Giáo trình Tin học đại cương - Chương 2: Hệ điều hành (Operating System)

Nội dung text: Giáo trình Tin học đại cương - Chương 2: Hệ điều hành (Operating System)

1. TIN HC ðI CƯƠNG Ch ươ ng 2: H điu hành (Operating System) bangtqh@utc2.edu.vn Ni dung 1. Khái ni m h điu hành 2. H điu hành MS-DOS 3. H điu hành Windows bangtqh@utc2.edu.vn Tin h c đ i c ươ ng - Chương 2 2
2. Hardware - Software q Ph n c ng (Hardware): Tt c các thi t b cơ kh í và đin t cu t o nên máy tính. – Mainboard, Case, Monitor, v.v. q Ph n m m (Software): Nh ng ch ươ ng trình cĩ kh năng chy trên máy tính đáp ng nhu c u nào đĩ ca con ng ưi. – Ví d: • Microsof Word. • AutoCAD. • MatLab • bangtqh@utc2.edu.vn Tin h c đ i c ươ ng - Chương 2 3 Khái ni m H điu hành MTĐT (tt) Các ch ươ ng trình ng d ng Internet Microsoft Explorer khác Word H điu hành Ph n c ng H điu hành là ph n m m h th ng đ ưc ch y “đu tiên” mi khi b t máy tính bangtqh@utc2.edu.vn Tin h c đ i c ươ ng - Chương 2 4
3. Khái ni m H điu hành MTĐT q H điu hành (OS - Operating System) – Là tp các ch ươ ng trình ch y trên máy tính, dùng đ đi u hành, qu n lý các thi t b ph n c ng và các tài nguyên ph n m m trên máy tính. – Đĩng vai trị trung gian trong giao ti p gi a ng ưi s dng và ph n c ng máy tính. – Cung c p mơi tr ưng cho phép ng ưi s dng phát tri n và th c hi n các ng d ng ph n m m m t cách d dàng. bangtqh@utc2.edu.vn Tin h c đ i c ươ ng - Chương 2 5 Các ch c n ă ng chính c a OS q Qu n lý và chia s tài nguyên – Tài nguyên c a máy tính: CPU, B nh , Thi t b ngo i vi. q Gi lp m t máy tính m rng. q Cĩ th chia ch c n ă ng c a H Đ H ra thành 4 ch c n ă ng sau: – Qu n lý quá trình (Process Management) – Qu n lý b nh (Memory Management) – Qu n lý h th ng l ưu tr (Storage Management) – Giao ti p v i ng ưi dung (User Interface) bangtqh@utc2.edu.vn Tin h c đ i c ươ ng - Chương 2 6
4. Nhi m v ca OS q Đi u khi n và qu n lý tr c ti p các ph n c ng ( mainboard, VGA card, sound card v.v ) q Th c hi n các thao tác c ơ b n: đc/ghi file, qu n lý file v.v q Cung c p h th ng giao di n s ơ khai cho các ng d ng khác. q Cung c p h th ng l nh c ơ b n đ điu hành máy. q Cung c p m s dch v cơ bn: ( WebBrowser, NotePad, Calculator v.v) bangtqh@utc2.edu.vn Tin h c đ i c ươ ng - Chương 2 7 Các thành ph n c ơ b n c a OS q H th ng qu n lý ti n trình ( Processes management system ). q H th ng qu n lý b nh (Memory management system ). q H th ng qu n lý nh p xu t ( Input/Output System ). q H th ng qu n lý t p tin ( File sytstem ). q H th ng b o v (Security system ). q H th ng d ch v lnh ( Command Services system ). q H th ng qu n lý m ng ( Networking system ). bangtqh@utc2.edu.vn Tin h c đ i c ươ ng - Chương 2 8
5. Phân lo i h điu hành q Dưi gĩc đ lo i máy tính –H điu hành máy MainFrame –H điu hành máy ch (Server ) –H điu hành dành cho máy nhi u CPU –H điu hành máy tính cá nhân PC –H điu hành dành cho máy PDA q Dưi gĩc đ ngưi s dng –H điu hành đơn nhi m –H điu hành đa nhi m m t ng ưi dùng –H điu hành đa nhi m nhi u ng ưi dùng bangtqh@utc2.edu.vn Tin h c đ i c ươ ng - Chương 2 9 Phân lo i h điu hành (tt) q Dưi gĩc đ hình th c x lý –H th ng x lý theo lơ –H th ng chia s –H th ng song song –H th ng phân tán –H th ng x lý th i gian th c bangtqh@utc2.edu.vn Tin h c đ i c ươ ng - Chương 2 10
