Giáo trình nhập môn Tin học - Phần 1: Khái niệm cơ bản

Nội dung text: Giáo trình nhập môn Tin học - Phần 1: Khái niệm cơ bản

1. TRƯNGðIHCCƠNGNGHIPTP/HCM TRUNGTÂMCƠNGNGHTHƠNGTIN o0o GGIIÁÁOOTTRRÌÌNNHH NNHHPPMMƠƠNNTTIINNHHCC
   PHN1:KHÁINIMCƠBN
   PHN2:TINHCVĂNPHỊNG
   PHN3:INTERNET THÀNHPHHCHÍMINH THÁNG8/2008
2. GiáotrìnhnhpmơnTinhc TrungTâmCơngNghThơngTin GIITHIU Vicsdngthànhthomáytínhngàynayđtrgiúpchocáccơng vichàngngàylàmtknăngcơbnmàttcsinhviêncnphinm vng.Mơnhc NHPMƠNTINHC trangbnhngkinthcvàk năngtinhcnntngchosinhviênchuyênngànhhockhơngchuyên ngành–phcvchovichctp,nghiêncuvàhtrchocơngvic. GiáotrìnhNhpMơnTinhcđưctrìnhbàychititnhmphcv nhucugingdy,hctp,thamkhochogiáoviên,sinhviên.Nidung giáotrìnhgm3phn,đưcphânbnhưsau: − PhnI:Nhngkháinimcơbnvmáytính − PhnII:Tinhcvănphịng − PhnIII:KhaithácInternet Mcdùngđãhtsccgngbiênsongiáotrìnhnàynhmphcv tt nht cho vic ging dyhc tp nhưng chc chn giáo trình s cĩ nhngthiuxĩt.Migĩpýxinvuilịnggiv:TrungTâmCơngNgh ThơngTin,TrưngðiHcCơngNghipTp.HCM.Chúngtơixinchân thànhcmơn. Trang1/124
3. GiáotrìnhnhpmơnTinhc TrungTâmCơngNghThơngTin MCLC CHƯƠNG1. TNGQUANVHTHNGMÁYTÍNH 6 1.1. THƠNGTINVÀXLÝTHƠNGTIN 6 1.1.1. Kháinimvthơngtin 6 1.1.2. ðơnvđothơngtin 7 1.1.3. Sơđtngquátcamtquátrìnhxlýthơngtin 7 1.1.4. Xlýthơngtinbngmáytínhđint 8 1.2. BIUDINTHƠNGTINTRONGMÁYTÍNHðINT 8 1.2.1. Biudinstrongcáchđm 8 1.2.2. Chuynđigiacáchđm 10 1.2.3. Mnhđlogic 11 1.2.4. Biudinthơngtintrongmáytínhđint 12 1.3. CUTRÚCTNGQUÁTCAMÁYTÍNHðINT 17 1.3.1. Phncng(Hardware) 17 1.3.2. Phnmm(Software) 22 CHƯƠNG2. HðIUHÀNHWINDOWS 23 2.1. KHÁINIMVHðIUHÀNH 23 2.2. TPTIN,THƯMC,ðĨAVÀðƯNGDN 23 2.2.1. Tptin(File) 23 2.2.2. Thưmc(Folder/Directory) 24 2.2.3. đĩa(Drive) 24 2.2.4. ðưngdn(Path) 24 2.3. GIITHIUHðIUHÀNHWINDOWS 24 2.3.1. SơlưcvspháttrincaWindows 24 2.3.2. KhiđngvàthốtkhiWindowsXP 25 2.3.3. Giithiumànhìnhnn(Desktop)caWindowsXP 25 2.3.4. Cáchkhiđngvàthốtkhicácchươngtrình 26 2.3.5. TđngchymtngdngkhikhiđngWindows 27 2.3.6. Caschươngtrình 27 2.3.7. SaochépdliutrongWindows 28 2.3.8. Tìmkimdliu 28 2.3.9. Thayđicuhìnhcamáytính 30 2.4. MÁYIN 33 2.4.1. Càiđtthêmmáyin 33 2.4.2. Loibmáyinđãcàiđt 33 2.5. TASKBARANDSTARTMENU 34 2.5.1. ThTaskbar 34 2.5.2. ThStartMenu 34 2.6. WINDOWSEXPLORER 35 2.6.1. Giithiu. 35 2.6.2. KhiđngWindowsExplorer: 35 2.6.3. CaslàmviccaWindowsExplorer: 35 2.6.4. Thaotácvitptinvàthưmc 36 2.6.5. Thaotácvishortcut 38 2.6.6. Thaotácviđĩa 39 2.7. SDNGTINGVITTRONGWINDOWS 39 2.7.1. TingVittrongWindows 39 2.7.2. FontchvàBngmã 39 2.7.3. CáckiugõtingVit 40 Trang2/124
4. GiáotrìnhnhpmơnTinhc TrungTâmCơngNghThơngTin 2.7.4. SdngVietKey 41 2.7.5. SdngUNIKEY 41 CHƯƠNG3. MICROSOFTWORD 43 3.1. GIITHIUMICROSOFTWORD 43 3.1.1. Cácthànhphncơbntrênmànhìnhword 43 3.1.2. Cáckháininmcơbn: 44 3.1.3. Cácthaotáccơbn 44 3.2. ðNHDNGVĂNBN 46 3.2.1. ðnhdngkýt 46 3.2.2. Chuynđiloich: 47 3.2.3. Paragraph(ðanvănbn) 47 3.2.4. DropCap 48 3.2.5. BordersandShading 48 3.2.6. Background 49 3.2.7. Bulletsandnumbering 49 3.2.8. Columns 51 3.2.9. Sdngtab 51 3.3. CHÈNCÁCðITƯNGVÀOVĂNBN 52 3.3.1. Picture 52 3.3.2. Wordart 53 3.3.3. Autoshape 53 3.3.4. Object 54 3.3.5. Table 54 3.3.6. Chèncáctrưngdliu 56 3.3.7. Comment(Chènchúthích) 56 3.3.8. FootnotevàEndnote 56 3.3.9. ToBookmark_Hyperlink 57 3.3.10. Crossreference(Tothamchiuchéo) 57 3.4. TEMPLATE 58 3.4.1. Kháinim 58 3.4.2. Sdngcáctemplatecĩsn: 58 3.4.3. Totptinmumi 58 3.5. STYLE 59 3.5.1. Kháinim 59 3.5.2. CácthaotáctrênStyle 59 3.6. CÁCCHCNĂNGKHÁC 60 3.6.1. Mailmerge 60 3.6.2. AutoText–AutoCorrect 61 3.7. INNTRONGWORD 62 3.7.1. ðnhdngtrangin 62 3.7.2. Printpreview–print 63 CHƯƠNG4. MICROSOFTEXCEL 64 4.1. GIITHIUMICROSOFTEXCEL 64 4.1.1. CácthànhphntrongcasExcel 64 4.1.2. Cutrúccamtworkbook 64 4.1.3. Cáckiudliuvàcáchnhp 65 4.1.4. Cácloiđachvàcácthơngbáolithưnggp 66 4.2. CÁCTHAOTÁCCƠBN 68 4.2.1. Xlýtrênkhidliu 68 Trang3/124
5. GiáotrìnhnhpmơnTinhc TrungTâmCơngNghThơngTin 4.2.2. Thaotáctrênhàngvàct 70 4.2.3. ðnhdngcáchhinthdliu 70 4.2.4. Canhldliutrongơ 72 4.2.5. ðnhdngkýt 72 4.2.6. Kkhungchobngtính: 73 4.2.7. Tơnnchobngtính: 73 4.3. MTSHÀMTRONGEXCEL 73 4.3.1. Cúphápchungvàcáchsdng 73 4.3.2. Cáchàmthơngdng 74 4.4. THAOTÁCTRÊNCƠSDLIU 80 4.4.1. Kháinimvcơsdliu 80 4.4.2. Cáchàmcơsdliu 80 4.4.3. Cáclnhxlýdliu 81 4.5. TOBIUðTRONGEXCEL 87 4.5.1. Cácloibiuđ 87 4.5.2. Cácthànhphncabiuđ 88 4.5.3. Cácbưcdngbiuđ 89 4.6. ðNHDNGVÀINNTRONGEXCEL 91 4.6.1. ðnhdngtrangin(pagesetup) 91 4.6.2. PrintpreviewPrint 91 CHƯƠNG5. MICROSOFTPOWERPOINT 93 5.1. GIITHIUMICROSOFTPOWERPOINT 93 5.1.1. CaschươngtrìnhPowerpoint 93 5.1.2. Cácthaotáctrêntptin 94 5.2. ðNHDNGSLIDE 96 5.2.1. ðnhdngvănbn 96 5.2.2. ChèncácđitưngkhácvàoSlide 96 5.2.3. ThayđiSlideSchemes 98 5.2.4. SlideMaster 98 5.2.5. Thaotáctrêncácslide 101 5.2.6. Tocáchiunghothình 102 5.2.7. Thitlphànhđngchomtđitưng 104 5.3. LÀMVICVICÁCTRÌNHDIN 104 5.3.1. Thitlptùychnchobuitrìnhdin 104 5.3.2. Incáctrangtrìnhdin 105 CHƯƠNG6. INTERNETVÀDCHVWORLDWIDEWEB 107 6.1. GIITHIUINTERNET 107 6.1.1. Internetđãbtđunhưthnào 107 6.1.2. ThơngtingìđưcchophépđưalênInternet 107 6.1.3. NguyênlýhotđngcaInternet 107 6.2. MTSKHÁINIM 108 6.2.1. ðachInternet 108 6.3. CÁCDCHVTHƠNGDNGTRÊNINTERNET 110 6.3.1. DchvTelnet(TelephoneInternet) 110 6.3.2. Dchvthưđint(MailService) 110 6.3.3. Dchvtinđint(News) 110 6.3.4. Dchvtruyntptin(FTP:FileTransferProtocol) 110 6.3.5. DchvWeb(WorldWideWeb–WWW) 111 6.4. TRÌNHDUYTWEBINTERNETEXPLORER(IE) 111 Trang4/124
6. GiáotrìnhnhpmơnTinhc TrungTâmCơngNghThơngTin 6.4.1. KhiđngvàthốtkhiInternetExplorer 111 6.4.2. CácthànhphntrongmànhìnhInternetExplorer 111 6.4.3. LàmvicvicáctrangWeb 112 6.4.4. Tìmkimthơngtin 112 6.5. DCHVTHƯðINT 115 6.5.1. Giithiu 115 6.5.2. Nguyênlývnhành 115 6.5.3. CutrúcmtEmail 115 6.5.4. Webmail 115 6.6. CHƯƠNGTRÌNHOUTLOOKEXPRESS 118 6.6.1. KhiđngOutlookExpress: 118 6.6.2. SdngHotmail 119 CHƯƠNG7. PHLC 121 7.1. BNGMÃASCIIvi128kýtđutiên 121 7.2. BNGMÃASCIIvi128kýtktip 122 7.3. BOVDLIUVÀPHỊNGCHNGVIRUS 122 7.3.1. Bovdliu 122 7.3.2. Virusmáytínhvàbinphápphịngchng 123 Trang5/124
7. TRƯNGðIHCCƠNGNGHIPTP/HCM TRUNGTÂMCƠNGNGHTHƠNGTIN o0o PPHHNN11 KKHHÁÁIINNIIMMCCƠƠBBNN
8. GiáotrìnhnhpmơnTinhc TrungTâmCơngNghThơngTin PHNI NHNGKHÁINIMCƠBNVMÁYTÍNH CHƯƠNG1. TNGQUANVHTHNGMÁYTÍNH 1.1. THƠNGTINVÀXLÝTHƠNGTIN 1.1.1. Kháinimvthơngtin Khái nim thơng tin (information) đưc s dng thưng ngày. Con ngưicĩnhucuđcbáo,ngheđài,xemphim,đithamquan,dulch, tham kho ý kin ngưi khác, đ nhn đưc thêm thơng tin mi. Thơng tin mang li cho con ngưi s hiu bit, nhn thc tt hơn v nhngđitưngtrongđisngxãhi,trongthiênnhiên, giúpchoh thc hin hp lý cơng vic cn làm đ đt ti mc đích mt cách tt nht. Thơngtincĩthđưcphátsinh,đưclưutr,đưctruyn,đưctìm kim,đưc sao chép,đưcxlý,nhânbn.Thơngtincũngcĩthbin dng,sailchhocbpháhy. Thơngtin cha đngýnghĩa,cịndliulàcácdkinkhơngcĩcu trúcvàkhơngcĩýnghĩarõràngnunĩkhơngđưctchcvàxlý. Cùng mt thơng tin cĩ th đưc biu din bng nhng d liu khác nhau.Cùngbiudinmtđơnv,nhưngtrongchsthpphântacùng kýhiu1,cịntronghđmLaMãlidùngkýhiuI.Midliulicĩ thđưcthhinbngnhngkýhiuvtlýkhácnhau.Cũnglàgtđu, đivinhiudântctrênthgiithì đĩlà tínhiuthhinsđng tình;nhưngngưcli,đivingưiHyLp,gtđuđbiulsbt đng.CùnglàkýhiuInhưngtrongtingAnhcĩnghĩalàđitnhân xưngngơithnht(tơi)cịntrongtốnhclilàchsLaMãcĩgiátr là1. Thơngtinlàmtkháinimtrutưng,tntikháchquan,cĩthnh trongđitưng,binđitrongđitưngvàápdngđđiukhinđi tưng.Thơngtinlàmtăngthêmhiubitcaconngưi,làngungc canhnthc.Thơngtinvmtđitưngchínhlàmtdkinvđi tưngđĩ,chúnggiúptanhnbitvàhiuđưcđitưng.Thơngtincĩ liênquanchtchđnkháinimvđbtđnh.Miđitưngchưa xácđnhhồntồnđucĩmtđbtđnhnàođĩ.Tínhbtđnhnày chưachobitmtcáchchínhxácvàđyđvđitưngđĩ. Trongmáytính,cácthơngtinđưcbiudinbnghđmnhphân. Tuychdùng2kýslà0và1(gilàbit)nhưnghnhphânnàygiúp máytínhbiudinxlýđưctrênhuhtcácloithơngtinmàcon ngưihinđangsdngnhưvănbn,hìnhnh,âmthanh,video, Hthng thơng tin (informationsystem)làmththngghinhnd liu,xlýchúngđtonênthơngtincĩýnghĩahocdliumi. Trang6/124
9. GiáotrìnhnhpmơnTinhc TrungTâmCơngNghThơngTin Dliu Xlý Thơngtin Nhp Xut Hình1.1:Hthngthơngtin 1.1.2. ðơnvđothơngtin ðơnvdùngđđothơngtingilà bit .Mtbittươngngvimtch thhocmtthơngbáonàođĩvskin,cĩ1trong2trngtháicĩs đo kh năng xut hin đng thi là Tt (Off) / M (On) hay ðúng (True)/Sai(False). Víd:Mtmchđèncĩ2trngtháilà: Tt(Off)khimchđinquacơngtclàh M(On)khimchđinquacơngtclàđĩng Shcnhphânsdnghaikýs0và1đbiudincács.Vìkh năngsdnghais0và1lànhưnhaunênmtchthchgmmtch snhphâncĩthxemnhưlàđơnvchathơngtinnhnht. Bitlàchvitttca BI narydigi T.Trongtinhc,ngưitathưngs dngcácđơnvđothơngtinlnhơnnhưsau: Têngi Kýhiu Giátr Byte B 8bit KiloByte KB 210 B=1024Byte MegaByte MB 220 B GigaByte GB 230 B TetraByte TB 240 B 1.1.3. Sơđtngquátcamtquátrìnhxlýthơngtin Miquátrìnhxlýthơngtinbngmáytínhhaybngconngưiđu đưcthchintheomtquitrìnhsau: Dliu(data)đưcnhpđuvào(Input).Máytínhhayconngưis thc hin quá trình x lý nào đĩ đ nhn đưc thơng tin đu ra (Output).Quátrìnhnhpdliu,xlývàxutthơngtinđucĩthđưc lưutr. NHPDLIU XLÝ XUTDLIU/THƠNGTIN (INPUT) (PROCESSING (OUTPUT) LƯUTR(STORAGE)) Hình1.2:Mơhìnhtngquátquátrìnhxlýthơngtin Trang7/124
