tồn kho. Việc nhấn mạnh một chuỗi cung ứng tích hợp đầy đủ có nghĩa là hàng tồn kho hầu như không tốn nhiều thời gian không sử dụng. Nguồn: Jaikumar Vijayan, Computerworld, Framingham, Mass (7 tháng 5, 2001).
10. 2. CHỈ SỐ VÒNG QUAY HÀNG TỒN KHO TR & HTK bình quân tính trong cùng một kỳ Ý NGHĨA CHỈ SỐ: - Là thước đo các sản phẩm của một doanh nghiệp tốt như thế nào trên thị trường cũng như vấn đề quản lý hàng tồn kho tốt như thế nào. - Thể hiện qua số lần trong một năm các doanh nghiệp cũng như các nhà bán lẻ và nhà sản xuất có thể bán hoặc sử dụng toàn bộ hàng tồn kho nguyên liệu thô hoặc thành phẩm. - Doanh nghiệp càng có thể quay vòng được hàng tồn kho bao nhiêu thì càng tốt bấy nhiêu. Theo Andy Chatha, một nhà phân tích của tập đoàn tư vấn ARC nói rằng: "Bất cứ khi nào bạn dự trữ hàng tồn kho, nó có nghĩa là nguồn lực của bạn không tạo ra dòng chảy tiền mặt" VÍ DỤ: QUẢN LÝ HÀNG TỒN KHO CỦA TẬP ĐOÀN SẢN XUẤT MÁY TÍNH DELL
11. CHỈ SỐ VÒNG QUAY HÀNG TỒN KHO QUẢN LÝ HTK Hàng tồn kho Hàng tồn kho ít nhiều • Có thể không đáp ứng nhu cầu thị trường • Đáp ứng nhu cầu thị • Giảm chi phí lưu kho trường • Tăng chi phí sản xuất, vận • Tăng chi phí lưu kho ĐÁNH ĐỔI chuyển • Giảm chi phí sản xuất, vận . chuyển . DOANH NGHIỆP ĐÔI KHI PHẢI ĐÁNH ĐỔI, VÌ THẾ CẦN PHẢI XÂY DỰNG KẾ HOẠCH HÀNG TỒN KHO HIỆU QUẢ NHẤT
12. 3. HÀNG TỒN KHO TRONG DOANH NGHIỆP CHI PHÍ DỰ TRỮ HÀNG TỒN KHO - Chi phí dự trữ hàng tồn kho trung bình khoảng 35% tổng chi phí logistics cho các doanh nghiệp VÍ DỤ: Giả định rằng Kimberly-Clark dự kiến để thực hiện một lượng hàng tồn kho trung bình hàng tháng trong quý đầu tiên của năm là 500.000 tá tã. Nếu mỗi tá tã có giá trị 5,00 $, giá trị của hàng tồn kho sẽ là 2.500.000$ (5$×500.000). Nếu định mức chi phí lưu trữ hàng tồn kho là 20%, thì giá trị lưu trữ hàng tồn kho hàng năm sẽ là 500.000$ hàng năm. Nếu hàng tồn kho trung bình tăng lên thành 600.000 tá, kết quả này sẽ làm tăng thêm 100.000 $ chi phí hàng tồn kho. Nếu hàng tồn kho trung bình tăng mà không làm cho doanh số bán hàng tăng, Kimberly- Clark sẽ phải đối mặt với việc giảm giá trị lợi nhuận
