Bài giảng Tin học Cơ sở - Chương 8: Câu lệnh điều kiện và câu lệnh rẽ nhánh - Đặng Bình Phương

Nội dung text: Bài giảng Tin học Cơ sở - Chương 8: Câu lệnh điều kiện và câu lệnh rẽ nhánh - Đặng Bình Phương

1. Trường Đại học Khoa học Tự nhiên Khoa Công nghệ thông tin Bộ môn Tin học cơ sở TIN HỌC CƠ SỞ A Đặng Bình Phương dbphuong@fit.hcmuns.edu.vn CÂU LỆNH ĐIỀU KIỆN & CÂU LỆNH RẼ NHÁNH 1
2. & VC BB Nội dung 1 Câu lệnh điều kiện if 2 Câu lệnh rẽ nhánh switch 3 Một số kinh nghiệm lập trình 4 Một số ví dụ minh họa Tin học cơ sở A - Đặng Bình Phương 2
3. & VC BB Câu lệnh if (thiếu) S Đ Trong ( ), cho kết quả (sai = 0, đúng ≠ 0) if ( ) ; Câu lệnh đơn hoặc Câu lệnh phức (kẹp giữa { và }) Tin học cơ sở A - Đặng Bình Phương 3
4. & VC BB Câu lệnh if (thiếu) void main() { if (a == 0) printf(“a bang 0”); if (a == 0) { printf(“a bang 0”); a = 2912; } } Tin học cơ sở A - Đặng Bình Phương 4
5. & VC BB Câu lệnh if (đủ) S Đ Trong ( ), cho kết quả (sai = 0, đúng ≠ 0) if ( ) ; Câu lệnh đơn hoặc else Câu lệnh phức (kẹp giữa { và }) ; Tin học cơ sở A - Đặng Bình Phương 5
6. & VC BB Câu lệnh if (đủ) void main() { if (a == 0) printf(“a bang 0”); else printf(“a khac 0”); if (a == 0) { printf(“a bang 0”); a = 2912; } else printf(“a khac 0”); } Tin học cơ sở A - Đặng Bình Phương 6
7. & VC BB Câu lệnh if - Một số lưu ý ❖Câu lệnh if và câu lệnh if else là một câu lệnh đơn. { if (a == 0) printf(“a bang 0”); } { if (a == 0) { printf(“a bang 0”); a = 2912; } else printf(“a khac 0”); } Tin học cơ sở A - Đặng Bình Phương 7
8. & VC BB Câu lệnh if - Một số lưu ý ❖Câu lệnh if có thể lồng vào nhau và else sẽ tương ứng với if gần nó nhất. if (a != 0) if (b > 0) printf(“a != 0 va b > 0”); else printf(“a != 0 va b 0) printf(“a != 0 va b > 0”); else printf(“a != 0 va b <= 0”); } Tin học cơ sở A - Đặng Bình Phương 8
9. & VC BB Câu lệnh if - Một số lưu ý ❖Nên dùng else để loại trừ trường hợp. if (delta 0) printf(“PT co 2 nghiem”); if (delta = 0 if (delta == 0) printf(“PT co nghiem kep”); else printf(“PT co 2 nghiem”); Tin học cơ sở A - Đặng Bình Phương 9
10. & VC BB Câu lệnh if - Một số lưu ý ❖Không được thêm ; sau điều kiện của if. void main() { int a = 0; if (a != 0) printf(“a khac 0.”); if (a != 0); printf(“a khac 0.”); if (a != 0) { }; printf(“a khac 0.”); } Tin học cơ sở A - Đặng Bình Phương 10
11. & VC BB Câu lệnh switch (thiếu) switch ( ) Đ { = case : ;break; S case : ;break; Đ = S } ❖ là biến/biểu thức cho giá trị rời rạc. ❖ : đơn hoặc khối lệnh {}. Tin học cơ sở A - Đặng Bình Phương 11
12. & VC BB Câu lệnh switch (thiếu) void main() { int a; printf(“Nhap a: ”); scanf(“%d”, &a); switch (a) { case 1 : printf(“Mot”); break; case 2 : printf(“Hai”); break; case 3 : printf(“Ba”); break; } } Tin học cơ sở A - Đặng Bình Phương 12
13. & VC BB Câu lệnh switch (đủ) switch ( ) Đ { = : ;break; S : ;break; Đ = default: S ; } Tin học cơ sở A - Đặng Bình Phương 13
