Đề cương môn Tài chính học - Phạm Thị Nga

Nội dung text: Đề cương môn Tài chính học - Phạm Thị Nga

1. ĐỀ CƯƠNG CHI TIẾT Môn học TÀI CHÍNH HỌC Mã môn: FIN32021
2. THÔNG TIN VỀ CÁC GIẢNG VIÊN CÓ THỂ THAM GIA GIẢNG DẠY MÔN HỌC 1. Ths. Phạm Thị Nga – Giảng viên cơ hữu - Chức danh, học hàm, học vị: Thạc sĩ - Thuộc bộ môn: Quản trị kinh doanh - Địa chỉ liên hệ: 36 đường Dân lập – Lê Chân – Hải Phòng - Điện thoại: 0318600759/0904174235 - Email: ngapt@mailhpu.edu.com - Các hướng nghiên cứu chính: Các vấn đề lý luận về tài chính : tài chính doanh nghiệp, tài chính các tổ chức tài chính trung gian, tài chính đối ngoại 2. Ths. Cao Thị Thu – Giảng viên cơ hữu - Chức danh, học hàm, học vị: Thạc sĩ - Thuộc bộ môn: Quản trị kinh doanh - Địa chỉ liên hệ: 36 đường Dân lập – Lê Chân – Hải Phòng - Điện thoại: 0318600759 Email: thuct@mailhpu.edu.com - Các hướng nghiên cứu chính: 3. Thông tin về trợ giảng (nếu có): Họ và tên: - Chức danh, học hàm, học vị: - Thuộc bộ môn/lớp: - Địa chỉ liên hệ: - Điện thoại: Email: - Các hướng nghiên cứu chính:
3. THÔNG TIN VỀ MÔN HỌC 1. Thông tin chung: - Số đơn vị học trình/ tín chỉ: 3 ĐVHT/2 tín chỉ - Các môn học tiên quyết: Kinh tế học vi mô, kinh tế học vĩ mô - Các môn học kế tiếp: quản trị tài chính doanh nghiệp, tín dụng ngân hàng, thị trường chứng khoán, thanh toán quốc tế - Các yêu cầu đối với môn học (nếu có): Thời gian phân bổ đối với các hoạt động: - Nghe giảng lý thuyết: 30% - Làm bài tập trên lớp: - Thảo luận: 8% - Thực hành, thực tập (ở PTN, nhà máy, điền dã, ): - Hoạt động theo nhóm: - Tự học: 60% - Kiểm tra: 2% 2. Mục tiêu của môn học: - Kiến thức: cung cấp các lý luận cơ bản về phạm trù TC; bản chất, chức năng, nguyên lý hoạt động của các khâu tài chính trong nền kinh tế. - Kỹ năng: Người học có thể nắm bắt được bản chất, khuynh hướng hoạt động của các vấn đề, các quan hệ tài chính trong nền kinh tế, có thể ứng dụng các kiến thức lý luận để lý giải, phân tích thực tiễn, làm tiền đề để tiếp tục nghiên cứu chuyên sâu các vấn đề liên quan và các môn học chuyên ngành - Thái độ: chấp hành các yêu cầu học và tự học, nghiêm túc, ham học hỏi. 3. Tóm tắt nội dung môn học: Môn Tài chính học cung cấp cho sinh viên các lý luận cơ bản về phạm trù tài chính, các bộ phận của hệ thống tài chính, chức năng cũng như các nguyên lí về hình thức hoạt động của nó trong nền kinh tế hàng hoá, nền kinh tế thị trường như: ngân sách nhà nước, tài chính doanh nghiệp, các tổ chức tài chính trung gian, thị trường tài chính, tài chính đối ngoại. Từ đó giúp sinh viên có cơ sở để nắm bắt được bản chất, khuynh hướng hoạt động của các vấn đề, các quan hệ kinh tế-tài chính trong nền kinh tế xã hội, làm tiền đề để sinh viên tiếp tục nghiên cứu các nội dung thuộc phạm trù tài chính tiền tệ các môn học chuyên ngành. 