10. GiáotrìnhnhpmơnTinhc TrungTâmCơngNghThơngTin 1.1.4. Xlýthơngtinbngmáytínhđint Thơngtinlàktqubaogmnhiuquátrìnhxlýcácdliuvàthơng tincĩthtrthànhdliumiđtheomtquátrìnhxlýdliukhác torathơngtinmihơntheoýđcaconngưi. Conngưicĩnhiucáchđcĩdliuvàthơngtin.Ngưitacĩthlưu tr thơng tin qua tranh v, giy, sách báo, hình nh trong phim, băng t, Trongthiđihinnay,khilưngthơngtinđnvichúngtacàng lúccàngnhiuthìconngưicĩthdùngmtcơngchtrchovic lưu tr, chn lc và x lý li thơng tin gi là máy tính đin t (Computer).Máytínhđintgiúpconngưititkim rt nhiu thi gian,cơngscvàtăngđchínhxáccaotrongvic t đng hĩa mt phnhaytồnphncaquátrìnhxlýdliuhaythơngtin. 1.2. BIUDINTHƠNGTINTRONGMÁYTÍNHðINT 1.2.1. Biudinstrongcáchđm Hđmlàtphpcáckýhiuvàquitcsdngtpkýhiuđĩđbiu dinvàxácđnhcácgiátrcács.Mihđmcĩmtskýs(digits) huhn.Tngskýscamihđmgilà cơs (basehayradix),ký hiulàb. Hđmcơsb (b≥2,blàsnguyêndương)mangtínhchtsau: − Cĩbkýsđthhingiátrs.Kýsnhnhtlà 0 vàlnnhtlà b1. − Giátrvtríthntrongmtscahđmbngcơsblũythan: n b − SNtronghđmcơsbđưcbiudinbi: N(b) =an1an2 a 1a0.a1a2 a m trongđĩ,sN (b) cĩ nkýsbiudinchophnnguyênvà m kýsl biudinchophnb_phân,vàcĩgiátrlà: n1 n2 1 0 1 2 m N(b) =an1.b +a n2.b + +a 1.b +a 0.b +a 1.b +a 2.b + +a m.b Hocdưidngcơngthctngquát: n i = a .b N (b) ∑ i i=−m Tronglĩnhvcmáytính,hinnay4hđmđưcsdngphbinnht làhthpphân,hnhphân,hbátphânvàhthplcphân. 1.2.1.1. Hđmthpphân(Decimalsystem,base=10) Hđmthpphân b=10 làmttrongcácphátminhcangưirpc, baogm10kýstheokýhiusau: 0,1,2,3,4,5,6,7,8,9 Trang8/124
11. GiáotrìnhnhpmơnTinhc TrungTâmCơngNghThơngTin Quitctínhgiátrcahthpphânlàmiđơnvmthàngbtkỳcĩ giá trbng10đơn vcahàng k cn bênphi.Bt kỳ s nguyên dươngtronghthpphâncĩthbiudinnhưlàmttngcácshng, mishnglàtíchcamtsvi10lũytha,trongđĩsmũlũytha đưctăngthêm1đơnvktsmũlũythaphíabênphinĩ.Smũ lũythacahàngđơnvtronghthpphânlà0. Víd: S123đưcbiudinnhưsau:123=1*10 2+2*10 1+3*10 0 S5246cĩthđưcbiudinnhưsau: 3 2 1 0 5246=5*10 +2*10 +4*10 +6*10 =5*1000+2*100+4*10+6*1 Thhinnhưtrêngilàkýhiumrngcasnguyên vì5246=5000+200+40+6 Nhưvy,trongs5246:kýs6trongsnguyênđidinchogiátr6 đơnv,kýs4đidinchogiátr4chc,kýs2đidinchogiátr2 trămvàkýs5đidinchogiátr5ngàn.. 0 1 2 3 4 10 =110 =1010 =10010 =100010 =10000 Mikýsthtkhácnhautrongsscĩgiátrkhácnhau,tagilà giátrvtrí(placevalue). Phnthpphântronghthpphânsauduchmphâncáchthpphân (theoquiưccaM)thhintrongkýhiumrngbi10lũytha âmtínhtphisangtráiktduchmphâncách: 1 1 1 10 1 = 10 2 = 10 3 = . 10 100 1000 2 1 0 1 2 Víd:254.68=2*10 +5*10 +4*10 +6*10 +8*10 1.2.1.2. Hđmnhphân(Binarysystem,b=2) Vi b=2 ,tacĩhđmnhphân.ðâylàhđmđơnginnhtvi2ch slà0và1.MichsnhphângilàBIT(vittt t ch BInary digiT).Vìhnhphânchcĩ2trslà0và1,nênkhimunbiudin mtslnhơn,hoccáckýtphctphơnthìcnkthpnhiubit vinhau. Tacĩthchuynđihnhphânsanghthpphânquenthuc. Víd:S11101.11 stươngđươngvigiátrthpphânlà: (2) Snhphân:1 1 1 0 1. 1 1 Svtrí: 4 3 2 1 0 1 2 4 3 2 1 0 1 2 Trvtrí: 2 2 2 2 2 2 2 H10là: 16 8 4 2 1 0.5 0.25 Trang9/124
12. GiáotrìnhnhpmơnTinhc TrungTâmCơngNghThơngTin nhưvy: 11101.11 = 1x16+ 1x8+ 1x4+ 0x2+ 1x1+ 1x0.5+ 1x0.25= 29.75 (2) (10) 4 3 2 1 0 10101 = 1x2 + 0x2 + 1x2 + 0x2 + 1x2 =16+0+4+0+1= 21 (2) (10) 1.2.1.3. Hđmbátphân(Octalsystem,b=8) Nudùng1tphp 3bit thìcĩthbiudin8trkhácnhau:000,001, 010,011,100,101,110,111.Cáctrnàytươngđươngvi8trtrongh thpphânlà0,1,2,3,4,5,6,7.Tphpcácchsnàygilàhbát 3 phân,làhđmvib=8=2 .Tronghbátphân,trvtrílàlũytha ca8. 2 1 0 1 2 Víd:235.64 = 2x8 + 3x8 + 5x8 + 6x8 + 4x8 =157.8125 (8) (10) 1.2.1.4. Hđmthplcphân(Hexadecimalsystem, base=16) 4 Hđmthplcphânlàhcơs b=16=2 ,tươngđươngvitphp4 chsnh phân (4bit).Khithhindnghexadecimal, tacĩ16ký hiugm10chst0đn9,và6chcáiA,B,C,D,E,F đbiu dincácgiátrstươngnglà10,11,12,13,14,15.Vihthplc phân,trvtrílàlũythaca16. 4 3 2 1 0 Víd:34F5C =3x16 +4x16 +15x16 +5x16 +12x16 =216294 (16) (10) Ghichú :mtsngơnnglptrìnhquiđnhvitshexaphicĩchH cuichs. Víd:S15vitlàFH. Bngquiđitươngđương16sđutiênca4hđm H10 H2 H8 H16 H10 H2 H8 H16 0 0000 00 0 8 1000 10 8 1 0001 01 1 9 1001 11 9 2 0010 02 2 10 1010 12 A 3 0011 03 3 11 1011 13 B 4 0100 04 4 12 1100 14 C 5 0101 05 5 13 1101 15 D 6 0110 06 6 14 1110 16 E 7 0111 07 7 15 1111 17 F 1.2.2. Chuynđigiacáchđm 1.2.2.1. ðimtsnguyênththpphânsanghcơsb Trang10/124
13. GiáotrìnhnhpmơnTinhc TrungTâmCơngNghThơngTin Tngquát:LysnguyênthpphânN lnlưtchiachobchođn (10) khithươngsbng0.KtquschuynđiN làcácdưstrongphép (b) chiavitratheothtngưcli. Víd:S12 =? .Dùngphépchiacho2liêntip,tacĩmtlotcác (10) (2) sdưnhư 12 2 0 6 2 0 3 22 1 1 2 1 0 Ktqu:12 = 1100 (10) (2) 1.2.2.2. ðiphnthpphânththpphânsanghcơsb Tngquát:Ly phnthp phânN ln lưt nhân vi b cho đn khi (10) phnthpphâncatíchsbng0.KtquschuynđiN làcács (b) phnnguyêntrongphépnhânvitratheothttínhtốn. Víd: 0.6875 =? (10) (2) 0.6875*2= 1 .375 0.375*2= 0.75 0.75*2 = 1.5 0.5*2 = 1.0 Ktqu: 0.6875 = 0.1011 (10) (2) 1.2.3. Mnhđlogic Mnhđlogiclàmnhđchnhnmttrong2giátr:ðúng(TRUE) hocSai(FALSE),tươngđươngviTRUE=1vàFALSE=0. Quitc:TRUE=NOTFALSE vàFALSE=NOTTRUE Phéptốnlogicápdngcho2giátrTRUEvàFALSEngvithp AND(và)vàOR(hoc)nhưsau: Trang11/124
14. GiáotrìnhnhpmơnTinhc TrungTâmCơngNghThơngTin x y AND(x,y) OR(x,y) TRUE TRUE TRUE TRUE TRUE FALSE FALSE TRUE FALSE TRUE FALSE TRUE FALSE FALSE FALSE FALSE 1.2.4. Biudinthơngtintrongmáytínhđint 1.2.4.1. Biudinsnguyên: Snguyêngmsnguyênkhơngduvàsnguyêncĩdu. −−− Snguyênkhơngdu làskhơngcĩbitdunhư1byte=8bit,cĩ 8 thbiudin2 =256snguyêndương,chogiátrt0(00000000) đn255(11111111). Cácsbiudinhnhphânslàmtchuibit,ngvimivtrí bitđưcgánmttrngs.Cáctrngsnàyđưcxácđnhtphi sangtráivicácgiátrlà1,2,4,8, Vivtrícácbittươngng0, 1,2,3, Datheoquilut:ssausbng2lnstrưc,vídvi biudinnhphân100101làbiudinnhphânca37. −−− S nguyên cĩ du thhintrongmáytínhdng nhphânlàs dùng1bitlàmbítdu,ngưitaquiưcdùngbithàngđutiênbên tráilàmbitdu(S):0làsdươngvà1chosâm.ðơnvchiudài đchathayđit2đn4bytes. Víd:vimulà4bitthìcácsbiudinnhưsau: Giátrđưc Giátrđưc Mubit Mubit biudin biudin 0111 7 1111 7 0110 6 1110 6 0101 5 1101 5 0100 4 1100 4 0011 3 1011 3 0010 2 1010 2 0001 1 1001 1 0000 0 1000 0 1.2.4.2. Cngnhphân Tronghnhphânthaotáccngcũnggingnhưthaotáccngtrong hthpphânvimtsquitcsau 0+0=0 0+1=1 1+0=1 1+1=10 Trang12/124
15. GiáotrìnhnhpmơnTinhc TrungTâmCơngNghThơngTin Khicngvnthchincngcáccttphisangtrái,ngvimi cttacng2stheoquitc,nucĩnhthìcngnhsangctkbên Víd:cho2dãybit 0 0 1 1 1 0 1 0 + 0 0 0 1 1 0 1 1 1 0 0 1 1 1 0 1 0 + 0 0 0 1 1 0 1 1 Nh1 0 1 0 0 1 1 1 0 1 0 + 0 0 0 1 1 0 1 1 1 0 1 0 0 1 1 1 0 1 0 + 0 0 0 1 1 0 1 1 Nh1 0 1 0 1 0 0 1 1 1 0 1 0 + 0 0 0 1 1 0 1 1 Nh1 1 0 1 0 1 0 0 1 1 1 0 1 0 + 0 0 0 1 1 0 1 1 Nh1 0 1 0 1 0 1 0 0 1 1 1 0 1 0 + 0 0 0 1 1 0 1 1 1 0 1 0 1 0 1 Trang13/124
16. GiáotrìnhnhpmơnTinhc TrungTâmCơngNghThơngTin 0 0 1 1 1 0 1 0 + 0 0 0 1 1 0 1 1 0 1 0 1 0 1 0 1 0 0 1 1 1 0 1 0 + 0 0 0 1 1 0 1 1 = 0 1 0 1 0 1 0 1 Cácphéptốnkháctacũngthchintươngt. 1.2.4.3. Biudinkýt ðcĩthbiudincáckýtnhưchcáiinvàthưng,cácchs, cáckýhiu trênmáytínhvàcácphươngtintrao đithơngtin khác,ngưitaphilpracácbmã(codesystem) qui ưc khác nhaudavàovicchntphpbaonhiêubitđdin t 1 ký t tươngng,vídcáchmãphbin: H thp phân mã nh phân BCD (Binary Coded Decimal) dùng 6bit. Hthpphânmãnhphânmrng EBCDIC (Extended Binary CodedDecimalInterchangeCode)dùng8bittươngđương1byteđ biudin1kýt. HchuynđithơngtintheomãchuncaM ASCII (American Standard Code for Information Interchange) là h mã thơng dng nhthinnaytrongkthuttinhc.HmãASCIIdùngnhĩm7bit hoc8bitđbiudintiđa128hoc256kýtkhácnhauvàmã hĩatheokýtliêntctheocơs16. HmãASCII7bit,mãhố128kýtlintcnhưsau: 0:NUL(kýtrng) 131:31kýtđiukhin 3247:cácdutrngSP(space)!“#$%&‘()*+,./ 4857:kýst0đn9 5864:cácdu:; ?@ 6590:cácchinhoatAđnZ 9196:cácdu[\]_` 97122:cácchthưngtađnz 123127:cácdu{|}~DEL(xĩa) Trang14/124
17. GiáotrìnhnhpmơnTinhc TrungTâmCơngNghThơngTin HmãASCII8bit(ASCIImrng)cĩthêm128kýtkhácngồi cáckýtnêutrêngmcácchcáicĩdu,cáchìnhv,cácđưngk khungđơnvàkhungđơivàmtskýhiuđcbit(Xem chi tit trongbngphlc1.1và1.2). 1.2.4.4. Cácphéptốnlunlý Baphéptốnthơngthưngtrongnhĩmcacácphéptốnlunlýlà AND,OR,vàXOR.Chúngtươngtnhưphépcngvàtrvihai tốnhngvàtrvmtktquduynht PhéptốnAND Ktqulà1chkhichaibitđulà1.Hìnhdưiđâybiudinkt qucaphéptốnANDvimtbitduynht. 1 1 0 0 AND 1 AND 0 AND 1 AND 0 Ktqu 1 Ktqu 0 Ktqu 0 Ktqu 0 Víd:thchinphépANDchohaibytesau: 10011010 AND 10011010 Ktqu 10011010 MttrongnhngsdngchínhcaphéptốnANDlàthànhphn0 trongmtdãybitskhơngbnhhưngbicácphn khác. Hãy xemmtvíd,điugìsxyranudãybit00001111làtốnhng đutiêncaphéptốnAND.Mcdùtakhơngbitthànhphntốn hnghai,nhưngtavnsuyrađưc4bitbêntráinhtlàcács0,bn bitbênphinhtlà4bitcuicatốnhngthhai,theovídtacĩ: 00001111 AND 00001010 Ktqu 00001010 CáchsdngphéptốnANDtrongvídnàyđưcgilàcáchs dngmtn(masking).đây,tốnhngđuđưcgi là mt n (mask) PhéptốnOR Trang15/124
