›
›

Giáo trình Vi khuẩn gây bệnh đường Sinh dục - Nguyễn Trọng Hiệp

pdf 43 trang huongle 3670
Download
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Giáo trình Vi khuẩn gây bệnh đường Sinh dục - Nguyễn Trọng Hiệp", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • pdfgiao_trinh_vi_khuan_gay_benh_duong_sinh_duc_nguyen_trong_hie.pdf

Nội dung text: Giáo trình Vi khuẩn gây bệnh đường Sinh dục - Nguyễn Trọng Hiệp

  1. TS.TS. NguyeãnNguyeãn TroTro ïïngng HieHie äpäp 1
  2. BEBE ÄÄNHNH LAÂYLAÂY QUAQUA ÑÖÑÖ ÔÔØØNGNG SINHSINH DUDU ÏÏCC Ñaïi cöông BLQÑSD: (MST: Maladie sexuellement transmiscible , STD: Sexually Transmitted Diseases ) ñaõ ñöôïc phaùt hieän töø laâu nhöng vaãn coøn nhaàm laãn caùc beänh vôùi nhau Taøi lieäu xöa cuûa Trung quoác, Hy laïp ñaõ moâ taû 1 soá beänh naøy. Danh töø beänh hoa lieãu (Veneral) nay thay theá baèng: Caùc beänh laây qua ñöôøng sinh duïc Caùc BLQÑSD chính goàm: Giang mai, Laäu, Haï cam meàm, Hoät xoøai. Hieän nay coù ñeán 22 BLQÑSD, keå caû moät soá beänh do virus Taùc nhaân gaây BLQÑSD raát khaùc bieät nhöng ñeàu khoù nuoâi caáy treân MT nhaân taïo. VK yeáu, moûng manh, khoù toàn taïi ngoøai cô theå 2
  3. Laây truyeàn qua tieáp xuùc tröïc tieáp vôùi nguoàn beänh (tình duïc, tieâm chích, nhau thai ) Hieän nay BLQÑSD giaûm ôû caùc nöôùc phaùt trieån nhöng vaãn hoøanh haønh ôû caùc nöôùc vuøng nhieät ñôùi, ñang phaùt trieån 3
  4. BeBe äänhnh LaLa äuäu:: NeisseriaNeisseria gonnorrhoeaegonnorrhoeae Ñaëc ñieåm VK do Neisser phaân laäp naêm 1879 từ muû ñöôøng sinh duïc cuûa beänh nhaân Laäu caàu laø taùc nhaân gaây beänh chuyeân bieät chæ coù ôû ngöôøi, truyeãn nhieãm tröïc tieáp do quan heä tình duïc vôùi ngöôøi beänh Song caàu khuaån Gr(-), ñoái nhau maët baèng, gioáng nhö hau haït caø pheâ uùp laïi 4
  5. Neisseria gonnorrhoeae Nuoâi caáy caàn MT giaøu chaát dinh döôõng, khoâng khí aåm vaø CO2. Neáu beänh phaåm nhieãm nhieàu taïp khuaån, duøng MT Thayer-Martin coù KS ñeå phaân laäp (Thaïch chocolat+VCD: vancomycin, colistin, nystatin) Streptococcus pneumoniae Khaû naêng gaây beänh ÔÛ ñaøn oâng thöôøng coù trieäu chöùng vieâm nieäu ñaïo caáp tính, vieâm phaàn ngoøai, chaûy muû, tieåu buoát gaét, raét (gioït muû buoåi saùng). Thôøi gian uû beänh töø 3-7 ngaøy ÔÛ phuï nöõ thöôøng xaûy ra aâm thaàm vaø maõn tính 5
  6. Bieán chöùng maõn tính gaây voâ sinh ôû caû 2 phaùi Laäu caàu-coù theå nhieãm ngoøai cô quan sinh duïc: Vieâm keát maïc coù muû ôû treû sô sinh (do laây töø meï khi sinh ñi qua aâm ñaïo), bieán chöùng ôû khôùp (vieâm khôùp do Laäu), nhieãm khuaån huyeát (vieâm noäi taâm maïc hay vieâm maøng naõo tuûy). Khaùng nguyeân khoâng ñoàng nhaát goàm protein I, II coù tính khaùng nguyeân nhöng khoâng taïo mieãn dòch Lipopolysaccharid vai troø nhö noäi ñoäc toá Chaån ñoùan: Laáy maãu beänh phaåm Daïng caáp tính ôû ñaøn oâng: laáy muû ôû nieäu ñaïo ÔÛ phuï nöõ: laáy dòch aâm ñaïo, dòch caùc tuyeán hay ôû coå töû cung sau khi coù kinh (ngaøy thöù 4) 6
