›
›

Bài giảng Xác suất thống kê ứng dụng trong kinh tế xã hội - Chương 3: Tóm tắt và trình bày dữ liệu bằng bảng và biểu đồ - Ngô Thị Thanh Nga

pdf 60 trang huongle 2130
Download
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Bài giảng Xác suất thống kê ứng dụng trong kinh tế xã hội - Chương 3: Tóm tắt và trình bày dữ liệu bằng bảng và biểu đồ - Ngô Thị Thanh Nga", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • pdfbai_giang_xac_suat_thong_ke_ung_dung_trong_kinh_te_xa_hoi_ch.pdf

Nội dung text: Bài giảng Xác suất thống kê ứng dụng trong kinh tế xã hội - Chương 3: Tóm tắt và trình bày dữ liệu bằng bảng và biểu đồ - Ngô Thị Thanh Nga

  1. Ch÷ìng III Tâm t­t v tr¼nh b y dú li»u b¬ng b£ng v biºu ç. Ngæ Thà Thanh Nga (HTL) X¡c Su§t Thèng K¶ Ùng Döng Ng y 14 th¡ng 4 n«m 2011 1 / 30
  2. Ch÷ìng III 1 Tâm l÷ñc v tr¼nh b y dú li»u b¬ng b£ng t¦n sè B£ng t¦n sè B£ng t¦n sè cho dú li»u ành t½nh B£ng t¦n sè cho dú li»u ành l÷ñng 2 Tâm t­t v tr¼nh b y dú li»u b¬ng biºu ç Dú li»u ành t½nh Biºu ç thanh Biºu ç trán Biºu ç Pareto Dú li»u ành l÷ñng Biºu ç ph¥n phèi t¦n sè Biºu ç a gi¡c t¦n sè Biºu ç th¥n v l¡ Ngæ Thà Thanh Nga (HTL) X¡c Su§t Thèng K¶ Ùng Döng Ng y 14 th¡ng 4 n«m 2011 2 / 30
  3. Ch÷ìng III 1 Tâm l÷ñc v tr¼nh b y dú li»u b¬ng b£ng t¦n sè B£ng t¦n sè B£ng t¦n sè cho dú li»u ành t½nh B£ng t¦n sè cho dú li»u ành l÷ñng 2 Tâm t­t v tr¼nh b y dú li»u b¬ng biºu ç Dú li»u ành t½nh Biºu ç thanh Biºu ç trán Biºu ç Pareto Dú li»u ành l÷ñng Biºu ç ph¥n phèi t¦n sè Biºu ç a gi¡c t¦n sè Biºu ç th¥n v l¡ Ngæ Thà Thanh Nga (HTL) X¡c Su§t Thèng K¶ Ùng Döng Ng y 14 th¡ng 4 n«m 2011 2 / 30
  4. Tâm l÷ñc v tr¼nh b y dú li»u b¬ng b£ng t¦n sè B£ng t¦n sè Nëi dung tr¼nh b y 1 Tâm l÷ñc v tr¼nh b y dú li»u b¬ng b£ng t¦n sè B£ng t¦n sè B£ng t¦n sè cho dú li»u ành t½nh B£ng t¦n sè cho dú li»u ành l÷ñng 2 Tâm t­t v tr¼nh b y dú li»u b¬ng biºu ç Dú li»u ành t½nh Biºu ç thanh Biºu ç trán Biºu ç Pareto Dú li»u ành l÷ñng Biºu ç ph¥n phèi t¦n sè Biºu ç a gi¡c t¦n sè Biºu ç th¥n v l¡ Ngæ Thà Thanh Nga (HTL) X¡c Su§t Thèng K¶ Ùng Döng Ng y 14 th¡ng 4 n«m 2011 3 / 30
  5. Tâm l÷ñc v tr¼nh b y dú li»u b¬ng b£ng t¦n sè B£ng t¦n sè B£ng t¦n sè B£ng t¦n sè l b£ng têng hñp dú li»u quan s¡t ÷ñc, mët b£ng t¦n sè d¤ng cì b£n nh§t th÷íng câ 3 cët: Cët thù nh§t mæ t£ c¡c biºu hi»n (èi vîi bi¸n ành t½nh) ho°c c¡c gi¡ trà (èi vîi bi¸n ành l÷ñng ½t biºu hi»n), ho°c c¡c kho£ng gi¡ trà (èi vîi bi¸n ành l÷ñng nhi·u biºu hi»n) ÷ñc x¡c ành cho dú li»u. Cët thù hai mæ t£ t¦n sè (sè quan s¡t) trong dú li»u ùng vîi c¡c biºu hi»n hay c¡c gi¡ trà, kho£ng gi¡ trà ð cët thù nh§t. Ch¯ng h¤n ð dáng thù° i (mæ t£ lîp thù i hay biºu hi»n thù i) t¦n sè l ni (i=1,2 ,k), ta câ ni  n, n l cï m¨u. Cët thù ba l c¡c t¦n su§t (t l» cõa t¦n sè tr¶n têng sè quan s¡t). n ° C¡ch t½nh t¦n su§t f  i , ta câ f  1. i n i N¸u dú li»u câ thù bªc ta câ thº bê sung th¶m hai cët t¦n sè t½ch lôy v t¦n su§t t½ch lôy º mæ t£ ÷ñc nhi·u thæng tin hìn trong b£ng. Chó þ: T¦n sè cán ÷ñc gåi l t¦n sè tuy»t èi (absolute frequency). T¦n su§t cán ÷ñc gåi l t¦n sè t÷ìng èi (relative frequency). Ngæ Thà Thanh Nga (HTL) X¡c Su§t Thèng K¶ Ùng Döng Ng y 14 th¡ng 4 n«m 2011 4 / 30
  6. Tâm l÷ñc v tr¼nh b y dú li»u b¬ng b£ng t¦n sè B£ng t¦n sè B£ng t¦n sè B£ng t¦n sè l b£ng têng hñp dú li»u quan s¡t ÷ñc, mët b£ng t¦n sè d¤ng cì b£n nh§t th÷íng câ 3 cët: Cët thù nh§t mæ t£ c¡c biºu hi»n (èi vîi bi¸n ành t½nh) ho°c c¡c gi¡ trà (èi vîi bi¸n ành l÷ñng ½t biºu hi»n), ho°c c¡c kho£ng gi¡ trà (èi vîi bi¸n ành l÷ñng nhi·u biºu hi»n) ÷ñc x¡c ành cho dú li»u. Cët thù hai mæ t£ t¦n sè (sè quan s¡t) trong dú li»u ùng vîi c¡c biºu hi»n hay c¡c gi¡ trà, kho£ng gi¡ trà ð cët thù nh§t. Ch¯ng h¤n ð dáng thù° i (mæ t£ lîp thù i hay biºu hi»n thù i) t¦n sè l ni (i=1,2 ,k), ta câ ni  n, n l cï m¨u. Cët thù ba l c¡c t¦n su§t (t l» cõa t¦n sè tr¶n têng sè quan s¡t). n ° C¡ch t½nh t¦n su§t f  i , ta câ f  1. i n i N¸u dú li»u câ thù bªc ta câ thº bê sung th¶m hai cët t¦n sè t½ch lôy v t¦n su§t t½ch lôy º mæ t£ ÷ñc nhi·u thæng tin hìn trong b£ng. Chó þ: T¦n sè cán ÷ñc gåi l t¦n sè tuy»t èi (absolute frequency). T¦n su§t cán ÷ñc gåi l t¦n sè t÷ìng èi (relative frequency). Ngæ Thà Thanh Nga (HTL) X¡c Su§t Thèng K¶ Ùng Döng Ng y 14 th¡ng 4 n«m 2011 4 / 30
  7. Tâm l÷ñc v tr¼nh b y dú li»u b¬ng b£ng t¦n sè B£ng t¦n sè B£ng t¦n sè B£ng t¦n sè l b£ng têng hñp dú li»u quan s¡t ÷ñc, mët b£ng t¦n sè d¤ng cì b£n nh§t th÷íng câ 3 cët: Cët thù nh§t mæ t£ c¡c biºu hi»n (èi vîi bi¸n ành t½nh) ho°c c¡c gi¡ trà (èi vîi bi¸n ành l÷ñng ½t biºu hi»n), ho°c c¡c kho£ng gi¡ trà (èi vîi bi¸n ành l÷ñng nhi·u biºu hi»n) ÷ñc x¡c ành cho dú li»u. Cët thù hai mæ t£ t¦n sè (sè quan s¡t) trong dú li»u ùng vîi c¡c biºu hi»n hay c¡c gi¡ trà, kho£ng gi¡ trà ð cët thù nh§t. Ch¯ng h¤n ð dáng thù° i (mæ t£ lîp thù i hay biºu hi»n thù i) t¦n sè l ni (i=1,2 ,k), ta câ ni  n, n l cï m¨u. Cët thù ba l c¡c t¦n su§t (t l» cõa t¦n sè tr¶n têng sè quan s¡t). n ° C¡ch t½nh t¦n su§t f  i , ta câ f  1. i n i N¸u dú li»u câ thù bªc ta câ thº bê sung th¶m hai cët t¦n sè t½ch lôy v t¦n su§t t½ch lôy º mæ t£ ÷ñc nhi·u thæng tin hìn trong b£ng. Chó þ: T¦n sè cán ÷ñc gåi l t¦n sè tuy»t èi (absolute frequency). T¦n su§t cán ÷ñc gåi l t¦n sè t÷ìng èi (relative frequency). Ngæ Thà Thanh Nga (HTL) X¡c Su§t Thèng K¶ Ùng Döng Ng y 14 th¡ng 4 n«m 2011 4 / 30
