Bài giảng Thương mại điện tử - Chương 3: Các mô hình kinh doanh TMĐT - Trần Trí Dũng

pdf 62 trang huongle 4390
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Bài giảng Thương mại điện tử - Chương 3: Các mô hình kinh doanh TMĐT - Trần Trí Dũng", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • pdfbai_giang_thuong_mai_dien_tuu_chuong_3_cac_mo_hinh_kinh_doan.pdf

Nội dung text: Bài giảng Thương mại điện tử - Chương 3: Các mô hình kinh doanh TMĐT - Trần Trí Dũng

  1. Chương 3: Các mô hình kinh doanh TMĐT ThS. Tr ần Trí D ũng 1 23 January 2014
  2. Nội dung Case: BLUE NILE INC. 1. Phân l ọai hình thức TMĐT 2. Các thành phần trong TMĐT 3. Các mô hình kinh doanh TMĐT 4. Một s ố website TMĐT Thực hành: Mua hàng tr ực tuy ến (sách, quần áo, đồ l ưu ni ệm, ) 2 23 January 2014
  3. Case: BLUE NILE INC. đang thay đổi ngành công nghi ệp trang s ức như thế nào  Gi ới thi ệu: – Blue Nile Inc. (www.bluenile.com) được thành l ập n ăm 1999 – Chuyên bán kim c ương (diamond) và đồ trang sức (jewelry) tr ực tuy ến. 3 23 January 2014
  4. Case: BLUE NILE INC. đang thay đổi ngành công nghi ệp trang s ức như thế nào (tt)  Họat độ ng: – Lo ại b ỏ đượ c nh ững c ửa hàng & các trung gian, từ đó gi ảm giá s ản ph ẩm (35% so v ới đố i th ủ) – Cung c ấp nhi ều thông tin h ơn so v ới c ửa hàng truy ền th ống – Đư a ra s ự x ếp h ạng (rating) cho các s ản ph ẩm – Hi ển th ị giá nh ằm giúp khách hàng có th ể so sánh giá v ới các c ửa hàng khác – Đư a ra s ự b ảo đả m s ẽ hòan ti ền l ại trong 30 ngày 4 23 January 2014
  5. Case: BLUE NILE INC. đang thay đổi ngành công nghi ệp trang s ức như thế nào (tt)  Thành qu ả: – Đứ ng th ứ 7 trong danh sách nh ững công ty trang sức hàng đầ u n ướ c Mỹ, n ăm 2004 – Đạ t doanh s ố $210 tri ệu n ăm 2006. Để đạ t đượ c doanh s ố này thì:  TMTT: 200 c ửa hàng và 1,800 nhân viên  TMĐT: 115 nhân viên và một nhà kho r ộng 10,000 (square-foot) – Mức t ăng doanh s ố hàng n ăm kh ỏang 40% 5 23 January 2014
  6. Case: BLUE NILE INC. đang thay đổi ngành công nghi ệp trang s ức như thế nào (tt)  Nh ững bài h ọc: – Blue Nile cung c ấp nh ững ti ện ích trong TMĐT nh ư: catalogs điện t ử, công c ụ tìm ki ếm, gi ỏ mua hàng và một s ố d ịch v ụ khác – Gi ảm chi phí v ận hành (operating costs) và t ăng kh ả n ăng ti ếp c ận th ị tr ườ ng, Blue Nile nhanh chóng gia t ăng th ị ph ần và l ọai nhi ều đố i th ủ khác ra kh ỏi cu ộc ch ơi. 6 23 January 2014
  7. 1. Phân l ọai hình thức TMĐT  Theo đố i t ượng tham gia: Chính ph ủ Doanh nghi ệp Ng ườ i tiêu (Government) (Business) dùng (Consumer) Chính ph ủ G2G G2B G2C (Government (Cộng tác) (Thông tin) (Thông tin) Doanh nghi ệp B2G B2B B2C (Business) (Đấ u th ầu) (Sàn giao dịch) (Bán lẻ) Ng ườ i tiêu C2G C2G C2C dùng (Đóng thu ế) (So sánh giá) (Đấ u giá) (Consumer) 7 23 January 2014