18. GiáotrìnhnhpmơnTinhc TrungTâmCơngNghThơngTin Ktqulà0chkhic2bittốnhngđulà0.Datrênquitccơ bncĩthđưcmrngđncácchuicácbitbngcáchthchin phéptốnchocácctđclp. 1 1 0 0 OR 1 OR 0 OR 1 OR 0 Ktqu 1 Ktqu 1 Ktqu 1 Ktqu 0 Víd: 10011010 OR 11001001 11011011 ðiviphéptốnOR,cĩthsdngđchéplimtphncadãy bit,vàđtgiátr1vàocácphnkhơngchépli. Víd:thchinphéptốnORvimtbytecĩgiátrlà11110000 sauchotacĩđưcmtktquvicács14bitcaovà4bitcịn lilà4bitthpcatốnhngkia. 11110000 OR 10101010 11111010 TđĩtathyrngphéptốnANDvàmtn11011111cĩthđưc sdngđbucthành0bitth3caphncaotrongmtdãy8 bit,cịnphéptốnORvàmtn00100000cĩthbucthành1v tríđĩ. Phéptốn EXCLUSIVE OR(XOR) ðktqulà1,thìhaibittốntchcĩmtbitlà1.Nghĩalànu mtbitlà1thìbitkiakhơngđưclà1,michoraktqulà1. 1 1 0 0 XOR 1 XOR 0 XOR 1 XOR 0 Ktqu 0 Ktqu 1 Ktqu 1 Ktqu 0 Víd: Trang16/124
19. GiáotrìnhnhpmơnTinhc TrungTâmCơngNghThơngTin 10011010 XOR 11001001 01010011 Sdngchínhcaphéptốnnàylàlyphnbùcamtchuibit. Víd: đlyphnbùcatốnhngth2tathchinnhưsau: 11111111 XOR 10101010 01010101 1.3. CUTRÚCTNGQUÁTCAMÁYTÍNHðINT Miloimáytínhcĩthcĩhìnhdnghoccutrúckhácnhau,tùytheo mcđíchsdngnhưng,mtcáchtngquát,máytínhđintlàmthx lýthơngtintđnggm2phnchính: phncng và phnmm. 1.3.1. Phncng(Hardware) Phncngcĩthđưchiuđơnginlàttccácphntrongmthmáy tínhmàchúngtacĩththyhocsđưc.Phncngbaogm3phn chính: − ðơnvxlýtrungương(CPUCentralProcessingUnit). − Bnh(Memory). − Thitbnhpxut(Input/Output). Bxlýtrungương CPU(CentralProcessingUnit) Khiđiukhin Khitínhtốn CU(Control ALU(Arithmetic Thitb Thitb Unit) LogicUnit) xut nhp (output) (Input) Cácthanhghi(Registers) Bnhtrong(ROM+RAM) Bnhngồi(đĩacng,đĩamm,đĩaCD) 1.3.1.1. Bxlýtrungương(CPU) Trang17/124
20. GiáotrìnhnhpmơnTinhc TrungTâmCơngNghThơngTin Bxlýtrungươngchhuycáchotđngcamáytínhtheolnhvà thchincácphéptính.CPUcĩ3bphnchính:khiđiukhin,khi tínhtốnshcvàlogic,vàmtsthanhghi. + Khiđiukhin(CU:ControlUnit): Làtrungtâmđiuhànhmáy tính.Nĩcĩnhimvgiimãcáclnh,toracáctínhiuđiukhin cơngviccacácbphnkháccamáytínhtheoyêucucangưi sdnghoctheochươngtrìnhđãcàiđt. + Khi tính tốn s hc và logic (ALU: ArithmeticLogic Unit) :Bao gm các thit b thc hin các phép tính s hc (cng, tr, nhân, chia, ), cácphép tính logic (AND, OR,NOT,XOR)và các phéptínhquanh(sosánhlnhơn,nhhơn,bngnhau, ) + Cácthanhghi(Registers): ðưcgnvàoCPUbngcácmchđin tlàmnhimvbnhtrunggian.Cácthanhghimangcácchc năngchuyêndnggiúptăngtcđtraođithơngtintrongmáytính. Ngồira,CPUcịnđưcgnvimtđng h(clock)haycịngilàb toxungnhp.Tnsđnghcàngcaothìtcđxlýthơngtincàng nhanh.Thưngthìđnghđưcgntươngxngvicuhìnhmáyvà cĩcáctnsdaođng(chocácmáyPentium4trlên)là2.0GHz,2.2 GHz, hoccaohơn. 1.3.1.2. Bnh Bnhlàthitblưutrthơngtintrongquátrìnhmáytínhxlý.B nhbaogmbnhtrongvàbnhngồi. a. Bnhtrong :gmROMvàRAM: + ROM(ReadOnlyMemory )là Bnhchđc thơngtin,dùngđlưutr cácchươngtrìnhhthng,chươngtrìnhđiukhinvicnhpxutcơs (ROMBIOS:ROMBasic Input/OutputSystem).Thơng tin trên ROM ghivàovàkhơngththayđi,khơngbmtngayckhikhơngcĩđin. + RAM (RandomAccessMemory )là Bnhtruyxutngunhiên ,đưc dùngđlưutrdkinvàchươngtrìnhtrongquátrìnhthaotácvàtính tốn.RAMcĩđcđimlànidungthơngtinchatrongnĩsmtđikhi mtđinhocttmáy.DunglưngbnhRAMchocácmáytínhhin naythơngthưngvàokhong128MB,256MB,512MBvàcĩthhơn na. b. Bnhngồi: làthitblưutrthơngtinvidunglưngln,thơng tinkhơngbmtkhikhơngcĩđin.Cĩthctgivàdichuynb nhngồiđclpvimáytính.Hinnaycĩcácloibnhngồi phbinnhư: + ðĩa mm(Floppydisk):làloiđĩađưngkính3.5inchdunglưng 1.44MB. + ðĩa cng(harddisk):phbinlàđĩacngcĩdunglưng20GB, 30GB,40GB,60GB,vàlnhơnna. Trang18/124
21. GiáotrìnhnhpmơnTinhc TrungTâmCơngNghThơngTin + ðĩa quang(Compactdisk):loi4.72inch,làthitbphbindùng đlưutrcácphnmmmangnhiuthơngtin,hìnhnh,âmthanh và thưng đưc s dng trong các phương tin đa truyn thơng (multimedia).Cĩhailoiphbinlà:đĩaCD(dunglưngkhong 700MB)vàDVD(dunglưngkhong4.7GB). + Các loi bnhngồikhácnhưthnh(MemoryStick,Compact FlashCard),USBFlashDrivecĩdunglưngphbinlà32MB,64 MB,128MB, FloppydiskCompactFlashCard CompactDisk USBFlashDrive 1.3.1.3. Cácthitbnhp/xut Thitbngoivilàcácthitbgiúpmáytínhliênthơngđưcvith giibênngồi.Bànphímniliênktngưidùngvàmáytínhđnhp liu,mànhìnhmáyinsthhinktquxlýcamáytínhsaucáctác vgichongưidùng,ngồiracịnvơscácthitbkhácnhưmáy quétnh,máynhs màchúngtaslàmquendưiđây. 1. Cácthitbnhp: Bànphím (Keyboard,thitbnhpchun):làthitbnhpdliuvà câulnh,bànphímmáyvitínhphbinhinnaylàmtbngcha 104phímcĩcáctácdngkhácnhau.Cĩthchialàm3nhĩmphím chính: − Nhĩmphímđánhmáy :gmcácphímch,phímsvàphímcác kýtđcbit(~,!,@,#,$,%,^,&,?, ). − Nhĩmphímchcnăng (functionkeypad):gmcácphímtF1 đnF12vàcácphímnhư←↑→↓(phímdichuyntngđim), phímPgUp(lêntrangmànhình),PgDn(xungtrangmànhình), Insert(chèn),Delete(xĩa),Home(vđu),End(vcui) − Nhĩmphíms(numerickeypad)nhưNumLock(chocáckýt s), CapsLock (to các ch in), ScrollLock (ch đ cun màn hình)thhincácđènchth. ThitbxácđnhđimPointingDevice − Chut (Mouse):Ngưidùngmáytínhhinnaydùngbànphím đgõcácchcáivàcons,nhưngđralnhchomáy,đnhv contr,hkhơngchdùngbànphímmàcịndùngmtthitb đcbitthơngdngkhácgilà:chutmouse.Chutdùngđ chuyndchmtkýhiuhaymtđitưngđưcchntnơinày sangnơikháctrênmànhình. Trang19/124
22. GiáotrìnhnhpmơnTinhc TrungTâmCơngNghThơngTin − Mtvàithitbđcbitkháccũngđưcxemlàcácthitbxácđnh đim,như: MànhìnhcmngTouchScreen :mànhìnhthitkđc bitđcĩthcmnhnđưcschđimcangĩntayhocvtgìđĩ đivimànhình, Phinnhntouchpad Thitbđc − ðuđcquanghcOpticalmarkreader : dùngánhsángphn xđnhnthơngtinđưcđánhdu. − Thitb đc mãvchBarcodereader : dùngánhsángđđcmã snphm(UPC),mãkimtrahaymtsloimãvch. − Thitbđcchinttínhmagneticinkcharacterreader : đ đccácconstheomuđưcinbngmtloimcđcbitcĩ ttínhdùngtrongvickimtra. − Câyđũathnwandreader :làtênthitbdùngtiasángđđc cáckýtchvàsđưcvitbngmtthitbđánhduđcbit trênvùngdànhriêng chochúng,thưngdùngchocác th bán hànghaythtíndng. − Máytínhsdngvitpenbasedcomputer : trongcácloimáy hxáchtaycĩloinhgnnhtcĩthbvàoáokhốcloi k thutstrgiúpcánhân haycịngilà Máythơngtincánhân (personal digital assistant personal comunicatior), dùng mt câyvitđđưadliuvàomáytính.Ðnhpliu,ngưitavit trctiplênmànhìnhphngcamáytính. Cácthitbshĩathgiithc − Máyquét(Scanner):làthitbdùngđnhpvănbnhayhình v,hìnhchpvàomáytính.Thơngtinnguyênthytrêngiys đưcquétthànhcáctínhiustothànhcáctptinnh. − Máynhs–digitalcamera : cũngbngphươngpháptươngt nhưscanner,máynhsdùngđchphìnhnhbênngồi,thay vìlưuhìnhnhlênphimthìnĩlưunhdưidngs − Máy quay phim s – digital video camera : hot đng vi phươngthctươngtmáynhsnhưnglàlưuginhnghình nhđng − Thitbcm ng : Trong các ng dng khoa hc, cácthit b cmngđưcdùngrtnhiuđđưadkinbênngồivàomáy tínhdưidngs. 2. Cácthitbxut: − Mànhình(ScreenhayMonitor):thitbxutchundùngđth hinthơngtinchongưisdngxem.Thơngtinđưcthhinra mànhìnhbngphươngphápánhxbnh(memorymapping), vicáchnàymànhìnhchvicđcliêntcbnhvàhinthbt kỳthơngtinnàohincĩtrongvùngnhramànhình.Mànhình Trang20/124
23. GiáotrìnhnhpmơnTinhc TrungTâmCơngNghThơngTin ph bin hin nay trên th trưng là màn hình màu SVGA 15”,17”,19”viđphângiicĩthđt1280X1024pixel. − Máy in (Printer):làthitbxutđđưathơngtinragiy.Máyin phbinhinnaylàloimáyinmatrnđim(dotmatrix)loi 24kim,máyinphun,máyinlasertrngđenhocmàu. − Máy chiu (Projector): chc năng tương t màn hình, thưng đưcs dngthaychomàn hìnhtrongcác buiSeminar, báo cáo,thuyttrình, 1.3.1.4. Ðưngtruyn–Bus Trong mt máytính thơng thưng,CPUvàbnh đưc gn vi bo mchchínhcùngmtvàilinhkincnthitkhácna.Nhngthơngtin chuynqualigiacáclinhkinthơngquamtmchlưigilàcác Bus.Cácbusnàycĩthcĩ8,16hay32đưngdnvàdođĩgilàcác bus8bit,bus16bithaybus32bit.,chúngniktcácphntlinhkin trongmáyvinhau.Mtsbusnivicáckhe(slot) trên bo mch. Ngưidùngcĩththitlpthêmcáctínhnăngchomáytínhbngcách cmcácbomch(card)cĩtínhnăngriêngnàođĩvàocáckhenày.Mt sbuskhácthìđưcnivicáccngnmngồi,cácthitbngoivicĩ thnivimáytínhthơngquacáccngcĩsncamáy,haythơngqua mtcardchuyênbitcmvàocáckhecmtrênbomchchính.Chođn nayđãcĩnhiuloibus,nhưngnhngloiphdngnhtlà: BusmrngISA(IndustryStandardArchitecture): − BusISAdùnggiaotip16bit . tcđtruyndliutrênlýthuyt là16MBps,Tuynhiên,tcđthctbgimđimtna(cịn 8MBps)vìcndành1đưngbuschođachvàmtđưngbus khácchodliu16bit. BusmrngPCI(PeripheralComponentInterface): − Loinàycĩ32bithay64bitdavàothitkdoIntelxâydng năm1992.PCIbus,làkiutrunggiangiabusdliungồica vixlývàbusvàorachungcamáytính,nĩlàloibusmrng hồnchnhnênnĩchophépcácnhàsnxuthồntồncĩth loibhnloibusISA. Trang21/124
24. GiáotrìnhnhpmơnTinhc TrungTâmCơngNghThơngTin 1.3.2. Phnmm(Software) 1.3.2.1. Kháinimphnmm Phnmmlàcácchươngtrìnhđiukhinhatđngcamáytínhnhm thchinyêucucangưisdng. 1.3.2.2. Phânloiphnmm Cĩ2loiphnmmcơbn: + Hđiuhành(OperatingSystemSoftware) Làmtbcáccâulnhđchdnphncngmáytínhvàcácphn mm ng dng làm vic vi nhau. Mt s h điu hành cho máy trmphbinVitNamlàMSDOS,LINUXvàMSWindows (Windows9x,WindowsMe,WindowsXP,WindowsVista).ðivi mng máy tính ta cũng cĩ các h điu hành mng (Network OperatingSystem)nhưNovellNetware,Unix,WindowsNT/2000/ 2003, + Phnmmngdng(ApplicationSoftware) Phn mm ng dng rt phong phú và đa dng, bao gm nhng chươngtrìnhđưcvitrachomthaynhiumcđíchngdngc thnhưsonthovănbn,tínhtốn,phântíchsliu,tchch thng, bo mt thơng tin, đ ha, chơi games. Cũng như h điu hành,cácphnmmđưccáchãngsnxutnângcpliêntcvi cácphiênbnmi.Tuynhiên,trongcácphiênbnphn mm các tính năng chính thưng đưc gi li nhm to s thân thin cho ngưisdng. Mtsphnmmngdngđưcsdngrtphbinhinnaylà: Tênphnmm Chcnăng MicrosoftWord Chbnđint MicrosoftExcel Bngtính MicrosoftAccess Qunlýcơsdliu CorelDraw ðha.Vhình. Autocad ðha.Vhìnhchokhikthut. Photoshop ðha.Xlýnh. Firefox DuytWeb Trang22/124
