Bao bì thực phẩm - Nguyễn Duy Thịnh

pdf 115 trang huongle 7650
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Bao bì thực phẩm - Nguyễn Duy Thịnh", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • pdfbao_bi_thuc_pham_nguyen_duy_thinh.pdf

Nội dung text: Bao bì thực phẩm - Nguyễn Duy Thịnh

  1. Bao b× thùc phÈm Ng­êi so¹n : PGS.TS NguyÔn Duy ThÞnh Môc ®Ých cña m«n häc : Nh»m cung cÊp cho sinh viªn nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ bao b× dïng trong ngµnh c«ng nghiÖp thùc phÈm. Trªn c¬ së nh÷ng kiÕn thøc nµy sinh viªn cã thÓ vËn dung vµo thùc tÕ ®Ó : 1- Chän lùa ®óng chñng lo¹i bao b× cho c¸c s¶n phÈm cña m×nh phï hîp víi t×nh h×nh s¶n xuÊt hµng ho¸ trong n­íc còng nh­ xuÊt khÈu.
  2. Môc ®Ých cña m«n häc 2 - TiÕt kiÖm ®­îc vËt liÖu lµm bao b× vµ gi¶m bít gi¸ thµnh cña bao b× trong s¶n phÈm tiªu dïng. 3 - C¶i tiÕn hoÆc cã ph­¬ng h­íng c¶i tiÕn c¸c lo¹i bao b× hiÖn t¹i cña xÝ nghiÖp phï hîp víi c¸c thiÕt bÞ hiÖn ®¹i. 4 - §¶m b¶o vÖ sinh an toµn thùc phÈm vµ m«i tr­êng sèng.
  3. Ch­¬ng 1 Sö dông bao b× thùc phÈm - LÞch sö vµ luËt ph¸p 1.1 - LÞch sö: - §· tõ l©u con ng­êi ®· biÕt tËn dông vËt liÖu cã s½n trong tù nhiªn nh­ tre, gç, l¸ c©y ®Ó lµm bao b× thùc phÈm. - Cïng víi sù ph¸t triÓn cña c¸c ngµnh c«ng nghiÖp kh¸c nh­ : *C«ng nghiÖp gèm sø, thuû tinh *C«ng nghiÖp luyÖn kim vµ c¸n kim lo¹i *C«ng nghiÖp giÊy vµ xenlul«, §Æc biÖt lµ c«ng nghiÖp tæng hîp vµ gia c«ng chÊt dÎo Ngµnh c«ng nghiÖp bao b× thùc phÈm cã nh÷ng b­íc tiÕn v­ît bËc vµ ngµy cµng ®a d¹ng vµ phong phó, ®¸p øng nhu cÇu ngµy cµng cao cña ®êi sèng con ng­êi.
  4. 1.2.1 - §Þnh nghÜa vÒ BBTP: BBTP lµ líp vËt liÖu không ăn được bao ngoµi thùc phÈm
  5. 1.2.2 -C¸c v¨n b¶n ph¸p luËt cña Nhµ n­íc ViÖt nam vµ Quèc tÕ vÒ sö dông BBTP C¸c v¨n b¶n ph¸p luËt bao gåm c¸c quy ®inh vÒ: - VËt liÖu lµm BB - KÝch th­íc chuÈn - C¸c ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh c¸c chØ tiªu vËt lý vµ ho¸ häc cña bao b× - C¸c ký hiÖu trªn bao b×, c¸ch ghi nh·n hµng trªn bao b× .v.v. Nhµ n­íc ViÖt nam : Danh môc c¸c tiªu chuÈn vÒ bao b× cña ViÖt nam – TCVN, Quèc tÕ : Danh môc c¸c tiªu chuÈn vÒ bao b× cña ISO, cña EU vµ mét sè tiªu chuÈn quèc gia
  6. Ch­¬ng 2 Thùc phÈm - Nh÷ng tÝnh chÊt c¬ b¶n 2.1 - Giíi thiÖu c¸c lo¹i thùc phÈm 2.1.1 -Thùc phÈm t­¬i sèng : rau t­¬i, hoa qu¶, thÞt gia sóc gia cÇm, thuû s¶n .v.v. 2.1.2 -Thùc phÈm ®· chÕ biÕn : chÌ kh«, cµ phª rang xay, b¸nh kÑo, ®­êng .v.v. 2.1.3 -Thùc phÈm ¨n liÒn : m× ¨n liÒn, s÷a chua, khoai t©y r¸n .v.v. 2.1.4 - Ph©n lo¹i thùc phÈm theo tr¹ng th¸i : - Thùc phÈm ë tr¹ng th¸i r¾n : ®­êng, b¸nh m× .v.v. - Thùc phÈm ë tr¹ng th¸i láng : r­îu, bia, n­íc ngät, n­íc hoa qu¶, dÇu ¨n .v.v - Thùc phÈm ë tr¹ng th¸i b¸n láng : møt nghiÒn, confitur, kem, n­íc qu¶ c« ®Æc, .v.v.
  7. 2.2 - Gi¸ trÞ dinh d­ìng cña thùc phÈm Thùc phÈm víi chøc n¨ng cung cÊp dinh d­ìng cho con ng­êi nªn nhiÖm vô cña bao b× lµ ph¶i b¶o ®¶m duy tr× gi¸ trÞ dinh d­ìng cña thùc phÈm tõ lóc kÕt thóc qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®Õn khi tíi tay ng­êi tiªu dïng
  8. 2.3 - Nh÷ng tÝnh chÊt cña thùc phÈm 2.3.1 -TÝnh chÊt ho¸ häc cña thùc phÈm - Thùc phÈm cã thµnh phÇn ho¸ häc phøc t¹p, lµ nguån dinh d­ìng cho con ng­êi còng nh­ c¸c sinh vËt kh¸c bao gåm c¸c chÊt : chÊt ®¹m, chÊt bÐo, chÊt ®­êng bét, chÊt kho¸ng, vitamin .v.v. nh÷ng chÊt nµy rÊt dÔ bÞ vi sinh vËt, c«n trïng ph¸ ho¹i, ®ång thêi rÊt dÔ bÞ ph©n huû do t¸c ®éng cña m«i tr­êng, v× thÕ bao b× ph¶i cã t¸c dông phßng ngõa sù biÕn ®æi thµnh phÇn ho¸ häc cña thùc phÈm trong thêi gian nhÊt ®Þnh
  9. 2.3 - Nh÷ng tÝnh chÊt cña thùc phÈm 2.3.2 - TÝnh chÊt lý häc cña thùc phÈm Thùc phÈm ®­îc ®Æc tr­ng b»ng c¸c tÝnh chÊt c¬ lý cña nã nh­ : h×nh d¸ng, kÝch th­íc, ®é mÒm, ®é dßn, ®é dÎo, ®é ®µn håi, ®é s¸nh, ®é ®ôc, ®é trong s¸ng, v× thÕ bao b× ph¶i cã t¸c dông phßng ngõa sù biÕn ®æi nh÷ng tÝnh chÊt c¬ lý cña thùc phÈm trong thêi gian nhÊt ®Þnh.
  10. 2.3 - Nh÷ng tÝnh chÊt cña thùc phÈm 2.3.3 - TÝnh chÊt c¶m quan cña thùc phÈm TÊt c¶ thùc phÈm ®Òu ®­îc ®¸ng gi¸ theo gi¸ trÞ c¶m quan nh­ : mÇu s¾c, mïi , vÞ , ®é ®ång ®Òu vÒ kÝch thø¬c, sù nguyªn vÑn, sù hµi hoµ sÒ h×nh d¸ng. Sù biÕn ®æi gi¸ trÞ cña c¸c chØ tiªu c¶m quan cña thùc phÈm còng cã nghÜa lµ thay ®æi nh÷ng tÝnh chÊt ho¸ häc vµ lý häc cña s¶n phÈm vµ lµm gi¶m hoÆc lµm mÊt hoµn toµn gi¸ trÞ mäi mÆt cña hµng ho¸ b¸n ra v× thÕ bao b× ph¶i cã t¸c dông phßng ngõa sù biÕn ®æi nh÷ng tÝnh chÊt c¶m quan cña thùc phÈm trong thêi gian nhÊt ®Þnh.
  11. 2.3 - Nh÷ng tÝnh chÊt cña thùc phÈm 2.3.4 - Nh÷ng yªu cÇu c¬ b¶n cña thùc phÈm sau khi b¶o qu¶n trong bao b× - VÒ c¬ b¶n ph¶i gi÷ nguyªn ®­îc thµnh phÇn ho¸ häc cña s¶n phÈm so víi thêi ®iÓm sau khi kÕt thóc qu¸ tr×nh chÕ biÕn. - Ph¶i gi÷ nguyªn nh÷ng tÝnh chÊt lý häc cña s¶n phÈm ban ®Çu. - TÝnh chÊt c¶m quan cña s¶n phÈm ph¶i ®­îc b¶o tån nguyªn vÑn s¶n phÈm ban ®Çu cho ®Õn khi hµng ho¸ ®­îc sö dông. - Kh«ng bÞ l©y nhiÔm nh÷ng chÊt kh¸c tõ m«i tr­êng hoÆc tõ chÝnh bao b×, ®Æc biÖt lµ nh÷ng chÊt g©y ®éc h¹i hoÆc nh÷ng chÊt lµm gi¶m gi¸ trÞ c¶m quan cña s¶n phÈm.
