Giáo trình Chính trị

pdf 84 trang huongle 3600
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Giáo trình Chính trị", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • pdfgiao_trinh_chinh_tri.pdf

Nội dung text: Giáo trình Chính trị

  1. B MƠN CHÍNH TR: TRƯNG ĐH KTKTCN -CNT- PHN BA: NHNG MU CHUYN V TM GƯƠNG ĐO ĐC H CHÍ MINH TM LỊNG BÁC H VI CHIN SĨ BÁC H VI CHIN SĨ NGƯI DÂN TC TM LỊNG BÁC H VI THƯƠNG BINH, LIT SĨ TM LỊNG CA BÁC BÁC H TM CHO TR VIT BC LÀM SAO CHO CÁC CHÁU ĂN NO, CĨ QUN ÁO MC QU TÁO BÁC H CHO EM BÉ MNG CHO CÁC CHÁU, BÁC CÀNG THƯƠNG NH M BÁC H QUAN TÂM ĐN N PHĨNG VIÊN TÌNH YÊU THƯƠNG BAO LA T ĐƠI DÉP ĐN CHIC Ơ TƠ KHƠNG CĨ VIC GÌ KHĨ ĐO ĐC NGƯI ĂN CƠM GƯƠNG MU TƠN TRNG LUT L DÙ TÁ HAY TƯNG ĐU PHI LO PHC V NHÂN DÂN PHI QUAN TÂM ĐN MI NGƯI HƠN ĐI SNG CA DÂN QUAN TRNG HƠN CĨ ĂN BT PHN CƠM CA CON KHƠNG? BÁT CHÁO CHIA BA BÁC MUN BIT S THT KIA ĐĨN VUA HAY ĐĨN BÁC ĐI LÀM RUNG VI NƠNG DÂN Nh ng m u chuy n v t m g ươ ng đ o đ c H Chí Minh Mng cho các cháu, Bác càng th ươ ng nh m Mt ln trên đưng đi thăm hp tác xã trng cây gii huyn Qung Oai (Hà Tây), Bác H đã nhc đn m Bác. Hơm y khi xe ơtơ đn Qung Oai, mt đồn các em bé gái c quàng khăn đ, em mc áo hoa xen em mc áo trng, tay cp sách va trong trưng ra, líu ríu như chim s lng. Nhìn thy các cháu vui, Bác H cũng vui theo. Ngưi nĩi vi chú Vũ Kỳ và các chú ngi cùng xe: Này! Các chú thy khơng, các cháu đưc ăn mc đp, đưc đi hc, cháu nào cũng vui v phn khi, Bác mng cho các cháu. Ri ging Bác bng trm hn xung. Lúc này Bác rt nh m ca Bác. M Bác rt thơng minh, li là con gái ơng đ nho. Th mà m Bác li khơng đưc đn lp, đn trưng đâu các chú . Cũng như ph n ngày xưa, t nh m Bác đã phi lo vic nhà. Mi ngưi cùng đi khơng nén ni cm xúc trưc tình cm ca Bác đi vi m Bác là c Hồng Th Loan. Theo li k ca đng chí Vũ Kỳ
  2. B MƠN CHÍNH TR: TRƯNG ĐH KTKTCN -CNT- Tháng chp năm 1968, các dũng sĩ thiu niên min Nam đang hc T Ngn thì cĩ my chú đưa xe ơ tơ đn đĩn v Hà Ni. Luyn, Thu, Nt, Ph, Mên, Hồ chưa hiu cĩ chuyn gì. V Th đơ hơm trưc thì năm gi chiu ngày hơm sau cĩ xe đn đĩn đi. Vào đn sân Ph Ch tch mi bit là đưc gp Bác H. Va bưc chân xung xe, đã nhìn thy Bác H và Bác Tơn ngi mt cái gh g dài kê trưc ca nhà, tt c chy ào ti chào Bác. Bác cháu trị chuyn vi nhau. Sau đĩ hai Bác bo: Thơi, các cháu vào ăn cơm vi hai Bác! Ba cơm chng cĩ tht cá gì nhiu nhưng rt m cúng. Các dũng sĩ thiu niên đưc ngi ăn cùng Bác H và Bác Tơn. Nt, ngưi nh quá, cái đu ch lp lĩ cnh bàn đưc Bác gp thc ăn cho luơn. Va ăn, Bác cháu va nĩi chuyn rt vui. Ăn xong, hai Bác cho mi cháu mt bơng hng, mt qu táo, mt qu lê và ba quyn sách “Ngưi tt vic Các thiu niên dũng sĩ min Nam tt”. Sau đĩ, Bác H bo: đưc chp hình vi Bác H và Bác Tơn. ðồn Văn Luyn ngưi đu tiên Các cháu li c đây hơn hai Bác ri ra v. bìa phi. nh tư liu Các dũng sĩ hơn hai Bác xong, Bác H li dn: Các cháu v trưng c gng hc tp cho gii. Tt c đu rt cm đng. ðồn Văn Luyn lên ting thưa vi Bác: Thưa Bác, chúng cháu c tưng hai Bác gi các cháu v cĩ vic cn. Bác H cưi hin t và bo: Hai Bác nh các cháu cho nên gi các cháu v đ hai Bác gp hi chuyn. Nghe Bác nĩi, Luyn và các bn cm đng, mun trào nưc mt. Hai Bác tui đã cao, trăm nghìn cơng vic, vy mà hai Bác vn nh đn các cháu min Nam. Luyn nghĩ: “Mình đưc ngồi Bc mà hai Bác cịn lo và thương như vy, các bn cịn trong Nam, hai Bác cịn lo và thương bit chng nào! (theo “117 CHUYN K V TM GƯƠNG ðO ðC H CHÍ MINH” – Ban Tuyên giáo Trung ương) ðồn dũng sĩ min Nam ra thăm HL Bác H năm 1968. nh tư liu
  3. B MƠN CHÍNH TR: TRƯNG ĐH KTKTCN -CNT- Tm lịng Bác H vi chin sĩ (23/06/2008-8:16) (THO) - Đ i v i chi n s ĩ là nh ng ng ưi hy sinh nhi u nh t cho dân t c, Bác H th ưng dành cho anh em s ch ă m lo, s ă n sĩc ân tình, chu đ áo nh t. Mùa đ ơng, th ươ ng anh em chi n s ĩ rét m ưt r ng núi hay b ưng bi n, Bác đ em t m áo l a c a mình đưc đ ng bào t ng, bán đ u giá đ ly ti n mua áo m g i cho các chi n s ĩ. Bác th ưng nĩi: “Chi n s ĩ cịn đ ĩi kh , tơi ă n ngon sao đ ưc!”. “Chi n s ĩ cịn rách r ưi, mình m c th này c ũng là đ y đ l m r i!”. Mùa hè n ă m y (1967), tr i Hà N i r t nĩng. S c kh e Bác H đ ã kém, th n kinh tu i già c ũng suy nh ưc, d b tốt m hơi, ưt đ m, cĩ ngày ph i thay m y l n qu n áo, cĩ khi hong t i ch , r i l i thay ngay. Bác khơng cho dùng máy đ i u hịa nhi t đ . Bác b o: mùi nĩ hơi l m, Bác khơng ch u đ ưc! (Bác khơng dùng nên nĩi v y thơi, ch máy đ ã cĩ nút x th ơm). Th y tr i oi b c quá, Bác nĩi v i đ ng chí V ũ K ỳ: - N ng nĩng th này, các chú b đ i tr c phịng khơng trên nĩc h i tr ưng Ba Đ ình thì ch u sao đ ưc? Các chú y cĩ đ n ưc u ng khơng? Chú th lên tìm hi u xem th nào, v cho Bác bi t. Đ ng chí V ũ K ỳ lên, đ ưc bi t trên đ ĩ cĩ m t t súng máy 14 ly 5. cát s ơ sài, n u đ ch b n vào thì ch cĩ hy sinh, r t nguy hi m. Tr i n ng chĩi, đ ng m t lúc mà hoa c m t. Đ ng chí V ũ K ỳ h i: - Các đ ng chí cĩ n ưc ng t u ng khơng? - N ưc chè th ưng cịn ch ưa cĩ, l y đ âu ra n ưc ng t! - D ưi h i tr ưng th y cĩ n ưc ng t c ơ mà! - Đ y là dành cho các “ơng bà” đ n h p m i đ ưc u ng, cịn b n tơi l y đ âu ra! Đ ng chí V ũ K ỳ v nĩi l i v i Bác, Bác g i đ i n ngay cho đ ng chí V ă n Ti n D ũng: - Sao các chú khơng lo đ n ưc u ng cho các chi n s ĩ tr c phịng khơng? Nghe nĩi súng trên nĩc h i tr ưng Ba Đ ình r t s ơ sài, chú ph i lo s a ngay đ b o đ m an tồn cho chi n s ĩ trong chi n đ u! Sau đ ĩ Bác b o đ ng chí V ũ K ỳ đ i l y s ti t ki m c a Bác, xem ti n ti t ki m c a Bác cịn bao nhiêu. T i sao Bác cĩ ti n ti t ki m? L ươ ng Bác cao nh t n ưc, nh ưng hàng tháng c ũng ch đ tiêu. M i chi phí cho sinh ho t c a Bác, t cái ch i lơng gà, đ u ghi vào l ươ ng c . Ti n ti t ki m c a Bác là do các báo tr nhu n bút cho Bác. Bác vi t báo nhi u, cĩ n ă m hàng tr ă m bài. Các báo g i đ n bao nhiêu, v ă n phịng đu g i vào s ti t ki m c a Bác. Trong kháng chi n ch ng th c dân Pháp, Bác c ũng đ ã cĩ ti n ti t ki m. Đ n d p T t Nguyên đ án, Bác li đ em chia cho cán b các c ơ quan chung quanh Bác, mua l n đ đ ĩn xuân. Đ ng chí V ũ K ỳ xem s và báo cáo: - Th ưa Bác, cịn l i t t c h ơn 25.000 đ ng (lúc đ ĩ là m t mĩn ti n r t l n, t ươ ng đ ươ ng v i kho ng 60 l ng vàng). Bác b o: - Chú chuyn ngay s ti n đ ĩ cho B T ng tham m ưu và nĩi: đ ĩ là quà c a Bác t ng đ mua n ưc ng t cho anh em chi n s ĩ tr c phịng khơng u ng, khơng ph i ch cho nh ng chi n s ĩ Ba Đ ình, mà cho t t c các chi n s ĩ đ ang tr c chi n trên mâm pháo kh p mi n B c. N u s ti n đ ĩ khơng đ thì yêu c u đ a ph ươ ng nào cĩ b đ i phịng khơng tr c chi n gĩp s c vào cùng lo! V sau, B T ư l nh Phịng khơng khơng quân báo cáo l i cho V ă n phịng Ph Ch t ch bi t: s ti n c a Bác đ mua n ưc u ng cho b đ i phịng khơng, khơng quân đ ưc m t tu n! Tr n Đ c Hi u ( theo l i k c a đ ng chí V ũ K ỳ) Trích trong cu n “ Bác H , con ng i và phong cách ” NXB Lao đ ng, H.1993, T1
  4. B MƠN CHÍNH TR: TRƯNG ĐH KTKTCN -CNT- Bác cĩ phi là vua đâu 30/11/2009 GMT+7 Cĩ mt s ngưi ngơi cao, chc c, sng trong s trng vng, chiu chung ca mi ngưi, thưng xuyên đưc hưng s ưu đãi đc bit, lâu dn cũng quen đi mà khơng h bit rng mình đã nhim thĩi đc quyn, đc li. Sut đi tâm nim là ngưi cơng bc ca nhân dân, lo trưc cái lo ca thiên h, vui sau cái vui ca thiên h, Bác H ca chúng ta luơn luơn hịa mình vào cuc sng chung ca đng bào, đng chí, khơng nhn bt c mt s ưu tiên nào ngưi khác dành cho mình. Kháng chin tồn quc bùng n, nhiu nhân sĩ, trí thc cao tui theo Bác lên Vit Bc, đi kháng chin, đèo cao, sui sâu, đưng bùn ly, nhiu v phi nm cáng. Anh em phc v lo Bác mt cũng đ ngh Bác lên cáng, Bác gt đi: “Bác cịn kho, cịn đi đưc, các chú cĩ nhim v đưa Bác đi như th này là tt ri” . Năm 1950, Bác H đi chin dch Biên gii. Chuyn đi dài ngày, gian kh. Anh em cnh v kim đưc mt con nga, mi Bác lên. Bác cưi: “ Chúng ta cĩ by ngưi, nga ch cĩ mt con, Bác cưi sao tin!” . Anh em khn khon: Chúng cháu cịn tr, Bác đã cao tui, đưng xa, vic nhiu Khơng n t chi, Bác đã tr li: Thơi đưc, các chú c mang nga theo đ nĩ đ h ba lơ, go nưc và thc ăn. Trên đưng đi, ai mt thì cưi. Bác mt, Bác cũng s cưi. H Ch Tch làm vic trưc lu dng tm trên đưng đi Chin dch Biên gii H Ch Tch làm vic trưc lu dng tm trên đưng đi năm 1950 (nh tư liu) Chin dch Biên gii năm 1950. (nh tư liu) Cui năm 1961, Bác v thăm xã Vĩnh Thành, huyn Yên Thành, tnh Ngh An, mt xã cĩ phong trào trng cây tt. Ti mt ngn đi thp, Bác đng nĩi chuyn vi nhân dân trong xã. Tri đã gn trưa, tuy đã sang đơng mà nng cịn gay gt. Nhìn Bác đng gia nng trưa, ai cũng băn khoăn. ðng chí Ch tch huyn cho tìm mưn đưc chic ơ, đnh giương lên che nng cho Bác, thì Bác quay li hi: Th chú cĩ đ ơ che cho tt c đng bào khơng? Thơi, ct đi, Bác cĩ phi là vua đâu? Bác H ân cn thăm hi nhân dân xã Tân Phong Bình Xuyên Vĩnh Phúc trong chuyn v thăm 12/2/1956 (nh tư liu). Mt ln, trong ba ăn, đng chí phc v dn lên cho Bác mt đĩa cá anh vũ, mt loi cá sơng quý him thưng ch cĩ khúc sơng Hng đon Bch Hc – Vit Trì. Nhìn đĩa cá bit ngay là ca him, Bác khen và bo: Cá ngon quá, th mà chú Tơ (tc đng chí Phm Văn ðng) li đi vng. Thơi, các chú đ đn chiu đng chí Tơ v cùng thưng thc. Ming ngon khơng bao gi Bác chu ăn mt mình. Chia s ngt bùi là th, tưng chuyn cũng s qua đi. Nhưng đn ba sau, trong mâm cơm li cĩ mĩn cá hơm trưc. Nhìn đĩa cá Bác hiu ngay và t ra khơng bng lịng. Bác cĩ phi là vua đâu mà phi cung vi tin !