13. 3. HÀNG TỒN KHO TRONG DOANH NGHIỆP Mua số lượng lớn thì giảm chi Sản xuất nhiều phí mua hàng KHÂU MUA VẬN CHUYỂN SẢN XUẤT và liên tục cũng và vận chuyển giảm chi phí Mua với số Có kế hoạch sản nhưng làm Vận chuyển số nhưng làm lượng lớn, phù xuất hợp lý, tăng chi phí lưu lượng nhiều và tăng chi phí lưu hợp với nhu cầu quản lý tốt bán kho, hàng hóa nhiều đối tác vận kho thực tế thành phẩm đang vận chuyển chuyển cũng mất chi phí lưu LÀM GIẢM/TĂNG kho CHI PHÍ HÀNG TỒN KHO CẦU BIẾN ĐỘNG/THỜI VỤ DN CẦN TÍNH TOÁN MỨC TK AN TOÀN KHÂU SX Cần tình toán mức tồn kho dự toán đề phòng các tình huống cầu biến động, khâu sản xuất, tính thời vụ, hàng dễ hỏng
14. 3. HÀNG TỒN KHO TRONG DOANH NGHIỆP Logistics hỗ trợ gì cho Doanh nghiệp? LOGISTICS Dùng Logistics để giải quyết các xung TÀI CHÍNH SẢN XUẤT TIẾP THỊ đột về tồn kho • Mong muốn hàng • Duy trì sản xuất • Mong muốn đạt tồn kho ở mức lâu dài và chi phí được dịch vụ thấp để tăng thu mua hàng ở khách
15. 1. TẦM QUAN TRỌNG CỦA HÀNG TỒN KHO 1 2 3 Chi phí hàng tồn kho Mức hàng tồn kho Chi phí quyết định thể hiện cấu thành một doanh nghiệp thỏa hiệp trong quan trọng của tổng duy trì tại các điểm logistics thường chi phí logistics trong trong hệ thống xuyên phụ thuộc và doanh nghiệp logistics của nó sẽ ảnh hưởng đến chi ảnh hưởng đến mức phí hàng tồn kho độ dịch vụ doanh nghiệp có thể cung cấp cho khách hàng của mình
16. 2. THÀNH PHẦN CHÍNH TRONG CHI PHÍ HÀNG HÓA ❖BẢO HIỂM/THUẾ ❖RỦI RO/LẠC HẬU Các khoản phí bảo hiểm và Hàng hoá, dự trữ trong kho nộp thuế cho nhà nước cho một thời gian có thể trở . CHI PHÍ nên lỗi thời và giảm về giá trị HTK ❖CHI PHÍ VỐN ❖CHI PHÍ KHO Bao gồm chi phí xử lý hàng, di Còn gọi là chi phí cơ hội hoặc chuyến sản phẩm vào và ra chi phí lãi suất khỏi kho, tiền thuê nhà, sưởi . ấm CHI PHÍ HÀNG TỒN KHO BAO GỒM 4 LOẠI CHI PHÍ CHÍNH
17. 3. MỘT SỐ CHI PHÍ KHÁC CHI PHÍ ĐẶT HÀNG Kích thước lô hàng càng lớn thì tồn kho vật tư càng lớn, nhưng chúng ta đặt hàng ít lần trong năm thì chi phí đặt hàng hàng năm thấp hơn
18. CHI PHÍ TỒN TRỮ SO VỚI CHI PHÍ ĐẶT HÀNG Khi mua nguyên vật liệu với kích thước lô hàng lớn sẽ làm tăng chi phí tồn trữ nhưng chi phí mua hàng thấp hơn do chiết khấu theo số lượng và cước phí vận chuyển cũng giảm
19. CHI PHÍ HẾT HÀNG - Mất doanh thu, mất khách hàng vào tay đối thủ - Ngừng hoạt động dây chuyến sản xuất CHI PHÍ TỒN TRỮ TRONG QUÁ TRÌNH VẬN CHUYỂN - Giao hàng càng nhanh, giao dịch càng sớm xong và doanh nghiệp nhận sớm được thanh toán. Giao nhanh thì cước logistics cao, doanh nghiệp muốn tính toán đến sự đánh đổi giữa chi phí vận chuyển và chi phí dự trữ vận chuyển. - Hàng tồn kho trong quá trình vận chuyển thường chi phí ít hơn là dự trữ hàng tồn kho trong kho vì không bao gồm chi phí kho, chi phí thuế. Chủ yếu là chi phí vốn, bảo hiểm