  12. Ch­¬ng 3 Chøc n¨ng cña bao b× Ba lo¹i bao b× - Bao b× tiªu dïng - Bao b× trung gian - Bao b× v©n chuyÓn
  13. Ch­¬ng 3 Chøc n¨ng cña bao b×  Chøc n¨ng b¶o vÖ  Chøc n¨ng th«ng tin  Chøc n¨ng maketing  Chøc n¨ng sö dông  Chøc n¨ng ph©n phèi  Chøc n¨ng s¶n xuÊt  Chøc n¨ng m«i tr­êng  Chøc n¨ng v¨n ho¸
  14. 3.1- Chøc n¨ng b¶o vÖ Trong qu¸ tr×nh b¶o qu¶n vµ l­u th«ng hµng ho¸, thùc phÈm lu«n lu«n bÞ t¸c ®éng bëi nhiÒu yÕu tè kh¸c nhau nªn dÔ bÞ h­ háng - NhiÖt ®é cña m«i tr­êng, n­íc trong thiªn nhiªn, n­íc trong sinh ho¹t, kh«ng khÝ Èm, bôi, c¸c chÊt ®éc h¹i ë thÓ khÝ, thÓ láng hoÆc ë thÓ r¾n .v.v. rÊt dÔ x©m nhËp vµo thùc phÈm - T¸c ®éng c¬ häc trong qu¸ tr×nh bèc dì, vËn chuyÓn, b¶o qu¶n hµng ho¸ lµm ®æ vì, biÕn d¹ng s¶n phÈm V× thÕ bao b× ph¶i ®¶m nhiÖm chøc n¨ng b¶o vÖ tr¸nh h­ háng s¶n phÈm
  15. 3.1- Chøc n¨ng b¶o vÖ  Thực phẩm và chức năng bảo vệ luật Th ực phẩm Ảnh hưởng Bao bì
  16. 3.2 - Chøc n¨ng th«ng tin Trªn bao b× cÇn ph¶i cung cÊp cho ng­êi tiªu dïng nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt vÒ s¶n phÈm bao gåm : - Tªn s¶n phÈm : cã thÓ lµ tªn th­¬ng m¹i hoÆc tªn theo nguån gèc nguyªn liÖu .v.v. - N¬i s¶n xuÊt : Tªn doanh nghiÖp, ®Þa danh s¶n xuÊt, sè ®iÖn tho¹i ( nÕu cÇn) - Thµnh phÇn vµ hµm l­îng c¸c chÊt ho¸ häc c¬ b¶n cña s¶n phÈm - C¸c chÊt phô gia ®· dïng trong s¶n phÈm vµ hµm l­îng cña chóng - Thêi ®iÓm s¶n xuÊt vµ thêi h¹n sö dông
  17. 3.2 - Chøc n¨ng th«ng tin - §èi t­îng sö dông : theo løa tuæi hoÆc theo bÖnh lý - C¸c ký hiÖu quy ø¬c : chèng m­a, chèng va ®Ëp, chèng ¸nh s¸ng, chèng lén ng­îc. - M· v¹ch - BiÓu tr­ng cña doanh nghiÖp (nÕu cã) TÊt c¶ th«ng tin ph¶i chÝnh x¸c vµ nhµ s¶n xuÊt ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc ph¸p luËt vÒ nh÷ng th«ng tin do m×nh ®­a ra trªn bao b×. - C¸ch ®ãng më, c¸ch b¶o qu¶n, c¸ch sö dông
  18. QUYẾT ĐỊNH CỦA THỦ TƯỚNG CHÍNH PHỦ Ban hành Quy chế Ghi nhãn hàng hóa lưu thông trong nước và hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu
  19. Chương I NHỮNG QUY ĐỊNH CHUNG Điều 1. Phạm vi điều chỉnh. 1. Quy chế này quy định việc ghi nhãn đối với hàng hóa sản xuất tại Việt Nam để lưu thông trong nước và để xuất khẩu; hàng hóa sản xuất tại nước ngoài được nhập khẩu để tiêu thụ tại thị trường Việt Nam. 2. Hàng hóa là thực phẩm chế biến, thực phẩm tươi sống, nhu yếu phẩm không có bao gói sẵn được bán trực tiếp cho người tiêu dùng; đồ ăn, đồ uống có bao gói sẵn và có giá trị tiêu dùng trong 24 giờ, không thuộc phạm vi điều chỉnh của Quy chế này.
  20. Chương I NHỮNG QUY ĐỊNH CHUNG Điều 2. Đối tượng áp dụng. Đối tượng áp dụng của Quy chế này là các tổ chức, cá nhân, thương nhân sản xuất, kinh doanh hàng hóa được sản xuất tại Việt Nam để lưu thông trong nước, để xuất khẩu; tổ chức, cá nhân, thương nhân nhập khẩu hàng hóa để bán tại Việt Nam.
  21. Điều 3. Giải thích từ ngữ. 1. Nhãn hàng hóa là bản viết, bản in, hình vẽ, hình ảnh, dấu hiệu được in chìm, in nổi trực tiếp hoặc được dán, đính, cài, chắc chắn trên hàng hóa hoặc bao bì để thể hiện các thông tin cần thiết, chủ yếu về hàng hóa đó
  22. Điều 3. Giải thích từ ngữ 2. Bao bì thương phẩm là bao bì gắn trực tiếp vào hàng hóa và được bán cùng với hàng hóa cho người tiêu dùng, gồm bao bì chứa đựng, bao bì ngoài: a) Bao bì chứa đựng là bao bì trực tiếp chứa đựng hàng hóa, tạo ra hình, khối cho hàng hóa, hoặc bọc kín theo hình, khối của hàng hóa. b) Bao bì ngoài là bao bì dùng chứa đựng một, hoặc một số bao bì chứa đựng hàng hóa.
  23. Điều 3. Giải thích từ ngữ 3. Bao bì không có tính chất thương phẩm là bao bì không bán lẻ cùng với hàng hóa, gồm nhiều loại được dùng trong vận chuyển, bảo quản hàng hóa trên các phương tiện vận tải hoặc trong các kho tàng.
  24. Điều 3. Giải thích từ ngữ 4. Ghi nhãn hàng hóa là việc ghi các thông tin cần thiết, chủ yếu về hàng hóa lên nhãn hàng hóa nhằm cung cấp cho người tiêu dùng những thông tin cơ bản để nhận biết hàng hóa, làm căn cứ để người mua quyết định việc lựa chọn, tiêu thụ và sử dụng hàng hóa, các cơ quan chức năng thực hiện việc kiểm tra giám sát.
  25. Điều 3. Giải thích từ ngữ 5. Nội dung bắt buộc của nhãn hàng hóa là phần bao gồm những thông tin quan trọng nhất về hàng hóa phải ghi trên nhãn hàng hóa. 6. Nội dung không bắt buộc của nhãn hàng hóa là phần bao gồm những thông tin khác, ngoài nội dung bắt buộc phải ghi trên nhãn hàng hóa.
  26. Điều 3. Giải thích từ ngữ 7. Phần chính của nhãn (Principal Display Panel: PDP) là một phần ghi các nội dung bắt buộc của nhãn hàng hóa để người tiêu dùng nhìn thấy dễ dàng và rõ nhất trong điều kiện bầy hàng bình thường được thiết kế tùy thuộc vào kích thước thực tế của bao bì trực tiếp chứa đựng hàng hóa, không được nằm ở phần đáy bao bì. 8. Phần thông tin là phần tiếp nối ở phía bên phải phần chính của nhãn, ghi các nội dung không bắt buộc của nhãn hàng hóa, hoặc một số nội dung bắt buộc trong trường hợp phần chính của nhãn không đủ chỗ để ghi các nội dung bắt buộc đó.
  27. Điều 4. Yêu cầu cơ bản của nhãn hàng hóa Tất cả các chữ viết, chữ số, hình vẽ, hình ảnh, dấu hiệu, ký hiệu, ghi trên nhãn hàng hóa phải rõ ràng, đúng với thực chất của hàng hóa, không được ghi mập mờ, gây ra sự nhầm lẫn với nhãn hàng hóa khác.
  28. Điều 5. Ngôn ngữ trình bày nhãn hàng hóa 1. Nhãn hàng hóa lưu thông trong nước phải được viết bằng tiếng Việt Nam, tùy theo yêu cầu của từng loại hàng hóa có thể viết thêm bằng tiếng nước ngoài nhưng kích thước phải nhỏ hơn. 2. Nhãn hàng hóa xuất khẩu, có thể viết bằng ngôn ngữ của nước, vùng nhập khẩu hàng hóa đó nếu có thỏa thuận trong hợp đồng mua, bán hàng hóa. 3. Đối với hàng hóa nhập khẩu để lưu thông, tiêu thụ ở thị trường Việt Nam thì ngôn ngữ trình bầy trên nhãn hàng hóa được áp dụng một trong các cách thức sau đây:
  29. Chương II GHI NỘI DUNG CỦA NHÃN HÀNG HÓA Mục 1: Nội dung bắt buộc Điều 6. Tên hàng hóa. Điều 7. Tên và địa chỉ của thương nhân chịu trách nhiệm về hàng hóa. Điều 8. Định lượng của hàng hóa.(Định lượng của hàng hóa là số lượng (số đếm) hoặc khối lượng tịnh; thể tích, kích thước thực của hàng hóa có trong bao bì thương phẩm )
  30. Chương II GHI NỘI DUNG CỦA NHÃN HÀNG HÓA Mục 1: Nội dung bắt buộc Điều 9. Thành phần cấu tạo. 1. Hàng hóa là thực phẩm đóng gói sẵn, đồ uống, mỹ phẩm có cấu tạo từ hai thành phần trở lên thì phải ghi thành phần cấu tạo trên nhãn hàng hóa. 2. Hàng hóa khác có cấu tạo từ hai thành phần trở lên thì phải ghi thành phần cấu tạo quyết định giá trị sử dụng của hàng hóa trên nhãn hàng hóa. Thành phần cấu tạo được ghi theo thứ tự từ cao xuống thấp
  31. Mục 1: Nội dung bắt buộc 4. Đối với hàng hóa có quy định về yêu cầu bảo đảm an toàn đối với người, với môi trường khi sử dụng, nếu thành phần cấu tạo là thành phần phức hợp gồm từ hai chất trở lên, thì ghi tên thành phần phức hợp đó cùng với tên các chất tạo nên thành phần phức hợp đó, theo thứ tự từ cao xuống thấp về khối lượng hoặc tỷ khối (% khối lượng) của các chất đó.
