›

Khóa luận Một số biện pháp nâng cao hiệu quả sử dụng vốn lưu động tại coogn ty CPTM Gia Trang - Trần Thị Thu Hiền

pdf 91 trang huongle 1730
Download
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Khóa luận Một số biện pháp nâng cao hiệu quả sử dụng vốn lưu động tại coogn ty CPTM Gia Trang - Trần Thị Thu Hiền", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • pdfkhoa_luan_mot_so_bien_phap_nang_cao_hieu_qua_su_dung_von_luu.pdf

Nội dung text: Khóa luận Một số biện pháp nâng cao hiệu quả sử dụng vốn lưu động tại coogn ty CPTM Gia Trang - Trần Thị Thu Hiền

  1. Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l•u ®éng t¹i c«ng ty CPTM Gia Trang Danh môc tõ viÕt t¾t TSC§ : Tµi s¶n cè ®Þnh TSL§ : Tµi s¶n l•u ®éng CPTM : Cæ phÇn th•¬ng m¹i VL§ : Vèn l•u ®éng DNTN : Doanh nghiÖp t• nh©n DNNN : Doanh nghiÖp nhµ n•íc TSNH : Tµi s¶n ng¾n h¹n TSDH : Tµi s¶n dµi h¹n CSH : Chñ së h÷u TS : Tài s¶n NV : Nguån vèn TNDN : Thu nhËp doanh nghiÖp NH : Ng¾n h¹n DT : Doanh thu C§ : Cè ®Þnh TC : tµi chÝnh TNHH : Tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n SXKD : S¶n xuÊt kinh doanh TrÇn ThÞ Thu HiÒn _QT902N 1 Tr•êng ®¹i häc DL H¶i Phßng
  2. Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l•u ®éng t¹i c«ng ty CPTM Gia Trang Lêi nãi ®Çu Vèn lµ ph¹m trï cña kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn, mét trong hai yÕu tè quan träng quyÕt ®Þnh ®Õn s¶n xuÊt vµ l•u th«ng hµng ho¸. BÊt kú mét doanh nghiÖp nµo muèn tån t¹i vµ ph¸t triÓn còng quan t©m ®Õn vÊn ®Ò t¹o lËp, qu¶n lý sö dông ®ång vèn nh• thÕ nµo cho cã hiÖu qu¶ nh»m tèi ®a ho¸ lîi nhuËn. MÆt kh¸c viÖc qu¶n lý vµ sö dông vèn trong doanh nghiÖp cã t¸c ®éng rÊt lín ®Õn c¸c chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh vµ gi¸ thµnh t¨ng hay gi¶m, tõ ®ã ¶nh h•ëng kh«ng nhá tíi kÕt qu¶ ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp. V× vËy vÊn ®Ò qu¶n lý vµ sö dông cã hiÖu qu¶ vèn s¶n xuÊt kinh doanh nãi chung vµ vèn l•u ®éng nãi riªng lµ vÊn ®Ò ®ang ®•îc tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp quan t©m. HiÖn nay cïng víi sù chuyÓn ®æi c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ lµ qu¸ tr×nh c¾t gi¶m nguån Ng©n s¸ch, më réng quyÒn tù chñ vµ chuyÓn giao vèn cho c¸c doanh nghiÖp sö dông. Tr•íc t×nh nhu cÇu vèn vÒ doanh nghiÖp ngµy cµng t¨ng, vÊn ®Ò ®Æt ra víi mçi doanh nghiÖp lµ lµm thÕ nµo ®Ó b¶o toµn vµ t¨ng sè vèn l•u ®éng trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh khèc liÖt, nh• trong nÒn kinh tÕ thÞ tr•êng hiÖn nay. Nh• vËy c¸c doanh nghiÖp muèn tån t¹i vµ ®øng v÷ng trong c¹nh tranh ®ßi hái doanh nghiÖp ph¶i t×m ra nh÷ng ph•¬ng ph¸p qu¶n lý vµ sö dông vèn kinh doanh vµ vèn l•u ®éng nãi riªng cã hiÖu qu¶ nhÊt. GÇn hai th¸ng thùc tËp t¹i C«ng ty CPTM Gia Trang vµ ®•îc sù gióp ®ì cña thÇy gi¸o h•íng dÉn tèt nghiÖp vµ ban l·nh ®¹o C«ng ty em ®· tõng b•íc lµm quen thùc tiÔn, vËn dông lý luËn vµ thùc tiÔn c«ng ty ®ång thêi tõ thùc tiÔn lµm s¸ng tá lý luËn, víi ý nghÜa vµ tÇm quan träng cña vèn s¶n xuÊt kinh doanh nãi chung vµ Vèn l•u ®éng nãi riªng em ®· ®i s©u nghiªn cøu vµ hoµn thµnh bµi luËn v¨n tèt nghiÖp víi ®Ò tµi: “Vèn l•u ®éng vµ biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông Vèn l­u ®éng t¹i C«ng ty CPTM Gia Trang” TrÇn ThÞ Thu HiÒn _QT902N 2 Tr•êng ®¹i häc DL H¶i Phßng
  3. Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l•u ®éng t¹i c«ng ty CPTM Gia Trang Néi dung chÝnh cña b¶n luËn v¨n nµy gåm 3 ch•¬ng: Ch•¬ng I: Vèn l•u ®éng vµ sù cÇn thiÕt ph¶i n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông Vèn l•u ®éng. Ch•¬ng II: T×nh h×nh sö dông Vèn l•u ®éng vµ hiÖu qu¶ sö dông Vèn l•u ®éng t¹i C«ng ty CPTM Gia Trang. Ch•¬ng III: Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông Vèn l•u ®éng t¹i C«ng ty CPTM Gia Trang. Em xin bµy tá lßng biÕt ¬n s©u s¾c tíi c« gi¸o NguyÔn ThÞ Hoµng §an cïng c¸c thÊy c« gi¸o trong bé m«n Qu¶n TrÞ Kinh Doanh, c¸c thÇy c« gi¸o ®· d¹y, c¸c c« chó trong phßng KÕ To¸n vµ c¸c bé phËn liªn quan ë C«ng ty CPTM Gia Trang ®· nhiÖt t×nh gióp ®ì, chØ b¶o h•íng dÉn cho em hoµn thiÖn bµi luËn v¨n tèt nghiÖp nµy. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n! H¶i Phßng, ngµy th¸ng 6 n¨m 2009 Sinh viªn: TrÇn ThÞ Thu HiÒn TrÇn ThÞ Thu HiÒn _QT902N 3 Tr•êng ®¹i häc DL H¶i Phßng
  4. Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l•u ®éng t¹i c«ng ty CPTM Gia Trang Ch•¬ng 1 Vèn l•u ®éng vµ n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l•u ®éng 1.1. Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn c¬ b¶n vÒ vèn l•u ®éng 1.1.1. Vèn l•u ®éng vµ ®Æc ®iÓm cña vèn l•u ®éng Trong nÒn kinh tÕ mçi doanh nghiÖp ®•îc coi nh• mét tÕ bµo cña nÒn kinh tÕ víi nhiÖm vô chñ yÕu lµ thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng kinh doanh ®Ó t¹o ra c¸c s¶n phÈm, hµng ho¸ §Ó tiÕn hµnh s¶n xuÊt kinh doanh doanh nghiÖp cÇn ph¶i cã ®èi t•îng lao ®éng, t• liÖu lao ®éng vµ søc lao ®éng. Nh÷ng ®èi t•îng lao ®éng nh•: nguyªn liÖu, vËt liÖu, b¸n thµnh phÈm, s¶n phÈm dë dang nh÷ng ®èi t•îng nµy khi tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh lu«n thay ®æi h×nh th¸i vËt chÊt ban ®Çu gi¸ trÞ cña nã ®•îc chuyÓn dÞch toµn bé mét lÇn vµo gi¸ trÞ s¶n phÈm vµ ®•îc bï ®¾p khi gi¸ trÞ s¶n phÈm ®•îc thùc hiÖn. BiÓu hiÖn d•íi h×nh th¸i vËt chÊt cña ®èi t•îng lao ®éng gäi lµ tµi s¶n l•u ®éng. Tµi s¶n l•u ®éng trong doanh nghiÖp gåm TSL§ s¶n xuÊt vµ TSL§ l•u th«ng. - Tµi s¶n l•u ®éng s¶n xuÊt bao gåm c¸c lo¹i nguyªn vËt liÖu phô tïng thay thÕ, b¸n thµnh phÈm, s¶n phÈm dë dang trong kh©u s¶n xuÊt hoÆc chÕ biÕn. - Tµi s¶n l•u ®éng l•u th«ng bao gåm s¶n phÈm hµng ho¸ ch•a tiªu thô, vèn b»ng tiÒn, vèn trong thanh to¸n. Víi tÝnh chÊt lµ nh÷ng ®èi t•îng lao ®éng TSL§ cã nh÷ng ®Æc ®iÓm chñ yÕu sau: + Khi tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, TSL§ s¶n xuÊt lµ nh÷ng ®èi t•îng chÞu sù t¸c ®éng cña TSC§. + TSL§ th•êng chØ tham gia vµo mét chu kú s¶n xuÊt, kh«ng gi÷ nguyªn h×nh th¸i vËt chÊt ban ®Çu vµ gi¸ trÞ cña nã th•êng ®•îc chuyÓn dÞch toµn bé mét lÇn vµo gi¸ trÞ s¶n phÈm. TrÇn ThÞ Thu HiÒn _QT902N 4 Tr•êng ®¹i häc DL H¶i Phßng