  7. Xeùt nghieäm tröïc tieáp Nhuoäm Gram neáu thaáy song caàu khuaån noäi baïch baøo+ vò trí laáy beänh phaåm laø CQSD ñeå khaúng ñònh beänh Laäu ÔÛ phuï nöõ hay ngöôøi bò beänh maõn tính: trích beänh phaåm taïi phoøng thí nghieäm vaø caáy ngay leân moâi tröôøng phong phuù. ÔÛ ñaøn oâng: neáu khaûo saùt khoâng thaáy neân caáy tinh dòch tìm Xeùt nghieäm giaùn tieáp Khoâng nhaïy , chöa chính xaùc: AÙp duïng trong thaáp khôùp do Laäu  khoâng thay theá cho vieäc caáy VK ñöôïc 7
  8. Trò lieäu Penicillin duøng 10 trieäu ñôn vò/ ngaøy trong 5-10 ngaøy hoaëc duøng 5 trieäu ñôn vò procain penicillin vaø 1g probenecid uoáng, coù theå trò caû giang mai (neáu coù). Dò öùng vôùi penicillin thì duøng tetracyclin, bactrim vôùi noàng ñoä cao vaø coù theå trò luoân beänh do Chlamydia. Ñeå ñieàu trò cho phuï nöõ lieàu taêng gaáp ñoâi. Hieän nay laäu caàu coù söï ñeà khaùng penicillin khaù cao (PPNG: penicillinase producing) vaø trimetroprim- sulfamethoxazole. Nhieàu thuoác khaùng sinh môùi coù theå trò vôùi lieàu duy nhaát: ceftriaxone (250mg IM), ciprofloxacine (500mg), peflacine (400mg), spectinomycine (2g IM) 8
  9. BEBE ÄÄNHNH GIANGGIANG MAI:MAI: TreponemaTreponema pallidumpallidum Lòch söû beänh Ñaëc ñieåm Xoaén khuaån giang mai (syphilis) chæ coù ôû ngöôøi Laây truyeàn thöôøng tröïc tieáp qua giao hôïp vôùi ngöôøi beänh XK toàn taïi trong caùc vuøng kín, aåm öôùt cuûa cô theå, moûng manh, nhanh choùng bò tieâu dieät khi ra ngoøai cô theå hoaëc bôûi noùng, khoâ 10
  10. XK raát nhoû, coù 6-14 voøng xoaén. Di ñoäng ñaëc tröng hoaëc theo truïc, laéc ngang hay löôïn soùng töø ñaàu naøy tôùi ñaàu kia, khoâng nhuoäm ñöôïc theo Gram  KHV neàn ñen hoaëc huøynh quang XKGM khoâng nuoâi caáy ñöôïc. Coù theå nuoâi caáy moät soá doøng Treponema khoâng gaây beänh (Ví duï, doøng Reiter, Kazan cuûa T. phagedenis ). Coù khaû naêng gaây beänh thöïc nghieäm treân moät vaøi suùc vaät nhö thoû (treân tinh hoaøn), doøng thöôøng nghieân cöùu laø Nichol's. 11
  11. Khaùng nguyeân Khaùng nguyeân Lipid: (cardiolipin) khaùng nguyeân khoâng chuyeân bieät, coøn coù theå tìm thaáy ôû moâ cô tim cuûa ÑV coù vuù. Khaùng nguyeân protein coù 2 loaïi chuyeân bieät chung cho Treponema moät hoaëc hai khaùng nguyeân protein khaùc, coù chuyeân bieät ít nhieàu cho T. pallidum. Khaùng nguyeân polyosid cuûa voû, ñaëc tröng cho T. pallidum . 12
  12. Moät soá Treponema khoâng Giang mai T. pallidum sups. pertenue T. carateum 13
  13. Ñöôøng laây truyeàn beânh Giang mai 14
  14. Khaû naêng gaây beänh: thöôøng phaân chia theo thôøi kyø Giang mai thôøi kyø thöù I: XK xaâm nhaäp qua caùc veát xaây xaùt ôû da, nieâm maïc CQSD vaøo haïch sau ñoù vaøo maùu raát nhanh. Sau khoaûng 3 tuaàn uû beänh, xuaát hieän caùc veát loeùt, trôït noâng taïi cô quan sinh duïc, goïi laø caùc saêng (Chancre) , vaøi ngaøy sau thöôøng coù haïch thaønh chuøm, nhoû, raén, khoâng ñau. 15