  32. Mục 1: Nội dung bắt buộc 5. Những thành phần hoặc chất trong thành phần phức hợp thuộc loại đặc biệt: đã chiếu xạ, đã áp dụng kỹ thuật biến gen hoặc chất bảo quản, đã quy định liều lượng sử dụng hoặc được xếp trong danh sách gây kích ứng, độc hại phải được ghi trên nhãn hàng hóa theo các quy định Quốc tế mà Việt Nam công bố áp dụng.
  33. Mục 1: Nội dung bắt buộc Điều 11. Ngày sản xuất, thời hạn sử dụng, thời hạn bảo quản. 1. Phải ghi ngày sản xuất thì trên nhãn hàng hóa. Ngày sản xuất là số chỉ ngày, tháng, năm hoàn thành sản xuất hàng hóa đó. 2. Hàng hóa là thực phẩm, mỹ phẩm, dược phẩm phải ghi thời hạn sử dụng. Thời hạn sử dụng là số chỉ ngày, tháng, năm mà quá mốc thời gian đó, hàng hóa không được phép lưu thông và không được sử dụng.
  34. Mục 1: Nội dung bắt buộc Với các nhóm, loại hàng hóa cần đảm bảo an toàn chất lượng trong bảo quản dự trữ phải ghi thời hạn bảo quản trên nhãn hàng hóa. Thời hạn bảo quản là số chỉ ngày, tháng, năm có thể lưu giữ hàng hóa trong kho bảo quản mà quá mốc thời gian đó hàng hóa có thể bị biến đổi xấu về chất lượng trước khi hàng hóa đó được đưa ra tiêu thụ.
  35. Mục 1: Nội dung bắt buộc 3. Cách ghi ngày sản xuất, thời hạn sử dụng, thời hạn bảo quản: a) Ghi theo ngày, tháng, năm dương lịch. b) Số chỉ ngày: gồm hai con số; c) Số chỉ tháng: gồm hai con số hoặc tên tháng bằng chữ; d) Số chỉ năm: gồm hai con số cuối của năm.
  36. Mục 1: Nội dung bắt buộc Điều 12. Hướng dẫn bảo quản, hướng dẫn sử dụng. 1. Trên nhãn hàng hóa phải ghi hướng dẫn bảo quản, hướng dẫn sử dụng, cảnh báo nguy hại có thể xẩy ra nếu sử dụng hàng hóa không đúng cách thức và cách xử lý sự cố nguy hại xẩy ra. 2. Trường hợp nhãn hàng hóa không đủ diện tích để ghi các hướng dẫn nói trên thì phải ghi các nội dung đó vào một tài liệu kèm theo hàng hóa để cung cấp cho người mua hàng.
  37. Mục 1: Nội dung bắt buộc Điều 13. Xuất xứ của hàng hóa. Đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu, trên nhãn hàng hóa phải ghi tên nước xuất xứ.
  38. Mục 2: Nội dung không bắt buộc Điều 14. Ngoài những nội dung bắt buộc phải thể hiện trên nhãn hàng hóa, tùy theo yêu cầu và đặc thù riêng của từng hàng hóa, có thể ghi thêm các thông tin cần thiết khác nhưng không được trái với các quy định của pháp luật và của Quy chế này, đồng thời không được che khuất hoặc làm hiểu sai lệch những nội dung bắt buộc ghi trên nhãn hàng hóa.
  39. Nh÷ng ®iÒu c¬ b¶n - Tr­íc khi s¶n xuÊt, doanh nghiÖp ph¶i tiÕn hµnh ®¨ng ký chÊt l­îng víi c¬ quan qu¶n lý tiªu chuÈn chÊt l­îng vµ ®¨ng ký nh·n hµng ë c¬ quan nhµ n­íc cã thÈm quyÒn ®Ó ®­îc b¶o ®¶m vÒ quyÒn së h÷u c«ng nghiÖp vµ ph¶i thùc hiÖn toµn bé nh÷ng chØ tiªu chÊt l­îng ®· ®¨ng ký. - Sù th«ng tin chÝnh x¸c vµ cô thÓ sÏ lµm t¨ng uy tÝn cña nhµ s¶n xuÊt vµ t¹o lßng tin l©u dµi cho kh¸ch hµng, tõ ®ã hµng ho¸ ®­îc tiªu thô víi sè l­îng æn ®Þnh vµ më réng ®­îc thÞ tr­êng. - §Ó ®¶m b¶o chøc n¨ng th«ng tin, nh·n hµng ph¶i viÕt b»ng ng«n ng÷ mµ ®¹i ®a sè ng­êi tiªu dïng ®äc vµ hiÓu ®­îc mét c¸ch t­êng tËn.
  40. 3.3 - Chøc n¨ng maketing H×nh thøc bao b× ( h×nh d¸ng, kÝch th­íc, mÇu s¾c, trang trÝ trªn bao b×) hµi hoµ vµ ®ñ th«ng tin cÇn thiÕt sÏ t¹o cho ng­êi tiªu dïng c¶m gi¸c dÔ chÞu, hÊp dÉn vµ tin t­ëng. §iÒu ®ã gãp phÇn qu¶ng b¸ cho s¶n phÈm cña doanh nghiÖp vµ thùc hiÖn chøc n¨ng maketing cña bao b×. Nh÷ng bao b× tr×nh bÇy r­êm rµ, th«ng tin mËp mê sÏ lµm mÊt lßng tin cña kh¸ch hµng.
  41. 3.4 - Chøc n¨ng sö dông §Ó ®¶m b¶o chøc n¨ng sö dông ng­êi ta ph¶i thiÕt kÕ bao b× theo c¸c yªu cÇu sau : - DÔ më vµ cã thÓ ®ãng l¹i khi dïng ch­a hÕt, khã më ®èi víi trÎ em - DÔ lÊy ra b»ng c¸c dông cô th«ng th­êng nh­: dao ¨n, th×a, dÜa, èng hót, ®òa
  42. 3.4 - Chøc n¨ng sö dông - KÝch th­íc bao b× phï hîp ®Ó chøa ®ùng mét l­îng s¶n phÈm thÝch hîp víi nh÷ng ®èi t­îng tiªu dïng kh¸c nhau - Cã t¸c dông nh­ mét vËt chøa ®ùng khi sö dông. - Cã kÝch th­íc phï hîp ®Ó cã thÓ dÔ dµng ®Æt trong tñ b¶o qu¶n (tñ chøa thøc ¨n hoÆc tñ l¹nh gia ®×nh) - Trong tr­êng hîp nhÊt ®Þnh, bao b× cã thÓ t¸i sö dông cho c¸c s¶n phÈm gia ®×nh
  43. 3.5- Chøc n¨ng ph©n phèi Bao b× cã t¸c dông ph©n chia thùc phÈm thµnh 3 nhãm : Bao b× tiªu dïng, Bao b× trung gian, Bao b× vËn chuyÓn. 1 bao b× tiªu dïng t¹o ra mét ®¬n vÞ tiªu dïng. TËp hîp mét sè ®¬n vÞ tiªu dïng thµnh 1 bao b× trung gian – 1 ®¬n vÞ ®ãng gãi ®Ó cã thÓ chuyÓn ®Õn tay ng­êi tiªu dïng. TËp hîp mét bao b× trung gian thµnh ®¬n vÞ vËn chuyÓn ®Ó ®­a hµng ho¸ ®Õn c¸c c¬ së dÞch vô th­¬ng m¹i. §Ó ®¶m b¶o kh¶ n¨ng ph©n phèi s¶n phÈm nhanh chãng, thuËn lîi bao b× thùc phÈm ph¶i ®¹t c¸c yªu cÇu sau :
  44. 3.5- Chøc n¨ng ph©n phèi - §èi víi bao b× tiªu dïng : Ph¶i cã l­îng s¶n phÈm phï hîp víi ®èi t­îng ng­êi tiªu dïng vµ thãi quen tiªu dïng + Khèi l­îng phï hîp + ThÓ tÝch phï hîp + H×nh d¸ng vµ kÝch th­íc phï hîp
  45. 3.5- Chøc n¨ng ph©n phèi - §èi víi bao b× trung gian : * Ph¶i cã kÝch th­íc phï hîp ®Ó cã thÓ xÕp s¾p hîp lý vµ ®iÒn ®Çy bao b× vËn chuyÓn. * Ph¶i cã khèi l­îng (s¶n phÈm + bao b×) thÝch hîp ®Ó c¸c nh©n viªn th­¬ng m¹i dÔ dµng mang v¸c, xÕp ®Æt * Nªn cã khèi l­îng s¶n phÈm thÝch hîp ®Ó kh¸ch hµng dÔ dµng mua trän gãi ( phï hîp víi tói tiÒn vµ nhu cÇu tiªu dïng cña c¸ nh©n hoÆc gia ®×nh) vµ dÔ dµng vËn chuyÓn b»ng c¸c ph­¬ng tiÖn c¸ nh©n.