  5. Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l•u ®éng t¹i c«ng ty CPTM Gia Trang + TSL§ bao gåm nhiÒu lo¹i kh¸c nhau, tån t¹i d•íi nhiÒu h×nh th¸i vµ lu«n lu«n vËn ®éng, chuyÓn ho¸ lÉn nhau trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ thÞ tr•êng, ®Ó h×nh thµnh c¸c TSL§ c¸c doanh nghiÖp ph¶i bá ra mét sè vèn ®Çu t• nhÊt ®Þnh, sè vèn doanh nghiÖp ®Çu t• vµo TSL§ gäi lµ vèn l•u ®éng cña doanh nghiÖp. Nh• vËy vèn l•u ®éng cña c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt lµ sè tiÒn øng tr•íc vÒ Tµi s¶n l•u ®éng s¶n xuÊt vµ Tµi s¶n l•u th«ng nh»m ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp. Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp diÔn ra liªn tôc nªn vèn l•u ®éng còng vËn ®éng liªn tôc, chuyÓn ho¸ tõ h×nh th¸i nµy qua h×nh th¸i sù vËn ®éng cña vèn l•u ®éng qua c¸c giai ®o¹n cã thÓ ®•îc m« t¶ b»ng s¬ ®å sau: T T- H- s¶n xuÊt- H’- T’ T Sù vËn ®éng cña vèn l•u ®éng tr¶i qua c¸c giai ®o¹n vµ chuyÓn ho¸ tõ h×nh th¸i ban ®Çu lµ tiÒn tÖ sang c¸c h×nh th¸i vËt t• hµng ho¸ vµ cuèi cïng quay trë l¹i h×nh th¸i tiÒn tÖ ban ®Çu gäi lµ sù tuÇn hoµn cña vèn l•u ®éng. Cô thÓ ®•îc chia thµnh c¸c giai ®o¹n sau: - Giai ®o¹n 1: (T- H) khëi ®Çu vßng tuÇn hoµn, vèn l•u ®éng tån t¹i d•íi nhiÒu h×nh th¸i tiÒn tÖ ®•îc dïng ®Ó mua s¾m c¸c ®èi t•îng lao ®éng ®Ó dù tr÷ cho s¶n xuÊt. Nh• vËy, ë giai ®o¹n nµy VL§ ®· tõ h×nh th¸i tiÒn tÖ chuyÓn sang h×nh th¸i vèn vËt t• hµng ho¸. - Giai ®o¹n 2: (H SX H’) ë giai ®o¹n nµy doanh nghiÖp tiÕn hµnh ra s¶n xuÊt s¶n phÈm, c¸c vËt t• dù tr÷ ®•îc ®•a dÇn vµo s¶n xuÊt. Qua qu¸ tr×nh s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm hµng ho¸ ®•îc chÕ t¹o ra. VËy giai ®o¹n nµy VL§ ®· tõ h×nh th¸i vèn vËt t• hµng ho¸ chuyÓn sang h×nh th¸i vèn s¶n phÈm dë dang vµ sau ®ã chuyÓn sang vèn thµnh phÈm. - Giai ®o¹n 3: (H’- T’) Doanh nghiÖp ®· tiÕn hµnh tiªu thô s¶n phÈm vµ thu ®•îc tiÒn vµ Vèn l•u ®éng ®· tõ h×nh th¸i vèn thµnh phÈm chuyÓn sang h×nh th¸i vèn tiÒn tÖ trë vÒ ®iÓm xuÊt ph¸t cña vßng tuÇn hoµn vèn. Vßng tuÇn hoµn TrÇn ThÞ Thu HiÒn _QT902N 5 Tr•êng ®¹i häc DL H¶i Phßng
  6. Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l•u ®éng t¹i c«ng ty CPTM Gia Trang kÕt thóc. So s¸nh gi÷a T vµ T’ nÕu T’ > T cã nghÜa lµ doanh nghiÖp kinh doanh thµnh c«ng v× ®ång Vèn l•u ®éng ®•a vµo s¶n xuÊt ®· t¨ng thªm, doanh nghiÖp ®•îc b¶o toµn vµ ph¸t triÓn ®•îc VL§ vµ ng•îc l¹i. §©y lµ nh©n tè quan träng ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn l•u ®éng cña doanh nghiÖp. Do qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp ®•îc tiÕn hµnh th•êng xuyªn liªn tôc nªn vèn l•u ®éng cña doanh nghiÖp còng tuÇn hoµn kh«ng ngõng, lÆp ®i lÆp l¹i cã tÝnh chÊt chu kú gäi lµ sù chu chuyÓn cña vèn l•u ®éng. Do sù chu chuyÓn cña VL§ kh«ng ngõng cïng mét lóc th•êng xuyªn tån t¹i kh¸c nhau trªn c¸c giai ®o¹n vËn ®éng kh¸c nhau cña VL§. Vßng tuÇn hoµn cña VL§ th•êng lµ mét chu kú kinh doanh nã phô thuéc vµo quy tr×nh c«ng nghÖ chÕ t¹o cña s¶n phÈm cña mçi doanh nghiÖp. Víi doanh nghiÖp cã chu kú s¶n xuÊt dµi, quy tr×nh c«ng nghÖ phøc t¹p th× vßng quay (vßng tuÇn hoµn) dµi vµ ng•îc l¹i. VL§ cña Doanh nghiÖp th•êng ®•îc tµi trî b»ng nguån vèn vay ng¾n h¹n (nguån cã thêi h¹n sö dông d•íi 1 n¨m nh•: nguån vèn chiÕm dông, tÝn dông th•¬ng m¹i, nguån vèn ng¾n h¹n cña c¸c tæ chøc tµi chÝnh, tÝn dông). Qua nh÷ng ®Æc ®iÓm cña TSL§ vµ VL§ cho thÊy tÝnh phøc t¹p cña TSL§ vµ VL§ trong Doanh nghiÖp. Do vËy, ®Ó sö dông VL§ cã hiÖu qu¶ vµ tiÕt kiÖm ®ßi hái doanh nghiÖp ph¶i cã nh÷ng biÖn ph¸p qu¶n lý vµ sö dông VL§ hîp lý, phï hîp víi ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh vµ phï hîp víi m«i tr•êng kinh doanh cña Doanh nghiÖp. 1.1.2. Ph©n lo¹i vèn l•u ®éng §Ó qu¶n lý vµ sö dông VL§ cã hiÖu qu¶ cÇn ph¶i tiÕn hµnh ph©n lo¹i VL§ cña doanh nghiÖp theo c¸c tiªu thøc ph©n lo¹i kh¸c nhau. Th«ng th•êng cã c¸c c¸ch ph©n lo¹i sau: 1.1.2.1. Ph©n lo¹i vèn l•u ®éng theo vai trß cña tõng lo¹i vèn l•u ®éng trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh Bao gåm 3 lo¹i: + VL§ trong kh©u dù tr÷ s¶n xuÊt: Bao gåm gi¸ trÞ c¸c kho¶n nguyªn liÖu, vËt liÖu chÝnh, vËt liÖu phô, ®éng lùc, phô tïng thay thÕ, c«ng cô dông cô. TrÇn ThÞ Thu HiÒn _QT902N 6 Tr•êng ®¹i häc DL H¶i Phßng
  7. Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l•u ®éng t¹i c«ng ty CPTM Gia Trang + VL§ trong kh©u s¶n xuÊt: bao gåm c¸c kho¶n gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang, b¸n thµnh phÈm, c¸c kho¶n chi phÝ chê kÕt chuyÓn. + VL§ trong kh©u l•u th«ng: bao gåm gi¸ trÞ c¸c kho¶n thµnh phÈm, vèn b»ng tiÒn, c¸c kho¶n vèn ®Çu t• ng¾n h¹n, c¸c kho¶n vèn trong thanh to¸n. C¸ch ph©n lo¹i nµy cho thÊy vai trß vµ sù ph©n bæ Vèn l•u ®éng trong tõng kh©u cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. Tõ ®ã cã biÖn ph¸p ®iÒu chØnh c¬ cÊu VL§ sao cho cã hiÖu qu¶, sö dông cao nhÊt. 1.1.2.2. Ph©n lo¹i theo h×nh th¸i biÓu hiÖn Theo c¸ch nµy VL§ cã thÓ chia lµm hai lo¹i sau: + Vèn vËt t•, hµng ho¸: lµ c¸c kho¶n VL§ cã h×nh th¸i biÓu hiÖn b»ng hiÖn vËt cô thÓ nh• nguyªn liÖu, vËt liÖu, s¶n phÈm dë dang, b¸n thµnh phÈm, thµnh phÈm + Vèn b»ng tiÒn: Bao gåm c¸c kho¶n vèn tiÒn tÖ nh• tiÒn mÆt t¹i quü, tiÒn göi ng©n hµng, c¸c kho¶n vèn trong thanh to¸n ViÖc ph©n lo¹i theo h×nh th¸i biÓu hiÖn gióp cho Doanh nghiÖp thÊy ®•îc sù c©n ®èi vèn vËt t• hµng ho¸ vµ vèn b»ng tiÒn còng cã nghÜa lµ gióp cho doanh nghiÖp xem xÐt, ®¸nh gi¸ møc tån kho dù tr÷ vµ kh¶ n¨ng thanh to¸n cña Doanh nghiÖp. 1.1.2.3. Ph©n lo¹i theo quan hÖ së h÷u vèn Theo c¸ch nµy ng•êi ta chia VL§ thµnh hai lo¹i sau: + Vèn chñ së h÷u: Lµ sè vèn thuéc quyÒn së h÷u cña Doanh nghiÖp, Doanh nghiÖp cã ®Çy ®ñ c¸c quyÒn chiÕm h÷u, sö dông, chi phèi vµ ®Þnh ®o¹t, tuú theo lo¹i h×nh doanh nghiÖp thuéc c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c nhau mµ vèn chñ së h÷u cã néi dung riªng nh•: vèn ®Çu t• tõ ng©n s¸ch Nhµ n•íc, vèn do chñ Doanh nghiÖp t• nh©n bá ra, vèn tù bæ sung tõ lîi nhuËn doanh nghiÖp + C¸c kho¶n nî: Lµ c¸c kho¶n ®•îc h×nh thµnh tõ vèn vay c¸c Ng©n hµng th•¬ng m¹i hoÆc c¸c tæ chøc tµi chÝnh kh¸c, vèn vay th«ng qua ph¸t hµnh tr¸i phiÕu, c¸c kho¶n nî kh¸ch hµng ch•a thanh to¸n, doanh nghiÖp chØ cã quyÒn sö dông trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh. TrÇn ThÞ Thu HiÒn _QT902N 7 Tr•êng ®¹i häc DL H¶i Phßng