25. GiáotrìnhnhpmơnTinhc TrungTâmCơngNghThơngTin CHƯƠNG2. HðIUHÀNHWINDOWS 2.1. KHÁINIMVHðIUHÀNH Hđiuhành(OperatingSystem )làtphpcácchươngtrìnhtosliênh giangưisdngmáy tính vàmáytínhthơngquacáclnhđiukhin. Khơngcĩhđiuhànhthìmáytínhkhơngthhotđngđưc.Chcnăng chínhcahđiuhànhlà: − Thchincáclnhtheoyêucucangưisdngmáy, − Qunlý,phânphivàthuhibnh, − ðiu khin các thit b ngoi vi như đĩa, máy in, bàn phím, mànhình, − Qunlýtptin, HinnaycĩnhiuhđiuhànhkhácnhaunhưMSDOS,UNIX,LINUX, Windows 95, Windows 98, Windows 2000, Windows XP, Windows 2003, 2.2. TPTIN,THƯMC,ðĨAVÀðƯNGDN 2.2.1. Tptin(File) Tptinlàtphpdliuđưctchctheomtcutrúcnàođĩ.Nidung catptincĩthlàchươngtrình,dliu,vănbn, Mitptinđưclưu lên đĩa vi mt tên phân bit. Mi hđiu hànhcĩ qui ưc đt tênkhác nhau, tên tp tin thưng cĩ 2 phn: phn tên (name) và phn phân loi (extension).Phntênlàphnbtbuc,cịnphn phânloi thìcĩthcĩhoc khơng. − Phntên:BaogmcáckýtchtAđnZ,cácchst0đn9,các kýtkhácnhư#,$,%,~,^,@,(,),!,_,khongtrng.Phntêndo ngưitotptinđt,viWindows(tphiênbnWindows95)phntên cĩthđttiđa255kýt. − Phn phân loi: thưng là 3 ký t trong các ký t nêu trên. Thơng thưngphnphânloidochươngtrìnhngdngtoratptintđt. Giaphntênvàphnphânloicĩmtduchm(.). − Davàophnphânloiđxácđnhloitptin: COM,EXE:Cácfilekhthichytrctipđưctrênhđiuhành. TXT,DOC, :Cácfilevănbn. PAS,BAS, :CácfilechươngtrìnhPASCAL,DELPHI,BASIC, WK1,XLS, :CácfilechươngtrìnhbngtínhLOTUS,EXCEL BMP,GIF,JPG, :Cácfilehìnhnh. MP3,DAT,WMA, :Cácfileâmthanh,video. − Ký hiu đidin(Wildcard): ðchmtnhĩmcáctptin,tacĩths dnghaikýhiuđidin: Du? :dùngđđidinchomtkýtbtkỳtrongtêntptintivtrí nĩxuthin. Du*: dùngđđidinchomtchuikýtbtkỳtrongtêntptint vtrínĩxuthin. Trang23/124
26. GiáotrìnhnhpmơnTinhc TrungTâmCơngNghThơngTin 2.2.2. Thưmc(Folder/Directory) Thưmc lànơilưugicáctptintheomtchđnàođĩtheoýngưis dng.ðâylàbinphápgiúptaqunlýđưctptin, d dàng tìm kim chúngkhicntruyxut.Cáctptincĩliênquanvinhaucĩthđưcxp trongcùngmtthưmc. Trên mi đĩa cĩ mt thư mc chung gi là thư mc gc. Thư mc gc khơngcĩtênriêngvàđưckýhiulà\(backslash).Dưimithưmcgc cĩcáctptintrcthucvàcácthưmccon.Trongcácthưmcconcũng cĩcáctptintrcthucvàthưmcconcanĩ.Thưmcchathưmccon gilàthưmccha. Thưmcđanglàmvicgilàthưmchinhành.Têncathưmctuânth theocáchđttêncatptin. 2.2.3. đĩa(Drive) đĩalàthitbdùngđđcvàghithơngtin,cácđĩathơngdnglà: − đĩamm :thưngcĩtênlàđĩaA:,dùngchovicđcvàghithơng tinlênđĩamm. − đĩacng :đưcđttênlàC:,D:, cĩtcđtruyxutdliunhanh hơnđĩammnhiuln.Mtmáytínhcĩthcĩmthocnhiuđĩa cng. − đĩaCD :cĩcácloinhư:loichcĩthđcgilàđĩaCDROM, loikháccịncĩthghidliurađĩaCDgilàCDRW,ngồiracịn cĩđĩaDVD. 2.2.4. ðưngdn(Path) Khisdngthưmcnhiucp(câythưmc)thìtacnchrõthưmccn truyxut.ðưngdndùngđchđưngđiđnthưmccntruyxut(thư mcsaucùng).ðưngdnlàmtdãycácthưmcliêntipnhauvàđưc phâncáchbikýhiu\(dubackslash). 2.3. GIITHIUHðIUHÀNHWINDOWS 2.3.1. SơlưcvspháttrincaWindows Windows là mt b chương trình do hãng Microsoft sn xut. T version3.0rađivàotháng5năm1990đnnay,Microsoftđãkhơng ngngcitinlàmchomơitrưngnàyngàycàngđưchồnthin. Windows 95 : đưc trình làng vào năm 1995 vi nhng ci tin quan trng: − Giaodinvingưisdngthânthin,cácchươngtrìnhngdng cùngcáccơngvicnhưmvàlưutrcáctưliu,tchc các tài nguyêntrênđĩavàniktvicáchphcvtrênmngttcđu trnênđơnginvàddànghơn. Trang24/124
27. GiáotrìnhnhpmơnTinhc TrungTâmCơngNghThơngTin − Têntptincĩthdàiđn255kýt.ðiunàyrtquan trng vì nhngtêndàisgiúptaginhđnnidungcatptin. − HtrPlugandPlay,chophéptđngnhndincácthitbngoi vinênviccàiđtvàqunlýchúngtrnênđơnginhơn. − HtrtthơnchocácngdngMultimedia.VistíchhpAudio vàVideocaWindows95,máytínhcánhântrthànhphươngtin giitríkhơngththiuđưc. − Windows95làhđiuhành32bit,vìvynĩtăngcưngscmnh vàkhnăngvnhànhlênrtnhiu. − TrongWindows95cĩcáccơngcđãđưccitinnhmchunhĩa, tiưuhĩavàđiuchnhcácsc.ðiunàygiúpbnyêntâmhơn khilàmvicvimáyvitínhtrongmơitrưngcaWindows95. Windows98,WindowsMe: lànhngphiênbntiptheocaWindows 95,nhngphiênbnnàytiptcpháthuyvàhồnthin nhng tính năngưuvitcaWindows95vàtíchhpthêmnhngtínhnăngmiv InternetvàMultimedia. WindowsNT4.0,Windows2000,WindowsXP,Windows2003: là nhnghđiuhànhđưcpháttrincaohơn,đưcdùngchocáccơquan vàdoanhnghip.Giaodincanhnghđiuhànhnàytươngtnhư Windows98/WindowsMe.ðimkhácbitlànhnghđiuhànhnày cĩtínhnăngbomtcao,vìvynĩđưcsdngchomơitrưngcĩ nhiungưidùng. 2.3.2. KhiđngvàthốtkhiWindowsXP WindowsXPđưctđngkhiđngsaukhibtmáy.Scĩthơngbáo yêucunhpvàotàikhon(Username)vàmtkhu(Password)ca ngưidùng.Thaotácnàygilàđăngnhp(loggingon). ðĩngWindowsXP :KhimunthốtkhiWindowsXP,bnphiđĩng ttccáccasđangm.TiptheobnnhnthpphímAlt+F4 hocchnmenuStart(nukhơngnhìnthynútStartphíadưi bên gĩctráimànhìnhthìbnnhnthpphímCtrl+Esc)vàchnTurn Off Computer. Sau thao tác này mt hp thoi s xut hin như bên dưi. 2.3.3. Giithiumànhìnhnn(Desktop)caWindowsXP Trang25/124
28. GiáotrìnhnhpmơnTinhc TrungTâmCơngNghThơngTin Nhngbiutưngtrênmànhìnhnn − My Computer : Biutưng nàychophépduytnhanhtàinguyên trênmáytính − RecycleBin: RecycleBinlànơilưutrtmthicáctptinvàcác đitưngđãbxố.Nhngđitưngnàychthtsmtkhibn xĩa chúng trong ca s Recycle Bin hoc kích nút phi chut (R_Click)vàobiutưngRecycleBinrichnEmptyRecycleBin. ðphchicáctptinhoccácđitưngđãbxĩatathchinnhư sau: + ChnđitưngcnphchitrongcasRecycleBin + R_Click Restore. − Folder: Folderđưcgilà“tphsơ”hay“biutưngnhĩm”hay “thưmc”.FolderlànơiqunlýcácFolderkhác(cpthphơn)và cáctptin. − Menu Start: Khi Click lên nútStart trên thanhTaskbar, thcđơn Startsđưcmvàsnsàngthihànhcácchươngtrìnhngdng. Ngồiratrênthcđơnnàybncịncĩththchincácthaotáctìm kimvàđnhcuhìnhchomáytính. − BiutưngchươngtrìnhShortcuts: giúpbntruynhpnhanh mtđitưngnàođĩ,vídmtchươngtrình,mtđĩacng,mtthư mc v.v ð m 1 đi tưng, bn D_Click (double click) trên ShortcutcanĩhocR_Click Open. − Menuđitưng: TrongWindowsXPkhiR_Clicktrênmtbiu tưngcamtđitưng,mtmenutươngngviđitưngđĩs đưcmrađbnchncáclnhtrênđitưngđĩ.Trongcácphn tiptheo,nhngmenunhưvysđưcgilàmenuđitưng. 2.3.4. Cáchkhiđngvàthốtkhicácchươngtrình 2.3.4.1. Khiđngchươngtrìnhngdng − KhiđngtStartMenu ChnStart/Programs[/Nhĩmchươngtrình]/Tênchươngtrìnhng dng − KhiđngbnglnhRun + ClickvàonútStarttrênthanhTaskbar,chnlnhRun + Nhp đy đ đưng dn và tên tp tin chương trình vào mc OpenhocClickBrowseđchnchươngtrìnhcnkhiđng + ChnOKđkhiđngchươngtrình. − DùngShortcutđkhiđngcácchươngtrình D_ClickhocR_Click/OpenvàoShortcutcachươngtrìnhmun khiđng Trang26/124
29. GiáotrìnhnhpmơnTinhc TrungTâmCơngNghThơngTin 2.3.4.2. Thốtkhichươngtrìnhngdng + NhnthpphímAlt+F4 + ClickvàonútClose + ChnmenuFile Exit. 2.3.5. TđngchymtngdngkhikhiđngWindows Trênthctcĩmtschươngtrìnhngưisdngmunnĩtkhi đngngaykhibtđuphiênlàmvicviwindows.ðthchinđiu nàytatoshortcutcachươngtrìnhđĩtrongbiutưngcathưmc Startup. C:\DocumentsandSettings\TenUser\StartMenu\Programs\Startup 2.3.6. Caschươngtrình 2.3.6.1. Casvàcácthànhphncacas Ngưisdnggiaotipvicácchươngtrìnhthơngquacáccas,Mt caschươngtrìnhgmcácthànhphnsau: Titlebar Minimize,maximize,closebutton Menubar Toolbar Scrollbar Statusbar − Titlebar :Thanhtiêuđ,chatêncachươngtrìnhngdng − Menubar :Thanhlnh,chattccáclnhcachươngtrình − Toolbar :Chacáclnhthưngsdngdưidngcáccơngc. − Statusbar :Thanhtrngthái,hinththơngtintrongcas − Scrollbar: thanhcun,dùngđxemphnnidungbchekhut − CácnútMinimize,maximize,close :phĩngto,thunh,đĩngcas chươngtrình. 2.3.6.2. Cácthaotáctrênmtcas: − Dichuyncas:DragthanhTitlebarđnvtrími. − Thayđikíchthưccacas:Dichuyncontrchutđncnh hocgĩccas,khicontrchutbinthànhhìnhmũitênhaichiu thìDragchođnkhiđtđưckíchthưcmongmun. Trang27/124
30. GiáotrìnhnhpmơnTinhc TrungTâmCơngNghThơngTin − Phĩngtocasratồnmànhình:ClicklênnútMaximize. − Phchikíchthưctrưcđĩcacas:ClicklênnútRestore. − Thu nh ca s thành biu tưng trên Taskbar: Click lên nút Minimize − Chuynđigiacáccascacácngdngđangm:ðchuyn đigiacácngdngnhnthpphímAlt+Tabhocchnng dngtươngngtrênthanhTaskbar. − ðĩngcas:ClicklênnútClosecacashocnhnthpphím Alt+F4. 2.3.7. SaochépdliutrongWindows TrongWindowsvicsaochépdliutrongmtngdnghocgiacác ngdngđưcthchinthơngquabnhđm(Clipboard).Timt thiđim,bnhđmchchamtthơngtinminht.Khimtthơng tinkhácđưcđưavàobnhđmthìthơngtintrưcđĩsbxố.Khi thốtkhiWindowsthìnidungtrongbnhđmcũngbxố. Cácbưcsaochépdliu − Chnđitưngcnsaochép − ChnEdit Copy − Chnvtrícnchépti. − ChnEdit Pasteđchépdliutclipboardvàovtrícnchép. 2.3.8. Tìmkimdliu Chn lnh Start Search ForFilesorFolders,sxuthincas SearchResults. − Allfilesandfolders . Trang28/124
