Giáo trình Chuẩn mực kế toán quốc tế

Nội dung text: Giáo trình Chuẩn mực kế toán quốc tế

1. Chuẩn mực kế toán quốc tế
2. CAÁC CHUÊÍN MÛÅC KÏË TOAÁN QUÖËC TÏË INTERNATIONAL ACCOUNTING STANDARDS I
3. NGÊN HAÂNG THÏË GIÚÁI THE WORLD BANK CAÁC CHUÊÍN MÛÅC KÏË TOAÁN QUÖËC TÏË TAÂI LIÏÅU HÛÚÁNG DÊÎN THÛÅC HAÂNH (SAÁCH THAM KHAÃO) INTERNATIONAL ACCOUNTING STANDARDS A PRACTICAL GUIDE HENNIE VAN GREUNING MARIUS KOEN NHAÂ XUÊËT BAÃN CHÑNH TRÕ QUÖËC GIA THE NATIONAL POLITICAL PUBLISHING HOUSE HAÂ NÖÅI - 2000 ii
4. Baãn quyïìn 1999 ©Copyright 1999 Ngên haâng Thïë giúái The World Bank 1818 H Street, NW 1818 H Street, NW Washington DC 20433 USA Washington DC 20433 USA Toaân böå quyïìn taác giaã àûúåc baão vïå All rights reserved xuêët baãn taåi Húåp chuáng quöëc Hoa Kyâ Manufactured in the United States of America Hennie van Greuning Hennie van Greuning Laänh àaåo khu vûåc taâi chñnh Financial Sector Leader Khu vûåc chêu Êu vaâ Trung AÁ Europe and Central Asia Region Ngên haâng Thïë giúái The World Bank Marius Koen Marius Koen Giaáo sû kïë toaán taâi chñnh Professor of Financial Accounting Trûúâng kïë toaán Schoool of Accountancy Trûúâng Àaåi hoåc töíng húåp Pretoria University of Pretoria Chuyïn gia tû vêën cho Ngên haâng Thïë giúái Consultant to The World Bank Toaân böå söë liïåu, diïîn giaãi vaâ kïët luêån laâ cuãa All findings, interpretations, and conclusions chñnh taác giaã, khöng phaãi cuãa Ngên haâng are the authors’ own and should not be Thïë giúái; khöng phaãi cuãa Höåi àöìng quaãn trõ, attributed to the World Bank, its Board of Ban laänh àaåo vaâ cuäng khöng phaãi cuãa bêët cûá Directors, its management, or any of it nûúác thaânh viïn naâo cuãa Ngên haâng Thïë member countries. giúái. iii
5. MUÅC LUÅC CHUÁ DÊÎN CUÃA NHAÂ XUÊËT BAÃN CHÛÚNG 12 TAÂI SAÃN, NHAÂ XÛÚÃNG VAÂ THIÏËT BÕ LÚÂI MÚÃ ÀÊÌU (IAS 16) GIÚÁI THIÏÅU CHÛÚNG 13 CHÛÚNG 1 TAÂI SAÃN CHO THUÏ (IAS 17) TÑNH MINH BAÅCH TRONG CAÁC BAÁO CAÁO CHÛÚNG 14 TAÂI CHÑNH DOANH THU (IAS 18) CHÛÚNG 2 CHÛÚNG 15 QUY ÀÕNH CHUNG VÏÌ VIÏÅC LÊÅP VAÂ LÚÅI ÑCH TRAÃ CÖNG NHÊN VIÏN (IAS 19) TRÒNH BAÂY CAÁC BAÁO CAÁO TAÂI CHÑNH CHÛÚNG 16 CHÛÚNG 3 KÏË TOAÁN CAÁC KHOAÃN TRÚÅ CÊËP TRÒNH BAÂY CAÁC BAÁO CAÁO TAÂI CHÑNH (IAS 1) CUÃA CHÑNH PHUÃ VAÂ CÖNG BÖË VÏÌ TRÚÅ CÊËP CHÑNH PHUÃ CHÛÚNG 4 (IAS 20) HAÂNG TÖÌN KHO (IAS 2) CHÛÚNG 17 CHÛÚNG 5 AÃNH HÛÚÃNG DO THAY ÀÖÍI TYÃ GIAÁ BAÁO CAÁO LÛU CHUYÏÍN TIÏÌN TÏÅ (IAS 7) HÖËI ÀOAÁI (IAS 21) CHÛÚNG 6 CHÛÚNG 18 LÖÎ LAÄI ROÂNG CUÃA CAÃ KYÂ, CAÁC LÖÎI HÚÅP NHÊËT KINH DOANH (IAS 22) CÚ BAÃN VAÂ THAY ÀÖÍI CHÏË ÀÖÅ KÏË TOAÁN (IAS 8) CHÛÚNG 19 CHI PHÑ ÀI VAY (IAS 23) CHÛÚNG 7 CAÁC SÛÅ KIÏÅN XAÃY RA SAU NGAÂY LÊÅP BAÃNG CHÛÚNG 20 TÖÍNG KÏËT TAÂI SAÃN (IAS 10) CÖNG BÖË VÏÌ CAÁC BÏN LIÏN QUAN (IAS 24) CHÛÚNG 8 CHÛÚNG 21 CAÁC HÚÅP ÀÖÌNG XÊY DÛÅNG (IAS 11) KÏË TOAÁN VAÂ BAÁO CAÁO THEO QUYÄ LÚÅI ÑCH HÛU TRÑ (IAS 26) CHÛÚNG 9 THUÏË THU NHÊÅP (IAS 12) CHÛÚNG 22 BAÁO CAÁO TAÂI CHÑNH TÖÍNG HÚÅP VAÂ CHÛÚNG 10 KÏË TOAÁN CAÁC KHOAÃN ÀÊÌU TÛ VAÂO BAÁO CAÁO NGAÂNH (IAS 14) CAÁC CÖNG TY CON (IAS 27) CHÛÚNG 11 CHÛÚNG 23 THÖNG TIN PHAÃN AÁNH AÃNH HÛÚÃNG KÏË TOAÁN CAÁC KHOAÃN ÀÊÌU TÛ TRONG CAÁC CUÃA BIÏËN ÀÖÅNG GIAÁ CAÃ (IAS 15) ÀÚN VÕ LIÏN KÏËT (IAS 28) iii
6. CHÛÚNG 24 CHÛÚNG 31 BAÁO CAÁO TAÂI CHÑNH TRONG GIAÃM GIAÁ TRÕ TAÂI SAÃN (IAS 36) CAÁC NÏÌN KINH TÏË SIÏU LAÅM PHAÁT (IAS 29) CHÛÚNG 32 CAÁC KHOAÃN DÛÅ PHOÂNG, NÚÅ CHÛÚNG 25 BÊËT THÛÚÂNG, TAÂI SAÃN BÊËT THÛÚÂNG NÖÅI DUNG CÖNG BÖË TRONG BAÁO CAÁO TAÂI (IAS 37) CHÑNH CUÃA CAÁC NGÊN HAÂNG VAÂ CAÁC TÖÍ CHÛÁC TÑN DUÅNG TÛÚNG TÛÅ (IAS 30) CHÛÚNG 33 TAÂI SAÃN VÖ HÒNH (IAS 38) CHÛÚNG 26 BAÁO CAÁO TAÂI CHÑNH VÏÌ CAÁC LÚÅI ÑCH TRONG CHÛÚNG 34 CAÁC LIÏN DOANH (IAS 31) TAÂI SAÃN ÀÊÌU TÛ (IAS 40) PHUÅ LUÅC I CHÛÚNG 27 CAÁC CHUÊÍN MÛÅC IASC HIÏÅN COÁ HIÏÅU LÛÅC CAÁC CÖNG CUÅ TAÂI CHÑNH: CÖNG BÖË VAÂ TRÒNH BAÂY (IAS 32) PHUÅ LUÅC II GIAÃI THÑCH IASC HIÏÅN COÁ HIÏÅU LÛÅC CHÛÚNG 28 THU NHÊÅP TRÏN MÖÅT CÖÍ PHIÏËU PHUÅ LUÅC III (IAS 33) NÖÅI DUNG CÖNG BÖË THEO YÏU CÊÌU CUÃA IAS TRONG CAÁC BAÁO CAÁO TAÂI CHÑNH CUÃA CAÁC CHÛÚNG 29 NGÊN HAÂNG - THEO LOAÅI RUÃI RO BAÁO CAÁO TAÂI CHÑNH TAÅM THÚÂI (IAS 34) TAÂI LIÏÅU THAM KHAÃO CHÛÚNG 30 CAÁC HOAÅT ÀÖÅNG BÕ NGÛÂNG (IAS 35) iv
7. CHUÁ DÊÎN CUÃA NHAÂ XUÊËT BAÃN Àïí quaãn lyá coá hiïåu quaã möåt doanh nghiïåp hay Koen do Ngên haâng Thïë giúái xuêët baãn. möåt cöng ty, caác nhaâ quaãn lyá phaãi nùæm vûäng Do hïå thöëng kïë toaán cuãa nûúác ta caách khaá khêu kïë toaán. Nhúâ nhûäng söë liïåu kïë toaán, hoå coá xa vúái hïå thöëng kïë toaán cuãa caác quöëc gia phaát thïí thêëy roä àûúåc thûåc chêët cuãa quaá trònh hoaåt triïín, nïn trong cuöën saách coá rêët nhiïìu thuêåt àöång saãn xuêët kinh doanh àang diïîn ra vaâ tûâ ngûä múái vïì kïë toaán chûa coá khaái niïåm tûúng àoá àïì ra nhûäng quyïët àõnh quaãn lyá àuáng àùæn. àûúng trong tiïëng Viïåt, vò vêåy khoá traánh khoãi Àïí goáp phêìn caãi tiïën hïå thöëng kïë toaán nhûäng thiïëu soát. Nhaâ xuêët baãn mong nhêån úã nûúác ta, Nhaâ xuêët baãn Chñnh trõ quöëc gia àûúåc sûå goáp yá cuãa baån àoåc. giúái thiïåu vúái baån àoåc cuöën saách in song ngûä Viïåt - Anh: “Caác chuêín mûåc kïë toaán quöëc tïë - taâi liïåu hûúáng dêîn thûåc haânh” cuãa Thaáng 8 nùm 2000 caác taác giaã Hennie Van Greuning vaâ Marius NHAÂ XUÊËT BAÃN CHÑNH TRÕ QUÖËC GIA NOTES FROM THE PUBLISHER Understanding accounting systems is one of both Vietnamese and English text. the few skills that help managers to efficiently Vietnamese accounting standards are operate a company. Accurate accounting infor- very different from international ones and are mation is an important tool which managers in their early stages of development. use to make management decisions since such Consequently, the book contains many new information reflects the actual financial status concepts and English terminology that have of a company. no Vietnamese equivalent. In light of these In order to facilitate the advancement of factors, it is very difficult to produce an error- Vietnamese accounting standards, the National free Vietnamese translation. The Publisher Political Publishing House is introducing a book welcomes comments from the reader that may entitled, “International accounting standards - a serve to improve the quality of the publication practical guide” by Hennie Van Greuning and in future editions. Marius Koen. The book was originally published by the World Bank. In Vietnam, the book will be August, 2000 reprinted in a bilingual format which includes THE NATIONAL POLITICAL PUBLISHING HOUSE v
8. 1 LÚÂI MÚÃ ÀÊÌU Phaãn ûáng laåi cuöåc khuãng hoaãng taâi chñnh Ngên haâng Thïë giúái àaä höî trúå cho quaá toaân cêìu nùm 1998, möåt söë töí chûác quöëc tïë trònh taái cú cêëu gêìn àêy cuãa Höåi àöìng Chuêín trong àoá coá caã Ngên haâng Thïë giúái vaâ Quyä mûåc Kïë toaán Quöëc tïë (IASC) àïí töí chûác naây tiïìn tïå Quöëc tïë àaä àûa ra saáng kiïën cöång taác mang tñnh àaåi diïån hún vaâ trúã thaânh cú quan nhùçm cuãng cöë cú cêëu taâi chñnh toaân cêìu. Mùåc quaãn lyá toaân cêìu. Chuáng töi àùåc biïåt mong duâ caác chuêín mûåc kïë toaán Quöëc tïë (IASs) àaä muöën rùçng caác nûúác phaát triïín vaâ chuyïín àöíi töìn taåi trong nhiïìu nùm, saáng kiïën naây àaä coá tiïëng noái trong quaá trònh xêy dûång chuêín laâm tùng thïm têìm quan troång cho caác chuêín mûåc vaâ caác Chuêín mûåc Kïë toaán Quöëc tïë àûúåc mûåc. Cuå thïí laâ caác chuêín mûåc laâm nêng cao cöng böë röång raäi úã mûác cao nhêët. Cuöën saách tñnh minh baåch trong baáo caáo taâi chñnh vaâ naây àûúåc xuêët baãn lêìn thûá 2 vaâ àûúåc dõch sang nêng cao tñnh hoâa húåp cuãa caác chuêín mûåc àïí möåt söë thûá tiïëng, laâ möåt phêìn àoáng goáp quan höî trúå cho caác thõ trûúâng taâi chñnh ngaây caâng troång vaâo viïåc múã röång nhêån thûác vaâ hiïíu biïët àûúåc toaân cêìu hoáa. vïì caác Chuêín mûåc Kïë toaán Quöëc tïë trïn khùæp thïë giúái, vúái nhûäng phêìn toám tùæt dïî àoåc cho Ngên haâng Thïë giúái yïu cêìu caác cú quan tûâng chuêín mûåc vaâ caác phêìn nghiïn cûáu tònh quaãn lyá caác nûúác khêín trûúng ûu tiïn chêëp huöëng minh hoåa cho caác phûúng phaáp haåch nhêån caác chuêín mûåc kïë toaán quöëc tïë hún laâ toaán vaâ yïu cêìu cöng böë. Chuáng töi vö cuâng xêy dûång caác têåp quaán theo àiïìu kiïån tûâng caãm ún caác taác giaã Hennie Van Greuning vaâ nûúác búãi caác chuêín mûåc naây àûúåc quöëc tïë chêëp Marius Koan. nhêån röång raäi vaâ coá sûå linh hoaåt trong viïåc húåp nhêët nhûäng têåp quaán töët nhêët trïn thïë giúái. Ngên haâng Thïë giúái cuäng sûã duång caác IASs laâm cú súã cho viïåc trònh baây caác baáo caáo taâi Paul Bermingham chñnh cuãa nhûäng khaách haâng sûã duång caác Chuã tõch Höåi àöìng Phên ban quaãn lyá taâi chñnh khoaãn vay vaâ tñn duång cuãa Ngên haâng Thïë Ngên haâng Thïë giúái giúái. Trong nùm vûâa qua, caác Chuêín mûåc Kïë Washington D.C, Hoa Kyâ toaán Quöëc tïë àaä nhêån àûúåc thïm sûå höî trúå cuãa Töí chûác caác UÃy ban Chûáng khoaán Quöëc tïë 8/1/2001 (IOSCO) vaâ àûúåc Liïn hiïåp chêu Êu aáp duång. vi
9. GIÚÁI THIÏÅU Khi chuêín bõ xuêët baãn cuöën saách naây, möåt 3. Haåch toaán kïë toaán liïåt kï nhûäng nguyïn tùæc quyïët àõnh saáng suöët àûúåc àûa ra laâ têåp kïë toaán cuå thïí, nhûäng cú súã, nhûäng thöng lïå, trung vaâo nhu cêìu cuãa caác nhaâ àiïìu haânh cêëp nhûäng quy tùæc, vaâ thûåc tiïîn kïë toaán cuå thïí cao trong khu vûåc cöng cöång vaâ tû nhên chûa maâ doanh nghiïåp cêìn aáp duång àïí tuên thuã am hiïíu tûúâng têån vïì kïë toaán. Cuöën saách naây möåt chuêín mûåc cuå thïí. toám tùæt tûâng Chuêín mûåc kïë toaán Quöëc tïë àïí 4. Cöng böë mö taã caách thûác trònh baây caác caác nhaâ quaãn lyá vaâ àiïìu haânh coá thïí coá àûúåc khoaãn muåc taâi chñnh vaâ phi taâi chñnh trong sûå hiïíu biïët röång raäi vaâ cú baãn vïì nhûäng vêën caác baáo caáo taâi chñnh cuäng nhû nhûäng khña àïì chuã yïëu trong khoaãng thúâi gian ngùæn nhêët. caånh cêìn àûúåc cöng böë trong caác baáo caáo taâi Ngoaâi nhûäng phêìn toám tùæt ngùæn goån, chñnh. tûâng chûúng coá phêìn nghiïn cûáu tònh huöëng Caác taác giaã hy voång rùçng caác nhaâ quaãn lyá àún giaãn, chuá troång àïën viïåc aáp duång thûåc tïë cuãa caác nûúác khaách haâng cuãa Ngên haâng Thïë möåt söë khaái niïåm cú baãn trong tûâng chuêín giúái seä thêëy hònh thûác naây hûäu ñch cho viïåc mûåc. Nhúâ àoá ngûúâi àoåc khöng laâm chuyïn thiïët lêåp thuêåt ngûä kïë toaán, àùåc biïåt laâ khi möåt mön àûúåc trang bõ nhûäng cöng cuå hiïíu biïët àïí söë thuêåt ngûä vêîn coân àang àûúåc tòm hiïíu. tham gia möåt thaão luêån vïì tñnh phuâ húåp hoùåc Chuáng töi hoan nghïnh moåi yá kiïën phaãn höìi vïì aáp duång möåt chuêín mûåc vaâo möåt tònh huöëng vêën àïì naây. cuå thïí. Ngûúâi àoåc cuäng coá thïí àaánh giaá aãnh hûúãng cuãa viïåc aáp duång caác nguyïn tùæc cuãa möåt chuêín mûåc kïë toaán cuå thïí túái caác kïët quaã NÖÅI DUNG taâi chñnh vaâ võ thïë taâi chñnh cuãa möåt böå phêån Têët caã caác chuêín mûåc kïë toaán, do Höåi àöìng hoùåc toaân böå doanh nghiïåp. chuêín mûåc kïë toaán Quöëc tïë (IASC) àûa ra vaâ àûúåc Höåi àöìng chuá giaãi Chuêín mûåc (SIC) giaãi SÛÃ DUÅNG CUÖËN S CHÁ N YÂ NHÛT HÏË NÂA O Caác taác giaã àûa caách trònh baây rêët thuêån lúåi cho thñch, cho túái ngaây 31-10-2000, àûúåc àûa vaâo viïåc thaão luêån tûâng chuêín mûåc. cuöën saách naây. 1. Caác vêënàïì àùåt ra: xaác àõnh caác muåc àñch chñnh vaâ nhûäng vêën àïì chuã yïëu cuãa tûâng LÚÂI CAÃM ÚN chuêín mûåc. Caác taác giaã vö cuâng caãm ún sûå trúå giuáp vïì taâi 2. Phaåm vi aáp duång chuêín mûåc xaác àõnh chñnh cuãa chûúng trònh taâi trúå PHRD cho viïåc nhûäng giao dõch vaâ sûå kiïån cuå thïí àûúåc quy thiïët lêåp böå phêån phaát triïín kïë toaán thuöåc àõnh trong tûâng chuêín mûåc. Trong nhûäng trûúâng húåp nhêët àõnh, viïåc tuên thuã caác Chûúng trònh Cho vay Phaát triïín Àõnh chïë cho yïu cêìu cuãa möåt chuêín mûåc chó giúái haån nûúác Nga trong giai àoaån bùæt àêìu xuêët baãn cho möåt söë loaåi hònh doanh nghiïåp àõnh. cuöën saách naây. viii
10. 1 1 CHÕU TRAÁCH NHIÏÅM XUÊËT BAÃN Giaám àöëc - Töíng biïn têåp TRÊÌN ÀÒNH NGHIÏM Biïn têåp: KHUÊËT DUY HAÃI VUÄ HÖÌNG THÊËM Bòa: NGUYÏÎN THÕ HOÂA Trònh baây: PHOÂNG TAÅO MÊÎU Sûãa baâi: NGUYÏÎN THÕ THUÁY 3.339.7 Maä söë: CTQG-2000 In 1500 cuöën, khöí 20,5cmx28cm. In taåi Cöng ty in Töíng húåp Haâ Nöåi. Söë XB: Giêëy pheáp xuêët baãn: 24-604/CXB-QLXB, cêëp ngaây 16-6-2000. In xong vaâ nöåp lûu chiïíu thaáng 10 nùm 2000. 9 9