  8. Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l•u ®éng t¹i c«ng ty CPTM Gia Trang C¸ch ph©n lo¹i nµy cho thÊy kÕt cÊu VL§ cña doanh nghiÖp ®•îc h×nh thµnh b»ng vèn cña b¶n th©n doanh nghiÖp hay tõ c¸c kho¶n nî. Tõ ®ã cã c¸c quyÕt ®Þnh trong huy ®éng vµ qu¶n lý, sö dông vèn l•u ®éng hîp lý h¬n, ®¶m b¶o an ninh tµi chÝnh trong sö dông vèn cña doanh nghiÖp. 1.1.3. KÕt cÊu vèn l•u ®éng cña c¸c nh©n tè ¶nh h•ëng Kh¸i niÖm: KÕt cÊu VL§ lµ quan hÖ tû lÖ gi÷a c¸c thµnh phÇn VL§ chiÕm trong tæng sè Vèn l•u ®éng. ViÖc nghiªn cøu kÕt cÊu vèn l•u ®éng gióp cho doanh nghiÖp thÊy ®•îc t×nh h×nh ph©n bæ VL§ vµ tû träng cña tõng lo¹i trong mçi giai ®o¹n cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, tõ ®ã x¸c ®Þnh ®•îc träng ®iÓm qu¶n lý ®Ó tõ ®ã ®•a ra c¸c biÖn ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l•u ®éng. C¸c nh©n tè ¶nh h•ëng ®Õn kÕt cÊu vèn l•u ®éng cña doanh nghiÖp cã nhiÒu lo¹i, cã thÓ chia thµnh ba nhãm chÝnh. Cô thÓ: - C¸c nh©n tè vÒ mÆt cung øng vËt t• nh•: kho¶ng c¸ch gi÷a doanh nghiÖp víi n¬i cung cÊp, kh¶ n¨ng cung cÊp cho thÞ tr•êng, kú h¹n giao hµng vµ khèi l•îng vËt t• ®•îc cung cÊp mçi lÇn giao hµng, ®Æc ®iÓm thêi vô cña chñng lo¹i vËt t• cung cÊp. - C¸c nh©n tè vÒ mÆt s¶n xuÊt: §Æc ®iÓm kü thuËt, c«ng nghÖ s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp, møc ®é phøc t¹p cña s¶n phÈm chÕ t¹o, ®é dµi cña chu kú s¶n xuÊt, tr×nh ®é tæ chøc qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. - C¸c nh©n tè vÒ mÆt thanh to¸n: Ph•¬ng thøc thanh to¸n ®•îc lùa chän theo c¸c hîp ®ång b¸n hµng, thñ tôc thanh to¸n, viÖc chÊp hµnh kû luËt thanh to¸n gi÷a c¸c doanh nghiÖp. 1.1.4. C¸c nguån tµi trî nhu cÇu vèn l•u ®éng Nhu cÇu VL§ cña doanh nghiÖp trong kú cã thÓ chia thµnh hai lo¹i: Nhu cÇu VL§ th•êng xuyªn cÇn thiÕt vµ nhu cÇu VL§ t¹m thêi nhu cÇu VL§ cña doanh nghiÖp còng cã tr•êng hîp ®•îc tµi trî b»ng nguån vèn dµi h¹n song chñ yÕu lµ b»ng c¸c nguån ng¾n h¹n nh•: nguån vèn chiÕm dông, nguån vèn tÝn dông th•¬ng m¹i, nguån vèn vay ng¾n h¹n cña Ng©n hµng. TrÇn ThÞ Thu HiÒn _QT902N 8 Tr•êng ®¹i häc DL H¶i Phßng
  9. Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l•u ®éng t¹i c«ng ty CPTM Gia Trang 1.1.4.1. TÝn dông th•¬ng m¹i Tín dụng thương mại là loại tín dụng rất phổ biến trong tín dụng quốc tế, là loại tín dụng giữa các nhà doanh nghiệp cấp cho nhau vay, không có sự tham gia của ngân hàng hoặc cũng có thể hiểu là loại tín dụng được cấp bằng hàng hóa dịch vụ chứ không phải bằng tiền. Nguån vèn nµy chiÕm mét vÞ trÝ quan träng trong nguån tµi trî ng¾n h¹n cña doanh nghiÖp, nã ®•îc h×nh thµnh khi doanh nghiÖp nhËn ®•îc tµi s¶n, dÞch vô cña ng•êi cung cÊp song ch•a ph¶i tr¶ tiÒn ngay. Doanh nghiÖp cã thÓ sö dông c¸c kho¶n ph¶i tr¶ khi ch•a ®Õn kú h¹n thanh to¸n ®èi víi kh¸ch hµng nh• mét nguån vèn bæ sung ®Ó tµi trî cho c¸c nhu cÇu l•u ®éng ng¾n h¹n cña Doanh nghiÖp. Quy m« nguån vèn tÝn dông th•¬ng m¹i phô thuéc vµo sè l•îng hµng ho¸ dÞch vô mua chÞu vµ thêi h¹n mua chÞu cña kh¸ch hµng. NÕu gi¸ trÞ hµng ho¸ dÞch vô mua chÞu cµng lín, thêi h¹n mua chÞu cµng dµi th× nguån vèn tÝn dông th•¬ng m¹i cµng lín. Chi phÝ cña nguån vèn tÝn dông th•¬ng m¹i chÝnh lµ gi¸ trÞ cña kho¶n chiÕt khÊu mµ doanh nghiÖp bÞ mÊt ®i khi mua hµng trong thêi h¹n ®•îc h•ëng chiÕt khÊu. §ã chÝnh lµ chi phÝ c¬ héi cña viÖc tr¶ chËm khi mua hµng. ViÖc sö dông tÝn dông th•¬ng m¹i cã •u ®iÓm: nã lµ h×nh thøc tÝn dông th«ng th•êng vµ gi¶n ®¬n, tiÖn lîi trong ho¹t ®éng kinh doanh. Nh÷ng doanh nghiÖp b¸n hµng biÕt râ kh¸ch hµng cña m×nh th× cã thÓ ®¸nh gi¸ ®óng kh¶ n¨ng thu nî hoÆc nh÷ng rñi ro cã thÓ gÆp trong viÖc b¸n chÞu t•¬ng ®èi dÔ dµng. Tuy nhiªn, trong mét sè tr•êng hîp viÖc sö dông tÝn dông th•¬ng m¹i còng tiÒm Èn nh÷ng rñi ro ®èi víi doanh nghiÖp. ViÖc mua chÞu lµm t¨ng nguy c¬ t¨ng hÖ sè nî, ®iÒu nµy còng lµm t¨ng nguy c¬ ph¸ s¶n cña doanh nghiÖp. V× thÕ doanh nghiÖp ph¶i tÝnh to¸n, c©n nh¾c thËn träng gi÷a ®iÓm lîi vµ bÊt lîi khi sö dông nguån vèn nµy. 1.1.4.2. TÝn dông ng©n hµng TÝn dông ng©n hµng lµ c¸c quan hÖ tÝn dông víi sù tham gia cña mét bªn lµ ng©n hµng. §èi t•îng cho vay trong tÝn dông ng©n hµng lµ tiÒn tÖ. TrÇn ThÞ Thu HiÒn _QT902N 9 Tr•êng ®¹i häc DL H¶i Phßng
  10. Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l•u ®éng t¹i c«ng ty CPTM Gia Trang Khi nhu cÇu VL§ gia t¨ng Doanh nghiÖp cã thÓ sö dông nguån vèn tÝn dông Ng©n hµng nh• mét phÇn tµi trî thªm vèn cña m×nh. Do ®Æc ®iÓm VL§ lµ lu©n chuyÓn nhanh, do ®ã c¸c doanh nghiÖp th•êng sö dông c¸c kho¶n vay ng¾n h¹n ®Ó tµi trî cho nhu cÇu Vèn l•u ®éng thiÕu. C¸c nguyªn t¾c c¬ b¶n mµ c¸c doanh nghiÖp ph¶i t«n träng khi sö dông nguån vèn nµy lµ ph¶i sö dông ®óng môc ®Ých vµ cã hiÖu qu¶, ph¶i cã vËt t• hµng ho¸ ®¶m b¶o, ph¶i hoµn tr¶ ®Çy ®ñ vµ ®óng h¹n c¶ vèn lÉn l·i vay. ViÖc sö dông vèn vay Doanh nghiÖp sÏ ph¶i tr¶ chi phÝ sö dông vèn vay vÒ chi phÝ nµy ®•îc tÝnh vµo chi phÝ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, lµm gi¶m lîi nhuËn chÞu thuÕ cña doanh nghiÖp. Sö dông vèn vay còng sÏ lµm t¨ng sù nç lùc cña doanh nghiÖp, do ®ã lµm t¨ng møc ®é rñi ro tµi chÝnh cho doanh nghiÖp nªn cÇn ph¶i chó ý th× sö dông