6. Mt s HðH thơng dng bangtqh@utc2.edu.vn Tin h cCh đ ươi c ngươ 2ng - Chương 2 11 / 70 H điu hành MS-DOS 1. Gi i thi u 2. Các đ c tr ưng 3. Các khái ni m c ơ b n 4. Các l nh thơng d ng trong DOS bangtqh@utc2.edu.vn Tin h c đ i c ươ ng - Chương 2 12
7. Gi i thi u h điu hành MS-DOS q MS-DOS (Microsoft Disk Operating System) ra đi n ă m 1981 do Bill Gate và Paul Alen phát tri n. q Đã t ng r t ph bi n trong su t th p niên 1980, và đu th p niên 1990, cho đ n khi Windows 95 ra đi. q Phát tri n đ n phiên b n 6.22 q Là ti n thân c a H Đ H Windows nhi u t ư t ưng và quy đnh c a DOS v n áp d ng trong Windows. bangtqh@utc2.edu.vn Tin h c đ i c ươ ng - Chương 2 13 Các đ c tr ưng c a DOS q Là h điu hành đơn nhi m. q Cĩ giao di n dịng l nh ( command-line ). q Cĩ th ch y các tr ươ ng trình ch đ nn khi áp dng k thu t “th ưng trú” . q Chi m dung l ưng nh vi 5 file c ơ b n: – IBM.SYS – IO.SYS – COMMAND.COM – MS-DOS.SYS – CONFIG.SYS đ bangtqh@utc2.edu.vn Tin h c i c ươ ng - Chương 2 14
8. Các khái ni m c ơ b n trong DOS q File (t p tin / t p tin) q Directory (thư m c) q Drive ( đĩa) q Path (đưng d n) q Command (l nh) đ bangtqh@utc2.edu.vn Tin h c i c ươ ng - Chương 2 15 Các khái ni m c ơ b n trong DOS (tt) q File (tp tin / t p tin ): – Đnh ngh ĩa: Tp các byte thơng tin đ ưc đ t tên, đưc l ưu trong các thi t b lưu tr (đĩa c ng, đĩa m m, CD, v.v. ). – Đc đ i m • Byte cu i cùng trong dãy các byte c a file cĩ mã 255 . • Đ ln c a file = s byte c a file. • Tên file là 1 dãy các ý t đưc đ t theo quy t c do h điu hành quy đ nh. Theo quy t c c a DOS và Windows thì: – Tên file g m 2 ph n phân cách nhau b i d u ch m “.” – Khơng đ ưc dùng các ký t sau đ đt tên: \ / : * ? " | – Ví d: baitap.cpp anhvui.gif baocao.doc đ bangtqh@utc2.edu.vn Tin h c i c ươ ng - Chương 2 16
9. Các khái ni m c ơ b n trong DOS (tt) q Th ư m c (Directory) – Đnh ngh ĩa: Là file đc đ c bi t khơng ch a các byte thơng tin c th mà ch a các file ho c các th ư m c con khác cho phép ng ưi dùng t ch c l ưu tr thơng tin theo ch đ d dàng qu n lý h ơn. – Quy ưc c a DOS: • Tên th ư m c vi t hoa tồn b . • Khơng s dng ph n m rng đ i v i tên th ư m c. – Ví d: BAITAP TINHOC VANBAN đ bangtqh@utc2.edu.vn Tin h c i c ươ ng - Chương 2 17 Các khái ni m c ơ b n trong DOS (tt) q Cây th ư m c(Directory tree): là tp các BAITAP th ư m c m và thư mc con đ ưc t ch c theo d ng cây. TINHOC q Theo quy ưc c a DOS và Windows: th ư m c con đ ưc vi t sau th ư m c m CANBAN mt d u x ph i “\” (backslash ) q Ví d: NANGCAO BAITAP\TINHOC\NANGCAO BAITAP\TOAN TOAN BAITAP\TOAN\DAISO DAISO GIAITICH VATLY đ bangtqh@utc2.edu.vn Tin h c i c ươ ng - Chương 2 18
10. Các khái ni m c ơ b n trong DOS (tt) q đĩa (Drive) – Đnh ngh ĩa: Là 1 phân vùng trên thi t b lưu tr. DOS s dng các ch cái đ gán cho m i đĩa – Quy ưc: khi vi t tên đĩa ph i s dng d u hai ch m “ : ” sau ch cái đ ưc gán cho đĩa đ ĩ. – Ví d: • đĩa A A:\ • Ơ đĩa C C:\ • Ơ đĩa X X:\ đ bangtqh@utc2.edu.vn Tin h c i c ươ ng - Chương 2 19 Các khái ni m c ơ b n trong DOS (tt) q Đưng d n (Path) : Là mt dãy các th ư m c liên ti p nhau và đưc phân cách b i ký hi u \ (d u x ph i: backslash ). q Đưng d n đ ưc dùng đ xác đ nh v trí lưu tr ca mt th ư m c file trên đĩa. q Ví d: C:\BAITAP\TINHOC\DAICUONG C:\BAITAP\TINHOC\NANGCAO C:\BAITAP\TINHOC\NANGCAO\baitap1.cpp đ bangtqh@utc2.edu.vn Tin h c i c ươ ng - Chương 2 20