  8. Tâm l÷ñc v tr¼nh b y dú li»u b¬ng b£ng t¦n sè B£ng t¦n sè B£ng t¦n sè B£ng t¦n sè l b£ng têng hñp dú li»u quan s¡t ÷ñc, mët b£ng t¦n sè d¤ng cì b£n nh§t th÷íng câ 3 cët: Cët thù nh§t mæ t£ c¡c biºu hi»n (èi vîi bi¸n ành t½nh) ho°c c¡c gi¡ trà (èi vîi bi¸n ành l÷ñng ½t biºu hi»n), ho°c c¡c kho£ng gi¡ trà (èi vîi bi¸n ành l÷ñng nhi·u biºu hi»n) ÷ñc x¡c ành cho dú li»u. Cët thù hai mæ t£ t¦n sè (sè quan s¡t) trong dú li»u ùng vîi c¡c biºu hi»n hay c¡c gi¡ trà, kho£ng gi¡ trà ð cët thù nh§t. Ch¯ng h¤n ð dáng thù° i (mæ t£ lîp thù i hay biºu hi»n thù i) t¦n sè l ni (i=1,2 ,k), ta câ ni  n, n l cï m¨u. Cët thù ba l c¡c t¦n su§t (t l» cõa t¦n sè tr¶n têng sè quan s¡t). n ° C¡ch t½nh t¦n su§t f  i , ta câ f  1. i n i N¸u dú li»u câ thù bªc ta câ thº bê sung th¶m hai cët t¦n sè t½ch lôy v t¦n su§t t½ch lôy º mæ t£ ÷ñc nhi·u thæng tin hìn trong b£ng. Chó þ: T¦n sè cán ÷ñc gåi l t¦n sè tuy»t èi (absolute frequency). T¦n su§t cán ÷ñc gåi l t¦n sè t÷ìng èi (relative frequency). Ngæ Thà Thanh Nga (HTL) X¡c Su§t Thèng K¶ Ùng Döng Ng y 14 th¡ng 4 n«m 2011 4 / 30
  9. Tâm l÷ñc v tr¼nh b y dú li»u b¬ng b£ng t¦n sè B£ng t¦n sè B£ng t¦n sè B£ng t¦n sè l b£ng têng hñp dú li»u quan s¡t ÷ñc, mët b£ng t¦n sè d¤ng cì b£n nh§t th÷íng câ 3 cët: Cët thù nh§t mæ t£ c¡c biºu hi»n (èi vîi bi¸n ành t½nh) ho°c c¡c gi¡ trà (èi vîi bi¸n ành l÷ñng ½t biºu hi»n), ho°c c¡c kho£ng gi¡ trà (èi vîi bi¸n ành l÷ñng nhi·u biºu hi»n) ÷ñc x¡c ành cho dú li»u. Cët thù hai mæ t£ t¦n sè (sè quan s¡t) trong dú li»u ùng vîi c¡c biºu hi»n hay c¡c gi¡ trà, kho£ng gi¡ trà ð cët thù nh§t. Ch¯ng h¤n ð dáng thù° i (mæ t£ lîp thù i hay biºu hi»n thù i) t¦n sè l ni (i=1,2 ,k), ta câ ni  n, n l cï m¨u. Cët thù ba l c¡c t¦n su§t (t l» cõa t¦n sè tr¶n têng sè quan s¡t). n ° C¡ch t½nh t¦n su§t f  i , ta câ f  1. i n i N¸u dú li»u câ thù bªc ta câ thº bê sung th¶m hai cët t¦n sè t½ch lôy v t¦n su§t t½ch lôy º mæ t£ ÷ñc nhi·u thæng tin hìn trong b£ng. Chó þ: T¦n sè cán ÷ñc gåi l t¦n sè tuy»t èi (absolute frequency). T¦n su§t cán ÷ñc gåi l t¦n sè t÷ìng èi (relative frequency). Ngæ Thà Thanh Nga (HTL) X¡c Su§t Thèng K¶ Ùng Döng Ng y 14 th¡ng 4 n«m 2011 4 / 30
  10. Tâm l÷ñc v tr¼nh b y dú li»u b¬ng b£ng t¦n sè B£ng t¦n sè cho dú li»u ành t½nh Nëi dung tr¼nh b y 1 Tâm l÷ñc v tr¼nh b y dú li»u b¬ng b£ng t¦n sè B£ng t¦n sè B£ng t¦n sè cho dú li»u ành t½nh B£ng t¦n sè cho dú li»u ành l÷ñng 2 Tâm t­t v tr¼nh b y dú li»u b¬ng biºu ç Dú li»u ành t½nh Biºu ç thanh Biºu ç trán Biºu ç Pareto Dú li»u ành l÷ñng Biºu ç ph¥n phèi t¦n sè Biºu ç a gi¡c t¦n sè Biºu ç th¥n v l¡ Ngæ Thà Thanh Nga (HTL) X¡c Su§t Thèng K¶ Ùng Döng Ng y 14 th¡ng 4 n«m 2011 5 / 30
  11. Tâm l÷ñc v tr¼nh b y dú li»u b¬ng b£ng t¦n sè B£ng t¦n sè cho dú li»u ành t½nh B£ng t¦n sè cho dú li»u ành t½nh V½ dö: Phäng v§n 500 cæng nh¥n cõa mët nh m¡y v· tæn gi¡o th¼ thu ÷ñc k¸t qu£ sau: 115 ng÷íi theo ¤o phªt, 80 ng÷íi theo ¤o thi¶n chóa, 10 ng÷íi theo ¤o hçi, sè cán l¤i khæng theo tæn gi¡o n o. Nh÷ vªy dú li»u v· tæn gi¡o cõa ta l dú li»u ành t½nh câ 4 biºu hi»n, ta câ b£ng t¦n sè sau: Tæn gi¡o T¦n sè T¦n su§t ¤o Phªt 115 0.23 ¤o Thi¶n Chóa 80 0.16 ¤o Hçi 10 0.02 Khæng tæn gi¡o 295 0.59 Chó þ: Ð cët t¦n su§t n¸u c¡c gi¡ trà ph£i l m trán th¼ chó þ nguy¶n t­c têng c¡c t¿ l» ph£i b¬ng 1. Ngæ Thà Thanh Nga (HTL) X¡c Su§t Thèng K¶ Ùng Döng Ng y 14 th¡ng 4 n«m 2011 6 / 30
  12. Tâm l÷ñc v tr¼nh b y dú li»u b¬ng b£ng t¦n sè B£ng t¦n sè cho dú li»u ành t½nh B£ng t¦n sè cho dú li»u ành t½nh V½ dö: Phäng v§n 500 cæng nh¥n cõa mët nh m¡y v· tæn gi¡o th¼ thu ÷ñc k¸t qu£ sau: 115 ng÷íi theo ¤o phªt, 80 ng÷íi theo ¤o thi¶n chóa, 10 ng÷íi theo ¤o hçi, sè cán l¤i khæng theo tæn gi¡o n o. Nh÷ vªy dú li»u v· tæn gi¡o cõa ta l dú li»u ành t½nh câ 4 biºu hi»n, ta câ b£ng t¦n sè sau: Tæn gi¡o T¦n sè T¦n su§t ¤o Phªt 115 0.23 ¤o Thi¶n Chóa 80 0.16 ¤o Hçi 10 0.02 Khæng tæn gi¡o 295 0.59 Chó þ: Ð cët t¦n su§t n¸u c¡c gi¡ trà ph£i l m trán th¼ chó þ nguy¶n t­c têng c¡c t¿ l» ph£i b¬ng 1. Ngæ Thà Thanh Nga (HTL) X¡c Su§t Thèng K¶ Ùng Döng Ng y 14 th¡ng 4 n«m 2011 6 / 30
  13. Tâm l÷ñc v tr¼nh b y dú li»u b¬ng b£ng t¦n sè B£ng t¦n sè cho dú li»u ành t½nh B£ng t¦n sè cho dú li»u ành t½nh V½ dö: Phäng v§n 500 cæng nh¥n cõa mët nh m¡y v· tæn gi¡o th¼ thu ÷ñc k¸t qu£ sau: 115 ng÷íi theo ¤o phªt, 80 ng÷íi theo ¤o thi¶n chóa, 10 ng÷íi theo ¤o hçi, sè cán l¤i khæng theo tæn gi¡o n o. Nh÷ vªy dú li»u v· tæn gi¡o cõa ta l dú li»u ành t½nh câ 4 biºu hi»n, ta câ b£ng t¦n sè sau: Tæn gi¡o T¦n sè T¦n su§t ¤o Phªt 115 0.23 ¤o Thi¶n Chóa 80 0.16 ¤o Hçi 10 0.02 Khæng tæn gi¡o 295 0.59 Chó þ: Ð cët t¦n su§t n¸u c¡c gi¡ trà ph£i l m trán th¼ chó þ nguy¶n t­c têng c¡c t¿ l» ph£i b¬ng 1. Ngæ Thà Thanh Nga (HTL) X¡c Su§t Thèng K¶ Ùng Döng Ng y 14 th¡ng 4 n«m 2011 6 / 30