nguån vèn nµy. Ph•¬ng ph¸p cho vay cña c¸c Ng©n hµng th•¬ng m¹i ®èi víi doanh nghiÖp cã 2 h×nh thøc chñ yÕu lµ cho vay th«ng th•êng vµ cho vay lu©n chuyÓn. - Cho vay th«ng th•êng lµ ph•¬ng ph¸p cho vay mµ ng©n hµng c¨n cø vµo tõng kÕ ho¹ch hoÆc ph•¬ng ¸n kinh doanh, hoÆc tõng lo¹i vËt t•, cô thÓ tõng kh©u kinh doanh ®Ó cho vay. - Cho vay lu©n chuyÓn lµ ph•¬ng ph¸p cho vay trong ®ã viÖc ph¸t tiÒn vay hoÆc thu nî ®•îc c¨n cø vµo t×nh h×nh nhËp xuÊt vËt t• hµng ho¸ cña doanh nghiÖp. ViÖc sö dông nguån vèn tÝn dông Ng©n hµng ®Ó tµi trî nhu cÇu vèn l•u ®éng trong ph¹m vi hÖ sè nî cho phÐp kh«ng chØ gióp doanh nghiÖp kh¾c phôc ®•îc nh÷ng khã kh¨n vÒ vèn mµ cßn cã t¸c dông ph©n t¸n rñi ro trong kinh doanh. Tuy nhiªn, ®Ó sö dông nguån vèn tÝn dông Ng©n hµng cã hiÖu qu¶, doanh nghiÖp còng cÇn ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ nhiÒu mÆt khi quyÕt ®Þnh sö dông vèn vay, ®Æc biÖt lµ viÖc lùa chän Ng©n hµng cho vay còng nh• kh¶ n¨ng tr¶ nî vµ chi phÝ sö dông vèn vay tõ c¸c Ng©n hµng th•¬ng m¹i hoÆc tæ chøc tÝn dông. 1.1.4.3. Th•¬ng phiÕu Th•¬ng phiÕu lµ nh÷ng chøng chØ cã gi¸ trÞ nhËn lÖnh yªu cÇu thanh to¸n hoÆc cam kÕt thanh to¸n kh«ng ®iÒu kiÖn mét sè tiÒn x¸c ®Þnh trong mét thêi TrÇn ThÞ Thu HiÒn _QT902N 10 Tr•êng ®¹i häc DL H¶i Phßng
  11. Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l•u ®éng t¹i c«ng ty CPTM Gia Trang gian nhÊt ®Þnh. Th•¬ng phiÕu gåm hai lo¹i hèi phiÕu vµ lÖnh phiÕu tuú theo ng•êi ph¸t hµnh lµ chñ nî hay con nî. Hèi phÕu lµ mét chøng chØ cã gi¸ do ng•êi kÝ ph¸t lËp, yªu cÇu ng•êi bÞ kÝ ph¸t thanh to¸n kh«ng ®iÒu kiÖn mét sè tiÒn x¸c ®Þnh khi cã yªu cÇu hoÆc vµo mét thêi gian nhÊt ®Þnh trong t•¬ng lai cho ng•êi thô h•ëng. LÖnh phiÕu lµ chøng chØ cã gi¸ do ng•êi ph¸t hµnh lËp, cam kÕt thanh to¸n kh«ng ®iÒu kiÖn mét sè tiÒn x¸c ®Þnh khi cã yªu cÇu hoÆc vµo mét thêi gian nhÊt ®Þnh trong t•¬ng lai cho ng•êi thô h•ëng. Th•¬ng phiÕu lµ giÊy nhËn tr¶ cña doanh nghiÖp lín thiÕu vèn ph¸t hµnh ®Ó ®•îc huy ®éng vèn. H×nh thøc nµy phï hîp víi doanh nghiÖp lín. ChiÕt khÊu th•¬ng phiÕu lµ mét nghiÖp vô tÝn dông ng¾n h¹n ®•îc ng©n hµng thùc hiÖn d•íi h×nh thøc chuyÓn nh•îng quyÒn së h÷u ®Ó cho ng©n hµng ®Ó doanh nghiÖp cã thÓ nhËn ®•îc mét kho¶n tiÒn b»ng mÖnh gi¸ trõ ®i møc chiÕt khÊu. Thêi gian ®¸o h¹n cña th•¬ng phiÕu trong thêi gian ng¾n. L·i suÊt cña th•¬ng phiÕu th«ng th•êng ®Ó huy ®éng nguån vèn ng¾n h¹n cã nhiÒu •u ®iÓm cho phÐp ph©n phèi réng r·i vµ thu hót vèn víi chi phÝ thÊp nhÊt. Ng•êi vay tr¸nh ®•îc c¸c khã kh¨n vµ sù r»ng buéc trong viÖc t×m nguån tµi trî ë c¸c Ng©n hµng th•¬ng m¹i hoÆc tæ chøc tÝn dông. H¬n n÷a, th•¬ng phiÕu l•u hµnh réng r·i nªn th•¬ng hiÖu vµ tªn s¶n phÈm ®•îc nhiÒu ng•êi biÕt ®Õn. Tuy nhiªn sö dông th•¬ng phiÕu th× nã còng cã h¹n chÕ nªn doanh nghiÖp kh«ng thÓ chó träng. V× th•¬ng phiÕu mang tÝnh chÊt trõu t•îng kh«ng râ rµng, trªn th•¬ng phiÕu kh«ng ghi cô thÓ nguyªn nh©n ph¸t sinh nî mµ chØ ghi c¸c th«ng tin vÒ sè tiÒn ph¶i tr¶, thêi h¹n tr¶ tiÒn vµ ng•êi tr¶ tiÒn. 1.1.4.4. C¸c nguån tµi trî kh¸c Ngoµi c¸c nguån vèn trªn doanh nghiÖp cã thÓ huy ®éng vèn tõ c¸c nguån tµi trî kh¸c: nh• c¸c kho¶n nî l•¬ng c«ng nh©n viªn, nî thuÕ vµ c¸c kho¶n ph¶i nép kh¸c cho nhµ n•íc §ã lµ nh÷ng nguån ng©n quü ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp, doanh nghiÖp cã thÓ sö dông mµ kh«ng ph¶i tr¶ l·i cho ®Õn ngµy thanh to¸n. Tuy nhiªn c¸c nguån nµy kh«ng lín, doanh nghiÖp còng cã thÓ sö dông mét nguån lîi nhuËn tÝch luü t¸i ®Çu t• ®Ó bæ sung TrÇn ThÞ Thu HiÒn _QT902N 11 Tr•êng ®¹i häc DL H¶i Phßng
  12. Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l•u ®éng t¹i c«ng ty CPTM Gia Trang cho nhu cÇu VL§. §©y lµ nguån mµ doanh nghiÖp sö dông mét c¸ch chñ ®éng vµ kh«ng ph¶i mÊt chi phÝ sö dông khi huy ®éng. PhÇn trªn lµ nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ mét sè nguån tµi trî VL§ cña doanh nghiÖp trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ thÞ tr•êng. Mçi nguån vèn ®Òu cã nh÷ng •u ®iÓm vµ h¹n chÕ riªng cña nã. §èi víi doanh nghiÖp khi huy ®éng vèn cho nhu cÇu s¶n xuÊt kinh doanh kh«ng ph¶i c¨n cø vµo ®Æc ®iÓm cña mçi nguån vèn mµ cßn ph¶i c¨n cø vµo ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh còng nh• dùa vµo t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp ®Ó lùa chän h×nh thøc tµi trî cã hiÖu qu¶ nhÊt. Vèn l•u ®éng cña doanh nghiÖp lµ sè vèn øng tr•íc vÒ ®èi t•îng lao ®éng vµ tiÒn l•¬ng, tån t¹i d•íi c¸c h×nh th¸i nguyªn vËt liÖu dù tr÷, s¶n phÈm ®ang chÕ t¹o, thµnh phÈm, hµng ho¸ vµ tiÒn tÖ hoÆc ®ã lµ sè vèn øng tr•íc vÒ tµi s¶n l•u ®éng s¶n xuÊt vµ tµi s¶n l•u ®éng l•u th«ng øng ra b»ng sè vèn l•u ®éng nh»m ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt ®•îc thùc hiÖn th•êng xuyªn liªn tôc vèn l•u ®éng lu©n chuyÓn toµn bé ngay trong mét lÇn vµ hoµn thµnh mét vßng tuÇn hoµn sau mét chu kú s¶n xuÊt. Vèn l•u ®éng lµ ®iÒu kiÖn vËt chÊt kh«ng thÓ thiÕu ®•îc cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. Do ®Æc ®iÓm tuÇn hoµn cña vèn l•u ®éng trong cïng mét lóc nã ph©n bæ trªn kh¾p c¸c giai ®o¹n lu©n chuyÓn vµ tån t¹i d•íi nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau. Vèn l•u ®éng cßn lµ c«ng cô ph¶n ¸nh vµ kiÓm tra qu¸ tr×nh vËn ®éng cña vËt t•. MÆt kh¸c vèn l•u ®éng lu©n chuyÓn nhanh hay chËm. ph¶n ¸nh sè l•îng vËt t• sö dông cã tiÕt kiÖm hay kh«ng, thêi gian n»m ë kh©u s¶n xuÊt vµ l•u th«ng cã hîp lý hay kh«ng. V× thÕ, th«ng qua t×nh h×nh lu©n chuyÓn VL§ cßn cã thÓ kiÓm tra mét c¸ch toµn diÖn viÖc cung cÊp, s¶n xuÊt vµ tiªu thô cña doanh nghiÖp. T¹i doanh nghiÖp, tæng sè vèn l•u ®éng vµ tÝnh chÊt sö dông cña nã cã quan hÖ chÆt chÏ víi nh÷ng chØ tiªu c«ng t¸c c¬ b¶n cña doanh nghiÖp. Doanh nghiÖp ®¶m b¶o ®Çy ®ñ kÞp thêi nhu cÇu vèn cho s¶n xuÊt, ra søc tiÕt kiÖm vèn, ph©n bæ vèn hîp lý trªn c¸c giai ®o¹n lu©n chuyÓn, t¨ng nhanh tèc ®é lu©n chuyÓn vèn, th× víi sè vèn Ýt nhÊt cã thÓ ®¹t hiÖu qu¶ kinh tÕ cao. Hoµn thµnh tèt kÕ ho¹ch s¶n xuÊt, tiªu thô s¶n phÈm lµ ®iÒu kiÖn ®Ó thùc hiÖn nghÜa vô ®èi víi ng©n s¸ch, tr¶ nî vay, thóc ®Èy viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn. TrÇn ThÞ Thu HiÒn _QT902N 1 2 Tr•êng ®¹i häc DL H¶i Phßng