11. Các khái ni m c ơ b n trong DOS (tt) q Lnh ( Command ): Là ch th do ngưi dùng nh p vào t bàn phím. q Cú pháp chung c a l nh: [ Tham s lnh ] q Ví d: COPY C:\BAITAP\b1.cpp X:\BT\TIN ↵↵↵ T khĩa l nh Tham s th 1 Tham s th 2 đ bangtqh@utc2.edu.vn Tin h c i c ươ ng - Chương 2 21 Các khái ni m c ơ b n trong DOS (tt) q Du nh c l nh: Là nơi đ ngưi dùng gõ l nh t bàn phím. C:\BAITAP\TINHOC> _ q Các thơng tin cĩ đưc t du nh c l nh – đĩa hi n hành: C: – Th ư m c làm vi c hi n hành: TINHOC – Đưng d n hi n hành: C:\BAITAP\TINHOC đ bangtqh@utc2.edu.vn Tin h c i c ươ ng - Chương 2 22
12. Các l nh thơng d ng trong DOS q Các l nh h th ng. q Các l nh làm vi c v i đĩa và th ư m c. q Các l nh làm vi c v i file. đ bangtqh@utc2.edu.vn Tin h c i c ươ ng - Chương 2 23 Các l nh thơng d ng trong DOS (tt) q Các l nh h th ng – VER ↵ Xem phiên b n h điu hành. – DATE ↵ Xem/S a ngày h th ng. – TIME ↵ Xem/S a gi h th ng. – CLS ↵ Xĩa màn hình. – PROMPT Đi d u nh c l nh. • Các tham s gm: – $P: Th ư m c làm vi c hi n hành. – $D: Ngày hi n hành. – $T: Gi hi n hành. – $G: Du l n h ơn “>” – $: Xu ng dịng. đ bangtqh@utc2.edu.vn Tin h c i c ươ ng - Chương 2 24
13. Các l nh thơng d ng trong DOS (tt) q Các l nh làm vi c v i th ư m c và đĩa –Lnh chuy n đĩa: : ↵ –Lnh xem DS file và thư mc con • Cú pháp: DIR [drive:] [path] [Tên th ư m c] [/A] [/S] [/P] [/W] ↵↵↵ Trong đ ĩ: /P: Li t kê theo t ng trang /W: Li t kê theo d ng thu g n /A: Li t kê c nh ng file n /S: Xem c nh ng th ư m c con • Ví d: DIR C:\BAITAP /A /W ↵ DIR /A /P ↵ DIR C:\WINDOWS\SYSTEM /S /P /W ↵ đ bangtqh@utc2.edu.vn Tin h c i c ươ ng - Chương 2 25 Các l nh thơng d ng trong DOS(tt) –Lnh chuy n th ư m c làm vi c (Change directory ) • Cú pháp: CD [drive:] [path] ↵ • Ví d: CD C:\WINDOWS ↵ CD SYSTEM32 ↵ • Ngo i l : – Chuy n v thư mc g c: CD \ ↵ – Chuy n v thư mc m CD ↵ đ bangtqh@utc2.edu.vn Tin h c i c ươ ng - Chương 2 26
14. Các l nh thơng d ng trong DOS (tt) –Lnh t o th ư m c (Make Directory ) • Cú pháp: MD [drive:] [path] ↵ • Ví d: MD C:\BAITAP\TINHOC\CANBAN\B1 ↵ MD DHGTVT ↵ MD DHGTVT\CD2K50 ↵ –Lnh xĩa th ư m c (Remove Directory ) • Cú pháp: RD [drive:] [path] ↵ • Ví d: RD C:\BAITAP\TINHOC\CANBAN\B1 ↵ RD C:\BAITAP\TINHOC\CANBAN ↵ MD C:\BAITAP\TINHOC ↵ đ bangtqh@utc2.edu.vn Tin h c i c ươ ng - Chương 2 27 Các l nh thơng d ng trong DOS (tt) q Các l nh làm vi c v i file –Lnh sao chép file – COPY • Cú pháp: COPY [ drive1 :] [ path1 ] [ drive2 :] [ path2 ] [file2] ↵ •H tr ký t đi di n: – Ký t * thay th cho nhi u ký t bt k ỳ – Ký t ? thay th cho 1 ký t bt k ỳ • Ví d: COPY C:\BAITAP\b1.txt X:\TEMP\bai1.doc ↵ COPY C:\BAITAP\*.txt X:\TEMP\ ↵ COPY C:\BAITAP\baitap??.* ↵ đ bangtqh@utc2.edu.vn Tin h c i c ươ ng - Chương 2 28