  5. B MƠN CHÍNH TR: TRƯNG ĐH KTKTCN -CNT- Ri Ngưi kiên quyt bt mang đi khơng ăn na. Như Bác đã tng nĩi, đi ai chng thích ăn ngon, mc đp, nhưng nu ming ngon đĩ li đánh đi bng s mt nhc, phin hà ca ngưi khác thì Bác đâu cĩ chp nhn. Nhng anh em cơng tác trong ph Ch tch hàng ngày vn thưng đi li bng xe đp, thnh thong vn gp Bác đi b. Nhìn thy Bác, mi ngưi đu xung dt xe ch Bác đi qua ri mi lên xe đi tip. Thy vy, Bác thưng khốt tay ra hiu bo anh em c đi tip, khơng cn xung xe. Nhưng ai cĩ th cho phép mình ngi trên xe khi Bác đi b. Mt ln, Bác gi đng chí va xung dt xe li gn và bo: Các chú cĩ cơng vic ca mình nên c tip tc đp xe mà đi. Bác đâu cĩ phi là cái đn cĩ bin “h mã” trưc đ ai đi qua cũng phi xung xe, xung nga? Lão T cĩ nĩi: “Tri đt s dĩ cĩ th dài và lâu vì khơng sng cho mình nên mi đưc trưng sinh. Thánh nhân đt thân mình sau mà li trưc, đt thân mình ngồi mà li cịn” . Bác H sng quên mình, khơng nghĩ đn mình mà li tr thành sng mãi. Li Lão T tht sâu sc lm thay! Ch tch H Chí Minh thăm b đi din tp (năm 1957) nh tư liu. (theo Mt s li dy và mu chuyn v TM GƯƠNG ðO ðC CA CH TCH H CHÍ MINH – NXBCTQG)
  6. B MƠN CHÍNH TR: TRƯNG ĐH KTKTCN -CNT- Nĩi vi dân, phi rõ ràng (19/06/2008-7:52) (THO) - Trung ươ ng Đ ng quy t đ nh m chi n d ch biên gi i v i m c đ ích tiêu di t b ph n sinh l c quan tr ng c a đ ch, m thơng đưng giao liên v i Trung Qu c và các n ưc XHCN, c ng c c ă n c Vi t B c – Ch t ch H Chí Minh nĩi đ ây là chi n d ch l n nh t đ u tiên ch đ ưc đ ánh th ng khơng đ ưc b i. Bí th ư kiêm T ư l nh chi n d ch Võ Nguyên Giáp sau cu c tr c ti p th sát đ ã h p Đ ng y m t tr n m r ng, ch huy trưng các trung đ ồn, đ i đ ồn l y ý ki n. Các đ ng chí d h p ki n ngh đ ánh đ n Đ ơng Khê ch khơng ph i th xã Cao B ng nh ư d ki n lúc ban đ u vì t ươ ng quan l c lưng và đ i u ki n khơng cho phép – d a trên bài h c chi n th ng c a các ti n nhân (Nguy n Trãi nĩi: “ Đ ánh thành là h sách” khi mà quân gi c Minh c th thành Đ ơng Quan (50 v n quân) ch ti p vi n. Qu nhiên là khĩ đ ánh nh ưng khi ta di t đ ưc đ o quân Li u Th ă ng ng c u thì l p t c lũ gi c chi m thành Đ ơng Quan b giáo xin hàng). T kinh nghi m y, đ ng y phân tích các lý l c a tham m ưu, h u c n r i nh t trí quy t ngh đ ánh Đ ơng Khê; chi m c đ i m nh m cơ l p Cao Bng, d đ ch L ng S ơn lên ng c u. Ta t ch c tr n đ a mai ph c đ tiêu di t l n quân đ ch t i đ ây. Th a th ng ta s ti n cơng gi i phĩng Cao Bng. Ch t ch H Chí Minh đ n s ch huy chi n d ch nghe Đ i t ưng Võ Nguyên Giáp Báo cáo ch tr ươ ng c a Đ ng y m t tr n. Ng ưi h i các đ ng chí d h i ngh : - Các chú cịn phân vân gì khơng? Báo cáo Bác, khơng !. - Bác nĩi ti p - T t c th t s đ ng lịng là t t, nh ư v y m i cĩ s c m nh. Bác c ũng đ ng ý ph ươ ng án này cĩ nhi u cái hay. Đ ơng Khê là đ i m xung y u trong h th ng phịng th c a đ ch biên gi i nh ưng l i là đ i m quân đ ch t ươ ng đ i y u vì nĩ nm gi a 2 c m c ă n c L ng S ơn và Cao B ng nên k đch cho r ng ta khơng dám vào đ ánh. N u ta đ ánh vào Đ ơng Khê, L ng S ơn t t ph i rung đ ng khơng cịn gan l ỳ c th n a, nĩ ph i đ i c u nhau. Ta ph i dàn quân ch hi m mà đ ánh t t s th ng. Lúc đ ĩ ta khơng đ ánh thì Cao B ng, quân gi c c ũng s b cơ l p ph i rút. Các chú rõ ý Bác ri ch ? - Rõ r i ! T t c đ ng thanh. Đ ng chí V ũ Xuân Chiêm lúc đ ĩ ng i sau l ưng Ch nhi m T ng c c H u c n Tr n Đă ng Ninh c tr m t nhìn. Ơng ngh ĩ: Ơng C nĩi chuy n chi n tr n mà gi n d nh ư vi c nhà, vi c c a, th t d hi u Cơng tác v n đ ng c a mình c ũng ph i nh ư v y m i làm cho qu n chúng hi u rõ ch tr ươ ng. Bác c ũng nhìn th y anh cán b tr , tay l ă m l ă m cây bút ch ă m chú l ng nghe. Gi gi i lao Ng ưi v y l i ơn t n h i: - Chú c ũng làm vi c ch chú Ninh à? - Vâng ! - đ ĩ chú làm vi c gì? - Báo cáo Bác, cháu làm cơng tác chính tr ! - Đ ĩ là vi c tuyên truy n, v n đ ng m i ng ưi th c hi n ch tr ươ ng đ ưng l i cách m ng. Cơng vi c đ ĩ quan tr ng l m nh ưng ph i cĩ c p tai thính, đ ơi m t tinh t ưng m i làm t t đ ưc, chú hi u ch ? Th y V ũ Xuân Chiêm ch ưa rõ ý, Bác vui v nĩi: - Bác k chú nghe m t chuy n nhé: M t l n Bác ch làm vi c v nhà, chú b o v đ ĩn, Bác kh g t, đ ưa tay lên mi ng nĩi: “Cho Bác chút nưc ” chú b o v đ i vào r i quay ra ngay, đ ưa thu c và l a cho Bác. M y chú đ ng quanh c ưi lên: “Bác h i n ưc sao l i đ ưa l a”. Bác nh n thu c đ ưa m i ng ưi cùng hút và can anh em đ ng r y chú y, r i h i: T i Bác nĩi khơng rõ hay t i chú y nghe nh m, nh ưng t i ai thì c ũng cĩ bài hc là cán b nĩi cho dân nghe ph i rõ ràng, d t khốt và c ũng ch làm nh ư chú b o v , dân xin n ưc l i cho l a. R i Bác c ưi. Chuy n ch cĩ th , chú th y cái tai, con m t, cách nĩi, khi làm cơng tác tuyên truy n v i qu n chúng quan tr ng th nào ch ! V ũ Xuân Chiêm ghi nh su t đ i bu i ti p xúc đ u tiên v i Bác H . T đ y anh luơn tâm ni m làm cán b chính tr là truy n bá, giáo d c đ ưng li ch tr ươ ng chính sách c a Đ ng. Suy ra theo l i Bác là ph i bi t th n tr ng khi nghe, trung th c th ng th n khi nĩi, ch u trách nhi m tr ưc nhân dân và cán b , chi n s ĩ khi làm. Võ Thúc Loan (ST và biên so n theo S ki n và Nhân ch ng )
  7. B MƠN CHÍNH TR: TRƯNG ĐH KTKTCN -CNT- Gương mu tơn trng lut l 30/11/2009 GMT+7 Hàng ngày, Bác thưng căn dn anh em cnh v chúng tơi phi luơn cĩ ý thc t chc, k lut, trit đ tơn trng ni quy chung. Bác bo: “Khi bàn bc cơng vic gì, đã quyt ngh thì phi trit đ thi hành. Nu đã t đt ra cho mình nhng vic phi làm thì cương quyt thc hin cho bng đưc”. Mt hơm chúng tơi theo Bác đn thăm mt ngơi chùa lch s. Hơm y là ngày l, các v sư, khách nưc ngồi và nhân dân đi l, tham quan chùa rt đơng. Bác va vào chùa, v sư c lin ra đĩn Bác và khn khon xin Ngưi đng ci dép, nhưng Bác khơng đng ý. ðn thm chùa, Bác dng li đ dép ngồi như mi ngưi, xong mi bưc vào và gi đúng mi nghi thc như ngưi dân đn l. Ch tch H Chí Minh thăm cán b, chin sĩ cnh v năm 1963. (nh tư liu) Trên đưng t chùa v nhà, xe đang bon bon, bng đèn đ mt ngã tư bt lên. ðưng ph đang lúc đơng ngưi. Xe ca Bác như các xe khác đu dng li c. Chúng tơi lo lng nhìn nhau. Nu nhân dân trơng thy Bác, h s ùa ra ngã tư này thì chúng tơi khơng bit làm th nào
  8. B MƠN CHÍNH TR: TRƯNG ĐH KTKTCN -CNT- đưc. Nghĩ vy, chúng tơi bàn c mt đng chí cnh v chy đn bc yêu cu cơng an giao cnh bt đèn xanh m đưng cho xe Bác. Nhưng Bác đã hiu ý, Ngưi ngăn li ri bo chúng tơi: Các chú khơng đưc làm như th. Phi gương mu tơn trng lut l giao thơng, khơng nên bt ngưi khác nhưng quyn ưu tiên cho mình. Chúng tơi va ân hn, va xúc đng, hi hp ch ngưi cơng an giao cnh bt đèn xanh đ xe qua (theo Mt s li dy và mu chuyn v TM GƯƠNG ðO ðC CA CH TCH H CHÍ MINH – NXBCTQG) Thi đua v lịng yêu nưc thì ta thng (17/06/2008-8:06) (THO) - Nh ng b c nh Bác H chúng ta bi t đ ưc đ n ngày nay, th ưng là khơng th y Bác m c com-lê, th t ca-vát. Nh l i kho ng tháng 10-1945, khi đ i th ă m t nh Thái Bình, Bác g p m t đ i viên b o v chân đ i giày gh t, th t l ưng to bn và th t ca-vát n a. Bác d ng l i nĩi: - Chú mà c ũng ph i th t cái này à? Trong B c b ph , th y cĩ m t s cán b t chi n khu m i v đ ã “xúng xính”, Bác nh nhàng: - Trơng các chú ra dáng nh ng ng ưi thành ph r i Bác bao gi c ũng mong đ ng bào ai c ũng cĩ c ơm ă n, áo m c, ai c ũng đ ưc h c hành. Bác cịn mong các cháu cĩ áo đp, c già cĩ kh ă n l a Bác khơng bao gi l y ý c a mình áp đt ng ưi khác. Cĩ l n sang th ă m m t n ưc b n, m t cán b ngo i giao xin phép Bác ra ph , Bác b t cán b đ ĩ m c qu n áo, th t ca-vát nghiêm ch nh r i m i cho phép đ i. Bác nĩi: - Đ i s ng khá h ơn thì ă n m c c ũng đ ưc khá lên, nh ưng ph i tùy c nh, tùy th i. “Th i” và “c nh” n ă m 1945 là đ a s đ ng bào ta v a qua 80 n ă m b áp b c nơ l , qua c ơn đ ĩi t D u, v a b l t bão, mi ng cơm, c khoai ch ưa đ ă n, áo khơng đ m c, th mà các cán b – nh ng đ y t c a nhân dân, nh ư l i Bác d y – l i m c nh ng b qu n áo sang tr ng, đ t ti n, khơng ph i lúc thì “khĩ coi”. Khi đ i th ă m bà con nơng dân, t i ru ng, Bác b dép, x n qu n l i ru ng, tát n ưc v i bà con. Trong khi đ ĩ, cĩ anh cán b đ i giày bĩng lống, ch cĩ th đ ng trên h i th ă m. Báo Nhân Dân ngày 18-5-1994, cĩ đă ng m t bài, n i dung tĩm t t nh ư sau: Chuy n r ng, vào kho ng cu i tháng 4-1946, do th c dân Pháp khơng ch u t b ý đ xâm l ưc tr l i Vi t Nam, đ t o đ i u ki n, th i gian chu n b kháng chi n, Bác và phái đ ồn do Th t ưng Ph m V ă n Đ ng làm tr ưng đ ồn, sang Pháp đ i u đ ình vi Chính ph Pháp. Tr ưc ngày ra đ i, v n th y Bác làm vi c theo đ úng th i gian bi u đ ã đnh, ch ng th y Bác “s m s a” gì. Trong khi đ ĩ, m t s cán b trong phái đ ồn lo tìm hi u “m t” Pari, lo may m c nh ng b com-lê, s ơ mi, ca-vát, đ ĩng gi y m i và cĩ ng ưi cịn lo c kho n n ưc hoa. Vi c làm y c a các cán b c ũng là đ i u t t, nh ưng cĩ đ i u ch c các “v ” y đ i h ơi xa, hay cĩ th h ơi “ n ào”, cĩ v nh ư m t cu c thi đ ua may s m. Chuy n đ ĩ đ n tai Bác. Th ươ ng yêu, bình đng, nh ưng khơng th khơng nh c nh . Bác nĩi: - Các chú mu n thi đ ua v i t ng th ng, th t ưng n ưc ngồi v ă n m c thì thua h thơi. Bác cháu ta đ ua v i h v lịng yêu nưc, th ươ ng dân thì ta m i th ng. Lê Trung S ơn ( Ban Tuyên giáo T nh y) Theo cu n “ Bác H – đ o đ c và phong cách ” (NXB Lao đ ng)
  9. B MƠN CHÍNH TR: TRƯNG ĐH KTKTCN -CNT- Khơng phi là siêu nhiên 30/11/2009 GMT+7 Bác H ca chúng ta là mt con ngưi vĩ đi, siêu vit, nhưng cũng gin d, gn gũi, thân thuc vi tt c mi ngưi. Khơng cĩ gì thuc v con ngưi li khơng vang vng sâu xa trong tâm hn ca Bác. Linh mc Phm Bá Trc là mt ngưi yêu nưc, kính Chúa. ðưc may mn gp Bác H, do sc cm hĩa và hp dn đc bit ca Ngưi, cha Trc đã kiên quyt mt lịng đi theo cách mng và kháng chin. Là Phĩ trưng Ban Thưng trc Quc hi khĩa I (tc Phĩ Ch tch Quc hi ngày nay), cha Trc đưc mi tham d các phiên hp ca Hi đng Chính ph do Bác ch trì. Nhiu bui hp khuya, cha thưng đưc li vi Bác. Cĩ mt ln, dưi ngn đèn khuya cha Trc ngi yên lng, ngm Bác làm vic, cha cm thy Bác như là hin thân ca Chúa, mang đc đ nhân t, bác ái, v tha ca mt bc thánh, cha Trc bng tht lên: Vous êtes surnaturel! Bác mm cưi, ph nhn: Non, nous sommes contre naturel! Ý Bác mun nĩi: vic Ngưi cũng như cha Trc, hoc vì phng s cách mng hoc vì phng s Chúa, mà quên lp gia đình ch là điu phn t nhiên thơi ch khơng cĩ gì thn thánh c. Cũng như vy, cĩ ln, sau mt phiên hp Hi đng Chính ph (2451948) các thành viên trong Chính ph li ăn cơm chiu vi Bác. Trong nhng cuc gp g như vy, Ngưi thưng rt vui, k chuyn nhng ngày cịn bơn ba hi ngoi, chuyn Tây, chuyn Tàu đ c. Nhân đĩ, cĩ ngưi mnh dn hi: vì sao Bác khơng lp gia đình? Bác cưi và tr li: Mình cũng chng thn thánh gì, cũng như tt c mi ngưi thơi. Nhưng vi hồn cnh đã qua và hin nay, cịn cĩ điu kin nào mà nghĩ đn chuyn lp gia đình, khơng phi vì đo đc mà là phi chu đo đc đĩ thơi. Nhưng chưa lo đưc gia đình nh thì ta hãy lo cho gia đình ln đã vy. M cơi m t năm lên 9 tui. Mưi năm sau giã bit cha già, ra đi tìm đưng cu nưc. Anh mt ri ch mt, đu khơng cĩ điu kin chăm lo. Cũng như mi ngưi, Bác H ca chúng ta rt quý trng tình cm gia đình, cơ s bn vng ca lịng yêu nưc, thương dân. Bác, nhng tình cm ln, dù sâu sc, mênh mơng đn đâu cũng khơng bao gi che khut hay át đưc nhng tình cm riêng tư. Bác H ca chúng ta cũng phi gng gi vưt lên trên nhng phút cơ đơn.
  10. B MƠN CHÍNH TR: TRƯNG ĐH KTKTCN -CNT- Chiu Vit Bc, rng Chiêm Hĩa u bun, sương lnh. Gia đình các đng chí trong Thưng v Trung ương đu quanh Bác, nhưng cách nhau đn my qu đi, my cánh rng. Chiu đơng, càng im ng, cơ qunh. Mt hơm, bà Trưng Chinh dt cơ bé gái ca mình lên thăm Bác, cĩ ý đnh đ cơ bé li vi Bác my hơm cho Bác đ bun. Lúc đu, đưc lên vi Bác, cơ bé rt thích, vui v nhn li. Nhưng khi chiu đn, bà xin phép Bác ra v, trong cnh u tch, vng v, cơ bé đi ý, khĩc địi v vi m. Khơng gi đưc, Bác tin m con ra đu dc và c đng nhìn theo mãi. Khi Bác quay v, các đng chí phc v thy đơi mt Bác long lanh ưt. Bác nĩi vi các đng chí xung quanh: Chúng ta, ai cũng đu mun cĩ mt cuc sng gia đình m cúng. Ngưi cách mng là ngưi giàu tình cm, li càng quý trng cuc sng gia đình, chng qua vì chưa cĩ điu kin thun li nên chưa thc hin đưc, đành phi chu đng mà thơi. (theo Mt s li dy và mu chuyn v TM GƯƠNG ðO ðC CA CH TCH H CHÍ MINH – NXBCTQG) Vic chi tiêu ca Bác H (26/05/2008-7:30) Các đ ng chí g n Bác đ u cho bi t Bác r t ti t ki m. Cĩ đ ơi t t rách đ ã vá đ i, vá l i m y l n Bác c ũng khơng dùng t t m i. Bác nĩi: - Cái gì cịn dùng đưc nên dùng. B đ i khơng nên Khi t t rách ch ưa k p vá, anh em đ ưa đ ơi m i đ Bác dùng, Bác xoay ch rách vào bên trong r i c ưi xí xĩa: - Đ y, cĩ trơng th y rách n a đ âu Cĩ qu chu i h ơi n u, anh cán b chê khơng ă n, Bác l y dao g t ph n n u đ i, bĩc ă n ngon lành, r i nĩi: - chi n khu cĩ đ ưc qu chu i này c ũng đ ã quý Câu nĩi và vi c làm c a Bác làm đ ng chí cán b “khi p vía”, h i h n mãi. Dù cho đ ã làm đn Ch t ch n ưc, su t trong nh ng n ă m Vi t B c, Hà N i, Bác ch ưa bao gi “cĩ ti n” (nh ư anh em cán b , chi n s ĩ cơng tác quanh Bác th ưng nh n xét). Th c t l ch s cho th y r ng: su t cu c đ i ho t đ ng c a Bác n ưc ngồi, Bác g p r t nhi u khĩ kh ă n v tài chính do nh ng nguyên nhân khác nhau. Đ ưc đ ng nào, ch y u do lao đ ng t thân mà cĩ, Bác dành cho cơng tác cách m ng. Bác chi tiêu r t dè x n, cân nh c t ng xu. Liên hoan mng thành l p Đ ng c ũng ch cĩ bát c ơm, mĩn xào, tơ canh, đ ĩa cá. Chiêu đ ãi đng chí Lý B i Qu n - ng ưi Trung Qu c, ng ưi đ ã mua chi c máy ch t H i Phịng v t ng mình (n ă m 1939), Bác c ũng ch “khao m t mĩn canh và 2 đ ĩa th c ă n, thêm hai l ng r ưu, t ng c ng ch ưa h t m t đ ng b c”. T th t đ ãi mình “khi nghe tin H ng quân b t s ng 33 v n quân Hítle Xtalingrát n ă m 1943”, t i nhà tù, trong túi ch cịn v n v n m t đ ng b c, Bác đ ã “nh ng ưi lính gác mua giùm cho ít k o và d u ch qu y”. Sau khi ph n kh i hơ m y kh u hi u hoan nghênh th ng l i c a Liên Xơ, Bác “ng i m t mình, chén t c, chén thù r t đ àng hồng, vui v ” N ă m 1957, Bác v th ă m Ngh - T ĩnh, khi ă n c ơm chung v i đ ng chí Nguy n S ĩ Qu , Nguy n Chí Thanh, Hồng V ă n Di m, Bác đ ã đ b t ra ngồi mâm m y mĩn ă n, r i nĩi: “ Ă n h t l y thêm, khơng ă n h t đ ng ưi khác ă n, đ ng đ ng ưi ta ă n th a c a mình”. Cĩ th d n ra nhi u n a nh ng ví d v cách chi tiêu, s d ng ti n b c, c ơ s v t ch t c a Bác, r t “mâu thu n th ng nh t”: ch t chiu, t n ti n nh ưng v n r ng rãi, khơng hoang phí mà c ũng khơng keo ki t, “ki bo”. Th gi i, lồi ng ưi t hào v Bác. Là ng ưi Vi t Nam, chúng ta càng t hào bi t bao! Cách ng x c a Bác v i ti n tài, v i cái ă n, cái m c, v i c ơ s v t ch t nĩi chung đ âu cĩ ph i là cao quá mà chúng ta khơng h c t p đ ưc, đ âu cĩ ph i là m t tịa thánh c m uy nghiêm mà chúng ta khơng đ t chân lên đ ưc th m b c, dù là b c th m th nh t?