  14. Tâm l÷ñc v tr¼nh b y dú li»u b¬ng b£ng t¦n sè B£ng t¦n sè cho dú li»u ành t½nh B£ng t¦n sè cho dú li»u ành t½nh V½ dö: Phäng v§n 500 cæng nh¥n cõa mët nh m¡y v· tæn gi¡o th¼ thu ÷ñc k¸t qu£ sau: 115 ng÷íi theo ¤o phªt, 80 ng÷íi theo ¤o thi¶n chóa, 10 ng÷íi theo ¤o hçi, sè cán l¤i khæng theo tæn gi¡o n o. Nh÷ vªy dú li»u v· tæn gi¡o cõa ta l dú li»u ành t½nh câ 4 biºu hi»n, ta câ b£ng t¦n sè sau: Tæn gi¡o T¦n sè T¦n su§t ¤o Phªt 115 0.23 ¤o Thi¶n Chóa 80 0.16 ¤o Hçi 10 0.02 Khæng tæn gi¡o 295 0.59 Chó þ: Ð cët t¦n su§t n¸u c¡c gi¡ trà ph£i l m trán th¼ chó þ nguy¶n t­c têng c¡c t¿ l» ph£i b¬ng 1. Ngæ Thà Thanh Nga (HTL) X¡c Su§t Thèng K¶ Ùng Döng Ng y 14 th¡ng 4 n«m 2011 6 / 30
  15. Tâm l÷ñc v tr¼nh b y dú li»u b¬ng b£ng t¦n sè B£ng t¦n sè cho dú li»u ành l÷ñng Nëi dung tr¼nh b y 1 Tâm l÷ñc v tr¼nh b y dú li»u b¬ng b£ng t¦n sè B£ng t¦n sè B£ng t¦n sè cho dú li»u ành t½nh B£ng t¦n sè cho dú li»u ành l÷ñng 2 Tâm t­t v tr¼nh b y dú li»u b¬ng biºu ç Dú li»u ành t½nh Biºu ç thanh Biºu ç trán Biºu ç Pareto Dú li»u ành l÷ñng Biºu ç ph¥n phèi t¦n sè Biºu ç a gi¡c t¦n sè Biºu ç th¥n v l¡ Ngæ Thà Thanh Nga (HTL) X¡c Su§t Thèng K¶ Ùng Döng Ng y 14 th¡ng 4 n«m 2011 7 / 30
  16. Tâm l÷ñc v tr¼nh b y dú li»u b¬ng b£ng t¦n sè B£ng t¦n sè cho dú li»u ành l÷ñng B£ng t¦n sè cho dú li»u ành l÷ñng ½t biºu hi»n N¸u dú li»u l ành l÷ñng nh÷ng ½t biºu hi»n kh¡c nhau th¼ ta lªp b£ng ho n to n t÷ìng tü tr÷íng hñp dú li»u ành t½nh. Ch¿ kh¡c ð ché ta câ thº bê sung th¶m hai cët t¦n sè t½ch lôy v t¦n su§t t½ch lôy. V½ dö: i·u tra v· sè con cõa 50 hë gia ¼nh ð H Nëi thu ÷ñc k¸t qu£ sau: 0243135541340123111025212 2331431423425251134131343 Dú li»u n y ch¿ câ 5 biºu hi»n kh¡c nhau l 0, 1, 2, 3, 4, 5. Ta câ b£ng sau: Ngæ Thà Thanh Nga (HTL) X¡c Su§t Thèng K¶ Ùng Döng Ng y 14 th¡ng 4 n«m 2011 8 / 30
  17. Tâm l÷ñc v tr¼nh b y dú li»u b¬ng b£ng t¦n sè B£ng t¦n sè cho dú li»u ành l÷ñng B£ng t¦n sè cho dú li»u ành l÷ñng ½t biºu hi»n N¸u dú li»u l ành l÷ñng nh÷ng ½t biºu hi»n kh¡c nhau th¼ ta lªp b£ng ho n to n t÷ìng tü tr÷íng hñp dú li»u ành t½nh. Ch¿ kh¡c ð ché ta câ thº bê sung th¶m hai cët t¦n sè t½ch lôy v t¦n su§t t½ch lôy. V½ dö: i·u tra v· sè con cõa 50 hë gia ¼nh ð H Nëi thu ÷ñc k¸t qu£ sau: 0243135541340123111025212 2331431423425251134131343 Dú li»u n y ch¿ câ 5 biºu hi»n kh¡c nhau l 0, 1, 2, 3, 4, 5. Ta câ b£ng sau: Ngæ Thà Thanh Nga (HTL) X¡c Su§t Thèng K¶ Ùng Döng Ng y 14 th¡ng 4 n«m 2011 8 / 30
  18. Tâm l÷ñc v tr¼nh b y dú li»u b¬ng b£ng t¦n sè B£ng t¦n sè cho dú li»u ành l÷ñng V½ dö Sè con T¦n sè T¦n sè t½ch lôy T¦n su§t T¦n su§t t½ch lôy 0 3 3 0.06 0.06 1 13 16 0.26 0.32 2 9 25 0.18 0.50 3 12 37 0.24 0.74 4 8 45 0.16 0.90 5 5 50 0.10 1.00 Chó þ: Trong b£ng t¦n sè dú li»u ÷ñc s­p theo thù tü t«ng d¦n. º t½nh t¦n sè (t¦n su§t) t½ch lôy ta ch¿ vi»c cëng dçn t¦n sè (t¦n su§t) tø tr¶n ¦u ¸n dáng ta ang x²t. T¦n sè (t¦n su§t) t½ch lôy t¤i mët tê cho ta têng sè (t¿ l») quan s¡t trong dú li»u tø tê ¦u ti¶n ¸n tê ta ang x²t. Nh÷ vªy t¦n sè (t¦n su§t) t½ch lôy t¤i mët tê cho ta bi¸t sè (t¿ l») quan s¡t nhä hìn ho°c b¬ng b n¸u tê â câ d¤ng (a;b] (hay nhä hìn b n¸u tê â câ d¤ng [a;b)). Ngæ Thà Thanh Nga (HTL) X¡c Su§t Thèng K¶ Ùng Döng Ng y 14 th¡ng 4 n«m 2011 9 / 30
  19. Tâm l÷ñc v tr¼nh b y dú li»u b¬ng b£ng t¦n sè B£ng t¦n sè cho dú li»u ành l÷ñng V½ dö Sè con T¦n sè T¦n sè t½ch lôy T¦n su§t T¦n su§t t½ch lôy 0 3 3 0.06 0.06 1 13 16 0.26 0.32 2 9 25 0.18 0.50 3 12 37 0.24 0.74 4 8 45 0.16 0.90 5 5 50 0.10 1.00 Chó þ: Trong b£ng t¦n sè dú li»u ÷ñc s­p theo thù tü t«ng d¦n. º t½nh t¦n sè (t¦n su§t) t½ch lôy ta ch¿ vi»c cëng dçn t¦n sè (t¦n su§t) tø tr¶n ¦u ¸n dáng ta ang x²t. T¦n sè (t¦n su§t) t½ch lôy t¤i mët tê cho ta têng sè (t¿ l») quan s¡t trong dú li»u tø tê ¦u ti¶n ¸n tê ta ang x²t. Nh÷ vªy t¦n sè (t¦n su§t) t½ch lôy t¤i mët tê cho ta bi¸t sè (t¿ l») quan s¡t nhä hìn ho°c b¬ng b n¸u tê â câ d¤ng (a;b] (hay nhä hìn b n¸u tê â câ d¤ng [a;b)). Ngæ Thà Thanh Nga (HTL) X¡c Su§t Thèng K¶ Ùng Döng Ng y 14 th¡ng 4 n«m 2011 9 / 30
  20. Tâm l÷ñc v tr¼nh b y dú li»u b¬ng b£ng t¦n sè B£ng t¦n sè cho dú li»u ành l÷ñng L»nh trong RI Nhªp sè li»u > x=scan() 1:0243135541340123111025212 26: 2 3 3 1 4 3 1 4 2 3 4 2 5 2 5 1 1 3 4 1 3 1 3 4 3 51: Read 50 items T½nh t¦n sè > table(x) x 0 1 2 3 4 5 3 13 9 12 8 5 Ngæ Thà Thanh Nga (HTL) X¡c Su§t Thèng K¶ Ùng Döng Ng y 14 th¡ng 4 n«m 2011 10 / 30