14. & VC BB Câu lệnh switch (đủ) void main() { int a; printf(“Nhap a: ”); scanf(“%d”, &a); switch (a) { case 1 : printf(“Mot”); break; case 2 : printf(“Hai”); break; case 3 : printf(“Ba”); break; default : printf(“Ko biet doc”); } } Tin học cơ sở A - Đặng Bình Phương 14
15. & VC BB Câu lệnh switch - Một số lưu ý ❖Câu lệnh switch là một câu lệnh đơn và có thể lồng nhau. { switch (a) { case 1 : printf(“Mot”); break; case 2 : switch (b) { case 1 : printf(“A”); break; case 2 : printf(“B”); break; } break; case 3 : printf(“Ba”); break; default : printf(“Khong biet doc”); } } Tin học cơ sở A - Đặng Bình Phương 15
16. & VC BB Câu lệnh switch - Một số lưu ý ❖Các giá trị trong mỗi trường hợp phải khác nhau. switch (a) { case 1 : printf(“Mot”); break; case 1 : printf(“MOT”); break; case 2 : printf(“Hai”); break; case 3 : printf(“Ba”); break; case 1 : printf(“1”); break; case 1 : printf(“mot”); break; default : printf(“Khong biet doc”); } Tin học cơ sở A - Đặng Bình Phương 16
17. & VC BB Câu lệnh switch - Một số lưu ý ❖switch sẽ nhảy đến case tương ứng và thực hiện đến khi nào gặp break hoặc cuối switch sẽ kết thúc. switch (a) { case 1 : printf(“Mot”); break; case 2 : printf(“Hai”); break; case 3 : printf(“Ba”); break; } Tin học cơ sở A - Đặng Bình Phương 17
18. & VC BB Câu lệnh switch - Một số lưu ý ❖switch nhảy đến case tương ứng và thực hiện đến khi nào gặp break hoặc cuối switch sẽ kết thúc. switch (a) { case 1 : printf(“Mot”); break; case 2 : printf(“Hai”); break; case 3 : printf(“Ba”); break; } switch (a) { case 1 : printf(“Mot”); break; case 2 : printf(“Hai”); break; case 3 : printf(“Ba”); break; } Tin học cơ sở A - Đặng Bình Phương 18
19. & VC BB Câu lệnh switch - Một số lưu ý ❖Tận dụng tính chất khi bỏ break; switch (a) { case 1 : printf(“So le”); break; case 2 : printf(“So chan”); break; case 3 : printf(“So le”); break; case 4 : printf(“So chan”); break; } switch (a) { case 1 : case 3 : printf(“So le”); break; case 2 : case 4 : printf(“So chan”); break; } Tin học cơ sở A - Đặng Bình Phương 19
20. & VC BB Kinh nghiệm lập trình ❖ Câu lệnh if ❖ Câu lệnh switch if (a == 1) switch (a) printf(“Mot”); { if (a == 2) case 1: printf(“Mot”); printf(“Hai”); break; if (a == 3) case 2: printf(“Hai”); printf(“Ba”); break; if (a == 4) case 3: printf(“Ba”); printf(“Bon”); break; if (a == 5) case 4: printf(“Bon”); printf(“Nam”); break; case 5: printf(“Nam”); } Tin học cơ sở A - Đặng Bình Phương 20
21. & VC BB Kinh nghiệm lập trình ❖ Câu lệnh switch ❖ Câu lệnh if switch (a) if (a == 3.14) { printf(“OK”); case 3.14: if (a < 10) case <10: printf(“OK”); case 1: printf(“OK”); if (a == 1) break; printf(“OK”); case 2: if (a == 2 || a == 3) case 3: printf(“OK”); printf(“OK”); break; } Tin học cơ sở A - Đặng Bình Phương 21
22. & VC BB Bài tập thực hành 3. Nhập một số bất kỳ. Hãy đọc giá trị của số nguyên đó nếu nó có giá trị từ 0 đến 9, ngược lại thông báo không đọc được. 4. Nhập một chữ cái. Nếu là chữ thường thì đổi sang chữ hoa, ngược lại đổi sang chữ thường. 5. Giải phương trình bậc nhất ax + b = 0. 6. Giải phương trình bậc hai ax2 + bx + c = 0. Tin học cơ sở A - Đặng Bình Phương 22