  13. Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l•u ®éng t¹i c«ng ty CPTM Gia Trang 1.2. C¸c nh©n tè ¶nh h•ëng tíi hiÖu qu¶ sö dông vèn l•u ®éng 1.2.1. M«i tr•êng vÜ m« §©y lµ tÊt c¶ nh÷ng ®iÒu kiÖn bªn ngoµi ¶nh h•ëng trùc tiÕp hay gi¸n tiÕp ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh nãi chung vµ hiÖu qu¶ tæ chøc sö dông vèn l•u ®éng nãi riªng ®ã lµ: - M«i tr•êng kinh tÕ: Ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp lu«n diÔn ra trong bèi c¶nh kinh tÕ cô thÓ nh• tèc ®é t¨ng tr•ëng hay suy tho¸i cña nÒn kinh tÕ, møc ®é æn ®Þnh cña ®ång tiÒn, cña tû gi¸ hèi ®o¸i, c¸c chØ sè chøng kho¸n trªn thÞ tr•êng, l·i suÊt vay vèn, tû suÊt ®Çu t­, Mäi thay ®æi cña c¸c yÕu tè trªn ®Òu cã t¸c ®éng tÝch cùc hay tiªu cùc ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh vµ theo ®ã lµ hiÖu qu¶ sö dông vèn l•u ®éng. - M«i tr•êng ph¸p lý: HÖ thèng ph¸p lý gåm nh÷ng chÝnh s¸ch, quy chÕ, ®Þnh chÕ, luËt chÕ, chÕ ®é ®·i ngé, c¸c quy ®Þnh cña nhµ n•íc. Trong ®ã liªn quan ®Õn luËt vÒ kinh doanh, doanh nghiÖp miÔn thuÕ, M«i tr•êng ph¸p lý lµnh m¹nh lµ ®iÒu kiÖn cho doanh nghiÖp ho¹t ®éng mét c¸ch cã thuËn lîi ®ång thêi buéc c¸c doanh nghiÖp ph¶i ®iÒu chØnh c¸c ho¹t ®éng kinh doanh, ph¸t triÓn c¸c nh©n tè néi lùc, øng dông c¸c thµnh tùu khoa häc kü thuËt, nghÖ thuËt qu¶n trÞ ®Ó tËn dông c¸c c¬ héi ph¸t triÓn doanh nghiÖp. - M«i tr•êng v¨n ho¸ - x· héi M«i tr•êng v¨n ho¸ - x¸ héi bao gåm c¸c ®iÒu kiÖn x· héi, phong tôc tËp qu¸n, t«n gi¸o tÝn ng­ìng, tr×nh ®é, thãi quen sinh ho¹t cña ng­êi d©n §©y lµ yÕu tè cã ¶nh h•ëng trùc tiÕp ®Õn s¶n phÈm, thÞ tr•êng cña doanh nghiÖp. Khi kh¸ch hµng chÊp nhËn vµ yªu thÝch s¶n phÈm ®ång nghÜa víi viÖc doanh nghiÖp cã ®iÒu kiÖn tån t¹i trªn thÞ tr•êng, n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh, n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l•u ®éng. - M«i tr•êng quèc tÕ TrÇn ThÞ Thu HiÒn _QT902N 13 Tr•êng ®¹i häc DL H¶i Phßng
  14. Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l•u ®éng t¹i c«ng ty CPTM Gia Trang Khu vùc ho¸ vµ toµn cÇu ho¸ ®ang lµ mét xu h•íng tÊt yÕu mµ mäi doanh nghiÖp, mäi ngµnh, mäi chÝnh phñ ph¶i h•íng tíi. M«i tr•êng quèc tÕ còng ®•îc ph©n tÝch vµ ph¸n ®o¸n ®Ó chØ ra ®•îc c¸c c¬ héi vµ ®e do¹ ë mäi ph•¬ng diÖn quèc tÕ ®èi víi c¸c doanh nghiÖp. Nh•ng m«i tr•êng quèc tÕ phøc t¹p h¬n, c¹nh tranh gay g¾t h¬n do sù kh¸c biÖt vÒ x· héi, v¨n ho¸, chÝnh trÞ, kinh tÕ, cÊu tróc thÓ chÕ. C¸c xu h•íng, chÝnh s¸ch b¶o hé, sù æn ®Þnh hay biÕn ®éng cña nÒn kinh tÕ thÕ giíi còng cã ¶nh h­ëng rÊt lín tíi qu¸ tr×nh kinh doanh cña doanh nghiÖp. - C¸c ngµnh cã liªn quan C¸c ngµnh cã liªn quan tíi ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp nh• giao th«ng vËn t¶i, th«ng tin liªn l¹c, ng©n hµng Cã ¶nh h­ëng thuËn chiÒu tíi ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp. NÕu c¸c ngµnh nµy ph¸t triÓn sÏ gãp phÇn hç trî cho doanh nghiÖp ph¸t triÓn theo. Nã nh• mét chÊt dÇu tr¬n cho b¸nh xe ho¹t ®éng kinh doanh lµm rót ng¾n chu kú kinh doanh, t¨ng vßng quay vèn t¹o c¬ héi lµm t¨ng lîi nhu©n cña doanh nghiÖp. 1.2.2. M«i tr•êng t¸c nghiÖp - C¸c ®èi thñ c¹nh tranh C¸c ®èi thñ c¹nh tranh trong ngµnh chÝnh lµ nh÷ng c¸ nh©n, tæ chøc cïng ho¹t ®éng, s¶n xuÊt kinh doanh nh÷ng s¶n phÈm dÞch vô gièng nh• doanh nghiÖp vµ tranh giµnh kh¸ch hµng ®èi víi doanh nghiÖp. Trong nÒn kinh tÕ hiÖn nay viÖc x¸c ®Þnh c¸c chiÕn l•îc ®èi phã víi ®èi thñ c¹nh tranh lµ viÖc lµm kh«ng thÓ thiÕu, mét doanh nghiÖp lµm ¨n cã hiÖu qu¶ tr•íc tiªn ph¶i giµnh ®•îc kh¸ch hµng, giµnh ®•îc c¸c hîp ®ång kinh tÕ. HiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh chÝnh lµ nh©n tè quan träng trong viÖc gia t¨ng miÕng b¸nh thÞ phÇn cña doanh nghiÖp. - Nhµ cung øng Ho¹t ®éng cña c¸c nhµ cung øng sÏ ¶nh h•ëng trùc tiÕp tíi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp nh• chÊt l•îng, gi¸ c¶ s¶n phÈm, sè l•îng s¶n phÈm, V× vËy viÖc nghiªn cøu c¸c nhµ cung øng, t×m ra c¸c nhµ cung øng tèt nhÊt sÏ gióp cho doanh nghiÖp gi¶m ®•îc ¸p lùc vµ n©ng cao ®•îc hiÖu qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. §Ó qu¸ tr×nh kinh doanh cña doanh nghiÖp ®•îc tiÕn TrÇn ThÞ Thu HiÒn _QT902N 14 Tr•êng ®¹i häc DL H¶i Phßng
  15. Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l•u ®éng t¹i c«ng ty CPTM Gia Trang hµnh liªn tôc kh«ng bÞ gi¸n ®o¹n th× doanh nghiÖp cÇn ph¶i cã mèi quan hÖ víi nhiÒu nhµ cung øng, h×nh thµnh nhµ cung øng dù phßng ®Ó tr¸nh tr•êng hîp ng•ng trÖ s¶n xuÊt do thiÕu nguyªn liÖu ¶nh h•ëng tíi hiÖu qu¶ sö dông vèn. - Kh¸ch hµng §©y lµ nh©n tè sèng cßn cña doanh nghiÖp, mét doanh nghiÖp kh«ng thÓ tån t¹i nÕu kh«ng cã kh¸ch hµng vµ ®iÒu ®ã cã nghÜa lµ kh¸ch hµng chÝnh lµ ng•êi mang l¹i kÕt qu¶ kinh doanh cho doanh nghiÖp. 