  46. 3.5- Chøc n¨ng ph©n phèi - §èi víi bao b× vËn chuyÓn * Ph¶i cã kÝch th­íc vµ ®é bÒn c¬ häc phï hîp víi c¸c ph­¬ng tiÖn vËn chuyÓn (c«ng t¬ n¬, « t« vËn t¶i, tÇu) * Ph¶i cã khèi l­îng c¶ b× thÝch hîp víi viÖc bèc dì (b»ng con ng­êi hoÆc b»ng thiÕt bÞ)
  47. 3.6 - Chøc n¨ng s¶n xuÊt Trªn d©y chuyÒn s¶n xuÊt, bao b× th­êng bÞ t¸c ®éng bëi c¸c yÕu tè kü thuËt nh­ : nhiÖt ®é cao hoÆc sù l¹nh ®«ng, ¸p suÊt cao hoÆc ch©n kh«ng, ®é Èm cña m«i tr­êng hoÆc cña s¶n phÈm, sù ¨n mßn ®iÖn ho¸, sù va ®Ëp c¬ häc trong khi ®ãng kÝn bao b× hoÆc vËn chuyÓn trªn d©y chuyÒn. .v.v. v× thÕ ®Ó ®¶m b¶o hiÖu qu¶ kinh tÕ vµ kü thuËt bao b× ph¶i tho¶ m·n chøc n¨ng s¶n xuÊt:
  48. 3.6 - Chøc n¨ng s¶n xuÊt * Bao b× ph¶i cã ®é bÒn c¬ häc phï hîp víi tÝnh n¨ng cña c¸c lo¹i m¸y mãc thiÕt bÞ trªn d©y chuyÒn. * Ph¶i cã kh¶ n¨ng chÞu ®­îc t¸c ®éng cña c¸c yÕu tè c«ng nghÖ nh­ : - ¸p suÊt - NhiÖt ®é - §é Èm - Sù ¨n mßn .v.v. Khi trªn d©y chuyÒn cã c¸c yÕu tè nµy
  49. 3.7 - Chøc n¨ng m«i tr­êng Sau khi sö dông thùc phÈm, bao b× th­êng bÞ th¶i ra vµ lµm « nhiÔm m«i tr­êng. §Ó gi¶m thiÓu t¸c ®éng xÊu ®Õn m«i tr­êng sèng, ph¶i lùa chän bao b× sao cho tho¶ m·n tèi ®a c¸c ®iÒu kiÖn sau ®©y : - Cã kh¶ n¨ng t¸i sö dông hoÆc sö dông vµo nh÷ng môc ®Ých kh¸c mµ kh«ng bÞ th¶i ra m«i tr­êng
  50. 3.7 - Chøc n¨ng m«i tr­êng - Cã kh¶ n¨ng t¸i chÕ tøc lµ sau khi th¶i ra nã cã thÓ dïng lµm nguyªn liÖu cho c¸c ngµnh c«ng nghiÖp kh¸c. - Cã kh¶ n¨ng tù ph©n huû bëi t¸c ®éng cña m«i tr­êng tù nhiªn, khi ph©n gi¶i kh«ng h×nh thµnh c¸c chÊt ®éc lµm « nhiÔm nguån n­íc, mÆt ®Êt vµ bÇu khÝ quyÓn. - Cã kh¶ n¨ng xö lý b»ng c¸c gi¶i ph¸p c«ng nghÖ trong c¸c c¬ së xñ lý r¸c.
  51. 3.8 - Chøc n¨ng v¨n ho¸ Thùc phÈm th­êng ®­îc s¶n xuÊt t¹i chç dùa trªn viÖc khai th¸c nguån n«ng s¶n cã s½n cña ®Þa ph­¬ng. Mçi nguån n«ng s¶n ®­îc ®Æc tr­ng bëi khÝ hËu, ®Êt ®ai, tËp qu¸n canh t¸c, gièng c©y trång vµ vËt nu«i, v× thÕ s¶n phÈm thùc phÈm th­êng cã nh÷ng nÐt ®éc ®¸o riªng vÒ v¨n ho¸ b¶n ®Þa Do ®ã bao b× th­êng ®­îc t¹o d¸ng, trang trÝ theo truyÒn thèng v¨n ho¸ cña mçi vïng vµ mçi d©n téc.
  52. 3.8 - Chøc n¨ng v¨n ho¸ Th«ng tin trªn nh·n hµng còng ®­îc tr×nh bÇy b»ng ng«n ng÷ cña d©n téc, v× vËy bao b× thùc phÈm th­êng mang nh÷ng nÐt v¨n hãa ®Æc tr­ng cho mçi doanh nghiÖp, cho mçi vïng hoÆc cho mçi quèc gia nh»m giíi thiÖu víi ng­êi tiªu dïng trong n­íc vµ quèc tÕ nh÷ng nÐt ®éc ®¸o cña s¶n phÈm mµ m×nh lµm ra. Chøc n¨ng v¨n ho¸ mang l¹i cho s¶n phÈm thùc phÈm nh÷ng ®Æc tr­ng riªng vµ trong nhiÒu tr­êng hîp nã t¹o nªn cho s¶n phÈm kh¶ n¨ng th«ng tin vµ maketing ®éc ®¸o.
  53. Ch­¬ng 4 VËt liÖu lµm bao b× thùc phÈm 4.1 - Nh÷ng yªu cÇu chung vÒ vËt liÖu lµm bao b× thùc phÈm - VËt liÖu lµm BBTP ph¶i phï hîp víi tõng lo¹i thùc phÈm - Gi¸ trÞ cña BBTP ph¶i t­¬ng øng víi gi¸ trÞ cña thùc phÈm cÇn chøa ®ùng, vÒ nguyªn t¾c cÇn khèng chÕ ®Ó bao b× kh«ng lµm t¨ng gi¸ thµnh cña s¶n phÈm mét c¸ch qu¸ møc nh»m lµm gi¶m gi¸ thµnh s¶n phÈm nãi chung. - VËt liÖu cµng dÔ gia c«ng cµng tèt ®Ó cã thÓ chÕ t¸c bao b× bªn c¹nh xÝ nghiÖp chÕ biÕn thùc phÈm. - VLBB kh«ng lµm thay ®æi tÝnh chÊt ho¸ häc, lý häc vµ ®Æc biÖt lµ tÝnh chÊt c¶m quan cña thùc phÈm . - VLBB ph¶i kh«ng g©y nhiÔm ®éc cho thùc phÈm.
  54. 4.2 -VËt liÖu kim lo¹i 4.2.1 – Giíi thiÖu c¸c lo¹i bao b× b»ng kim lo¹i Bao b× b»ng kim lo¹i ®­îc sö dông nhiÒu trong c«ng nghiÖp ®å hép thÞt, c¸, rau qu¶, n­íc uèng. Ng­êi ta th­êng s¶n xuÊt bao b× kim lo¹i (BBKL) ë d¹ng hép h×nh trô hoÆc h×nh hép ch÷ nhËt. KÝch th­íc cña hép tuú thuéc vµo tõng lo¹i s¶n phÈm vµ tuú thuéc vµo thãi quen s¶n xuÊt cña tõng quèc gia. Tuy nhiªn ngµy nay do c«ng nghiÖp thùc phÈm ph¸t triÓn m¹nh mÏ vµ sù giao l­u quèc tÕ ngµy cµng më réng nªn ng­êi ta dÇn dÇn tiÕn tíi sù thèng nhÊt kÝch th­íc mang tÝnh tiªu chuÈn ho¸ ®Ó cã thÓ sö dông nh÷ng m¸y ®ãng hép hiÖn ®¹i, c¸c lo¹i vËt liÖu ®· ®­îc s¶n xuÊt s½n vµ phï hîp víi nh÷ng ph­¬ng tiÖn vËn t¶i.
  55. 4.2 -VËt liÖu kim lo¹i BBKL ®­îc chia thµnh 2 nhãm Hép 3 phÇn: gåm 3 bé phËn ®¸y hép , th©n hép vµ n¾p hép. Hép 3 phÇn th­êng lµ c¸c lo¹i hép cã tû lÖ chiÒu cao h cña hép vµ ®­êng kÝnh d cña hép lín h¬n 1, h/d > 1 Hép 2 phÇn: Khi tû lÖ h/d < 1, Trong tr­êng hîp nµy ®¸y hép ®­îc lµm liÒn víi th©n hép vµ do ®ã lo¹i hép nµy chØ cã 2 bé phËn lµ n¾p vµ th©n hép.