  21. Tâm l÷ñc v tr¼nh b y dú li»u b¬ng b£ng t¦n sè B£ng t¦n sè cho dú li»u ành l÷ñng L»nh trong R II T½nh t¦n su§t > prop.table(table(x)) x 0 1 2 3 4 5 0.06 0.26 0.18 0.24 0.16 0.10 T½nh t¦n sè t½ch lôy > cumsum(table(x)) 0 1 2 3 4 5 3 16 25 37 45 50 T½nh t¦n su§t t½ch lôy > cumsum(prop.table(table(x))) 0 1 2 3 4 5 0.06 0.32 0.50 0.74 0.90 1.00 Ngæ Thà Thanh Nga (HTL) X¡c Su§t Thèng K¶ Ùng Döng Ng y 14 th¡ng 4 n«m 2011 11 / 30
  22. Tâm l÷ñc v tr¼nh b y dú li»u b¬ng b£ng t¦n sè B£ng t¦n sè cho dú li»u ành l÷ñng B£ng t¦n sè cho dú li»u ành l÷ñng nhi·u biºu hi»n N¸u dú li»u ành l÷ñng câ nhi·u biºu hi»n th¼ vi»c lªp b£ng t¦n sè thº hi»n t§t c£ c¡c biºu hi»n s³ d i v m§t i t¡c döng tâm l÷ñc thæng tin, khæng thuªn lñi cho ng÷íi quan s¡t thæng tin trong vi»c nhªn thùc v§n ·. V¼ vªy tr÷îc ti¶n ta ph£i ph¥n tê dú li»u rçi lªp b£ng t¦n sè tr¶n cì sð dú li»u ¢ ph¥n tê n y. Vi»c ph¥n tê ph£i thäa m¢n quy t­c sau: 1 C¡c tê ph£i ríi nhau. 2 T§t c£ c¡c tê ph£i bao qu¡t h¸t to n bë dú li»u. 3 Tr¡nh khæng º tê réng (tê m khæng câ quan s¡t n o rìi v o). Ngæ Thà Thanh Nga (HTL) X¡c Su§t Thèng K¶ Ùng Döng Ng y 14 th¡ng 4 n«m 2011 12 / 30
  23. Tâm l÷ñc v tr¼nh b y dú li»u b¬ng b£ng t¦n sè B£ng t¦n sè cho dú li»u ành l÷ñng B£ng t¦n sè cho dú li»u ành l÷ñng nhi·u biºu hi»n N¸u dú li»u ành l÷ñng câ nhi·u biºu hi»n th¼ vi»c lªp b£ng t¦n sè thº hi»n t§t c£ c¡c biºu hi»n s³ d i v m§t i t¡c döng tâm l÷ñc thæng tin, khæng thuªn lñi cho ng÷íi quan s¡t thæng tin trong vi»c nhªn thùc v§n ·. V¼ vªy tr÷îc ti¶n ta ph£i ph¥n tê dú li»u rçi lªp b£ng t¦n sè tr¶n cì sð dú li»u ¢ ph¥n tê n y. Vi»c ph¥n tê ph£i thäa m¢n quy t­c sau: 1 C¡c tê ph£i ríi nhau. 2 T§t c£ c¡c tê ph£i bao qu¡t h¸t to n bë dú li»u. 3 Tr¡nh khæng º tê réng (tê m khæng câ quan s¡t n o rìi v o). Ngæ Thà Thanh Nga (HTL) X¡c Su§t Thèng K¶ Ùng Döng Ng y 14 th¡ng 4 n«m 2011 12 / 30
  24. Tâm l÷ñc v tr¼nh b y dú li»u b¬ng b£ng t¦n sè B£ng t¦n sè cho dú li»u ành l÷ñng B£ng t¦n sè cho dú li»u ành l÷ñng nhi·u biºu hi»n N¸u dú li»u ành l÷ñng câ nhi·u biºu hi»n th¼ vi»c lªp b£ng t¦n sè thº hi»n t§t c£ c¡c biºu hi»n s³ d i v m§t i t¡c döng tâm l÷ñc thæng tin, khæng thuªn lñi cho ng÷íi quan s¡t thæng tin trong vi»c nhªn thùc v§n ·. V¼ vªy tr÷îc ti¶n ta ph£i ph¥n tê dú li»u rçi lªp b£ng t¦n sè tr¶n cì sð dú li»u ¢ ph¥n tê n y. Vi»c ph¥n tê ph£i thäa m¢n quy t­c sau: 1 C¡c tê ph£i ríi nhau. 2 T§t c£ c¡c tê ph£i bao qu¡t h¸t to n bë dú li»u. 3 Tr¡nh khæng º tê réng (tê m khæng câ quan s¡t n o rìi v o). Ngæ Thà Thanh Nga (HTL) X¡c Su§t Thèng K¶ Ùng Döng Ng y 14 th¡ng 4 n«m 2011 12 / 30
  25. Tâm l÷ñc v tr¼nh b y dú li»u b¬ng b£ng t¦n sè B£ng t¦n sè cho dú li»u ành l÷ñng B£ng t¦n sè cho dú li»u ành l÷ñng nhi·u biºu hi»n N¸u dú li»u ành l÷ñng câ nhi·u biºu hi»n th¼ vi»c lªp b£ng t¦n sè thº hi»n t§t c£ c¡c biºu hi»n s³ d i v m§t i t¡c döng tâm l÷ñc thæng tin, khæng thuªn lñi cho ng÷íi quan s¡t thæng tin trong vi»c nhªn thùc v§n ·. V¼ vªy tr÷îc ti¶n ta ph£i ph¥n tê dú li»u rçi lªp b£ng t¦n sè tr¶n cì sð dú li»u ¢ ph¥n tê n y. Vi»c ph¥n tê ph£i thäa m¢n quy t­c sau: 1 C¡c tê ph£i ríi nhau. 2 T§t c£ c¡c tê ph£i bao qu¡t h¸t to n bë dú li»u. 3 Tr¡nh khæng º tê réng (tê m khæng câ quan s¡t n o rìi v o). Ngæ Thà Thanh Nga (HTL) X¡c Su§t Thèng K¶ Ùng Döng Ng y 14 th¡ng 4 n«m 2011 12 / 30
  26. Tâm l÷ñc v tr¼nh b y dú li»u b¬ng b£ng t¦n sè B£ng t¦n sè cho dú li»u ành l÷ñng Ph¥n tê dú li»u Kho£ng c¡ch cõa mët tê l hi»u cõa mót tr¶n v mót d÷îi cõa tê â, mót tr¶n (d÷îi) cõa mët tê l iºm ch°n tr¶n (d÷îi) cõa c¡c gi¡ trà n¬m trong tê. Tòy v o möc ½ch thº hi»n dú li»u công nh÷ °c iºm ph¥n bè cõa dú li»u m chån h¼nh thùc ph¥n tê vîi kho£ng c¡ch cõa c¡c tê l ·u nhau hay khæng. Sau ¥y ta s³ t¼m hiºu s¥u hìn v· c¡ch ph¥n tê ·u. Ngæ Thà Thanh Nga (HTL) X¡c Su§t Thèng K¶ Ùng Döng Ng y 14 th¡ng 4 n«m 2011 13 / 30
  27. Tâm l÷ñc v tr¼nh b y dú li»u b¬ng b£ng t¦n sè B£ng t¦n sè cho dú li»u ành l÷ñng Thõ töc ph¥n tê ·u Trong ph¥n tê ·u ta câ hai gi¡ trà c¦n l÷u t¥m: thù nh§t l sè tê c¦n chia k, v thù hai l kho£ng c¡ch tê h. Gi£ sû tªp dú li»u cõa ta câ n quan s¡t vîi gi¡ trà lîn nh§t Xmax , gi¡ trà b² nh§t Xmin khi â ta câ c¡ch t½nh h v k qua nhau nh÷ sau: X ¡ X X ¡ X h  max min v k  r max min s k ; h Sè tê c¦n chia k th÷íng n¬m tø 5 ¸n 15, câ thº tham kh£o mët sè cæng thùc dòng º x¡c ành k: 1 1 k  roundpp2 ¦ nq 3 q 2 k  roundplog n 1q ? 2 3 k  roundp nq. Mët sè cæng thùc tham kh£o º x¡c ành kho£ng c¡ch mët tê: IQRpxq 1 h  2 1 ,trong â IQR(x) l ë tr£i giúa cõa dú li»u. n 3 3.5σ 2 h  1 , trong â σ l ë l»ch chu©n cõa dú li»u. n 3 Ngæ Thà Thanh Nga (HTL) X¡c Su§t Thèng K¶ Ùng Döng Ng y 14 th¡ng 4 n«m 2011 14 / 30