1.2.3. M«i tr•êng bªn trong - Tr×nh ®é qu¶n lý cña doanh nghiÖp. Qu¶n trÞ doanh nghiÖp mµ ®Æc biÖt lµ qu¶n trÞ cÊp cao ¶nh h•ëng tíi h•íng ®i, chiÕn l•îc kinh doanh vµ môc tiªu cña doanh nghiÖp. §Ó qu¶n trÞ, hÖ thèng qu¶n trÞ ph¶i dùa trªn quy luËt vÒ t©m lý. Víi mét tr×nh ®é qu¶n lý tèt, hÖ thèng qu¶n trÞ dï bÊt kú ë hoµn c¶nh nµo sÏ ®•a ra quyÕt ®Þnh kÞp thêi vµ ®óng lóc sÏ n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l•u ®éng. Ng•îc l¹i nÕu tr×nh ®é qu¶n lý cña doanh nghiÖp cßn yÕu kÐm dÉn tíi sö dông l·ng phÝ vèn l•u ®éng, hiÖu qu¶ sö dông vèn thÊp. - Nh©n tè lao ®éng: §©y còng lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh ®Õn sù thµnh c«ng cña doanh nghiÖp. Ng•êi lao ®éng lµ ng•êi trùc tiÕp tham gia vµo ho¹t ®éng kinh doanh, lµ ng•êi ®iÒu hµnh m¸y mãc thiÕt bÞ, lµ ng•êi thùc hiÖn c¸c môc tiªu doanh nghiÖp ®Ò ra. Muèn cho mäi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ®¹t hiÖu qu¶ cao th× doanh nghiÖp ph¶i h×nh thµnh mét c¬ cÊu lao ®éng tèi •u. C¬ cÊu lao ®éng tèi •u khi lao ®éng trong doanh nghiÖp ®¶m b¶o hîp lý vÒ sè l•îng, giíi tÝnh, løa tuæi, - Nh©n tè t• liÖu lao ®éng: Mäi t• liÖu lao ®éng ®Òu do con ng•êi t¹o ra. §ã lµ s¶n phÈm s¸ng t¹o cña con ng•êi nªn xÐt theo tiªu thøc chÊt l•îng trªn thÞ tr•êng lu«n cã rÊt nhiÒu lo¹i phÈm cÊp t• liÖu kh¸c nhau. Trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña loµi ng•êi, con ng•êi cµng t¹o ra tèc ®é s¸ng t¹o c«ng nghÖ míi vµ t• liÖu lao ®éng míi nhanh h¬n so víi tr•íc. V× vËy theo ®µ tiÕn bé kü thuËt vßng ®êi cña mét t• liÖu lao ®éng cô thÓ th•êng ng¾n dÇn. Tõ tèc ®é ph¸t triÓn cña t• liÖu lao ®éng dÉn tíi ¶nh h•ëng ®Õn hiÖu qu¶ sö dông vèn l•u ®éng. Lùa chän ®Çu t• mua s¾m t• liÖu lao ®éng: CÇn ph¶i tu©n thñ TrÇn ThÞ Thu HiÒn _QT902N 15 Tr•êng ®¹i häc DL H¶i Phßng
  16. Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l•u ®éng t¹i c«ng ty CPTM Gia Trang Tr×nh ®é hiÖn ®¹i cña t• liÖu lao ®éng ph¶i t•¬ng øng víi tr×nh ®é c«ng nghÖ. Tr×nh ®é hiÖn ®¹i cña t• liÖu lao ®éng ph¶i phï hîp víi tr×nh ®é ®éi ngò ng•êi lao ®éng trong doanh nghiÖp. Gi¸ c¶ t• liÖu lao ®éng ph¶i phï hîp víi kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. TÝnh hiÖu qu¶ cña c¶ hÖ thèng m¸y mãc thiÕt bÞ trong dµi h¹n. - Nh©n tè nguyªn vËt liÖu: Nguyªn vËt liÖu lµ ph¹m trï m« t¶ c¸c lo¹i ®èi t•îng lao ®éng ®•îc t¸c ®éng vµo ®Ó biÕn thµnh s¶n phÈm. 1.3. Sù cÇn thiÕt ph¶i b¶o toµn n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l•u ®éng 1.3.1. Kh¸i niÖm vÒ hiÖu qu¶ sö dông vèn kinh doanh HiÖu qu¶ sö dông nguån vèn kinh doanh lµ mét ph¹m trï kinh tÕ ph¶n ¸nh tr×nh ®é sö dông c¸c nguån nh©n tµi, vËt lùc cña doanh nghiÖp sao cho lîi nhuËn ®¹t ®•îc lµ cao nhÊt víi tæng chi phÝ thÊp nhÊt. §ång thêi cã kh¶ n¨ng t¹o nguån vèn cho ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh, ®¶m b¶o ®Çu t• më réng s¶n xuÊt ®æi míi trang thiÕt bÞ vµ cã h•íng ph¸t triÓn l©u dµi, bÒn v÷ng trong t•¬ng lai. 1.3.2. Sù cÇn thiÕt ph¶i n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông Vèn l•u ®éng Vèn l•u ®éng lµ bé phËn kh«ng thÓ thiÕu ®•îc trong vèn s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. MÆc dï VL§ chiÕm tû lÖ nhá trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt vµ chiÕm tû träng kh¸ lín trong doanh nghiÖp th•¬ng m¹i dÞch vô nh•ng xuÊt ph¸t tõ vai trß cña VL§ víi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, nã ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp ®•îc tiÕn hµnh th•êng xuyªn, liªn tôc vµ t¸c ®éng trùc tiÕp. Do ®Æc ®iÓm cña VL§ nªn nÕu VL§ kh«ng lu©n chuyÓn ®•îc th× qu¸ tr×nh s¶n xuÊt sÏ gÆp nhiÒu khã kh¨n vµ cã thÓ bÞ gi¸n ®o¹n g©y ¶nh h•ëng ®Õn hiÖu qu¶ kinh doanh. Vèn l•u ®éng lµ c«ng cô ph¶n ¸nh vµ ®¸nh gi¸ qu¸ tr×nh vËn ®éng cña vËt t• trong doanh nghiÖp, VL§ nhiÒu hay Ýt ph¶n ¸nh sè l•îng vËt t• hµng ho¸ dù tr÷ ë c¸c kh©u nhiÒu hay Ýt, VL§ chuyÓn nhanh hay chËm cßn ph¶n ¸nh sè l•îng TrÇn ThÞ Thu HiÒn _QT902N 16 Tr•êng ®¹i häc DL H¶i Phßng
  17. Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l•u ®éng t¹i c«ng ty CPTM Gia Trang vËt t• sö dông tiÕt kiÖm hay l·ng phÝ: v× vËy th«ng qua t×nh h×nh lu©n chuyÓn cña VL§ cã thÓ kiÓm tra mét c¸ch toµn diÖn ®èi víi viÖc cung cÊp, s¶n xuÊt vµ tiªu thô cña doanh nghiÖp. MÆt kh¸c víi vai trß lµ vèn lu©n chuyÓn, VL§ gióp tæ chøc tèt qu¸ tr×nh mua hµng ho¸ tõ lÜnh vùc s¶n xuÊt sang lÜnh vùc l•u th«ng. Sö dông VL§ hîp lý cho phÐp khai th¸c tèi ®a n¨ng lùc lµm viÖc cña c¸c Tµi s¶n cè ®Þnh thuéc vèn cè ®Þnh lµm t¨ng lîi nhuËn, gãp phÇn lµm tèt c«ng t¸c b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn kinh doanh. V× vËy, viÖc qu¶n lý b¶o toµn vµ n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông VL§ vÊn ®Ò quan träng hµng ®Çu cña c¸c doanh nghiÖp. MÆt kh¸c b¶o toµn VL§ lµ ph¶i duy tr× vµ gi÷ v÷ng ®•îc søc mua cña ®ång vèn sao cho sè vèn thu håi vÒ sau mçi vßng tuÇn hoµn ®ñ søc mua s¾m mét l•îng tµi s¶n nh• cò theo gi¸ hiÖn t¹i. Trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay khi c¸c doanh nghiÖp ph¶i thùc hiÖn nguyªn t¾c tù cÊp ph¸t tµi chÝnh th× b¶o toµn vèn nãi chung vµ VL§ nãi riªng cã ý nghÜa sèng cßn, ®¶m b¶o cho doanh nghiÖp Ýt nhÊt ph¶i ®¶m b¶o t¸i s¶n xuÊt gi¶n ®¬n víi quy m« nh• cò hoÆc t¸i s¶n xuÊt më réng. Tõ nh÷ng vÊn ®Ò trªn cho thÊy viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông VL§ cña c¸c doanh nghiÖp trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ hiÖn nay cã ý nghÜa hÕt søc quan träng trong c«ng t¸c qu¶n lý tµi chÝnh cña doanh nghiÖp, nã quyÕt ®Þnh ®Õn sù t¨ng tr•ëng cña mçi doanh nghiÖp. 1.3.3. HÖ thèng chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn l•u ®éng trong Doanh nghiÖp §¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông VL§ trong c¸c doanh nghiÖp cã thÓ sö dông c¸c chØ tiªu sau ®©y: 1.3.3.1. Tèc ®é lu©n chuyÓn vèn l•u ®éng ViÖc sö dông hîp lý, tiÕt kiÖm Vèn l•u ®éng ®•îc biÓu hiÖn tr•íc hÕt ë tèc ®é lu©n chuyÓn vèn l•u ®éng cña doanh nghiÖp nhanh hay chËm. VL§ lu©n chuyÓn cµng nhanh th× hiÖu suÊt sö dông VL§ cµng cao vµ ng•îc l¹i. *Vßng quay vèn l•u ®éng Doanh thu thuÇn Vßng quay vèn l•u ®éng = vèn l•u ®éng b×nh qu©n TrÇn ThÞ Thu HiÒn _QT902N 17 Tr•êng ®¹i häc DL H¶i Phßng