  56. 4.2.2- ¦u vµ nh­îc ®iÓm cña bao b× b»ng kim lo¹i VËt liÖu lµm hép : s¾t m¹ vµ hîp kim nh«m. VËt liÖu b»ng s¾t S¾t ®­îc c¸n thµnh tÊm t«n máng vµ ®­îc m¹ b»ng thiÕc ®Ó chèng gØ gäi lµ s¾t tr¾ng hoÆc s¾t t©y, bÒ dÇy cña líp m¹ kho¶ng 10 ®Õn 20 micron. BÒ dµy cña tÊm t«n tuú thuéc vµo thÓ tÝch hép cÇn lµm bao b×, tøc lµ phô thuéc vµo khèi l­îng thùc phÈm chøa trong ®ã. §Ó lµm thïng phuy ®é dÇy lµ : 0,8 -1,5 mm §Ó lµm bidon, can ®é dÇy lµ : 0,5 - 0,8 mm §Ó lµm hép s¾t ®é dÇy lµ : 0,2 - 0,5 mm
  57. VËt liÖu b»ng s¾t Thµnh phÇn gÇn ®óng cña s¾t ®Ó lµm bao b× : C¸c bon : 0,04 - 0,12 % L­u huúnh : 0,015 - 0,05 % Phèt pho : 0,015 - 0,06 % §ång : 0,02 - 0,2 % Mangan : 0,2 - 0,6 % Silic : ®Õn 0,08 %
  58. Sắt mạ crôm và mạ thiếc Ngoµi líp m¹ thiÕc vµ cr«m, tuú thuéc vµo tÝnh chÊt cña thùc phÈm mµ ng­êi ta phñ thªm líp vÐc ni ®Ó chèng ¨n mßn ®Æc biÖt khi thùc phÈm cã ®é Èm lín vµ ®é axÝt cao. Bªn ngoµi bao bì s¾t t©y cã thÓ dïng s¬n phñ víi môc ®Ých b¶o vÖ vµ trang trÝ. §Ó hµn mÝ ghÐp ng­êi ta sö dông hçn hîp 97,5% ch× - 2,5% thiÕc, nhiÖt ®é nãng chÈy lµ 390 – 400 0C
  59. VËt liÖu b»ng s¾t Sơ đồ lớp mạ Lớp mạ crom hoặc thiếc Tấm sắt cần mạ
  60. VËt liÖu b»ng nh«m VËt liÖu nh«m ®­îc ph©n chia theo ®é tinh khiÕt - Hµm l­îng nh«m 99% lo¹i A4 - Hµm l­îng nh«m 99,5% lo¹i A5 - Hµm l­îng nh«m 99,8% lo¹i A8 - Hµm l­îng nh«m 99,9% lo¹i A99 - Hµm l­îng nh«m 99,998% lo¹i tinh khiÕt cao Nhôm càng tinh khiết, độ mềm dẻo càng cao
  61. VËt liÖu b»ng nh«m Nh«m ®­îc gia c«ng thµnh mµng máng, trªn bÒ mÆt mµng nh«m th­êng xuÊt hiÖn c¸c lç nhá cã ®­êng kÝnh tõ 1 ®Õn 80 micron ( trung b×nh lµ 40 micron). Sè l­îng lç tuú thuéc vµo ®é dÇy cña mµng nh«m
  62. VËt liÖu b»ng nh«m Đé dÇy cña l¸ nh«m Sè lç trªn 1 m2 (micron) 9 260 12 230 15 210 20 170 25 0 Nh­ vËy khi l¸ nh«m cã ®é dµy trªn 25 micron ®é xuyªn thÊm cña nã b»ng kh«ng
  63. ¦u ®iÓm c¬ b¶n cña bao b× s¾t t©y (BBST) - Cã ®é dÎo cao nªn dÔ c¸n t¹o thµnh tÊm máng cã ®é dÇy nhÊt ®Þnh ®Ó cÊu tróc nªn bao b× d¹ng hép - Cã kh¶ n¨ng chèng xuyªn thÊm rÊt tèt - Cã ®é bÒn c¬ häc cao; chÞu uèn chÞu kÐo tèt t¹o thuËn lîi cho qu¸ tr×nh gia c«ng nh­ dËp uèn hoÆc gÊp mÐp - Cã kh¶ n¨ng chÞu ®­îc nhiÖt ®é cao nªn ®¸p øng ®­îc cho c¸c s¶n phÈm cÇn thanh trïng
  64. ¦u ®iÓm c¬ b¶n cña bao b× s¾t t©y (BBST) Cã kh¶ n¨ng chÞu ®­îc ¸p suÊt cao nªn cã thÓ dïng cho c¸c s¶n phÈm cÇn n¹p khÝ víi ¸p suÊt nhÊt ®Þnh - N¾p, th©n vµ ®¸y hép hoµn toµn cã thÓ gia c«ng b»ng c¸c m¸y chÝnh x¸c nªn kÝch th­íc hép th­êng ®¹t ®é chÝnh x¸c cao do ®ã bao b× b»ng s¾t ®¸p øng cho d©y chuyÒn ®ãng gãi cã n¨ng suÊt cao - Khèi l­îng 1 hép t­¬ng ®èi nhÑ so víi khèi l­îng cña s¶n phÈm
  65. Nh­îc ®iÓm c¬ b¶n cña bao b× s¾t t©y (BBST) - RÊt dÔ bÞ oxy hãa nªn ph¶i t¹o líp m¹ thiÕc, ngoµi ra ph¶i t¹o mµng phñ b¶o vÖ b»ng vÐc ni hoÆc b»ng s¬n - So víi nh«m, BBST th­êng dÇy h¬n nªn khèi l­îng 1 BBST cã cïng kÝch th­íc nÆng h¬n nhiÒu - §é dÎo cña s¾t kÐm nh«m nªn khã gia c«ng vµ khã t¹o hép cã ®é s©u nh­ hép nh«m - PhÇn lín th©n hép b»ng s¾t t©y ®­îc t¹o b»ng c¸ch ghÐp mÝ hoÆc hµn nªn rÊt dÔ cã kh¶ n¨ng kh«ng hoµn toµn kÝn, lµm t¨ng ®é xuyªn thÊm
  66. ¦u ®iÓm c¬ b¶n cña bao b× nh«m (BBN) - Cã ®é dÎo rÊt cao nªn dÔ dµng c¸n hoÆc miÕt t¹o thµnh mµng rÊt máng ®Ó cÊu tróc nªn bao b× d¹ng hép hoÆc giÊy trùc tiÕp gãi s¶n phÈm. V× cã ®é dÎo rÊt cao nªn hîp kim nh«m cã thÓ gia c«ng thµnh hép cã th©n liÒn víi ®¸y vµ chiÒu dµi cña th©n hép kh¸ lín - Cã kh¶ n¨ng chèng xuyªn thÊm rÊt tèt - Cã ®é bÒn c¬ häc cao; chÞu uèn chÞu kÐo tèt t¹o thuËn lîi cho qu¸ tr×nh gia c«ng nh­ dËp uèn hoÆc gÊp mÐp - Cã kh¶ n¨ng chÞu ®­îc nhiÖt ®é cao nªn ®¸p øng ®­îc cho c¸c s¶n phÈm cÇn thanh trïng
  67. ¦u ®iÓm c¬ b¶n cña bao b× nh«m (BBN) - Cã kh¶ n¨ng chÞu ®­îc ¸p suÊt cao nªn cã thÓ dïng cho c¸c s¶n phÈm cÇn n¹p khÝ víi ¸p suÊt nhÊt ®Þnh - Trªn bÒ mÆt hîp kim nh«m lu«n lu«n lu«n tù h×nh thµnh mét líp máng oxyt cã kh¶ n¨ng chèng oxy ho¸ rÊt tèt nªn BBN kh«ng bÞ han gØ - N¾p, th©n liÒn ®¸y hép hoµn toµn cã thÓ gia c«ng b»ng c¸c m¸y chÝnh x¸c nªn kÝch th­íc hép ®¹t ®é chÝnh x¸c cao do ®ã BBN ®¸p øng cho d©y chuyÒn ®ãng gãi cã n¨ng suÊt cao - Khèi l­îng riªng cña nh«m rÊt nhá nªn BBN cã khèi l­îng rÊt nhÑ
  68. Nhược ®iÓm c¬ b¶n cña bao b× nh«m (BBN) - Tuy kh«ng bÞ han gØ nh­ s¾t nh­ng hîp kim nh«m còng dÔ bÞ ¨n mßn ho¸ häc nªn cÇn ph¶i sö dông líp chèng ¨n mßn b»ng vÐc ni hoÆc s¬n - Nh«m ®¾t h¬n s¾t nªn gi¸ thµnh cao - Do cã ®é dÎo cao nªn BBN rÊt dÔ bÞ biÕn d¹ng khi bÞ t¸c ®éng c¬ häc tõ bªn ngoµi hép
  69. Vật liệu kim loại VËt liÖu kim lo¹i ®­îc øng dông kh¸ phæ biÕn ®Ó lµm bao b× ë d¹ng hép trong c«ng nghiÖp thÞt, c¸, s÷a, rau qu¶, n­íc uèng hoÆc ®­îc sö dông ®Ó ®ãng gãi c¸c s¶n phÈm ë d¹ng kh« nh­ chÌ, cµ phª, b¸nh kÑo Mµng nh«m ®­îc sö dông ®Ó trùc tiÕp bao gãi thùc phÈm
  70. 4.3 -VËt liÖu thuû tinh Thuû tinh lµ vËt liÖu ®­îc sö dông kh¸ phæ biÕn trong CNTP - Thùc phÈm láng : R­îu, s©m panh, r­îu nÆng, bia, n­íc kho¸ng, n­íc gi¶i kh¸t kh«ng cån, s÷a, dÇu ¨n, sir«, dÊm, .v.v. bao b× thuû tinh chiÕm h¬n 50% thÞ phÇn boa b× thùc phÈm láng - §å hép : rau, hoa qu¶, patª, thÞt - C¸c lo¹i gia vÞ - Thùc phÈm cho trÎ em - S¶n phÈm tõ s÷a : s÷a chua - Cµ phª hoµ tan - Thøc ¨n chÝn Bao b× thuû tinh ®­îc gia c«ng d­íi d¹ng chai, lä, hép
  71. Nguyªn liÖu cho 1000 Kg thuû tinh C¸t 682,96 Xót 208,41 XØ 30,14 Kho¸ng phonolit 48,73 V«i 190,46 Sulphat natri 8,59 Cromit 5,96 Thuû tinh vôn 384,70 Tæng céng : 1.559,95
  72. ¦u ®iÓm cña bao b× thuû tinh - Cã kh¶ n¨ng chèng xuyªn thÊm rÊt tèt - Kh«ng bÞ han rØ vµ hÇu nh­ kh«ng bÞ ¨n mßn - Cã thÓ nh×n thÊy thùc phÈm ®­îc chøa ®ùng bªn trong bao b× - PhÇn lín BBTT cã kh¶ n¨ng t¸i sö dông vµ t¸i chÕ
  73. Nh­îc ®iÓm cña BBTT - Dßn nªn dÔ vì - ChÞu nhiÖt vµ chÞu ¸p lùc kÐm - ¸nh s¸ng cã thÓ xuyªn qua bao b× nªn cã thÓ ¶nh h­ëng xÊu tíi chÊt l­îng thùc phÈm nhÊt lµ lµm mÊt mµu s¶n phÈm - Bao b× th­êng cã khèi l­îng cao h¬n c¸c lo¹i bao b× kh¸c - M¶nh vì thuû tinh nguy hiÓm cho con ng­êi vµ kh«ng tù ph©n huû
  74. 4.4 VËt liÖu gèm sø 4.4.1 Giíi thiÖu bao b× gèm sø (BBGS) - Gèm sø ®­îc coi lµ vËt liÖu truyÒn thèng, ®­îc sö dông tõ xa x­a - VËt liÖu gèm-sø bao gåm ®Êt nung th« s¬, gèm cã tr¸ng men vµ sø ®­îc chÕ t¹o thµnh c¸c lo¹i nh­ : lä, b×nh, chËu, chum v¹i, ang, ®Æc biÖt lµ c¸c lo¹i lä sø cao cÊp dïng cho c¸c s¶n phÈm cã gi¸ trÞ cao.