  8. 1. Phân l ọai hình thức TMĐT (tt)  Theo hình th ức d ịch v ụ: – Chính ph ủ điện t ử – Ngân hàng điện t ử – Giáo d ục điện t ử.  Theo công ngh ệ k ết n ối mạng: – Th ươ ng mại điện t ử h ữu tuy ến – Th ươ ng mại điện t ử vô tuy ến (TMĐT di độ ng). 8 23 January 2014
  9. 2. Các thành phần trong TMĐT  Ng ười tham gia & các thành ph ần c ủa TMĐT  Các giao d ịch trong ch ợ điện t ử 9 23 January 2014
  10. 2. Các thành phần trong TMĐT (tt)  Ng ười tham gia & các thành ph ần c ủa TMĐT: V Ng ườ i mua/khách hàng V Front end V Ng ườ i bán V Back end V Sản ph ẩm và d ịch v ụ V Trung gian ° Sản ph ẩm s ố hóa V Đố i tác kinh doanh V Cơ s ở h ạ t ầng V Các d ịch v ụ h ỗ tr ợ 10 23 January 2014
  11. 2. Các thành phần trong TMĐT (tt)  Ng ười tham gia & các thành ph ần c ủa TMĐT (tt): – Front end  The portion of an e-seller’s business processes through which customers interact, including the seller’s portal, electronic catalogs, a shopping cart, a search engine, and a payment gateway – Back end  The activities that support online order fulfillment, inventory management, purchasing from suppliers, payment processing, packaging, and delivery 11 23 January 2014
  12. 2. Các thành phần trong TMĐT (tt)  Ng ười tham gia & các thành ph ần c ủa TMĐT (tt): – Trung gian  Đố i t ượ ng th ứ 3 ho ạt độ ng gi ữa ng ườ i bán và ng ườ i mua – Các d ịch v ụ h ỗ tr ợ  Các d ịch v ụ nh ằm đả m b ảo độ tin c ậy và t ạo lòng tin cho các đố i t ượ ng tham gia giao d ịch. 12 23 January 2014
  13. 13 23 January 2014
  14. 14 23 January 2014
  15. 2. Các thành phần trong TMĐT (tt)  Các giao d ịch trong TMĐT: 15 Ngu ồn: Turban, 2006 23 January 2014
  16. 3. Các mô hình kinh doanh TMĐT  Cửa hàng điện t ử/tr ực tuy ến (storefront) – Website bán s ản ph ẩm tr ực tuy ến. – Dạng B2C – Các k ỹ thu ật chính c ủa storefront: catalog điện t ử, gi ỏ mua hàng, công c ụ tìm ki ếm, thanh tóan tr ực tuy ến, – Các ví d ụ: www.walmart.com, www.bestbuy.com, www.thegioididong.com, 16 23 January 2014
  17. 3. Các mô hình kinh doanh TMĐT (tt) Jeff Bezos - CEO Amazon.com: Năng khi ếu là b ẩm sinh, l ựa ch ọn m ới ph ức tạp! Tôi m ạo mu ội d ự đoán r ằng khi b ạn tr ở thành c ụ già 80 tu ổi, trong nh ững phút giây t ự v ấn l ặng l ẽ, h ồi t ưở ng v ề cu ộc đờ i đã qua, b ạn s ẽ nhìn l ại m ột lo ạt nh ững l ựa ch ọn c ủa mình. Rốt cu ộc, con ng ườ i mà b ạn tr ở thành chính là nh ững gì b ạn đã l ựa ch ọn. Bạn hãy t ự t ạo nên câu chuy ện k ỳ thú cho cu ộc đờ i mình. (Trích bài phát bi ểu c ủa ông Jeff Bezos tại l ễ khai gi ảng Đạ i h ọc Princeton, 2010) 17 23 January 2014
  18. 3. Các mô hình kinh doanh TMĐT (tt)  www.amazon.com – Nhà bán lẻ tr ực tuy ến – Thành l ập n ăm 1994 – Cung c ấp hàng tri ệu s ản ph ẩm cho h ơn 17 tri ệu ng ườ i trên 160 nướ c trên th ế gi ới – Ban đầ u ch ỉ bán sách, nh ưng sau đó danh mục hàng hóa liên tục đượ c mở r ộng 18 23 January 2014
  19. 3. Các mô hình kinh doanh TMĐT (tt)  www.amazon.com – Nhà bán lẻ tr ực tuy ến – Vi ệc tìm ki ếm và mua hàng đơ n gi ản: tìm ki ếm, ch ọn l ựa, add vào gi ỏ mua hàng và thanh tóan – Riêng bi ệt hóa để ph ục v ụ khách hàng tr ở l ại: t ạo một CSDL l ưu lại các giao d ịch tr ướ c đó c ủa khách hàng 19 23 January 2014