11. CHÛÚNG 1 TÑNH MINH BAÅCH TRONG CAÁC BAÁO CAÁO TAÂI CHÑNH Viïåc cung cêëp thöng tin minh baåch vaâ hûäu ñch quan vúái chi phñ maâ doanh nghiïåp phaãi boã ra. vïì caác àöëi tûúång tham gia thõ trûúâng vaâ vïì caác Tñnh kõp thúâi trong viïåc cöng böë thöng tin hoaåt àöång kinh doanh cuãa nhûäng àöëi tûúång naây cuäng laâ rêët quan troång. Viïåc cöng böë caác thöng laâ rêët cêìn thiïët cho möåt thõ trûúâng hoaåt àöång tin bêët lúåi cho cöng chuáng vöën khöng àuã hiïíu trêåt tûå vaâ hiïåu quaã, vaâ laâ möåt trong nhûäng tiïìn biïët tûúâng têån àïí lyá giaãi àuáng thöng tin coá thïí àïì quan troång nhêët àïí thiïët lêåp nïn kyã luêåt thõ gêy töín haåi àïën caác cöng ty coá liïn quan. Khi trûúâng. Nïëu àïí phoá mùåc thò baãn thên caác thõ thöng tin khöng àaãm baão chêët lûúång vaâ/hoùåc trûúâng seä khöng thïí àûa ra mûác àöå cöng khai nhûäng ngûúâi sûã duång khöng àûúåc xem laâ coá thoaã àaáng. Caác lûåc lûúång thõ trûúâng thöng khaã nùng giaãi thñch àuáng àùæn thöng tin, thò caác thûúâng seä laâm cên bùçng caác lúåi ñch cêån biïn vaâ yïu cêìu vïì viïåc cöng böë thöng tin phaãi àûúåc chi phñ cêån biïn cuãa viïåc cöng böë thïm thöng hoaåch àõnh cêín thêån vaâ ngaây caâng xiïët chùåt tin vaâ kïët quaã cuöëi cuâng coá thïí seä khöng phaãi laâ hún. Vïì lêu daâi maâ noái thò möåt chïë àöå cöng böë caái maâ caác àöëi tûúång tham gia thõ trûúâng thûåc thöng tin àêìy àuã laâ coá lúåi, ngay caã nïëu trûúác sûå cêìn àïën. mùæt coá gùåp phaãi möåt söë khoá khùn, vò xeát cho Xu hûúáng tûå do hoaá thõ trûúâng taâi chñnh vaâ àïën cuâng chi phñ cho hïå thöëng taâi chñnh khöng thõ trûúâng vöën vaâo nhûäng nùm 80 laâm tùng àuã minh baåch, cao hún chi phñ phaãi boã ra àïí tñnh bêët öín trïn caác thõ trûúâng taâi chñnh nhû àaãm baão tñnh minh baåch. möåt laâm tùng nhu cêìu coá thïm thöng tin àaãm baão sûå öín àõnh vïì taâi chñnh. Vaâo nhûäng nùm 90, TÑNH MINH BAÅCH VAÂ TÑNH TRAÁCH NHIÏÅM khi xu thïë tûå do hoaá thõ trûúâng taâi chñnh vaâ vöën Tñnh minh bchå l ânguyïn tcæ taåo lêåp m tå möi dêng cao, gêy aáp lûåc ngaây caâng lúán àöëi vúái viïåc trûngâ c ácaác thöng tin vïì thûåc trngå hinå töìn, vïì cung cêëp thöng tin hûäu ñch trong caã khu vûåc taâi ccá quytë àõnh vaâ caác hoaåt àngå àuì d îdâa ng tiïëp chñnh lêîn khu vûåc tû nhên; nhûäng yïu cêìu töëi cn,å àuì coá th íthyë àûcå v âhiïíu àûcå àië vúái ttë thiïíu vïì cöng böë thöng tin giúâ àêy seä laâ àaánh c ãccá öà ëi tûúågn tha m gia thõ trûúâng. Viïåc cöng giaá chêët lûúång vaâ dung lûúång thöng tin cêìn böë liïn quan túái qu átòr nh vaâ phûún g phaá p cung cung cêëp cho caác àöëi tûúång tham gia thõ trûúâng cpë thöng tin, ra quyïët àõnh v ìcñh nh saách àûúåc vaâ cho cöng chuáng. Do viïåc cung cêëp thöng tin cöng böë kõp thúâi vaâ cöng khai. Tñnh traách nhimå laâ thiïët yïëu giuáp öín àõnh thõ trûúâng nïn caác cú laâ nhu cêìu dnâhch o caá c àöë i tûúång tah m gia thõ quan quaãn lyá coân xem chêët lûúång thöng tin coá trûng,â bao göìm caã caác cú quan qunã lyá, à íl ágiiã tñnh ûu tiïn cao. Khi chêët lûúång thöng tin cêìn àûúåc ccá hoaåt àöång vaâ caác chñnh saách caã mònh cung cêëp cho caác thaânh viïn tham gia thõ v âchõu trchá nhimå àöëi viá ccá quyïët àõnh vaâ ktë trûúâng vaâ caác cú quan quaãn lyá àûúåc caãi thiïån quaã do ccá quy àõnh nyâ tåa o ra. thò caác töí chûác cuäng seä phaãi thûåc hiïån töët viïåc Tñnh minh baåch laâ àiïìu kiïån cêìn àïí duy trò caãi tiïën hïå thöëng thöng tin nöåi böå cuãa mònh àïí tñnh traách nhiïåm giûäa ba nhoám thaânh viïn thõ taåo danh tiïëng cuãa hoå trong viïåc cung cêëp trûúâng chñnh: nhûäng ngûúâi ài vay vaâ nhûäng thöng tin coá chêët lûúång. ngûúâi cho vay, caác töí chûác phaát haânh vaâ nhaâ Viïåc cöng böë röång raäi thöng tin chó thûåc àêìu tû, caác cú quan quaãn lyá nhaâ nûúác vaâ caác töí hiïån àûúåc khi coá caác tiïu chuêín kïë toaán töët vaâ chûác taâi chñnh quöëc tïë. phûúng phaáp cöng böë thöng tin thoaã àaáng. Viïåc Tñnh minh baåch vaâ tñnh traách nhiïåm laâ cöng böë röång raäi naây thûúâng bao göìm viïåc cho nhûäng chuã àïì àûúåc tranh caäi söi nöíi trong xuêët baãn thöng tin àõnh tñnh vaâ àõnh lûúång nhiïìu cuöåc thaão luêån vïì chñnh saách kinh tïë thñch húåp trong caác baáo caáo taâi chñnh haâng nùm trong thêåp kyã qua. Caác nhaâ hoaåch àõnh chñnh maâ nhûäng baáo caáo naây thûúâng coá keâm theo vúái saách àaä quen vúái tñnh baão mêåt. Tñnh baão mêåt caác baáo caáo taâi chñnh nöåi böå vaâ caác thöng tin coá àaä àûúåc xem nhû laâ möåt yïëu töë cêìn thiïët cho liïn quan khaác. Àïí cung cêëp thöng tin cêìn coá viïåc thûåc thi quyïìn lûåc, cuâng vúái lúåi ñch keâm chi phñ, vò vêåy, khi xaác àõnh caác yïu cêìu cöng böë theo laâ che dêëu àûúåc nùng lûåc yïëu keám cuãa caác thöng tin cêìn phaãi àaánh giaá tñnh hûäu ñch cöng nhaâ hoaåch àõnh chñnh saách. Tuy nhiïn, tñnh böë thöng tin cho cöng chuáng trong möëi tûúng baão mêåt coân ngùn chùån aãnh hûúãng mong àúi 1
12. CHÛÚNG 1 G TÑNH MINH BAÅCH TRONG CAÁC BAÁO CAÁO TAÂI CHÑNH cuãa caác chñnh saách. Nïìn kinh tïë thïë giúái vaâ caác phaãn ûáng cuãa caác nhaâ hoaåch àõnh chñnh saách luöìng taâi chñnh thay àöíi, laâm tùng tñnh quöëc tïë àöëi vúái caác sûå kiïån khaác nhau trong tûúng lai. hoaá vaâ tûúng taác, àaä vaâ àang àùåt vêën àïì cöng NHÛÄNG GÒ M ÂTÑNH MINH B CHÅ K HÖNG THÏÍ khai lïn haâng àêìu trong viïåc hoaåch àõnh chñnh ÀAÃM B OÃ:Tñnh minh bchå v âtñnh trcáh nhiïåm saách kinh tïë. Chñnh phuã caác nûúác, bao göìm caã t åbaãn thên chuáng khöng phiã laâ àñch cuöëi cnâg. caác ngên haâng trung ûúng, nhêån thûác ngaây Chuáng àûúåc àûa ra nhùçm trúå giuáp cho viïåc nêng caâng roä raâng tñnh minh baåch (tûác laâ sûå cöng cao kinh t ëvaâ coá thïí cuãng cöë hotå àöång cuã a thõ khai chñnh saách) seä laâm tùng khaã nùng dûå àoaán trûnâg tâa i chñnh quöëc tïë bùçgn cáa ch nnê g cao chêët vaâ, vò thïë, nêng cao hiïåu quaã cuãa caác quyïët àõnh lûúång ra quyïët àõnh vaâ quaãn lyá ruãi ro cuãa moåi àöëi chñnh saách. Tñnh minh baåch coân buöåc caác àõnh tûúång tham gia thõ trûúâng, kïí caã caác cú quan chïë phaãi àöëi mùåt vúái tònh hònh thûåc tïë vaâ buöåc qunã l ánhâa nûáú c. hN ûngc huáng khöngph aãi laâ caác quan chûác coá traách nhiïåm hún, àùåc biïåt laâ liïìu thucë báa ch bïånh. hN êët al â tñnhm inhba åch khi hoå biïët rùçng hoå seä phaãi luêån chûáng quan khöng laâm thay àöíi baãn chêët cuãa h åthöëng aât i àiïím, quyïët àõnh vaâ cuöëi cuâng laâ haânh àöång cuãa chñnh hoùåc nhûäng ruãi ro tiïìm êín trong caác hïå mònh. Chñnh vò vêåy viïåc àiïìu chónh chñnh saách thöëng taâi chñnh à.á Noá khögn thïí ngù n ngûâa kõp thúâi àûúåc khuyïën khñch. khuãng hoaãng taâi chñnh nhûng noá coá thïí laâm dõu ài phaãn ûáng cuãa caác àië tûúågn tah m gi a thõ Vicå nêng cao tñnh minh bchå vaâ tñnh trcáh trûngâ trûúác nhûäng thöng tin btë lúåi. Tñnhm inh nhimå m tå phnì cngä coân l âyïu cêìu caã ccá töí baåch, vò thïë, giuáp cho caác àöëi tûúång naây dûå àoaán ch cá thuöåc khu vcå tû nhên àïí hiuí v âchëê p nhêån vaâ àaánh giaá àûúåc thöng tin xêëu vaâ lmâ gimã hn eå nh ngä quytë àõnh chñnh schá c ánhã hûngã tiá khaã nùng gêy hoaãng loaån vaâ bïë tùæc. hnhâ vi caã h.å Tñnh minh bchå àûcå ênn g cao es ä HÛÄNG HAÅN CHÏË VÏÌ TÑNH MINH BAÅCH:Àiïìu cuãng cöë ccá quytë àõnh kinh t ëdo caácc ú uanq N cêìn lûu yá laâ coá sûå khaác biïåt giûäa tñnh minh baåch khaác trong nïìn kinh t ëàûa ra. Tñnh minh bcåh vaâ tñnh baão mêåt. Viïåc cung cêëp thöng tin haån cnâ laâ möåt phûúng tinå àïí lmâ tùng tñnh trchá chïë cho möåt söë àöëi tûúång liïn quan coá thïí mang nhim,å k ãlutå niå b åv ânêng cao chêët lûngå laåi lúåi thïë khöng bònh àùèng cho caác àöëi thuã caånh qunã l.á Tñnh minh bchå vaâ tñnh trchá nhimå tranh, do vêåy ngùn caãn viïåc cöng böë àêìy àuã nêng cao chtë lûúång caã viïåc ra qyïu ët õà nh tor ng thöng tin cuãa caác àöëi tûúång tham gia thõ trûúâng. ccá cú quan hochåàõnh chñnh saách (hoaåt àöång cuãa Tûúng tûå, caác cú quan giaám saát thûúâng coá àûúåc ccá cú quan nyâ thûngâ phiã minh baåch) cnäg thöng tin mêåt cuãa caác àún võ. Viïåc cöng böë nhû l âtrong ccá cú quan coá nh ngä quytë àõnhphu å nhûäng thöng tin nhû vêåy coá thïí gêy nïn nhûäng thucå voâ vicå hiïíu v âd åàoná caác quïy ët àõnh hêåu quaã àaáng kïí trïn thõ trûúâng. Trong nhûäng trong tûúng lai caã ccá cú quan hoaåch ànõ h cñh nh trûúâng húåp nhû vêåy, caác doanh nghiïåp coá thïí do sch.á Chi phñ giaám stá s ägimã nuë ccá hnhâ ànåg dûå khi cung cêëp thöng tin nhaåy caãm maâ khöng v âquytë àõnh àïìu r ärngâ v âd îhiuí. Viïåc cöng coá àiïìu kiïån vïì baão mêåt cho khaách haâng. Tuy nhiïn, tñnh minh baåch möåt chiïìu vaâ viïåc cöng böë ch ngá gimá stá ccá t ích cá nh ânûúác, ccá cöí àöng àêìy àuã thöng tin goáp phêìn cho möåt chïë àöå minh v ângûúâi lao àöång giaám stá viïåc qunã l ácöng ty, baåch seä coá lúåi vïì sau naây cho têët caã caác àöëi tûúång ccá chuã n ågimá saát nh ngä ngûiâ ài vay v ânh näg tham gia thõ trûúâng ngay caã nïëu trûúác mùæt, viïåc ngûiâ giã tinì gimá stá ccá ngên haâng àuì trãú nïn chuyïín sang möåt chïë àöå nhû vêåy seä gêy bêët tiïån d îdngâ hún. Vò vyå nhûäng quyïët àõnh kmá chtë cho caác àún võ caá nhên. lûúång s äkhöng àûcå b ãqua v âphiã àûcå giiã thñch. TÑNH MINH B CÅH TRONG CAÁC BAÁO CAÁOT AÂIC HÑNH Tñnh minh baåch vaâ tñnh traách nhiïåm höî trúå Muåc àñch cuãa caác baáo caáo taâi chñnh laâ cung cêëp lêîn nhau. Tñnh minh baåch laâm tùng tñnh traách thöng tin vïì tònh hònh taâi chñnh (baãng cên àöëi nhiïåm bùçng caách laâm cho viïåc giaám saát àûúåc dïî taâi saãn), vïì kïët quaã hoaåt àöång (baáo caáo thu daâng hún, vaâ tñnh traách nhiïåm thò laâm tùng nhêåp) vaâ vïì nhûäng thay àöíi taâi chñnh (baáo caáo tñnh minh baåch qua viïåc khuyïën khñch caác cú lûu chuyïín tiïìn tïå) cuãa möåt àún võ. Tñnh minh quan lyá giaãi haânh àöång cuãa hoå àïí moåi ngûúâi baåch cuãa caác baáo caáo taâi chñnh àûúåc àaãm baão biïët àïën vaâ hiïíu roä. Tñnh minh baåch cuâng vúái thöng qua viïåc cöng böë àêìy àuã vaâ coá thuyïët tñnh traách nhiïåm seä: minh roä raâng vïì nhûäng thöng tin hûäu ñch, cêìn thiïët cho viïåc ra quyïët àõnh kinh tïë cuãa nhiïìu G àùåt ra nguyïn tùæc laâm viïåc cho pheáp caãi thiïån àöëi tûúång sûã duång. Tuy caâng coá nhiïìu thöng tin chêët lûúång viïåc ra quyïët àõnh trong khu vûåc thò caâng töët, nhûng viïåc cung cêëp thöng tin cuäng cöng cöång, vaâ töën keám. Vò vêåy, lúåi ñch cuöëi cuâng cuãa viïåc taåo ra G àûa túái chñnh saách hiïåu quaã hún bùçng viïåc tñnh minh baåch cao hún nûäa cêìn phaãi àûúåc tñnh nêng cao sûå hiïíu biïët cuãa khu vûåc tû nhên vïì toaán kyä lûúäng. 2
13. CHÛÚNG 1 G TÑNH MINH BAÅCH TRONG CAÁC BAÁO CAÁO TAÂI CHÑNH Vicå aáp dåu ng ac ác tïi u chuêín kïë toáa n qöu ëc tïë tñnh troång yïëu cuãa thöng tin (tñnh troång laâ m tå binå hp aá p cêìnt hiïët àïí taåo tñnh minh ab åch yïëu luön laâ ngûúäng cûãa àïí ài túái tñnh vaâ giaãi thñch àuáng àùæn caác baáo caáo tiâ chñnh . Höåi thñch húåp). Mùåt khaác, thöng tin quaá taãi coá àöìng lêåp Chuní mûåc Kïë toaán Quöëc t ë(ASI C) aà ä thïí laâm nhiïîu thöng tin, gêy khoá khùn cho cho ra àúâi cuöën “Quy àõnh chung vïì viïåc Lêåp vaâ viïåc taách loåc nhûäng àiïím mêëu chöët thñch Trònh byâ caác baáo caáo tiâ chñnh” xuêë t baã n nùm húåp cuäng nhû cho viïåc giaãi thñch. 1989. Quy àõnh chung naây bao göìm: G Àöå tin cêåy: Thöng tin khöng àûúåc coá löîi G Àûa ra caác khaái niïåm laâm cú súã cho viïåc troång yïëu vaâ phiïën diïån. Nhûäng khña caånh lêåp vaâ trònh baây caác baáo caáo taâi chñnh cho chuã yïëu cuãa àöå tin cêåy laâ trònh baây trung caác àöëi tûúång sûã duång bïn ngoaâi; thûåc, chuá troång nöåi dung hún laâ hònh thûác, trung lêåp, thêån troång vaâ hoaân chónh. G Hûúáng dêîn lêåp tiïu chuêín kïë toaán cho quaá trònh xêy dûång caác chuêín mûåc; vaâ G Khaã nùng so saánh: Thöng tin cêìn àûúåc trònh baây möåt caách thöëng nhêët giûäa caác G Trúå giuáp nh ngä gûún â i lêåp baáo caáo, cáa c kïi ím toaán viïn vaâ nhûäng ngûúâi sûã duång trong thúâi kyâ vaâ giûäa caác àún võ àïí giuáp cho viïåc giaãi thñch caác Chuní mûåc Kïë toná Qöu ëc ngûúâi sûã duång coá thïí àûa ra nhûäng àaánh tïë (IAS) vaâ xûã lyá nhûäng vêën à ìcnâ hc ûa giaá so saánh quan troång. àûúåc àûa vaâo caác chuní mûåc nyâ. G Tñnh dïî hiïíu: Thöng tin phaãi dïî hiïíu àöëi viá Theo caác chuêín mûåc quöëc tïë, caác baáo caáo ngûúâi sûã duång, nhûäng ngûúâi nyâ thúû âng coá taâi chñnh thûúâng àûúåc lêåp vúái giaã àõnh rùçng kiïën thûác kh átöët vïì kinh oand ,h kihn tïë vaâ doanh nghiïåp seä tiïëp tuåc vêån haânh nhû möåt kïë toaán v âséù n sâa ng ghn iïn cûáu thöng tin thûåc thïí àang hoaåt àöång vaâ caác sûå kiïån àûúåc möåt caách nghiïm tuác. ghi cheáp trïn cú súã tñch luyä nghôa laâ aãnh hûúãng Quaá trònh taåo thöng tin hûäu ñch göìm möåt loaåt cuãa caác hoaåt àöång giao dõch vaâ caác sûå kiïån caác yïëu töë quyïët àõnh coá thïí laâm haån chïë khöëi khaác àûúåc thûâa nhêån vaâo thúâi àiïím chuáng lûúång thöng tin àûúåc cung cêëp, bao göìm: diïîn ra. Vò vêåy chuáng àûúåc ghi laåi trong caác baáo caáo taâi chñnh cuãa caác kyâ hoaåt àöång. G Haån chïë vïì thúâi gian: Chêåm trïî trong viïåc baáo caáo coá thïí tùng cûúâng àöå tin cêåy nhûng Caác àùåc àimí àõnh tñnh l ânh ngä yïëut öë böí cuäng coá thïí laâm mêët ài tñnh thñch húåp. tr åà íthöng tin cung cpë trong ccá baáo coá tiâ chñnh tr ãnïn h uä ñch cho ngûúâi s ãduång. Nïëu G Lúåi ñch so vúái chi phñ: Lúåi ñch do thöng tin khöng c áthöng tin toaân diïån v âhûäu ñc h thò ngay mang laåi thûúâng laâ phaãi lúán hún chi phñ boã c ãnh ngä ngûúâi àiïìu hnhâ cnägk hön g thïí nêh ån ra àïí cung cêëp thöng tin àoá. biïët àûcå th cå traång taâi chñnh cuãa doanh nghipå G Cên àöëi caác àùåc àiïím àõnh tñnh: Àïí àaáp mònh, nhûäng thnhâ phnì tham gi a chñnhtr ïn tõh ûáng caác muåc tiïu cuãa caác baáo caáo taâi chñnh trûngâ khcá cuäng coá th íkhöng hiuí àûåú c vaâ àiïìu vaâ àïí chuáng trúã nïn àêìy àuã trong àiïìu kiïån nyâ c áth ílâa m coh caác nug yïn tùæ c thõ trûúâng nhêët àõnh, nhûäng ngûúâi cung cêëp thöng tin khöng vnå hnhâ àûc.