15. Các l nh thơng d ng trong DOS (tt) –Lnh xĩa file – DEL • Cú pháp: DEL [drive:] [path] ↵ •H tr ký t đi di n: – Ký t * thay th cho nhi u ký t bt k ỳ – Ký t ? thay th cho 1 ký t bt k ỳ • Ví d: DEL C:\BAITAP\b1.txt ↵ DEL C:\BAITAP\*.txt ↵ DEL C:\BAITAP\*.* ↵ đ bangtqh@utc2.edu.vn Tin h c i c ươ ng - Chương 2 29 Các l nh thơng d ng trong DOS (tt) –Lnh xem n i dung file - TYPE • Cú pháp: TYPE [drive:] [path] ↵ • Ví d: TYPE C:\BAITAP\b1.txt ↵ TYPE baocao.doc ↵ –Lnh đ i tên file – REN • Cú pháp: REN [drive:] [path] ↵ • Ví d: REN C:\BAITAP\b1.txt baitap1.doc ↵ REN C:\BAITAP\*.txt *.doc ↵ đ bangtqh@utc2.edu.vn Tin h c i c ươ ng - Chương 2 30
16. Các l nh thơng d ng trong DOS (tt) –Lnh t o file v ă n b n file – COPY CON • Cú pháp: COPY CON [drive:] [path] ↵ •Lưu ý: lnh copy con ch kt thúc và ghi n i dung do ng ưi dùng nh p t bàn phím vào file khi phím F6 ho c t hp phím Ctrl + Z đưc b m • Ví d: COPY CON C:\BAITAP\b1.txt ↵ COPY CON baocao.doc ↵ đ bangtqh@utc2.edu.vn Tin h c i c ươ ng - Chương 2 31 H điu hành Windows q Các phiên b n h điu hành Windows. q Đc đ i m H Đ H Windows. q Các khái ni m chính trong Windows. q Làm vi c v i H Đ H Windows. đ bangtqh@utc2.edu.vn Tin h c i c ươ ng - Chương 2 32
17. Các phiên b n H Đ H Windows q Các phiên b n d a vào DOS – Windows 1.0, 2.0, 3.0 và 3.1 – Windows for Workgroups 3.1 và 3.11 – Windows 95, 98 và 98 SE – Windows Me q Các phiên b n d a vào nhân NT – Windows NT 3.1, 3.5, 3.51 – Windows NT 4.0 – Windows 2000 q Các phiên b n tiên ti n – Windows XP – Windows Vista – Windows 2003, 2008 – Windows 7 đ bangtqh@utc2.edu.vn Tin h c i c ươ ng - Chương 2 33 Đc đ i m H Đ H Windows q Là h điu hành đ a nhi m ( Multi-tasking ). q Tươ ng tác v i ng ưi s dng b ng giao di n đ ha v i kh năng k éo th đc tr ưng (drag & drop ). q Cĩ kh năng qun lý “cm và ch y”(plug&play ) đi vi các thi t b ngo i vi. q S dng th ng t p tin FAT (file allocation table ) ho c NTFS (new teachnology file system ). đ bangtqh@utc2.edu.vn Tin h c i c ươ ng - Chương 2 34
18. Các khái ni m chính trong Windows q Folder: tươ ng đ ươ ng khái ni m th ư m c trong h đ i u hành DOS. q Windows: Vùng làm vi c c a 1 chương tr ình. q Desktop: Vùng làm n n cho các c a s khác trên màn hình. q Icon: Bi u t ưng t ươ ng ng v i m t đ i t ưng (file, folder, shortcut v.v). q Shortcut: Liên k t nhanh cho phép ng ưi s dng click chu t đ gi ch ươ ng trình. q Dialog: Hp tho i giao ti p v i ng ưi s dng. đ bangtqh@utc2.edu.vn Tin h c i c ươ ng - Chương 2 35 Làm vi c v i H Đ H Windows q Kh i đ ng máy tính và Windows. q Màn hình làm vi c c a Windows. q Các đ i t ưng c a Windows. q Windows Explorer. q Control Panel. q Tt máy. đ bangtqh@utc2.edu.vn Tin h c i c ươ ng - Chương 2 36
19. Kh i đ ng máy tính và Windows q Kh i đ ng máy tính: – Máy tính đ ưc n i v i ngu n đ i n. – Nh n nút Power trên thân máy tính. q Nu máy tính đ ã đưc cài đ t sn h điu hành Windows thì thơng th ưng nĩ s đưc kh i đng. q Tu ỳ thu c vào c u hình Windows mà cn/khơng c n đă ng nh p v i username và password . đ bangtqh@utc2.edu.vn Tin h c i c ươ ng - Chương 2 37 Màn hình làm vi c c a Windows Mouse Pointer Desktop Icons Taskbar Desktop Quick launch System Tray Start menu đ bangtqh@utc2.edu.vn Tin h c i c ươ ng - Chương 2 38