  18. Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l•u ®éng t¹i c«ng ty CPTM Gia Trang ChØ tiªu nµy cho biÕt mét ®ång vèn l•u ®éng tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh t¹o ra ®•îc bao nhiªu ®ång doanh thu thuÇn. ChØ tiªu nµy cµng lín cµng chøng tá hiÖu qu¶ sö dông vèn l•u ®éng cµng cao. Muèn lµm ®iÒu nµy ph¶i rót ng¾n chu kú s¶n xuÊt kinh doanh, ®Èy m¹nh tèc ®é tiªu thô hµng ho¸. * Thêi gian mét vßng quay vèn l•u ®éng: Sè ngµy cña mét vßng quay vèn l•u ®éng ph¶n ¸nh trung b×nh mét vßng quay vèn l•u ®éng hÕt bao nhiªu ngµy. 360 Sè ngµy vßng quay vèn l•u ®éng = Vßng quay vèn l•u ®éng 1.3.3.2. HiÖu qu¶ sö dông vèn l•u ®éng (Hq) ChØ tiªu nµy cho biÕt mét ®ång vèn l•u ®éng t¹o ra bao nhiªu ®ång doanh thu. Doanh thu thùc hiÖn trong kú Hq = VL§ b×nh qu©n trong kú Doanh thu thùc hiÖn trong kú lµ doanh sè cña toµn bé hµng ho¸, s¶n phÈm ®· tiªu thô trong kú, kh«ng ph©n biÖt ®· thu ®•îc tiÒn hay ch•a. 1.3.3.3. Hµm l•îng vèn l•u ®éng (HL) Hµm l•îng vèn l•u ®éng hay cßn gäi lµ møc ®¶m nhËn vèn l•u ®éng lµ sè vèn l•u ®éng cÇn cã ®Ó ®¹t ®•îc mét ®ång doanh thu, lµ nghÞch ®¶o cña chØ tiªu hiÖu qu¶ sö dông vèn l•u ®éng ®•îc tÝnh b»ng c«ng thøc sau: VL§ b×nh qu©n trong kú HL = Tæng doanh thu thùc hiÖn trong kú HL: Hµm l•îng vèn l•u ®éng. TrÞ sè cña chØ tiªu nµy cµng nhá chøng tá hiÖu qu¶ sö dông vèn l•u ®éng cµng cao, sè vèn l•u ®éng tiÕt kiÖm cµng ®•îc nhiÒu vµ ng•îc l¹i. 1.3.3.4. Møc tiÕt kiÖm vèn l•u ®éng do t¨ng tèc ®é lu©n chuyÓn Møc tiÕt kiÖm vèn l•u ®éng do t¨ng tèc ®é lu©n chuyÓn vèn ®•îc biÓu hiÖn b»ng hai chØ tiªu lµ møc tiÕt kiÖm tuyÖt ®èi vµ møc tiÕt kiÖm t•¬ng ®èi. TrÇn ThÞ Thu HiÒn _QT902N 18 Tr•êng ®¹i häc DL H¶i Phßng
  19. Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l•u ®éng t¹i c«ng ty CPTM Gia Trang - Møc tiÕt kiÖm tuyÖt ®èi lµ do t¨ng tèc ®é lu©n chuyÓn vèn nªn doanh nghiÖp cã thÓ tiÕt kiÖm ®•îc mét sè vèn l•u ®éng ®Ó sö dông vµo c«ng viÖc kh¸c. Nãi mét c¸ch kh¸c víi møc lu©n chuyÓn kh«ng thay ®æi (hoÆc lín h¬n so víi b¸o c¸o) do t¨ng tèc ®é lu©n chuyÓn nªn doanh nghiÖp cÇn sè vèn Ýt h¬n. C«ng thøc tÝnh nh• sau: M0 Vtktd = 360 x K1- VL§0 = VL§1- VL§0 Trong ®ã: Vtktd: VL§ tiÕt kiÖm tuyÖt ®èi. VL§0, VL§1: VL§ b×nh qu©n kú b¸o c¸o, kú kÕ ho¹ch. M0: Tæng møc lu©n chuyÓn vèn n¨m b¸o c¸o. K1: Kú lu©n chuyÓn vèn n¨m kÕ ho¹ch. Møc tiÕt kiÖm t•¬ng ®èi lµ do t¨ng tèc ®é lu©n chuyÓn vèn cña doanh nghiÖp cã thÓ t¨ng thªm tæng møc lu©n chuyÓn vèn song kh«ng cÇn t¨ng thªm hoÆc t¨ng kh«ng ®¸ng kÓ quy m« VL§. C«ng thøc x¸c ®Þnh VL§ tiÕt kiÖm t•¬ng ®èi ®•îc x¸c ®Þnh nh• sau: M1 M1 M1 Vtktg®= (K1- K0) = - 360 L1 L0 Trong ®ã: Vtktg® : Vèn l•u ®éng tiÕt kiÖm t•¬ng ®èi. M1 : Tæng møc lu©n chuyÓn n¨m kÕ ho¹ch. K0, K1: Kú luËn chuyÓn vèn n¨m b¸o c¸o vµ n¨m kÕ ho¹ch. (-): Lµ ph¶n ¸nh møc tiÕt kiÖm vèn l•u ®éng. (+): Lµ ph¶n ¸nh møc l·ng phÝ VL§. 1.3.3.5. Møc doanh lîi vèn l•u ®éng ChØ tiªu nµy cho biÕt mét ®ång VL§ trong kú t¹o ra bao nhiªu ®ång lîi nhuËn (sau) tr•íc thuÕ. C«ng thøc tÝnh nh• sau: Lîi nhuËn tr•íc (sau) thuÕ DVL§ = VL§ b×nh qu©n trong kú ChØ tiªu nµy cµng cao chøng tá hiÖu suÊt sö dông vèn l•u ®éng cµng lín. 1.3.3.6. C¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh hiÖu qu¶ sö dông hµng tån kho vµ c¸c kho¶n ph¶i thu TrÇn ThÞ Thu HiÒn _QT902N 19 Tr•êng ®¹i häc DL H¶i Phßng
  20. Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l•u ®éng t¹i c«ng ty CPTM Gia Trang Bªn c¹nh c¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh hiÖu qu¶ sö dông vèn l•u ®éng nãi chung, c¸c nhµ qu¶n trÞ tµi chÝnh cßn sö dông c¸c chØ tiªu sau ®Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ c«ng t¸c qu¶n lý hµng tån kho vµ c¸c kho¶n ph¶i thu. *Sè vßng quay hµng tån kho Sè vßng quay Doanh thu (gi¸ vèn hµng b¸n) = hµng tån kho Hµng tån kho b×nh qu©n ChØ tiªu nµy cho ta thÊy ®•îc sè lÇn mµ hµng tån kho lu©n chuyÓn ®•îc trong kú. *Sè ngµy mét vßng quay hµng tån kho Sè ngµy mét vßng 360 = quay hµng tån kho Sè vßng quay hµng tån kho ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh sè ngµy trung b×nh cña mét vßng quay hµng tån kho. *Kú thu tiÒn trung b×nh: Kú thu tiÒn Gi¸ trÞ c¸c kho¶n ph¶i thu = b×nh qu©n Doanh thu b×nh qu©n ngµy ChØ tiªu nµy cho biÕt sè ngµy b×nh qu©n mµ mét hµng ho¸ b¸n ra ®•îc thu håi. NÕu sè ngµy thu tiÒn b×nh qu©n trong kú ng¾n chøng tá doanh nghiÖp kh«ng bÞ chiÕm dông vèn trong kh©u thanh to¸n, c«ng t¸c qu¶n lý thu håi nî ®•îc thùc hiÖn tèt. Tû sè nµy còng cã thÓ lµ do chñ ý cña doanh nghiÖp (doanh nghiÖp thùc hiÖn chÝnh s¸ch b¸n hµng níi láng nh»m ®¹t ®•îc nh÷ng môc tiªu nhÊt ®Þnh trong t•¬ng lai nh• ®· më réng thÞ tr•êng cña doanh nghiÖp). 1.3.3.7. T×nh h×nh thanh to¸n vµ kh¶ n¨ng thanh to¸n + T×nh h×nh thanh to¸n Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng, doanh nghiÖp lu«n tån t¹i t×nh tr¹ng vèn cña doanh nghiÖp bÞ doanh nghiÖp kh¸c chiÕm dông vèn tõ bªn ngoµi. ViÖc chiÕm dông nµy lµm n¶y sinh c«ng t¸c thu håi vµ thanh to¸n nî. Kh«ng chØ vËy, c¸c kho¶n ph¶i tr¶ vµ ph¶i thu nµy cßn cã ¶nh h•ëng rÊt lín ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. TrÇn ThÞ Thu HiÒn _QT902N 20 Tr•êng ®¹i häc DL H¶i Phßng
  21. Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l•u ®éng t¹i c«ng ty CPTM Gia Trang ChÝnh v× lÏ ®ã, ph©n tÝch t×nh h×nh thanh to¸n chÝnh lµ ®Ó ®¸nh gi¸ tÝnh hîp lý vÒ c¸c kho¶n chiÕm dông nµy, t×m ra nguyªn nh©n g©y ra sù ®×nh trÖ trong thanh to¸n, tõ ®ã gióp doanh nghiÖp lµm chñ ®•îc t×nh h×nh tµi chÝnh, ®¶m b¶o cho sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn l©u dµi. - Tû lÖ c¸c kho¶n ph¶i thu trªn tæng vèn §©y lµ chØ tiªu cho thÊy cã bao nhiªu phÇn tr¨m vèn thùc chÊt tham gia vµo ho¹t ®éng kinh doanh trong tæng vèn huy ®éng ®•îc, ph¶n ¸nh møc ®é vèn bÞ chiÕm dông cña doanh nghiÖp. Tû lÖ c¸c kho¶n ph¶i thu trªn C¸c kho¶n ph¶i thu = tæng vèn Tæng vèn §Ó thÊy râ h¬n t×nh h×nh thu håi c«ng nî, ta cÇn so s¸nh tæng gi¸ trÞ c¸c kho¶n ph¶i thu víi gi¸ trÞ tõng kho¶n ph¶i thu gi÷a ®Çu n¨m vµ cuèi n¨m. - HÖ sè nî: HÖ sè nî cho biÕt trong mét ®ång vèn kinh doanh cã bao nhiªu ®ång h×nh thµnh tõ vay nî bªn ngoµi. HÖ sè nµy cµng nhá chøng tá kh¶ n¨ng ®éc lËp vÒ tµi chÝnh cña doanh nghiÖp lµ tèt. Tæng nî ph¶i tr¶ HÖ sè nî = Tæng nguån vèn + Møc ®é ®¶m b¶o nî Nguån vèn chñ së h÷u HÖ sè ®¶m b¶o nî = Tæng nî Tû sè nµy cho thÊy mét ®ång vèn vay ®•îc ®¶m b¶o bëi bao nhiªu ®ång vèn chñ së h÷u. §©y còng lµ mét chØ tiªu ®•îc nhµ ®Çu t• quan t©m, nã cho thÊy møc ®é ®¶m b¶o cho kho¶n nî. Tû sè nµy cµng lín chøng tá søc m¹nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. Ngoµi ra ®Ó cã thÓ ®¸nh gi¸ mét c¸ch toµn diÖn vµ hiÖu qu¶ sö dông VL§ cña doanh nghiÖp, cÇn ph¶i xÐt tíi mèi quan hÖ gi÷a TSL§ víi c¸c kho¶n nî ng¾n h¹n cña doanh nghiÖp. Qua ®ã ta thÊy ®•îc kh¶ n¨ng thanh to¸n cña doanh nghiÖp. TrÇn ThÞ Thu HiÒn _QT902N 21 Tr•êng ®¹i häc DL H¶i Phßng