  11. B MƠN CHÍNH TR: TRƯNG ĐH KTKTCN -CNT- (Theo cu n M t s l i d y và m u chuy n v t m g ươ ng đ o đ c c a Ch t ch H Chí Minh)
  12. B MƠN CHÍNH TR: TRƯNG ĐH KTKTCN -CNT- Qu táo Bác H cho em bé 30/11/2009 GMT+7 Tháng 41946, vi danh nghĩa là Ch tch nưc Vit Nam Dân ch Cng hịa, Bác H sang Pháp đ đàm phán vi Chính ph Pháp v nhng vn đ cĩ liên quan đn vn mnh ca đt nưc Ơng ðc lý thành ph Paris m tic long trng tht đãi Bác H. Trưc khi ra v, Ngưi chn ly mt qu táo đp trên bàn, b vào túi. Mi ngưi, k c ơng ðc lý đu kinh ngc chú ý ti vic y, ngc nhiên và khơng giu đưc s tị mị. Khi Bác H bưc ra khi phịng, rt đơng bà con Vit kiu và c ngưi Pháp na đang đng đĩn Bác. Bác H ti Paris. (nh tư liu) Bác chào mi ngưi. Khi Bác trơng thy mt bà m b mt cháu nh c lách đám đơng li gn, Bác lin giơ tay b cháu bé và đưa cho cháu bé qu táo. C ch ca Bác H đã làm nhng ngưi cĩ mt đĩ t ch tị mị ngc nhiên đn ch vui mng và cm phc v tm lịng yêu tr ca Bác. (theo Mt s li dy và mu chuyn v TM GƯƠNG ðO ðC CA CH TCH H CHÍ MINH – NXBCTQG) Ch tch H Chí Minh vi s nghip trng ngưi (22/05/2008-7:38) (THO) - Ch t ch H Chí Minh luơn quan tâm đ c bi t đ n s nghi p “tr ng ng ưi”. T m t thanh niên yêu n ưc và ham h c, Ng ưi đ ã ra đ i tìm đưng c u n ưc. N ă m 1920, t i H i ngh Tua (Pháp) Ng ưi đ ã ra b n ki n ngh trong đ ĩ cĩ yêu sách v n n giáo d c (GD) cho ng ưi Vi t Nam. Ng ưi t cáo m nh m ch đ th c dân c u k t v i phong ki n h n ch GD và th c hi n GD nh i s làm h ư h ng thanh niên n ưc ta. Chúng đ ã thi hành chính sách ngu dân đi v i dân t c Vi t Nam làm cho h ơn 90% dân ta mù ch . Cùng v i th ng l i v ĩ đ i c a Cách m ng Tháng Tám, Ng ưi đ ã khai sinh ra n n GD m i, m t n n GD Vi t Nam mang tính nhân đ o và tính dân ch cao, b o đ m cho s phát tri n hồn tồn nh ng n ă ng l c s n cĩ c a con ng ưi. Đ ĩ là m t nn GD cách m ng, mang tính dân t c ti n b , khoa h c, nhân dân và đ i chúng. Quan đ i m c a Bác v m c đ ích c a hc t p là đ tr thành m t cơng dân t t, m t cán b t t, giúp ích cho cơng cu c ki n thi t đ t n ưc. Mu n v y “Tr ưc h t ph i ra s c t y s ch nh h ưng GD nơ d ch c a th c dân cịn sĩt l i nh ư: thái đ th ơ đ i v i xã h i, xa r i đ i s ng lao đng đ u tranh c a nhân dân; h c t p đ l y b ng c p, d y theo l i nh i s ”. Ngay sau khi Cách m ng Tháng Tám thành cơng, Bác đ ã đt v n đ : cùng v i vi c ch ng gi c đ ĩi, gi c ngo i xâm là gi c d t. “Ph i ra s c ch ng gi c d t đ làm cho dân t c Vi t Nam tr thành dân t c thơng thái”. T ư t ưng H Chí Minh v GD th hi n trong ham mu n t t b c c a Ng ưi là: “Làm sao cho n ưc ta đ ưc hồn tồn đ c l p, dân ta đ ưc hồn tồn t do, đ ng bào ai c ũng cĩ c ơm ă n, áo m c, ai c ũng đ ưc h c hành”. Trong ch đ m i, quy n đ ưc đ i h c c a tr em cũng nh ư t t c m i ng ưi là đ i u thiêng liêng. Trong “Th ư g i các em h c sinh” nhân ngày khai tr ưng đ u tiên c a n ưc Vi t Nam dân ch c ng hịa, tháng 9-1945, Ng ưi vi t: “Non sơng Vi t Nam cĩ tr nên t ươ i đ p hay khơng, dân t c Vi t Nam cĩ b ưc t i đ ài vinh quang đ sánh vai v i các c ưng qu c n ă m châu đ ưc hay khơng, chính là nh m t ph n ln cơng h c t p c a các em”.
  13. B MƠN CHÍNH TR: TRƯNG ĐH KTKTCN -CNT- Bác l i nĩi: “D t nát c ũng là k đ ch”, “M t dân t c d t là m t dân t c y u”, và “Cán b ph i l y v ă n hĩa làm g c”, vì “Mu n xây d ng ch ngh ĩa xã h i nh t đ nh ph i cĩ h c th c”. Bác đ i nhi u, h c nhi u, ti p thu tinh hoa v ă n hĩa và nh ng trí th c c a GD ph ươ ng Đ ơng, ti p xúc v i v ă n minh và n n GD ph ươ ng Tây và khơng ng ng b i đ p thêm cho mình, nên Ng ưi th y rõ m i quan h gi a h c đ i đ ơi v i hành, lý lu n kt h p v i th c ti n. T ư t ưng quan tr ng nh t trong quan ni m c a Ch t ch H Chí Minh v GD đ ĩ là h c ch ph i g n li n v i h c làm ng ưi. Ng ưi l ưu ý các nhà tr ưng khơng tách r i m c đ ích d y và h c ch v i vi c d y và h c làm ng ưi cĩ ích cho đ t n ưc. Nhà tr ưng ph i GD cho h c sinh cĩ tình yêu đt n ưc, th ươ ng nịi: “Dân ta ph i bi t S ta, Cho t ưng g c tích n ưc nhà Vi t Nam”. D y h c là d y ki n th c, nh ưng tr ưc h t ph i d y cho h c sinh bi t yêu n ưc, th ươ ng nịi, t hào v dân t c, v t tiên. Trong tác ph m: “ Đ i s ng m i” vi t n ă m 1947, Ng ưi nĩi: “T ti u h c, trung h c cho đ n đ i h c, là n ơi rèn luy n nhi đng và thanh niên. Ĩc nh ng ng ưi tu i tr trong s ch nh ư m t t m l a tr ng. Nhu m xanh thì nĩ s xanh. Nhu m đ thì nĩ s đ . Vì v y s h c t p tr ưng cĩ nh h ưng r t l n cho t ươ ng lai c a thanh niên, t c là t ươ ng lai c a n ưc nhà. Vì vy c t nh t là ph i d y cho h c trị bi t yêu n ưc, th ươ ng nịi. Ph i d y cho h cĩ chí t l p, t c ưng, quy t khơng ch u thua kém ai, quy t khơng ch u làm nơ l ”. Trong th ư g i h i ngh GD tồn quc (tháng 3-1955), Ng ưi vi t: “Trách nhi m n ng n và v vang c a ng ưi th y d y hc là: ch ă m lo d y d con em c a nhân dân thành cơng dân t t, ng ưi lao đ ng t t, ng ưi chi n s ĩ t t, ng ưi cán b t t ca n ưc nhà”. Ng ưi cịn nĩi: “Các th y giáo cĩ nhi m v n ng n và v vang là đ ào t o cán b cho dân t c. V y GD c n nh m vào m c đ ích là th t thà ph ng s nhân dân. Các cháu thì h c t p c n g n v i th c hành đ mai sau th c hi n m c đ ích cao quý: th c thà ph ng s nhân dân”. Ng ưi kh ng đ nh: Ph i d y cho hc sinh bi t đ em ki n th c h c đ ưc trong nhà tr ưng ph c v cho l i ích c a c ng đ ng, l i ích c a cách m ng, ch khơng ch dùng ki n th c y, b ng c p y thu li cho riêng b n thân mình. H c ph i đ i đ ơi v i hành. Khơng tách r i vi c h c ch v i lao đ ng chân tay, khơng tách r i trí th c v i qu n chúng lao đ ng. Cĩ ki n th c là quý, nh ưng ch th c s quý khi ki n th c y ph c v cho dân, cho n ưc. Ng ưi c ũng nêu lên các ph ươ ng pháp GD c th g i ý cho các th y giáo, cơ giáo và h c sinh, vv Bác là ng ưi đ ã đ x ưng và lãnh đo nhân dân th c hi n hàng lo t ch tr ươ ng to l n, đ úng đ n và sáng su t nh ư: xĩa n n mù ch , ph c p GD s ơ h c, t ng b ưc nâng cao trình đ h c v n cho ng ưi lao đ ng, đ ào t o cán b , đ ào t o nhân tài Nh đ ĩ đ t n ưc đ ã cĩ đưc m t th h cơng nhân, nơng dân, quân nhân trí th c, c trai và gái, thu c m i t ng lp, m i dân t c, giàu lịng yêu n ưc, quý tr ng đ c l p t do, t n t y ph c v T qu c, ph c v nhân dân. M t th h cán b, đ ng viên bi t rèn luy n theo nh ng chu n m c đ o đ c và nh ng giá tr v ă n hĩa tinh th n cao đ p: c n, ki m, liêm, chính, chí cơng vơ t ư, khiêm t n h c h i, d ũng c m, n ă ng đ ng và sáng t o trong lao đ ng, trong chi n đ u, k t c s nghi p cách m ng v vang c a Đ ng và c a dân t c. Su t cu c đ i ho t đ ng c a mình, Ch t ch H Chí Minh đ c bi t quan tâm đ n s nghi p “tr ng ng ưi”. B n thân Bác là m t t m g ươ ng t h c và là nhà GD l n nh t trong l ch s Vi t Nam t tr ưc đ n nay. Ng ưi đ ã cĩ cơng đ ào t o nên nhi u th h cách m ng Vi t Nam, nh ng lãnh t xu t s c cho Đ ng, nh m gi i phĩng dân t c, gi i phĩng giai c p, gi i phĩng con ng ưi. Tr ưc khi đ i xa, trong Di chúc, Ng ưi c ă n d n: “B i d ưng th h cách m ng cho đ i sau là m t vi c r t quan tr ng và r t c n thi t”. H c t p và làm theo t m g ươ ng đ o đ c H Chí Minh, chúng ta quy t tâm th c hi n th t t t li d y c a Bác: “Vì l i ích m ưi n ă m thì ph i tr ng cây, Vì l i ích tr ă m n ă m thì ph i tr ng ng ưi”. NGND Ph m Ng c Quang ( S Giáo d c và Đào t o)
  14. B MƠN CHÍNH TR: TRƯNG ĐH KTKTCN -CNT- Mng cho các cháu, Bác càng thương nh m 30/11/2009 GMT+7 Mt ln trên đưng đi thăm hp tác xã trng cây gii huyn Qung Oai (Hà Tây), Bác H đã nhc đn m Bác. Bà Hồng Th Loan (1868 1901), thân mu Ch tch H Chí Minh. (nh tư liu) Hơm y khi xe ơtơ đn Qung Oai, mt đồn các em bé gái c quàng khăn đ, em mc áo hoa, em mc áo trng, tay cp sách va trong trưng ra, líu ríu như chim s lng. Nhìn thy các cháu vui, Bác H cũng vui theo. Ngưi nĩi vi chú Vũ Kỳ và các chú ngi cùng xe: Này! Các chú thy khơng, các cháu đưc ăn mc đp, đưc đi hc, cháu nào cũng vui v phn khi, Bác mng cho các cháu. Ri ging Bác bng trm hn xung. Bác H ra đi ti quê ngoi ngơi làng Hồng Trù (tên nơm na là Cn Trùa sau thành làng Chùa) huyn Nam ðàn, trong ngơi nhà tranh ba gian. Ngơi nhà nm gn sát nhà c Hồng ðưng, đưc c dng lên vào dp l thành hơn ca con gái Hồng Th Loan và ơng Nguyn Sinh Sc vào năm 1883. ðây là Gian th ba đ b khung ci dt vi. Bà Loan thưng khuya sm dt vi, dt la giúp gia đình nhng lúc khĩ khăn, thiu thn. Sát bên là chic võng cĩi dài đ bà tin tay ru con nhng lúc đang đưa thoi dt vi. Nhng li ru ngt
  15. B MƠN CHÍNH TR: TRƯNG ĐH KTKTCN -CNT- ngào và âm thanh ca khung ci êm đm là ký c khĩ quên trong quãng thi thơ u ca ba ch em cu Nguyn Sinh Cung ngày y. (nh tư liu) Lúc này Bác rt nh m ca Bác. M Bác rt thơng minh, li là con gái ơng đ nho. Th mà m Bác li khơng đưc đn lp, đn trưng đâu các chú . Cũng như ph n ngày xưa, t nh m Bác đã phi lo vic nhà. Mi ngưi cùng đi khơng nén ni cm xúc trưc tình cm ca Bác đi vi m Bác là c Hồng Th Loan. (theo Mt s li dy và mu chuyn v TM GƯƠNG ðO ðC CA CH TCH H CHÍ MINH – NXBCTQG) Bác H vi chin sĩ ngưi dân tc (19/05/2008-8:29) (THO) - Bác c a chúng ta yêu quý m i chi n s ĩ. Đ i v i các chi n s ĩ gi i, chi n s ĩ ng ưi dân t c, Bác cịn ch ă m sĩc h ơn vì đ ây là nh ng ng ưi làm cách m ng khĩ kh ă n h ơn chi n s ĩ trai, chi n s ĩ ng ưi Kinh nhi u. Anh hùng La V ă n C u, dân t c Tày mãi mãi khơng quên b a c ơm c a Bác “ đ ãi” v i rau, th t gà nh ng “s n ph m” do chính Bác nuơi, tr ng. Bác h i th ă m m C u, g i quà cho m , d n cán b t o m i đ i u ki n đ C u v th ă m m , giúp đ gia đ ình. Nhi u chi n s ĩ ng ưi dân t c đ ã l y h H cho mình nh ư H Vai, H Can L ch, H V ă n B t Mùa thu n ă m 1964, ch Chống Kring Thêm – chi n s ĩ ng ưi dân t c Cà Tu, tham gia đ ồn đ i bi u M t tr n Dân t c gi i phĩng mi n Nam đ ưc ra mi n B c, g p Bác H . Ch Thêm k : “ Đ ồn chúng tơi v a b ưc xu ng xe thì đã th y Bác đ ng ch ngay ngồi sân. Bác ơm hơn th m thi t các thành viên trong đ ồn. Chúng tơi theo Bác đ n dãy bàn ti p khách kê ngay ngồi v ưn đ y hoa và n ng. Th y tơi m c b qu n áo dân t c, Bác nĩi: Cháu đ úng là con gái dân t c Cà Tu gi đ ưc tính ch t c a dân tc mình. Ch Ngân, ch Cao g p Bác, m ng quá khĩc lên. Bác d u dàng b o: - Các cháu gái đ ng khĩc. G p Bác ph i vui ch . Hai cháu hãy k cho Bác nghe bà con ta ti n tuy n đ ánh M nh ư th nào? Tơi th ưa: - Th ưa Bác, cháu th ươ ng, cháu nh Bác. T t c đ ng bào dân t c mi n Nam đ u th ươ ng nh Bác. Sau đ ĩ tơi k Bác nghe m t s chuy n chi n đ u c a m Gi n, anh Bên, em Th ơ Bác nĩi: - Cu c kháng chi n c a đ ng bào mi n Nam ta là tồn dân, tồn di n. Tr , già, gái, trai, Kinh, Cà Tu, Cà Tang và đ ng bào các dân t c khác đ u s n xu t gi i, chi n đ u gi i”. Tơi hi u đ ĩ là Bác dành tình th ươ ng mênh mơng c a Bác cho t t c chúng ta. (Trích trong cu n “T m lịng c a Bác” S đ d, tr.138).