å Vicå pá dngå caác àùåc àimí phaãi àaåt àûúåc sûå cên àöëi húåp lyá giûäa caác àõnh tñnh cú bnã v âcaác chuêín mûåc k ëtoaán phuâ hpå thûngâ mang liå caác boá coá tiâ hñc nh tunr g àùåc àiïím àõnh tñnh. th cå vaâ àûcå trònh baây roä rnâg. Àïí àaãm baão viïåc trònh baây thöng tin àûúåc Caác àùåc àiïím àõnh tñnh cú baãn: roä raâng thò viïåc khöng cöng böë vêîn töët hún laâ cöng böë thöng tin sai lïåch. Vò vêåy khöng coá gò G Tñnh thñch húåp: Thöng tin laâ thñch húåp laå, khi möåt doanh nghiïåp khöng tuên thuã caác khi noá aãnh hûúãng túái caác quyïët àõnh kinh yïu cêìu cöng böë thöng tin cuå thïí, viïåc Caác tïë cuãa ngûúâi sûã duång qua viïåc giuáp chuêín mûåc Kïë toaán quöëc tïë thûúâng yïu cêìu nhûäng ngûúâi naây àaánh giaá caác sûå kiïån àaä phaãi cöng böë àêìy àuã sûå viïåc vaâ lyá do khöng àang vaâ seä xaãy ra hoùåc giuáp xaác nhêån tuên thuã. Hònh 1 cho thêëy tñnh minh baåch hoùåc àiïìu chónh nhûäng àaánh giaá trûúác àûúåc àaãm baão nhû thïë naâo thöng qua Quy àêy cuãa hoå. Tñnh thñch húåp cuãa thöng tin chõu sûå taác àöång cuãa chñnh baãn chêët vaâ àõnh chung vïì caác chuêín mûåc kïë toaán quöëc tïë. 3
14. CHÛÚNG 1 G TÑNH MINH BAÅCH TRONG CAÁC BAÁO CAÁO TAÂI CHÑNH HÒNH 1 TÑNH MINH BAÅCH TRONG CAÁC BAÁO CAÁO TAÂI CHÑNH MUÅC ÀÑCH CUÃA CAÁC BAÁO CAÁO TAÂI CHÑNH Àïí trònh baây trung thûåc vïì: G Tònh traång taâi chñnh. G Kïët quaã hoaåt àöång taâi chñnh. G Caác luöìng lûu chuyïín tiïìn tïå. TÑNH MINH BAÅCH VAÂ TRÒNH BAÂY TRUNG THÛÅC G Trònh baây trung thûåc bùçng caách cung cêëp thöng tin hûäu ñch (cöng böë àêìy àuã) àaãm baão tñnh minh baåch. G Trònh baây thoaã àaáng coá têìm quan troång ngang vúái tñnh minh baåch. MUÅC ÀÑCH TIÏËP THEO CUÃA CAÁC BAÁO CAÁO TAÂI CHÑNH G Àïí àaãm baão tñnh minh bchå thöng qua viïåc trònh baây trung thûåc thöng tin hûäu ñch (cöng b ëàêìy àuã) cho viïåc ra quyïët àõnh. CAÁC TÑNH CHÊËT CUÃA THÖNG TIN HÛÄU ÑCH G Tñnh thñch húåp Haån chïë = baãn chêët = têìm quan troång G Àöå tin cêåy = trònh baây trung thûåc Giúái haån thúâi gian = coi troång nöåi dung hún hònh thûác = trung lêåp Lúåi ñch so vúái chi phñ = thêån troång = hoaân chónh Cên àöëi giûäa caác àùåc àiïím àõnh tñnh G Tûúng thñch G Dïî hiïíu CAÁC GIAÃ ÀÕNH CÚ BAÃN Dûåa trïn cú súã tñch luyä Khaái niïåm tiïëp tuåc hoaåt àöång 4
15. CHÛÚNG 2 QUY ÀÕNH CHUNG VÏÌ VIÏÅC LÊÅP VAÂ TRÒNH BAÂY CAÁC BAÁO CAÁO TAÂI CHÑNH 2.1 CAÁC VÊËN ÀÏÌ ÀÙÅT RA Caác chuêín mûåc kïë toaán phaãi àûúåc lêåp trong khuön khöí caác quy tùæc cú baãn thöëng nhêët àûúåc chêëp nhêån. Quy àõnh chung vïì viïåc lêåp vaâ trònh baây caác baáo caáo taâi chñnh cuãa IASC àaä àûúåc xuêët baãn nùm 1989. Nöåi dung cuãa Quy àõnh naây: G Àûa ra caác khaái niïåm cú baãn cho viïåc lêåp vaâ trònh baây caác baáo caáo taâi chñnh. G Hûúáng dêîn lêåp caác chuêín mûåc trong quaá trònh xêy dûång caác chuêín mûåc kïë toaán. G Giuáp nhûäng ngûúâi lêåp baáo caáo, kiïím toaán viïn vaâ ngûúâi sûã duång trong viïåc giaãi thñch caác Chuêín mûåc kïë toaán quöëc tïë vaâ xûã lyá nhûäng vêën àïì chûa àûúåc àûa vaâo IAS. 2.2 PHAÅM VI AÁP DUÅNG Quy àõnh naây khöng phaãi laâ chuêín mûåc, noá húåp nhêët: G Caác muåc tiïu cuãa caác baáo caáo taâi chñnh (xem àoaån 2.3.1). G Caác àùåc àiïím àõnh tñnh cuãa caác baáo caáo taâi chñnh (xem àoaån 2.3.4). G Caác thaânh phêìn cuãa baáo caáo taâi chñnh (xem àoaån 2.3.6 vaâ 2.3.7). G Caác khaái niïåm vïì vöën vaâ baão toaân vöën (xem àoaån 2.3.10). 2.3 CAÁC KHAÁI NIÏÅM KÏË TOAÁN 2.3.1 Muåc tiïu cuãa caác baáo caáo taâi chñnh laâ cung cêëp thöng tin vïì tònh traång taâi chñnh (baãng cên àöëi taâi saãn), kïët quaã hoaåt àöång (baáo caáo thu nhêåp), vaâ nhûäng thay àöíi vïì tònh hònh taâi chñnh (baáo caáo lûu chuyïín tiïìn tïå) cuãa möåt doanh nghiïåp, hûäu ñch cho nhiïìu àöëi tûúång sûã duång trong viïåc ra caác quyïët àõnh kinh tïë. 2.3.2 Viïåc trònh baây trung thûåc àaåt àûúåc qua viïåc cung cêëp thöng tin hûäu ñch (cöng böë àêìy àuã) trong caác baáo caáo taâi chñnh, nhúâ àoá maâ tñnh minh baåch àûúåc àaãm baão. Nïëu giaã àõnh rùçng viïåc trònh baây thoaã àaáng tûúng àûúng vúái tñnh minh baåch thò coá thïí àûa ra thïm möåt muåc tiïu khaác cuãa caác baáo caáo taâi chñnh: àaãm baão tñnh minh baåch thöng qua viïåc cöng böë àêìy àuã vaâ trònh baây trung thûåc caác thöng tin hûäu ñch cho viïåc ra quyïët àõnh. 2.3.3 Dûúái àêy laâ nhûäng giaã àõnh cú baãn cho caác baáo caáo taâi chñnh: G Dûåa trïn cú súã tñch luyä: Kïët quaã cuãa caác hoaåt àöång kinh doanh vaâ caác sûå kiïån khaác àûúåc ghi nhêån ngay khi chuáng xaãy ra (chûá khöng phaãi khi phaát sinh luöìng tiïìn). Nhûäng sûå kiïån naây àûúåc ghi cheáp laåi vaâ àûa vaâo caác baáo caáo taâi chñnh trong caác kyâ baáo caáo coá caác sûå kiïån. G Khaái niïåm tiïëp tuåc hoaåt àöång: Giaã àõnh rùçng àún võ vêîn tiïëp tuåc hoaåt àöång trong möåt tûúng lai coá thïí dûå àoaán. 2.3.4 Caác àùåc àiïím àõnh tñnh laâ nhûäng tñnh chêët laâm cho caác thöng tin cung cêëp trong caác baáo caáo taâi chñnh trúã nïn hûäu ñch cho ngûúâi sûã duång. Tñnh ph âhp:å Thöng tin ph âhpå nhã hûngã tiá ccá quyïët àõnh kinh t ëcaã ngûiâ s ãduång, gipá cho h åànhá gi áccá s åkinå àaä, àang v âs äxyã ra hocå xcá nhn/àå iuì chónh nh ngä ànhá gi átrûcá àêy caã h.å Tñnh ph âhpå caã thöng tin chõu s ånhã hûngã caã bnã chtë v âtñnh trngå yuë caã thöng tin. G Àöå tin cy:å Thöng tin àaáng tin cêåy khöng mang löîi trngå yuë vaâ phiïën diïån. Noá ph åthucå av âo: I Trònh baây trung thûåc. 5
16. CHÛÚNG 2 G QUY ÀÕNH CHUNG VÏÌ VIÏÅC LÊÅP VAÂ TRÒNH BAÂY CAÁC BAÁO CAÁO TAÂI CHÑNH I Coi troång nöåi dung hún hònh thûác. I Tñnh trung lêåp. I Thêån troång. I Hoaân chónh. I Khaã nùng so saánh: Thöng tin cêìn àûúåc trònh baây nhêët quaán giûäa caác kyâ vaâ giûäa caác doanh nghiïåp àïí ngûúâi sûã duång coá thïí àûa ra nhûäng so saánh trïn nhiïìu khña caånh. I Tñnh dïî hiïíu: Thöng tin cêìn phaãi dïî hiïíu àöëi vúái ngûúâi sûã duång - nhûäng ngûúâi coá kiïën thûác cú baãn vïì kinh doanh, kinh tïë vaâ kïë toaán vaâ muöën nghiïn cûáu thöng tin. 2.3.5Dûúái àêy laâ nhûäng haån chïë àöëi vúái viïåc cung cêëp thöng tin phuâ húåp vaâ àaáng tin cêåy: G Haån chïë thúâi gian: Viïåc chêåm trïî khöng àuáng thúâi haån trong viïåc lêåp baáo caáo coá thïí laâm mêët ài tñnh phuâ húåp nhûng laåi laâm tùng thïm àöå tin cêåy. G Chi phñ so vúái lúåi ñch: Lúåi ñch thu àûúåc tûâ thöng tin phaãi lúán hún chi phñ boã ra àïí cung cêëp thöng tin G Cên àöëi giûäa caác àùåc àiïím àõnh tñnh: Cêìn phaãi àaåt àûúåc sûå cên àöëi giûäa caác àùåc tñnh àïí àaáp ûáng muåc àñch cuãa caác baáo caáo taâi chñnh. Viïåc aáp duång caác àùåc àiïím àõnh tñnh cú baãn vaâ caác chuêín mûåc kïë toaán phuâ húåp thûúâng mang laåi tñnh trung thûåc vaâ trònh baây húåp lyá cho caác baáo caáo taâi chñnh. 2.3.6Nhûäng yïëu töë sau àêy coá liïn quan trûåc tiïëp túái viïåc àaánh giaá tònh traång taâi chñnh: G Taâi saãn coá: Nhûäng nguöìn do doanh nghiïåp kiïím soaát coá àûúåc tûâ kïët quaã hoaåt àöång trûúác àêy vaâ laâ nguöìn maâ tûâ àoá doanh nghiïåp hy voång seä thu àûúåc caác lúåi ñch kinh tïë. G Taâi saãn núå: Nhûäng nghôa vuå núå hiïån taåi cuãa möåt doanh nghiïåp hònh thaânh tûâ caác hoaåt àöång trong quaá khûá, viïåc thanh toaán caác khoaãn naây laâm mêët ài caác lúåi ñch kinh tïë cuãa doanh nghiïåp. G Vöën chuã súã hûäu: Taâi saãn coá trûâ ài caác khoaãn núå (thûúâng àûúåc goåi laâ caác nguöìn vöën chuã súã hûäu). 2.3.7Nhûäng yïëu töë sau àêy liïn quan trûåc tiïëp àïën viïåc àaánh giaá kïët quaã hoaåt àöång: G Thu nhêåp: Caác lúåi ñch kinh tïë tùng lïn dûúái hònh thûác luöìng thu hoùåc tùng taâi saãn, hoùåc giaãm núå dêîn túái tùng vöën chuã súã hûäu (chûá khöng phaãi caác khoaãn tùng àoáng goáp cuãa chuã súã hûäu). Thu nhêåp bao göìm doanh thu vaâ caác khoaãn thu àûúåc. G Chi phñ: Giaãm lúåi ñch kinh tïë dûúái daång luöìng chi hoùåc giaãm giaá trõ taâi saãn hoùåc phaát sinh núå dêîn túái giaãm vöën chuã súã hûäu (khöng phaãi caác khoaãn giaãm do phên chia cho caác chuã súã hûäu). 2.3.8Möåt yïëu töë phaãi àûúåc cöng nhêån trong caác baáo caáo taâi chñnh khi: G Doanh nghiïåp coá khaã nùng mêët ài hoùåc thu vaâo bêët kyâ möåt lúåi ñch kinh tïë naâo trong tûúng lai liïn quan túái yïëu töë naây; vaâ G Yïëu töë naây coá giaá trõ hoùåc chi phñ coá thïí tñnh toaán àûúåc möåt caách àaáng tin cêåy. 2.3.9Nhûäng cú súã sau àêy àûúåc sûã duång àïí àaánh giaá caác yïëu töë cuãa baáo caáo taâi chñnh: G Chi phñ ban àêìu. G Chi phñ hiïån taåi. G Giaá trõ thuêìn coá thïí thûåc hiïån (thanh toaán). G Giaá trõ hiïån taåi. 2.3.10Caác khaái niïåm vïì vöën vaâ baão toaân vöën bao göìm: G Vöën taâi chñnh: Vöën àöìng nghôa vúái taâi saãn thuêìn/vöën chuã súã hûäu; noá àûúåc ào bùçng àún võ tiïìn tïå danh nghôa. Lúåi nhuêån thïí hiïån khoaãn tùng vöën bùçng tiïìn danh nghôa trong kyâ. G Vöën vêåt chêët: Vöën àûúåc xem laâ nùng lûåc hoaåt àöång; noá àûúåc ào bùçng khaã nùng saãn xuêët. Lúåi nhuêån thïí hiïån sûå tùng lïn trong khaã nùng saãn xuêët trong kyâ. 6
17. CHÛÚNG 2 G QUY ÀÕNH CHUNG VÏÌ VIÏÅC LÊÅP VAÂ TRÒNH BAÂY CAÁC BAÁO CAÁO TAÂI CHÑNH NGHIÏN CÛÁU TÒNH HUÖËNG QUYÀÕNHCHUNGVÏÌVIÏÅCLÊÅPVAÂTRÒNHBAÂYCAÁCBAÁOCAÁOTAÂICHÑNH Cöng ty Chemco Inc. saãn xuêët caác saãn phêím hoaá chêët vaâ tiïu thuå trong nûúác. Cöng ty muöën múã röång thõ trûúâng vaâ xuêët khêíu möåt söë saãn phêím ra nûúác ngoaâi. Giaám àöëc taâi chñnh thêëy rùçng viïåc tuên thuã caác yïu cêìu quöëc tïë vïì möi trûúâng laâ àiïìu kiïån quan troång àïí baán saãn phêím ra nûúác ngoaâi. Mùåc duâ trong thúâi gian trûúác àêy cöng ty àaä àûa vaâo thûåc hiïån möåt söë chñnh saách vïì möi trûúâng nhûng roä raâng viïåc kiïím tra möi trûúâng thûúâng xuyïn laâ möåt thöng lïå vaâ seä töën keám khoaãng 120.000 àöla. Viïåc kiïím tra bao göìm: G Xem xeát toaân böå caác chñnh saách vïì möi trûúâng. G Phên tñch chi tiïët viïåc tuên thuã nhûäng chñnh saách naây. G Baáo caáo àûa ra khuyïën nghõ chi tiïët vïì nhûäng thay àöíi vïì chñnh saách vaâ vïì vêåt chêët cêìn thiïët àïí àaáp ûáng yïu cêìu quöëc tïë. Giaám àöëc taâi chñnh cuãa Chemco Inc. gúåi yá rùçng khoaãn 120.000 àöla trïn coá thïí vöën hoáa thaânh taâi saãn vaâ sau àoá àûúåc xoáa ài tûúng ûáng vúái caác khoaãn doanh thu coá àûúåc tûâ caác hoaåt àöång xuêët khêíu àïí thu nhêåp àûúåc khúáp vúái chi phñ seä phaát sinh. Chi phñ liïn quan túái kiïím tra möi trûúâng coá thïí àïí ghi nhêån sau theo khaái niïåm àöëi chiïëu. Tuy nhiïn, viïåc aáp duång khaái niïåm àöëi chiïëu theo Quy àõnh chung khöng cho pheáp ghi nhêån möåt söë khoaãn muåc trong baãng töíng kïët taâi saãn khöng theo àuáng àõnh nghôa vïì caác yïëu töë cuãa baáo caáo taâi chñnh. Àïí ghi nhêån chi phñ kiïím tra nhû möåt taâi saãn thò cêìn phaãi àaáp ûáng caã hai tiïu chñ: G àõnh nghôa vïì taâi saãn, vaâ G tiïu chñ ghi nhêån taâi saãn Àïí nhûäng chi phñ liïn quan túái kiïím tra möi trûúâng àaáp ûáng àõnh nghôa vïì taâi saãn (xem àoaån 2.3.6), caác àiïìu kiïån sau phaãi àûúåc àaáp ûáng: (i) Chi phñ phaãi laâ nguöìn vöën do Chemco Inc. kiïím soaát vaâ laâ chi phñ thûåc sûå phaát sinh. (ii) Taâi saãn phaãi laâ kïët quaã cuãa hoaåt àöång giao dõch hoùåc sûå kiïån phaát sinh tûâ trûúác, tûác laâ kiïím tra möi trûúâng. (iii) Taâi saãn phaãi àûúåc dûå tñnh laâ coá khaã nùng mang laåi lúåi ñch kinh tïë trong tûúng lai cho cöng ty, tûác laâ doanh thu haâng xuêët khêíu. Caác yïu cêìu (i) vaâ (ii) àûúåc àaáp ûáng. Tuy nhiïn coân coá nhûäng vêën àïì liïn quan àïën yïu cêìu (iii). Cöng ty Chemco Inc. mong muöën xuêët khêíu saãn phêím cuãa mònh. Chó mong muöën khöng thöi thò chûa phaãi laâ bùçng chûáng àuã àïí thoaã maän yïu cêìu naây. Cöng ty khöng thïí chuyïín thaânh vöën nhûäng chi phñ naây do khöng coá nhûäng àún àùåt haâng cöë àõnh vaâ khöng phên tñch chi tiïët vïì caác lúåi ñch kinh tïë mong àúåi. Àïí ghi nhêån caác chi phñ laâ möåt taâi saãn trong baãng töíng kïët taâi saãn thò tiïu chñ cöng nhêån (xem àoaån 2.3.8) phaãi àûúåc tuên thuã laâ: G Chi phñ cho taâi saãn phaãi coá chi phñ coá thïí tñnh toaán àûúåc möåt caách àaáng tin cêåy. G Coá khaã nùng thu àûúåc caác lúåi ñch kinh tïë trong tûúng lai. Àïí tñnh toaán húåp lyá giaá trõ kïët chuyïín cuãa taâi saãn, cöng ty phaãi chûáng toã àûúåc rùçng caác chi phñ phaát sinh thïm seä mang laåi lúåi ñch kinh tïë sau naây. Tuy nhiïn, yïu cêìu thûá hai laåi laâm naãy sinh vêën àïì do khöng àuã bùçng chûáng cho thêëy coá thïí thu àûúåc lúåi ñch kinh tïë vaâ vò vêåy, möåt lêìn nûäa laâm cho chi phñ khöng àuã tiïu chuêín àûúåc vöën hoaá thaânh taâi saãn. 7