  15. Nguy hieåm laø 6-8 tuaàn sau, duø khoâng ñieàu trò, caùc haïch cuõng bieán maát. Huyeát thanh chæ döông tính sau 5-8 tuaàn maéc beänh. Giang mai thôøi kyø thöù II: 6-8 tuaàn sau, coù toån thöông ôû da, nieâm maïc lan toûa khaép cô theå goïi laø ñaøo ban giang mai do XKGM theo maùu ñi khaép cô theå thôøi kyø laây lan cho ngöôøi tieáp xuùc. 16
  16. Giang mai thôøi kyø thöù III: Thöôøng vaøo naêm thöù 3 cuûa beänh, caùc toån thöông khoâng lan toûa nhö thôøi kyø thöù II nhöng laïi phaù huûy cô theå. Goàm coù 3 theå . GM III laønh tính, taïo caùc cuû giang mai hay goâm loeùt GM III tim maïch thöôøng gaây vieâm ñoäng maïch chuû GM III thaàn kinh gaây toån thöông tuûy soáng, naõo, beänh Tabeøs gaây lieät toaøn thaân hay roái loaïn taâm thaàn. Thôøi kyø naøy ít laây. 17
  17. GM baåm sinh (congenital) Do meï maéc beänh laây truyeàn cho thai nhi, xaûy ra töø thaùng thöù 4 cuûa thai. Treû sinh ra coù theå coù nhöõng toån thöông cuûa thôøi kyø II hoaëc goâm loeùt ôû vaùch muõi, voøm hoïng gaây xeïp muõi hay luûng voøm hoïng (toån thöông thôøi kyø III). Caàn thöû maùu cho saûn phuï ít nhaát 3 laàn (thaùng thöù 4, 6, 9 cuûa thai). 18
  18. Tæ leä maéc beänh Giang mai- STD prevention Myõ 19
  19. Hieän nay beänh giang mai khoâng deã daøng bieåu loä gioáng tröôùc kia, coù theå do ñieàu trò khoâng toát hay söû duïng böøa baõi khaùng sinh, coù theå phaân loaïi thaønh: Giang mai sôùm: toån thöông môùi, raát nhaïy caûm vôùi trò lieäu (coù theå goàm giang mai thôøi kyø I, II) Giang mai muoän: toån thöông saâu, ít hieäu quûa vôùi trò lieäu (thöôøng sau thôøi kyø II hoaëc giang mai thôøi kyø III). Chaån ñoùan: XN tröïc tieáp Phaùt hieän XKGM trong dòch tieát treân beà maët saêng baèng kính hieån vi neàn ñen. Chuû yeáu aùp duïng trong thôøi kyø huyeát thanh chöa döông tính. XN hieän nay ít chính xaùc do söû duïng KS böøa baõi khieán cho VK khoâng hieän dieän trong saêng nöõa. 20
  20. PU 1: Cardiolipin Xeùt nghieäm giaùn tieáp UÛ 90 phuùt (Ag)+ HT beänh Ag Ag RBC Phaûn öùng khoâng ñaëc o nhaân ñaõ loïai C 37 C hieäu (Reagin test): C H boå theåå (uû Ps C Ps trong quaù trình moät soá 56 oC/30 beänh, keå caû beänh GM,  OÁng thöû nghieäm OÁng thöû nghieäm phuùt) boå (a) (b) cô theå seõ coù KT khoâng sung boå theå Heä thoáng chæ thò ñaëc hieäu keát hôïp ñöôïc phaùt hieän söï ly vôùi caùc KN lipid laáy töø giaûi HCC Ag RBC moâ tim caùc ñoäng vaät (cardiolipin) C Hoàng caàu khoâng ly H Phaûn öùng coù theå (+) RBC giaûi Ps giaû trong vaøi beänh khaùc (+) nhö sôûi, lupus hay baát thöôøng ôû töøng caù nhaân Ph ản ứng cố định bổ th ể Ag C: Boå theå RBC Ag: Khaùng nguyeân RBC RBC: Hoàng caàu cöøu C Hoàng caàu ly giaûi Ps: Huyeát thanh beänh nhaân Ps H H: Huyeát thanh khaùng HCC ñaõ (-) loïai boå theå 21