  28. Tâm l÷ñc v tr¼nh b y dú li»u b¬ng b£ng t¦n sè B£ng t¦n sè cho dú li»u ành l÷ñng Thõ töc ph¥n tê ·u Trong ph¥n tê ·u ta câ hai gi¡ trà c¦n l÷u t¥m: thù nh§t l sè tê c¦n chia k, v thù hai l kho£ng c¡ch tê h. Gi£ sû tªp dú li»u cõa ta câ n quan s¡t vîi gi¡ trà lîn nh§t Xmax , gi¡ trà b² nh§t Xmin khi â ta câ c¡ch t½nh h v k qua nhau nh÷ sau: X ¡ X X ¡ X h  max min v k  r max min s k ; h Sè tê c¦n chia k th÷íng n¬m tø 5 ¸n 15, câ thº tham kh£o mët sè cæng thùc dòng º x¡c ành k: 1 1 k  roundpp2 ¦ nq 3 q 2 k  roundplog n 1q ? 2 3 k  roundp nq. Mët sè cæng thùc tham kh£o º x¡c ành kho£ng c¡ch mët tê: IQRpxq 1 h  2 1 ,trong â IQR(x) l ë tr£i giúa cõa dú li»u. n 3 3.5σ 2 h  1 , trong â σ l ë l»ch chu©n cõa dú li»u. n 3 Ngæ Thà Thanh Nga (HTL) X¡c Su§t Thèng K¶ Ùng Döng Ng y 14 th¡ng 4 n«m 2011 14 / 30
  29. Tâm l÷ñc v tr¼nh b y dú li»u b¬ng b£ng t¦n sè B£ng t¦n sè cho dú li»u ành l÷ñng Thõ töc ph¥n tê ·u Trong ph¥n tê ·u ta câ hai gi¡ trà c¦n l÷u t¥m: thù nh§t l sè tê c¦n chia k, v thù hai l kho£ng c¡ch tê h. Gi£ sû tªp dú li»u cõa ta câ n quan s¡t vîi gi¡ trà lîn nh§t Xmax , gi¡ trà b² nh§t Xmin khi â ta câ c¡ch t½nh h v k qua nhau nh÷ sau: X ¡ X X ¡ X h  max min v k  r max min s k ; h Sè tê c¦n chia k th÷íng n¬m tø 5 ¸n 15, câ thº tham kh£o mët sè cæng thùc dòng º x¡c ành k: 1 1 k  roundpp2 ¦ nq 3 q 2 k  roundplog n 1q ? 2 3 k  roundp nq. Mët sè cæng thùc tham kh£o º x¡c ành kho£ng c¡ch mët tê: IQRpxq 1 h  2 1 ,trong â IQR(x) l ë tr£i giúa cõa dú li»u. n 3 3.5σ 2 h  1 , trong â σ l ë l»ch chu©n cõa dú li»u. n 3 Ngæ Thà Thanh Nga (HTL) X¡c Su§t Thèng K¶ Ùng Döng Ng y 14 th¡ng 4 n«m 2011 14 / 30
  30. Tâm l÷ñc v tr¼nh b y dú li»u b¬ng b£ng t¦n sè B£ng t¦n sè cho dú li»u ành l÷ñng Thõ töc ph¥n tê ·u X¡c ành giîi h¤n d÷îi, giîi h¤n tr¶n cõa c¡c tê: giîi h¤n d÷îi cõa tê ¦u ti¶n ph£i nhä hìn ho°c b¬ng Xmin, giîi h¤n tr¶n cõa tê cuèi còng ph£i lîn hìn ho°c b¬ng Xmax . Hai tê li·n k· nhau ph£i thäa m¢n giîi h¤n tr¶n cõa tê tr÷îc b¬ng giîi h¤n d÷îi cõa tê sau. Ph¥n chia c¡c quan s¡t v o c¡c tê. V½ dö: Sè li»u v· iºm qu¡ tr¼nh mæn To¡n Logic cõa mët lîp trong håc ký vøa rçi nh÷ sau: 5.2 0.0 6.4 8.4 8.3 7.2 4.5 4.8 4.0 8.5 6.0 8.5 4.3 5.6 4.0 5.8 5.6 5.5 6.4 4.0 8.3 4.8 6.0 8.5 4.2 7.5 8.6 8.9 5.8 8.3 8.2 5.4 8.4 9.5 9.1 8.0 8.4 2.0 9.2. Ta ÷îc t½nh sè tê c¦n chia theo cæng thùc k  log239 1 ≈ 6.285402 ≈ 6, max=9.5, min=0, l§y h  1.6 ta ÷ñc c¡c tê sau: [0;1.6], (1.6, 3.2], (3.2; 4.8], (4.8; 6.4], (6.4; 8], (8, 9.6]. Ngæ Thà Thanh Nga (HTL) X¡c Su§t Thèng K¶ Ùng Döng Ng y 14 th¡ng 4 n«m 2011 15 / 30
  31. Tâm l÷ñc v tr¼nh b y dú li»u b¬ng b£ng t¦n sè B£ng t¦n sè cho dú li»u ành l÷ñng Thõ töc ph¥n tê ·u X¡c ành giîi h¤n d÷îi, giîi h¤n tr¶n cõa c¡c tê: giîi h¤n d÷îi cõa tê ¦u ti¶n ph£i nhä hìn ho°c b¬ng Xmin, giîi h¤n tr¶n cõa tê cuèi còng ph£i lîn hìn ho°c b¬ng Xmax . Hai tê li·n k· nhau ph£i thäa m¢n giîi h¤n tr¶n cõa tê tr÷îc b¬ng giîi h¤n d÷îi cõa tê sau. Ph¥n chia c¡c quan s¡t v o c¡c tê. V½ dö: Sè li»u v· iºm qu¡ tr¼nh mæn To¡n Logic cõa mët lîp trong håc ký vøa rçi nh÷ sau: 5.2 0.0 6.4 8.4 8.3 7.2 4.5 4.8 4.0 8.5 6.0 8.5 4.3 5.6 4.0 5.8 5.6 5.5 6.4 4.0 8.3 4.8 6.0 8.5 4.2 7.5 8.6 8.9 5.8 8.3 8.2 5.4 8.4 9.5 9.1 8.0 8.4 2.0 9.2. Ta ÷îc t½nh sè tê c¦n chia theo cæng thùc k  log239 1 ≈ 6.285402 ≈ 6, max=9.5, min=0, l§y h  1.6 ta ÷ñc c¡c tê sau: [0;1.6], (1.6, 3.2], (3.2; 4.8], (4.8; 6.4], (6.4; 8], (8, 9.6]. Ngæ Thà Thanh Nga (HTL) X¡c Su§t Thèng K¶ Ùng Döng Ng y 14 th¡ng 4 n«m 2011 15 / 30
  32. Tâm l÷ñc v tr¼nh b y dú li»u b¬ng b£ng t¦n sè B£ng t¦n sè cho dú li»u ành l÷ñng Thõ töc ph¥n tê ·u X¡c ành giîi h¤n d÷îi, giîi h¤n tr¶n cõa c¡c tê: giîi h¤n d÷îi cõa tê ¦u ti¶n ph£i nhä hìn ho°c b¬ng Xmin, giîi h¤n tr¶n cõa tê cuèi còng ph£i lîn hìn ho°c b¬ng Xmax . Hai tê li·n k· nhau ph£i thäa m¢n giîi h¤n tr¶n cõa tê tr÷îc b¬ng giîi h¤n d÷îi cõa tê sau. Ph¥n chia c¡c quan s¡t v o c¡c tê. V½ dö: Sè li»u v· iºm qu¡ tr¼nh mæn To¡n Logic cõa mët lîp trong håc ký vøa rçi nh÷ sau: 5.2 0.0 6.4 8.4 8.3 7.2 4.5 4.8 4.0 8.5 6.0 8.5 4.3 5.6 4.0 5.8 5.6 5.5 6.4 4.0 8.3 4.8 6.0 8.5 4.2 7.5 8.6 8.9 5.8 8.3 8.2 5.4 8.4 9.5 9.1 8.0 8.4 2.0 9.2. Ta ÷îc t½nh sè tê c¦n chia theo cæng thùc k  log239 1 ≈ 6.285402 ≈ 6, max=9.5, min=0, l§y h  1.6 ta ÷ñc c¡c tê sau: [0;1.6], (1.6, 3.2], (3.2; 4.8], (4.8; 6.4], (6.4; 8], (8, 9.6]. Ngæ Thà Thanh Nga (HTL) X¡c Su§t Thèng K¶ Ùng Döng Ng y 14 th¡ng 4 n«m 2011 15 / 30
  33. Tâm l÷ñc v tr¼nh b y dú li»u b¬ng b£ng t¦n sè B£ng t¦n sè cho dú li»u ành l÷ñng Thõ töc ph¥n tê ·u-V½ dö Ta câ b£ng t¦n sè sau: (T¦n su§t v t¦n su§t t½ch lôy l§y ìn và %) iºm T¦n sè T¦n su§t T¦n sè t½ch lôy T¦n su§t t½ch lôy [0; 1.6] 1 2.6 1 2.6 (1.6; 3.2] 1 2.6 2 5.2 (3.2; 4.8] 8 20.5 10 25.7 (4.8; 6.4] 11 28.2 21 53.9 (6.4; 8] 3 7.7 24 61.6 (8; 9.6] 15 38.4 39 100 Ngæ Thà Thanh Nga (HTL) X¡c Su§t Thèng K¶ Ùng Döng Ng y 14 th¡ng 4 n«m 2011 16 / 30
  34. Tâm l÷ñc v tr¼nh b y dú li»u b¬ng b£ng t¦n sè B£ng t¦n sè cho dú li»u ành l÷ñng Thüc h nh tr¶n R > Diem=scan() > chiato=cut(diem,breaks=seq(0,9.6,1.6),right=T,include.lowest=T) > table(chiato) > prop.table(table(chiato)) > cumsum(table(chiato)) > cumsum(prop.table(table(chiato))) Ngæ Thà Thanh Nga (HTL) X¡c Su§t Thèng K¶ Ùng Döng Ng y 14 th¡ng 4 n«m 2011 17 / 30