  20. 3. Các mô hình kinh doanh TMĐT (tt)  www.amazon.com – Trang ch ủ (New user) 20 23 January 2014
  21. 3. Các mô hình kinh doanh TMĐT (tt)  www.amazon.com – Trang ch ủ 21 23 January 2014
  22. 3. Các mô hình kinh doanh TMĐT (tt)  www.amazon.com – Trang profile cá nhân 22 23 January 2014
  23. 3. Các mô hình kinh doanh TMĐT (tt)  www.amazon.com – Ch ọn s ản ph ẩm & add vào gi ỏ mua hàng 23 23 January 2014
  24. 3. Các mô hình kinh doanh TMĐT (tt)  www.amazon.com – Thanh tóan 24 23 January 2014
  25. 3. Các mô hình kinh doanh TMĐT (tt)  www.amazon.com – Thanh tóan 25 23 January 2014
  26. 3. Các mô hình kinh doanh TMĐT (tt)  www.amazon.com – Add vào gi ỏ mua hàng 26 23 January 2014
  27. 3. Các mô hình kinh doanh TMĐT (tt)  www.amazon.com – Thanh tóan 27 23 January 2014
  28. 3. Các mô hình kinh doanh TMĐT (tt)  www.amazon.com – Shipping 28 23 January 2014
  29. 3. Các mô hình kinh doanh TMĐT (tt)  www.amazon.com – Thông tin thanh tóan 29 23 January 2014
  30. 3. Các mô hình kinh doanh TMĐT (tt)  Siêu th ị điện t ử/tr ực tuy ến (e-mall) – Dạng B2C – Trung tâm mua s ắm tr ực tuy ến, bao g ồm nhi ều cửa hàng tr ực tuy ến (storefront) – Ví d ụ: www.hawaii.com, www.shopping.yahoo.com, www.vatgia.com, 30 23 January 2014
  31. 3. Các mô hình kinh doanh TMĐT (tt)  Yahoo! – Shopping page 31 23 January 2014
  32. 3. Các mô hình kinh doanh TMĐT (tt)  Yahoo! – Choosing a product 32 23 January 2014
  33. 3. Các mô hình kinh doanh TMĐT (tt)  Yahoo! – Choosing a product 33 23 January 2014
  34. 3. Các mô hình kinh doanh TMĐT (tt)  Yahoo! – Choosing a product 34 23 January 2014
  35. 3. Các mô hình kinh doanh TMĐT (tt)  Các l ọai c ửa hàng và siêu th ị điện t ử (B2C) – General stores/mall & Specialized stores/mall  Amazon.com, Yahoo.com, & Laptopsaigon.com, Fashionmall.com, – Regional & global stores – Pure-play online organizations & click-and-mortal  Amazon.com & Walmart.com 35 23 January 2014
  36. 3. Các mô hình kinh doanh TMĐT (tt)  Các l ọai chợ điện t ử (B2B) – Private e-marketplaces  Sell-side e-marketplace: one-to-many  Buy-side e-marketplace: many-to-one – Public e-marketplaces  Đượ c s ở h ữu b ởi một thành viên khác, và ph ục v ụ nhi ều ng ườ i bán & nhi ều ng ườ i mua  Th ườ ng đượ c g ọi là sàn giao d ịch (Exchange) – Các ví d ụ: www.gm.com, www.cisco.com, www.dell.com 36 23 January 2014
  37. 3. Các mô hình kinh doanh TMĐT (tt)  Các l ọai chợ điện t ử (B2B) 37 23 January 2014
  38. 3. Các mô hình kinh doanh TMĐT (tt)  Các d ạng giao d ịch B2B (tt) 38 23 January 2014
  39. 3. Các mô hình kinh doanh TMĐT (tt)  Các d ạng giao d ịch B2B (tt) 39 23 January 2014
  40. 3. Các mô hình kinh doanh TMĐT (tt)  Các d ạng giao d ịch B2B (tt) 40 23 January 2014