20. 4. CÁCH TÍNH CHI PHÍ HÀNG TỒN KHO Bước 2: Đo lường mỗi thành Bước 3:Tính Bước 1: Xác phần chi phí tổng chi phí lưu định giá trị của theo tỷ lệ giá trị kho cho một mặt hàng được sản phẩm lưu đơn vị sản phẩm lưu trữ trong kho trong một rồi nhân chi phí kho đơn vị thời gian lưu kho
21. VÍ DỤ VÊ CÁCH TÍNH CHI PHÍ HÀNG TỒN KHO Ví dụ: Giả sử rằng một doanh nghiệp sản xuất đĩa cứng cho máy tính cá nhân với chi phí sản xuất biến đổi 100 $ cho mỗi chiếc. Danh sách bảng 6-3. Các thành phần chi phí dự trữ như là tỷ lệ phần trăm của giá trị sản phẩm. Chi phí tồn kho hàng năm của một đĩa cứng được tính như sau: 100 $ × 25% = 25 $ mỗi năm
22. PHẦN 3: PHÂN LOẠI - TÍNH MINH BẠCH CỦA HÀNG TỒN KHO
23. PHÂN LOẠI HÀNG TỒN KHO THEO PHƯƠNG PHÁP ABC A: Các mặt hàng chỉ có 20% trong danh mục chiếm 80% doanh thu B: Các mặt hàng chiếm 50% trong danh mục, chiếm 15% doanh thu C: 30% các mặt hàng còn lại chiếm 5% doanh số
24. PHÂN LOẠI HÀNG TỒN KHO THEO PHƯƠNG PHÁP ABC B1: Liệt kê danh mục sản phẩm, tính toán tỷ lệ phần trăm doanh thu. B2: Sắp xếp thứ tự, phân loại
25. PHÂN LOẠI HÀNG TỒN KHO THEO GÓC PHẦN TƯ Phân loại theo 2 tiêu chí chính: • GIÁ TRỊ • RỦI RO
26. TÍNH MINH BẠCH CỦA HÀNG TỒN KHO THỂ HIỆN QUA SỰ “NHÌN THẤY” HÀNG TỒN KHO: Những thứ tồn kho: nguyên vật liệu, vật tư, thành phẩm Hệ thống: Nhà cung cấp, nhà máy, kho hàng, địa điểm KH Cấp độ: Tiến độ, cái gì giao trước – cái gì giao sau
27. LỢI ÍCH THU ĐƯỢC CHẤT LƯỢNG DỊCH VỤ QUAN HỆ VỚI KHÁCH HÀNG GIẢM CHI PHÍ – TĂNG LỢI NHUẬN
28. PHẦN 4: ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ CỦA DOANH NGHIỆP THÔNG QUA VIỆC QUẢN LÝ HTK
29. ĐÁNH GIÁ THÔNG QUA 4 YẾU TỐ: • SỰ HÀI LÒNG CỦA KHÁCH HÀNG • XÚC TIẾN BÁN HÀNG • SỰ LUÂN CHUYỂN CỦA HÀNG HÓA • TỶ LỆ TỒN KHO TRÊN SỐ LƯỢNG HÀNG BÁN
30. SỰ HÀI LÒNG CỦA KHÁCH HÀNG Liệu khách hàng của doanh nghiệp hài lòng với mức độ dịch vụ khách hàng không ?
31. XÚC TIẾN BÁN HÀNG Nhu cầu đặt hàng sau xúc tiến như thế nào ?
32. SỰ LUÂN CHUYỂN HÀNG TỒN KHO Các biện pháp làm thay đổi chi phí hàng tồn kho như thế nào ?
33. TỶ LỆ TỒN KHO TRÊN SỐ LƯỢNG BÁN Hàng tồn kho có tỷ lệ với doanh số bán hàng ?
34. TỔNG KẾT