  16. B MƠN CHÍNH TR: TRƯNG ĐH KTKTCN -CNT- Khơng cĩ vic gì khĩ 30/11/2009 GMT+7 Năm 19271929, vi tên gi là Thu Chín, Bác H sng và hot đng trong kiu bào Vit Nam Xiêm (Thái Lan). ðây là mt trong nhng thi gian Ngưi sng lâu nht vi đng bào, trưc năm 1945. Sau khi đt chân đn Phi Cht, Ngưi nêu ý kin đi ra U ðon đ tìm gp Vit kiu. T Phi Cht đn U ðon phi đi b, băng rng hàng tháng. Mi ngưi đi đưng đu gánh theo hai thùng st tây đng qun áo, đ dùng lt vt, cĩ np đy đ tránh mưa núi, vt rng. Bác H ra tn cng Hi Phịng đĩn kiu bào t Thái Lan v nưc. (nh tư liu) Thc ăn mang theo cũng là 10 ký go và mt ng “cheo” (tht gà hoc sưn ln băm nh rang mui. Sau này, năm 1945 khi đi Cơn Minh, Bác cũng mang theo mt ng “cheo” nhưng đt tên là mui Vit Minh”). Thu Chín cùng mt s anh em ra đi vào dp mùa thu. Cây rng đang rng lá. Tri nng to, đưng đi đá si gp ghnh, mi ngưi đu mt mi. Thy Thu Chín khơng quen gánh, cĩ ngưi mun giúp đ, nhưng Thu Chín khơng chu. Ít ngày sau, đơi chân ca Thu Chín đã sưng lên, rm máu, ty đ. Anh em li yêu cu Thu Chín nhưng gánh. Thu Chín nĩi: “Thánh hin đã dy: Thiên h vơ nan s, nhân tâm t bt kiên ”, ý nĩi là dưi tri này khơng cĩ vic gì khĩ, ch s lịng ngưi khơng kiên trì c c gng, đ th vài hơm na s quen đi Qu nhiên my ngày sau na, bưc chân Thu Chín đã nhanh, đi gn, đơi thùng đung đưa cĩ v đã nh nhàng. My tháng sau, cĩ ln t U ðon v đn Xa Vang đưng dài hơn 70 km, Thu Chín ch đi ht mt ngày. Hơn 20 năm sau, vào cui mùa đơng năm 1950, trong mt ln gp g anh em thanh niên xung phong làm đưng ðèo Kh, Thái Nguyên, Bác H đã đc tng bn câu:
  17. B MƠN CHÍNH TR: TRƯNG ĐH KTKTCN -CNT- Bác H vi thanh niên (nh tư liu). Khơng cĩ vic gì khĩ Ch s lịng khơng bn ðào núi và lp bin Quyt chí t làm nên. Bn câu thơ y, tuy là mưn ý ca “Thánh hin” nhưng đã đưc kim nghim trong thc t cuc sng ca Bác H my chc năm trưc đĩ (theo Mt s li dy và mu chuyn v TM GƯƠNG ðO ðC CA CH TCH H CHÍ MINH – NXBCTQG) Bác H là th đy (15/05/2008-11:39) (THO) - Th i ch ng M . M t bu i tr ưa, H Ch t ch đ ang chu n b n m ngh thì c n v vào báo cáo Bác là cĩ khách. Khách là m t c già H ưng Yên. Cùng đ i v i c cĩ m t v lãnh đo t nh. Trên xe cịn cĩ m t thùng cá khá nng. - Th ưa Bác, cháu xin thay m t bà con đ a ph ươ ng lên th ă m s c kh e Bác và cĩ ít cá m i đ ánh đ em lên bi u Bác. Cá lo i này là cá ti n n i ti ng đ m D Tr ch đ y ! - Th ưa c , c ngang tu i tơi, xin c đ ng x ưng hơ nh ư th ! - Vâng, n u c cho phép - Ao nhà ta cĩ r ng khơng mà c th đ ưc nhi u cá v y? - D th ưa c , đ ây là cá c a h p tác xã. - Cá c a h p tác xã là tài s n chung c a bà con, ph i đ bà con dùng ch ! - Th ưa c , nh cĩ ơng lãnh đo t nh giao cho nên l n đ u tiên tơi m i đ ưc g p C Ch t ch n ưc, th t may m n cho tơi quá. Cịn cá, đã trĩt mang lên đ ây r i, xin c vui lịng nh n cho, chúng tơi kh i ph i đ em v . H Ch t ch cho m i ơng cán b ph trách nhà b p lên g p Ng ưi. - Lo i cá này ch B c Qua bán bao nhiêu m t cân? - Th ưa Bác, m t cân giá - V y chú cân lên xem t t c là bao nhiêu cân, coi nh ư nh p vào nhà b p c a c ơ quan. Và chú tính xem bao nhiêu ti n đ gi c c m v . Quay sang v khách quý H ưng Yên, H Ch t ch ân c n nĩi: - Tơi xin đ a t t m lịng c a c và bà con xã nhà đi v i tơi. Quà c và bà con cho, tơi nh n r i, cịn đ ây là s ti n tơi g i c đ em v n p vào qu h p tác xã.
  18. B MƠN CHÍNH TR: TRƯNG ĐH KTKTCN -CNT- (Trích trong cu n K chuy n Bác H NXB Giáo d c – Hà N i, 2006, T.4, tr.114)
  19. B MƠN CHÍNH TR: TRƯNG ĐH KTKTCN -CNT- T đơi dép đn chic xe ơtơ 25/11/2009 GMT+7 ðơi dép ca Bác “ra đi” vào năm 1947, đưc “ch to” t mt chic lp ơtơ quân s ca thc dân Pháp b b đi ta phc kích ti Vit Bc. ðơi dép đo ct khơng dày lm, quai trưc to bn, quai sau nh rt va chân Bác. Trên đưng cơng tác, Bác nĩi vui vi anh em cán b đi cùng: ðây là đơi hài vn dm trong chuyn c tích ngày xưa ðơi hài thn đt, đi đn đâu mà chng đưc. Chng nhng khi “hành quân” mà c mùa đơng, Bác đi thêm đơi tt cho m chân, tip khách trong nưc, khách quc t vn thưng thy Bác đi đơi dép y. Gp sui hoc tri mưa trơn, bùn nưc vào dép khĩ đi, Bác tt dép xách tay. ði thăm bà con nơng dân, si chân trên các cánh đng đang cy, đang v gt, Bác li xn qun cao li rung, tay xách hoc nách kp đơi dép Mưi mt năm ri vn đơi dép y Các đng chí cnh v cũng đã đơi ba ln “xin” Bác đi dép nhưng Bác bo “vn cịn đi đưc”. Cho đn ln đi thăm n ð, khi Bác lên máy bay, ngi trong bung riêng thì anh em lp mo giu dép đi, đ sn mt đơi giày mi Máy bay h cánh xung Niu ðêli. Bác tìm dép. Anh em thưa: Cĩ l đã ct xung khoang hàng ca máy bay ri ðơi dép cao su ca Bác H (nh tư liu). Thưa Bác Bác ơn tn nĩi: Bác bit các chú ct dép ca Bác đi ch gì. Nưc ta cịn chưa đưc đc lp hồn tồn. Nhân dân ta cịn khĩ khăn. Bác đi dép cao su nhưng bên trong li cĩ đơi tt mi th là đ lm mà vn lch s Th là các ơng “tham mưu con” phi tr li dép đ Bác đi vì dưi đt ch nhà đang nĩng lịng ch đi Trong sut thi gian n ð, các chính khách, nhà báo, quay phim, chp nh li rt quan tâm đn đơi dép ca Bác. H cúi xung s nn quai dép, thi nhau bm máy t nhiu gĩc đ, ghi ghi chép chép làm anh em cnh v li phi mt phen xem chng và bo v “đơi hài thn kỳ” y. Năm 1960, Bác đn thăm mt đơn v Hi quân nhân dân Vit Nam. Vn đơi dép “thâm niên y”, Bác đi thăm nơi ăn, chn , tri chăn nuơi ca đơn v. Cán b và chin sĩ rng rn kéo theo, ai cũng mun chen chân, vưt lên đ đưc gn Bác, Bác vui cưi nm tay chin sĩ này, v vai chin sĩ khác. Bng Bác đng li: Thơi, các cháu gim làm tt quai dép ca Bác ri Nghe Bác nĩi, c đám dng li cúi xung yên lng nhìn đơi dép ri li n ào lên: Thưa Bác, cháu, đ cháu sa Thưa Bác, cháu, cháu cĩ “rút dép” đây Nhao nhác, m ĩ như th, nhưng đng chí cnh v ch đng cưi vì bit đơi dép ca Bác đã phi đĩng đinh ri; cĩ “rút” cũng vơ ích Bác cưi nĩi: Cũng phi đ Bác đn ch gc cây kia, cĩ ch da mà đng đã ch! Bác “lp xp” lt đơi dép đn gc cây, mt tay vn vào cây, mt chân co lên tháo dép ra, “thách thc”: ðây! Cháu nào gii thì cha h dép cho Bác
  20. B MƠN CHÍNH TR: TRƯNG ĐH KTKTCN -CNT- Mt anh nhanh tay giành ly chic dép, giơ lên nhưng ng ra, lúng túng. Anh bên cnh lic thy, “vưt vây” chy bin Bác phi gic: Ơ kìa, ngm mãi th, nhanh lên cho Bác cịn đi ch. Anh chin sĩ lúc nãy chy đi đã tr li vi chic búa con, my cái đinh: Tơi, đ tơi sa dép Mi ngưi giãn ra. Phút chc, chic dép đã đưc cha xong. Nhng chin sĩ khơng đưc may mn cha dép phàn nàn: Ti dép ca Bác cũ quá. Thưa Bác, Bác thay dép đi Bác nhìn các chin sĩ nĩi: Các cháu nĩi đúng nhưng ch cĩ đúng mt phn ðơi dép ca Bác cũ nhưng nĩ ch mi tt quai. Cháu đã cha li chc chn cho Bác th này thì cịn “th” lm! Mua đơi dép khác chng đáng là bao, nhưng khi chưa cn thit cũng chưa nên Ta phi tit kim vì đt nưc ta cịn nghèo ðơi dép cá nhân đã vy, cịn “đơi dép” ơtơ ca Bác cũng th! Chic xe “Pabêđa” sn xut ti Liên Xơ Bác vn đi, đã cũ, Văn phịng xin “đi” xe khác, “đi mi” hơn, tt hơn, nhưng Bác khơng chu: Xe ca Bác hng ri à? Anh em thưa rng chưa hng, nhưng mun thay xe đ Bác đi nhanh hơn, êm hơn. Bác nĩi: Ai thích nhanh, thích êm thì đi Hơm sau đn gi đi làm, khơng bit là xe hng tht hay “ai” xui mà Bác đng đi bên xe mà xe c “ì” ra. Bác cưi bo đng chí lái xe: Máy mĩc cĩ trc trc, chú c bình tĩnh sa. Sa xong Bác cháu ta đi cũng kp Vài phút sau, xe n máy Bác li cưi nĩi vi đng chí lái xe, cnh v: Th là xe vn cịn tt!
  21. B MƠN CHÍNH TR: TRƯNG ĐH KTKTCN -CNT- (theo Mt s li dy và mu chuyn v TM GƯƠNG ðO ðC CA CH TCH H CHÍ MINH – NXBCTQG)
  22. B MƠN CHÍNH TR: TRƯNG ĐH KTKTCN -CNT- Thm nhun sâu sc hơnTư tưng H Chí Minh v dân, v ðng (08/05/2008-8:19) (THO) - V i s tr i nghi m c a m t nhà cách m ng t ng bơn ba kh p chân tr i gĩc b , hi u k nh ng thành tu c ũng nh ư nh ng th t b i, nh ng tinh hoa c ũng nh ư nh ng khuy t t t c a phong trào cách m ng, H Chí Minh hi u dân t c mình c n cái gì nh t. Vì th , đ c k n i dung “ đ i u mong mu n cu i cùng” c a H Chí Minh trong Di chúc Ng ưi đ l i, chúng ta hi u đưc r ng: V i th i gian, chân lý b ng v t sáng lên t trong nh ng câu ch v n r t dung d , khi n ng ưi ta đ ơi khi c ng nh ư khơng cịn gì đ mà suy ng m n a. Trên cái “h ưng đ i c a th i đ i”, Bác H hi u đ i u dân t c mình c n đ th hi n h t s c cơ đ ng, sâu l ng trong “ đ i u mong mu n cu i cùng” c a Ng ưi. Suy ng m sâu v “ đ i u mong mu n cu i cùng” đ ĩ, ta cĩ th hi u ra đ ưc ph i d n sc vào đ âu, ph i t p trung ý chí c a dân t c vào v n đ gì, và b ng cách nào đ th c hi n. Càng ngh ĩ, l i càng nh n ra chi u sâu c a m t t ư t ưng l n, nh n ra tính c p nh t c a m t s c ngh ĩ l n t t m cao t ư duy H Chí Minh, b n l ĩnh H Chí Minh; t đ ĩ mà l n tr l i nh ng cái m c l n c a đ i m i, c a xây d ng Đ ng c m quy n, xây d ng Nhà n ưc pháp quy n XHCN c a dân, do dân và vì dân, c a đ ưng l i đ i ngo i trong b i c nh ph c t p c a th gi i chính là s quay v v i T ư t ưng H Chí Minh, quay v v i chân lý đ ơn gi n mà H Chí Minh đ ã đ úc k t trong “ đ i u mong mu n cu i cùng” trong Di chúc c a Ng ưi. Chân lý luơn đ ơn gi n, song hi u đ ưc chân lý, đ n đ ưc v i chân lý thì th ưng l i c c k ỳ gian truân. Nh ưng r i, cùng th i gian, s th t d n d n hi n ra và chúng ta nh n ra đ ưc s đ ơn gi n đ ĩ c a chân lý, vì chân lý là c th . N u “Lúc đu, chính là ch ngh ĩa yêu n ưc, ch ch ưa ph i ch ngh ĩa c ng s n đ ã đưa tơi tin theo Lênin, tin theo qu c t th ba”, thì đn “lúc cu i”, “ch ngh ĩa yêu n ưc” đ ĩ t p trung trong “ đ i u mong mu n cu i cùng” c a Ng ưi là: “Tồn Đ ng, tồn dân ta đ ồn k t ph n đ u xây d ng m t n ưc Vi t Nam hịa bình, th ng nh t, đ c l p, dân ch và giàu m nh và gĩp ph n x ng đ áng vào s nghi p cách m ng th gi i” (1). T ư t ưng lý lu n đ ĩ đ ã đưc hun đ úc, hình thành và hồn thi n b i m t nhân cách tuy t v i trong sáng. Ng ưi nĩi: “Ham mu n t t b c, là làm sao cho n ưc ta hồn tồn đ c l p, dân ta đ ưc hồn tồn t do, đ ng bào ai c ũng cĩ c ơm ă n, áo m c, ai c ũng đ ưc h c hành. Riêng ph n tơi thì làm m t cái nhà nho nh , n ơi cĩ non xanh, n ưc bi c đ câu cá, tr ng hoa, s m chi u làm b n v i các c già hái c i, em tr ch ă n trâu, khơng dính líu gì v i vịng danh l i”. Đ ây là câu Bác tr l i các nhà báo n ưc ngồi t i Hà N i ngày 21-1-1946 v i t ư cách là Ch t ch n ưc. v th là lãnh t c a Đ ng và là nguyên th qu c gia, Ng ưi v n tr ưc sau nh ư m t khơng chút v ưng b n đ n nh ng cái làm cho con ng ưi cĩ th đ ánh m t mình. T ngơi nhà sàn trong khuơn viên Ph Ch t ch, chúng ta đ ã th c s th y đ ưc hình bĩng c a m t tính cách “khơng dính líu gì v i vịng danh l i”. H Chí Minh đ n v i Các Mác, v i V.I Lênin b ng t ư cách m t ng ưi đ i tìm con đưng c u n ưc v i con m t t nh táo đ phát hi n chân lý. Nh “Sĩng v d ưi thân tàu đ âu ph i sĩng quê h ươ ng”, tuy h t h ng b i c nh v t khơng cịn quen thu c, “B n phía nhìn khơng bĩng m t hàng tre”, mà r i vì v y, H Chí Minh khơng b cái h n h p c a l ũy tre che m t t m nhìn. Cách nhìn nh n v b n ch t Đ ng c a H Chí Minh nh ư v y là r t m i. Trong lý lu n, nh t là trong th c hành, Bác H đ c bi t nh n m nh m t đ i u: Dân trong Đ ng, dân làm ra Đ ng, dân là m c a Đ ng. Đ i u này th hi n trong hình nh r t c th , s ng đ ng: “ Đ ng ta là con nịi” (2), v a r t Vi t Nam, v a r t sáng t o, đ i th ng vào lịng ng ưi. T H u đã hình t ưng hĩa ý t ưng đ c đ áo đ ĩ trong câu th ơ: “ Đ ng ta sinh trên đ i. M t hịn máu đ, nên ng ưi hơm nay”. Cĩ l khơng cĩ m t Đ ng C ng s n nào ngồi Đ ng c a H Chí Minh l i cĩ m t nh n th c r t nh t quán v Đ ng c a dân nh ư v y. Bác nĩi: “ Đ ng Lao đ ng Vi t Nam khơng s k đ ch nào dù cho chúng hung t n đ n m y, khơng s nhi m v nào dù n ng n , nguy hi m đ n m y, nh ưng Đ ng Lao đ ng Vi t Nam s n sàng vui v làm trâu ng a, làm tơi t trung thành c a nhân dân!” (1). Chính vì v y, nh ư h ưng d n c a Trung ươ ng, h c t p và làm theo t m g ươ ng đ o đ c H Chí Minh tr ưc h t là suy ngh ĩ k đ th c s th m nhu n t ư t ưng H Chí Minh v dân, v dân t c, v Đ ng. T ư t ưng đ ĩ là Đ ng g n v i dân, Đng c a dân, Đ ng trong dân, Đ ng c a dân t c Vi t Nam. Đ i u này càng tr nên cĩ ý ngh ĩa tr c ti p khi mà s tha hĩa c a quy n l c đ ang cĩ chi u phát tri n th hi n trong tình tr ng xa dân, trong t n n tham nh ũng nhi u n ơi hi n nay mà chúng ta đ ang ph i phịng, ch ng m t cách quy t li t Ph i t trong dân, t ý chí và tâm tr ng c a dân đ hi u v đ ưng l i, chính sách c a Đ ng, v ph m ch t và hành đ ng c a đ ng viên. Bi t phát hi n và làm b ng n lịng yêu nưc c a dân, đ c bi t c a l p tr , làm cho lịng yêu n ưc y “k t thành m t làn sĩng vơ cùng m nh m , to l n, l ưt qua mi s nguy hi m, khĩ kh ă n”, làm cho nĩ tr thành đ ng l c m nh m trong s nghi p đ i m i và phát tri n đ t n ưc hi n nay, chính cái đ ĩ là đ o đ c. C ũng vì v y, Cu c v n đ ng “H c t p và làm theo t m g ươ ng đ o đ c H Chí Minh” tr c ti p và cĩ ý ngh ĩa to l n lúc này là t n n t ng lịng yêu n ưc, bi t th i bùng ng n l a yêu n ưc y lên đ thiêu cháy nh ng ươ n hèn, thối hĩa, làm b ng sáng nh ng hành đ ng thi t th c và cao c c a t ng ng ưi dân, tr ưc h t là th h thanh, thi u niên, kh ơi d y ngu n sinh khí m i c a đ t n ưc khi mà “Cây cay đ ng đ ã ra mùa qu ng t” (3). (1). H Chí Minh tồn t p – t p 10, NXB Chính tr qu c gia, Hà N i, 1996, Tr.2. (2). H Chí Minh tồn t p – t p 6, NXB Chính tr qu c gia, Hà N i, 1995, Tr.175 và 185. (3). Ng ưi đ i tìm hình c a n ưc – th ơ Ch Lan Viên.