4. Học liệu: 1. Tài chính học, Trường đại học tài chính - kế toán, GS. Trương Mộc Lâm, NXB 1997 3. Giáo trình Lí thuyết tài chính tiền tệ, Trường đại học kinh tế quốc dân, Chủ biên Ts.Nguyễn Hữu Tài, NXB Thống kê 2002. 3. Lí thuyết tài chính tiền tệ, Trường đại học kinh tế TP. Hồ Chí Minh, Gs-Ts. Dương Bình Minh, Ts. Sử Đình Thành, NXB Thống kê 2004. Tài liệu tham khảo 4. Nhập môn Lý thuyết tài chính tiền tệ, Trường đại học kinh tế TP. Hồ Chí Minh, Ts. Sử Đình Thành, Ts. Trần Thị Hằng NXB Thống kê 2006 5. Các nguyên lý tiền tệ, ngân hàng và thị trường tài chính - Đại học quốc gia tp. Hồ Chí Minh, chủ biên Nguyễn Văn Luân, NXB Đại học quốc gia tp. Hồ Chí Minh 6. Các website www.mof.gov; sbv.gov; các doanh nghiệp, các ngân hàng thương mại, các tổ chức tín dụng quốc tế, 5. Nội dung và hình thức dạy – học:
4. Hình thức dạy – học TH, Nội dung Bài Thảo TN, Tự Kiểm Tổng Lt (tiết) tập luận điền học tra dã CHƯƠNG 1: NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ 5 6 10 TÀI CHÍNH I. Sự ra đời - bản chất của tài chính. 1 II. Chức năng của tài chính. 1 1 III. Hệ thống tài chính. 1 2 IV. Vai trò của tài chính trong nền kinh tế thị 1 1 trường. V. Chính sách tài chính quốc gia ở Việt Nam. 1 2 Chương 2 : Ngân sách nhà nước 8 2 10 20 I. Khái niệm, bản chất và vai trò của NSNN. 1 1 II. Thu ngân sách nhà nước 1. Khái niệm, bản chất, vai trò 2 2 2. Cơ cấu thu NSNN ở Việt Nam 3. Phân loại thu NSNN. 4. Thuế. 5. Phí và lệ phí, phân biệt giữa thuế và phí, lệ phí. III. Chi NSNN. 1. K/n, bản chất, đặc điểm. 2. Nội dung 1 1 3. Các phương thức cấp phát IV. Cân đối NSNN – Bội Chi NSNN. 2 1 1. Cân đối NSNN. 2. Bội chi NSNN – Các biện pháp bù đắp bội chi NSNN. V. Tổ chức hệ thống NSNN. 1. Khái niệm hệ thống NSNN. 2. Những nguyên tắc quản lí 3. Sơ đồ hệ thống NSNN ở VN. 4. Phân cấp quản lí NSNN V. Tổ chức hệ thống NSNN. 1 1 1. Khái niệm hệ thống NSNN. 2. Những nguyên tắc quản lí 3. Sơ đồ hệ thống NSNN ở VN. 4. Phân cấp quản lí NSNN. VI. Chu trình quản lí NSNN. Sinh viên làm bài tập – thảo luận 1 2 4 Chương 3: Tài chính doanh nghiệp tiết) 7 2 9 1 18 I. Khái niệm doanh nghiệp (DN) - Các hình thái DN. 1. Khái niệm doanh nghiệp. 0.2 2 5 2. Các hình thái doanh nghiệp. II. Bản chất và vai trò của TCDN.