18. CHÛÚNG 3 TRÒNH BAÂY CAÁC BAÁO CAÁO TAÂI CHÑNH (IAS 1) 3.1 VÊËN ÀÏÌ ÀÙÅT RA: Muåc àñch àûa ra chuêín mûåc naây laâ àïí quy àõnh cho viïåc trònh baây caác baáo caáo taâi chñnh phuåc vuå muåc àñch chung àïí àaãm baão tñnh so saánh. Chuêín mûåc naây àûa ra: G Nhûäng yïu cêìu chung vïì viïåc trònh baây. G Hûúáng dêîn vïì mùåt cêëu truác. G Nhûäng nöåi dung töëi thiïíu cêìn coá. G Hûúáng dêîn tuên thuã IAS. G Hûúáng dêîn khöng aáp duång IAS. 3.2 PHAÅM VI AÁP DUÅNG: Chuêín mûåc naây àûúåc sûã duång àïí trònh baây têët caã caác baáo caáo taâi chñnh phuåc vuå muåc àñch chung, àûúåc lêåp vaâ trònh baây theo IAS vaâ khöng àûúåc xêy dûång àïí àaáp ûáng nhu cêìu thöng tin cuå thïí cuãa ngûúâi sûã duång. SIC-2 hûúáng dêîn cho viïåc aáp duång lêìn àêìu caác IAS. 3.3 KHAÁI NIÏÅM KÏË TOAÁN 3.3.1Caác baáo caáo taâi chñnh phaãi cung cêëp thöng tin vïì tònh traång taâi chñnh, kïët quaã hoaåt àöång taâi chñnh cuäng nhû lûu chuyïín tiïìn tïå cuãa möåt doanh nghiïåp coá ñch cho viïåc ra quyïët àõnh kinh tïë. 3.3.2 Ban giaám àöëc vaâ/hoùåc caác cú quan quaãn lyá khaác chõu traách nhiïåm lêåp vaâ trònh baây caác baáo caáo taâi chñnh 3.3.3 Hïå thöëng àêìy àuã caác baáo caáo taâi chñnh bao göìm: G Baãng töíng kïët taâi saãn. G Baáo caáo thu nhêåp. G Thay àöíi vöën chuã súã hûäu. G Baáo caáo lûu chuyïín tiïìn tïå. G Caác chïë àöå kïë toaán vaâ caác thuyïët minh. Ngoaâi caác baáo caáo taâi chñnh, caác àún võ thûúâng àûúåc khuyïën khñch cung cêëp caác thöng tin taâi chñnh vaâ phi taâi chñnh khaác coá liïn quan. 3.3.4 Ban giaám àöëc cêìn tñnh àïën têët caã caác yïu cêìu chung dûúái àêy khi cêìn trònh baây caác baáo caáo taâi chñnh: G Trònh baây trung thûåc Viïåc naây thûúâng àaåt àûúåc khi aáp duång IAS. Chó àûúåc pheáp khöng aáp duång khi viïåc aáp duång chuêín mûåc kïë toaán dêîn àïën nhûäng baáo caáo taâi chñnh sai lïåch. G Tuên thuã IAS Nhûäng khña caånh sau cêìn àûúåc nïu: I Viïåc tuên thuã IAS cêìn àûúåc cöng böë. I Viïåc tuên thuã têët caã caác yïu cêìu cuãa tûâng chuêín mûåc laâ bùæt buöåc. 8
19. CHÛÚNG 3 G TRÒNH BAÂY CAÁC BAÁO CAÁO TAÂI CHÑNH IAS 1 I Viïåc cöng böë khöng thïí biïån minh àûúåc cho viïåc haåch toaán sai. I Viïåc tuên thuã theo IAS trûúác quy àõnh phaãi àûúåc nïu ra. I B të k âkhonã noâ khöng pá dngå IAS vò m cå àñch trònh byâ trung thcå àuì phiã àûcå cöng b ëcih tit.ë G Chïë àöå kïë toaán Chïë àöå kïë toaán àûúåc aáp duång phaãi theo yïu cêìu cuãa IAS. Möåt doanh nghiïåp phaãi xêy dûång cho mònh möåt chïë àöå phuâ húåp vaâ tin cêåy nïëu khöng coá IAS (SIC-18). Hai yïëu töë sau laâ nhûäng giaã àõnh cú baãn cho caác baáo caáo taâi chñnh; xem chi tiïët hún úã Chûúng 2 G Khaái niïåm tiïëp tuåc hoaåt àöång Caác baáo caáo taâi chñnh phaãi àûúåc trònh baây trïn cú súã tiïëp tuåc hoaåt àöång trûâ khi coá khaã nùng laâ möåt àún võ seä bõ thanh lyá hoùåc ngûâng kinh doanh. Nïëu khöng àûúåc trònh baây trïn cú súã tiïëp tuåc hoaåt àöång, thò phaãi cöng böë vaâ àûa ra lyá do taåi sao khöng sûã duång nguyïn tùæc naây. Nhûäng vêën àïì chûa chùæc chùæn liïn quan àïën khaái niïåm tiïëp tuåc hoaåt àöång cuäng cêìn àûúåc nïu roä. G Cú súã döìn tñch Sûã duång cú súã döìn tñch cho viïåc trònh baây, ngoaåi trûâ baáo caáo lûu chuyïín tiïìn tïå. G Tñnh nhêët quaán trong trònh baây Viïåc trònh baây vaâ phên loaåi caác khoaãn muåc phaãi àûúåc duy trò giûäa caác kyâ baáo caáo, trûâ trûúâng húåp viïåc thay àöíi giuáp cho trònh baây àûúåc húåp lyá hún hoùåc do yïu cêìu cuãa IAS. G Tñnh troång yïëu vaâ têåp húåp Caác khoaãn khöng chuã yïëu coá cuâng baãn chêët vaâ chûác nùng àûúåc pheáp têåp húåp laåi. Khöng àûúåc göåp laåi caác khoaãn troång yïëu. G Buâ trûâ Taâi saãn coá vaâ caác taâi saãn núå khöng àûúåc buâ trûâ cho nhau, trûâ trûúâng húåp àûúåc IAS cho pheáp. Tuy nhiïn, nhûäng khoaãn tùng, giaãm khöng àaáng kïí vaâ chi phñ liïn quan phaát sinh tûâ nhûäng giao dõch hoùåc sûå kiïån tûúng tûå nhau thò coá thïí àûúåc buâ trûâ cho nhau. G Thöng tin so saánh Theo nhûäng nöåi dung sau: I Thöng tin söë liïåu cuãa kyâ trûúác phaãi àûúåc cöng böë. I Àûa vaâo caác thöng tin mö taã vaâ diïîn giaãi liïn quan. I Phên loaåi laåi thöng tin so saánh khi viïåc phên loaåi caác khoaãn muåc àûúåc sûãa àöíi, tûác laâ phaãi cöng böë baãn chêët, söë lûúång vaâ lyá do. 3.4 CÖNG BÖË 3.4.1 Xaác àõnh vaâ kyâ baáo caáo G Caác baáo caáo taâi chñnh cêìn phaãi àûúåc phên biïåt vúái caác thöng tin khaác. G Tûâng böå phêån cêëu thaânh phaãi àûúåc xaác àõnh roä. G Chuã yïëu phaãi trònh baây: I Tïn cuãa doanh nghiïåp baáo caáo. I Baáo caáo cuãa doanh nghiïåp hay cuãa têåp àoaân. I Ngaây baáo caáo vaâ kyâ baáo caáo. I Àún võ tiïìn tïå theo baáo caáo. I Mûác àöå chñnh xaác. G Töëi thiïíu phaãi coá baáo caáo nùm. G Caác baáo caáo phaãi àûúåc àûa ra àuáng thúâi haån (trong voâng 6 thaáng kïí tûâ ngaây baáo caáo). 3.4.2Baãng töíng kïët taâi saãn Cung cêëp thöng tin vïì tònh traång taâi chñnh. 9
20. CHÛÚNG 3 G TRÒNH BAÂY CAÁC BAÁO CAÁO TAÂI CHÑNH IAS 1 Phên biïåt lûu àöång vaâ daâi haån G Doanh nghiïåp coá thïí lûåa choån caách phên loaåi naây cho taâi saãn coá vaâ taâi saãn núå. G Nïëu khöng lûåa choån caách phên loaåi naây thò taâi saãn coá vaâ núå phaãi àûúåc trònh baây theo trònh tûå bao quaát vïì tñnh thanh khoaãn. G Chia caác khoaãn coá thïí thu höìi hoùåc thanh toaán trong voâng hoùåc sau 12 thaáng. Taâi saãn lûu àöång G Taâi saãn lûu àöång göìm coá: I Tiâ snã d åtñnh s äàûcå th cå hinå - hocå gi äà íbná hocå tiïu th åtrong chu k âkinh doanh thöng thûnâg. I Taâi saãn àûúåc giûä chuã yïëu cho giao dõch hoùåc giûä trong möåt thúâi haån ngùæn vaâ dûå tñnh seä àûúåc thûåc hiïån trong voâng 12 thaáng. I Tiïìn mùåt hoùåc caác taâi saãn tûúng àûúng khöng bõ haån chïë sûã duång. Núå ngùæn haån G Caác khoaãn núå ngùæn haån göìm coá: I Núå coá dûå tñnh àûúåc thanh toaán trong chu kyâ kinh doanh thöng thûúâng. I Núå àïën haån thanh toaán trong voâng 12 thaáng. G Caác khoaãn núå daâi haån phaãi traã laäi àûúåc thanh toaán trong voâng 12 thaáng cuäng coá thïí àûa vaâo núå daâi haån nïëu: I Thúâi haån ban àêìu trïn 12 thaáng. I Coá yá àõnh àaão núå. I YÁàõnh àoá àûúåc ghi nhêån theo thoaã thuêån. Thöng tin töëi thiïíu trïn baãng töíng kïët taâi saãn Taâi saãn, nhaâ xûúãng, thiïët bõ Lúåi ñch thiïíu söë Caác khoaãn núå daâi haån phaãi traã laäi Taâi saãn vö hònh Tiïìn mùåt vaâ taâi saãn C cá khonã phiã thu thûúng m iå tûúng àûúng tiïìn mùåt vaâ phaãi thu khaác Taâi saãn taâi chñnh Caác khoaãn phaãi traãâ Vöën àaä phaát haânh thûúng maåi vaâ phaãi traã khaác Caác khoaãn àêìu tû tñnh theo Núå thuïë Caác quyä dûå trûä phûúng phaáp vöën chuã súã hûäu Taâi saãn thuïë Haâng töìn kho Caác khoaãn trñch lêåp dûå phoâng Caác thöng tin khaác trïn baãng töíng kïët hoùåc trong thuyïët minh G Caác khoaãn muåc khaác úã cêëp chi tiïët hún. G Caác khoaãn phaãi traã (cho ai vaâ tûâ ai): I Cöng ty meå. I Caác cöng ty con. I Caác àún võ liïn kïët. I Caác bïn liïn quan. G Àöëi vúái tûâng haång muåc vöën cöí phêìn: I Söë cöí phêìn àûúåc pheáp phaát haânh. I Söë cöí phêìn àaä phaát haânh vaâ àaä àûúåc thanh toaán àuã. I Söë cöí phêìn àaä phaát haânh nhûng chûa thanh toaán àuã. I Mïånh giaá cöí phiïëu, hoùåc ghi khöng coá mïånh giaá. I Cên àöëi söë cöí phêìn vaâo àêìu vaâ cuöëi nùm. I Quyïìn, ûu àaäi vaâ haån chïë. I Do doanh nghiïåp, chi nhaánh hoùåc caác àún võ liïn kïët giûä. I Dûå trûä àïí phaát haânh dûúái daång quyïìn lûåa choån vaâ húåp àöìng baán. G Baãn chêët vaâ muåc àñch cuãa tûâng khoaãn dûå trûä. I Nhûäng cöí àöng coá cöí tûác chûa àûúåc chñnh thûác chêëp thuêån thanh toaán. I Lûúång cöí tûác ûu àaäi tñch luyä chûa àûúåc ghi nhêån. 3.4.3 Baáo caáo thu nhêåp Cung cêëp thöng tin vïì kïët quaã hoaåt àöång. 10
21. CHÛÚNG 3 G TRÒNH BAÂY CAÁC BAÁO CAÁO TAÂI CHÑNH IAS 1 Thöng tin töëi thiïíu trïn baáo caáo thu nhêåp Doanh thu Chi phñ thuïë Kïët quaã hoaåt àöång saãn xuêët kinh doanh Löî, laäi tûâ caác hoaåt àöång thöng thûúâng Chi phñ taâi chñnh Caác khoaãn bêët thûúâng Phên chia laäi/löî cuãa caác àún võ liïn kïët vaâ liïn doanh theo vöën chuã súã hûäu Lúåi ñch thiïíu söë Löî hoùåc laäi roâng cuãa caã kyâ Caác thöng tin khaác trïn baáo caáo hoùåc trong thuyïët minh G Phên tñch chi phñ theo baãn chêët vaâ chûác nùng (xem nghiïn cûáu tònh huöëng). G Nïëu phên loaåi theo chûác nùng thò phaãi cöng böë: I Chi phñ khêëu hao taâi saãn hûäu hònh. I Chi phñ hao moân taâi saãn vö hònh. I Chi phñ cho nhên viïn. G Cöí tûác traã cho tûâng cöí phiïëu àûúåc cöng böë hoùåc àûúåc dûå tñnh. 3.4.4 Thay àöíi trong baáo caáo vöën chuã súã hûäu Phaãn aánh thöng tin vïì viïåc tùng/giaãm taâi saãn thuêìn. Thöng tin töëi thiïíu trong baáo caáo thay àöíi vöën chuã súã hûäu G Löî/laäi roâng trong kyâ. G Thu nhêåp, chi phñ, laäi, löî tñnh trûåc tiïëp vaâo vöën chuã súã hûäu. G AÃnh hûúãng cuãa nhûäng thay àöíi trong chïë àöå kïë toaán. G AÃnh hûúãng cuãa viïåc chónh sûãa caác löîi cú baãn. Caác thöng tin khaác trònh baây trong baáo caáo hoùåc trong thuyïët minh G Caác giao dõch vöën vúái caác chuã súã hûäu vaâ caác khoaãn phên chia cho caác chuã súã hûäu. G Cên àöëi söë dû lúåi nhuêån tñch luyä hoùåc löî vaâo àêìu vaâ cuöëi kyâ. G Cên àöëi söë kïët chuyïín cuãa tûâng loaåi vöën, laäi cöí phêìn vaâ tûâng khoaãn dûå trûä vaâo àêìu vaâ cuöëi kyâ. 3.4.5 Baáo caáo lûu chuyïín tiïìn tïå xem IAS 7 (Chûúng 5). 3.4.6 Chïë àöå kïë toaán vaâ thuyïët minh Cung cêëp nhûäng thöng tin sau: G Cú súã lêåp vaâ caác chïë àöå kïë toaán àûúåc lûåa choån. G Thöng tin theo yïu cêìu IAS nhûng khöng àûúåc trònh baây trong baáo caáo taâi chñnh. G Caác thöng tin khaác giuáp yïu cêìu viïåc trònh baây trung thûåc. Cêëu truác G Trònh baây möåt caách hïå thöëng G Àöëi chiïëu caác khoaãn giûäa baáo caáo taâi chñnh vaâ trong baãn thuyïët minh. Trònh baây caác chïë àöå kïë toaán G Cú súã tñnh toaán àûúåc sûã duång trong khi lêåp baáo caáo taâi chñnh. G Tûâng chïë àöå kïë toaán àûúåc sûã duång, ngay caã nïëu khöng coá trong IAS hiïån haânh. Caác thöng tin cêìn cöng böë khaác G Àõa chó cuãa doanh nghiïåp. G Hònh thûác phaáp lyá cuãa doanh nghiïåp. G Nûúác thaânh lêåp. G Vùn phoâng/àõa chó àùng kyá kinh doanh. G Tñnh chêët hoaåt àöång/caác hoaåt àöång chñnh. G Tïn cuãa cöng ty meå vaâ cöng ty kiïím soaát. 11
22. CHÛÚNG 3 G TRÒNH BAÂY CAÁC BAÁO CAÁO TAÂI CHÑNH IAS 1 NGHIÏN CÛÁU TÒNH HUÖËNG TRÒNH BAÂY BAÁO CAÁO TAÂI CHÑNH Elrali Inc. laâ möåt doanh nghiïåp chïë taåo. Dûúái àêy laâ baãng boám tùæt thu nhêåp vaâ chi phñ cuãa nùm taâi chñnh, kïët thuác ngaây 31 thaáng 3/20x7: Àöla Doanh thu göåp 7.500.000 Chi phñ baán haâng thaânh phêím 3.995.100 Nguyïn liïåu àaä sûã duång 910.100 Nhên cöng 1.200.00 Chi phñ saãn xuêët chung biïën àöíi àaä phên böí 800.000 Chi phñ saãn xuêët chung cöë àõnh àaä phên böí 845.000 Nguyïn liïåu àoáng goái 310.000 Chi phñ haâng thaânh phêím àaä àûúåc saãn xuêët 4.065.100 Haâng thaânh phêím töìn kho àêìu kyâ 70.000 Haâng thaânh phêím töìn kho cuöëi kyâ (140.000) Chi phñ phên phöëi 718.000 Chi phñ haânh chñnh 929.000 Caác chi phñ hoaåt àöång khaác 587.100 Thu nhêåp àêìu tû 124.800 Thu nhêåp cho thuï 17.000 Chi phñ taâi chñnh 234.000 Giaãm trûâ chi phñ nguyïn vêåt liïåu sang giaá trõ thuêìn coá thïí thûåc hiïån 25.000 Chi phñ saãn xuêët chung cöë àõnh thu höìi laåi 41.000 Nguyïn vêåt liïåu döi dû bêët thûúâng 15.000 Chi phñ thuïë thu nhêåp 319.700 Lúåi nhuêån bêët thûúâng 43.100 Chi phñ khêëu hao àûúåc tñnh vaâo chi phñ saãn xuêët chung cöë àõnh vúái töíng söë laâ 418.000 àöla vaâ caác khoaãn tñnh vaâo chi phñ haânh chñnh coá töíng söë 205.000 àöla. Töíng tiïìn lûúng vaâ nhûäng chi phñ khaác cho nhên viïn àûúåc tñnh vaâo chi phñ haânh chñnh vúái söë tiïìn 689.300 àöla. Baãn baáo caáo thu nhêåp dûúái àêy coá thïí àûúåc lêåp theo hai caách phên loaåi khaác nhau vïì chi phñ vaâ thu nhêåp àûúåc IAS 1 cho pheáp (xem àoaån 3.4.3): 12