20. Desktop q Ph n khơng gian l n c a màn hình làm vi c. q Ch a các liên k t t i các thành ph n c a máy tính, bao g m: – My Documents: Nơi lưu tr tài li u c a ng ưi dùng. – My Computer : Nơi truy xu t các tài nguyên ( cng, máy in, ). – My Network Places : Truy c p m ng n i b . – Recycle Bin : Thùng rác, nơi ch a các th ư m c và tp mà bn ra lnh xố chúng đ i. Chúng s b xố đi thc s khi b n Empty Recycle Bin. – Các liên k t đ n các ng d ng mà ngưi dùng hay dùng nh t: Internet Explorer , Outlook Express, Word, Excel , q Kích đ úp chu t trái vào bi u t ưng đ kích ho t ch c n ă ng tươ ng ng. đ bangtqh@utc2.edu.vn Tin h c i c ươ ng - Chương 2 39 Nút Start q Mt đ c tr ưng c a Windows, kích đ ơn chu t trái vào đ ây đ truy xu t các ch c n ă ng, các ch ươ ng trình c a Windows. – Shutdown : Tt, kh i đ ng l i, máy tính. – Run : Ch y m t l nh hay ch ươ ng trình nào đ ĩ bng cách gõ l nh ho c ch ra t p th c thi. – Help : Kích ho t ch c n ă ng tr giúp. – Search : Các ch c n ă ng tìm ki m • File or Folder: Tìm ki m t p ho c th ư m c. – Settings : Mt s ch c n ă ng cài đ t, thi t l p c u hình Windows 2000 • Control Panel: M bng đ i u khi n. • Network and Dialup Connections: Thi t l p m ng n i b và mng Internet. • Printer: Máy in . • Taskbar and Start menu: Thi t l p thanh Taskbar và menu start. – Documents : Danh sách các t p đ ưc m gn đ ây nh t. – Programs : Danh m c các ch ươ ng trình (đưc cài đ t theo đ úng trình t ) trong máy tính c a b n. đ bangtqh@utc2.edu.vn Tin h c i c ươ ng - Chương 2 40
21. Taskbar, Quick Launch, System tray q Taskbar – Thanh hi n th các ng d ng đ ang ch y (các c a s ). q Quick launch bar – Thanh ch c n ă ng liên k t t i các ng d ng hay dùng nh t. q System tray – Khay h th ng, hi n th mt s ti n trình ho c ng dng ch y ng m d ưi d ng bi u t ưng. đ bangtqh@utc2.edu.vn Tin h c i c ươ ng - Chương 2 41 Mt s đi t ưng trong Windows q S dng chu t và phím. q Ch y ch ươ ng trình s dng menu Start. q Chuy n t ng d ng này sang ng d ng khác b ng Taskbar. q S dng Quick launch bar. q “Ca s ” trong mơi trưng Windows. q S dng menu. q S dng thanh cơng c . q Hp tho i. q Hp danh sách, thanh cu n. q Các đ i u khi n khác trên h p tho i. q H th ng tr giúp. đ bangtqh@utc2.edu.vn Tin h c i c ươ ng - Chương 2 42
22. S dng chu t và bàn phím q S dng bàn phím: – Gõ phím ( press ): Nh n m t phím nào đ ĩ ri th ra ngay t c thì. – Nh n và gi phím ( press and hold ): Nh n phím xu ng nh ưng khơng th phím ra trong m t kho ng th i gian nào đ ĩ. – Nh n t hp phím. Vd: Ctrl+Alt+Del; Ctrl+N. q S dng chu t: – Di chu t ( move mouse ): di chuy n con chu t con tr chu t trên màn hình s di chuy n theo. – Kích chu t trái ( kích chu t - click ): S dng ngĩn tr nh n phím trái chu t r i th ra t c thì (1 l n). – Kích đ úp chu t trái ( kích đ úp – double click ): Hai l n kích chu t liên ti p. – Kích đ ơn chu t ph i ( right click ): Nh n phím chu t ph i 1 l n. –Bm và rê chu t ( drag ): b m và gi phím chu t (trái ho c ph i) r i di chuy n chu t. – Th phím chu t ( drop ): Khi rê chu t t i n ơi thích h p, th phím chu t. đ bangtqh@utc2.edu.vn Tin h c i c ươ ng - Chương 2 43 S dng chu t trong Windows q Kích đ ơn chu t trái đ ch n m t đ i t ưng (ví d các bi u t ưng trên màn hình desktop ). q Kích đ úp chu t trái đ kích ho t đ i t ưng ( kích đúp). q Kích chu t ph i vào đ i t ưng đ bt menu con (pop-up menu ) cho ta nhi u thao tác h ơn v i đ i tưng ( ví d: xố, sao chép, xem thơng tin, ). q Bm và rê chu t đ la ch n v ă n b n ho c đ kéo th (drag and drop ) đi t ưng. đ bangtqh@utc2.edu.vn Tin h c i c ươ ng - Chương 2 44