5. Hình thức dạy – học TH, Nội dung Bài Thảo TN, Tự Kiểm Tổng Lt (tiết) tập luận điền học tra dã 1.Bản chất của TCDN. 2. Vai trò của TCDN. 0.5 III. Cấu trúc tài chính trong DN. 1. Khái niệm cấu trúc TCDN 2. Cấu trúc tài chính trong DN 0,2 5 3. Các nhân tố ảnh hưởng IV. Nguồn vốn của doanh nghiệp 1. Khái niệm về vốn: 2. Phân loại vốn: 1 1 3. Nguồn hình thành vốn của DN. V. Quản lý và sử dụng vốn của DN- Tài sản của doanh nghiệp. 1. Vốn cố định - TSCĐ. 2. Vốn lưu động - TSLĐ. 2 1 3. Vốn đầu tư tài chính VI. Chi phí và giá thành của DN. 1. Chi phí của doanh nghiệp. 2. Giá thành sản phẩm của DN. 2 VII. Thu nhập và lợi nhuận của DN. 1. Thu nhập của doanh nghiệp. 2. Lợi nhuận của doanh nghiệp. 1 Sinh viên làm bài tập – thảo luận 1 Kiểm tra 2 4 1 Chương 4: Khâu tài chính trung gian 5 2 9 16 I. Tín dụng 1. Khái niệm, bản chât, chức năng của tín dụng 3 3 2. Các loại tín dụng 3. Lãi suất tín dụng. II- BẢO HIỂM. 1- Những vấn đề chung về bảo hiểm 2- Các hình thức bảo hiểm. 2 2 Sinh viên làm bài tập – thảo luận 2 4 Chương 5: Thị trường tài chính 5 1 6 11 I. Khái niệm và cơ cấu của thị trường tài chính 0.5 0.5 (TTTC). 1. Khái niệm: 2. Cơ cấu của TTTC. II. Chức năng, vai trò của TTTC. 1. Chức năngcủa TTTC. 0,5 0.5 2. Vai trò của TTTC. III. Thị trường tiền tệ (TTTT). 1. Khái niệm: 1,5 1
6. Hình thức dạy – học TH, Nội dung Bài Thảo TN, Tự Kiểm Tổng Lt (tiết) tập luận điền học tra dã 2. Cơ cấu của TTTT. 3. Các sản phẩm lưu hành trên TTTT. 4. Các chủ thể tham gia trên TTTT. IV. Thị trường chứng khoán (TTCK). 1. Khái niệm: 2,5 2 2. Cơ cấu của TTCK. 3. Các sản phẩm lưu hành trên TTCK. 4. Các chủ thể tham gia hoạt động trên TTCK. V. Thị trường tài chính ở Việt Nam Sinh viên làm bài tập – thảo luận 1 2 Chương 6: Tài chính quốc tế 5 1 6 1 12 I. Cơ sở hình thành và phát triển tài chính quốc tế. 1 0,5 1. Khái niệm tài chính quốc tế: 2. Cơ sở hình thành và phát triển 3. Vai trò của tài chính quốc tế. II. Tỉ giá hối đoái (TGHĐ): 1. Khái niệm: 2 1 2. Cơ sở hình thành TGHĐ. 3. Phân loại TGHĐ. 4. Tác động của TGHĐ. 5. Những ntố ảnh hưởng tới TGHĐ 6. Các biện pháp điều chỉnh TGHĐ III. Cán cân thanh toán quốc tế. 1. Khái niệm: 1 1.5 2. Nội dung của CCTTQT. 3. Ảnh hưởng của CCTTQT IV. Một số tổ chức tài chính quốc tế 1. Quĩ tiền tệ quốc tế ( IMF) 2 2. Tập đoàn ngân hàng thế giới (The World Bank Group) 3.Ngân hàng phát triển châu á (Asian Development Bank – ADB) Kiểm tra 1 Ôn tập 1 2 Cộng 35 8 50 2 95 6. Hình thức dạy học cụ thể: Chi tiết về Nội dung yêu cầu sinh viên Ghi Tuần Nội dung hthức tổ chức phải chuẩn bị trước chú dạy – học 1 CHƯƠNG 1: NHỮNG - Đọc bài giảng dành VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ TÀI CHÍNH I. Sự ra đời - bản chất của cho SV (BGSV) chương I, chương