  35. Tâm t­t v tr¼nh b y dú li»u b¬ng biºu ç Dú li»u ành t½nh Nëi dung tr¼nh b y 1 Tâm l÷ñc v tr¼nh b y dú li»u b¬ng b£ng t¦n sè B£ng t¦n sè B£ng t¦n sè cho dú li»u ành t½nh B£ng t¦n sè cho dú li»u ành l÷ñng 2 Tâm t­t v tr¼nh b y dú li»u b¬ng biºu ç Dú li»u ành t½nh Biºu ç thanh Biºu ç trán Biºu ç Pareto Dú li»u ành l÷ñng Biºu ç ph¥n phèi t¦n sè Biºu ç a gi¡c t¦n sè Biºu ç th¥n v l¡ Ngæ Thà Thanh Nga (HTL) X¡c Su§t Thèng K¶ Ùng Döng Ng y 14 th¡ng 4 n«m 2011 18 / 30
  36. Tâm t­t v tr¼nh b y dú li»u b¬ng biºu ç Dú li»u ành t½nh Biºu ç thanh Biºu ç thanh bao gçm c¡c thanh ùng (ngang) dòng º mæ t£ ph¥n phèi t¦n sè cõa tªp dú li»u ành t½nh. Méi thanh biºu di¹n mët biºu hi»n, ë cao cõa thanh t÷ìng ùng vîi t¦n sè cõa biºu hi»n m nâ biºu di¹n. L»nh trong R º v³ biºu ç thanh: barplot(x, ). Biºu ç thanh mæ t£ dú li»u v· tæn gi¡o: Bieu do thanh 300 250 200 150 100 50 0 Dao hoi Khong ton giao Phat giao Thien chua Ngæ Thà Thanh Nga (HTL) X¡c Su§t Thèng K¶ Ùng Döng Ng y 14 th¡ng 4 n«m 2011 19 / 30
  37. Tâm t­t v tr¼nh b y dú li»u b¬ng biºu ç Dú li»u ành t½nh Biºu ç thanh Biºu ç thanh bao gçm c¡c thanh ùng (ngang) dòng º mæ t£ ph¥n phèi t¦n sè cõa tªp dú li»u ành t½nh. Méi thanh biºu di¹n mët biºu hi»n, ë cao cõa thanh t÷ìng ùng vîi t¦n sè cõa biºu hi»n m nâ biºu di¹n. L»nh trong R º v³ biºu ç thanh: barplot(x, ). Biºu ç thanh mæ t£ dú li»u v· tæn gi¡o: Bieu do thanh 300 250 200 150 100 50 0 Dao hoi Khong ton giao Phat giao Thien chua Ngæ Thà Thanh Nga (HTL) X¡c Su§t Thèng K¶ Ùng Döng Ng y 14 th¡ng 4 n«m 2011 19 / 30
  38. Tâm t­t v tr¼nh b y dú li»u b¬ng biºu ç Dú li»u ành t½nh Biºu ç thanh Biºu ç thanh bao gçm c¡c thanh ùng (ngang) dòng º mæ t£ ph¥n phèi t¦n sè cõa tªp dú li»u ành t½nh. Méi thanh biºu di¹n mët biºu hi»n, ë cao cõa thanh t÷ìng ùng vîi t¦n sè cõa biºu hi»n m nâ biºu di¹n. L»nh trong R º v³ biºu ç thanh: barplot(x, ). Biºu ç thanh mæ t£ dú li»u v· tæn gi¡o: Bieu do thanh 300 250 200 150 100 50 0 Dao hoi Khong ton giao Phat giao Thien chua Ngæ Thà Thanh Nga (HTL) X¡c Su§t Thèng K¶ Ùng Döng Ng y 14 th¡ng 4 n«m 2011 19 / 30
  39. Tâm t­t v tr¼nh b y dú li»u b¬ng biºu ç Dú li»u ành t½nh Biºu ç thanh Biºu ç thanh bao gçm c¡c thanh ùng (ngang) dòng º mæ t£ ph¥n phèi t¦n sè cõa tªp dú li»u ành t½nh. Méi thanh biºu di¹n mët biºu hi»n, ë cao cõa thanh t÷ìng ùng vîi t¦n sè cõa biºu hi»n m nâ biºu di¹n. L»nh trong R º v³ biºu ç thanh: barplot(x, ). Biºu ç thanh mæ t£ dú li»u v· tæn gi¡o: Bieu do thanh 300 250 200 150 100 50 0 Dao hoi Khong ton giao Phat giao Thien chua Ngæ Thà Thanh Nga (HTL) X¡c Su§t Thèng K¶ Ùng Döng Ng y 14 th¡ng 4 n«m 2011 19 / 30
  40. Tâm t­t v tr¼nh b y dú li»u b¬ng biºu ç Dú li»u ành t½nh Biºu ç trán Biºu ç h¼nh trán dòng º mæ t£ ph¥n phèi t¦n sè cõa tªp dú li»u ành t½nh. Di»n t½ch cõa to n bë h¼nh trán ¤i di»n cho to n bë dú li»u, méi h¼nh r´ qu¤t ¤i di»n cho tøng biºu hi»n xu§t hi»n nhi·u hay ½t trong dú li»u L»nh trong R º v³ biºu ç trán: pie(x, ). Biºu ç trán mæ t£ dú li»u v· tæn gi¡o: Bieu do tron Khong ton giao Dao hoi Thien chua Phat giao Ngæ Thà Thanh Nga (HTL) X¡c Su§t Thèng K¶ Ùng Döng Ng y 14 th¡ng 4 n«m 2011 20 / 30
  41. Tâm t­t v tr¼nh b y dú li»u b¬ng biºu ç Dú li»u ành t½nh Biºu ç trán Biºu ç h¼nh trán dòng º mæ t£ ph¥n phèi t¦n sè cõa tªp dú li»u ành t½nh. Di»n t½ch cõa to n bë h¼nh trán ¤i di»n cho to n bë dú li»u, méi h¼nh r´ qu¤t ¤i di»n cho tøng biºu hi»n xu§t hi»n nhi·u hay ½t trong dú li»u L»nh trong R º v³ biºu ç trán: pie(x, ). Biºu ç trán mæ t£ dú li»u v· tæn gi¡o: Bieu do tron Khong ton giao Dao hoi Thien chua Phat giao Ngæ Thà Thanh Nga (HTL) X¡c Su§t Thèng K¶ Ùng Döng Ng y 14 th¡ng 4 n«m 2011 20 / 30
  42. Tâm t­t v tr¼nh b y dú li»u b¬ng biºu ç Dú li»u ành t½nh Biºu ç trán Biºu ç h¼nh trán dòng º mæ t£ ph¥n phèi t¦n sè cõa tªp dú li»u ành t½nh. Di»n t½ch cõa to n bë h¼nh trán ¤i di»n cho to n bë dú li»u, méi h¼nh r´ qu¤t ¤i di»n cho tøng biºu hi»n xu§t hi»n nhi·u hay ½t trong dú li»u L»nh trong R º v³ biºu ç trán: pie(x, ). Biºu ç trán mæ t£ dú li»u v· tæn gi¡o: Bieu do tron Khong ton giao Dao hoi Thien chua Phat giao Ngæ Thà Thanh Nga (HTL) X¡c Su§t Thèng K¶ Ùng Döng Ng y 14 th¡ng 4 n«m 2011 20 / 30
  43. Tâm t­t v tr¼nh b y dú li»u b¬ng biºu ç Dú li»u ành t½nh Biºu ç trán Biºu ç h¼nh trán dòng º mæ t£ ph¥n phèi t¦n sè cõa tªp dú li»u ành t½nh. Di»n t½ch cõa to n bë h¼nh trán ¤i di»n cho to n bë dú li»u, méi h¼nh r´ qu¤t ¤i di»n cho tøng biºu hi»n xu§t hi»n nhi·u hay ½t trong dú li»u L»nh trong R º v³ biºu ç trán: pie(x, ). Biºu ç trán mæ t£ dú li»u v· tæn gi¡o: Bieu do tron Khong ton giao Dao hoi Thien chua Phat giao Ngæ Thà Thanh Nga (HTL) X¡c Su§t Thèng K¶ Ùng Döng Ng y 14 th¡ng 4 n«m 2011 20 / 30
  44. Tâm t­t v tr¼nh b y dú li»u b¬ng biºu ç Dú li»u ành t½nh Biºu ç Pareto Biºu ç Pareto l biºu ç thanh ùng °c bi»t, trong biºu ç n y c¡c biºu hi»n ÷ñc s­p x¸p theo thù tü t¦n sè gi£m d¦n, k¸t hñp th¶m ÷íng t¦n su§t t½ch lôy. Biºu ç Pareto cho tæn gi¡o: Bieu do Pareto ve ton giao 300 1.0 250 0.9 200 150 0.8 Tan so Tan 100 0.7 suat tich luy Tan 50 0.6 0 Khong ton giao Phat giao Thien chua Dao hoi Ngæ Thà Thanh Nga (HTL) X¡c Su§t Thèng K¶ Ùng Döng Ng y 14 th¡ng 4 n«m 2011 21 / 30