  75. 4.4.1 Giíi thiÖu bao b× gèm sø - Bao b× b»ng gèm sø phÇn lín ®­îc sö dông cho c¸c lo¹i thùc phÈm : + Thùc phÈm d¹ng láng, d¹ng ®Æc : m¾m, n­íc m¾m, n­íc chÊm c¸c lo¹i, r­îu .v.v. + Thùc phÈm d¹ng kh« : chÌ , cµ phª, thuèc l¸ - Gèm sø dïng ®Ó chÕ t¹o c¸c vËt chøa ®ùng trong qu¸ tr×nh b¶o qu¶n vµ chÕ biÕn thùc phÈm. - Thµnh phÇn ho¸ häc cña gèm sø rÊt ®a d¹ng tuú theo kinh nghiÖm vµ truyÒn thèng s¶n xuÊt cña tõng vïng
  76. 4.4.2 ¦u vµ nh­îc ®iÓm BBGS ¦u ®iÓm + C«ng nghÖ chÕ t¹o BBGS ®¬n gi¶n, cã thÓ thùc hiÖn t¹i nh÷ng vïng cã tr×nh ®é kü thuËt thÊp + Cã kh¶ n¨ng chèng ¨n mßn + Cã kh¶ n¨ng c¸ch nhiÖt vµ chÞu nhiÖt tèt, chèng xuyªn thÊm tèt. + Trong nhiÒu tr­êng hîp BBGS cã thÓ trë thµnh t¸c phÈm mü nghÖ mang tÝnh ®Æc thó v¨n ho¸ cña tõng vïng
  77. 4.4.2 ¦u vµ nh­îc ®iÓm BBGS Nh­îc ®iÓm + BBGS dÇy vµ nÆng + KÝch th­íc rÊt khã chuÈn ho¸ nªn khã øng dông trong d©y chuyÕn ®ßng gãi c«ng nghiÖp + Dßn, dÔ vì, kh«ng chÞu ¸p lùc + Thµnh phÇn ho¸ häc cña BBGS kh«ng æn ®Þnh nªn khã kiÓm so¸t vÒ mÆt ®éc tè häc, nhÊt lµ c¸c kim lo¹i nÆng
  78. 4.5 -VËt liÖu xenlulo 4.5.1 - Giíi thiÖu - Bao b× lµm tõ vËt liÖu xenlulo gäi t¾t lµ bao b× giÊy (BBG) ®­îc ph¸t triÓn m¹nh cïng víi sù ph¸t triÓn cña ngµnh c«ng nghiÖp giÊy vµ xenlulo - Sîi xenlulo ®­îc khai th¸c tõ thùc vËt (tre, nøa, gç, r¬m, r¹, b· mÝa .v.v.) vµ ®­îc xeo thµnh c¸c mµng máng, tõ c¸c mµng máng ng­êi ta t¹o nªn nguyªn liÖu lµm bao b× cã ®é dÇy vµ kÝch th­íc kh¸c nhau tuú theo ®èi t­îng sö dông
  79. 4.5.1 - Giíi thiÖu  Cã thÓ ph©n chia vËt liÖu xenlulo thµnh 2 d¹ng chÝnh lµ giÊy vµ c¸c t«ng. GiÊy chñ yÕu dïng ®Ó lµm mµng bao gãi cßn c¸c t«ng chñ yÕu dïng lµm c¸c hép hoÆc thïng chøa ®ùng c¸c s¶n phÈm thùc phÈm ®Ó t¹o nªn c¸c ®¬n vÞ hµng ho¸ (®¬n vÞ tiªu dïng, ®¬n vÞ ph©n phèi vµ ®¬n vÞ vËn chuyÓn)  BBG ®­îc sö dông rÊt ®a d¹ng vµ phong phó trong nhiÒu ngµnh CNTP
  80. 5.5.2 - ¦u nh­îc ®iÓm cña BBG ¦u ®iÓm + Sö dông ®a d¹ng + RÎ tiÒn, dÔ thÝch øng ®­îc víi nhiÒu s¶n phÈm thùc phÈm + DÔ in Ên t¹o nªn sù ®a d¹ng, phong phó vµ hÊp dÉn cho s¶n phÈm + Bao b× b»ng c¸c t«ng ngµy cµng th«ng dông do cã nhiÒu ­u ®iÓm nh­ : nhÑ, bÒn, dÔ trang trÝ, chèng ®­îc va ch¹m c¬ häc nªn b¶o vÖ ®­îc s¶n phÈm nhÊt lµ c¸c s¶n phÈm cã bao b× b»ng thuû tinh, kim lo¹i, dÔ chÕ t¹o c«ng nghiÖp hµng lo¹t, tiªu chuÈn ho¸ + Cã kh¶ n¨ng t¸i chÕ vµ t¸i sö dông
  81. 5.5.2 - ¦u nh­îc ®iÓm cña BBG Nh­îc ®iÓm + Kh¶ n¨ng chèng xuyªn thÊm kÐm + Kh«ng chÞu ®­îc m«i tr­êng Èm, khi bÞ Èm ®é bÒn c¬ häc gi¶m ®i nhanh chãng
  82. 4.6 -VËt liÖu chÊt dÎo 4.6.1- Giíi thiÖu c¸c lo¹i bao b× chÊt dÎo (BBCD) - ChÊt dÎo lµ vËt liÖu míi ®­îc dïng lµm bao b× thùc phÈm nh­ng cã nhiÒu øng dông vµ ngµy cµng ph¸t triÓn nhanh chãng nhê nh÷ng ®Æc tÝnh quý b¸u cña lo¹i vËt liÖu nµy - C¸c nhµ ho¸ häc tæng hîp h÷u c¬ ®· cã nhiÒu c«ng tr×nh nghiªn cøu vµ t¹o nªn nhiÒu lo¹i bao b× míi cã nh÷ng tÝnh chÊt rÊt phï hîp ®Ó b¶o qu¶n thùc phÈm vµ rÊt Ýt hoÆc kh«ng lµm thùc phÈm bÞ nhiÔm ®éc. Trong nhiÒu tr­êng hîp BBCD ®· thay thÕ bao b× truyÒn thèng lµm b»ng thiñy tinh, kim lo¹i, gèm sø .v.v.
  83. BBCD cã thÓ ®­îc gia c«ng tõ c¸c lo¹i chÊt dÎo sau ®©y : + PS - Polystyren + PE - Polyetylen + PP - Polypropylen + PE - Polyetylen terephtalat + PA - Polyamit + PVC - Polyvynyl clorrua + PVDC - Polyvinylliden clorrua + EVOH – Etylen-Vinylic + PAN – Polyacrylonitrin + ChÊt ®ång trïng hîp Acrylic-imit
  84. TÝnh chèng xuyªn thÊm §Ó cã thÓ sö dông chÊt dÎo nµo ®ã lµm bao b× b¶o qu¶n thùc phÈm, ng­êi ta cÇn ph¶i hiÓu biÕt rÊt chu ®¸o vÒ kh¶ n¨ng chèng xuyªn thÈm cña tõng lo¹i vËt liÖu trong ®ã ng­êi ta quan t©m tíi kh¶ n¨ng chèng xuyªn thÊm n­íc vµ h¬i n­íc, chèng xuyªn thÊm oxy (O2), c¸c b« nÝch (CO2), khÝ nit¬ (N2) vµ c¸c chÊt dÔ bay h¬i kh¸c ®Æc biÖt lµ c¸c chÊt th¬m, chÊt cã mïi l¹ .v.v.
  85. B¶ng so s¸nh kh¶ n¨ng chèng xuyªn thÊm cña vËt liÖu chÊt dÎo Khả năng chèng xuyªn thÊm VËt liÖu chÊt dÎo Đèi víi khÝ O2, Đèi víi h¬i n­íc CO2, N2 PS , PE , PP KÐm RÊt tèt PET , PA , PVC Trung binh Trung binh PVDC , EVON , Tèt KÐm PAN , ChÊt ®ång trïng hîp Acrylic-imit
  86. Bao bì chÊt dÎo Víi mét chÊt dÎo ®Þnh tr­íc, nÕu kh¶ n¨ng chèng thÊm khÝ tèt th× ng­îc l¹i kh¶ n¨ng chÞu Èm, kh¶ n¨ng gia c«ng sÏ kÐm h¬n. Trong c«ng nghiÖp lµm bao b× b»ng chÊt dÎo, ng­êi ta th­êng t¹o nªn c¸c mµng nhiÒu líp b»ng c¸c lo¹i vËt liÖu kh¸c nhau nh»m tËn dông ®­îc ­u thÕ “ rµo c¶n “ cña tõng lo¹i. Sè líp cã thÓ lµ 2,3,4,5,6 nh»m t¹o nªn bao b× phï hîp víi tõng lo¹i thùc phÈm.