7. Chi tiết về Nội dung yêu cầu sinh viên Ghi Tuần Nội dung hthức tổ chức phải chuẩn bị trước chú dạy – học tài chính. 1 học liệu (HL) 1 và HL2 II. Chức năng của tài chính. Giảng LT: 3 - Trả lời các câu hỏi cuối chương 1 (BGSV) III. Hệ thống tài chính. Kết hợp kiểm - Đặt câu hỏi thảo luận tra thường xuyên bài 1 - Đọc chính sách tài chính quốc gia ở Việt Nam – Chương 16 – TLTK 4 2 IV. Vai trò của tài chính - trong nền kinh tế thị trường. V. Chính sách tài chính quốc Giảng LT: 2 gia ở Việt Nam. Sinh viên làm bài tập – thảo Thảo luân : 1t luận 3 Chương 2 : Ngân sách - Đọc bài giảng dành N.nước I. Khái niệm, bản chất và vai cho SV (BGSV) chương 2, trò của ngân sách nhà nước chương 2 học liệu (HL) 1 và HL2 (NSNN). II. Thu ngân sách nhà nước Giảng LT: 1t 1. K/n, bản chất, vai trò - Truy cập trang Web mof.gov.vn/ để tìm số liệu NSNN 2. Cơ cấu thu NSNN - Phân tích số liệu tìm được về giá trị, tỉ trọng, so với GDP 3. Phân loại thu NSNN. Giảng LT: 2t 4. Thuế. 5. Phí và lệ phí, phân biệt giữa thuế và phí, lệ phí. 4 III. Chi NSNN. Giảng LT: 1t - Đọc bài giảng dành 1. K/n, b/chất, đặc điểm. cho SV (BGSV) chương 2, chương 2 học liệu (HL) 1 và HL2 2. Nội dung 3. Các phương thức cấp phát - Truy cập trang Web NSNN. mof.gov.vn/ để tìm số liệu NSNN IV. Cân đối NSNN – BChi - Phân tích số liệu tìm được về NSNN. giá trị, tỉ trọng, so với GDP 1. Cân đối NSNN. 2. Bội chi NSNN – Các biện - Sinh viên làm bài tập pháp bù đắp bội chi NSNN. V. Tổ chức hệ thống NSNN. Giảng LT: 1t - Đọc bài đọc thêm, trả lời câu hỏi cuối chương VI. Chu trình quản lí NSNN. Giảng LT: 1t 5 Sinh viên làm bài tập – thảo Thảo luận 2t Báo cáo bài tập luận Chương 3: Tài chính DN I. Khái niệm doanh nghiệp - Đọc bài giảng dành (DN) - Các hình thái DN.
8. Chi tiết về Nội dung yêu cầu sinh viên Ghi Tuần Nội dung hthức tổ chức phải chuẩn bị trước chú dạy – học II. Bản chất và vai trò của cho SV (BGSV) chương 3, TCDN. chương 3 học liệu (HL) 1 và HL2 III. Cấu trúc tài chính trong Giảng LT : 1t - Tìm hiểu các hình thái doanh DN. nghiệp – trang web luật dnghiệp 6 IV. Nguồn vốn của doanh Giảng LT: 1t - Đọc bài giảng dành nghiệp . V. Quản lý và sử dụng vốn Giảng LT: 2t cho SV (BGSV) chương 3, của DN- Tài sản của doanh chương 3 học liệu (HL) 1 và HL2 nghiệp. - Tìm hiểu về các chỉ tiêu tài chính của doanh nghiệp cụ thể 7 V. Quản lý và sử dụng vốn Giảng LT: 1t - Tìm hiểu về các chỉ tiêu của DN- Tài sản của doanh tài chính của doanh nghiệp cụ thể nghiệp. VI. Chi phí và giá thành - Làm bài tập cá nhân và bài tập nhóm VII. Thu nhập và lợi nhuận Giảng LT: 2t - Trả lời câu hỏi cuối chương của DN. 8 Sinh viên thảo luận chương 3 Thảo luận 2t Kiểm tra Ôn tập chương 3 Kiểm tra 1t 9 Chương 4: Khâu tài chính - Đọc bài giảng dành trung gian I. Tín dụng cho SV (BGSV) chương 4, chương 4 học liệu (HL) 1 1. Khái niệm, bản chât, chức - Trả lời các câu năng của tín dụng hỏi cuối chương 4 (BGSV) 2. Các loại tín dụng Giảng LT 1t 3. Lãi