  21. Minh họa ph ản ứng cố định bổ th ể D:\BLQSD\animation\complement fixation test.avi 22
  22. Phaûn öùng leân boâng Neáu coù trong huyeát thanh, reagin seõ ngöng taäp vôùi cardiolipin thaønh tuûa boâng coù theå nhìn thaáy ñöôïc. VDRL (Veneral Disease Research Laboratory): khaùng nguyeân laø cardiolipin chieát baèng coàn. Sau khi hoøa trong trong DD ñeäm cardiolipin seõ coù daïng tuûa traéng nhö söõa. Theâm HT beänh nhaân vaøo. Neáu coù KT choáng XKGM  keát tuûa boäng nheï nhaøng,coù theå duøng treân phieán kính hay trong oáng nghieäm, coù theå duøng ñònh löôïng ñöôïc. 23
  23. (-) RPR (Rapid Plasma (+) Reagin): khaùng nguyeân nhö treân, keát hôïp vôùi choline vaø caùc phaân töû carbon raát nhoû laøm chæ thò. Keát quaû döông tính (+) khi coù caùc cuïm keát phaân töû carbon thaáy ñöôïc baèng maét thöôøng. (+) (-) 24
  24. Phaûn öùng ñaëc hieäu (Specific treponemal test) Xoaén khuaån ñöôïc coá Theâm huyeát thanh KN laø T. pallidum ñònh treân lam kính beänh nhaân Ab PU Mieãn dòch huøynh Ag quang (FTA) (a) (b) Theâm khaùng theå khaùng Ab* globin ñöôïc ñaùnh daáu (c) Ag + Ab + Ab* Ag + Ab* Nguoàn saùng UV (d) (e) Hình daïng xoaén khuaån phaùt huøynh quang 25
  25. Phaûn öùng baát ñoäng xoaén khuaån (TPI: Treponema pallidum immobilisation) Neáu HT beänh nhaân coù caùc khaùng theå choáng XKGM thì khi tieáp xuùc vôùi T. pallidum seõ laøm XK trôû neân baát ñoäng . Sau khi tieáp xuùc vôùi huyeát thanh 6-18h, xoaén khuaån giang mai seõ bò baát ñoäng, bieán ñoåi hình daïng vaø seõ bò phaù huûy. Qua kính hieån vi neàn ñen, (+) neáu > 50% xoaén khuaån bò baát ñoäng. Neáu beänh nhaân ñang söû duïng khaùng sinh, phaûn öùng seõ khoâng coù giaù trò. 26
  26. NGUYEÂN TAÉC PU NGÖNG TAÄP HOÀNG CAÀU (HEMAGGLUTINATION TEST) Khaùng theå KN hoaø tan gaén leân töông öùng beà maët hoàng caàu NGÖNG TAÄP HOÀNG CAÀU 27
  27. PU ngöng taäp hoàng caàu (TPHA: T. pallidum hemagglutination test) HT beänh HC ngöng HC ñaõ gaén nhaân neáu coù keát KN doøng KT ñaëc hieäu Nichol’s (+) HT beänh nhaân khoâng HC ñaõ gaén coù KT ñaëc KN doøng hieäu Nichlo’s HC khoâng ngöng keát (+) (-) 28 (-)
  28. VDRL TPI Thôøi gian xuaát hieän caùc phaûn öùng HTH Giang mai 29
  29. Trò lieäu Tröôùc kia duøng caùc kim loïai naëng nhö Hg, As Penicillin ñöôïc duøng töø naêm 1943 tôùi nay. Tuy nhieân taùc duïng ñieàu trò phuï thuoäc vaøo giai ñoaïn, baûn chaát beänh, lieàu duøng vaø thôøi gian söû duïng. Thôøi gian theá heä cuûa xoaén khuaån laø 30-33 giôø khuynh höôùng duøng penicillin chaäm nhö procain penicillin G. Trong giang mai I vaø II , ñieàu trò luoân thaønh coâng Benzathine Penicilline (IM) 2, 4 trieäu UI, lieàu duy nhaát Treû em (IM): 500.000 UI/kg lieàu duy nhaát, coù theå taêng ñeán lieàu treân 30