23. CHÛÚNG 3 G TRÒNH BAÂY CAÁC BAÁO CAÁO TAÂI CHÑNH IAS 1 NGHIÏN CÛÁU TÒNH HUÖËNG TRÒNH BAÂY BAÁO CAÁO TAÂI CHÑNH TIÏËP THEO ELRALI INC. BAÁO CAÁO THU NHÊÅP VAÂ CHI PHÑ CHO NÙM TAÂI CHÑNH KÏËT THUÁC NGAÂY 31/3/20x7 Phên loaåi chi phñ theo chûác nùng Àöla Doanh thu 7.500.000 Chi phñ baán haâng (Pheáp tñnh a) (3.994.100) Lúåi nhuêån göåp 3.505.900 Thu nhêåp hoaåt àöång khaác (Pheáp tñnh b) 141.800 Chi phñ phên phöëi (718.800) Chi phñ haânh chñnh (929.100) Chi phñ hoaåt àöång khaác (587.100) Lúåi nhuêån hoaåt àöång 1.412.700 Chi phñ taâi chñnh (234.000) Lúåi nhuêån trûúác thuïë 1.178.700 Chi phñ thuïë thu nhêåp (319.700) Lúåi nhuêån sau thuïë tûâ hoaåt àöång thöng thûúâng 859.000 Khoaãn bêët thûúâng 43.100 Lúåi nhuêån roâng trong kyâ 902.100 ELRALI INC. BAÁO CAÁO THU NHÊÅP CUÃA NÙM TAÂI CHÑNH KÏËT THUÁC NGAÂY 31/3/20x7 Phên loaåi chi phñ theo tñnh chêët Àöla Doanh thu 7.500.000 Thu nhêåp hoaåt àöång khaác (Pheáp tñnh b) 141.800 Thay àöíi haâng thaânh phêím töìn kho vaâ saãn phêím dúã dang 70.000 Cöng viïåc do doanh nghiïåp thûåc hiïån vaâ àûúåc chuyïín thaânh vöën (Pheáp tñnh c) 1.186.000 Nguyïn liïåu thö vaâ nhiïn liïåu (Pheáp tñnh d) àaä sûã duång 1.260.100 Chi phñ nhên viïn (Pheáp tñnh e) 1.889.300 Chi phñ khêëu hao (418 + 205) 623.000 Chi phñ hoaåt àöång khaác (Pheáp tñnh f) (1.340.700) Lúåi nhuêån hoaåt àöång 1.412.700 Chi phñ taâi chñnh (234.000) Lúåi nhuêån trûúác thuïë 1.178.700 Chi phñ thuïë thu nhêåp 319.700 Lúåi nhuêån sau thuïë tûâ hoaåt àöång thöng thûúâng 859.000 Khoaãn bêët thûúâng 43.100 Lúåi nhuêån roâng trong kyâ 902.100 13
24. CHÛÚNG 3 G TRÒNH BAÂY CAÁC BAÁO CAÁO TAÂI CHÑNH IAS 1 NGHIÏN CÛÁU TÒNH HUÖËNG TRÒNH BAÂY BAÁO CAÁO TAÂI CHÑNH TIÏËP THEO TÑNH TOAÁN a. Chi phñ baán haâng Söë coá sùén 3.995.100 Àiïìu chónh giaãm xuöëng giaá trõ thuêìn coá thïí thûåc hiïån 25.000 Thu höìi chi phñ saãn xuêët cöë àõnh (41.000) Nguyïn vêåt liïåu döi dû bêët thûúâng 15.000 3.994.100 b. Thu nhêåp hoaåt àöång khaác Thu nhêåp àêìu tû 124.800 Thu nhêåp cho thuï 17.000 141.800 c. Cöng viïåc àaä thûåc hiïån vaâ àûúåc vöën hoáa Chi phñ saãn xuêët chung biïën àöíi 800.000 Chi phñ saãn xuêët chung cöë àõnh (845-41) 804.000 Khêëu hao cöng böë riïng (418.000) 1.186.000 d. Nguyïn vêåt liïåu àaä sûã duång Nguyïn liïåu àaä sûã duång 910.100 Nguyïn liïåu àoáng goái 310.000 Àiïìu chónh giaãm xuöëng giaá trõ thuêìn coá thïí thûåc hiïån 25.000 Dû thûâa bêët thûúâng 15.000 1.260.100 e. Chi phñ nhên viïn Nhên cöng 1.200.000 Chi phñ nhên viïn khaác 689.300 1.899.300 f. Chi phñ hoaåt àöång khaác Chi phñ phên phöëi sùén coá 718.000 Chi phñ haânh chñnh sùén coá 929.100 Chi phñ hoaåt àöång sùén coá 587.100 Chi phñ nhên viïn nïu trong pheáp tñnh e (689.300) Khêëu hao trònh baây riïng (205.500) 1.340.700 14
25. CHÛÚNG 4 HAÂNG TÖÌN KHO (IAS 2) 4.1 VÊËN ÀÏÌ ÀÙÅT RA Caách haåch toaán haâng töìn kho theo hïå thöëng chi phñ ban àêìu àaä àûúåc qui àõnh. Vêën àïì cú baãn laâ tñnh toaán chi phñ haâng töìn kho àûúåc ghi nhêån laâ taâi saãn vaâ àûúåc vaâo kïët chuyïín cho túái khi caác khoaãn doanh thu tûúng ûáng àûúåc thûåc hiïån theo khaái niïåm àöëi chiïëu. 4.2 PHAÅM VI AÁP DUÅNG Chuêín mûåc naây quy àõnh cho têët caã haâng töìn kho laâ taâi saãn, göìm: G giûä àïí baán trong quaá trònh hoaåt àöång kinh doanh thöng thûúâng, hoùåc G trong quaá trònh saãn xuêët àïí baán, hoùåc G dûúái daång nguyïn liïåu hoùåc haâng cung cêëp àûúåc tiïu thuå trong quaá trònh saãn xuêët hoùåc cung cêëp dõch vuå. Àöëi vúái nhaâ cung cêëp dõch vuå, haâng töìn kho göìm coá chi phñ dõch vuå coá khoaãn doanh thu tûúng ûáng chûa àûúåc ghi nhêån (chùèng haån nhû caác cöng viïåc àang tiïën haânh cuãa kiïím toaán viïn, nhaâ thiïët kïë hoùåc luêåt sû). 4.3 HAÅCH TOAÁN KÏË TOAÁN 4.3.1 Haâng töìn kho phaãi àûúåc tñnh toaán vúái mûác thêëp hún giûäa chi phñ hoùåc giaá trõ roâng coá thïí thûåc hiïån theo nguyïn tùæc thêån troång. 4.3.2 Chi phñ haâng hoaá bao göìm têët caã chi phñ mua, chi phñ chuyïín àöíi, vaâ caác chi phñ khaác phaát sinh trong quaá trònh chuyïín haâng töìn kho sang àõa àiïím vaâ tònh traång hiïån taåi: G Chi phñ mua, vñ duå nhû giaá mua vaâ chi phñ nhêåp khêíu. G Chi phñ chuyïín àöíi, laâ: I Nhên cöng trûåc tiïëp. I Chi phñ saãn xuêët chung. I Chi phñ chung biïën àöíi. I Chi phñ chung cöë àõnh àûúåc phên böí vúái nùng suêët thöng thûúâng. G Caác chi phñ khaác nhû thiïët kïë, chi phñ ài vay,v.v 4.3.3 Chi phñ dõch v åbao gmì ttë c ãccá khoaãn chi phñ liïn quan trcå tipë ànë vicå cung cpë dõch v,å vñ d:å G Haâng coá thïí tiïu thuå. G Nhên cöng vaâ caác chi phñ nhên viïn khaác. G Chi phñ chung coá thïí phên böí. 4.3.4Nhûäng kyä thuêåt dûúái àêy coá thïí àûúåc sûã duång àïí tñnh chi phñ haâng töìn kho: G Chi phñ thûåc tïë G Chi phñ chuêín I Tñnh theo mûác chi phñ thöng thûúâng cuãa nguyïn vêåt liïåu, nhên cöng vaâ cöng suêët. I Kiïím kï thûúâng xuyïn àïí dûå tñnh chi phñ thûåc tïë. G Phûúng phaáp ûúác lûúång I AÁp duång khi thûåc tiïîn khöng sûã duång àûúåc phûúng phaáp chi phñ thûåc tïë. 15
26. CHÛÚNG 4 G HAÂNG TÖÌN KHO IAS 2 I Giaãm giaá trõ doanh thu bùçng mûác lúåi nhuêån biïn göåp àïí tñnh chi phñ. I Phêìn trùm trung bònh àûúåc sûã duång cho tûâng nhoám khoaãn muåc tûúng àöìng. I Tñnh àïën giaá ghi giaãm. 4.3.5 Chi phñ haâng töìn kho thûåc tïë coá thïí aáp duång theo caác cöng thûác tñnh chi phñ sau: G Xaác àõnh cuå thïí. G Chi phñ bònh quên gia quyïìn. G Nhêåp trûúác, xuêët trûúác (FIFO). G Nhêåp sau, xuêët trûúác (LIFO, laâ phûúng phaáp thay thïë khaác àûúåc cho pheáp sûã duång). SIC -1 cho pheáp aáp duång caác cöng thûác chi phñ khaác nhau cho caác nhoám khoaãn muåc coá baãn chêët khaác nhau. 4.3.6Giaá trõ roâng coá thïí thûåc hiïån (NRV) laâ giaá baán dûå tñnh trûâ ài caác chi phñ dûå tñnh àïí hoaân têët vaâ chi phñ baán haâng. Nhûäng ûúác tñnh naây phaãi àûúåc dûåa trïn bùçng chûáng àaáng tin cêåy nhêët vaâo thúâi àiïím àûa ra ûúác tñnh. Muåc àñch giûä haâng töìn kho phaãi àûúåc tñnh àïën khi àûa ra ûúác tñnh. Haâng töìn kho thûúâng àûúåc àiïìu chónh giaãm xuöëng bùçng giaá trõ roâng coá thïí thûåc hiïån theo caác nguyïn tùæc sau: G Theo tûâng khoaãn muåc. G Caác khoaãn muåc tûúng tûå nhau thûúâng àûúåc nhoám laåi. G Tûâng dõch vuå àûúåc haåch toaán nhû möåt khoaãn muåc riïng biïåt. 4.3.7Nhûäng khoaãn muåc sau àêy àûúåc ghi nhêån laâ chi phñ trong baáo caáo thu nhêåp: G Chi phñ haâng töìn kho àaä àûúåc baán ra. G Àiïìu chónh giaãm xuöëng giaá trõ roâng coá thïí thûåc hiïån. G Mêët maát haâng trong kho. G Hao phñ bêët thûúâng. G Chi phñ saãn xuêët chung khöng àûúåc phên böí. 4.4 CÖNG BÖË Nhûäng nöåi dung sau phaãi àûúåc cöng böë trong caác baáo caáo taâi chñnh: G Chïë àöå kïë toaán, bao göìm caã cöng thûác tñnh chi phñ àûúåc sûã duång. G Töíng söë kïët chuyïín cuãa haâng töìn kho vaâ söë lûúång cuãa tûâng loaåi. G Töíng söë haâng töìn kho àûúåc kïët chuyïín theo giaá trõ roâng coá thïí thûåc hiïån. G Töíng söë thûåc hiïån buát toaán àaão àiïìu chónh giaãm. G Trûúâng húåp/sûå kiïån dêîn túái buát toaán àaão àiïìu chónh giaãm. G Haâng töìn kho àem thïë chêëp àaãm baão cho caác khoaãn núå. G Söí kïët chuyïín cuãa khoaãn àiïìu chónh giaãm xuöëng bùçng giaá trõ thûåc hiïån roâng nïëu khoaãn naây coá söë lûúång lúán coá aãnh hûúãng hoùåc tñnh chêët quan troång. G Chi phñ haâng töìn kho àûúåc ghi nhêån laâ chi phñ, hoùåc: Chi phñ hoaåt àöång, aáp duång cho doanh thu, àûúåc ghi nhêån laâ chi phñ, àûúåc phên loaåi theo baãn chêët. G Khi sûã duång LIFO, trònh baây sûå khaác biïåt giûäa söë trïn baãng töíng kïët taâi saãn hoùåc: I söë thêëp hún giûäa chi phñ tñnh theo FIFO hoùåc bònh quên gia quyïìn vaâ giaá trõ coá thïí thûåc hiïån roâng, hoùåc I söë thêëp hún giûäa chi phñ hiïån haânh vaâo cuöëi nùm vaâ giaá trõ coá thïí thûåc hiïån roâng. 16
27. CHÛÚNG 4 G HAÂNG TÖÌN KHO IAS 2 NGHIÏN CÛÁU TÒNH HUÖËNG HAÂNG TÖÌN KHO Arco Inc. laâ möåt cöng ty chïë biïën thûåc phêím. Nhûäng vêën àïì sau coá liïn quan àïën haâng töìn kho cuãa cöng ty: A. Trong nhûäng nùm gêìn àêy cöng ty àaä sûã duång möåt hïå thöëng chi phñ chuêín nhû möåt cöng cuå trúå giuáp cho viïåc quaãn lyá. Nhûäng sai söë trong chi phñ chuêín cho àïën hiïån taåi laâ khöng àaáng kïí vaâ àûúåc xoaá trûåc tiïëp trong caác baáo caáo taâi chñnh phaát haânh haâng nùm. Tuy nhiïn, hai vêën àïì sau àaä xaãy ra trong nùm taâi chñnh kïët thuác ngaây 31/3/20x3: G Sai söë lúán hún rêët nhiïìu do chi phñ nguyïn vêåt liïåu vaâ nhên cöng tùng maånh vaâ saãn xuêët giaãm suát. G Möåt söë lûúång lúán saãn phêím àûúåc saãn xuêët ra nhûng àïën cuöëi nùm chûa baán hïët. Àiïìu naây möåt phêìn laâm cho saãn phêím cuãa cöng ty àûúåc “àõnh giaá quaá cao”. Giöëng nhû trûúác àêy, ban quaãn lyá cuãa cöng ty dûå àõnh xoaá trûåc tiïëp sai söë naây, coi nhû laâ chi phñ àõnh kyâ vaâ xoaá möåt phêìn chi phñ cuãa haâng töìn kho dû thûâa khöng baán hïët. B. Lûúång haâng nguyïn liïåu söcöla töìn kho vaâo cuöëi nùm tûúng ûáng vúái mûác 8 thaáng sûã duång. Mûác töìn kho thûúâng chó tûúng àûúng 2 thaáng sûã duång. Giaá trõ thay thïë hiïån taåi cuãa haâng töìn kho thêëp hún chi phñ ban àêìu. Nhûäng vêën àïì trïn àûúåc xûã lyá nhû sau trong baáo caáo taâi chñnh haâng nùm: A. Caã hai caách haåch toaán àûúåc àïì xuêët àïìu khöng thïí àûúåc chêëp nhêån. G Viïåc xoaá nhûäng khoaãn sai lïåch lúán laâm cho giaá trõ chuêín khöng phuâ húåp vúái chi phñ theo IAS 2 (xem àoaån 4.3.4). Chi phñ chuêín phaãi àûúåc xem xeát thûúâng xuyïn vaâ àiïìu chónh theo àiïìu kiïån hiïån taåi. Chïnh lïåch vïì nguyïn liïåu vaâ nhên cöng phaãi àûúåc phên böí vaâo chi phñ chuêín cho haâng töìn kho. Chïnh lïåch chi phñ saãn xuêët chung do khöng sûã duång hïët cöng suêët, phaãi àûúåc cöng nhêån laâ möåt khoaãn chi phñ trong kyâ hiïån taåi. G Thuêåt ngûä “àõnh giaá quaá cao” laâ tuây yá sûã duång vaâ bêët kyâ viïåc ghi giaãm naâo cuäng chó àûúåc tiïën haânh khi giaá trõ thuêìn coá thïí thûåc hiïån cuãa saãn phêím thêëp hún chi phñ (xem àoaån 4.3.6). B. Nhûäng khoaãn nguyïn vêåt liïåu bêët thûúâng hiïån coá (tûúng àûúng vúái 6 thaáng saãn xuêët) phaãi àûúåc giaãm xuöëng giaá trõ roâng coá thïí thûåc hiïån. Caác nguyïn vêåt liïåu khaác (tûúng àûúng vúái 2 thaáng saãn xuêët) chó àûúåc kïët giaãm xuöëng giaá trõ roâng coá thïí thûåc hiïån khi chi phñ ûúác tñnh cuãa thaânh phêím lúán hún giaá trõ roâng coá thïí thûåc hiïån (xem àoaån 4.3.6). 17
28. CHÛÚNG 5 BAÁO CAÁO LÛU CHUYÏÍN TIÏÌN TÏÅ (IAS 7) 5.1 VÊËN ÀÏÌ ÀÙÅT RA Thöng tin vïì nhûäng thay àöíi tûâ trûúác túái nay vïì tiïìn mùåt vaâ nhûäng taâi saãn tûúng àûúng tiïìn mùåt cuãa möåt doanh nghiïåp cêìn phaãi àûúåc thïí hiïån dûúái hònh thûác baáo caáo lûu chuyïín tiïìn tïå, phên loaåi caác luöìng lûu chuyïín tiïìn tïå trong kyâ baáo caáo theo caác hoaåt àöång kinh doanh, àêìu tû vaâ taâi chñnh. Ngûúâi sûã duång cêìn coá nhûäng thöng tin naây àïí àûa ra àaánh giaá vïì: G Thay àöíi taâi saãn roâng. G Cú cêëu taâi chñnh cuãa doanh nghiïåp. G Khaã nùng thanh toaán vaâ thanh khoaãn cuãa doanh nghiïåp. G Khaã nùng aãnh hûúãng cuãa doanh nghiïåp túái lûúång tiïìn vaâ thúâi gian lûu chuyïín tiïìn. G Khaã nùng taåo nguöìn tiïìn mùåt. G Giaá trõ hiïån taåi cuãa caác doâng tiïìn trong tûúng lai cuãa caác doanh nghiïåp khaác nhau (thöng qua caác mö hònh). 5.2 PHAÅM VI AÁP DUÅNG Têët caã caác doanh nghiïåp àïìu phaãi trònh baây baáo caáo lûu chuyïín tiïìn tïå àïí baáo caáo vïì doâng tiïìn lûu chuyïín trong kyâ baáo caáo theo caách phên loaåi nhû sau: G Hoaåt àöång saãn xuêët kinh doanh: Caác hoaåt àöång taåo doanh thu chñnh vaâ caác hoaåt àöång khaác khöng phaãi laâ àêìu tû hoùåc taâi chñnh. G Hoaåt àöång àêìu tû: Mua hoùåc baán caác loaåi taâi saãn daâi haån vaâ caác khoaãn àêìu tû khaác khöng tñnh trong caác taâi saãn tûúng àûúng tiïìn mùåt. G Hoaåt àöång taâi chñnh: Nhûäng hoaåt àöång laâm thay àöíi quy mö vaâ kïët cêëu vöën chuã súã hûäu vaâ caác khoaãn vay. 5.3 HAÅCH TOAÁN KÏË TOAÁN 5.3.1 Luöìng lûu chuyïín tiïìn tïå bao göìm luöìng thu vaâ luöìng chi cuãa caã tiïìn mùåt vaâ caác taâi saãn tûúng àûúng tiïìn mùåt. 5.3.2 Tiïìn mùåt göìm coá: G Tiïìn mùåt taåi quyä. G Tiïìn gûãi khöng kyâ haån (bao göìm caác khoaãn thêëu chi, ngên haâng coá thïí chi traã ngay). 5.3.3 Caác taâi saãn tûúng àûúng tiïìn mùåt àûúåc gûãi àïí àaáp ûáng caác cam kïët ngùæn haån vïì tiïìn mùåt. Àêy laâ nhûäng khoaãn àêìu tû ngùæn haån coá tñnh thanh khoaãn cao vaâ chuyïín àûúåc ngay thaânh tiïìn mùåt vaâ coá ruãi ro thay àöíi giaá trõ khöng àaáng kïí. 5.3.4 Doâng tiïìn tûâ caác hoaåt àöång kinh doanh àûúåc ghi trûåc tiïëp hoùåc giaán tiïëp (phûúng phaáp trûåc tiïëp thûúâng àûúåc ûa duâng hún theo IAS 7): G Phûúng phaáp trûåc tiïëp I Cöng böë nhûäng khoaãn thu vaâ thanh toaán göåp bùçng tiïìn mùåt theo caác haång muåc chñnh. I Cên àöëi giûäa lúåi nhuêån trûúác thuïë vaâ tiïìn mùåt thu àûúåc tûâ caác hoaåt àöång kinh doanh àaä trònh baây trong thuyïët minh baáo caáo lûu chuyïín tiïìn tïå. G Phûúng phaáp giaán tiïëp: I Laäi/löî trong kyâ àûúåc àiïìu chónh theo: 18