suất tín dụng. Giảng LT 2t 10 II- BẢO HIỂM. Giảng LT 3t - Đặt câu hỏi thảo luận 1- Những vấn đề chung về - Làm các Bài tập do bảo hiểm giảng viên yêu cầu 2- Các hình thức bảo hiểm. 11 Sinh viên – thảo luận Thảo luận 2t - Chương 5: Thị trường tài chính I. Khái niệm và cơ cấu của Giảng LT 0.5t - Đọc bài giảng dành thị trường tài chính (TTTC). II. Chức năng, vai trò của Giảng LT 0,5t cho SV (BGSV) chương 5, TTTC. chương 5 học liệu (HL) 1 và chương 4 HL2 - Đọc Bài đọc thêm 12 III. Thị trường tiền tệ Giảng LT 1,5t - Trả lời các câu hỏi cuối chương (TTTT). 5 (BGSV) IV. Thị trường chứng khoán Giảng LT 1,5t - Đến sàn giao dịch môi giới (TTCK). chứng khoán tìm hiểu 13 V. Thị trường tài chính ở VN Thảo luận 1t -Đặt câu hỏi thảo luận
9. Chi tiết về Nội dung yêu cầu sinh viên Ghi Tuần Nội dung hthức tổ chức phải chuẩn bị trước chú dạy – học Thảo luận chương 5 Giảng LT 2t - Làm các Bài tập do giảng viên yêu cầu 14 Chương 6: Tài chính quốc - Đọc bài giảng dành tế I. Cơ sở hình thành và phát cho SV (BGSV) chương 6, triển tài chính quốc tế. chương 6 học liệu (HL) 1 và chương 7 HL2 II. Tỉ giá hối đoái Giảng LT 3t Truy cập các trang web các ngân hàng tìm hiểu về tỉ giá hối đoái, cán cân thanh toán quốc tế của Việt Nam 15 III. Cán cân thanh toán quốc - Trả lời các câu hỏi cuối tế. chương 6 (BGSV) IV. Một số tổ chức tài chính Giảng LT 1t - Đặt câu hỏi thảo luận quốc tế - Truy cập các trang web của các tổ chức tín dụng quốc tế imf.org; worldbank.org - Kiểm tra Kiểm tra 1t - Ôn tập Ôn tập Ôn t ập 1t 6. Tiêu chí đánh giá nhiệm vụ giảng viên giao cho sinh viên: - Hoàn thành đủ số lượng, khối lượng công việc yêu cầu theo tiến độ - Đảm bảo chất lượng công việc theo qui định của giảng viên 7. Hình thức kiểm tra, đánh giá môn học: - Kiểm tra thường xuyên, kiểm tra định kì, chấm điểm bài tập,thi trắc nghiệm 8. Các loại điểm kiểm tra và trọng số của từng loại điểm: - Thang điểm: sử dụng thang điểm 10 - Kiểm tra trong năm học: 30% -Thi hết môn: 70% 9. Yêu cầu của giảng viên đối với môn học: Yêu cầu về điều kiện để tổ chức giảng dạy môn học (giảng đường, phòng máy, ): + Giảng đường đảm bảo 2 sinh viên/bàn, đảm bảo điều kiện ánh sáng, vệ sinh + Thiết bị hỗ trợ giảng day: Máy tính, máy chiếu, tăng âm + Thư viện đủ tài liệu tham khảo, sinh viên có thể nghiên cứu tài liệu, truy cập internet thuận thiện Yêu cầu đối với sinh viên (sự tham gia học tập trên lớp, quy định về thời hạn, chất lượng các bài tập về nhà, ): + Dự lớp trên 70% số tiết mới được đánh giá điểm quá trình. + Tích cực, chủ động học tập và nghiên cứu, tham gia đóng góp ý kiến thảo luận. + Hoàn thành đủ số lượng bài tập theo yêu cầu, đúng thời gian qui định + Đọc tài liệu, tìm hiểu thu thập tài liệu, thông tin phục vụ môn học Hải Phòng, tháng 6 năm 2011
10. Chủ nhiệm Khoa Người viết đề cương chi tiết ThS. Hòa Thị Thanh Hương