  30. Trong giang mai treã, tæ leä thaønh coâng giaûm vaø caàn taêng lieàu khaùng sinh: GM muoän chöa bieán chöùng: lieàu nhö treân. Treû em (IM): 500.000 UI/kg lieàu duy nhaát, coù theå taêng ñeán lieàu treân GM muoän coù bieán chöùng: 7,2 trieäu UI toång coäng, goàm 3 laàn chích caùch tuaàn. Treû em goàm 3 laàn chích (IM) 500.000 UI/kg Tröôøng hôïp dò öùng penicillin, thuoác duøng thay theá laø tetracyclin hoaëc Macrolid  Doxycycline 100mgx2 ngaøyx 14 ngaøy, azithromycin (uoáng 2g lieàu duy nhaát hoaëc Ceftriaxone (IM) 1g/ngaøyx 8-10 ngaøy. GM muoän caàn gaáp ñoâi lieàu ñieàu trò Theo doõi PU huyeát thanh hoïc 6 vaø 12 thaùng sau khi ñieàu trò Nguoàn: (STD treatment diseases guidelines CDC-2002) 31
  31. Beänh haï cam meàm: Haemophilus ducreyi Ñaëc ñieåm Beänh coù tính chaát caáp tính, thöôøng khu truù. Beänh laây lan do quan heä tình duïc vôùi ngöôøi bò nhieãm truøng. Do tröïc khuaån Haemophilus ducreyi , phaùt hieän naêm 1889, August Ducrey. Hieän nay beänh thöôøng gaëp ôû caùc nöôùc nhieät ñôùi, keùm phaùt trieån, hieám gaëp ôû caùc nöôùc phaùt trieån. Tröïc khuaån ngaén, Gram (-), xeáp thaønh chuoãi, aên maøu hai ñaàu ñaäm hôn, coù ñaëc ñieåm chung cuûa chi Haemophilus, moûng manh. Chæ nuoâi caáy ñöôïc treân MT ñaëc bieät, giaøu dinh döôõng vaø coù yeáu toá phaùt trieån X vaø CO 2 . 32
  32.  Khaû naêng gaây beänh  UÛ beänh ngaén 3-5 ngaøy seõ coù moät muïn muû, thöôøng taïi boä phaän sinh duïc, sau vaøi ngaøy trôû thaønh veát loeùt goïi laø saêng haï cam meàm (Soft chancre).  Phaân bieät vôùi saêng cuûa giang mai: saêng haï cam meàm söng, khoâng cöùng, gaây ñau ñôùn. Coù haïch nhöng khoâng baét buoäc, thöôøng moät beân vaø chæ coù moät haïch.  Sau ñoù haïch söng to, nung muû, taïo loã doø muû, maùu vaø taïo caùc saêng môùi  coù theå daãn ñeán bieán chöùng taïo nhöõng veát loeùt lôùn, saâu, nhieãm truøng, gaây vieâm haïch baïch huyeát. 33
  33.  Chaån ñoaùn Laáy töø veát loeùt, ñem xeùt nghieäm, nuoâi caáy hoaëc duøng ngoøi buùt chuûng ñaäu raïch da caùnh tay, roài laáy muû taïi veát loeùt, haïch pheát leân  sau 48h, neáu maéc beäïnh seõ söng .  Trò lieäu Ceftriaxone, Erythromycin hay Cotrimoxazol. Neáu haïch ñaõ bò vieâm, caàn phaûi ruùt muû. 34
  34. Vieâm ñöôøng tieåu khoâng phaûi laäu caàu (UNG)  Taïi caùc nöôùc phaùt trieån, vieâm ñöôøng tieåu do laäu caàu ñaõ giaûm nhieàu nhöng do taùc nhaân khaùc laïi taêng leân.  Nhieãm truøng ñöôøng tieåu vaø thöôøng keøm theo söï tieát muû.  Caùc nguyeân nhaân chính:  Chlamydia trachomatis : 30-50 % caùc tröôøng hôïp Ureaplasma urealyticum : khoaûng 25 %.  Caùc nguyeân nhaân khaùc: 25 %. 35
  35. Vieâm ñöôøng tieåu do Chlamydia trachomatis 36
  36. Ñaëc ñieåm Kích thöôùc nhoû 0,25 µm, kyù sinh noäi baøo baét buoäc  tröôùc kia, Chlamydia cuøng vôùi Rickettsia vaø Mycoplasma, ñöôïc xeáp vaøo nhoùm trung gian "nhöõng vi sinh vaät nhoû". Chlamydia coù chu kyø sinh saûn, laây nhieãm phöùc taïp. Do caùch sinh saûn ñaëc bieät, tröôùc kia chæ coù moät hoï Chlamydiaceae vaø moät chi Chlamydia maø thoâi. Nhöng gaàn ñaây vôùi vieäc xaùc ñònh trình töï gen 16S vaø 23S cuûa ribosome ñaõ phaân chia laïi hoï Chlamydiaceae goàm 2 gioáng (Chi): Chlamydia vôùi C. trachomatis, C. suis vaø Chlamydophila vôùi C. pneumoniae, C. psittaci 37