  87. Bao bì chÊt dÎo  Nh÷ng bao b× nhiÒu líp ®­îc s¶n xuÊt ngµy cµng nhiÒu ®Ó ®¶m b¶o kh¶ n¨ng chèng Èm, chèng thÊm khia, chèng thÊm VSV, ®ång thêi ®¶m b¶o kh¶ n¨ng dÔ gia c«ng. Ngµy nay ng­êi ta cßn s¶n xuÊt ®­îc c¸c lo¹i bao b× b»ng chÊt dÎo cã tÝnh chÞu nhiÖt cao trªn 260 0C, cã thÓ thanh trïng ë nhiÖt ®é cao nh­ c¸c bao b× kim lo¹i hoÆc dun nãng trong c¸c lß h©m nãng thøc ¨n.  - BBCD ®­îc chÕ t¹o d­íi d¹ng chai, lä, hép, khay, mµng máng .v.v. ë tr¹nh th¸i mÒm, b¸n cøng hoÆc cøng vµ ®­îc sö dông lµm bao b× cho hÇu hÕt c¸c lo¹i thùc phÈm
  88. 4.6.2 - ¦u vµ nh­îc ®iÓm cña BBCD ¦u ®iÓm + Cã kh¶ n¨ng chèng ¨n mßn cao, cã tÝnh chèng xuyªn thÊm cao + DÔ gia c«ng vµ chÕ t¹o c«ng nghiÖp trªn quy m« lín, trªn c¬ cë tiªu chuÈn ho¸ + Cã thÓ ghÐp kÝn bao b× b»ng nhiÖt mét c¸ch ®¬n gi¶n + Khèi l­îng bao b× rÊt nhÑ + Cã thÓ t¹o d¸ng bao b× ®a d¹ng vµ t©ng trÝ phï hîp víi tõng lo¹i thùc phÈm + Cã thÓ t¹o nhiÒu lo¹i bao b× trong suèt vµ cã mÇu chèng ®­îc bøc x¹ tö ngo¹i + Mét sè vËt liÖu chÊt dÎo cã thÓ t¸i chÕ hoÆc t¸i sö dông + Cã thÓ thùc hiÖn trªn d©y chuyÒn ®ãng gãi tù ®éng víi c­êng ®é cao
  89. 4.6.2 - ¦u vµ nh­îc ®iÓm cña BBCD Nh­îc ®iÓm + Mét sè chÊt dÎo cã ®éc tÝnh dÔ g©y ®éc cho thùc phÈm + Mét sè chÊt dÎo kh«ng cã kh¶ n¨ng t¸i sö dông vµ t¸i chÕ nªn g©y « nhiÔm m«i tr­êng + Gi¸ thµnh cßn kh¸ cao so víi vËt liÖu truyÒn thèng ®Æc biÖt c¸c bao b× b»ng chÊt dÎo chÞu nhiÖt
  90. 4.7 -VËt liÖu hçn hîp VËt liÖu hçn hîp ®­îc h×nh thµnh do kÕt qu¶ nghiªn cøu vµ ®­a vµo øng dông c¸c lÜnh vùc : - C«ng nghÖ chÕ t¹o c¸c vËt liÖu truyÒn thèng nh­ : vËt liÖu xenlulo, vËt liÖu b»ng kim lo¹i ®Æc biÖt lµ b»ng nh«m. Mçi lo¹i vËt liÖu trªn cã ­u ®iÓm vµ nh­îc ®iÓm. VËt liÖu hçn hîp tËn dông ®­îc nh÷ng ­u ®iÓm vµ kh¾c phôc nh­îc ®iÓm vµ t¹o nªn mét hµng lo¹t bao b× thùc phÈm míi cã nhiÒu ­u ®iÓm h¬n. - C«ng nghÖ tæng hîp c¸c chÊt keo dÝnh - C«ng nghÖ ®ãng gãi v« khuÈn
  91. 4.7.1 Giíi thiÖu c¸c lo¹i bao b× b»ng vËt liÖu hçn hîp (BBHH) ChÊt liÖu lµm mµng Chøc năng Mµng parrafin Chèng Èm vµ chèng xuyªn thÊm khÝ Mµng chÊt dÎo (chñ yÕu lµ PE) Chèng Èm, t¹o ®é mÒm cho bao b×, t¹o khả năng hµn kÝn bao b×, t¹o mÆt bãng trang trÝ Mµng kim lo¹i (chñ yÕu lµ Chèng Èm vµ chèng xuyªn thÊm khÝ mµng nh«m) Mµng xenlulo T¹o nÒn ®Ó in nh·n hµng vµ trang trÝ, t¹o khung ®Ó ®Þnh d¹ng cho bao bi, tăng ®é bÒn Mµng keo G¾n kÕt c¸c líp mµng t¹o thµnh tÊm máng nhiÒu líp
  92. 4.7.1 Giíi thiÖu c¸c lo¹i bao b× b»ng vËt liÖu hçn hîp (BBHH) Tuú theo tõng lo¹i s¶n phÈm thùc phÈm mµ ng­êi ta phèi hîp c¸c líp mµng víi nhau mét c¸c hîp lý ®Ó t¹o thµnh bao b× : * C¸c t«ng / parrafin * C¸c t«ng / mµng chÊt dÎo * Mµng giÊy / mµng chÊt dÎo * Mµng chÊt dÎo / mµng giÊy / mµng chÊt dÎo * Mµng chÊt dÎo / mµng kim lo¹i
  93. 4.7.1 Giíi thiÖu c¸c lo¹i bao b× b»ng vËt liÖu hçn hîp (BBHH) * Mµng chÊt dÎo / mµng kim lo¹i / mµng chÊt dÎo * Mµng chÊt dÎo / mµng giÊy (c¸c t«ng) / mµng kim lo¹i / mµng chÊt dÎo * Mµng chÊt dÎo / mµng giÊy (c¸c t«ng) / mµng chÊt dÎo / mµng kim lo¹i / mµng chÊt dÎo C¸c mµng nµy ®­îc g¾n kÕt víi nhau b»ng keo, hoÆc b»ng c¸c biÖn ph¸p kü thuËt kh¸c nh­ m¹, phun phñ, c¸n nãng, .v.v.
  94. 4.7.2 - ¦u vµ nh­îc ®iÓm cña BBHH - ¦u ®iÓm + Ph¸t huy c¸c ­u ®iÓm vµ kh¾c phôc ®­îc vÒ c¬ b¶n c¸c nh­îc ®iÓm cña c¸c lo¹i bao b× b»ng vÊt liÖu truyÒn thèng + Khèi l­îng bao b× nhá + Chèng Èm , chèng thÊm khÝ tèt + Cã thÓ s¶n xuÊt hµng lo¹t trªn d©y chuyÒn c«ng nghÖ bao b× hiÖn ®¹i víi n¨ng suÊt lín, møc ®é tiªu chuÈn ho¸ cao
  95. 4.7.2 - ¦u vµ nh­îc ®iÓm cña BBHH - Nh­îc ®iÓm + Kh«ng cã kh¶ n¨ng chÞu nhiÖt ®é cao nªn kh«ng thÓ lµm bao b× cho c¸c s¶n phÈm thùc phÈm cÇn thanh trïng ë nhiÖt ®é cao + BBHH phÇn lín chØ ¸p dông trªn d©y chuyÒn ®ãng gãi v« khuÈn
  96. Ch­¬ng 5 Nh÷ng nguy c¬ lµm h­ háng thùc phÈm khi chøa ®ùng trong bao b× 5.1 Nh÷ng nguy c¬ tõ m«i tr­êng xung quanh 5.1.1 NhiÖt ®é cña m«i tr­êng NhiÖt ®é cña m«i tr­êng ¶nh h­ëng ®Õn - §é khuÕch t¸n - §é hoµ tan - §é xuyªn thÊm cña c¸c chÊt - Kh¶ n¨ng ho¹t déng cña hÖ vi sinh vËt
  97. 5.1 Nh÷ng nguy c¬ tõ m«i tr­êng xung quanh 5.1.2 N­íc thiªn nhiªn vµ ®é Èm cña kh«ng khÝ - N­íc cã thÓ x©m nhËp vµo trong thùc phÈm phô thuéc vµ sù tån t¹i n­íc cã trong thiªn nhiªn trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, b¶o qu¶n, vËn chuyÓn vµ l­u th«ng s¶n phÈm trªn thÞ tr­êng bao gåm : n­íc m­a, s­¬ng mï, n­íc tõ c¸c vËt thÓ dông xung quanh, h¬i n­íc cã trong kh«ng khÝ. - Hµm Èm cña m«i tr­êng cã thÓ lµm t¨ng hoÆc gi¶m ®é Èm cña thùc phÈm
  98. 5.1 Nh÷ng nguy c¬ tõ m«i tr­êng xung quanh 5.1.3- Bôi - Bôi c«ng nghiÖp - Bôi trong m«i tr­êng tù nhiªn - Bôi tõ c¸c s¶n phÈm kh¸c Bôi b¸m vµo bÒ mÆt cña bao b× vµ cã thÓ lµm h­ háng thùc phÈm do : + Bôi chøa nhiÒu VSV cã h¹i + Bôi chøa nhiÒu c¸c chÊt v« c¬ ®Æc biÖt lµ c¸c kim lo¹i nÆng vµ c¸c chÊt h÷u c¬ ®éc h¹i + Bôi chøa c¸c chÊt cã mÇu cã mïi lµm thay ®æi tÝnh chÊt c¶m quan cña thùc phÈm
  99. 5.1 Nh÷ng nguy c¬ tõ m«i tr­êng xung quanh 5.1.4 Vi sinh vËt Vi sinh vËt g©y h¹i lu«n lu«n cã s½n trong m«i tr­êng - Trong kh«ng khÝ - Trong n­íc - Trong c¸c lo¹i bôi - Trong kho tµng vµ ph­¬ng tiÖn vËn chuyÓn - Tõ con ng­êi
  100. 5.1 Nh÷ng nguy c¬ tõ m«i tr­êng xung quanh 5.1.5 C¸c chÊt khÝ Trong m«i tr­êng lu«n lu«n tån t¹i c¸c chÊt khÝ cã thÓ xuyªn thÊm qua bao b× vµo trong thùc phÈm bao gåm khÝ N2, CO2, O2 vµ c¸c chÊt dÔ bay h¬i kh¸c. C¸c chÊt khÝ nµy khi thÊm qua bao b× sÏ thay ®æi tÝnh chÊt ho¸ häc vµ lý häc cña thùc phÈm ®Æc biÖt khÝ oxy cã kh¶ n¨ng oxy ho¸ c¸c chÊt vµ t¹o ®iÒu kiÖn cho VSV hiÕu khÝ ph¸t triÓn