23. Ch y ch ươ ng trình t menu start q Kích chu t vào nút Start , ch n Programs . q Sau đ ĩ kích chu t ch n ti p các mc ch ươ ng trình r i đ n ch ươ ng trình. q Ví d: – Start Programs Accessories Notepad (chươ ng trình so n t p văn b n thu n). – Start Programs Accessories WordPad (so n th o v ă n b n, ph c t p h ơn Notepad). – Start Programs Accessories Paint (chươ ng trình thao tác hình nh đ ơn gi n). đ bangtqh@utc2.edu.vn Tin h c i c ươ ng - Chương 2 45 Bi u t ưng đ ng h cát q Máy tính c ũng c n cĩ th i gian đ ph n ng l i tác đ ng c a chúng ta . q Khi chu t cĩ bi u t ưng đng h cát đng ngh ĩa v i vi c máy tính đ ang b n th c hi n yêu c u c a chúng ta . Xin hãy bình t ĩnh ch đi. đ bangtqh@utc2.edu.vn Tin h c i c ươ ng - Chương 2 46
24. S dng Taskbar đ chuy n ng d ng q Hãy ch y th mt vài ng d ng ( Notepad , WordPad ). q Các ng d ng đ ang ch y đ ưc li t kê trên Taskbar , kích chu t vào m t ng d ng nào đ ĩ đ chuy n sang ng d ng đ ĩ ho c kích chu t ph i vào đ ĩ đ cĩ th cĩ thêm l a ch n v i ng d ng ( Close : đĩng, Restore : chuy n vào c a s ng dng, ). đ bangtqh@utc2.edu.vn Tin h c i c ươ ng - Chương 2 47 S dng thanh Quick Launch q Kích chu t vào m t bi u t ưng nào đ ĩ đ kh i đ ng ch ươ ng trình t ươ ng ng. q Bi u t ưng Show Desktop cho phép thu nh tt c các ng dng và đưa ngưi dùng quay l i màn hình Desktop . Show Desktop Các ch ươ ng trình khác đ bangtqh@utc2.edu.vn Tin h c i c ươ ng - Chương 2 48
25. Ca s - Windows q Mi ng d ng đ ưc ch y s tương ng v i m t ho c nhi u ca s (window). Các thao tác c ơ b n v i c a s : – Close : Đĩng c a s . – Minimize : Thu nh ca s . – Maximize : Phĩng c c đ i c a s . – Restore : Khơi ph c tr ng thái tr ưc đ ĩ ca c a s . – Di chu t t i biên c a c a s ri b m và rê chu t đ thay đi kích th ưc c a s . q Mi c a s thưng cĩ mt Title bar ( dịng màu xanh trên cùng cĩ ch a tên ng d ng và tài li u đ ang m , ): B m chu t vào đ ĩ đ ch n c a s , b m và rê chu t t i thanh này đ di chuy n c a s . đ bangtqh@utc2.edu.vn Tin h c i c ươ ng - Chương 2 49 Ca s (tt) The Close button. (Đĩng c a s ) The Minimize button. (Thu nh ca s ) The Maximize button. (Phĩng to c c đ i c a s ) The Window sizing handle. (Thay đi kích th ưc c a s bng cách b m và rê) đ bangtqh@utc2.edu.vn Tin h c i c ươ ng - Chương 2 50
26. S dng menu q Menu xu t hi n trong h u h t các ng dng và thưng n m phía d ưi Title bar . Mi menu bao g m nhi u b ch c n ă ng ca ng d ng: – File : các ch c n ă ng v tp. – Edit : Các ch c n ă ng so n th o. – Help : Các ch c n ă ng tr giúp. – q Kích đ ơn chu t vào dịng ch trên menu đ la ch n ch c n ă ng đ ĩ, sau đ ĩ la ch n ch c n ă ng con t ươ ng ng. đ bangtqh@utc2.edu.vn Tin h c i c ươ ng - Chương 2 51 S dng thanh cơng c q Cũng gi ng nh ư menu, thanh cơng c (tools bar ) là mt đ i tưng th ưng cĩ trong các ng d ng, bao g m t p h p các ch c n ă ng hay dùng c a ng d ng. Ch cn kích chu t vào mt nút nào đ ĩ trên thanh cơng c đ kích ho t ch c n ă ng tươ ng ng. Tooltip – dịng ch xu t Kích chu t vào nút đ kích hi n khi di chu t đ n nút ho t ch c n ă ng t ươ ng ng đ bangtqh@utc2.edu.vn Tin h c i c ươ ng - Chương 2 52