  23. B MƠN CHÍNH TR: TRƯNG ĐH KTKTCN -CNT- .Hồng Vĩnh (TP Thanh Hĩa Ba cơm kháng chin 25/11/2009 GMT+7 Khong gia năm 1952, ðồn đi biu quân đi gm 20 ngưi tiêu biu ca các đơn v ch lc, b đi đa phương và dân quân du kích trong c nưc đn Tuyên Quang d "ði hi liên hoan anh hùng chin sĩ thi đua cơng nơng binh tồn quc". Trưc khi vào ði hi, Bác mi cơm mi ngưi. C Hồng Hanh, thiu tưng Trn ði Nghĩa, anh Ngơ Gia Khm, ch Nguyn Th Chiên và mt em thiu nhi đưc Bác gi ngi cùng mâm vi Bác. Trên chic bàn bng tre na sch s, thc ăn đưc bày lên, cĩ tht gà, cá rán, dưa chua, rau và c mt bát dưa nu dm cá. Bác nĩi: ðây là ba cơm kháng chin đ chúc mng các chin sĩ thi đua đã lp nhiu thành tích trong sn xut và chin đu. Trung ương ðng và Chính ph khơng cĩ gì nhiu, ch tồn nhng th do anh em trong cơ quan và Bác trng trt, chăn nuơi thu hái đưc, mi c, các cơ các chú ăn. ðã ăn là ăn tht no, ăn no đ đ sc tham gia hi ngh, nghe hiu ht mi điu v nĩi li vi nhân dân. Nào, xin mi! Ri Bác cm đũa gp thc ăn vào bát cho tng ngưi. Cĩ đng chí nĩi: Chao ơi! Bác tht chúng cháu nhiu mĩn quá. Bác quay sang vui v nĩi: Tt c đây đu là kt qu tăng gia sn xut ca tp th cơ quan: gà và cá là Bác t nuơi. Rau thì các cơ các chú xem kìa Bác ch tay ra khong đt phía sau hi trưng. Gia tán cây cao, cĩ mt khong nng rng, nhìn rõ các lung rau xanh và giàn bu tươi tt. Bác tip: Rau thơm, hành ti cũng khơng phi mua. Hơm nay chưa git ln, đ Hi ngh thành cơng, ri s khao chung Bác H chăm sĩc cây vú sa (nh tư liu). mt ba. Bác H cùng kéo lưi vi bà con ngư dân Thanh Hĩa năm 1960 (nh tư liu).
  24. B MƠN CHÍNH TR: TRƯNG ĐH KTKTCN -CNT- “Va đp va đ chĩi mt đng bào ” (24/04/2008-9:10) (THO)- N ă m 1956, Bác H đ ĩn m t v T ng th ng t i khu v ưn Ph Ch t ch. M t s cơng nhân Nhà máy Đ èn Hà N i đ ưc Bác “m i vào m c đ èn đ i n trên các cành cây giúp Bác”. Anh em làm vi c su t ngày, rịng dây d n đ i n l p đ èn nhi u lo i màu s c trên ng n, trên cành trong các lùm cây. Kho ng 19 gi 30 cùng ngày, Bác ra v ưn th ă m anh em. Bác nĩi: - Các chú b t đ èn lên cho Bác xem đ i. Sau khi đ ĩng c u dao, nh ng bĩng đ èn đ i n b ng v t hi n lên, lung linh nh ư trong m t h i hoa đă ng. Đ ng chí t tr ưng cơng nhân đ i n m i Bác đ i xem và ki m tra. Bác chú ý t ng ng n đ èn, t ng đ o n dây d n đ ã an tồn ch ưa, g t g t đ u t ý hài lịng. Đ n m t đ èn pha chi u sáng đ t d ưi m t g c cây, Bác d ng l i nĩi: - Ng n đ èn này ph i đ khu t trong lùm cây, v a đ p v a đ chĩi m t đ ng bào đ i qua đ ưng. Bác nhanh nh n b ưc t i ng n đ èn. Đ ng chí t tr ưng D ươ ng V ă n H u lo Bác v p ngã vì đ ơi gu c m c d ưi chân Bác đ i trên đ ưng r i s i, ch y v i đ n: - Bác đ chúng cháu làm. Nh ưng Bác đ ã cúi xu ng, r t “ngh nghi p”, hai bàn tay b ưng l y thân ng n đ èn pha gi u vào m t lùm cây đ inh hươ ng. Ng n đ èn pha m i đ ưc đ t, đ p h n lên, ng ưi ngồi nhìn vào khơng b chĩi m t, mà ch th y nh ng tia sáng chi u qua các k lá h t lên m t màu xanh d u. L n sau, anh em Nhà máy Đ i n Hà N i l i đ ưc đ n Ph Ch t ch m c đ èn dây đ Bác ti p khách. Rút kinh nghi m l n tr ưc, l n này anh em làm khác h n l i treo đ èn c ũ, nh ư đ th ưa v i Bác “ph i luơn luơn đ i m i, khơng ng ng phát huy sáng ki n” – nh ư l i Bác d y. Anh em đ t m t dây đ èn màu t d ưi g c cây d a n ưc lên ng n r i t a ra các cành, m i cành m t đ èn màu khác nhau. các thân cây cĩ qu đ èn màu tr ng, cành cây đ èn màu xanh, g n qu , m t chùm đ èn nh màu đ . Ch ch hai bên đ t hai đ èn pha gi u trong lùm cây h t nghiêng lên. Nh ư l n tr ưc, v a ch p t i, Bác đ ã đn tr ưc khách, th ă m anh em cơng nhân đ i n và ki m tra. Bác khen: - L n này các chú m c đ p đ y. Ch c khách quý c a chúng ta c ũng s khen Bác l y thu c lá chia cho anh em cơng nhân đ i n m i ng ưi m t đ i u (sau này đ ưc bi t là thu c lá th ơm Cu-ba do Th t ưng Phi-đ en Cát-xtrơ t ng Bác. Bác chia g n h t h p thu c. M t cơng nhân tr th y Bác vui, h p thu c đ ã c n, mu n cĩ m t k ni m v Bác, m nh d n th ưa v i Bác xin cái h p. Bác c ưi và nĩi: - Các chú đ ã cĩ ph n r i. Cái h p này Bác đ dành cho các cơ đ các cơ đ ng kim ch ch ! (*) Theo Minh Anh (*) Vi t theo l i k c a D ươ ng V ă n H u, sách Bác H , con ng ưi và phong cách, t p II, trang 123
  25. B MƠN CHÍNH TR: TRƯNG ĐH KTKTCN -CNT- Quyn lao đng ca Bác 25/11/2009 GMT+7 Năm 1950, Bác H đi chin dch biên gii. Chuyn đi dài ngày, gian kh. Anh em cnh v kim đưc mt con nga, mi Bác lên. Bác cưi: chúng ta cĩ 7 ngưi, nga ch cĩ mt con, Bác cưi sao tin? Anh em va khn khon: chúng cháu cịn tr, Bác đã cao tui, đưng xa, vic nhiu Khơng n t chi, Bác tr li: Thơi đưc, các chú c mang nga theo đ nĩ đ h ba lơ, go nưc và thc ăn. Trên đưng đi, ai mt thì cưi. Bác mt, Bác cũng s cưi. khu an tồn, mc du xa đch, nhưng mi ln chuyn đa đim, ngồi vic làm lán tri, Bác cháu cịn phi đào hm, h. Bác thưng giúp đ các chin sĩ bo v v mu hm, cách cm xng, phá đt đá, nn “choịng” Ngay trong mi nhà, mi lán Bác đu cho đào cơng s đ phịng máy bay tp kích bt ng, cây rng đ xung. C mi ngày Bác đào mt ít, sau gi làm vic vài ba bui là xong. Ai mun đn giúp, Bác ngăn li, khơng đng ý và nĩi: ðây là quyn lao đng ca Bác. (theo Mt s li dy và mu chuyn v TM GƯƠNG ðO ðC CA CH TCH H CHÍ MINH – NXBCTQG)
  26. B MƠN CHÍNH TR: TRƯNG ĐH KTKTCN -CNT- Ai ăn thì ngưi y tr tin 25/11/2009 GMT+7 Năm 1954, hồ bình lp li trên na nưc. ðng bào các đa phương cĩ sn vt gì quý đu gi mt ít lên biu Bác đ gii thiu thành tích tăng gia vi Ngưi. Bác H đn thăm và trị chuyn cán b, cơng nhân Nơng trưng ðơng Hiu trong chuyn v thăm quê Ngh An, ngày 10/12/1961. (nh tư liu) Trong mt ba cơm, Bác thy cĩ mĩn cà Ngh, qu nh, cùi dịn, ngâm mm. Ba y Bác ăn rt ngon. Hơm sau li cĩ mĩn cà quê hương. Bác ăn ht vài ba qu. Thy th đng chí anh nuơi li dn cà. Bác hi: Cà mui mua hay ai cho th? Thưa Bác, đng bào Ngh An đưa ra tng Bác. Cĩ nhiu khơng? D, mt ơ tơ . Bác chm rãi nĩi: Cà pháo t xưa vn đưc coi là mt mĩn ăn chính, đc trưng ca ngưi nơng dân x Ngh. Th này nhé. Cà Ngh ăn rt ngon. Bác ăn my ba lin là đ ri. Bây gi ai mun ăn na thì tr tin cho đng bào Ngh An.
  27. B MƠN CHÍNH TR: TRƯNG ĐH KTKTCN -CNT- ðng chí chin sĩ anh nuơi lùi ra nĩi: Cht chưa! ðã bo mà. (theo Mt s li dy và mu chuyn v TM GƯƠNG ðO ðC CA CH TCH H CHÍ MINH – NXBCTQG) Thi gian quý báu lm 23/11/2009 GMT+7 Sinh thi Bác rt khĩ chu khi thy cán b làm vic khơng đúng gi. Năm 1945, m đu bài nĩi chuyn ti l tt nghip khĩa V Trưng hun luyn cán b Vit Nam, Ngưi thng thn gĩp ý: Bác H làm vic (nh tư liu). Trong giy mi ti đây nĩi 8 gi bt đu, bây gi 8 gi 10 phút ri mà nhiu ngưi chưa đn. Tơi khuyên anh em phi làm vic cho đúng gi, vì thi gian quý báu lm. Trong kháng chin chng thc dân Pháp, mt đng chí cp tưng đn làm vic vi Bác sai hn mt 15 phút, tt nhiên là cĩ lý do: mưa to, sui lũ, nga khơng qua đưc. Bác bo: Chú là ch huy mà chm đi mt 15 phút thì b đi ca chú s hip đng sai đi bao nhiêu? Hơm nay chú đã ch quan, khơng chun b đy đ các phương án, nên đã khơng giành đưc ch đng. Mt ln khác, Bác và đng bào phi đi mt đng chí cán b đn đ bt đu cuc hp. Bác hi: Chú đn chm my phút? Thưa Bác, chm mt 10 phút ! Chú tính th khơng đúng, 10 phút ca chú phi nhân vi 500 ngưi đi đây. Bác quý thi gian ca mình bao nhiêu thì cũng quý thi gian ca ngưi khác by nhiêu, vì vy thưng khơng bao gi đ bt c ai phi đi mình. Năm 1953, Bác quyt đnh đn thăm lp chnh hun ca anh ch em trí thc, lúc đĩ đang bưc vào cuc đu tranh tư tưng gay go. Tin vui đn làm náo nc c lp hc, mi ngưi hi hp ch đi. Bng chuyn tri đt ngt, mây đen ùn ùn kéo ti, ri mt cơn mưa dn dp, xi x, ti đt, ti tri, hai ba ting đng h khơng dt. Ai cũng xuýt xoa, tic r: Mưa th này, Bác đn sao đưc na, tri hi quá. Gia lúc tri đang trút nưc, lịng ngưi đang tht vng, thì t ngồi hiên lp hc cĩ ting rì rào, ri bt lên thành ting reo át c ting mưa ngàn, sui lũ: Bác đn ri, anh em ơi! Bác đn ri! Trong chic áo mưa ưt sũng nưc, qun xn đn quá đu gi, đu đi nĩn. Bác hin ra gia nim ngc nhiên, hân hoan và sung sưng ca tt c mi ngưi.
  28. B MƠN CHÍNH TR: TRƯNG ĐH KTKTCN -CNT- V sau, anh em đưc bit: Gia lúc Bác chun b đn thăm lp thì tri đ mưa to. Các đng chí làm vic bên cnh Bác đ ngh Bác cho báo hỗn đn mt bui khác. Cĩ đng chí đ ngh tp trung lp hc mt đa đim gn nơi ca Bác Nhưng Bác khơng đng ý: Ðã hn thì phi đn, đn cho đúng gi, đi tri tnh thì bit đn khi nào? Thà ch mt mình Bác và mt vài chú na chu ưt cịn hơn đ cho c lp hc phi ch ung cơng!. Ba năm sau, gia th đơ Hà Ni đang vào xuân, câu chuyn cĩ thêm mt đon mi. Vào dp Tt c truyn ca dân tc, hàng trăm đi biu các tng lp nhân dân th đơ tp trung ti y ban Hành chính thành ph đ lên chúc Tt Bác H. Sp đn gi lên đưng, tri bng đ mưa như trút. Gia lúc mi ngưi cịn đang lúng túng thu xp phương tin cho đồn đi đ Bác khi phi ch lâu thì bng xch, mt chic xe đu trưc ca. Bác H t trên xe bưc xung, cm ơ đi vào, ln lưt bt tay, chúc Tt mi ngưi, trong ni bt ng rưng rưng cm đng ca các đi biu. Thì ra, thy tri mưa to, thơng cm vi khĩ khăn ca ban t chc và khơng mun các đi biu vì mình mà vt v, Bác ch đng, t thân đn ti ch chúc Tt các đi biu trưc. Tht đúng là mi hng tâm ca mt lãnh t sut đi quên mình, ch nghĩ đn nhân dân, cho đn tn phút lâm chung, vn khơng quên dn li: Sau khi tơi đã qua đi, ch nên t chc điu phúng linh đình, đ khi lãng phí thì gi và tin bc ca nhân dân. (theo Mt s li dy và mu chuyn v Bác H chin khu Vit Bc (nh Tư liu) TM GƯƠNG ðO ðC CA CH TCH H CHÍ MINH – NXBCTQG) Bác H tăng gia rau ci 10/11/2009 GMT+7 Mùa đơng năm 1952, lúc đĩ tơi đang cơng tác Văn phịng Trung ương ðng. Tr s cơ quan đĩng ti đèo Re (núi Rng). Cơ quan Ph Ch tch cũng sát ngay cnh đĩ. Sau Hi ngh chính quyn ln th 5 (tháng 31952), Chính ph đã phát đng phong trào tăng gia, sn xut, tit kim trong tồn quc. Trung ương, cơ quan này thi đua tăng gia vi cơ quan khác. Vì hai cơ quan gn nhau, tơi đưc cơng đồn c ra thi đua vi cơ quan bên Ph Ch tch. Bên Văn phịng Ph Ch tch li c Bác là đi din cá nhân thi đua tăng gia vi cơ quan Văn phịng Trung ương. Bui l phát đng thi đua din ra tht sơi ni. Tơi đang sc tr nên thay mt anh em đng lên thách thc thi đua: cùng mt khong đt như nhau 36m 2, trong mt thi gian nht đnh, tơi xin trng rau ăn vi sn lưng cao nht. Bác cũng đng lên: Bác nhn thách thc thi đua tăng gia vi chú Thơng, vi mnh đt 36m 2 trong mt thi gian bng nhau, đt sn lưng rau nhiu hơn chú Thơng. Mi ngưi v tay hoan hơ. Mt s đng chí xì xào: mt cuc thi đua khơng cân sc. Bác va già, va bn nhiu vic, đch sao đưc vi cu Thơng khe như voi, trng rau đã quen. Cĩ ngưi nêu: “Gii thưng thi đua là mt con gà trng 2 kg”. Mi ngưi li hoan hơ tán thưng. My đng chí Văn phịng Trung ương nĩi to: “Nht đnh chuyn này chúng ta đưc ăn tht gà ca Ph Ch tch”. Bác nĩi vui: “Các chú mun ăn gà ca Ch tch thì phi tích cc tăng gia đ cĩ nhiu rau xanh cung cp cho nhà bp cơ quan”. Tơi v suy nghĩ: đ chc ăn và cĩ năng sut cao thì trng ci c, vì ci c vùng này c rt to, rt nng. Tơi trao đi vi anh em cơng đồn, mi ngưi ng h, cho là sáng kin. Sau mt tun, tơi đã làm đt và trng xong 36m 2 ci c. Ngay sát mnh đt ca tơi, Bác và anh em bên Ph Ch tch làm rt k, đt nh, mn và sch c. Hơn mt tun thì Bác gieo ht ci mào gà (ci xanh lá xoan). Anh em Văn phịng Ph Ch tch làm ch đi tiu gn nhà và mua mt ni hơng ln đ hng nưc tiu. Phía Văn phịng Trung ương tơi cũng huy đng anh em làm nhà tiêu đ ly phân bĩn. Sau mt tun các cây ci mc đu và đp. Bác ly nưc tiu pha lỗng tưi. Cịn tơi ly phân bc tươi hịa ra tưi. Mi ln tưi c cơ quan bt mũi. Sau mt tháng, hai vt rau tt ngang nhau. Nhiu ngưi ng h tơi cho rng tơi s thng vì c ci ln rt nhanh.