  37. Sau khi xaâm nhaäp vaøo chu kyø sinh saûn cuûa Chlamydia TB (thöôøng laø Ñaïi thöïc baøo), töø theå sô khôûi (elementary body) , VK bò boïc trong khoâng baøo roài thaønh theå ban ñaàu naèm trong teá baøo chaát Sau ñoù theå aån nhaäp ñöôïc phoùng thích do TB vaät chuû bò vôõ vaø caùc VK ra ngoaøi ñeå tieáp tuïc VK trong theå ban ñaàu to leân xaâm nhaäp caùc TB môùi. thaønh theå aån nhaäp, trong ñoù coù nhieàu theå sô khôûi. 38
  38. Khaû naêng gaây beänh ÔÛ maét gaây beänh ñau maét hoät (Trachome), coù theå: Chæ laø ñau maét hoät ñôn giaûn, ñoâi khi gaây thaønh dòch. Coù theå laø ñau maét hoät phöùc taïp, coù theå daãn ñeán vieâm loeùt giaùc maïc vaø ñui muø. ÔÛ ñöôøng hoâ haáp do Chlamydia töø maét xuoáng. Trieäu chöùng: vieâm tai, ngheït muõi, vieâm khaåu haàu. 39
  39. ÔÛ ñöôøng sinh duïc Trong caùc beänh vieâm ñöôøng tieåu khoâng do laäu, C. trachomatis chieám tæ leä cao nhaát (30-50%). Gaây beänh hoät xoaøi thöôøng do serotype A-D. Trieäu chöùng laø moät veát loeùt nhoû ôû cô quan sinh duïc roài haïch cuøng beân söng to leân. Neáu khoâng ñieàu trò seõ vôõ muû, veát thöông seõ nhö moät voøi hoa sen, boäi nhieãm nhieàu laàn gaây ngheït ñöôøng baïch huyeát, bieán chöùng phuø chaân voi . 40
  40. ÔÛ nöõ: vieâm ñöôøng tieåu, coå töû cung, voøi Eustach. Ngoaøi ra nhieàu tröôøng hôïp vieâm nhieãm do C. trachomatis coù theå keát hôïp caû vôùi laäu caàu, do vaäy khi ñieàu trò vôùi khaùng sinh duøng cho laäu caàu thì thaát baïi. Chaån ñoaùn - Trò lieäu Beänh phaåm phaûi laáy saâu trong ñöôøng sinh duïc hay caùc chaát tieát töø caùc cô quan khaùc (maét, ñôøm, dòch phoåi ). Xeùt nghieäm tröïc tieáp baèng phöông phaùp nhuoäm Giemsa- Machiavello: theå sô khôûi maøu tím, theå ban ñaàu maøu xanh, theå aån nhaäp maøu ñaäm, theå nhaân teá baøo maøu tím saãm. Neáu duøng dung dòch Lugol: theå aån nhaäp coù maøu naâu. 41
  41. Chaån ñoaùn - Trò lieäu XN giaùn tieáp khaùng theå baèng phöông phaùp mieãn dòch huyønh quang. Nuoâi caáy: tröôùc kia nuoâi caáy vaøo tröùng gaø loän, hieän nay coù theå aùp duïng nuoâi caáy teá baøo. Trò lieäu baèng erythromycin 40 mg/kg/ngaøy. Doxycyclin 100 mg (1-2 v) x 10-20 ngaøy. 42
  42. Moät soá Chlamydia khaùc: Chlamydophila psittaci Nguoàn laây nhieãm: Phaân chim choùc (boà caâu, keùt), moät soá ñoäng vaät coù vuù Sau thôøi gian uû beänh töø 1-2 tuaàn, VK nhaân leân trong Phoåi taïo Vieâm phoåi khoâng ñieån hình, coù theå bieán chöùng Vieâm cô tim, vieâm caàu thaän hay maøng naõo Chlamydophila pneumoniae Nguoàn laây nhieãm: Ngöôøi vôùi ngöôøi qua dòch tieát ñöôøng hoâ haáp Gaây vieâm phoåi khoâng ñieån hình, vieâm xoang, pheá quaûn, thanh quaûn 43