  45. Tâm t­t v tr¼nh b y dú li»u b¬ng biºu ç Dú li»u ành t½nh Biºu ç Pareto Biºu ç Pareto l biºu ç thanh ùng °c bi»t, trong biºu ç n y c¡c biºu hi»n ÷ñc s­p x¸p theo thù tü t¦n sè gi£m d¦n, k¸t hñp th¶m ÷íng t¦n su§t t½ch lôy. Biºu ç Pareto cho tæn gi¡o: Bieu do Pareto ve ton giao 300 1.0 250 0.9 200 150 0.8 Tan so Tan 100 0.7 suat tich luy Tan 50 0.6 0 Khong ton giao Phat giao Thien chua Dao hoi Ngæ Thà Thanh Nga (HTL) X¡c Su§t Thèng K¶ Ùng Döng Ng y 14 th¡ng 4 n«m 2011 21 / 30
  46. Tâm t­t v tr¼nh b y dú li»u b¬ng biºu ç Dú li»u ành t½nh Biºu ç Pareto Biºu ç Pareto l biºu ç thanh ùng °c bi»t, trong biºu ç n y c¡c biºu hi»n ÷ñc s­p x¸p theo thù tü t¦n sè gi£m d¦n, k¸t hñp th¶m ÷íng t¦n su§t t½ch lôy. Biºu ç Pareto cho tæn gi¡o: Bieu do Pareto ve ton giao 300 1.0 250 0.9 200 150 0.8 Tan so Tan 100 0.7 suat tich luy Tan 50 0.6 0 Khong ton giao Phat giao Thien chua Dao hoi Ngæ Thà Thanh Nga (HTL) X¡c Su§t Thèng K¶ Ùng Döng Ng y 14 th¡ng 4 n«m 2011 21 / 30
  47. Tâm t­t v tr¼nh b y dú li»u b¬ng biºu ç Dú li»u ành l÷ñng Nëi dung tr¼nh b y 1 Tâm l÷ñc v tr¼nh b y dú li»u b¬ng b£ng t¦n sè B£ng t¦n sè B£ng t¦n sè cho dú li»u ành t½nh B£ng t¦n sè cho dú li»u ành l÷ñng 2 Tâm t­t v tr¼nh b y dú li»u b¬ng biºu ç Dú li»u ành t½nh Biºu ç thanh Biºu ç trán Biºu ç Pareto Dú li»u ành l÷ñng Biºu ç ph¥n phèi t¦n sè Biºu ç a gi¡c t¦n sè Biºu ç th¥n v l¡ Ngæ Thà Thanh Nga (HTL) X¡c Su§t Thèng K¶ Ùng Döng Ng y 14 th¡ng 4 n«m 2011 22 / 30
  48. Tâm t­t v tr¼nh b y dú li»u b¬ng biºu ç Dú li»u ành l÷ñng Biºu ç ph¥n phèi t¦n sè Biºu ç ph¥n phèi t¦n sè gçm c¡c thanh ùng dòng º mæ t£ ph¥n phèi t¦n sè cõa tªp dú li»u ành l÷ñng. Biºu ç ph¥n phèi t¦n sè ch½nh l sü mæ t£ l¤i b¬ng h¼nh v³ b£ng ph¥n phèi t¦n sè sau khi ph¥n tê cõa dú li»u. Méi thanh tr£i rëng tø cªn d÷îi ¸n cªn tr¶n cõa mët tê, chi·u cao cõa thanh t÷ìng ùng vîi t¦n sè cõa tê m thanh â mæ t£. L»nh trong R º v³ biºu ç ph¥n phèi t¦n sè: hist(x, ). Ngæ Thà Thanh Nga (HTL) X¡c Su§t Thèng K¶ Ùng Döng Ng y 14 th¡ng 4 n«m 2011 23 / 30
  49. Tâm t­t v tr¼nh b y dú li»u b¬ng biºu ç Dú li»u ành l÷ñng Biºu ç ph¥n phèi t¦n sè Biºu ç ph¥n phèi t¦n sè gçm c¡c thanh ùng dòng º mæ t£ ph¥n phèi t¦n sè cõa tªp dú li»u ành l÷ñng. Biºu ç ph¥n phèi t¦n sè ch½nh l sü mæ t£ l¤i b¬ng h¼nh v³ b£ng ph¥n phèi t¦n sè sau khi ph¥n tê cõa dú li»u. Méi thanh tr£i rëng tø cªn d÷îi ¸n cªn tr¶n cõa mët tê, chi·u cao cõa thanh t÷ìng ùng vîi t¦n sè cõa tê m thanh â mæ t£. L»nh trong R º v³ biºu ç ph¥n phèi t¦n sè: hist(x, ). Ngæ Thà Thanh Nga (HTL) X¡c Su§t Thèng K¶ Ùng Döng Ng y 14 th¡ng 4 n«m 2011 23 / 30
  50. Tâm t­t v tr¼nh b y dú li»u b¬ng biºu ç Dú li»u ành l÷ñng Biºu ç ph¥n phèi t¦n sè Biºu ç ph¥n phèi t¦n sè cho dú li»u iºm qu¡ tr¼nh: Bieu do phan phoi tan so 16 15 14 12 11 10 8 8 Tan so Tan 6 4 3 2 1 1 0 0.0 1.6 3.2 4.8 6.4 8.0 9.6 Diem Ngæ Thà Thanh Nga (HTL) X¡c Su§t Thèng K¶ Ùng Döng Ng y 14 th¡ng 4 n«m 2011 24 / 30
  51. Tâm t­t v tr¼nh b y dú li»u b¬ng biºu ç Dú li»u ành l÷ñng Biºu ç a gi¡c t¦n sè a gi¡c t¦n sè l mët kiºu biºu ç mæ t£ ph¥n phèi t¦n sè cõa dú li»u ành l÷ñng ¢ ph¥n tê. a gi¡c t¦n sè l ÷íng g§p khóc ÷ñc nèi bði c¡c iºm câ ho nh ë l iºm giúa cõa c¡c tê (cªn d÷îi + cªn tr¶n)/2, tung ë l t¦n sè cõa c¡c tê. º ÷íng a gi¡c t¦n sè khæng bà treo lì lûng, ta câ thº nèi th¶m v o ¦u v cuèi hai iºm tr¶n tröc ho nh, mët iºm câ ho nh ë l gi¡ trà cªn d÷îi cõa tê ¦u ti¶n, mët iºm câ ho nh ë l gi¡ trà cªn tr¶n cõa tê cuèi còng. V½ dö: Trð l¤i v½ dö v· iºm qu¡ tr¼nh, sau khi ph¥n tê ta câ b£ng iºm [0; 1.6] (1.6; 3.2] (3.2; 4.8] (4.8; 6.4] (6.4; 8] (8; 9.6] T¦n sè 1 1 8 11 3 15 Ngæ Thà Thanh Nga (HTL) X¡c Su§t Thèng K¶ Ùng Döng Ng y 14 th¡ng 4 n«m 2011 25 / 30
  52. Tâm t­t v tr¼nh b y dú li»u b¬ng biºu ç Dú li»u ành l÷ñng Biºu ç a gi¡c t¦n sè a gi¡c t¦n sè l mët kiºu biºu ç mæ t£ ph¥n phèi t¦n sè cõa dú li»u ành l÷ñng ¢ ph¥n tê. a gi¡c t¦n sè l ÷íng g§p khóc ÷ñc nèi bði c¡c iºm câ ho nh ë l iºm giúa cõa c¡c tê (cªn d÷îi + cªn tr¶n)/2, tung ë l t¦n sè cõa c¡c tê. º ÷íng a gi¡c t¦n sè khæng bà treo lì lûng, ta câ thº nèi th¶m v o ¦u v cuèi hai iºm tr¶n tröc ho nh, mët iºm câ ho nh ë l gi¡ trà cªn d÷îi cõa tê ¦u ti¶n, mët iºm câ ho nh ë l gi¡ trà cªn tr¶n cõa tê cuèi còng. V½ dö: Trð l¤i v½ dö v· iºm qu¡ tr¼nh, sau khi ph¥n tê ta câ b£ng iºm [0; 1.6] (1.6; 3.2] (3.2; 4.8] (4.8; 6.4] (6.4; 8] (8; 9.6] T¦n sè 1 1 8 11 3 15 Ngæ Thà Thanh Nga (HTL) X¡c Su§t Thèng K¶ Ùng Döng Ng y 14 th¡ng 4 n«m 2011 25 / 30