  101. 5.2 Nh÷ng nguy c¬ tõ bao b× 5.2.1 Sù xuyªn thÊm cña bao b× - Bao b× cã ph¶i phï hîp víi tÝnh chÊt cña tõng lo¹i thùc phÈm vµ thêi h¹n l­u hµnh cña thùc phÈm. Tuy nhiªn, ë møc ®é kh¸c nhau cã thÓ x¶y ra sù xuyªn thÊm c¸c chÊt (N2, CO2, O2, c¸c khÝ dÔ bay h¬i, bôi .v.v.) tõ m«i tr­êng vµo thùc phÈm
  102. 5.2 Nh÷ng nguy c¬ tõ bao b× - Sù xuyªn thÊm c¸c chÊt tõ thùc phÈm qua bao b× ra m«i tr­êng xung quanh + Sù tho¸t Èm + Sù thÊt tho¸t c¸c chÊt th¬m + Sù thÊm c¸c chÊt bÐo + Sù thÊt tho¸t c¸c chÊt hoµ tan + Sù mÊt mÇu
  103. 5.2 Nh÷ng nguy c¬ tõ bao b×  - Sù truyÒn ¸nh s¸ng qua bao b×  Bao b× b»ng vËt liÖu trong suèt hoÆc ®ôc (Thuû tinh hoÆc chÊt dÎo) cã thÓ bÞ ¸nh s¸ng xuyªn qua. ¸nh s¸ng cã thÓ lµm h­ háng thùc phÈm nh­ lµm mÊt mÇu, thay ®æi tÝnh chÊt ho¸ häc, lý häc cña thùc phÈm ®Æc biÖt lµ tia tö ngo¹i
  104. 5.2 Nh÷ng nguy c¬ tõ bao b× 5.2.2 Sù hßa tan cña bao b× - C¸c chÊt cã trong bao b× hoµ tan vµo thùc phÈm do sù chªnh lÖch nång ®é Thùc phÈm th­êng cã ®é Èm cao, cã chøa c¸c a xÝt h÷u c¬ (pH < 7), c¸c chÊt cã tÝnh dung m«i h÷u c¬ nh­ r­îu etylic.Trong bao b× cã thÓ cã c¸c chÊt cã kh¶ n¨ng hoµ tan trong m«i tr­êng nh­ vËy, ®Æc biÖt khi nång ®é cña c¸c chÊt nµy trong bao b× cao h¬n trong thùc phÈm. §iÒu ®ã dÉn ®Õn sù khuÕch t¸n c¸c chÊt tõ bao b× vµo thùc phÈm
  105. 5.2 Nh÷ng nguy c¬ tõ bao b× C¸c chÊt trong bao b× cã thÓ khuÕch t¸n vµo thùc phÈm : + C¸c polime trong chÊt dÎo + C¸c chÊt phô gia trong bao b× + C¸c chÊt keo d¸n vµ phô gia trong keo d¸n + C¸c chÊt trong mùc in + C¸c chÊt kho¸ng ®Æc biÖt lµ c¸c kim lo¹i nÆng
  106. 5.2 Nh÷ng nguy c¬ tõ bao b×  - C¸c chÊt cã trong bao b× hoµ tan vµo thùc phÈm do sù ¨n mßn ®iÖn ho¸  Trong thùc phÈm th­êng cã mÆt c¸c chÊt ®iÖn ly nh­ ion Na+, Ca2+, K+, Mg2+, H+, OH -, Cl -, .v.v. ®Æc biÖt lµ c¸c a xÝt h÷u c¬ l¸m cho m«i tr­êng thùc phÈm th­¬ng cã tÝnh a xÝt ( pH < 7 ) v× thÕ rÊt dÔ dµng xaatr ra c¸c qu¸ tr×nh ¨n mßn ®iÖn ho¸ ®èi víi bao b× b»ng kim lo¹i.
  107. 5.2 Nh÷ng nguy c¬ tõ bao b× - Sù h­ háng thùc phÈm do c¸c chÊt hoµ tan tõ bao b× Khi xÈy ra sù hoµ tan c¸c chÊt tõ bao b×, lµm cho thùc phÈm Ýt nhiÒu bÞ gi¶m chÊt l­îng : + Lµm thùc phÈm thay ®æi tÝnh chÊt c¶m quan nh­ mÊu s¾c, mïi, vÞ, tr¹ng th¸i + Lµm thùc phÈm bÞ nhiÔm c¸c chÊt kh«ng cã b¶n chÊt thùc phÈm mµ phµn lín lµ c¸c chÊt cã tÝnh ®éc h¹i
  108. 5.3 - Sù h­ háng thùc phÈm do t¸c ®éng c¬ häc 5.3.1 T¸c ®éng c¬ häc trong qu¸ tr×nh ®ãng gãi thùc phÈm Trªn d©y chuyÒn s¶n xuÊt bao b× lu«n lu«n bÞ t¸c ®éng c¬ hoc bao gåm c¸c qu¸ tr×nh - Qu¸ tr×nh lµm s¹ch bao b× tr­íc khi chÊt ®Çy thùc phÈm - Qu¸ tr×nh chÊt ®Çy thùc phÈm vµo bao b× - Qu¸ tr×nh bao b× chuyÓn ®éng trªn c¸c thiÕt bÞ vËn chuyÓn trong nha m¸y - Qu¸ tr×nh ghÐp kÝn bao b× - Qu¸ tr×nh d¸n nh·n vµ hoµn chØnh - Qu¸ tr×nh xÕp s¶n phÈm vµo thïng vµ xÕp kho
  109. 5.3 - Sù h­ háng thùc phÈm do t¸c ®éng c¬ häc 5.3.2 T¸c ®éng c¬ häc trong qu¸ tr×nh vËn chuyÓn thùc phÈm Sau khi s¶n xuÊt thùc phÈm ®­îc vËn chuyÓn ®Õn n¬i tiªu thô b»ng c¸c ph­¬ng tiÖn kh¸c nhau cïng víi c¸c ph­¬ng tiÖn xÕp dì nªn còng g©y nªn sù h­ háng c¬ häc.
  110. 5.3 - Sù h­ háng thùc phÈm do t¸c ®éng c¬ häc 5.3.3 T¸c ®éng c¬ häc trong qu¸ tr×nh b¶o qu¶n vµ trao ®æi hµng ho¸. Hµng ho¸ ®­îc dù tr÷ vµ l­u kho th­êng ®­îc xÕp thµnh nhiÒu tÇng nhiÒu líp. Khi mua b¸n trao ®æi còng t¹o nªn nh÷ng t¸c ®éng nhÊt ®Þnh Do t¸c ®éng c¬ häc, bao b× thùc phÈm th­êng bÞ biÕn d¹ng, x©y x¸t, r¸ch, thñng, vì .v.v. ®iÒu ®ã lµm h­ háng mét phÇn hoÆc hoµn toµn bÒ ngoµi cña bao b× ®ång thêi lµm gi¶m chÊt l­îng thùc phÈm.
  111. Ch­¬ng 6 øng dông bao b× ®Ó bao gãi vµ vËn chuyÓn thùc phÈm 6.1 Bao b× cho s¶n phÈm ®å hép thÞt c¸ ThÞt, c¸ lµ lo¹i thùc phÈm giÇu protein vµ chÊt bÐo nªn rÊt dÔ bÞ h­ háng do vi sinh vËt vµ t¸c ®éng cña m«i tr­êng v× vËy khi ®ãng hép ng­êi ta th­êng ¸p dông bao b× cã kh¶ n¨ng chÞu nhiÖt ®é cao chèng xuyªn thÊm tèt. Bao b× dïng cho ®å hép thÞt c¸ : bao b× b»ng kim lo¹i, thuû tinh, chÊt dÎo chÞu nhiÖt ®é cao
  112. Ch­¬ng 6 øng dông bao b× ®Ó bao gãi vµ vËn chuyÓn thùc phÈm 6.2 Bao b× cho s¶n phÈm ®å hép rau qu¶ Rau qu¶ ®ãng hép th­êng cã m«i tr­êng a xit nªn bao b× ph¶i cã kh¶ n¨ng chèng ¨n mßn Bao b× dïng cho ®å hép rau qu¶ : thuû tinh vµ kim lo¹i hÆc chÊt dÎo
  113. Ch­¬ng 6 øng dông bao b× ®Ó bao gãi vµ vËn chuyÓn thùc phÈm 6.3 - Bao b× cho s¶n phÈm s÷a vµ c¸c s¶n phÈm tõ s÷a S÷a lµ s¶n phÈm cã gi¸ trÞ dinh d­ìng cao nªn dÔ bÞ h­ háng do VSV vµ t¸c ®éng cña m«i tr­êng nh­ng s÷a th­êng cã m«i tr­êng trung tÝnh nªn Ýt bÞ ¨n mßn ®iÖn ho¸, v× thÕ bao b× ®ùng s÷a cÇn ph¶i cã kh¶ n¨ng chèng xuyªn thÊm rÊt cao Bao b× dïng cho s÷a : BB kim lo¹i, thuû tinh, chÊt dÎo vµ ®Æc biÖt bao b× hçn hîp ®ang ®­îc øng dông réng r·i trong c«ng nghiÖp s¶n xuÊt s÷a t­¬i thanh trïng
  114. Ch­¬ng 6 øng dông bao b× ®Ó bao gãi vµ vËn chuyÓn thùc phÈm 6.4 Bao b× dïng cho s¶n phÈm b¸nh, kÑo B¸nh keo th­êng lµ s¶n phÈm cã hµm l­îng ®­êng cao, ®é Èm thÊp nªn dÔ b¶o qu¶n h¬n, tuy thÕ ng­êi ta ®Æc biÖt chó ý tíi tÝnh hót Èm cña b¸nh kÑo. Bao b× dïng cho b¸nh kÑo th­êng lµ : BB giÊy, chÊt dÎo, BB hçn hîp vµ mét phÇn dïng bao b× kim lo¹i
  115. Ch­¬ng 6 øng dông bao b× ®Ó bao gãi vµ vËn chuyÓn thùc phÈm 6.5 Bao b× dïng cho c¸c s¶n phÈm h¹t Bao b× dïng cho c¸c s¶n phÈm h¹t th­êng lµ bao b»ng xenlulo, chÊt dÎo 6.6 Bao b× dïng cho c¸c s¶n phÈm r­îu : Chai b»ng thuû tinh, chai chÊt dÎo 6.7 Bao b× dïng cho c¸c s¶n phÈm gi¶i kh¸t lªn men vµ kh«ng lªn men : Chai thuû tinh, chai chÊt dÎo, BB hçn hîp