  41. 3. Các mô hình kinh doanh TMĐT (tt)  Mô hình đấ u giá: – Đấ u giá – Đấ u giá tr ực tuy ến – Đị nh giá độ ng (dynamic pricing) – Ví d ụ: www.ebay.com, www.dellauction.com, www.worldcallexchan ge.com 41 23 January 2014
  42. 3. Các mô hình kinh doanh TMĐT (tt)  Các hình thức đấu giá: – Một ng ười bán & nhi ều ng ười mua  Đấ u giá (forward auction)  Đấ u giá kín (sealed-bid auction) – First-price sealed-bid auction – Second-price sealed-bid auction (Vickrey auction) 42 23 January 2014
  43. 3. Các mô hình kinh doanh TMĐT (tt)  Các hình thức đấu giá (tt): – Một ng ười mua & nhi ều ng ười bán  Đấ u giá ng ượ c (reverse auction)  Mô hình khách hàng đị nh giá (name-your-price auction) 43 23 January 2014
  44. 3. Các mô hình kinh doanh TMĐT (tt)  Các hình thức đấu giá (tt): – Một ng ười mua & nhi ều ng ười bán  Đấ u giá ng ượ c: – Ch ủ y ếu là hình th ức B2B và G2B 44 Ngu ồn: Turban, 2006 23 January 2014
  45. 3. Các mô hình kinh doanh TMĐT (tt)  Các hình thức đấu giá (tt): – Một ng ười mua & nhi ều ng ười bán  Mô hình khách hàng t ự đị nh giá (name-your- price auction) – Khách hàng đư a ra giá cho 1 s ản ph ẩm mà h ọ có nhu c ầu mua t ới nhi ều các nhà cung c ấp – NCC cân nh ắc kh ả n ăng cung và quy ết đị nh có th ực hi ện giao d ịch không – Ví d ụ: www.priceline.com 45 23 January 2014
  46. 3. Các mô hình kinh doanh TMĐT (tt)  Các hình thức đấu giá (tt): – Nhi ều ng ười bán & nhi ều ng ười mua (double auction)  Kết qu ả s ẽ d ựa trên giá đặ t mua và giá mà ng ườ i bán đề ra  Áp d ụng nhi ều trong sàn giao d ịch ch ứng khóan 46 23 January 2014
  47. 3. Các mô hình kinh doanh TMĐT (tt)  Các hình thức đấu giá (tt): – Uư và nh ược điểm c ủa đấ u giá tr ực tuy ến?  Lợi ích đố i v ới ng ườ i bán  Lợi ích đố i v ới ng ườ i mua  Lợi ích đố i v ới trung gian  Hạn ch ế c ủa đấ u giá tr ực tuy ến 47 23 January 2014
  48. 3. Các mô hình kinh doanh TMĐT (tt)  Các b ước trong quá trình đấ u giá – Bướ c 1: Tìm ki ếm  Thông qua categories  Công c ụ tìm ki ếm  Auction aggregators (www.bidfind.com, www.bidx.com, ) – Bướ c 2:  Đă ng ký và t ạo profile  Mô t ả s ản ph ẩm  Giá kh ởi điểm, kh ỏang t ăng, th ời gian k ết thúc, 48 23 January 2014
  49. 3. Các mô hình kinh doanh TMĐT (tt)  Các b ước trong quá trình đấ u giá (tt) – Bướ c 3: Đặ t giá (bidding)  Theo dõi và đặ t giá  Sniping  Proxy bids – Bướ c 4: Công tác sau đấ u giá  Các thông báo  Feedback và rating  Hình th ức thanh tóan  Shipping 49 23 January 2014
  50. 3. Các mô hình kinh doanh TMĐT (tt)  eBay – Mô hình đấ u giá tr ực tuy ến – Ti ền thân là AuctionWeb, thành l ập n ăm 1995 – Đã th ực hi ện h ơn 4 tri ệu phiên đấ u giá. Mỗi ngày có kh ỏang 450,000 món hàng mới đượ c thêm vào – Công ty thu th ập một mức phí xét duy ệt và một t ỷ lệ % doanh s ố. 50 23 January 2014