29. CHÛÚNG 5 G BAÁO CAÁO LÛU CHUYÏÍN TIÏÌN TÏÅ IAS 7 I AÃnh hûúãng cuãa caác giao dõch khöng phaãi bùçng tiïìn. I Caác khoaãn traã chêåm hoùåc tñch luyä. I Caác doâng tiïìn àêìu tû hoùåc taâi chñnh. 5.3.5 Doâng tiïìn tûâ caác hoaåt àöång àêìu tû àûúåc ghi nhû sau: G Caác khoaãn thu göåp vaâ caác khoaãn thanh toaán göåp bùçng tiïìn mùåt àûúåc baáo caáo taách biïåt theo caác haång muåc lúán. G Töíng doâng tiïìn thu àûúåc qua viïåc mua hoùåc baán cuãa caác cöng ty con vaâ caác àún võ kinh doanh khaác àûúåc phên loaåi laâ caác khoaãn àêìu tû. 5.3.6 Doâng tiïìn tûâ hoaåt àöång taâi chñnh àûúåc baáo caáo bùçng caách liïåt kï riïng caác khoaãn thu vaâ thanh toaán göåp bùçng tiïìn chuã yïëu. 5.3.7 Nhûäng doâng tiïìn sau àêy phaãi àûúåc baáo caáo theo söë roâng: G Doâng tiïìn thuöåc khaách haâng. G Caác khoaãn quay voâng nhanh, söë lûúång lúán vaâ thúâi haån ngùæn (vñ duå mua baán caác khoaãn àêìu tû). 5.3.8 Nhûäng doâng tiïìn dûúái àêy cuãa möåt töí chûác taâi chñnh coá thïí àûúåc baáo caáo theo söë roâng: G Doâng tiïìn thuöåc khaách haâng. G Caác khoaãn quay voâng nhanh, khöëi lûúång lúán vaâ thúâi haån ngùæn. 5.3.9Dûúái àêy laâ nhûäng nöåi dung liïn quan àïën viïåc trònh baây baáo caáo lûu chuyïín tiïìn tïå: G Phên loaåi linh hoaåt giûäa laäi vaâ cöí tûác nhêån àûúåc vaâ àaä traã. Viïåc phên loaåi naây phaãi àûúåc aáp duång thöëng nhêët theo hoaåt àöång kinh doanh, àêìu tû hay laâ taâi chñnh. G Doâng tiïìn tûâ thuïë thu nhêåp thûúâng àûúåc phên loaåi laâ doâng tiïìn hoaåt àöång. G Giao dõch ngoaåi höëi àûúåc ghi vaâo ngaây coá phaát sinh doâng tiïìn. G C cá doâng tiïìn tûâ hoaåt àöång kinh doanh ngoaåi tïå àûcå ghi theo tyã giaá pá duång phtá is nh av âo ngaây doâng tiïìn. G Doâng tiïìn cuãa möåt khoaãn bêët thûúâng phaãi àûúåc phên loaåi theo loaåi hoaåt àöång cuãa khoaãn àoá. G Khi caác àún võ haåch toaán theo vöën chuã súã hûäu hoùåc chi phñ thò chó coá caác doâng tiïìn thûåc coá tûâ nhûäng àún võ naây àûúåc thïí hiïån trong baáo caáo lûu chuyïín tiïìn tïå (vñ duå cöí tûác nhêån àûúåc). G Caác doâng tiïìn tûâ caác liïn doanh àûúåc ghi theo tyã lïå trong baáo caáo lûu chuyïín tiïìn tïå. 5.4 CÖNG BÖË G Trònh baây töíng húåp àöëi vúái caã viïåc mua vaâ baán cuãa möåt cöng ty con hoùåc àún võ kinh doanh: I Töíng söë caác khoaãn thanh toaán tiïìn mua hoùåc baán. I Caác khoaãn thanh toaán mua hoùåc baán traã bùçng tiïìn mùåt hoùåc caác taâi saãn tûúng àûúng. I Söë tiïìn mùåt hoùåc taâi saãn tûúng àûúng trong àún võ àûúåc mua hoùåc baán. I Söë tiâ snã c ávaâ n åkhöng phiã tinì m tå hocå tûúng àûúng tiïìn m tå trong àún võ àûcå uam hocå báa n. G Tiïìn mùåt vaâ caác taâi saãn tûúng àûúng trong baáo caáo lûu chuyïín tiïìn tïå vaâ cên àöëi vúái caác khoaãn tûúng ûáng trong baãng töíng kïët taâi saãn. G Chi tiïët v ìhotå àngå àêìu tû v âtiâ chñnh khöng bngç tinì (vñ duå chuyní àií n åsang vnë c íphnì). G Söë tiïìn mùåt vaâ taâi saãn tûúng àûúng khöng daânh cho têåp àoaân sûã duång. G Söë ài vay chûa ruát àûúåc daânh cho hoaåt àöång kinh doanh tûúng lai vaâ àïí thanh toaán caác khoaãn cam kïët vïì vöën (chó roä bêët kyâ haån chïë naâo). G Töíng söë doâng tiïìn tûâ tûâng loaåi trong söë ba loaåi hoaåt àöång liïn quan túái quyïìn lúåi trong caác liïn doanh. G Söë lûúång tiïìn mùåt phaát sinh tûâ möåt trong söë ba loaåi hoaåt àöång liïn quan túái tûâng böå phêån kinh doanh hoùåc böå phêån phên chia theo khu vûåc àõa lyá àûúåc baáo caáo. G Phên biïåt giûäa nhûäng doâng tiïìn thïí hiïån tùng cöng suêët hoaåt àöång vaâ nhûäng khoaãn thïí hiïån viïåc duy trò khaã nùng naây. 19
30. CHÛÚNG 5 G BAÁO CAÁO LÛU CHUYÏÍN TIÏÌN TÏÅ IAS 7 NGHIÏN CÛÁU TÒNH HUÖËNG BAÁO CAÁO LÛU CHUYÏÍN TIÏÌN TÏÅ Dûúái àêy laâ toám tùæt baáo caáo taâi chñnh haâng nùm cuãa Linco Inc. BAÁO CAÁO THU NHÊÅP CHO NÙM TAÂI CHÑNH KÏËT THUÁC NGAÂY 30/9/20x4: Àöla Doanh thu 850.000 Chi phñ baán haâng (637.500) Lúåi nhuêån göåp (212.500) Chi phñ haânh chñnh (28.100) Chi phñ hoaåt àöång (73.600) Lúåi nhuêån tûâ hoaåt àöång 110.800 Chi phñ taâi chñnh (15.800) Lúåi nhuêån trûúác thuïë 95.000 Chi phñ thuïë thu nhêåp (44.000) Lúåi nhuêån roâng cuãa caã kyâ 51.000 BAÁO CAÁO THAY ÀÖÍI VÖËN CHUÃ SÚÃ HÛÄU CHO NÙM TAÂI CHÑNH KÏËT THUÁC NGAÂY 30/9/20x4: Vöën Dûå phoâng Lúåi nhuêån Töíng söë cöí phêìn àõnh giaá laåi tñch luyä Àöla Àöla Àöla Àöla Söë dû àêìu nùm 120.000 121.000 241.000 Àaánh giaá laåi nhaâ cûãa 20.000 20.000 Lúåi nhuêån roâng cuãa caã kyâ 51.000 51.000 Traã cöí tûác (25.000) (25.000) Thanh toaán laåi vöën cöí phêìn (20.000) (20.000) Söë dû cuöëi nùm 100.000 20.000 147.000 267.000 BAÃNG TÖÍNG KÏËT TAÂI SAÃN NGAÂY 30/9/20x4 20x4 20x3 Àöla Àöla TAÂI SAÃN Taâi saãn daâi haån Taâi saãn, nhaâ xûúãng thiïët bõ Nhaâ cûãa vùn phoâng 25.000 220.000 Maáy moác 35.000 20.000 Phûúng tiïån ài laåi 6.000 4.000 Cho caác giaám àöëc vay daâi haån 64.000 60.000 355.000 304.000 20
31. CHÛÚNG 5 G BAÁO CAÁO LÛU CHUYÏÍN TIÏÌN TÏÅ IAS 7 NGHIÏN CÛÁU TÒNH HUÖËNG BAÁO CAÁO LÛU CHUYÏÍN TIÏÌN TÏÅ TIÏËP THEO Taâi saãn lûu àöång Haâng töìn kho 82.000 42.000 Caác khoaãn cho vay 63.000 43.000 Chi phñ traã trûúác 21.000 16.000 Gûãi ngên haâng _ 6.000 166.000 107.000 Töíng taâi saãn 521.000 411.000 VÖËN SÚÃ HÛÄU VAÂ CAÁC KHOAÃN NÚÅ Vöën vaâ caác khoaãn dûå trûä Vöën cöí phêìn 100.000 120.000 Dûå trûä àaánh giaá laåi 20.000 - Lúåi nhuêån tñch luyä 147.000 121.000 267.000 241.000 Núå daâi haån Vay daâi haån 99.000 125.000 Núå ngùæn haån Traã cho caác chuã núå 72.000 35.000 Traã ngên haâng 43.000 - Thuïë àïën haån traã 40.000 10.000 155.000 45.000 Töíng vöën chuã súã hûäu vaâ caác khoaãn núå 521.000 411.000 Caác thöng tin khaác 1. Nhûäng chi phñ khêëu hao dûúái àêy àûúåc tñnh vaâo chi phñ hoaåt àöång: Maáy moác 25.000 àöla Phûúng tiïån giao thöng 2.000 àöla 2. Maáy moác àaä khêëu hao àuã vúái nguyïn giaá ban àêìu laâ 15.000 àöla vaâ trong nùm àaä àûúåc baán vúái giaá 5.000 àöla. Lúåi nhuêån àûúåc tñnh vaâo chi phñ hoaåt àöång. 3. Ngûúâi quaãn lyá taâi chñnh lûu yá viïåc caác kïë toaán viïn cho rùçng cöng ty coá nguy cú bõ mêët khaã nùng thanh khoaãn. Theo ngûúâi quaãn lyá taâi chñnh, cöng ty àaä gùåp khoá khùn trong viïåc traã caác khoaãn núå ngùæn haån trong nùm baáo caáo. 21
32. CHÛÚNG 5 G BAÁO CAÁO LÛU CHUYÏÍN TIÏÌN TÏÅ IAS 7 NGHIÏN CÛÁU TÒNH HUÖËNG BAÁO CAÁO LÛU CHUYÏÍN TIÏÌN TÏÅ TIÏËP THEO Nïëu sûã duång phûúng phaáp trûåc tiïëp àïí lêåp baáo caáo thò Baáo caáo lûu chuyïín tiïìn tïå àûúåc trònh baây nhû sau: LINCO INC. BAÁO CAÁO LÛU CHUYÏÍN TIÏÌN TÏÅ CHO NÙM TAÂI CHÑNH KÏËT THUÁC NGAÂY 30/9/20x4 Àöla Doâng tiïìn tûâ hoaåt àöång kinh doanh Tiïìn thu tûâ khaách haâng (Pheáp tñnh e) 830.000 Tiïìn traã cho nhaâ cung cêëp vaâ nhên viïn (Pheáp tñnh f) (725.200 Tiïìn roâng thu tûâ hoaåt àöång kinh doanh 104.800 Traã laäi (15.800) Nöåp thuïë (Pheáp tñnh d) 14.000) Traã cöí tûác (25.000) 50.000 Doâng tiïìn tûâ hoaåt àöång àêìu tû Mua taâi saãn, nhaâ xûúãng, thiïët bõ (Pheáp tñnh a, b, c) (54.000) Tiïìn thu àûúåc tûâ baán maáy moác 5.000 Cho caác giaám àöëc vay (4.000) (53.000) Doâng tiïìn tûâ hoaåt àöång taâi chñnh Giaãm vay daâi haån (125-99) (26.000) Thanh toaán laåi vöën goáp cöí phêìn (20.000) (46.000) Giaãm roâng söë dû ngên haâng cuãa caã kyâ (49.000) Söë dû ngên haâng àêìu nùm 6.000 Thêëu chi cuöëi nùm (43.000) NHÊÅN XEÁT 1. Töíng söë tùng caác khoaãn traã chuã núå àûúåc duâng àïí taâi trúå möåt phêìn cho söë tùng vöën lûu àöång. 2. Söë tùng vöën lûu àöång coân laåi, traã laäi, nöåp thuïë, vaâ traã cöí tûác tûâ nguöìn tiïìn thu tûâ hoaåt àöång kinh doanh. 3. Söë dû tiïìn mùåt coân laåi coá àûúåc tûâ hoaåt àöång kinh doanh vaâ khoaãn tiïìn coá àûúåc do baán taâi saãn cöë àõnh àûúåc sûã duång àïí mua taâi saãn cöë àõnh. 4. Thêëu chi ngên haâng àûúåc duâng àïí thanh toaán laåi vöën goáp cöí phêìn vaâ thuå höìi khoaãn cho vay daâi haån. 22
33. CHÛÚNG 5 G BAÁO CAÁO LÛU CHUYÏÍN TIÏÌN TÏÅ IAS 7 NGHIÏN CÛÁU TÒNH HUÖËNG BAÁO CAÁO LÛU CHUYÏÍN TIÏÌN TÏÅ TIÏËP THEO CAÁC PHEÁP TÑNH Àöla a. Nhaâ cûãa vùn phoâng Söë dû àêìu nùm 220.000 Àaánh giaá laåi 20.000 Mua sùæm (söë dû) 10.000 Söë dû cuöëi nùm 250.000 b. Maáy moác Söë dû àêìu nùm 20.000 Khêëu hao (25.000) Mua sùæm (söë cên àöëi) 40.000 Söë dû cuöëi nùm 35.000 c. Phûúng tiïån Söë dû àêìu nùm 4.000 Khêëu hao (2.000) Mua sùæm (söë cên àöëi) 4.000 Söë dû cuöëi nùm 6.000 d. Thuïë Söë àïën haån traã àêìu nùm 10.000 Tñnh vaâo baáo caáo thu nhêåp 44.000 Àaä traã bùçng tiïìn (söë cên àöëi) (14.000) Söë àïën haån traã cuöëi kyâ 40.000 e. Tiïìn thu tûâ khaách haâng Tiïìn baán haâng 850.000 Tùng söë cho núå (63-43) (20.000) 830.000 f. Tiïìn traã cho nhaâ cung cêëp vaâ nhên viïn Chi phñ baán haâng 637.500 Chi phñ haânh chñnh 28.100 Chi phñ hoaåt àöång 73.600 Àiïìu chónh cho caác khoaãn khöng phaãi laâ tiïìn: Khêëu hao (27.000) Lúåi nhuêån baán maáy moác 5.000 Tùng haâng töìn kho (82-42) 40.000 Tùng söë phaãi traã chuã núå (72-35) (37.000) Tùng chi phñ traã trûúác (21-16) 5.000 725.200 23
34. CHÛÚNG 6 LÖÎ LAÄI ROÂNG CUÃA CAÃ KYÂ, CAÁC LÖÎI CÚ BAÃN VAÂ THAY ÀÖÍI CHÏË ÀÖÅ KÏË TOAÁN (IAS 8) 6.1 VÊËN ÀÏÌ ÀÙÅT RA Chuêín mûåc naây quy àõnh viïåc phên loaåi, phûúng phaáp kïë toaán vaâ cöng böë möåt söë khoaãn muåc choån loåc trong baáo caáo thu nhêåp àïí àaãm baão haåch toaán thöëng nhêët giûäa caác doanh nghiïåp. 6.2 PHAÅM VI AÁP DUÅNG Chuêínmûåcnaâyàûúåcaápduångkhitrònhbaâylöî/laäitûâcaáchoaåtàöångthöngthûúâng,caác khoaãnbêëtthûúângvaâbaáocaáothayàöíitrongcaác dûåtoaán,löîicúbaãnvaâthayàöíichïëàöåkïë toaán. 6.3 HAÅCH TOAÁN KÏË TOAÁN 6.3.1 Kïët quaã tûâ hoaåt àöång thöng thûúâng laâ nhûäng hoaåt àöång do doanh nghiïåp tiïën haânh nhû möåt phêìn hoaåt àöång kinh doanh cuãa mònh vaâ caã nhûäng hoaåt àöång liïn quan maâ doanh nghiïåp tham gia. Nhûäng kïët quaã naây àûúåc tñnh vaâo lúåi nhuêån trûúác thuïë. Caác khoaãn thu nhêåp vaâ chi phñ trong löî/laäi tûâ hoaåt àöång thöng thûúâng coá quy mö, baãn chêët hoùåc mûác àöå aãnh hûúãng maâ nïëu àûúåc cöng böë seä cêìn thiïët cho viïåc giaãi thñch kïët quaã hoaåt àöång cuãa doanh nghiïåp trong kyâ, caác khoaãn naây phaãi àûúåc cöng böë riïng (vñ duå ghi giaãm haâng töìn kho, chi phñ cú cêëu laåi, ngûâng hoaåt àöång kinh doanh, v.v.). 6.3.2 Caác khoaãn bêët thûúâng laâ caác khoaãn thu nhêåp hoùåc chi phñ phaát sinh tûâ caác sûå kiïån hoùåc giao dõch khaác biïåt roä raâng vúái nhûäng hoaåt àöång thöng thûúâng cuãa doanh nghiïåp vaâ vò vêåy caác hoaåt àöång naây khöng àûúåc coi laâ phaát sinh thûúâng xuyïn (vñ duå sung cöng vaâ thiïn tai). Caác khoaãn bêët thûúâng àûúåc haåch toaán theo möåt doâng riïng trïn baáo caáo thu nhêåp, taách biïåt vúái löî /laäi tûâ hoaåt àöång thöng thûúâng. 6.3.3 Thay àöíi dûå toaán liïn quan túái nhûäng gò khöng chùæc chùæn tiïìm êín trong hoaåt àöång kinh doanh, dêîn àïën viïåc coá nhiïìu khoaãn khöng thïí tñnh toaán chñnh xaác maâ chó coá thïí ûúác tñnh. Khi khoá phên biïåt giûäa thay àöíi chïë àöå kïë toaán hoùåc thay àöíi trong ûúác tñnh thò phûúng phaáp thûá hai seä àûúåc choån. AÃnh hûúãng cuãa thay àöíi naây àûúåc tñnh vaâo löî/laäi roâng trong kyâ hiïån taåi hoùåc kyâ hiïån taåi vaâ tûúng lai nïëu thay àöíi àoá aãnh hûúãng túái caã hai kyâ. 6.3.4 Löîi cú baãn laâ nhûäng löîi àûúåc phaát hiïån trong kyâ hiïån taåi coá têìm quan troång àïën mûác maâ caác baáo caáo taâi chñnh cuãa möåt (caác) kyâ trûúác khöng coân vaâo ngaây tin cêåy nûäa àûa ra baáo caáo. Phûúng phaáp haåch toaán chuêín G Àiïìu chónh söë dû lúåi nhuêån tñch luyä àêìu kyâ. G Söë liïåu so saánh baáo caáo thu nhêåp àûúåc nïu laåi. G Caác söë liïåu so saánh àaä ghi cheáp khaác àûúåc nïu laåi. 24