27. Hp tho i (dialog) q Là mt d ng c a s nhưng th ưng cĩ kích th ưc nh hơn, đưc dùng trong các ng dng đ giao ti p v i ng ưi dùng. q Trên h p tho i th ưng cĩ nhi u đ i t ưng khác nh ư h p danh sách, h p ki m, h p ch n, h p nh p li u. q Hình bên là hp tho i đ nh dng phơng ch trong WordPad. đ bangtqh@utc2.edu.vn Tin h c i c ươ ng - Chương 2 53 Hp danh sách, thanh cu n q Hp danh sách (list box) li t kê các l a ch n (s , ch ) cho phép ng ưi dùng ch n m t trong s đ ĩ. q Thanh cu n (scroll bar) cho phép ta xem các vùng khác c a đ i tưng nào đ ĩ (c a s , h p danh sách) khơng đ hi n th trong khơng gian cho phép. Kích chu t vào m ũi tên đ hi n th danh sách Thanh c un s dng đ xem các Hp danh sách hi n ph n khác c a danh sách th giá tr đưc l a ch n đ bangtqh@utc2.edu.vn Tin h c i c ươ ng - Chương 2 54
28. Các đ i u khi n khác trên h p tho i Kích chu t vào các Nh p d li u (s , v ă n b n) tr c Kích chu t vào m ũi tên đ Tab (nh ĩm) ti p vào h p v ă n b n (text box) tăng /gi m giá tr Hp ch n (option box, ch ch n mt) và hp ki m ( check box , đánh d u m t ho c nhi u) đ bangtqh@utc2.edu.vn Tin h c i c ươ ng - Chương 2 55 H th ng tr giúp c a Windows q Kích chu t vào nút Start, ch n Help đ kích ho t ch c n ă ng tr giúp. Ni dung tr giúp Các ch đ tr giúp Tìm ki m theo ch mc (Index) và cm t (search) đ bangtqh@utc2.edu.vn Tin h c i c ươ ng - Chương 2 56
29. Windows Explorer q Windows Explorer là mt ch ươ ng trình g n li n v i Windows cho phép ta thao tác v i h u h t các ch c n ă ng c a Windows. q Kh i đ ng Windows Explorer: – Kích đ úp chu t (ho c kích chu t ph i và ch n Explorer) vào bi u t ưng My Computer trên desktop ho c: – Kích ch n Start Programs Accessories Windows Explorer , ho c: – Kích đ úp chu t ( kích chu t ph i và ch n Explorer ) vào b t c thư mc nào. đ bangtqh@utc2.edu.vn Tin h c i c ươ ng - Chương 2 57 Các thành ph n c a c a s Windows Explorer Title bar Menu bar Toolsbar Address bar TP - Minimize - Maximize/ Đưng d n Restore ti th ư m c - Close (vd: E:\Folder) Th ư m c con Ph n hi n th Ni dung c a th ư m c Th ư m c Status bar đ bangtqh@utc2.edu.vn Tin h c i c ươ ng - Chương 2 58
30. Thi t b lưu tr trong Windows q Bao g m các đ ĩa c ng (hard disk), đĩa m m (floppy disk), đĩa CDROM, DVDROM, Flash q Windows 2000 s dng các ch cái đ ch đnh các thi t b lưu tr. – A,B: Các mm – C,D, : cng, CDROM, q Mi “đĩa” đưc gán nhãn (label) – System(C:) - C cĩ nhãn là System đ bangtqh@utc2.edu.vn Tin h c i c ươ ng - Chương 2 59 Ví d: Folder và file trong Windows Đưng d n (chúng ta đ ang thư mc C:\TP\EXAMPLES) Folder file đ bangtqh@utc2.edu.vn Tin h c i c ươ ng - Chương 2 60
31. Các thao tác c ơ b n q Các thao tác c ơ b n v i các đ i t ưng c a Windows c ũng đ ưc áp d ng v i Windows Explorer. q S dng c a s bên trái đ di chuy n t i các n ơi khác nhau (các cng khác nh ư C:, D:, , các th ư mc khác): Kích ho c kích đ úp chu t vào m t cng, thư m c đ ưc li t kê nào đ ĩ. đ bangtqh@utc2.edu.vn Tin h c i c ươ ng - Chương 2 61 To th ư m c q Đ to th ư m c m i, kích q Ho c kích chu t vào menu File chu t vào khơng gian tr ng ri ch n New Folder. trong ph n hi n th ni dung ca th ư m c r i ch n New Folder . q Sau đ ĩ gõ tên cho thư mc r i nh n phím Enter. S dng bàn phím gõ tên cho th ư m c vào đ ây (ch mi gõ vào s thay th ch New Folder ) đ bangtqh@utc2.edu.vn Tin h c i c ươ ng - Chương 2 62