  29. B MƠN CHÍNH TR: TRƯNG ĐH KTKTCN -CNT- Mt hơm Bác nh rau bán cho nhà bp ch đưc 15kg. Bác đ li nhng cây to, khe, mi cây cách nhau chng hai gang. Mt s anh em lo lng vì thy vưn rau Bác nh đi xơ xác mà ch đưc cĩ 15kg rau ci con. Ba bui chiu lin, sau gi làm vic Bác đu ra vưn dùng chic dm xi đt cho ci và tưi nưc gii đu. Sau hai tháng 10 ngày thì c ci ca tơi đã to bng bp tay và cĩ cây đã cĩ n. Tơi nh và cân cho nhà bp đưc 60kg. Tơi vui mng vì thng li. Nhưng cũng lúc đĩ, cây ci mào gà ca Bác đã to bng cái nơm, c 5 ngày mt ln Bác ta tàu cân cho nhà bp khong 10kg. Kỳ l thay ci mào gà càng ta cây càng ln, tàu càng to và càng tr lâu. Sau 2 tháng rưi ci mi cĩ ngng. Lúc đĩ Bác nh c cây cho nhà bp mui dưa. Bác cịn đem biu c già dân tc gn đĩ 2 cây rt to làm ging. C già sung sưng khoe vi mi ngưi: “Rau ci C H tt tht”. M s nhà bp ra cng Ci con: 15kg Tàu ci canh: 14 ln x 10kg = 140kg Cây ci làm dưa nén: 20kg Cng: 175kg Vy tơi thua đã rõ ràng. Cơng đồn Văn phịng Trung ương phi np con gà trng nuơi đưc cho cơng đồn Văn phịng Ph Ch tch. Nh cĩ rau tăng gia mà c mùa đơng nhà bp đ rau nu, khơng phi ra dân mua. Bui tng kt tht vui v. Tơi đng dy xin nhn thua. Bác nĩi chuyn vi anh em: khi tăng gia, các cơ, các chú phi lưu ý bn điu kin: ging, cn, phân, nưc. Ging: nên chn loi rau trng mt ln, ăn nhiu ln, c ci d trng, năng sut cao, nhưng ch đưc ăn mt ln thì khơng bng ci mào gà, tr lâu, ta ăn đưc nhiu ln. Cn: ngưi trng rau phi chăm ch, chn đúng thi v trng loi rau cho hp khí hu, rau mi tt. Vun xi phi đúng cách. Ci mào gà khi tt c 10 ngày xi mt ln cho r con đt, chúng ra nhiu nhánh r hơn và hút đưc nhiu phân bĩn, mui khống trong đt. Phân: phi chn loi phân bĩn thích hp. Ci canh rt hp nưc tiu pha lỗng. Th phân tươi chú Thơng bĩn cũng tt đy nhưng mt v sinh lm. Nưc: phi tưi đu và tưi đ đ m rau mi tr lâu và xanh tt. Ln y thua Bác, tơi ht ch quan và rút đưc bài hc mi v tăng gia. (theo Mt s li dy và mu chuyn v TM GƯƠNG ðO ðC CA CH TCH H CHÍ MINH – NXBCTQG) HL Mt ba ăn ti ca Bác 18/11/2009 GMT+7 Tháng 4 năm 1946, gia lúc đt nưc đang b bn cơng vic, thì Bác vn dành nhng thì gi quý báu v Ninh Bình dàn xp nhng vn đ đi ni, đi ngoi cĩ li cho quc gia. Vào khong ngày 10 đn 12, Bác đi qua th xã Ninh Bình đ xung Phát Dim. Lúc đĩ tơi là quyn Ch tch U ban hành chính tnh. Mt dp may him cĩ đưc đĩn Bác v tnh, nghĩ vy, tơi mi đng chí U viên thư ký kiêm Phĩ Ch tch và Chánh Văn phịng đn hi ý. Hai đng chí cũng cùng chung mt ý nghĩ như tơi. Tơi phân cơng đng chí Phĩ Ch tch huy đng nhân dân ra tp trung đĩn Bác, đng chí Chánh Văn phịng chun b cơm mi Bác, cịn tơi ph trách vic dn dp văn phịng, chun b ch ngh và ch ng cho Bác qua đêm. Qu như tơi d đốn, sáu gi chiu thì xe Bác v đn phía nam th xã Ninh Bình. Nhân dân đã vy c, hơ khu hiu ri ùa xung lịng đưng đĩn Bác. Bác ra khi xe vy chào nhân dân. Nhân lúc đĩ chúng tơi mi Bác vào tr s U ban hành chính tnh. Trưc s nhit tình ca nhân dân th xã, khơng n t chi, Bác đã vào gp U ban hành chính tnh Ninh Bình. ðn cng cơ quan, Bác bo đng chí lái xe dng li ri xung đi b. Va đi Bác va hi tình hình đi sng ca nhân dân, đc bit đng bào vùng cơng giáo. Chúng tơi báo cáo vi Bác v nhng khĩ khăn trong tnh, mt s nơi nơng dân cịn b đĩi. Bác căn dn chúng tơi phi chú ý đồn kt lương giáo, đng viên bà con tích cc tăng gia sn xut đ chng đĩi, chú ý cơng tác dit gic dt, m nhiu lp bình dân hc v vào bui trưa, bui ti, vn đng bà con đi hc. Chúng tơi mi Bác ngh li cơ quan cho đ mt ri dùng ba ti. Thc ra ba cơm chúng tơi chun b cho Bác khơng cĩ gì ngồi mt con gà giị luc, nưc dm nu bí đao, vì lúc đĩ kinh phí ca U ban hành chính tnh cũng ht sc khĩ khăn.
  30. B MƠN CHÍNH TR: TRƯNG ĐH KTKTCN -CNT- Bác H nĩi chuyn vi nơng dân và xã viên HTX. Bác nĩi: Hàng ngàn đng bào đang ch Bác ngồi kia, Bác khơng th ngh đây đ ăn cơm đưc vì 9 gi ti Bác đã cĩ vic Ch tch ph. Bây gi các chú giúp Bác: mt chú ra tp hp đng bào vào mt ngã tư rng gn đây đ Bác ra nĩi chuyn vi đng bào mươi phút, mt chú ra ca hàng bánh mua cho Bác mt cp bánh giị. Cịn các chú đi vi Bác thì tranh th ăn cơm trưc. Nĩi chuyn xong, Bác ngưc Hà Ni ngay cho kp hn. Trong xe Bác s ăn bánh va đ tn kém, va tit kim đưc thi gian cho Bác. Chúng tơi vâng li Bác làm theo. Nĩi chuyn vi đng bào Ninh Bình hơm đĩ, Bác nhn mnh: ðng bào chú ý đồn kt lương giáo vì âm mưu ca k thù luơn tìm cách chia r đng bào lương giáo. ðng bào tích cc tăng gia sn xut chng gic đĩi, chng gic dt. ðng bào chun b tinh thn chu đng gian kh đ chng gic ngoi xâm bo v T quc. Kt thúc, Bác hi: ðng bào cĩ đng ý thc hin ba điu tơi nêu ra khơng? ðng ý! ðng ý! H Ch tch muơn năm. Hàng ngàn nm tay gân guc giơ lên hưng ng. Ting hơ và ting v tay râm ran. Bác vy tay chào đng bào ri lên xe v Hà Ni. Xe đi đưc mt quãng Bác mi bt đu dùng “ba ăn ti” ca mình. (theo Mt s li dy và mu chuyn v TM GƯƠNG ðO ðC CA CH TCH H CHÍ MINH – NXBCTQG)
  31. B MƠN CHÍNH TR: TRƯNG ĐH KTKTCN -CNT- Bát chè s đơi 12/11/2009 GMT+7 ðng chí liên lc đi cơng văn 10 gi đêm mi đn. Bác gi mang ra mt bát, mt thìa con. Ri Bác đem bát chè đu đen, đưng phèn, mà anh em phc v va mang lên, s mt na cho đng chí liên lc. Cháu ăn đi. Thy đng chí liên lc ngn ngi, li cĩ ting đng hng bên ngồi, Bác gic: Ăn đi, Bác cùng ăn Bác H và cán b Cám ơn Bác, đng chí liên lc ra v. Ra khi nhà sàn, xung sân, đng chí cp dưng bm vào vai anh lính thơng tin: Cu chán quá. C ngày Bác cĩ bát chè đ bi dưng làm đêm mà cu li ăn mt mt na. Kh quá, anh ơi! Em cĩ sung sưng gì đâu. Thương Bác, em va ăn va rt nưc mt, nhưng khơng ăn li s Bác khơng vui, mà ăn thì bit cái chc là các anh mng m ri (theo Mt s li dy và mu chuyn v TM GƯƠNG ðO ðC CA CH TCH H CHÍ MINH – NXBCTQG) Vic chi tiêu ca Bác H 10/11/2009 GMT+7 Các đng chí gn Bác đu cho bit Bác rt tit kim. Cĩ đơi tt rách đã vá đi, vá li my ln Bác cũng khơng dùng tt mi. Bác nĩi: Cái gì cịn dùng đưc nên dùng. B đi khơng nên Khi tt rách chưa kp vá, anh em đưa đơi mi đ Bác dùng, Bác xoay ch rách vào bên trong ri cưi xí xĩa: ðy, cĩ trơng thy rách na đâu Cĩ qu chui hơi nu, anh cán b chê khơng ăn, Bác ly dao gt phn nu đi, bĩc ăn ngon lành, ri nĩi: chin khu cĩ đưc qu chui này cũng đã quý Câu nĩi và vic làm ca Bác làm đng chí cán b hi hn mãi.
  32. B MƠN CHÍNH TR: TRƯNG ĐH KTKTCN -CNT- Hng ngày Bác t tay cho cá ăn. Cĩ l đĩ là s “xa x” duy nht mà Bác H cho phép bn thân đưc hưng trong Ph Ch tch. Dù cho đã làm đn Ch tch nưc, sut trong nhng năm Vit Bc, Hà Ni, Bác chưa bao gi “cĩ tin” (như anh em cán b, chin sĩ, cơng tác quanh Bác thưng nhn xét). Thc t lch s cho thy rng: sut thi gian hot đng ca Bác nưc ngồi, Bác gp rt nhiu khĩ khăn v tài chính do nhng nguyên nhân khác nhau. ðưc đng nào, ch yu do lao đng t thân mà cĩ, Bác dành cho cơng tác cách mng. Bác chi tiêu rt dè sn, cân nhc tng xu. Liên hoan mng thành lp ðng cũng ch cĩ bát cơm, mĩn xào, tơ canh, đĩa cá. Chiêu đãi đng chí Lý Bi Qun, ngưi Trung Quc, ngưi đã mua chic máy ch t Hi Phịng v tng Ngưi (năm 1939), Bác cũng ch “khao mt mĩn canh và 2 đĩa thc ăn, thêm hai lng rưu, tng cng chưa ht mt đng bc”. T tht đãi mình “khi nghe tin Hng quân bt sng 33 vn quân Hítle Xtalingrát năm 1943”, ti nhà tù, trong túi ch cịn vn vn mt đng bc, Bác đã “nh ngưi lính gác mua giùm cho ít ko và du ch quy”. Sau khi phn khi hơ my khu hiu hoan nghênh thng li ca Liên Xơ, Bác “ngi mt mình, chén tc, chén thù rt đàng hồng vui v” Năm 1957, Bác v thăm Ngh Tĩnh, khi ăn cơm chung vi đng chí Nguyn Sĩ Qu, Nguyn Chí Thanh, Hồng Văn Dim, Bác đã đ bt ra ngồi mâm my mĩn ăn, ri nĩi: “Ăn ht ly thêm, khơng ăn ht đ ngưi khác ăn, đng đ ngưi ta ăn tha ca mình”. Cĩ th dn ra nhiu na nhng ví d v cách chi tiêu s dng tin bc, cơ s vt cht ca Bác, rt “mâu thun thng nht”: cht chiu, tn tin nhưng vn rng rãi, khơng hoang phí mà cũng khơng keo kit, “ki bo”. Th gii, lồi ngưi t hào v Bác. Là ngưi Vit Nam, đng hương ca Bác, chúng ta càng t hào bit bao! Cách ng x ca Bác vi tin tài, vi cái ăn, cái mc, vi cơ s vt cht nĩi chung đâu cĩ phi là cao quá mà chúng ta khơng hc tp đưc, đâu cĩ phi là mt tịa thánh cm uy nghiêm mà chúng ta khơng đt chân lên đưc thm bc, dù là bc thm th nht? (theo Mt s li dy và mu chuyn v TM GƯƠNG ðO ðC CA CH TCH H CHÍ MINH – NXBCTQG)
  33. B MƠN CHÍNH TR: TRƯNG ĐH KTKTCN -CNT- Bác H vi ting Anh 29/06/2009 GMT+7 Qua ting Pháp, Bác hc thêm ting Anh. Ti sao đi Anh? Bác nĩi là đ đi hc ting Anh. Bác sang Anh cĩ nhiu mc đích, nhưng chc chn cũng là đ hc thêm mt th ting nưc ngồi ngay trên đt nưc nĩi ting đĩ. Bác mun hc đưc nhanh hơn, thun li hơn nên sang Anh đ cĩ mt mơi trưng ting Anh tt hơn là trên đt Pháo. Tt nhiên, vn phi va làm va hc . Ngày nay, đưng ph Hâymakít ln rng gia th đơ Luân ðơn cịn ghi du vt tim ăn khách sn Cáclơtơn (Carlton Hotel), nơi khong năm 1914 Bác đã làm ph bp đy, khách sn ln nht nưc Anh hi by gi cĩ ơng vua bp ni ting là Étcpphie đưc huân chương vinh d. Cũng làm tim này cĩ ơng Nam, ngưi đng hương vi Bác. Ai đưa anh đn đây, đn nưc Anh? Tơi đn đây mt mình đ hc ting Anh. Hay đy, nhưng ting Anh rt khĩ hc. ðã hai mươi năm tơi thành ph này mà khơng bit hơn ngồi hai ch Yes và No (vâng và khơng). Phi hc ch. Chúng ta s cùng nhau hc. Trưc khi đn khách sn này, Bác đã đi làm cơng vic đt lị. “ đây tht đáng s” vì luơn luơn trong cnh “tranh ti, tranh sáng”, vì “trong hm ht sc nĩng, ngồi tri ht sc rét”. Khơng đ qun áo nên Bác b cm, phi ngh vic luơn hai tun. Khi Bác tr tin thuê phịng, tin bơ, bánh mì và tin “sáu bài hc ch Anh” ri, trong túi ch cịn vn vn cĩ sáu hào rưi! Bác đã phi “tht lưng buc bng” đ hc ting Anh trong mt hồn cnh khĩ khăn như th đy! Thưng ngày, Bác phi làm t 8 đn 12 gi, chiu t 5 đn 10 gi. Phương tin hc là vài quyn sách và mt cây bút chì. Sm chiu, Bác đn ngi vưn hoa Hayđơ, nơi cĩ nhiu cây to, ct đèn c xưa đ hc. Vưn hoa Hayđơ (Hyde Park) là nơi mít tinh th uy ca nhân dân lao đng Luân ðơn. Tht là mt cuc “gp g” kỳ thú! Trưc kia, Lênin và Cơrúpskaia cũng đã hc ting Anh vưn hoa này! Cĩ ln, khi đn thăm mt lp hc, Bác nĩi rng hc ting nưc ngồi phi kiên nhn, vưt khĩ, cĩ lúc Bác phi ra vưn hoa Hayđơ hc vì “ đy lnh khơng bun ng”. Qu là như vy, mt ngày làm đn 9,10 ting vt v, ăn mc thiu thn, ting Anh hc đã khĩ li thêm phương tin, điu kin chng cĩ gì. Bác phi t hc, khơng thy, khơng bn, khơng trưng, khơng lp . Do đĩ, Bác phi tìm mt ch hc thun li hơn, giúp thêm cho ngh lc quyt tâm và điu kin hc ca mình. ðĩ là điu bình thưng thơi. Dĩ nhiên, “hàng tun, vào ngày ngh”, Bác vn đi hc ting Anh vi mt giáo sư ngưi Ý. Anh khơng lâu, thi gian hc cũng ngn, th nhưng trình đ ting Anh ca Bác chng thua kém gì my so vi ting Hán và ting Pháp là nhng th ting thành tho ca Bác, Bác hc ting Anh ch yu trong thi gian này. Trong t báo “Phong trào”, s tháng 10 năm 1969, Rơnê ðipét cĩ vit rng: Trên đưng đi tìm hiu th gii, mi nơi tàu dng li, “đi vi anh Ba, đu là mt trưng đi hc”, đĩ anh đã trc tip thu lưm đưc nhng hiu bit v s tàn bo ca bn tư bn. Tuy vy, Bác cm thy cn phi m rng kin thc ca mình bng sách v. Luân ðơn, Bác đã làm nhiu ngh khác nhau đ cĩ tin ăn hc. Trong thi gian chin tranh, Bác đã đ thì gi đ nghiên cu lch s th gii, hc ting Anh và suy nghĩ v tương lai ca các dân tc thuc đa. Ch tch H Chí Minh và nhà lãnh đo Võ Nguyên Giáp (đng th ba và th năm t trái qua) chp nh vi nhng