31. GiáotrìnhnhpmơnTinhc TrungTâmCơngNghThơngTin Allorpartofthefilename :nhptênthưmchaytptincntìm,cĩ thsdngkýtđidin*và? Awordorpharseinthefile :nhp t/cmttrongnidungtptincn Lookin:nơitìmkim,bncĩthnhpvàotêncađĩa,đưngdn màtđĩthchintìmkim.Theongmđnh,Windowstìmkimc trongđĩahoctrongthưmcchđnhtrongkhungLookincùngvi mithưmcconcanĩ. Ngồiratacĩththayđicáclachnđcĩthtìmnhanhvàchính xáchơnvicthuctínhnhưsau: Whenwasitmodified? :Chophéptìmkimcáctptinvàthưmc datheongàycpnht − Don’tremember:khơngxácđnhthigian(tìmttc) − Withinthelastweek:tìmcáctptintrong1tungnnht − Pastmonth:tìmcáctptintrong1thánggnnht − Within the past year: tìm các tp tin trong1nămgnnht − Specify dates: tìm các tp tin trong mtkhongthigianxácđnh.Cĩth chn theo ngày to (Created Date), ngày cp nht (Modified Date), hay ngàytruycp(AccessedDate). Whatsizeisit? Cho phép tìm kim các tp tin và thư mcdatheokíchthưc.Trongmcnàycáctùychnápdng tìmnhngtptincĩkíchthưcđưcchìđnhtrongmtkhong nàođĩ. − Don’tremember:khơngxácđnhkíchthưc(tìmttc). − Small(lessthan100KB):tìmcáctp tincĩkíchthưcnhdưĩi100KB − Medium(lessthan1MB):tìmcáctp tindưĩi1MB. − Large(morethan1MB)tìmcáctp tintrên1MB. − Specify size (in KB): tìm các tp tin cĩ kích thưc ti thiu (atleast)haytiđa(atmost)tronggiihnnàođĩ. Moreadvancedoptions? Chophépthayđimtstuỳchn nângcao − Typeoffile:kiutptincntìm (tptinvănbn,hìnhnh,bng tính,thưmc, ). − Search system folders: tìm/ khơngtìmtrongfolderhthng. Trang29/124
32. GiáotrìnhnhpmơnTinhc TrungTâmCơngNghThơngTin − Searchhiddenfilesandfolders:tìm/khơngtìmfile/foldern. − Searchsubfolders:tìm/khơngtìmtrongfoldercon. − CaseSensitive:phânbit/khơngphânbitchhoa/thưng. − Searchtapebackup:tìm/khơngtìmtrongđĩadphịng Sau khi khai báo xong các d liu đ tìm kim, Click nút Search, chươngtrìnhstinhànhtìmkim 2.3.9. Thayđicuhìnhcamáytính 2.3.9.1. CàiđtvàloibFontch Ngồicácfontchđãcĩ,bncĩthcàiđtthêmnhngfontchkhác hocloibcácfontkhơngsdng. Cáchthchin: Start Settings ControlPanel Fonts. + Xĩa font:Chncácfontmunxĩa Delete + Thêm font ch mi : trong ca s font, chn File /Install New Font,xuthinhpthoiAddfont,chđưngdnđn tp tin fontcncàiđt,chnfontmuncài,clickOK. 2.3.9.2. Thayđithuctínhcamànhình Chn lnh Start Settings Control Panel Display hoc R_Click trên Desktop,chnProperties.CasDisplayPropertiesxuthingm cácthànhphn(tab)nhưsau: + Desktop:ChnnhnnchoDesktopbngcáchClickchnnh cĩsnhockíchnútBrowseđchntptinnhkhác. + ScreenSaver:Thitlpchđbovmànhình,đngthicĩth càipasswordđbovphiênlàmvichinhành. + Appearance : Thay đi màu sc, Font ch và c ch ca các Menu,Shortcut,Titlebar, + Settings :Thayđichđmàuvàđphângiicamànhình. Chđmàucàngcaothìhìnhnhcàngđpvàrõnét.Cácchđmàu phbinlà256 màu (8 bits),64.000 màu (16 bits),16 triu màu (24 bits). ðphângiicànglnthìmànhìnhcànghinthđưcnhiuthơngtin nhưngcácđitưngtrênmànhìnhsthunhli.Cácchđphângii màn hình thơng dng là 640x480, 800x600, 1024x768. Tuỳ theo loi mànhìnhvàcardmànhìnhmàcĩththitlpđphângii,chđmàu khácnhau. 2.3.9.3. Càiđtvàloibchươngtrình. ðcàiđtcácchươngtrìnhmihocloibcácchươngtrìnhkhơng cịnsdng,tathchin: Trang30/124
33. GiáotrìnhnhpmơnTinhc TrungTâmCơngNghThơngTin Start Settings ControlPanel AddorRemovePrograms,xuthin hpthoinhưhình + Nhĩm Change or Remove Programs: cho phép cp nht hay loibchươngtrìnhngdngcĩsn Chnchươngtrìnhmuncpnht/loib. ChnChangeđcpnhtchươngtrìnhhayRemoveđloib khikhơngcnsdngna. + NhĩmAddnewPrograms :Chophépcàiđtthêmchươngtrình ngdnghoccpnhtliWindows ChnCDorFloppyđcàiđtchươngtrìnhngdngmi ChnWindowsUpdateđcpnhtlihđiuhànhWindows + Nhĩm Add / Remove Windows components: cho phép cài đt hocloibcácthànhphntronghđiuhànhWindows Trang31/124
34. GiáotrìnhnhpmơnTinhc TrungTâmCơngNghThơngTin 2.3.9.4. Cuhìnhngày,gichohthng. BncĩththayđingàygicahthngbngcáchD_Clicklênbiu tưng đng h trên thanh Taskbar hoc chn lnh Start Settings ControlPanel,chnnhĩmDate/Time. + Date&Time: thayđingày,tháng,năm,gi,phút,giây . + TimeZone: thayđimúigi,chophépchnhlicácgiátrmúi githeokhuvchoctheotêncácthànhphln. + Internet Time: cho phép đng b hố theo gi ca máy ch Internet . 2.3.9.5. Thayđithuctínhcabànphímvàchut. + Thayđithuctínhcabànphím: Chn lnh Start Settings Control Panel KeyBoard cho phépthayđitcđbànphím. Repeat delay :thayđithigiantrcholnlpliđutiênkhi nhnvàgiphím Repeatrate:thayđitcđlplikhinhnvàgimtphím Cursorblinkrate :thayđitcđcadunháy. + Thayđithuctínhcathitbchut: Chn lnh Start Settings Control Panel mouse: cho phép thayđithuctínhcathitbchut Button :thayđichcnănggiachuttrái,chutphivàtc đdoubleclickchơt. Pointers :chophépchnhìnhdngtrchuttrongcáctrng tháilàmvic. PointersOptions : cho phép thay đi tc đ và hình dng tr chutkhirêhockéochut. 2.3.9.6. Thayđithuctínhvùngmin(RegionalSettings) ð thay đi các thuc tính như đnh dng tin t, đơn v đo lưng, tronghthngtachnlnhstart Settings Control Panel Regional andLanguageOptions. − RegionalOptions: thayđithuctínhvùng,vicchnmtvùngnào đĩ s kéo theo s thay đi thuc tính ca Windows. Click chn Customize ,casCustomizeRegionalOptionsxuthinchophép thayđiquyưcvs,tint,ngàytháng. − Number : Thayđiđnhdngvichinthgiátrs + Decimalsymbol:Thayđikýhiuphâncáchhàngthpphân. + No.ofdigitsafterdecimal:Thayđiscácsl phn thp phân. + Digitgroupingsymbol:Thayđikýhiuphânnhĩmhàngngàn. + Digitgrouping:Thayđiskýstrongmtnhĩm(mcđnhlà 3). Trang32/124
35. GiáotrìnhnhpmơnTinhc TrungTâmCơngNghThơngTin + Negativesignsymbol:Thayđikýhiucasâm. + Negativenumberformat:Thayđidngthhincasâm. + Displayleadingzeroes:Hinthhaykhơnghinths0trong cácschcĩphn0.7hay.7 + Measurementsystem:Chnhthngđolưngnhưcm,inch, + Listseparator:Chnduphâncáchgiacácmctrongdanhsách − Currency: Thayđiđnhdngtint($,VND, ) − Time:Thayđiđnhdngthigiantheochđ12gihay24gi − Date :Thayđiđnhdngngàytháng,Shortdateformat:chophép quyưccáchnhpliungàytháng 2.4. MÁYIN 2.4.1. Càiđtthêmmáyin VimtsmáyinthơngdngthìWindowsđãtíchhpsnchươngtrình điukhin(driver)cacácmáyin,tuynhiêncũng cĩnhngmáyinmà trongWindowskhơngcĩsndriver,trongtrưnghpnàycnphicĩđĩa driver Cácbưccàiđtmáyin:ChnlnhStart/Settings/PrintersandFaxes − ClickchnAddaPrinter,xuthinhpthoiAddPrinterWizard − Làmtheocácbưchưngdncawizard 2.4.2. Loibmáyinđãcàiđt − Chnlnh Start Settings PrintersandFaxes Clickchutchnmáyinmunloib NhnphímDelete − Thitlpmáyinmcđnh Nu máy tính đưccài nhiu máy in, ta cĩ th chn mt máyin làm máy mc đnh bng cách chn máy in đĩ, sau đĩ chn File/set as DefaultPrinter hoc R_Click/setasDefaultPrinter − Cas hàng điin(PrintQueue) DoubleclicklênbiutưngmáyintrongcasPrintersandFaxhoc trênthanhtaskbar,xuthinhpthoi: Trang33/124
36. GiáotrìnhnhpmơnTinhc TrungTâmCơngNghThơngTin Munbtàiliunàotronghàngđiintachntàiliuđĩvànhndelete 2.5. TASKBARANDSTARTMENU Chnlnh start settings TaskbarandStartMenu 2.5.1. ThTaskbar − LocktheTaskbar:Khĩathanh taskbar − Auto hide: cho t đng n thanh Taskbar khi khơng s dng. − Keepthetaskbarontopofthe windows: cho thanh taskbar hinlênphíatrưccáccas − Groupsimilartaskbarbuttons: cho hin các chương trình cùngloitheonhĩm − ShowQuickLaunch:chohin th các biu tưng trong startmenu vi kích thưc nh trênthanhtaskbar − Show the Clock: cho hin th đnghtrênthanhTaskbar − Hide inactive icons: cho n biutưngcácchươngtrìnhkhơngđưckíchhot. 2.5.2. ThStartMenu ChophépchnhinthMenuStarttheodngcũ(ClassicStartMenu)hay dngmi.Clickchnlnh Customize , casCustomizexuthintheodngcũ nhưhình,chophépthchinmtsthay đichoMenuStart. − Nút Add : thêm mt biu tưng chươngtrình − Nút Remove : xĩa b các biu tưng nhĩmvàcácbiutưngchươngtrình trongmenuStart. − Nút Clear : xĩa các tên tp tin trong nhĩmDocumentstrongmenuStart − Nút Advanced : thêm, xĩa, sa, to cácbiu tưng nhĩm (Folder) vàcác biu tưng chương trình (Shortcut) trongmenuStart KhiClickvàonút Advanced ,xuthincas StartMenu chophépto,xố,đi tênthư mc /shortcuttrong menuStart . Trang34/124
37. GiáotrìnhnhpmơnTinhc TrungTâmCơngNghThơngTin a. ToShortcut/FoldertrênmenuStart: ClickchnFoldercha. − Nu to Folder,chnFilehocR_Click,chnNew/Folder. − NutoShortcut,chnFilehocR_Click,chnNew/Shortcut. − Sau đĩđttênchoFolder/Shortcut. b. XĩaFolder/ShortcutkhimenuStart − ChnFolder/ShortcutcnxĩavànhnphímDelete. 2.6. WINDOWSEXPLORER 2.6.1. Giithiu. WindowsExplorerchophépngưisdngthaotácvicáctàinguyêncĩ trong máy tính như tp tin, thư mc, đĩa và nhng tài nguyên khác cĩ trongmáycabncũngnhưcácmáytínhtronghthngmng(numáy tínhcabncĩnimng),đưchtrtphiênbnWindows95. ViWindowsExplorer,cácthaotácnhưsaochép,xĩa,đitênthưmcvà tptin, đưcthchinmtcáchthuntinvàddàng. 2.6.2. KhiđngWindowsExplorer: Cĩththchinmttrongnhngcáchsau: − ChnlnhStart/Programs/Accessories/WindowsExplorer − R_ClicklênnútStart,chnExplore − R_ClicklênbiutưngMyComputer,chnExplore 2.6.3. CaslàmviccaWindowsExplorer: Trang35/124
38. GiáotrìnhnhpmơnTinhc TrungTâmCơngNghThơngTin Castrái (Folder)Trìnhbàycutrúcthưmccacácđĩacngvàcác tàinguyênkèmtheomáytính,baogmđĩamm,đĩacng,đĩa CD Nhngđitưngcĩducng(+)phíatrưcchobitđitưngđĩcịn chanhngđitưngkháctrongnĩnhưngkhơngđưchinth.Nu Clickvàodu+thìWindowsExplorershinthcácđitưngcha trongđitưngđĩ.Khiđĩ,du+sđithànhdu,vànuClickvào duthìđitưngsđưcthugntrli. Casphi litkênidungcađitưngđưcchntươngngbên castrái. Thanhđach(Address):Chophépnhpđưngdnthưmc/tptin cntihocđxácđnhđưngdnhinhành. Cách hin th ni dung : View/Thumbnails/Title/Icon/List/Details . ðivikiuthhinDetails,tacĩthxemchititName,Size,Type, DateModified. Cáchspxpnidung : View/ArrangeIconsBy:Chnmttrongcác kiuspxptheo:name/size/type/modified 2.6.4. Thaotácvitptinvàthưmc 2.6.4.1. Tothưmc(Folder) + Chnvtríchathưmccnto(thưmc/đĩacasbên trái). + ChnmenuFile New FolderhocR_Click New Folder. + Nhptênthưmcmi,nhnEnter 2.6.4.2. Saochépthưmcvàtptin Chncácthưmcvàtptincnsaochép.Sauđĩcĩththchintheo mttronghaicáchsau: Trang36/124