  51. 3. Các mô hình kinh doanh TMĐT (tt)  eBay – Mô hình đấ u giá tr ực tuy ến – Đầ u tiên, ng ườ i bán mô t ả v ề s ản ph ẩm đấ u, giá ban đầ u, ngày đóng phiên đấ u giá, – Ti ến trình đấ u giá b ắt đầ u khi ng ườ i bán g ởi các mô t ả v ề món hàng c ần bán và điền các thông tin đă ng ký phù h ợp – Nếu 1 phiên đấ u giá thành công, seller và buyer sẽ th ỏa thu ận v ới nhau các v ấn đề v ề giao hàng, vận chuy ển, b ảo hành, và các chi ti ết khác. 51 23 January 2014
  52. 3. Các mô hình kinh doanh TMĐT (tt)  eBay – Homepage 52 23 January 2014
  53. 3. Các mô hình kinh doanh TMĐT (tt)  Mô hình c ổng giao ti ếp – Cơ h ội tìm ki ếm nhi ều th ứ t ại cùng một n ơi – Các ví d ụ: www.yahoo.com, www.hotbot.com, www.about.com, 53 23 January 2014
  54. 3. Các mô hình kinh doanh TMĐT (tt)  Yahoo! - Homepage 54 23 January 2014
  55. 4. Một số website TMĐT  Trên mạng tòan c ầu: – Mô hình đấ u giá (Auction model):  www.eBay.com  www.auctiontalk.com: Cung c ấp các k ết n ối t ới các phiên đấ u giá khác và các s ản ph ẩm đượ c đấ u giá t ại nhi ều đị a ch ỉ tr ực tuy ến khác nhau.  www.fsauctions.co.uk: Là một trong nh ững đị a ch ỉ web n ổi ti ếng nh ất n ướ c Anh. 55 23 January 2014
  56. 4. Một số website TMĐT (tt)  Trên mạng tòan c ầu: – Mô hình c ổng giao d ịch (Portal model):  www.google.com  www.yahoo.com 56 23 January 2014
  57. 4. Một số website TMĐT (tt)  Trên mạng tòan c ầu: – Mô hình khách hàng đị nh giá (Name-your- price model):  www.priceline.com: Là đơ n v ị đầ u tiên và gi ữ bằng sáng ch ế ra mô hình khách hàng t ự đị nh giá.  www.ticketsnow.com: Đị a ch ỉ này cho mọi ng ườ i kh ả n ăng đấ u giá để có đượ c giá th ấp hơn cho vé c ủa h ọ. 57 23 January 2014
  58. 4. Một số website TMĐT (tt)  Trên mạng tòan c ầu: – Mô hình so sánh giá (Comparision pricing model):  www.deja.com  www.bottomdollar.com: Là một trong nh ững đị a ch ỉ đầ u tiên cung c ấp d ịch v ụ so sánh giá. Đị a ch ỉ s ẽ tìm giá th ấp h ơn trong 1 ph ạm vi rộng các s ản ph ẩm bán l ẻ, bao g ồm các hàng điện t ử gia d ụng, ph ần mềm, sách, thi ết b ị quay phim, đồ ch ơi và các th ứ khác. 58 23 January 2014
  59. 4. Một số website TMĐT (tt)  Tại Vi ệt Nam – Xúc ti ến xu ất kh ẩu (B2B):  www.vnemart.com.vn: c ổng TMĐT c ủa Chính ph ủ, nh ằm gi ới thi ệu hàng hóa xu ất kh ẩu VN.  www.alibaba.com & www.ec21.com: là hai website d ạng “sàn giao d ịch” n ơi t ạo điều ki ện cho ng ườ i mua và ng ườ i bán ( đề u là DN) g ặp nhau. DNVN có th ể t ự đă ng ký tham gia các sàn giao d ịch này, v ới điều ki ện ph ải bi ết ti ếng Anh. 59 23 January 2014
  60. 4. Một số website TMĐT (tt)  Du l ịch – www.vietnamtourism.com: đây là website của Tổng c ục Du l ịch, có khá nhi ều thông tin h ấp d ẫn v ề các đị a điểm du l ịch ở VN. – www.lonelyplanet.com: một website du lịch qu ốc t ế v ới r ất nhi ều thông tin du l ịch thú v ị cho b ạn khám phá, tuy nhiên, b ạn cần bi ết ti ếng Anh. 60 23 January 2014
  61. 4. Một số website TMĐT (tt)  Mua s ắm & tiêu dùng – www.vatgia.com – www.5giay.vn – www.megabuy.vn – www.thegioididong.com – www.golmart.com.vn 61 23 January 2014
  62. The end 62 23 January 2014