  34. B MƠN CHÍNH TR: TRƯNG ĐH KTKTCN -CNT- ngưi bn M. Ch huy đi Hươu ca OSS là Allison Thomas (đng th tư t trái qua) nh tư liu. Qua nhiu tư liu, ta thy Bác nĩi gii ting Anh, thơng tho văn hĩa và lch s Anh, M nht là M. Bác đã dch nhiu đon, nhiu câu rút trong báo chí Anh, M và các nưc khác đ đưa vào tiu phm ca mình. Tài liu nĩi v M ca Bác đã lên đn hàng my trăm bài vi các th loi khác nhau, đ cp tồn din và sâu sc đn nưc M (Bác ký nhiu tên khác nhau). Qua thăm nhiu thành ph M như Oasinhtơn, Niu Oĩc, Bơstơn xem nhiu sách báo v M, nhng vic đĩ đã phn nào giúp Bác hiu tưng tn hơn đ nhng d đốn khoa hc, kt lun cách mng thiên tài hơn. Qua nghiên cu, ta thy Bác là nhà lý lun v ch nghĩa thc dân nĩi chung cũng như v ch nghĩa thc dân (kiu mi) nĩi riêng. Chính ting Anh (ca Bác) đã giúp nhiu cho Bác trong hot đng đĩ. Bác đã đc bit bao nhiêu là sách ting Anh, nào là Uyliam Schxpia (1564 – 1616), nhà vit kch thi Phc hưng, nào là Sáclơ ðích ken (1812 – 1870), nhà văn hin thc phê phán vĩ đi, nào là Hariétbítchơ Stao (1811 – 1896) cho đn đ loi báo chí ting Anh như báo “Bang Oĩclêăng mi”, báo tin tc hàng ngày Gicxơn Bn thân Bác cũng là mt nhà báo đã tng vit bài bng ch Anh. Khi cùng làm vic vi Bơrơđin, c vn Chính ph Liên Xơ bên cnh Chính ph cách mng Qung Châu, Bác gi nhiu nhim v quan trng trong đĩ cĩ vic phiên dch t ting Hán sang ting Anh và ngưc li, Bác đã vit bài và ph trách mc tuyên truyn cho t Qung ðơng ra hng ngày, báo bng ch Anh ca Trung ương Quc dân đng. ðĩ là nhng ngày cui năm 1942 và đu năm 1925. Trong thi gian Hương Cng, Bác đã làm cho hãng Thơng tn Rtsta (Rulcta) ca Anh và đã dành dm tin lương đ nuơi anh em, đng chí Vit Nam hot đng đy. Bài vit ch Anh ca Bác thì nhiu lm. Hin nay, Ban nghiên cu Lch s ðng ca ta cịn gi đưc Bn báo cáo ca Bác gi Quc t Cng sn bng ch Anh (tháng 2 năm 1924); Bc thư Bác gi Quc t Cng sn (tháng 12/1924), bn “ð ngh” (Proposition) và “Li kêu gi” (Appeal) bng ch Anh. ðĩ là nhng văn kin lch s quan trng. Dưi s ch ta ca Bác, đi din cho Quc t Cng sn, Hi ngh thành lp ðng hp vào ngày 3/2/1930 đã thơng qua các văn kin ca ðng, trong đĩ cĩ “Li kêu gi” này ca Bác. Hin nay ta vn chưa sưu tm đưc bn gc bng ting Vit ca văn kin, do đĩ bn ting Anh ca Quc t Cng sn (cũng vào dp đĩ) cĩ mt ý nghĩa quan trng đi vi cơng vic nghiên cu lch s ðng ta. Ting Anh cịn đưc Bác dùng nhiu trong vic giao thip, tip xúc, hp báo. Qua cun sách ca Trn Dân Tiên, ta đưc bit thêm mt chuyn lý thú: “Cui năm 1944, mt chic máy bay M lưn trên Cao Bng và b hng máy. Phi cơng tr trui – trung úy (Shaw) nhy dù xung mt hịn núi gn tnh l. Sao đưc Vit Minh cu thốt. Trưc vic này, Vit Minh đã ch th cho các hi viên trong tồn quc phi c gng giúp đ đng minh. Nhng ngưi Vit Minh Nam B đã liên lc bí mt vi nhiu lính M, Anh b giam Sài Gịn, nhưng vì khơng hiu ting ca nhau nên h khơng th tho lun và làm nhng vic cĩ ích hơn ( ) Sao rt vui sưng khi đưc gp C H gn biên gii. T mt tháng nay nhn nĩi, Sao bây gi cĩ th tha h nĩi. Sao thnh cu c H đi vi mình đn B Tng tư lnh Khơng quân Cơn Minh. C H vui v nhn li Hai ngưi chia tay sau năm ngày đi vi nhau trên đt Trung Quc (Tt nhiên là Sao đã đưc năm ngày tha h nĩi!). Bác đn Cơn Minh (Vân Nam), ngưi M gp Bác đ cám ơn. Sau đĩ Bác đi Qung Tây và gp tưng Sennơ (Chennault), Tng tư lnh Khơng quân M Trung Quc. Qua nhiu ngày nĩi chuyn vi tưng Sennơ, vi ði tá Hêlioen (Heliwell), vi Trung úy Sao, Bác nm đưc nhiu tình hình. Theo Giulơ Asơ trong cun H Chí Minh – chuyn thn kỳ ca Hà Ni, thì hi y, “trong khi ch đi, C đã đng ý dch vit và dch nĩi cho “B Thơng tin chin tranh ca M” nhng tài liu quan trng ly đưc ca đch (tc phát xít Nht). Qua tip xúc vi nhiu hot đng trên, Bác nm đưc rt nhiu tin tc, Bác rt ch đng. Chúng phi tin, phc và kính n Bác. Vic giúp Sao, vic đi thương lưng vi phái b đng minh (M) Trung Quc, vic nhn giúp đ các nn nhân ca đng minh thốt khi nanh vut phát xít Nht là đ thc hin mt sách lưc phong phú và linh hot ht sc cĩ li cho đu tranh cách mng. Hi y, Bác thưng đn cơ quan đng minh M trong mt khu rng Vit Bc, nh tho ting Anh nên ngh thut “tác chin” đi ngoi ca Bác càng thêm tài tình. Theo R. Sáplên, trong ðiu bí n v C H Chí Minh (Enigma of H Chí Minh) thì tháng 5 năm 1954, mt trung úy M tên là Giơn nhy dù xung Vit Bc vi mc đích nhm xây dng mt cơ s giúp các cá nhân ca đng minh thốt khi vùng do phát xít Nht chim đĩng. Giơn đã sng và làm vic vi Bác trong vài tháng. Ngay lúc đĩ, Bác đã chun b cho bn “Tuyên ngơn đc lp” v vang ca chúng ta sau này. Bác hi Giơn cĩ th nh mt đon văn ca bn “Tuyên ngơn đc lp” ca M khơng? Anh ta tr li rng “Tơi là mt ngưi M bình thưng, tơi khơng th nh đưc. Tơi cĩ th gi đn Cơn Minh và s cĩ mt bn th xung cho tơi”. Sau này Giơn rt khâm phc Bác: “C dưng như thc s bit (v bn Tuyên ngơn đc lp M) hơn tơi. Thc t là, C đã bit hơn tơi v hu ht mi th”. Mãi sau này, Giơn vn cịn gi hai lá thư bng ch Anh mà Bác đã gi cho anh ta trong rng ngay sau khi Nht đu hàng đng minh. Trong thư y, Bác đã dùng c nhng khu ng, ví d Bác dùng ch Japs (mang nghĩa xu, cĩ nghĩa là bn Nht – phát xít). Bác H chp nh lưu nim vi mt đồn khách nưc ngồi
  35. B MƠN CHÍNH TR: TRƯNG ĐH KTKTCN -CNT- Cĩ ln, mt v Tng thng ca mt nưc bn đn thăm. Ta đĩn tip nng (nh tư liu). nhit. Khách cao tui đi khơng vng. Sau khi ơm hơn, Bác dìu khách đi chm tng bưc dc theo tm thm nhung đ. Gin d, chân tình và khiêm nhưng Bác đ v khách lên bc. Khách nĩi ting Anh. Dù B Ngoi giao ta đã b trí ngưi dch gii, nhưng Bác khơng câu n th tc ngoi giao, nhm tranh th chính tr nên đã dch sang ting Vit cho mi ngưi nghe. Khơng khí gn li. Gii ngoi giao ngc nhiên và xơn xao. Vic làm y, bình thưng, khơng phi cơng vic ca mt Ch tch nưc, nhưng đã cĩ mt sc cm hĩa ln. Ngưi ta thy ngay v ngc nhiên, kính cn ca các v khách đi vi “ngưi phiên dch” hiu khách, quý bn vĩ đi này. Ngày lên đưng, trong din văn t bit, v khách nhiu hơn Bác đn sáu tui và là ngưi đng đu ca mt nưc ln này, đã kính trng gi Bác là “ngưi anh c”. Bác nghe ting Anh cũng tho. Trưc cách mng, hi cịn Trung Quc, Bác đã phi nghe máy thu thanh đ theo dõi tin tc quc t nhm phc v cho cơng tác cách mng. Bác k li rng: Vic nghe rađiơ cũng khơng d, vì ln này là ln đu tiên mĩ tay đn cái máy thu thanh, khơng bit đài nào phát, phát gi nào và làn sĩng nào. Bác thc sut năm đêm, vn đi vn li tìm nghe. ðn khuya đêm th sáu mi nghe đưc đài Luân ðơn. Qua mt s mu chuyn trên, ta thy Bác gii ting Anh v nhiu mt, cũng vì vy nên khơng ai ly làm ngc nhiên khi trong thiên hi ký ca mình, đng chí ði tưng Võ Nguyên Giáp cĩ nhc đn chuyn hi cịn hot đng bí mt Trung Quc, nhiu đng chí Trung Quc Qu Dương c mong đng chí H Quang (mt bí danh ca Bác) đn cơng tác đ dy h “nĩi ting Nga và ting Anh”. ðng chí Hồng Xuân Sính (giáo sư, tin sĩ tốn hc) cũng nh li mt k nim xa xưa khi mình cịn niên thiu (khong 1945 – 1946). Bác đn thăm trưng n trung hc Hà Ni. Sính đang hc bài ting Anh thì Bác vào, theo sau là cơ Hiu trưng. C lp bt dy v tay nng nhit. Bác ra hiu cho tt c ngi xung và Sính đưc tip tc đc bài tp ghép vn. Ging Sính khơng đưc bình thưng vì cơ bé xúc đng trong nim vui sưng bt ng. Vì th, Sính phát âm sai khá nhiu. Bác đn gn Sính và ơn tn đc li cho nghe nhng câu trong bài. Sính chăm chú đc theo Bác, nhưng cm đng nên vn đc sai. Bác kiên trì cha li cho tng câu. Hơi nghiêng ngưi v phía Sính, hai tay đưa lên c vũ khích l, Bác nĩi du dàng: “Cháu đc th này mi đúng”. (theo “117 CHUYN K V TM GƯƠNG ðO ðC H CHÍ MINH” – Ban Tuyên giáo Trung ương) Bác H vi ting Nga 22/07/2009 GMT+7 "Ơng Nguyn đưc dn đn khách sn Quc t ( ), ơng Nguyn rt bng lịng đưc mt căn phịng rng rãi, ăn ung đy đ, sách báo khơng thiu”. Ơng Nguyn bt đu hc ting Nga. Hai ngày sau, mt ngưi Pháp tr tui, Pơn, đn tìm ơng Nguyn. ðây là mt ngưi bn thân ca ơng Nguyn ( ). Anh đy ư? Pơn hi. Vâng, tơi đây – ơng Nguyn tr li. Anh làm th nào mà đn đây đưc? Như thưng l thơi, bng cách bí mt. Anh đn đây vào lúc đang bun. Lênin vĩ đi va mi mt ( ). Anh thy x này th nào? Tơi thy rt rét. Ngồi ra khơng bit chuyn gì khác, vì tơi đã ha vi ngưi cán b là khơng ra khi khách sn. A! ðúng th, đây rt nghiêm ngt, vì cĩ nhiu do thám ngoi quc tìm cách lt vào nưc này. Cịn anh Pơn, anh làm gì đây? Suýt na tơi quên nĩi cho anh bit nhim v ca tơi. Chính bác Casanh đã bo tơi đn đây xem cĩ đúng anh khơng, và đưa anh đn Mc Tư Khoa. Th thì chúng ta đi ngay, Tơi khơng mun mt nhiu thì gi khách sn này, mc du tht rán và thuc lá rt ngon. Gavaris po ruski? (Anh bit nĩi ting Nga ri sao?) ða! (vâng)”.
  36. B MƠN CHÍNH TR: TRƯNG ĐH KTKTCN -CNT- Qua mt s câu đi thoi trên đây, ta thy Bác bt đu hc ting Nga lúc mi đt chân lên đt nưc Liên Xơ , đt nưc ca Lênin vĩ đi. Tri qua bao nhiêu nguy him, gian lao, đn khách sn sang trng này bình thưng ra mà nĩi, ngưi ta phi ngh ngơi mt thi gian, th nhưng Bác đã tranh th hc ting Nga ngay . Và ch trong mt thi gian ngn, Bác đã nghe và nĩi đưc mt s câu thưng dùng trong đi sng hàng ngày. ðĩ là mt điu làm anh bn thân ca Bác phi ngc nhiên. Cũng vi tinh thn ham hc hi đĩ, mà trưc sau trong khong 5 năm Liên Xơ, Bác đã cĩ th nm đưc khá thành tho th ting thuc dịng Slavơ này, th ting mà cĩ ln Bác nĩi là “khĩ đc lm!”. Ta hiu rng ting Nga là mt th ting khác xa vi ting Vit, Hán và c ting Anh, Pháp na. Nĩi chung chng cĩ gì gn gũi vi ting Vit. Cĩ ngưi đã nĩi vui rng: hc xong sáu cách* thì cĩ mt cách th by na là “cách chun!” đ ch nhng ai đĩ hc ting Nga khơng bn b, thiu quyt tâm. Nu c gng thì mi khĩ khăn đu cĩ th vưt qua đưc. Anh hùng lao đng ð Chanh, ngưi vinh d đưc gp Bác đã k li rng: Cui tháng 4 năm 1956, khi kt thúc khĩa hc, anh ch em lp cán b cơng nghip sp đi thc tp nưc ngồi vào thăm Bác. Bác hi lp bao nhiêu ngưi, cĩ khe khơng, vui khơng Các cơ, các chú đi Liên Xơ thì cĩ đưc hc ting Nga khơng? Cĩ . Hc my tháng? Thưa Bác, bn tháng . Hc cĩ tt khơng? Tt c ngp ngng, khơng ai dám tr li. Bác ch mm cưi, ch mt đng chí ngi gn: Chú nĩi xem nào: “ăn”. Ch bit lúng túng th nào, đng chí đĩ phát âm sai, ting “ăn” gn ging như ting “tm”. Tt c cưi. Bác cũng cưi vui. Bác cĩ kinh nghim v hc và dùng ting nưc ngồi . ðĩ là mt điu chc chn, riêng ting Nga chng hn, Bác đu luơn lưu ý hc và dùng ting Nga trong nhiu lĩnh vc hot đng. Thi kỳ Liên Xơ (t năm 1933 đn 1938) là thi kỳ Bác cĩ điu kin trau di ting Nga hơn c. Bác vào hc trưng b túc các lãnh t do Quc t Cng sn m. Bác ly tên là Linp, ging vi tên gi Nga. Khi vit bài bng ting Pháp đ gi v nưc, Bác li ly tên là Lin cho hp vi tên gi Pháp. Bác cũng làm vic Vin Nghiên cu lch s phương ðơng ca Ban Chp hành Quc t Cng sn. Theo đng chí Nguyn Khánh Tồn thì “Bác vào trưng Lênin là trưng ðng cao cp cho các lãnh t các nưc ngồi”, ri sau chuyn hn sang Vin Nghiên cu các vn đ dân tc và thuc đa, Bác cũng đng thi “nhn phiên dch ra ting Vit tài liu”. Bác đã tng vit rt nhiu bài cho mt s báo chí Liên Xơ như “ði sng cơng nhân Bakinxki”, “Ting cịi”, “Tp chí ð”, “Thi mi”, “S tht” Bác cũng tng đi nhiu nơi trên đt nưc rng ln nht th gii này, tng tip xúc vi nhiu ngưi, nhiu tng lp. Vì th, Bác nĩi và nghe đưc ting Nga. Theo nhà báo Thép Mi, ngưi đưc đi cùng vi Bác sang thăm Liên Xơ năm 1955, thì mt đng chí Mc Tư Khoa cho rng: T trưc đn nay, nhng ngưi ni ting trên th gii đn Liên Xơ mà nĩi đưc ting Nga cĩ đng chí Mơrít Tơrê (Tng Bí thư ðng Cng sn Pháp), nhà ngh sĩ da đen ngưi M Pơn Rpsơn và nay cĩ đng chí H Chí Minh na là ba”.