39. GiáotrìnhnhpmơnTinhc TrungTâmCơngNghThơngTin + Cách 1: Nhngiphím CtrlvàDragchuttrên đitưng đã chnđnnơicnchép. + Cách 2 : Nhn t hp phím Ctrl + C (hoc Edit/ Copy hoc R_ClickvàchnCopy)đchépvàoClipboard,sauđĩchnnơi cnchépđnvànhnthpphímCtrl+V(hocEdit/ Paste hocR_ClickvàchnPaste). 2.6.4.3. Dichuynthưmcvàtptin Chncácthưmcvàtptincndichuyn.Sauđĩcĩththchintheo mttronghaicáchsau: + Cách1 :Dragđitưngđãchnđnnơicndichuyn. + Cách2 :NhnthpphímCtrl+X(hocEdit/CuthocR_Click và chn Cut ) đ chép vào Clipboard, sau đĩ chn nơi cn di chuynđnvànhnthpphímCtrl+V(hocEdit/Pastehoc R_ClickvàchnPaste). 2.6.4.4. Xĩathưmcvàtptin + Chncácthưmcvàtptincnxĩa. + ChnFile/DeletehocnhnDeletehocR_Click,chnDelete. + Xácnhncĩthcsmunxốhaykhơng(Yes/No) 2.6.4.5. Phchithưmcvàtptin CácđitưngbxĩasđưcđưavàoRecycleBin.Numunphchi cácđitưngđãxĩa,bnthchincácthaotácsauđây: + D_ClicklênbiutưngRecycleBin + Chntênđitưngcnphchi. + ThchinlnhFile/RestorehocR_ClickvàchnmcRestore. + Nu mun xố hn tt c các đi tưng trong Recycle Bin, R_ClicklênmcRecycleBinvàchnmcEmptyRecycleBin. + Munxĩađitưngmàkhơngphchiliđưctanhnthp phímShift+Delete 2.6.4.6. ðitênthưmcvàtptin + Chnđitưngmunđitên + ThchinlnhFile/RenamehocnhnphímF2hocR_Click trênđitưngvàchnmcRename + Nhptênmi,sauđĩgõEnterđktthúc. Ghichú: vitptinđangsdngthìcácthaotácdichuyn,xố,đi tênkhơngththchinđưc. 2.6.4.7. Thayđithuctínhthưmcvàtptin + Nhnchutphilênđitưngmunthayđithuctínhvàchn mcProperties + Thayđicácthuctính. + ChnApplyđxácnhnthayđi,ngưclithìnhnCancel. Trang37/124
40. GiáotrìnhnhpmơnTinhc TrungTâmCơngNghThơngTin 2.6.5. Thaotácvishortcut 2.6.5.1. Kháinimvshortcut: Shortcutlàmtbiutưngdùngđkhiđngnhanhmtchươngtrình hoc mt tp tin trên máy. Các Shortcut cĩ th đưc đt trong mt Folderhocngaytrênmànhìnhnn.Shortcutthcchtlàmtcontr đn đi tưng (hoc là mt đưng dn), vì th bn cĩ th xố nĩ mà khơngnhhưngđnchươngtrìnhngdng. 2.6.5.2. Toshortcut ðtoshortcutchomtchươngtrìnhngdng,trưchtcnphibit vtrícatptinchươngtrìnhtrênmáy.Khiđãxácđnhđưcvtríca tptincntoshortcuttathchintheocácbưcsau: + R_Clicklênvtrícntoshortcut,chnNew Shortcut. + Trongmc Typethe location oftheitem ,nhpđưngdnca tptincntoshortcuthocclicknútBrowseđtìmtptintheo đưngdnđãbit,clickNextđquabưcktip. + Nhptênchoshortcutcnto,clickFinishđhồnthành. Nuchưabitđưngdnđntptincntoshortcuttadùngchcnăng searchđtìm,khitìmthytrongkhungresultcacastìmkim,tacĩ thtoshortcutbngcáchsau: + Chntptinmuntoshortcutvatìmthy + ChnEdit Copy + Chnvtrímuntoshortcut + ChnEdit PasteShortcut(hocclickphi Pasteshortcut) 2.6.5.3. Thayđithuctínhchoshortcut: R_Click lên shortcut, chn Properties. + Th General: cho phép chn thuc tính ch đc (Read only),hayn(Hidden). + Th Shortcut: cho phép chn thayđimtslachnsau: + Target type: ch loi chương trình + Target: đa ch ca tp tin chươngtrình + Change icon: thay đi biu tưngcashortcut + Shortcut key: gán phím nĩng choshortcut. Ví d: nhn phím A (nu mun đt phím nĩng cho shortcut là Ctrl+Alt+A,mcđnhphicĩ Trang38/124
41. GiáotrìnhnhpmơnTinhc TrungTâmCơngNghThơngTin Ctrl+Alt).Khimunmđitưngtachcnnhnthpphímva gán. + Run :chnchđhinthkhim(bìnhthưng/thunh/phĩng to). + Change Icon:thayđibiutưngcashortcut. 2.6.6. Thaotácviđĩa 2.6.6.1. ðnhdngđĩa ðnhdngđĩalàchuynmtđĩathànhmtdngphùhpvinhng tiêuchuncahđiuhành. 2.6.6.2. Cáchthchin + R_Clickvàotêncađĩa,chnmcFormat. + Volume label :đttênchođĩa + QuickFormat :munđnhdngnhanh + Start :đtinhànhđnhdng. Chúý :dliutrongđĩasbxốhồntồn,khơngthphchiđưc . 2.6.6.3. Hinththơngtincađĩa R_Click vào tên ca đĩa cn hin th thơng tin, chn mc Properties. + General : cho bit dung lưng đĩa (Capacity), đã s dng bao nhiêu(Usedspace),cịnlibaonhiêu(Freespace). + Tools : cung cp mt s cơng c kim tra đĩa (Errorchecking), tođĩadphịng(Backup),chngphânmnhđĩa(Defragment). + Sharing: cho phép đt cách thc chia s tài nguyên cĩ trên đĩa (vimáytínhcĩnimng). 2.7. SDNGTINGVITTRONGWINDOWS 2.7.1. TingVittrongWindows HuhtcácphiênbncahđiuhànhWindowsmàtađangsdnglà phiênbnkhơnghtrtingVit,vìvyđsdngđưctingVittrong WindowsthìcnphicàiđtthêmcácfontchtingVitvàphnmmgõ tingVit. Các phn mm gõ ting Vit thơng dng trong Windows như ABC, Vietware,Vietkey,UnikeytrongđĩphnmmVietkeyvàUnikeyrtđưc ưachungvìcĩnhiuưuđimhơnsovicácphnmmkhác. 2.7.2. FontchvàBngmã Mifontchsđikèmvimtbngmãtươngng,dođĩkhisontho tingVit,bnphichnbngmãphùhpvifontchmàbnđangs dng.Cácbfontchthơngdnghinnaylà: Trang39/124
42. GiáotrìnhnhpmơnTinhc TrungTâmCơngNghThơngTin − BFontVNI:đâylàbfontcungcprtnhiufontch,tênfontch btđubngchVNI. − BFontVietware:bfontchVietwarecĩhaih:cácfontchcĩtên btđubngchSVNlàhfontch1byte,cácfontchcĩtênbtđu bngchVNlàhfont2byte. − BFontTCVN3:bfontchnàythưngđikèmviphnmmgõting VitABC,đâylàbfontchuncaqucgia,tênfontchbtđubng kýt"."(duchm). − BFontUnicode:vìmiqucgiađucĩngơnngriêngnênvics dng1loifontchmàcĩthhinthđưcttccácngơnnglàđiu mongmuncacácchuyêngiavcơngnghthơngtinvìnĩthuntin chovicxlýthơngtin. − BfontUnicodeđãchophéptíchhpttccáckýtcacácngơnng trong1fontchduynht.ðâylàfontchchuncanưctacũngnhư nhiunưckháctrênthgii.Dođĩ,khihccũngnhưkhikhisdng tingVittrênmáytínhbnnênchnbfontUnicode BFontch Bngmã Fontchthơngdng VNI VNIWindows VNITimes Vietware_X(2byte) Vietware VN timesnewroman Vietware_F(1byte) Vietware SVN timesnewroman TCVN3 TCVN3 .Vn Time Unicode Unicode TimesNewRoman,Arial 2.7.3. CáckiugõtingVit. CĩrtnhiukiugõtingVittrongWindows.Vìbànphímchúngtađang dùngkhơngcĩsncáckýttingVitnênđgõđưccáckýttingVit nhươ,ư,ê thìchúngtaphisdngcácthpphím.Mikiugõting Vit đu cĩ nhng ưu đim và nhưc đim nht đnh, haikiu gõ thơng dngnhtlàkiugõ Telex và VNI . − QuitcgõcácthpphímchokiugõTelexvàVNI: Kýt â ê ơ ơ ư ă đ KiuTelex aa ee oo Ow;[ uw;w;] aw dd KiuVNI a6 e6 o6 o7 u7 a8 d9 Du sc huyn hi ngã nng KiuTelex s f r x j KiuVNI 1 2 3 4 5 Trang40/124
43. GiáotrìnhnhpmơnTinhc TrungTâmCơngNghThơngTin 2.7.4. SdngVietKey 2.7.4.1. KhiđngVietKey: + Start Programs Vietkey2000 Vietkey hoc double click vàobiutưngVietKeytrênDesktop 2.7.4.2. Cácthaotáccơbn + Thayđingơnnghinth:Cĩththayđingơnnghinth ca Vietkey t ting Anh sang ting Vit hoc ngưc li bng cách: Trong ca s Vietkey chn options, Chn Vietnamese Interface đ chuyn sangtingVit B chn mc Vietnamese Interface đ chuyn sangtingAnh . + Thay đi bng mã Chn mc Bng mã (hoc Char sets) trong ca s Vietkey. Chn bng mã cn đi trong hptùychn. + Thay đi kiu gõ Chn mc Kiu gõ (hoc Input methods) trongcasVietkeyrichnkiuTelexhocVNI 2.7.5. SdngUNIKEY 2.7.5.1. Khiđng Unikey: ThơngthưngUnikeyđưc cài ch đ khi đng t đng, biu tưng ca Unikey trên thanh Taskbar. Ngồi ra bn cũng cĩ th khi đng Unikey như các ng dng khác bng cách D_Click vào shortcut ca Unikeytrêndesktophoct menu Start chn Programs/Unikey. Trang41/124
44. GiáotrìnhnhpmơnTinhc TrungTâmCơngNghThơngTin 2.7.5.2. Cácthaotáccơbn HpthoicaUnikeycĩ2chđ: − Ch đ m rng: chophépđtttcthơngshotđngca Unikey − Chđthunh: chđtcácthơngsthưngsdngnht ðchuynđigia2chđnàytaClickvàonútThunhhocM rng − Vietnamese interface/Giao dien tieng Viet : Chn ngơn ng hinthlàtingAnhhaytingVit − Bng mã:ChnbngmãtingVit.Bnphichnđúngbng mãtươngngviFonttingVitđangsdng − Kiugõphím :ChophépchnkiugõtingVit:Telex,VNI, − Phímchuyn :Thitlpthpphímnĩngdùngđbtttting Vitbng:CTRL+SHIFThocALT+Z. Trang42/124
45. TRƯNGðIHCCƠNGNGHIPTP/HCM TRUNGTÂMCƠNGNGHTHƠNGTIN o0o PPHHNN22 TTIINNHHCCVVĂĂNNPPHHỊỊNNGG
46. GiáotrìnhnhpmơnTinhc TrungTâmCơngNghThơngTin PHNII TINHCVĂNPHỊNG CHƯƠNG3. MICROSOFTWORD 3.1. GIITHIUMICROSOFTWORD MicrosoftWord ,cịnđưcbitđnvitênkháclà Winword ,làmtcơngc sontho vănbnkháphbin hinnayca cơngty phn mm ni ting Microsoft.Nĩchophépngưidùnglàmvicvivănbnthơ( text ),cáchiu ngnhưphơngch,màusc,cùngvihìnhnhđha( graphics )vànhiu hiungđaphươngtinkhác( multimedia )nhưâmthanh,videokhinchovic sonthovănbnđưcthuntinhơn.Ngồiracũngcĩcáccơngcnhưkim trachínht,ngphápcanhiungơnngkhácnhauđhtrngưisdng. CácphiênbncaWordthưnglưutêntptinviđuơilà .doc hay .docx đi viWord2007.HuhtcácphiênbncaWordđucĩthmđưccáctp tinvănbnthơ( .txt )vàcũngcĩthlàmvicvicácđnhdngkhác,chng hnnhưxlýsiêuvănbn( .html ),thitktrangweb 3.1.1. Cácthànhphncơbntrênmànhìnhword Thanhmenu Thanhcơngc Thưc Vùngsontho Thanhtrngthái − Cassanthovănbn :Nhpvănbn,đnhdng,chènhìnhnh, − ThanhMenu :Chacáclnhcaword. − Thanhcơngc(Toolbar):Chacáclnhthưngsdng,dưidng các cơng c, hai thanh cơng c thưng s dng là standard và formating − Ruler :gmthưcngangvàthưcdc,dùngđcanhlvănbnvà đnhvcácđimdng(tab)mtcáchtrcquan. Trang43/124