32. To file q Kh i đ ng ch ươ ng trình so n t p t ươ ng ng – Ví d: Mu n t o t p v ă n b n thì s dng Microsoft WordPad, Microsoft Word, q S dng ch ươ ng trình: –To t p m i (File New ). –Lưu t p (File Save). – Gõ tên t p r i gõ Enter. Lưu t p v i WordPad đ bangtqh@utc2.edu.vn Tin h c i c ươ ng - Chương 2 63 Sao chép, xố thư mc/t p q Kích chu t ph i vào m t t p/thư m c. q Ch n Copy đ sao(ho c Cut đ chu n b chuy n, Delete đ xố). q Chuy n đ n th ư m c c n dán. q Kích chu t ph i vào th ư m c (ho c khơng gian tr ng trong ca s ni dung th ư m c) r i ch n Paste đ dán. q Th ư m c/t p b xố s đưc l ưu vào Recycle Bin (trên desktop ). Kích chu t ph i vào đ ĩ ri ch n Empty Recycle Bin đ xố hn các t p/thư m c kh i máy tính. đ bangtqh@utc2.edu.vn Tin h c i c ươ ng - Chương 2 64
33. Đi tên t p/thư m c A. Kích chu t ph i vào bi u t ưng t p/thư m c. B. Ch n Rename. C. Gõ tên t p/thư m c m i. D. Gõ Enter. (A,B) S dng bàn phím gõ tên cho th ư m c hay t p (C,D) đ bangtqh@utc2.edu.vn Tin h c i c ươ ng - Chương 2 65 Làm vi c v i mm q Đưa đ ĩa m m vào mm c a máy tính theo đ úng quy t c (xem hình). q Trong c a s Windows Explorer , ch n đ ĩa A: đ truy xu t đ ĩa mm. N i dung c a đ ĩa m m hi n ra t ươ ng t như ni dung các khác. đ bangtqh@utc2.edu.vn Tin h c i c ươ ng - Chương 2 66
34. Đnh d ng đ ĩa m m q Đnh d ng ( format ) đĩa m m: –Sp x p l i khuơn d ng, t ch c d li u trên đ ĩa. – Xố d li u trên đ ĩa. – Ki m tra s hng hĩc ( bad sector ). q Đ đnh d ng đ ĩa m m: – Kích chu t ph i vào bi u t ưng đ ĩa m m (A:) trong Windows Explorer. – Ch n Format. đ đ đ đ – Nh n Start bt u nh d ng ĩa. Giao di n đ nh d ng đ bangtqh@utc2.edu.vn Tin h c i c ươ ng - Chương 2 67 Bng đ i u khi n – Control Panel q Bng đ i u khi n ( control panel ) cung c p các ch c n ă ng qu n lý h th ng (tham kh o thêm các tài li u và Windows Help ): – Add/Remove Programs: Cài đ t, g b chương tr ình. – Administrative Tools: Các cơng c qu n tr . – Display: Thi t l p hi n th cho màn hình (đ phân gi i, màu s c). – Date and Time: Thi t l p th i gian. – Folder Options: Thi t l p hi n th folder. – Fonts: Phơng ch . – Internet Options: Internet Explorer Options. – Keyboard : Các thi t l p bàn phím. – Mouse : Các thi t l p cho chu t. – Regional Options: L a ch n vùng lãnh th . – System: Thơng tin h th ng. đ bangtqh@utc2.edu.vn Tin h c i c ươ ng - Chương 2 68
35. Kh i đ ng Control Panel q Kích chu t vào nút Start. q Ch n Settings. q Ch n Control Panel. đ bangtqh@utc2.edu.vn Tin h c i c ươ ng - Chương 2 69 Tt máy q Tt máy là thao tác quan tr ng và cn thi t đ tránh gây h ng hĩc cho các thi t b cũng nh ư cho Windows 2000 khi ta k t thúc phiên làm vi c. Kích chu t vào nút Start r i ch n Shutdown , sau đ ĩ ch n Shutdown trong h p tho i “What do you want the computer to do? ” ri kích chu t vào nút OK . Tắt máy (shutdown) Kh ởi đ ộng l ại (restart) Kết thúc phiên làm vi ệc (Log off) Kích OK đ ể ch ấp nh ận đ bangtqh@utc2.edu.vn Tin h c i c ươ ng - Chương 2 70