23. & VC BB Bài tập thực hành 7. Nhập 4 số nguyên a, b, c và d. Tìm số có giá trị lớn nhất (min). 8. Nhập 4 số nguyên a, b, c và d. Hãy sắp xếp giá trị của 4 số nguyên này theo thứ tự tăng dần. 9. Tính tiền đi taxi từ số km nhập vào. Biết: a. 1 km đầu giá 15000đ b. Từ km thứ 2 đến km thứ 5 giá 13500đ c. Từ km thứ 6 trở đi giá 11000đ d. Nếu trên 120km được giảm 10% tổng tiền. Tin học cơ sở A - Đặng Bình Phương 23
24. & VC BB Bài tập thực hành 10.Nhập vào tháng và năm. Cho biết tháng đó có bao nhiêu ngày. 11.Nhập độ dài 3 cạnh 1 tam giác. Kiểm tra đó có phải là tam giác không và là tam giác gì? Tin học cơ sở A - Đặng Bình Phương 24
25. & VC BB Bài tập 3 (if) #include void main() { int n; printf(“Nhap mot so nguyen: ”); scanf(“%d”, &n); if (n == 1) printf(“Mot”); else if (n == 2) printf(“Hai”); else printf(“Khong biet doc”); } Tin học cơ sở A - Đặng Bình Phương 25
26. & VC BB Bài tập 3 (Case) #include void main() { int n; printf(“Nhap mot so nguyen: ”); scanf(“%d”, &n); switch (n) { case 1: printf(“Mot”); break; case 2: printf(“Mot”); break; case 3: printf(“Mot”); break; default: printf(“Ko biet doc”); } } Tin học cơ sở A - Đặng Bình Phương 26
27. & VC BB Bài tập 4 #include void main() { char ch; printf(“Nhap mot ky tu: ”); scanf(“%c”, &ch); if (ch >= ‘a’ && ch = ‘A’ && ch <= ‘Z’) ch = ch + 32; printf(“Ky tu sau khi doi: %c”, ch); } Tin học cơ sở A - Đặng Bình Phương 27
28. & VC BB Bài tập 5 #include #include void main() { int a, b; printf(“Nhap a, b: ”); scanf(“%d%d”, &a, &b); if (a == 0) if (b == 0) printf(“Phuong trinh VSN”); else printf(“Phuong trinh VN”); else printf(“Nghiem = %f”, float(-b)/a); } Tin học cơ sở A - Đặng Bình Phương 28
29. & VC BB Bài tập 6 #include void main() { int a, b, c; printf(“Nhap a, b, c: ”); scanf(“%d%d%d”, &a, &b, &c); if (a == 0) { // Giai PT Bac 1 o day } else { // Giai PT Bac 2 o day } } Tin học cơ sở A - Đặng Bình Phương 29
30. & VC BB Bài tập 7 #include void main() { int a, b, c, d, min; printf(“Nhap a, b, c, d: ”); scanf(“%d%d%d%d”, &a, &b, &c, &d); min = a; if (b < min) min = b; if (c < min) min = c; if (d < min) min = d; printf(“So nho nhat la %d”, min); } Tin học cơ sở A - Đặng Bình Phương 30
31. & VC BB Bài tập 8 #include void main() { int a, b, c, d, tam; printf(“Nhap a, b, c, d: ”); scanf(“%d%d%d%d”, &a, &b, &b, &d); if (a > b) { tam = a; a = b; b = tam; } printf(“Cac so theo thu tu tang dan: ”); printf(“%d %d %d %d”, a, b, c, d); } Tin học cơ sở A - Đặng Bình Phương 31
32. & VC BB Bài tập 9 ❖Nên khai báo hằng số lưu giá tiền và km ▪ #define G1 15000 ▪ #define G2 13500 ▪ #define G3 11000 ❖Cách tính tiền dựa trên số km n ▪ n = 1 ➔ T = G1 ▪ 2 ≤ n ≤ 5 ➔ T = G1 + (n – 1)*G2; ▪ n > 5 ➔ T = G1 + 4*G2 + (n – 1 – 4)*G3; ❖n > 120 ➔ T = T*0.9; Tin học cơ sở A - Đặng Bình Phương 32