  53. Tâm t­t v tr¼nh b y dú li»u b¬ng biºu ç Dú li»u ành l÷ñng Biºu ç a gi¡c t¦n sè a gi¡c t¦n sè l mët kiºu biºu ç mæ t£ ph¥n phèi t¦n sè cõa dú li»u ành l÷ñng ¢ ph¥n tê. a gi¡c t¦n sè l ÷íng g§p khóc ÷ñc nèi bði c¡c iºm câ ho nh ë l iºm giúa cõa c¡c tê (cªn d÷îi + cªn tr¶n)/2, tung ë l t¦n sè cõa c¡c tê. º ÷íng a gi¡c t¦n sè khæng bà treo lì lûng, ta câ thº nèi th¶m v o ¦u v cuèi hai iºm tr¶n tröc ho nh, mët iºm câ ho nh ë l gi¡ trà cªn d÷îi cõa tê ¦u ti¶n, mët iºm câ ho nh ë l gi¡ trà cªn tr¶n cõa tê cuèi còng. V½ dö: Trð l¤i v½ dö v· iºm qu¡ tr¼nh, sau khi ph¥n tê ta câ b£ng iºm [0; 1.6] (1.6; 3.2] (3.2; 4.8] (4.8; 6.4] (6.4; 8] (8; 9.6] T¦n sè 1 1 8 11 3 15 Ngæ Thà Thanh Nga (HTL) X¡c Su§t Thèng K¶ Ùng Döng Ng y 14 th¡ng 4 n«m 2011 25 / 30
  54. Tâm t­t v tr¼nh b y dú li»u b¬ng biºu ç Dú li»u ành l÷ñng Biºu ç a gi¡c t¦n sè a gi¡c t¦n sè ùng vîi ph¥n tê n y l ÷íng g§p khóc nèi c¡c iºm sau: iºm ¦u (0,0), iºm cuèi (9.6,0), c¡c iºm giúa (0.8,1), (2.4,1), (4,8), (5.6,11), (7.2,3), (8.8,15). a gi¡c t¦n sè: Da giac tan so cho diem qua trinh ● 15 ● 10 ● Tan so Tan 5 ● ● ● ● ● 0 0 2 4 6 8 Diem Ngæ Thà Thanh Nga (HTL) X¡c Su§t Thèng K¶ Ùng Döng Ng y 14 th¡ng 4 n«m 2011 26 / 30
  55. Tâm t­t v tr¼nh b y dú li»u b¬ng biºu ç Dú li»u ành l÷ñng Biºu ç a gi¡c t¦n sè- C¥u l»nh tr¶n R C¥u l»nh tr¶n R: > hoanhdo=c(0.8,2.4,4.0,5.6,7.2,8.8) > tungdo=c(0,1,1,8,11,3,15,0) > plot(hoanhdo,tungdo,type='b',main='Da giac tan so cho diem qua trinh',col='red',xlab='Diem',ylab='Tan so') Ngæ Thà Thanh Nga (HTL) X¡c Su§t Thèng K¶ Ùng Döng Ng y 14 th¡ng 4 n«m 2011 27 / 30
  56. Tâm t­t v tr¼nh b y dú li»u b¬ng biºu ç Dú li»u ành l÷ñng Biºu ç th¥n v l¡ Vîi tªp dú li»u câ sè l÷ñng vøa ph£i biºu ç th¥n v l¡ l mët c¡ch thº hi»n ph¥n phèi t¦n sè cõa dú li»u mët c¡ch kh¡ chi ti¸t, trong â sü ph¥n tê düa tr¶n biºu di¹n thªp ph¥n cõa c¡c sè li»u. Trong tøng tê sè li»u ÷ñc biºu di¹n chi ti¸t ¸n tøng ph¦n tû. Biºu ç th¥n v l¡ bao gçm hai ph¦n, mët ph¦n ÷ñc gåi l th¥n (biºu di¹n cho tê), ph¦n kia ÷ñc gåi l l¡ (biºu di¹n cho tøng ph¦n tû trong tê). º lªp n¶n biºu ç th¥n v l¡ ta thüc hi»n c¡c b÷îc sau: Ngæ Thà Thanh Nga (HTL) X¡c Su§t Thèng K¶ Ùng Döng Ng y 14 th¡ng 4 n«m 2011 28 / 30
  57. Tâm t­t v tr¼nh b y dú li»u b¬ng biºu ç Dú li»u ành l÷ñng X¥y düng biºu ç th¥n v l¡ 1 X¡c ành xem th nh ph¦n n o ÷ñc dòng l m th¥n (méi th¥n câ thº biºu di¹n bði nhi·u chú sè), th nh ph¦n n o ÷ñc dòng l m l¡ (méi l¡ th÷íng ch¿ ÷ñc biºu di¹n bði mët chú sè). Quy t­c chung l chån th nh ph¦n l m th¥n sao cho sè th¥n n¬m trong kho£ng tø 5 ¸n 20 th¥n. 2 °t c¡c th¥n th nh mët cët vîi thù tü t«ng d¦n tø ¿nh cët xuèng ¡y cët. 3 X¸p l¡ cõa méi sè li»u v o dáng t÷ìng ùng vîi ph¦n th¥n cõa nâ. Méi l¡ ch¿ n¶n gçm 1 chú sè v¼ vªy n¸u ph¦n ÷ñc chån l m l¡ ban ¦u nhi·u hìn mët chú sè th¼ ta s³ l m trán º quy v· biºu di¹n b¬ng mët chú sè. C¡c l¡ cõa còng mët th¥n câ thº x¸p theo thù tü t«ng d¦n tø tr¡i qua ph£i. Ngæ Thà Thanh Nga (HTL) X¡c Su§t Thèng K¶ Ùng Döng Ng y 14 th¡ng 4 n«m 2011 29 / 30
  58. Tâm t­t v tr¼nh b y dú li»u b¬ng biºu ç Dú li»u ành l÷ñng X¥y düng biºu ç th¥n v l¡ 1 X¡c ành xem th nh ph¦n n o ÷ñc dòng l m th¥n (méi th¥n câ thº biºu di¹n bði nhi·u chú sè), th nh ph¦n n o ÷ñc dòng l m l¡ (méi l¡ th÷íng ch¿ ÷ñc biºu di¹n bði mët chú sè). Quy t­c chung l chån th nh ph¦n l m th¥n sao cho sè th¥n n¬m trong kho£ng tø 5 ¸n 20 th¥n. 2 °t c¡c th¥n th nh mët cët vîi thù tü t«ng d¦n tø ¿nh cët xuèng ¡y cët. 3 X¸p l¡ cõa méi sè li»u v o dáng t÷ìng ùng vîi ph¦n th¥n cõa nâ. Méi l¡ ch¿ n¶n gçm 1 chú sè v¼ vªy n¸u ph¦n ÷ñc chån l m l¡ ban ¦u nhi·u hìn mët chú sè th¼ ta s³ l m trán º quy v· biºu di¹n b¬ng mët chú sè. C¡c l¡ cõa còng mët th¥n câ thº x¸p theo thù tü t«ng d¦n tø tr¡i qua ph£i. Ngæ Thà Thanh Nga (HTL) X¡c Su§t Thèng K¶ Ùng Döng Ng y 14 th¡ng 4 n«m 2011 29 / 30
  59. Tâm t­t v tr¼nh b y dú li»u b¬ng biºu ç Dú li»u ành l÷ñng X¥y düng biºu ç th¥n v l¡ 1 X¡c ành xem th nh ph¦n n o ÷ñc dòng l m th¥n (méi th¥n câ thº biºu di¹n bði nhi·u chú sè), th nh ph¦n n o ÷ñc dòng l m l¡ (méi l¡ th÷íng ch¿ ÷ñc biºu di¹n bði mët chú sè). Quy t­c chung l chån th nh ph¦n l m th¥n sao cho sè th¥n n¬m trong kho£ng tø 5 ¸n 20 th¥n. 2 °t c¡c th¥n th nh mët cët vîi thù tü t«ng d¦n tø ¿nh cët xuèng ¡y cët. 3 X¸p l¡ cõa méi sè li»u v o dáng t÷ìng ùng vîi ph¦n th¥n cõa nâ. Méi l¡ ch¿ n¶n gçm 1 chú sè v¼ vªy n¸u ph¦n ÷ñc chån l m l¡ ban ¦u nhi·u hìn mët chú sè th¼ ta s³ l m trán º quy v· biºu di¹n b¬ng mët chú sè. C¡c l¡ cõa còng mët th¥n câ thº x¸p theo thù tü t«ng d¦n tø tr¡i qua ph£i. Ngæ Thà Thanh Nga (HTL) X¡c Su§t Thèng K¶ Ùng Döng Ng y 14 th¡ng 4 n«m 2011 29 / 30
  60. Tâm t­t v tr¼nh b y dú li»u b¬ng biºu ç Dú li»u ành l÷ñng V½ dö cho biºu ç th¥n v l¡ V½ dö: Trð l¤i v½ dö v· iºm qu¡ tr¼nh ta th§y câ thº x¥y düng biºu ç th¥n v l¡ nh÷ sau: Th¥n l chú sè h ng ìn và, l¡ l chú sè sau d§u ph©y. Vªy ta câ biºu ç sau: 0 0 1 2 0 3 4 0 0 0 2 3 5 8 8 5 2 4 5 6 6 8 8 6 0 0 4 4 7 2 5 8 0233344455569 9 1 2 5 C¥u l»nh tr¶n R: stem(x,scale= ) Ngæ Thà Thanh Nga (HTL) X¡c Su§t Thèng K¶ Ùng Döng Ng y 14 th¡ng 4 n«m 2011 30 / 30