35. CHÛÚNG 6 G LÖÎ LAÄI ROÂNG CUÃA CAÃ KYÂ, CAÁC LÖÎI CÚ BAÃN VAÂ THAY ÀÖÍI CHÏË ÀÖÅ KÏË TOAÁN IAS 8 Caác phûúng phaáp khaác àûúåc pheáp thay thïë G Söë àiïìu chónh àûúåc tñnh vaâo löî/laäi roâng cuãa kyâ hiïån taåi. G Söë liïåu so saánh khöng àûúåc nïu laåi. G Àûa ra söë so saánh chiïëu lïå. 6.3.5 Thay àöíi chïë àöå kïë toaán: Chïë àöå kïë toaán laâ nhûäng nguyïn tùæc cuå thïí, nhûäng cùn cûá, quy ûúác, quy tùæc vaâ thöng lïå àûúåc doanh nghiïåp aáp duång khi lêåp vaâ trònh baây baáo caáo taâi chñnh. Chuáng àûúåc aáp duång nhêët quaán giûäa caác kyâ. Thay àöíi chïë àöå kïë toaán chó àûúåc pheáp theo möåt trong nhûäng àiïìu kiïån sau: G Do yïu cêìu luêåt àõnh. G Theo yïu cêìu cuãa möåt cú quan lêåp chuêín mûåc kïë toaán (tûác laâ aáp duång IAS) G Viïåc thay àöíi giuáp cho viïåc trònh baây àûúåc húåp lyá hún. Haåch toaán chuêín G Chiïëu theo bêët kyâ quy àõnh taåm thúâi naâo àöëi vúái viïåc aáp duång IAS. G AÁp duång ngûúåc: I Àiïìu chónh lúåi nhuêån tñch luyä àêìu kyâ. I Nïu laåi söë liïåu so saánh. G AÁp duång cho caác kyâ sau nïëu khöng thûåc hiïån àûúåc viïåc nïu laåi caác kyâ trûúác thûåc tiïîn. Phûúng phaáp àûúåc pheáp thay thïë khaác G Söë àûúåc aáp duång ngûúåc àöëi vúái thay àöíi chïë àöå àûúåc tñnh vaâo löî/laäi roâng cho kyâ hiïån taåi. G Söë liïåu so saánh khöng àûúåc nïu laåi. G Söë liïåu so saánh taåm thúâi àûúåc böí sung. G AÁp duång cho caác kyâ sau nïëu thûåc tiïîn khöng thïí baáo caáo laåi caác kyâ trûúác. 6.4 CÖNG BÖË 6.4.1 Caác khoaãn coá thïí cöng böë taách biïåt trong phaåm vi löî/laäi tûâ hoaåt àöång thöng thûúâng G Baãn chêët. G Söë lûúång trûúác vaâ sau thuïë. 6.4.2 Caác khoaãn bêët thûúâng G Baãn chêët. G Söë lûúång. G AÃnh hûúãng thuïë. G Lúåi ñch thiïíu söë. 6.4.3 Thay àöíi dûå toaán G Baãn chêët. G Söë trûúác vaâ sau thuïë. 6.4.4 Caác löîi cú baãn G Baãn chêët. G Söë lûúång àiïìu chónh trong kyâ hiïån taåi vaâ kyâ trûúác. G AÃnh hûúãng thuïë. G Lúåi ñch thiïíu söë. G Viïåc söë liïåu so saánh àûúåc nïu laåi. G Lyá do söë liïåu so saánh khöng àûúåc nïu laåi. 25
36. CHÛÚNG 6 G LÖÎ LAÄI ROÂNG CUÃA CAÃ KYÂ, CAÁC LÖÎI CÚ BAÃN VAÂ THAY ÀÖÍI CHÏË ÀÖÅ KÏË TOAÁN IAS 8 6.4.5 Thay àöíi chïë àöå kïë toaán G Lyá do thay àöíi. G Söë lûúång àiïìu chónh trong kyâ hiïån taåi vaâ caác kyâ trûúác. G AÃnh hûúãng thuïë. G Lúåi ñch thiïíu söë. G Viïåc söë liïåu so saánh àûúåc nïu laåi. G Lyá do söë liïåu so saánh khöng àûúåc nïu laåi. 26
37. CHÛÚNG 6 G LÖÎ LAÄI ROÂNG CUÃA CAÃ KYÂ, CAÁC LÖÎI CÚ BAÃN VAÂ THAY ÀÖÍI CHÏË ÀÖÅ KÏË TOAÁN IAS 8 NGHIÏN CÛÁU TÒNH HUÖËNG LÖÎ LAÄI ROÂNG CUÃA CAÃ KYÂ, CAÁC LÖÎI CÚ BAÃN VAÂ THAY ÀÖÍI CHÏË ÀÖÅ KÏË TOAÁN (IAS 8) Unicurio Inc. laâ möåt nhaâ saãn xuêët caác loaåi àöì lûu niïåm baán taåi caác sên bay quöëc tïë. Nhûäng hoaåt àöång giao dõch vaâ sûå kiïån bêët thûúâng dûúái àêy àaä xaãy ra trong nùm kiïím tra. 1. Àiïìu chónh khoaãn 1,9 triïåu àö la cho dûå phoâng giaãm giaá khi xem xeát voâng àúâi sûã duång ûúác tñnh cuãa nhaâ xûúãng. 2. Thûúãng cho nhên viïn 12 triïåu àöla, trong khi söë thûúãng cuãa nùm trûúác laâ 2,3 triïåu àöla. Giaám àöëc taâi chñnh giaãi thñch rùçng möåt chûúng trònh khuyïën khñch múái àaä àûúåc aáp duång àïí têët caã nhên viïn cuâng àûúåc hûúãng phêìn doanh söë tùng lïn. 3. Coá möåt khoaãn lúåi nhuêån 1,25 triïåu àöla thu àûúåc tûâ viïåc chñnh phuã sung cöng àêët vaâ àûúåc thïí hiïån úã mûác giaá thûåc tïë trong baáo caáo taâi chñnh. 4. Trong nùm naây, cöng ty chõu traách nhiïåm trong viïåc lêåp quyä ECA quyïn goáp tiïìn cho caác töí chûác phuác lúåi. Quyä naây laâ möåt phêìn trong chûúng trònh àêìu tû xaä höåi cuãa cöng ty. Cöng ty àaä goáp 7 triïåu vaâo quyä naây. Tûâng giao dõch vaâ sûå kiïån nïu trïn àûúåc haåch toaán nhû sau trong baáo caáo thu nhêåp cuãa nùm hiïån taåi: 1. Àêy laâ thay àöíi trong dûå toaán (xem àoaån 6.3.3) coá thïí àûúåc tñnh vaâo löî hoùåc laäi tûâ hoaåt àöång thöng thûúâng. Tñnh chêët vaâ söë lûúång thay àöíi trong dûå toaán coá aãnh hûúãng quan troång trong kyâ hiïån taåi phaãi àûúåc cöng böë (thûúâng laâ trong phêìn thuyïët minh). 2. Do baãn chêët vaâ quy mö, àêy laâ khoaãn coá thïí cöng böë riïng biïåt trong phaåm vi löî/laäi tûâ hoaåt àöång thöng thûúâng (xem àoaån 6.3.1). Baãn chêët vaâ söë lûúång cuãa khoaãn naây phaãi àûúåc cöng böë riïng. 3. Àêy laâ möåt khoaãn bêët thûúâng (xem àoaån 6.3.2) khaác biïåt roä raâng vúái caác hoaåt àöång thöng thûúâng. Baãn chêët vaâ söë lûúång cuãa khoaãn naây phaãi àûúåc cöng böë riïng chûá khöng phaãi cöng böë nhû möåt phêìn löî/laäi tûâ hoaåt àöång thöng thûúâng. 4. Chûúng trònh thuác àêíy xaä höåi laâ möåt phêìn cuãa caác hoaåt àöång thöng thûúâng. Khoaãn naây coá thïí àûúåc trònh baây riïng nïëu noá bêët thûúâng vïì quy mö so vúái nhûäng nùm trûúác. Nïëu khöng noá seä phaãi àûúåc àûa vaâo nhû laâ möåt khoaãn khöng thïí cöng böë trong löî/laäi tûâ hoaåt àöång thöng thûúâng. 27
38. CHÛÚNG 7 CAÁC SÛÅ KIÏÅN XAÃY RA SAU NGAÂY LÊÅP BAÃNG TÖÍNG KÏËT TAÂI SAÃN (IAS 10) 7.1 VÊËN ÀÏÌ ÀÙÅT RA Chuêín mûåc naây quy àõnh phûúng phaáp kïë toaán phuâ húåp cho nhûäng sûå kiïån xaãy ra sau ngaây lêåp baãng töíng kïët taâi saãn nhûng trûúác ngaây caác baáo caáo taâi chñnh àûúåc chêëp thuêån ban haânh. Nhûäng sûå kiïån naây coá thïí cho thêëy nhu cêìu àiïìu chónh nhûäng khoaãn àûúåc ghi nhêån trong caác baáo caáo taâi chñnh hoùåc yïu cêìu cöng böë. 7.2 PHAÅM VI AÁP DUÅNG Chuêín mûåc phaãi àûúåc aáp duång trong viïåc kïë toaán vaâ cöng böë toaân böå nhûäng sûå kiïån sau ngaây lêåp baãng töíng kïët taâi saãn, kïí caã coá lúåi hay bêët lúåi xaãy ra trûúác ngaây caác baáo caáo taâi chñnh àûúåc pheáp ban haânh. 7.3 HAÅCH TOAÁN KÏË TOAÁN 7.3.1 Coá thïí phên biïåt hai loaåi sûå kiïån: G Àiïìu chónh nhûäng sûå kiïån cung cêëp bùçng chûáng böí sung vïì nhûäng àiïìu kiïån hiïån hûäu taåi thúâi àiïím lêåp baãng töíng kïët taâi saãn (nguöìn göëc cuãa sûå kiïån nùçm trong kyâ baáo caáo hiïån taåi). G Nhûäng sûå kiïån khöng àiïìu chónh chó baáo nhûäng àiïìu kiïån phaát sinh sau ngaây lêåp baãng töíng kïët taâi saãn. 7.3.2 Quy trònh cho pheáp cöng böë caác baáo caáo taâi chñnh phuå thuöåc vaâo loaåi hònh doanh nghiïåp vaâ cú cêëu quaãn lyá cuãa doanh nghiïåp. Ngaây cho pheáp cöng böë thûúâng laâ ngaây caác baáo caáo taâi chñnh àûúåc pheáp cöng böë ra ngoaâi doanh nghiïåp. 7.3.3 Caác khoaãn àûúåc ghi nhêån trong caác baáo caáo taâi chñnh cuãa möåt doanh nghiïåp àûúåc àiïìu chónh theo nhûäng sûå kiïån xaãy ra sau ngaây lêåp baãng töíng kïët taâi saãn, cung cêëp thöng tin böí sung vïì nhûäng àiïìu kiïån hiïån hûäu taåi ngaây lêåp baãng töíng kïët taâi saãn, vaâ vò vêåy cho pheáp nhûäng khoaãn naây àûúåc ûúác tñnh chñnh xaác hún (vñ duå, coá thïí yïu cêìu àiïìu chónh àöëi vúái möåt khoaãn löî, thûâa nhêån nùçm trong khoaãn núå thûúng maåi, àûúåc xaác nhêån qua viïåc phaá saãn cuãa khaách haâng sau ngaây lêåp baãng töíng kïët taâi saãn). 7.3.4 Nïëu caác sûå kiïån xaãy ra sau ngaây lêåp baãng töíng kïët taâi saãn vaâ khöng aãnh hûúãng túái tònh traång taâi saãn coá vaâ taâi saãn núå vaâo ngaây lêåp baãng töíng kïët taâi saãn thò khöng phaãi àiïìu chónh. Tuy nhiïn nhûäng sûå kiïån naây seä phaãi àûúåc cöng böë nïëu chuáng quan troång túái mûác nïëu khöng cöng böë thò seä aãnh hûúãng túái quyïët àõnh cuãa ngûúâi sûã duång baáo caáo taâi chñnh (vñ duå nïëu möåt trêån àöång àêët phaá huyã möåt phêìn chuã yïëu trong xûúãng saãn xuêët cuãa doanh nghiïåp sau ngaây lêåp baãng töíng kïët taâi saãn). 7.3.5Cöí tûác cöng böë phaãi nùçm trong kyâ tûúng ûáng cuãa baáo caáo taâi chñnh; nhûäng khoaãn àûúåc àïì xuêët hoùåc cöng böë sau ngaây lêåp baãng töíng kïët taâi saãn nhûng trûúác khi caác baáo caáo taâi chñnh àûúåc chêëp thuêån seä khöng àûúåc ghi nhêån laâ möåt khoaãn núå vaâo ngaây lêåp baãng töíng kïët taâi saãn. Doanh nghiïåp coá thïí cöng böë theo yïu cêìu nhûäng khoaãn cöí tûác naây hoùåc laâ trïn baáo caáo taâi chñnh nhû möåt thaânh phêìn riïng cuãa vöën chuã súã hûäu hoùåc laâ trong phêìn thuyïët minh baáo caáo taâi chñnh. 28
39. CHÛÚNG 7 G CAÁC SÛÅ KIÏÅN XAÃY RA SAU NGAÂY LÊÅP BAÃNG TÖÍNG KÏËT TAÂI SAÃN IAS 10 7.3.6 Doanh nghiïåp khöng àûúåc lêåp baáo caáo taâi chñnh trïn cú súã tiïëp tuåc hoaåt àöång nïëu sau ngaây lêåp baãng töíng kïët taâi saãn, ban quaãn lyá quyïët àõnh laâ coá dûå àõnh thanh lyá doanh nghiïåp hoùåc ngûâng giao dõch, hoùåc laâ doanh nghiïåp khöng coá sûå lûåa choån thûåc tïë naâo khaác ngoaâi viïåc thûåc hiïån nhûäng gò nïu úã trïn. 7.4 CÖNG BÖË 7.4.1 Ngaây àûúåc pheáp ban haânh G Ngaây àûúåc pheáp ban haânh caác baáo caáo taâi chñnh. G Ngûúâi cho pheáp. G Nïëu bêët kyâ bïn naâo coá quyïìn sûãa àöíi caác baáo caáo taâi chñnh sau khi ban haânh thò sûå viïåc naây phaãi àûúåc cöng böë. 7.4.2Caác sûå kiïån khöng àiïìu chónh Àöëi vúái nhûäng sûå kiïån khöng àiïìu chónh laâm aãnh hûúãng àïën khaã nùng àaánh giaá vaâ ra quyïët àõnh húåp lyá cuãa ngûúâi sûã duång thò cêìn phaãi cöng böë nhûäng nöåi dung sau: G Baãn chêët cuãa sûå kiïån. G Ûúác tñnh aãnh hûúãng vïì mùåt taâi chñnh. G Baáo caáo nïëu khöng ûúác tñnh àûúåc aãnh hûúãng. 7.4.3Cêåp nhêåt nöåi dung cöng böë vïì nhûäng àiïìu kiïån vaâo ngaây lêåp baãng töíng kïët taâi saãn Àöëi vúái nhûäng àiïìu kiïån coá vaâo ngaây lêåp baãng töíng kïët taâi saãn, theo bêët kyâ thöng tin múái naâo nhêån àûúåc sau ngaây lêåp baãng töíng kïët taâi saãn, thò phaãi cêåp nhêåt caác nöåi dung cöng böë liïn quan àïën nhûäng àiïìu kiïån àoá. 29
40. CHÛÚNG 7 G CAÁC SÛÅ KIÏÅN XAÃY RA SAU NGAÂY LÊÅP BAÃNG TÖÍNG KÏËT TAÂI SAÃN IAS 10 NGHIÏN CÛÁU TÒNH HUÖËNG NHÛÄNG SÛÅ KIÏÅN XAÃY RA SAU NGAÂY LÊÅP BAÃNG TÖÍNG KÏËT TAÂI SAÃN Möåt cöng ty lêåp baãng töíng kïët taâi saãn ngaây 31/12 coá möåt khoaãn núå vay nûúác ngoaâi daâi haån khöng àûúåc àûa vaâo húåp àöìng ngoaåi höëi. Söë ngoaåi tïå àûúåc chuyïín àöíi vúái tyã giaá àoáng cûãa ngaây 31/12/20x4 vaâ àûúåc trònh baây trong söí saách kïë toaán theo àöìng nöåi tïå laâ 2 triïåu àún võ nöåi tïå. Vaâo ngaây 27/2/20x5 àöìng nöåi tïå giaãm giaá àaáng kïí so vúái àöìng àöla Myä. Vaâo ngaây höm àoá, ban giaám àöëc quyïët àõnh tiïëp tuåc tûå baão hiïím ruãi ro bùçng möåt húåp àöìng ngoaåi höëi coá kyâ haån giúái haån khoaãn núå cuöëi cuâng töëi àa laâ 6 triïåu àún võ nöåi tïå. Nïëu tònh huöëng naây xaãy ra vaâo ngaây lêåp baãng töíng kïët taâi saãn thò seä dêîn àïën viïåc söë núå cuãa cöng ty vûúåt quaá giaá trõ thûåc tïë cuãa taâi saãn. Tònh huöëng àûúåc xeát rúi vaâo àõnh nghôa vïì sûå kiïån sau ngaây lêåp baãng töíng kïët taâi saãn vaâ cuå thïí laâ thuöåc nhûäng sûå kiïån liïn quan túái nhûäng àiïìu kiïån phaát sinh sau ngaây lêåp baãng töíng kïët taâi saãn. Khoaãn töín thêët 4 triïåu àöìng nöåi tïå phaát sinh vaâo nùm 20x5 phaãi àûúåc ghi nhêån trong baáo caáo thu nhêåp cuãa nùm 20x5. Trong baáo caáo taâi chñnh nùm kïët thuác ngaây 31/12/20x4, khöng àûúåc lêåp dûå phoâng cho töín thêët trïn. Tuy nhiïn, cêìn phaãi xeát xem liïåu coá thñch húåp khi aáp duång khaái niïåm tiïëp tuåc hoaåt àöång trong khi lêåp baáo caáo taâi chñnh hay khöng. Ngaây vaâ chu kyâ thanh toaán núå cuäng phaãi àûúåc xem xeát khöng nïn àûa vaâo khoaãn dûå phoâng cho töín thêët trïn. Thöng tin sau phaãi àûúåc cöng böë trong thuyïët minh baáo caáo taâi chñnh cho nùm taâi chñnh kïët thuác ngaây 31/12/20x4: G Baãn chêët cuãa caác sûå kiïån. G Ûúác tñnh aãnh hûúãng vïì mùåt taâi chñnh, trong trûúâng húåp naây laâ 4 triïåu àún võ nöåi tïå. 30
41. CHÛÚNG 8 CAÁC HÚÅP ÀÖÌNG XÊY DÛÅNG (IAS 11) 8.1 VÊËN ÀÏÌ ÀÙÅT RA Chuêín mûåc naây àûa ra caách haåch toaán doanh thu vaâ chi phñ cuãa húåp àöìng xêy dûång, àùåt troång têm vaâo: G Àaãm baão doanh thu húåp àöìng phuâ húåp vúái caác chi phñ liïn quan. G Phên böí doanh thu vaâ chi phñ húåp àöìng cho caác kyâ kïë toaán coá thûåc hiïån cöng trònh xêy dûång. 8.2 PHAÅM VI AÁP DUÅNG Nhûäng húåp àöìng xêy dûång naây thûúâng coá ngaây kyá húåp àöìng vaâ ngaây hoaân thiïån rúi vaâo caác kyâ kïë toaán khaác nhau, bao göìm caác húåp àöìng: G Cung cêëp dõch vuå. G Phaá dúä hoùåc khöi phuåc taâi saãn vaâ khöi phuåc laåi möi trûúâng. 8.3 HAÅCH TOAÁN KÏË TOAÁN 8.3.1 Phên biïåt hai loaåi húåp àöìng laâ: G Húåp àöìng theo giaá cöë àõnh thûúâng laâ nhûäng húåp àöìng coá giaá cöë àõnh coá tñnh àïën caác àiïìu khoaãn tùng giaá. G Caác húåp àöìng cöång thïm chi phñ - chi phñ húåp àöìng cöång thïm phêìn trùm cuãa nhûäng chi phñ naây hoùåc möåt mûác phñ cöë àõnh. 8.3.2 Caác nguyïn tùæc IAS thûúâng àûúåc aáp duång riïng cho tûâng húåp àöìng vaâ àûúåc thoãa thuêån chi tiïët cho viïåc xêy dûång: G Möåt taâi saãn (vñ duå möåt cêy cêìu), hoùåc G Möåt töí húåp caác taâi saãn coá liïn quan chùåt cheä vúái nhau hoùåc àöåc lêåp vïì thiïët kïë, cöng nghïå vaâ chûác nùng/sûã duång (vñ duå caác xûúãng saãn xuêët chuyïn duång). Möåt nhoám caác húåp àöìng coá thïí àûúåc xem nhû möåt húåp àöìng xêy dûång duy nhêët nïëu àûúåc àaâm phaán troån goái laâm möåt. 8.3.3 Nhûäng húåp àöìng sau àêy àûúåc xem nhû laâ nhûäng húåp àöìng xêy dûång riïng biïåt: G Húåp àöìng cho möåt söë taâi saãn nïëu coá yïu cêìu riïng àûa ra cho tûâng taâi saãn. G Möåt taâi saãn böí sung àûúåc xêy dûång theo lûåa choån cuãa khaách haâng vaâ khöng phaãi laâ möåt phêìn cuãa húåp àöìng ban àêìu. 8.3.4 Doanh thu húåp àöìng bao göìm: G Töíng giaá trõ thoaã thuêån theo húåp àöìng ban àêìu. G Nhûäng khoaãn chïnh lïåch, àoâi böìi thûúâng, tiïìn thûúãng khuyïën khñch úã mûác giúái haån: I Nhûäng khoaãn naây coá khaã nùng thûåc hiïån, vaâ I Nhûäng khoaãn naây coá thïí tñnh toaán àûúåc möåt caách àaáng tin cêåy. 8.3.5 Chi phñ húåp àöìng bao göìm: G Chi phñ húåp àöìng trûåc tiïëp (vñ duå nguyïn vêåt liïåu). 31