47. GiáotrìnhnhpmơnTinhc TrungTâmCơngNghThơngTin − Statusbar :thanhtrngthái,hinththơngtintrngtháicacas làmvic,như:vtríhinhànhcadunháy,tranghinhànhtrên tngstrang, 3.1.2. Cáckháininmcơbn: − Character(Kýt) làmtkýtđưcnhptbànphím,trcácphím chcnăng. − Word (t) :Mtnhĩmkýtliêntc,giacáctcáchnhaumt khongtrng. − Line(dịng): cáctnmtrêncùngmtdịng. − Paragraph (đan) là mtđanvănbn đưcktthúc bng phím Enter − Page (trang) Kích thưc mt trang đưc xác đnh trong file/Page setup − Section (Phân đan): Lànhngphncavănbncĩnhngđnh dngkhácnhau 3.1.3. Cácthaotáccơbn 3.1.3.1. Khiđngvàthĩatkhiword − Khiđng :chnmttrongcáccáchsau: + Start/Programs/Microsoftoffice/MicrosoftofficeWord2003 + DoubleclickvàoshortcutMicrosoftWordtrênDesktop + Start/run/MicrosoftwordnhnEnter − Thĩatkhiword: + Trongcaslàmvic,chnfile/exit,hoc + Clicknútclose 3.1.3.2. Nhpvàhiuchnhvănbn − Cácphímdichuyndunháy(cursor) + Sangtráimtkýt :  + Sangphimtkýt: + Lêndịngtrên : + Xungdịngdưi : + Sangtráimtt : Ctrl+  + Sangphimtt : Ctrl+ + Vcuidịng : End + Vđudịng : Home + Lêntrênmttrang : PageUp + Xungdưimttrang :PageDown + Vđuvănbn : Ctrl+Home + Vcuivănbn : Ctrl+End + Dichuyndunháyđnmttrangbtkỳ:Ctrl+G + Shift+Enter:Ngtdịng Trang44/124
48. GiáotrìnhnhpmơnTinhc TrungTâmCơngNghThơngTin + Ctrl+Enter:Ngttrang − Cácphímxĩa + Xĩamtkýtbêntráidunháy :BackSpace + Xĩamtkýtbênphidunháy :Delete + Xĩamtttrưcdunháy:Ctrl+BackSpace + Xĩamttsaudunháy :Ctrl+Delete + Xĩamtkhichn:chnkhivànhnphím:Delete − Thaotácchnkhi + Shift+Cácphím :Chnmtkýt. + Shift+Home:Chntđimchènđnđudịng + Shift+End:Chntđimchènđncuidịng + Shift+PgDn:Chntđimchènđncuitrang + Ctrl+Shift+End:Chntđimchènđncuivănbn + Ctrl+A:Chncvănbn + GiphímAlt+Dragchut:Chnmtkhitùyý − Nhpvănbn: + Nhpvănbnchínhxác,chnfontchrõràngdđc + Nhpđúngnidung,khơngsaichínht,khơngthakhong trng. + Nhpvănbntrưc,đnhdngsau,khơngnênvanhpvađnh dng. + Khơngnêndùngphímkhongtrngđcanhlchovănbn 3.1.3.3. Thaotácvitptinvănbn − Tomttptinvănbnmi: Chnmttrongcáccáchsau File NewhocCtrl+N,hocClicknútNewtrênthanhcơng c − Mtptinđãcĩ: Chnmttrongcáccáchsau File OpenhocCtrl+O,hocClicknútOpentrênthanhcơng c − Lưutptinvănbn: + File save :Lưulnđu,hoclưulitptinđãcĩvicùngtên vàđachđãcĩ + File saveas: Lưulitptinđãcĩvitênmihocvtrími 3.1.3.4. Trìnhbàymànhìnhtrangin − Trìnhbàymànhình: cĩ4chđhinthmànhình + Normal :Hinthmànhìnhchđbìnhthưng + WebLayout :Hinthmànhìnhchđtrangweb + PrintLayout :Hinthmànhìnhdngtrangin + Outline :Hinthmànhìnhchđđcươngnhiucp Trang45/124
49. GiáotrìnhnhpmơnTinhc TrungTâmCơngNghThơngTin Outline PrintLayout WebLayout Normal − Trìnhbàytrangin: ðnhdngtrangin,gmcáckthutcanhl, ngttrang,hưnggiyin bngcáchc hnFile/Pagesetup + Thmargins: Margins:Canhlchotranggiy:left/right/top/bootom,gutter (khongcáchdùngđĩnggáychotàiliu) Orientation:Chnhưnggiy. + Thpage: Papersize:chnkhgiyin,nukhơngchncáckíchthưc cĩsnthìnhpwidthvàheight − Ngttrang Insert Break PageBreakhocnhnCtrl+Enter − Totiêuđđuvàcuitrang: tiêuđđuvàcuitrangsđưclp litrênttccáctrangin, + Cách to:ChnView Header Footer,nhptiêuđđutrang trongkhungHeader,clicknútSwitchBetweenHeaderand Footerđnhpnidungchofooter + ðtoHeader Footerkhácnhauchonhngphnkhácnhau trongcùngmttàiliutathchinnhưsau: ðt du nháy ti cui section, chn insert Break NextPage View header footer,trongthanhcơngcHeader/Footerta click nút Link to Previous, sau đĩ nhp ni dung mi cho header/footertrongsectiontiptheo. − ðánhstrang :ChnInsert/PageNumber 3.2. ðNHDNGVĂNBN 3.2.1. ðnhdngkýt Nguyêntcchung :cĩ2cách:đnhdngtrưc,nhpvănbnsauhoc nhpvănbntrưcđnhdngsau,đivicáchnày,bnphichnkhi vănbnrithchinđnhdng.Cáclnhđnhdngcĩhiulcchođn khithayđibngmtđnhdngmi. Cách thc hin : Format/Font:chncácchcnăngđnhdngtương ng − Thfont : Trang46/124
50. GiáotrìnhnhpmơnTinhc TrungTâmCơngNghThơngTin + Font: Chnfont ch + Fontstyle: chn kiuchđm, nghiêng, + Size: chncch + Fontcolor: chn màuch + Underlinestyle: chnkiugch dưi − Th Character and spacing: + Scale: Chntl coginchovăn bn + Spacing: nénhoc ginvănbn + Position: Thayđi vtrícavănbnlêncaohocxungthpsovidịngchun. 3.2.2. Chuynđiloich: Chuyn đi t ch hoa sang ch thưng và ngưc li, ch hoa đu câuhocchhoađumit Cách thc hin: Chn Format Changecase − Sentense case :Kýtđucâulàch hoa − Lowercase :ttcchuynthnhchthưng − UPPERCASE :ttcchuynthànhchinhoa − Title Case :Kýt đu ca mi tlà chinhoa − tOGGLE cASE :chuyn ngưc li chhoathànhchthưngvàngưc li 3.2.3. Paragraph(ðanvănbn) ðanvănbnlàphnvănbnđưc ktthúcbngphímEnter,đhinth duEnter,taClicknútShow/hide ð đnh dng đan văn bn, ta đt du nháy trong đan đĩ, chn Trang47/124
51. GiáotrìnhnhpmơnTinhc TrungTâmCơngNghThơngTin Format Paragraph. Ca s Paragraph gm các thành phn như sau: ThIndentsandSpacing :Canhlchođonvănbn − Alignment :Canhlvănbn(Left/rigth/center/justified) − Indentation: Thtlchovănbn + Left/Right: Khongcáchthtvàosoviltrái/phi. + Special: Kiuthtl: Firstline: Dịngđucađonthtvàosovil(trái/phi) Hanging: Dịng đusátl,cácdịngkhácthtvàosovi l(trái/phi) − Spacing: Chnhkhongcáchgiacácdịngvàcácđan + Before/After: Chnhkhongcáchtđanhinhành(đan chadunháy)đnđontrưcnĩhocsaunĩ + Linespacing: Chnhkhongcáchgiacácdịng. Lineandpagebreak :thitlpcácthuctínhliênquanđnvic ngtđan − Widow/Orphancontrol :Chophép/khơngchophépđanvănbn blmtdịngtrangsauhoclmtdịngtrangtrưc. − Keepline together:Chophép/khơngchophépngttranggia đanvănbn − Keepwithnext :Chophép/Khơngchophépngttranggiađan vănbnvàđanktip,c2đannmtrongcùngmttrang. − Pagebreakbefore :Chophép/Khơngchophépchèndungt trang trưc đon văn bn, đan văn bn đưc bt đu trang mi. 3.2.4. DropCap Chc năng Drop Cap dùng đ to ch hoa tht cp đu ca mi đan văn bn.Cáchthchin: − ðtdunháytrongđanvănbn muntochDropcap − Format Dropcap − TrongcasDropcap,chnkiu chdropcap + Dropped :Chdropcapnm trongvănbn + Inmargin :Chdropcapnm lvănbn − Font:chnkiuchchoDropcap − Linesto drop: S dịng văn bn ngvichiucaocachdropcap − Distancefromtext:Khongcáchtchdropcapđnvănbn 3.2.5. BordersandShading Trang48/124
52. GiáotrìnhnhpmơnTinhc TrungTâmCơngNghThơngTin Chcnăngnàychophépđnhdngđưngvinkhungvàmàunncho đanvănbn.Chn Format Borderandshading − Th Borders : ðĩng khung mt phn hoc mtđonvănbn + Setting : chn kiu khung + Style: xác đnh hình thc đưng vin khung: style, color,width + Applyto: xácđnh phm vi đĩng khung Text : đĩng khungkhivănbnđưcchn Paragraph : đĩngkhungcđonvănbnhinhành. − Page border : ðĩngkhungtrangvănbn + Cácđnhdnggingnhưborder + Art :chncáckiuđưngvinnghthut + Applyto :Phmviđĩngkhung Whole document :đĩngkhungttccáctrangcatàiliu This secton : ðĩng khung các trang trong section hin hành This secton –firstpageonly:chđĩngkhungtrangđu casectionhinhành This secton all except first page :đĩngkhungttccác trangtrtrangđu. + Option :thayđikhongcáchtkhungđnvănbn Edge of page : khong cách đưc tính t mép giy vào khung Text :khongcáchđưctínhtvănbnđnkhung − Shading : dùngđtơmàuchomtphnhocmtđanvănbn 3.2.6. Background Chcnăngnàydùngđđnhdngmàunncatrang.Cáchthchin: Chn format Background, chnmàutronghpmàu . − More color :chnmàukhác. − Fill effect :chnkiumàubĩng − No fill:btơmàu 3.2.7. Bulletsandnumbering ChcnăngBulletsandnumberingdùngđchèntđngcáckýtđc bit(bullets)hocs(Numbering)đumiđon.Cáchthchin: − Chnkhivănbncnchènbulletsandnumbering Trang49/124
53. GiáotrìnhnhpmơnTinhc TrungTâmCơngNghThơngTin − Chn Format Bullets and numbering, ca s Bullets and Numberinggmcácthchcnăngnhưsau: + ThBulleted: trìnhbàyvănbntheokiulitkê,đumiđan đưcchènmtkýtđcbit.CĩthdùngnútcơngcBullets Customize: Chnkiuký t,hochiuchnhlicác thơngscabullets Character: chn ký t đc bit trong casSymbol Bullet Position: canhlchobullet Text Posotion: Canh l cho văn bn + Numbed: ðánh s th t dngdanhsáchlitkê,cĩ thdùngcơngcnumbering Customize: Chnkiustht,hochiuchnhlicácthơngs canumbering Numberstyle: Chnkius Startat: sbtđutrongdanhsách NumberPosition: Canhlchostht TextPosition: canhlchovănbn + Outline Numbered :ðnhdngvăn bndngdanhsách nhiu cp Customize: thitlpthơngschotngcp Level: Chncp,tiđalà9cp Numberformat: ðnhdngkiustht Numberstyle: Chnkiustht:1,2,3hocI,II,III, Startat: sbtđu Numberposition: Chnvtríđtbullets Textposition: Chnvtríđtvănbn Trang50/124
54. GiáotrìnhnhpmơnTinhc TrungTâmCơngNghThơngTin 3.2.8. Columns Chcnăngcolumnchophépđnhdngvănbndngctbáochí. Cách thc hin: chn khi văn bn mun chia ct, chn lnh format/columns hocclicknútclumnstrênthanhcơngc − Preset: chn s ct cn chia, nu s ct ln hơn 3 thì nhp s ct vào ơ numberofcolumns − Line between: k/khơng kđưngphâncáchgia cácct − Width and spacing: ð rng ca ct và khong cáchgiacácct − Apply to: phm vi chia ct 3.2.9. Sdngtab Tablàkiuđnhdngvănbndngct,khácvivănbndngctbáo chí,trongvănbncĩđnhdangtabthìýnghĩacavănbntrêncùng mtdịngcácctthưngcĩliênquanvinhau.Cáchthchin Cách1 :nhpvănbntrưc,khinhp,mictcáchnhaumtphímtab (thưngdùngchonhngđanvănbncĩđnhdngtabphctp) − Chnkhivănbncnđnhdng − ðt tab trc tip trên thưc bng cách click chut trong ơ selectabđchnkiutab,sauđĩclickchuctrênthưcticác tõađthíchhp.Cáckiucanhlchotab: LeftTab Canhtrái CenterTab Canhgia RightTab Canhphi DecimalTab Canhtheoduthpphân BarTab Tabvchđng − Hiuchnhtab: format/tab + Tab stop Position : nhp ta đ catab + Alignment :canhlchotab + Set thitlpgiátrchotab + Clear :xĩatab(hocdragchut kéo biu tưng tab ra khi thưc) + Clearall :xĩattctabđãđt + Leader :chnkiutab Trang51/124