  37. B MƠN CHÍNH TR: TRƯNG ĐH KTKTCN -CNT- Bác H thăm khu cơng nghip du khí Bacu (Liên Xơ 23/7/1959). nh tư liu. Bác đã sang thăm Liên Xơ nhiu ln, đi nhiu nơi, đn đâu cũng nĩi mt ít ting Nga. Riêng trưng “Ngoi ng H Chí Minh” Ieckút, Bác đã đn thăm my ln. ðây là mt hc vin dy ting nưc ngồi ca Liên Xơ mang tên Bác vào cui năm 1969 và là trưng kt nghĩa vi Trưng đi hc Ngoi ng Hà Ni. Nhà trưng cịn gi li nhiu k nim đp đ v Bác. Các đng chí Liên Xơ vn cịn nhc li vi lịng xúc đng v nhng bui gp g Bác xưa kia. Chính ting nưc ngồi mà Bác đã dùng làm tăng bu khơng khí m cúng trong tình đồn kt quc t đĩ. R. Cácmen, nhà đin nh Liên Xơ, ngưi làm b phim “Vit Nam trên đưng thng li” , đã đưc gp Bác trong mt căn nhà nh Vit Bc. Bác nĩi chuyn vi Cácmen bng ting Nga: C hc ting Nga như vy cĩ khĩ khăn khơng? Ngưi cách mng phi bit ting nĩi ca Lênin! M. Giulápxki, nhà văn và là nhà báo Ba Lan sang thăm Vit Nam, đưc gp Bác nhiu ln. Ln gp th hai ca ơng là mt ngày thu năm 1954. Giulápxki bưc vào mt căn nhà lp r, tưng quét vơi trng. Ơng chưa kp ung nưc thì Bác bưc vào và chào bng ting Nga. Bui nĩi chuyn thân mt bt đu. Bác ra hiu cho đng chí phiên dch khơng phi dch na, ri ngi nghe đng chí phĩng viên báo “S tht” (Liên Xơ) nĩi chuyn. ðơi khi Bác tr li li bng ting Nga. Thnh thong Bác cịn nĩi chuyn bng ting Ý vi phĩng viên tp chí “ðồn kt” (Unita), cơ quan Trung ương ca ðng Cng sn M. Tt c nhng ngưi nưc ngồi cĩ mt hơm y đu t v ngc nhiên, khâm phc. Dưng như đốn đưc điu đĩ, Bác mm cưi nĩi bng ting Pháp: Các nhà báo nưc ngồi thưng hay k nhng chuyn phĩng đi v tơi. Nhưng cũng cĩ nhng chuyn đúng. Khi cịn tr, qu tht tơi cĩ làm bp trên tàu, cĩ đn M, Anh, ðc. Tơi cũng đã tng sng Pari và bt đu hot đng cách mng cùng các đng chí Pháp. Nhiu ln tơi qua Liên Xơ, Trung Quc. đâu tơi cũng đưc cơng nhân dy cho ting ca nưc h. Tơi sng cùng vi cơng nhân Ý ri c châu M na ði Hồng, mt nhà văn Trung Quc, tác gi quyn hi ký “Ghi li nhng n tưng v Ch tch H Chí Minh” cũng nĩi lên nhng cm tưng tương t. Nhưng thi gian xy ra trưc bui gp mt trên ít tháng và khơng gian là mt đa đim kín đáo trong rng sâu Vit Bc. ðĩ là mt ba tic liên hoan mng chin thng lch s ðin Biên Ph. ði Hồng cĩ nhiu n tưng đp đ v Bác, trong đĩ vic s dng ting nưc ngồi ca Bác là mt “n tưng” sâu sc, Bác đã dùng ting Nga, ting Pháp thăm hi tình hình sinh hot ca các bn bè quc t, hi v vic ăn ung, nhà , khí hu rng x nĩng, đưng sá khơ ưt ra sao Lúc nĩi vi ði Hồng, Bác li dùng ting Hán. Ba tic din ra trong bu khơng khí tưng bng náo nhit. Ai cũng mun vui chung, mun nĩi lên nhng cm nghĩ đang ro rc trong lịng mình, nhưng ri đành chu ngi yên vì vưng phi “hàng rào ngơn ng”. Dưng như đốn đưc điu đĩ, Bác nĩi: “Nào các đng chí cĩ gì c nĩi ht đi, tơi làm phiên dch cho các đng chí”. Bác nhc nh mi ngưi ăn, gic “cn chén”, “khơng đưc làm khách”. Câu nào cũng nĩi bng đ các th ting Nga, Hán, Pháp Trong thiên hi ký ca mình, ði Hồng cũng khâm phc nhc đn vic Bác thưng trc tip đc và dch nhng tác phm ca ch nghĩa Mác – Lênin, và đã dch cun tiu thuyt “Tnh y bí mt” ca Liên Xơ (ting Nga) sang ting Vit. Li na, cĩ ln đồn chuyên gia các nưc anh em vào chúc Tt Bác. Vì trưng hp đc bit nên ln này khơng cĩ phiên dch. Thy mi ngưi cĩ v lúng túng, Bác mĩm cưi bo: “Thơi đưc, Bác s dch cho!”. Th tưng Phm Văn ðng nĩi đn đâu, Bác dch đn đy bng các ting Nga, Hán, Anh, Pháp. Các đng chí chuyên gia nhìn Bác vi mt v khâm phc, trìu mn. Khơng khí càng thêm chan hịa, thm tình hu ngh anh em. Sau bui tip khách, Bác bo: Dch khơng phi d đâu, ting nĩi là phi chính xác. Bác k cĩ mt đng chí phiên dch đã dch câu “Chúc H Ch Tch bách niên giai lão!” (Câu dùng đ chúc cơ dâu chú r trong các đám cưi). Tt c mi ngưi cĩ mt đu phá lên cưi vui v, đng thi ai ny đu ht sc thm thía nhng li khuyên ca Bác. Bác thưng dùng ting Nga đ tip khách, nĩi chuyn và thưng ch dùng mt s câu, nhưng cũng cĩ khi Bác trị chuyn khá lâu vi các đng chí Liên Xơ. Hai mu chuyn sau đây đã chng t điu đĩ.
  38. B MƠN CHÍNH TR: TRƯNG ĐH KTKTCN -CNT- Tơrachiacp, Thuyn phĩ th nht tàu Gicginxki (Liên Xơ) phát biu rng: ngày 30/5/1957 là mt trong nhng ngày vui mng ca thy th này, vì đng chí H Chí Minh đã ti thăm tàu, đc bit là “trong cuc nĩi chuyn thân mt vi anh em thy th, đng chí H Chí Minh luơn dùng ting Nga, mà khơng cn phiên dch, chúng tơi rt vui sưng khi thy Ngưi nĩi ting Nga mt cách thơng tho”. Xécgâyđơrp, Trưng ban thuơc Vin Nghiên cu tồn Liên bang v ngh đánh cá bin và bn đ đi dương ca Liên Xơ đang cơng tác Vit Nam, đã đn gp và trị chuyn thân mt vi Bác vào mt ngày gn cui năm 1959. Trong thiên hi ký vit mưi năm sau, đng chí cm thy sâu sc rng: Dù các bui gp g cĩ trơi qua theo năm tháng đi na, nhưng đng chí vn nh rõ nhng chi tit nh nht ca bu khơng khí vơ cùng m cúng và thân thit mà ngưi đã to nên. Sáng 25/8/1957, Bác đã trc tip nghe đưc “ting nĩi ca Lênin” khi ti thăm phịng làm vic ca Ngưi ðin Xmơnni, Bác rt chăm chú nghe bài din văn ca Lênin đưc thu vào băng đĩa nhan đ: “Chính quyn Xơvit là gì?”. Nhng câu hi, nhng li nhn xét ca Ngưi chng t rng hiu bit rt rõ, rt sâu sc ngay c các vn đ nghiên cu khoa hc v bin, đi dương. “ðng chí H Chí Minh hi chuyn chúng tơi bng ting Nga rt tho”. Ting nĩi đĩ cũng gĩp phn làm tăng thêm bu khơng khí đồn kt hu ngh gia các nưc anh em. Nhà báo Úc Mancơm Xanmơn (đã tng dy ting Anh Hà Ni trong 3 năm), khi đưc tin Bác mt đã nh li quang cnh tiêu biu, mang nhiu ý nghĩa sâu sc, din ra hi 9 năm v trưc. Xanmơn thy Bác tươi cưi t trong hi trưng đi ra, hai tay quàng vai hai ngưi đi hai bên, đĩ là đng chí Trưng đồn đi biu Liên Xơ sang d ði hi ln th 3 ca ðng Lao đng Vit Nam, và đng chí Trưng đồn đi biu Trung Quc. “Ch tch H Chí Minh rt hot bát. C quay sang bên này nĩi bng ting Trung Quc, li quay sang bên kia nĩi bng ting Nga. Dáng ngưi mnh d ca C cĩ sc hp dn hai v khách. Cnh tưng đp đ y din ra ngay trong ngày b mc đi hi, lúc các đi biu chia tay nhau v. *Sáu cách bin đi ng pháp ting Nga. (theo “117 CHUYN K V TM GƯƠNG ðO ðC H CHÍ MINH” – Ban Tuyên giáo Trung ương) Bác H vi vic hc tp và s dng ting nưc ngồi 22/05/2009 GMT+7 Các Mác, Ăngghen, Lênin – nhng lãnh t thiên tài ca giai cp vơ sn và nhiu nhân dân lao đng tồn th gii đu là nhng ngưi gii nhiu ngoi ng. ðiu đĩ đã giúp các ơng rt nhiu trong hot đng khoa hc, hot đng lý lun và vn đng cách mng. Sinh thi, Mác bit thành tho mưi ngoi ng, “đã đc hu ht các sách quan trng ca thi đi mình”, đc đưc tài liu bng tt c các th ting châu Âu, cịn ting ðc, ting Pháp, ting Anh đu vit rt gii. Ăngghen bit đn 21 th ting trong đĩ cĩ c nhng ting c như ting Pháp c, ting Tây Ban Nha c. Các Mác và F.Ăngghen Hai tác gi ca Tuyên ngơn ðng Cng sn. Mác và Ăngghen khi trên 50 tui, do yêu cu phi nghiên cu nhng vn đ v nưc Nga mà hai ơng đã hc thêm ting Nga. Ch trong thi gian ngn, hai ơng đã đc đưc nhiu tài liu và tác phm văn hc t nguyên gc Nga. Cịn Lênin thì bit thành tho, đc và dch đưc ting ðc, ting Anh, ting Pháp, đc đưc ting Ba Lan và ting Ý. Các ơng đu là nhng tm gương ln v trau di ngoi ng, cơng c giao tip quan trng nht ca nhân loi. Bác H ca chúng ta cũng là mt tm gương hc tp ting nưc ngồi thành cơng trong điu kin vơ cùng gian kh và thiu thn. Hồn cnh cĩ khác nhau nhưng các ơng đu cĩ chung mt mc đích đu tranh cách mng gii phĩng lồi ngưi khi áp bc, bĩc lt; vì mt xã hi văn minh, vì tình hu ngh lâu dài gia các dân tc. Các ơng đu ging nhau ý chí t hc khơng bao gi ngng. Dưc đây là nhng câu chuyn v tm gương Bác H hc tp và s dng ting nưc ngồi.
  39. B MƠN CHÍNH TR: TRƯNG ĐH KTKTCN -CNT- Bác H vi ting Hán c và hin đi Tháng 8/1942, Bác cĩ vic sang Trung Quc, thì b bn Quc dân đng bt. Sau khi b chúng trĩi, gii đi sut mưi tám nhà tù, t tri giam này đn tri giam khác, chúng đưa Bác v giam Liu Châu. ðy khơng phi là mt tri giam chính cng, mà ch là mt “cm b tht”, mt phịng giam nh hp ngay bên cnh đi cnh v ca tưng Trương Phát Khuê. Ch mt mình Bác b nht đĩ. Lâu lâu mi cĩ mt vài sĩ quan Quc dân đng b pht vào đĩ năm by ngày. Bác li dng nhng dp đĩ đ hc ting “quan”. Trong thi gian 14 tháng b giam cm Qung Tây, Bác đã vit “Nht ký trong tù”. Cun s nht ký đĩ to bng bàn tay, dày 47 trang. Trên trang đu ghi bn ch Hán “ngc trung nht ký”, kèm theo bn câu thơ và hình v ngưi tù hai c tay b xích. Nht ký gm hơn mt trăm bài thơ ch Hán bt h. Vi Bác, đĩ ch là mt vic làm bng “tay trái”, là mt sn phm bt đc dĩ vì “trong ngc ti bit làm chi đây”, nhưng li là mt tác phm ni ting trên th gii. Năm 1960, Nht ký trong tù chính thc ra mt bn đc trong và ngồi nưc. My chc năm qua, tp thơ đưc in li nhiu ln trong nưc, trên th gii, nĩ đưc dch ra nhiu th ting như ting Anh, Pháp, Nga, ðc M, ngày 11/8/1971, mt nhà xut bn chuyên n hành loi sách ph cp đã đt in 50 vn cun Nht ký trong tù. Mt tp thơ đưc xut bn vi s lưng ln như vy là điu chưa tng thy M. Nhiu chin sĩ đu tranh chng chin tranh xâm lưc ca M Vit Nam, b giam trong các nhà tù ca M, cũng đã thuc lịng mt s bài thơ ca Bác. Chng phi bây gi ngưi ta mi thuc mà trưc khi chúng ta xut bn rng rãi tp thơ đĩ, mt s đng chí Trung Quc đã nh nhiu bài trong tp thơ đĩ. Quách Mc Nhưc, nhà hc gi ni ting ca Trung Quc nhn xét: “ Cĩ mt s thơ rt hay, nu xp chúng vào tp thơ ðưng, Tng, e rng cũng khơng d gì nhn ra”. Theo L Tn, thơ theo kiu c, đn nay phn nhiu mt ht sc sng, “tt c nhng bài thơ hay đn đi ðưng đã làm ht ri”, thì đ thy trình đ Hán hc cũng như thi tài ca Bác uyên thâm xut sc đn mc nào ri. Ngồi “Nht ký trong tù” ra, Bác cịn làm nhiu thơ bng ch Hán, Bác xen vào nhiu bch thoi, cĩ khi sa li câu thơ xưa cho hp vi hin thc ngày nay. ðiu đĩ chng t Bác nh nhiu và nh lâu văn chương c đin ca Vit Nam, Trung Quc và vn dng đc đáo, sáng to linh hot trong tác phm ca mình. Và cũng như trong nht ký, ngịi bút ca Bác chng bao gi ngng ngh, dù là vit ch Hán địi hi trí nh cao. Cĩ th nĩi là Bác đã “xut khu thành thơ”. Mu chuyn nh sau đây đã chng t điu đĩ. Sau khi kt thúc cuc đi thăm mưi nưc cng hịa Xơ vit, 19 thành ph và th đơ trong mt tháng tri, sáng ngày 1/8/1959, Bác sang thăm Trung Quc. Trên máy bay, Bác thanh thn đc sách và ngm cnh. Khi bay qua bin cát, đn núi Thiên San, thy phong cnh nên thơ, Bác đã làm ngay mt bài t tuyt như sau: Vng Thiên San Dao vng Thiên San phong cnh ho Nht ký trong tù ca Bác T hà bch tuyt bão thanh san cũng đã đưc th hin bng thư pháp L Triêu đương sơ xut xích như ha Nguyên. Vn đo hng quang chiu th gian Trơng núi Thiên San Xa xa trơng núi Thiên San, phong cnh đp Răng tía, tuyt trng ơm ly ngn núi xanh Mt tri bui sáng lĩ ra đ rc như la Muơn tia ánh hng soi khp th gian. Bài thơ đã đưc Bác tm dch như sau: Xa trơng cnh núi đp Thiên San Ráng đ vây quanh, tuyt trng ngàn Sáng dy mt tri như la tía Muơn hào quang đĩ, chiu nhân gian. Bác đã dch, biên dch hoc biên son đưc bit bao nhiêu tư liu quý báu nhm phc v kp thi cho cách mng. Sau hơn ba mươi năm tri xa đt nưc, Bác li tr v. Trong chic vali mây ca Bác (hin cịn Vin Bo tàng cách mng) ch vn vn cĩ my th, trong đĩ cĩ quyn Lch s ðng Cng sn (b) Liên Xơ bng ting Hán, Bác lưc dch quyn này làm tài liu hun luyn cán b. Trên chic bàn đá gn sui Lênin, dưi vịm dương x xanh, ngày ngày Bác ngi cm ci dch quyn này, và t đy “Tc cnh Pác Pĩ ra đi”: Sáng ra b sui, ti vào hang Cháo b, rau măng vn sn sàng