42. CHÛÚNG 8 G CAÁC HÚÅP ÀÖÌNG XÊY DÛÅNG IAS 11 G Chi phñ húåp àöìng chung (vñ duå baão hiïím). G Chi phñ maâ khaách haâng phaãi traã riïng theo caác àiïìu khoaãn hpå àöìng (v ñ duå chi pñh haân h chñn)h . 8.3.6 Nïëu kïët quaã cuãa möåt húåp àöìng xêy dûång coá thïí dûå tñnh àûúåc möåt caách àaáng tin cêåy, thò doanh thu vaâ chi phñ (lúåi nhuêån) phaãi àûúåc ghi nhêån theo giai àoaån hoaân thaânh (phûúng phaáp phêìn trùm hoaân thaânh). Phûúng phaáp àïí quyïët àõnh giai àoaån hoaân thaânh göìm: G Phêìn chi phñ phaát sinh so vúái töíng chi phñ ûúác tñnh. G Khaão saát cöng trònh àaä thûåc hiïån. G Giai àoaån hoaân thiïån thûåc chêët. 8.3.7 Doanh thu húåp àöìng àûúåc cöng nhêån theo cöng trònh àûúåc thûåc hiïån trong kyâ kïë toaán. Nhûäng chi phñ húåp àöìng liïn quan cuãa cöng trònh àûúåc thûåc hiïån, àûúåc cöng nhêån tûúng ûáng vaâ phuâ húåp vúái thu nhêåp àïí quyïët àõnh lúåi nhuêån cuãa húåp àöìng trong kyâ. 8.3.8 Nïëu kïët quaã cuãa húåp àöìng khöng thïí ûúác tñnh àûúåc möåt caách àaáng tin cêåy (vñ duå vaâo nhûäng giai àoaån àêìu cuãa húåp àöìng) thò: G Ghi nhêån doanh thu úã mûác coá thïí thu höìi àûúåc chi phñ húåp àöìng. G Ghi nhêån chi phñ húåp àöìng phaát sinh. 8.3.9 Bêët kyâ khoaãn chïnh lïåch ûúác tñnh giûäa töíng chi phñ húåp àöìng vûúåt quaá töíng doanh thu húåp àöìng àïìu àûúåc ghi nhêån ngay laâ chi phñ. 8.4. CÖNG BÖË Chïë àöå kïë toaán G Caác phûúng phaáp sûã duång cho viïåc ghi nhêån doanh thu. G Caác phûúng phaáp sûã duång cho giai àoaån hoaân thiïån. Baáo caáo thu nhêåp G Khöëi lûúång doanh thu húåp àöìng àûúåc ghi nhêån. Baãng töíng kïët taâi saãn vaâ thuyïët minh G Khoaãn taåm ûáng àaä nhêån àûúåc. G Söë tiïìn coân laåi. G Húåp àöìng àang thûåc hiïån laâ lúåi nhuêån cöång chi phñ thûåc phaát sinh hay löî trûâ chi phñ thûåc phaát sinh. G Nhûäng khoaãn göåp àïën haån phaãi thu cuãa khaách haâng (taâi saãn). G Nhûäng khoaãn göåp àïën haån phaãi traã khaách haâng (núå). G Nhûäng khoaãn muåc taâi saãn vaâ núå bêët thûúâng (vñ duå àoâi böìi thûúâng). 32
43. CHÛÚNG 8 G CAÁC HÚÅP ÀÖÌNG XÊY DÛÅNG IAS 11 NGHIÏN CÛÁU TÒNH HUÖËNG HÚÅP ÀÖÌNG XÊY DÛÅNG Omega Inc. khúãi cöng möåt húåp àöìng 4 nùm xêy dûång möåt con àêåp. Hoaåt àöång bùæt àêìu ngaây 1/2/20x3. Töíng giaá trõ húåp àöìng laâ 12 triïåu àöla vaâ ngûúâi ta dûå tñnh rùçng cöng trònh seä àûúåc hoaân thaânh vúái mûác töíng chi phñ laâ 9.500.000 àöla. Trong húåp àöìng xêy dûång bïn khaách haâng chêëp nhêån caác khoaãn tùng giaá nhên cöng ngoaâi giaáá húåp àöìng. Nhûäng thöng tin sau liïn quan túái caác hoaåt àöång theo húåp àöìng cho nùm taâi chñnh kïët thuác ngaây 31/12/20x3: 1. Chi phñ trong nùm: Àöla G Nguyïn liïåu 1.400.000 G Nhên cöng 800.000 G Chi phñ chung cho hoaåt àöång 150.000 G Thêìu phuå 180.000 2. Mûác ûúác tñnh hiïån taåi cho töíng chi phñ húåp àöìng cho thêëy: G Nguyïn liïåu cao hún dûå tñnh 180.000 àöla. G Töíng chi phñ nhên cöng cao hún dûå tñnh 300.000 àöla. Trong söë naây, chó coá 240.000 àöla laâ do tiïìn thuâ lao nhên cöng tùng lïn. Phêìn coân laåi laâ do tñnh khöng hiïåu quaã. G Dûå tñnh tiïët kiïåm àûúåc 30.000 àöla chi phñ chung cho hoaåt àöång. 3. Trong nùm taâi chñnh hiïån taåi khaách haâng yïu cêìu àiïìu chónh húåp àöìng ban àêìu vaâ thoaã thuêån rùçng giaá húåp àöìng seä àûúåc tùng thïm 900.000 àöla. Töíng mûác chi phñ ûúác tñnh cuãa cöng viïåc phaát sinh thïm naây laâ 750.000 àöla. 4. Vaâo cuöëi nùm 20x3, chûáng nhêån cuãa cú quan quaãn lyá nghiïåm thu cho thêëy 25% tiïën àöå hoaân thaânh. LÚÅI NHU NÅ THEO H PÅ ÀÖÌNG ÀÛ CÅ GHI NHÊÅN CHO NÙM T IÂ CHÑNH KÏËT TH CÁ GAN ÂY 3/1 12/20x3: Phûúng aán 1 Phûúng aán 2 Nghòn àöla Nghòn àöla Doanh thu húåp àöìng (Pheáp tñnh d) 3.107 3.285 Chi phñ húåp àöìng phaát sinh thûåc tïë (Pheáp tñnh a) (2.530) (2.530) 577 775 CAÁC PHEÁP TÑNH a. Chi phñ húåp àöìng Nghòn àöla G Nguyïn liïåu 1.400 G Nhên cöng 800 G Chi phñ chung cho hoaåt àöång 150 G Thêìu phuå 180 2.530 33
44. CHÛÚNG 8 G CAÁC HÚÅP ÀÖÌNG XÊY DÛÅNG IAS 11 NGHIÏN CÛÁU TÒNH HUÖËNG HÚÅP ÀÖÌNG XÊY DÛÅNG TIÏËP THEO b. Töíng chi phñ ûúác tñnh àûúåc kiïím tra cho túái khi kïët thuác húåp àöìng G Ûúác tñnh ban àêìu 9.500 G Nguyïn liïåu 180 G Nhên cöng 300 G Chi phñ chung cho hoaåt àöång (30) G Chïnh lïåch 750 10.700 c. Giaá húåp àöìng sûãa àöíi G Söë ban àêìu 12.000 G Nhên cöng (tñnh thïm tiïìn tùng thuâ lao nhên cöng vaâo giaá húåp àöìng) 240 G Chïnh lïåch 900 13.140 d. Doanh thu theo húåp àöìng Phûúng aán 1 Phûúng aán 2 Dûåa trïn chi phñ húåp àöìng, tyã lïå vúái töíng chi phñ húåp àöìng ûcá tñnh: 2.530: 10.700 x 13.140 (laâm troân) 3.107 Dûåa trïn cöng viïåc àaä àûúåc nghiïåm thu: 25% x 13.140 3.285 34
45. CHÛÚNG 9 THUÏË THU NHÊÅP (IAS 12) 9.1 VÊËN ÀÏÌ ÀÙÅT RA IAS àûa ra nguyïn tùæc kïë toaán caác khoaãn liïn quan àïën thuïë trong kyâ hiïån taåi vaâ tûúng lai: G Thu höìi (thanh toaán) trong tûúng lai giaá trõ kïët chuyïín cuãa caác taâi saãn coá (núå) trong baãng töíng kïët taâi saãn. G Caác giao dõch vaâ caác sûå kiïån khaác trong kyâ hiïån taåi àûúåc ghi nhêån trong baáo caáo taâi chñnh cuãa doanh nghiïåp. 9.2 PHAÅM VI AÁP DUÅNG: Chuêín mûåc naây quy àõnh cho têët caã caác loaåi thuïë thu nhêåp bao göìm caã thuïë thu nhêåp trong nûúác, ngoaâi nûúác vaâ chuyïín ra nûúác ngoaâi cuäng nhû thuïë thu nhêåp sau khi traã cöí tûác. 9.3 HAÅCH TOAÁN KÏË TOAÁN 9.3.1 Thuïë phaãi traã trong k âlaâ khonã thuïë thu nhêåp phiã traã hoùåc c áthïí thu hiì cho kyâhiïån taåi. 9.3.2 Thuïë traã chêåm laâ khoaãn thuïë thu nhêåp phaãi traã hoùåc coá thïí thu höìitrong caác kyâ tûúng lai àië vúái: G Phêìn chïnh lïåch taåm thúâi. G Tñnh trûúác caác khoaãn löî thuïë chûa thûåc hiïån hïët. G Tñnh trûúác caác khoaãn khêëu trûâ thuïë chûa thûåc hiïån hïët. 9.3.3 Khoaãn chïnh lïåch taåm thúâi laâ nhûäng khoaãn chïnh lïåch giûäa cú súã tñnh thuïë cho möåt khoaãn muåc vaâ giaá trõ kïët chuyïín cuãa khoaãn muåc àoá, àoá laâ: G Caác khoaãn chïnh lïåch taåm thúâi chõu thuïë dêîn túái coá caác khoaãn chõu thuïë trong caác kyâ tûúng lai, hoùåc G Caác khoaãn chïnh lïåch taåm thúâi àûúåc khêëu trûâ dêîn túái coá caác khoaãn coá thïí àûúåc giaãm thuïë thu nhêåp phaãi traã trong caác kyâ tûúng lai. 9.3.4 Cú súã tñnh thuïë cho möåt khoaãn muåc laâ con söë caác cú quan thuïë gaán cho khoaãn muåc àoá àïí tñnh thuïë. 9.3.5 Söë dû thuïë phaãi traã trong kyâ cêìn àûúåc ghi nhêån nhû sau: G Tùng núå (taâi saãn) cho khoaãn thuïë hiïån haânh chûa traã trong kyâ (traã thûâa). G Lúåi ñch cuãa viïåc giaãm thuïë do phaát sinh löî tñnh trûúác àûúåc ghi nhêån nhû möåt taâi saãn. 9.3.6 Nghôa vuå thuïë traã chêåm àûúåc ghi nhêån cho têët caã caác khoaãn chïnh lïåch taåm thúâi chõu thuïë trûâ khi nghôa vuå naây phaát sinh tûâ: G giaá trõ lúåi thïë khöng giaãm trûâ giaá trõ hao moân àïí tñnh thuïë hoùåc G viïåc cöng nhêån ban àêìu cho möåt taâi saãn hoùåc möåt khoaãn núå trong möåt giao dõch: I khöng phaãi laâ möåt húåp nhêët kinh doanh, vaâ I vaâo thúâi àiïím giao dõch khöng laâm aãnh hûúãng túái lúåi nhuêån kïë toaán hoùåc lúåi nhuêån chõu thuïë. 9.3.7 Taâi saãn thuïë traã chêåm àûúåc ghi nhêån àöëi vúái khoaãn chïnh lïåch taåm thúâi chõu thuïë giúái haån úã 35
46. CHÛÚNG 9 G THUÏË THU NHÊÅP IAS 12 mûác coá khaã nùng thu höìi tûâ nhûäng khoaãn lúåi nhuêån chõu thuïë trong tûúng lai. Möåt taâi saãn thuïë traã chêåm khöng àûúåc ghi nhêån khi phaát sinh tûâ: G viïåc ghi nhêån ban àêìu cho möåt taâi saãn coá hoùåc núå trong möåt giao dõch maâ: I khöng phaãi laâ möåt húåp nhêåt kinh doanh, vaâ I voâ thiâ àimí giao dõch khöng lmâ nhã hûngã tiá liå nhunå k ëtoná hocå lúåi nhunå chõu thu.ë 9.3.8 Möåt taâi saãn thuïë traã chêåm àûúåc ghi nhêån cho viïåc tñnh tiïëp löî/ hoùåc khêëu trûâ thuïë chûa thûåc hiïån, giúái haån úã mûác coá khaã nùng thu höìi trong tûúng lai. 9.3.9 C cá khoaãn chïnh lchå tmå thúâi phtá sinh khi giaá trõ ktë chuyní cuãa caác khonã àuì tû trong ccá öc ng ty con, chi nhnh,á àún võ liïn ktë v âliïn doanh khcá viá cú s ãtñnh thu ëcaã nh ngä khonã naây. 9.3.10Nhûäng nguyïn tùæc sau àûúåc aáp duång cho viïåc tñnh toaán söë dû thuïë phaãi traã trong kyâ vaâ traã chêåm: G Caác khoaãn núå (taâi saãn) seä àûúåc tñnh theo söë lûúång phaãi traã (thu höìi) aáp duång thuïë suêët (vaâ luêåt thuïë) àaä àûúåc ban haânh röång raäi trûúác ngaây baáo caáo. G Söë dû thuïë traã chêåm cêìn phaãn aánh àûúåc caách thu höìi taâi saãn hoùåc thanh toaán núå sau thuïë. G Caác taâi saãn vaâ núå chõu trong kyâ vaâ traã chêåm àûúåc tñnh theo mûác thuïë suêët aáp duång cho lúåi nhuêån chûa phên phöëi. G Cöí tûác traã sau khi àaä nöåp thuïë thu nhêåp sau khi traã cöí tûác àûúåc ghi nhêån khi nghôa vuå traã cöí tûác àûúåc cöng nhêån. G Khöng àûúåc pheáp chiïët khêëu. G Viïåc kiïím tra hû haåi phaãi àûúåc thûåc hiïån àöëi vúái nhûäng taâi saãn thuïë traã chêåm vaâo ngaây lêåp baãng töíng kïët taâi saãn. 9.3.11Thuïë trong kyâ vaâ traã chêåm phaãi àûúåc ghi nhêån laâ thu nhêåp hoùåc chi phñ vaâ àûa vaâo baáo caáo thu nhêåp, trûâ khoaãn thuïë phaát sinh tûâ: G Möåt giao dõch hoùåc sûå kiïån àûúåc ghi nhêån trûåc tiïëp vaâo vöën chuã súã hûäu. G Möåt húåp nhêët kinh doanh laâ giao dõch mua laåi. 9.4 TRÒNH BAÂY VAÂ CÖNG BÖË 9.4.1 TRÒNH BAÂY Söë dû thuïë phaãi àûúåc trònh baây nhû sau: G Söë dû thu ëàûcå trònh byâ taách riïng viá ccá tiâ snã c áv âtaâi snã núå khaác trong baãng tngí ktë tiâ snã. G Söë dû thuïë traã chêåm àûúåc phên biïåt vúái söë dû thuïë phaãi traã trong kyâ. G Söë dû thuïë traã chêåm laâ daâi daån. G Trònh baây trong baáo caáo thu nhêåp chi phñ thuïë (thu nhêåp) tûâ caác hoaåt àöång thöng thûúâng. G Coá thïí buâ trûâ söë dû thuïë ngùæn haån khi: I Coá quyïìn buâ trûâ theo luêåt àõnh. I Coá yá àõnh thanh toaán theo phûúng phaáp buâ trûâ. G Coá thïí buâ trûâ söë dû thuïë traã chêåm khi: I Coá quyïìn buâ trûâ theo luêåt àõnh. I Ghi coá vaâ ghi núå vúái cuâng möåt cú quan thuïë: I cho cuâng möåt àún võ chõu thuïë, hoùåc I caác àún võ chõu thuïë khaác nhau coá yá àõnh thanh toaán buâ trûâ. 9.4.2 CÖNG BÖË Chïë àöå kïë toaán G Phûúng phaáp aáp duång àöëi vúái thuïë traã chêåm. 36
47. CHÛÚNG 9 G THUÏË THU NHÊÅP IAS 12 Baáo caáo thu nhêåp vaâ thuyïët minh G Caác yïëu töë chñnh cuãa chi phñ (thu nhêåp) thuïë àûúåc trònh baây riïng, bao göìm: I Chi phñ (thu nhêåp) thuïë phaãi traã trong kyâ. I Chi phñ (thu nhêåp) thuïë traã chêåm. I Thuïë traã chêåm phaát sinh tûâ viïåc ghi giaãm (hoùåc ghi buát toaán àaão cuãa möåt khoaãn ghi giaãm trûúác àêy) cuãa möåt taâi saãn thuïë traã chêåm. I Söë thuïë liïn quan túái thay àöíi chïë àöå kïë toaán vaâ nhûäng löîi cú baãn àûúåc haåch toaán theo phûúng phaáp àûúåc IAS 8 cho pheáp thay thïë. G Thuïë liïn quan túái caác khoaãn bêët thûúâng. G Cên chiïëu giûäa söë thuïë vaâ löî/ laäi theo kïë toaán tñnh bùçng tiïìn hoùåc cên àöëi tyã lïå/theo con söë. G Giaãi thñch nhûäng thay àöíi thuïë suêët aáp duång so vúái nhûäng kyâ trûúác àêy. G Àöëi vúái tûâng loaåi chïnh lïåch taåm thúâi, vaâ àöëi vúái tûâng loaåi löî hoùåc khêëu trûâ thuïë chûa thûåc hiïån, söë thuïë traã chêåm àûúåc ghi nhêån trong baáo caáo thu nhêåp. Baãng töíng kïët taâi saãn vaâ thuyïët minh G Töíng söë thuïë phaãi traã trong kyâ vaâ traã chêåm tñnh vaâo hoùåc khêëu trûâ vaâo vöën chuã súã hûäu. G Söë lûúång (vaâ ngaây àaáo haån) cuãa nhûäng khoaãn chïnh lïåch taåm thúâi àûúåc giaãm trûâ, löî vaâ khêëu trûâ thuïë chûa thûåc hiïån khöng àûúåc ghi nhêån taâi saãn thuïë traã chêåm. G Töíng söë chïnh lïåch taåm thúâi liïn quan túái caác khoaãn àêìu tû trong caác cöng ty con, chi nhaánh, liïn doanh, liïn kïët chûa àûúåc ghi nhêån nghôa vuå thuïë traã chêåm. G Àöëi vúái tûâng loaåi chïnh lïåch taåm thúâi, vaâ àöëi vúái tûâng loaåi löî vaâ khêëu trûâ thuïë chûa thûåc hiïån hïët, söë taâi saãn vaâ núå thuïë traã chêåm àûúåc ghi nhêån trong baãng töíng kïët taâi saãn. G Söë taâi saãn thuïë traã chêåm vaâ baãn chêët cuãa nhûäng bùçng chûáng cho viïåc ghi nhêån taâi saãn naây khi: I Viïåc sûã duång taâi saãn thuïë traã chêåm phuå thuöåc vaâo lúåi nhuêån chõu thuïë trong tûúng lai. I Doanh nghiïåp bõ thua löî trong kyâ hiïån taåi hoùåc kyâ trûúác àoá. G Söë cöí thuïë thu nhêåp cho cöí tûác traã cho caác cöí àöng àûúåc dûå kiïën hoùåc cöng böë trûúác ngaây lêåp baãng töíng kïët taâi saãn nhûng khöng àûúåc ghi nhêån laâ möåt khoaãn núå trong baáo caáo taâi chñnh. G Baãn chêët cuãa viïåc traã thuïë thu nhêåp sau naây sau khi traã cöí tûác cho caác cöí àöng cuãa doanh nghiïåp, tûác laâ nhûäng àùåc tñnh quan troång cuãa hïå thöëng thuïë thu nhêåp vaâ caác nhên töë aãnh hûúãng túái lûúång sau khi traã cöí tûác. 37