55. GiáotrìnhnhpmơnTinhc TrungTâmCơngNghThơngTin Cách 2 :ðttabtrưcnhpvănbnsau(thưngdùngchonhng vănbncĩđnhdngtabđơngin) − ðttab:đttrênthưchocchnformat/tabnhptađchotab trongơTabstopPositoin − Nhpvănbn:khinhp,mictcáchnhaumtphímtab 3.3. CHÈNCÁCðITƯNGVÀOVĂNBN 3.3.1. Picture 3.3.1.1. Chènhìnhnhvovănbn: Làmchovănbntrnênphongphúhơn,picturelàloitptinđ ha,trongwordcĩsnmtthưvinhìnhnhphongphúdànhcho ngưisdng − Chèn hình t lnh from file: Insert Picture from file , chn hình,clickinsert − ChènhìnhtclipArt:Insert Picture CliptArt,chnOrganize clips,chnhìnhtrongthưvin,chncopy,chuynsangtrangvăn bn,clickPast. 3.3.1.2. Hiuchnhpicture: Chnhìnhcnhiuchnh,mthanhcơngcPicture,hocR_click, chnformatPicture − InsertPicture:Chènhìnhvàovănbn − Color:thayđimàuchohình − Morecontrast/lesscontrast:Tăng/gimđtươngphn − MoreBrightness/LessBrightness:tăng/gimđsángcahình − Crop:ctxénhình − Rotateleft:Xoayhìnhvtrái900. − Linestyle:đưngvinquanhhình Trang52/124
56. GiáotrìnhnhpmơnTinhc TrungTâmCơngNghThơngTin − Compresspicture:nénhình − Textwrapping:chnhvtrítươngđigiahìnhvàvănbn − Formatobject:đnhdnghình − Settransparentcolor:tonntrongsutchohình − Resetpicture:phchitrngtháibanđucahình 3.3.2. Wordart Cơngctochnghthuttrongvănbn,WordArtđưcxlýnhư mthìnhnhchènvàovănbn. 3.3.2.1. ChènWordArt: − Chn menu Insert Picture WordArt hoc clicknútInsertWordArttrên thanhcơngcDrawing − Xut hin ca s WordArt Gallery, chn mt kiu WordArt,clickOK − Nhpni dungcavănbn mun đnh dng kiu WordArt,clickOK 3.3.2.2. HiuchnhWordArt: ChnchWordArt,mthanhcơngcWordArt − InsertWordArt:chènWordArt − EditText:hiuchnhnidung,fontchchoWordArt − WordArtGallery:ChnmuchoWordArt − FormatObject:đnhdngWordArt − WordArtshap:chnhkiuchchoWordArt − Textwrapping:chnhvtrítươngđichoWordArtvàvănbn − WordArt same Letter Height: ch thưng và ch hoa cĩ chiu caobngnhau. − WordArtverticaltext:xoaychWordArttheochiuđng − WordArtalignment:canhlchochtrongphmviWordArt 3.3.3. Autoshape Wordhtrcáccơngcdùngđvcáchìnhcáchìnhtươngđi phctplàAutoShap 3.3.3.1. ChènAutoShape: Trang53/124
57. GiáotrìnhnhpmơnTinhc TrungTâmCơngNghThơngTin − Chnmttrongcáccáchsau:Insert Picture Autoshapehoc clicknútAutoshaptrênthanhcơngcDrawinghoc m thanh cơngcAutoshape. − ChnmtkiuhìnhAutoShap. − Dragchutvvàotrangvănbn 3.3.3.2. HiuchnhAutoShape: − Chènvănbnvàoautoshape: + R_Clicktrênhìnhautoshape + ChnAddText − CácđnhdngkhácdavàothanhcơngcDrawing 3.3.4. Object Cơngcchophépchèncácđitưngtcácphnmmkhácvàovăn bn,bngcáchchn Insert Object ,chnloiobjectcnchèn. − Chèn cơng thc tốn hc : Insert Object Microsoft Equation3.0 ,xuthinthanhcơngc,chncơngc,nhpcơng thc,khiktthúctaclickchutrangồithanhcơngctđng đĩngli 3.3.5. Table Bnglàkiutrìnhbàyvănbncĩcutrúcgmcácct(column)vàcác dịng(Row),giaogiacácdịngvàcácctlàcácơ(cell). 3.3.5.1. Cáchtobng. Chnmttrong3cáchsau: − ChnTable Insert Table,trongcasInsertTable,nhpsdịng vàsctchotable − ClicknútcơngcInsertTable,Dragchutchnsdịngsctvà thra. − DùngcơngcDrawTabletrênthanhcơngcTableandBordersđ vbng 3.3.5.2. Cácthaotáctrênbng − Select: Thaotácchn,dùngđchncácthànhphntrongtable + ðtdunháytrongđitưngcnchn + Table select Table,column,row,cell Trang54/124
58. GiáotrìnhnhpmơnTinhc TrungTâmCơngNghThơngTin − Insert :Chènthêmtablehoccácthànhphncatable + ðtdunháytivtrícnchèn,chn Table Insert Table:Chèntable Table Insert Column the left: Chèn thêm mt ct bên tráictchadunháy Table Insert ColumntheRight:Chènthêmmtctbên phictchadunháy Table Insert Rowabove:Chènthêmmtdịngbêntrên dịngchadunháy Table Insert Row below: Chèn thêm mt dịng bên dưidịngchadunháy − Delete :XĩatablehoccácthànhphncaTable. + Chnthànhphnmunxĩa + Table/delete/Table,Rows,Column,Cells − MergeCell :Kthpnhiuơthànhmtơ + Chncácơcntrn + Table/Mergecell − Splitcell: Táchmtơhocnhiuơthànhnhiuơkhác + Chnơcntách + Table/Splitcell,nhpsdịngvàsctcntách,ok − HiuchnhTable :dùngthanhcơngcTableandBorder + DrawTable:vbng + Linestyle:Chnkiuđưngkbng + Lineweight:đdàyđưngk + Bordercolor:màuđưngvin + Shadingcolor:màunncabng + Align:canhlchodliutrongơ + Distribute rows evenly: Canh đucácdịng + Distribute column evenly: Canhđucácct + Change Text Direction: đi hưngvănbntrongơ + Sortascending/descending:sp sp d liu trong ơ theo chiu tănghocgimdn + Table Auto format:cho phép chn đnh dng bng theo nhngmucĩsn + AutoSum:Dùngđtínhtngtđngcácơtrongbng + Ngồiracĩthchèncơngthctínhtốnvàobngbng cách chntable/formular Trang55/124
59. GiáotrìnhnhpmơnTinhc TrungTâmCơngNghThơngTin 3.3.6. Chèncáctrưngdliu − ðtdunháytivtrímàbn munchènfield − ChnInsert field − Trong hp Categories click mtcategories − Chn các thuc tính tương ng clickOK 3.3.7. Comment(Chènchúthích) 3.3.7.1. Chcnăng: Tochúthíchchovănbn,khiđưatrđnvtrícĩchúthíchsxut hinkhungchanidungchúthích 3.3.7.2. Cáchto: − Chnkhivănbnhocđtdunháycuiđanvănbnmunto chúthích − Chnlnh Insert Comments − Cuimànhìnhxuthincascommnet,nhpnidungnghichú 3.3.7.3. Hiuchnhnidungchúthích: − R_Clicktrênnidungvănbncĩchúthích − ChnEditcomment 3.3.8. FootnotevàEndnote 3.3.8.1. Chcnăng: Chènchúthíchchotàiliu,tivtríchúthích s đưc đánh du và ni dung chú thích xut hin cui trang (Footnote) hoc cui tài liu (Endnote) 3.3.8.2. Cáchto: − ðtdunháytivtrímuntochúthích − Insert/reference/Footnote − Location:ChnFootnotehayEndnotes − Format:ðnhdngchocácchúthích Trang56/124
60. GiáotrìnhnhpmơnTinhc TrungTâmCơngNghThơngTin − Applychanges:Phmvichúthích − ClickInsert,dunháychuynđncuitrang,hoccuitàiliu,nhp nidungchúthích. 3.3.9. ToBookmark_Hyperlink 3.3.9.1. Chcnăng: Bookmarkdùngđánhduchomtđimliênkt,chcnăngnàythưng dùngtrongcáctàitàiliucĩnidungdài,Hyperlinkdùngđtoliên ktđncácbookmarkđãtonhmdichuynnhanhđnmtnidung nàođĩtrongtàiliu 3.3.9.2. Cáchto: − ToBookMark : + ðtdunháytivtrímunđánhdu + ChnInsert BookMark + Bookmark name: nhp tên bookmark + Click Add. Trong tài liu cĩ th cĩ nhiu v trí cn to bookmark, mi bookmark cĩ mttênriêng − To Hyperlink : ðánh du khi ni dung văn bn làm nhãn liên kt + ChnInsert/Hyperlink + XuthincasHyperlink: Chn Place in this document Select a place in this document: chn tên bookmarkcnliênktđn, clickOK 3.3.10. Crossreference(Tothamchiuchéo) Trang57/124
61. GiáotrìnhnhpmơnTinhc TrungTâmCơngNghThơngTin 3.3.10.1. Chcnăng: Dùngđthamchiuđnmtđitưngmànĩxuthin ti mt v trí khác trong tài liu, bn cĩ th to cross reference trong heading, footnotes, bookmarks, captions, numberedparagraphs 3.3.10.2. Cáchto: − Trongtàiliuhinhành,nhpnhãnthamchiu. − Chn Insert Reference Cross reference. − Trong hp thoi Reference type, clickchnloiphntmàbnmun thamchiuđn—Víd:aheading. − TronghpInsertreferenceto,click chn thơng tin mà bn mun chèn vàotàiliu—Víd:theheadingtext. − TronghpForwhich,clickchđnh phn t mà bn mun tham chiu đn − Insert ashyperlink :chophépngưi sdngnhyđnphntthamchiu. − Click Insert . 3.4. TEMPLATE 3.4.1. Kháinim Templatelàmttptinmu,chophéptomttptinmivimuđã đưctosn,Tptinmucĩthbaogmtiêuđ,logo, nhng đnh dngkhác.Tptinmucĩphnphânloilà.DOT 3.4.2. Sdngcáctemplatecĩsn: Trongwordcĩsncáctptintemplate,tacĩthsdngbngcách: − ChnFile New − Trong khung New Document , timc Template ,chn Onmy computer − Xut hin ca s Template, chacácmutemplate,tacĩth chnmtmuphùhpvini dungcamình. 3.4.3. Totptinmumi − Chnfile new,trongkhungnewdocument,timctemplate,chn onmycomputer,xuthincastemplate: + Chnthgeneral,chnblankdocument Trang58/124
62. GiáotrìnhnhpmơnTinhc TrungTâmCơngNghThơngTin + Timccreatenewchntemplate,OK + Santhovàđnhdngchotptinmu + Lưutptinmutrongthưmcmcđnh C:\WINDOWS\ApplicationData\Microsoft\Templates 3.5. STYLE 3.5.1. Kháinim Trongquátrìnhsonthovănbn,cĩnhngnidungmàtamunđnh dnggingnhau,nuđnhdnglnlưtchotngnidungriêngsmt nhiuthigianvàkhĩchínhxác,mttrongnhngcáchđơn gin đ thchinđiunàylàdùngstyle Stylelàmttphpcácđnhdngđưctotrưc,cĩtêngihocđưc gánbithpphímtt.Stylertcnthitkhisanthogiáotrìnhhoc mttàiliucĩnhiumc,nhiuloivănbnkhácnhau. Cĩ 2 loi stye: Style cho đan (Paragraph style) và stye cho ký t (Character style). Trong word cĩ sn các style cĩ th s dng ngay, tronghpstyletrênthanhcơngc. 3.5.2. CácthaotáctrênStyle 3.5.2.1. Cáchtostyle a. Cách1 − ðnhdngchokhivănbn − Chn khi văn bn va đnh dng − Nhptênstyletronghpstyle trênthanhcơngc,nhnenter b. Cách2: − Chn Format Styles and Formatting − Trong hp thoi Styles and Formatting,clickNewStyle − Name:Nhptênstyle. − Styletype:Chnloistyle − Base on:Chn stylelàmnn chostyleđangto,styleđangtosbaogmcácđnhdngca stylenn. − Styleforfollowingparagraph:chnstylechođanktip − Format:chncácđnhdngchostle. − ShortcutKey:gánstylechophímtt 3.5.2.2. Gánstyle: − Chnkhivănbnmungán − Chntênstyletronghpstyle,hocnhnthpphímtt Trang59/124
63. GiáotrìnhnhpmơnTinhc TrungTâmCơngNghThơngTin 3.5.2.3. Hiuchnhstyle: − Trongcasstylesandformatting − Clickvàotênstylemunhiuchnh,chn modifystyle − Thchinhiuchnh − OK 3.5.2.4. Tobngmclc ð to mc lc cn phi to style trưc, ni dung nào mun xut hintrongmclcthìnidungđĩphiđưcgánstyle. Cáchto : − Chn Insertreference Indexandtables − ChntabTableofContents − Showpagenumbershinthstrang − Tableader:kiutabttênđmcđnstrang − Format: chn kiu đnh dng − Show levels: s cp xut hintrongmclc − Click chn Option xut hin ca s Table of contentsOptions − Trong mc available style :danhsáchcácstyleđang tnti − TrongmcTOClevel:ch đnh cp xut hin ca styletươngng − ClickOk,OKđhịantt 3.6. CÁCCHCNĂNGKHÁC 3.6.1. Mailmerge Trang60/124