  22. Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l•u ®éng t¹i c«ng ty CPTM Gia Trang Khi ®¸nh gi¸ c¸c nhµ qu¶n trÞ tµi chÝnh th•êng dïng c¸c chØ tiªu sau: *Kh¶ n¨ng thanh to¸n hiÖn thêi(H1): ChØ tiªu nµy thÓ hiÖn møc ®é b¶o ®¶m cña TSL§ ®èi víi c¸c kho¶n nî ng¾n h¹n cña doanh nghiÖp, cho thÊy mét ®ång nî ng¾n h¹n ®•îc b¶o ®¶m b»ng bao nhiªu ®ång TSL§ vµ c¸c kho¶n ®Çu t• ng¾n h¹n. HÖ sè thanh TSL§ vµ ®Çu t• ng¾n h¹n = to¸n hiÖn thêi Tæng nî ng¾n h¹n H1=2: lµ hîp lý nhÊt v× nh• thÕ doanh nghiÖp sÏ duy tr× ®•îc kh¶ n¨ng thanh to¸n ng¾n h¹n ®ång thêi còng duy tr× ®•îc kh¶ n¨ng kinh doanh. H1>2: ThÓ hiÖn kh¶ n¨ng thanh to¸n hiÖn thêi cña doanh nghiÖp d• thõa. §«i khi H1>2 qu¸ nhiÒu th× chøng tá vèn l•u ®éng cña doanh nghiÖp ®· bÞ ø ®äng, khi ®ã hiÖu qu¶ kinh doanh l¹i kh«ng tèt. H1<2: Cho thÊy kh¶ n¨ng thanh to¸n hiÖn thêi cña doanh nghiÖp ch•a cao, nÕu H1<2 qu¸ nhiÒu th× doanh nghiÖp kh«ng thÓ thanh to¸n ®•îc hÕt c¸c kho¶n nî ng¾n h¹n ®Õn h¹n, ®ång thêi mÊt uy tÝn víi c¸c chñ nî, l¹i võa kh«ng cã tµi s¶n ®Ó dù tr÷ kinh doanh. Nh• vËy hÖ sè nµy duy tr× ë møc cao hay thÊp lµ phô thuéc vµo lÜnh vùc hay ngµnh nghÒ kinh doanh cña doanh nghiÖp. NÕu ngµnh nghÒ mµ tµi s¶n l•u ®éng chiÕm tû tréng lín trong tæng tµi s¶n th× hÖ sè nµy cµng lín vµ ng•îc l¹i. *HÖ sè kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh(H2): HÖ sè kh¶ n¨ng TSL§- vèn vËt t• hµng ho¸ = thanh to¸n nhanh Tæng nî ng¾n h¹n §©y lµ th•íc ®o kh¶ n¨ng thanh to¸n nî ngay cña doanh nghiÖp c¸c hÖ sè nµy cµng cao chøng tá kh¶ n¨ng thanh to¸n cña doanh nghiÖp cµng cao vµ ng•îc l¹i. ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh n¨ng lùc thanh to¸n cña doanh nghiÖp mµ kh«ng dùa vµo viªc b¸n c¸c lo¹i hµng ho¸ vµ vËt t• cña doanh nghiÖp. H2=1: §•îc coi lµ hîp lý nhÊt v× vËy doanh nghiÖp võa duy tr× ®•îc kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh, võa kh«ng bÞ mÊt ®i c¬ héi do kh¶ n¨ng thanh to¸n nî mang l¹i. TrÇn ThÞ Thu HiÒn _QT902N 22 Tr•êng ®¹i häc DL H¶i Phßng
  23. Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l•u ®éng t¹i c«ng ty CPTM Gia Trang H2>1: Cho thÊy t×nh h×nh thanh to¸n nî còng kh«ng tèt v× tiÒn vµ c¸c kho¶n t•¬ng ®•¬ng tiÒn bÞ ø ®äng, vßng quay vèn chËm lµm gi¶m hiÖu qu¶ sö dông vèn. H2<1: Cho thÊy doanh nghiÖp gÆp khã kh¨n trong viÖc thanh to¸n nî. Trªn ®©y lµ mét sè chØ tiªu tµi chÝnh nh»m ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ tæ chøc vµ sö dông Vèn l•u ®éng cña doanh nghiÖp gióp nhµ qu¶n lý tµi chÝnh ®¸nh gi¸ ®óng ®¾n t×nh h×nh cña kú tr•íc tõ ®ã ®•a ra nh÷ng biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ tæ chøc qu¶n lý vèn cho kú tiÕp theo. Tuy vËy, ®¸nh gi¸ nhËn xÐt yªu cÇn chó ý mét sè ®iÓm sau: - MÆc dï mçi chØ sè tµi chÝnh ph¶i ®•îc tÝnh to¸n vµ ®¸nh gi¸ dùa trªn nh÷ng gi¸ trÞ riªng cña nã, song viÖc ph©n tÝch c¸c tû sè chØ cã hiÖu qu¶ cao nhÊt khi tÊt c¶ c¸c tû sè ®Òu ®•îc sö dông. Kh«ng nh÷ng ph¶i kÕt hîp víi c¸c chØ tiªu ®Ó ph©n tÝch mµ cßn ph¶i xÐt tíi nh÷ng yÕu tè m«i tr•êng kinh doanh cña doanh nghiÖp, tíi ®Æc ®iÓm riªng cña doanh nghiÖp vµ xu h•íng ph¸t triÓn mµ doanh nghiÖp h•íng tíi trong t•¬ng lai ®Ó cã c¸c quyÕt ®Þnh chÝnh x¸c. - Khi ph©n tÝch c¸c chØ tiªu cÇn ph¶i cã sù so s¸nh víi c¸c tû sè tµi chÝnh cña c¸c doanh nghiÖp kh¸c trong ngµnh vµ víi c¸c tû sè trung b×nh cña ngµnh ®Ó thÊy ®•îc vÞ trÝ cña doanh nghiÖp trªn thÞ tr•êng thÊy ®•îc kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghiÖp. 1.4. Mét sè biÖn ph¸p chñ yÕu nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l•u ®éng trong doanh nghiÖp Vốn là điều kiện tiên quyết không thể thiếu được đối với bất kỳ một doanh nghiệp nào trong nền kinh tế thị trường hiện nay. Do đó, việc chủ động xây dựng, huy động, sử dụng vốn lưu động là biện pháp cần thiết nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng vốn lưu động ở doanh nghiệp. Xây dựng kế hoạch và sử dụng vốn của doanh nghiệp là hoạt động nhằm hình thành nên các dự định về tổ chức các nguồn tài trợ nhu cầu vốn lưu động của công ty và sử dụng chúng sao cho có TrÇn ThÞ Thu HiÒn _QT902N 23 Tr•êng ®¹i häc DL H¶i Phßng
  24. Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l•u ®éng t¹i c«ng ty CPTM Gia Trang hiệu quả. X¸c ®Þnh ®óng ®¾n nhu cÇu vèn l•u ®éng cña doanh nghiÖp Nhu cÇu VL§ cña mét doanh nghiÖp t¹i mét thêi kú nµo ®ã chÝnh lµ tæng gi¸ trÞ TSL§ mµ doanh nghiÖp cÇn ph¶i cã ®Ó ®¶m b¶o cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cã hiÖu qu¶, thùc hiÖn kÕ ho¹ch vÒ doanh thu vµ lîi nhuËn ®· ®Ò ra cña doanh nghiÖp. X¸c ®Þnh ®óng ®¾n nhu cÇu VL§ th•êng xuyªn cÇn thiÕt cã t¸c dông ®¶m b¶o ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp ®•îc tiÕn hµnh liªn tôc, h¹n chÕ t×nh tr¹ng gi¸n ®o¹n cho s¶n xuÊt kinh doanh hoÆc lµ ph¶i ®i vay ngoµi kÕ ho¹ch víi l·i suÊt cao. NÕu thõa vèn doanh nghiÖp ph¶i cã biÖn ph¸p xö lý linh ho¹t nh•: ®Çu t• më réng s¶n xuÊt kinh doanh, cho c¸c ®¬n vÞ kh¸c vay tr¸nh t×nh tr¹ng ø ®äng kh«ng sinh lêi, kh«ng ph¸t huy ®•îc hiÖu qu¶ kinh tÕ cho doanh nghiÖp. ChÝnh v× vËy, viÖc x¸c ®Þnh ®óng ®¾n nhu cÇu VL§ cµng cã ý nghÜa quan träng. + Tr¸nh ®•îc t×nh tr¹ng ø ®äng vèn, vèn ®•îc sö dông hîp lý tiÕt kiÖm cã hiÖu qu¶. + §¶m b¶o cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp ®•îc tiÕn hµnh liªn tôc, kh«ng bÞ gi¸n ®o¹n. + Lµ c¨n cø quan träng cho viÖc x¸c ®Þnh c¸c nguån tµi trî, c¸c biÖn ph¸p khai th¸c huy ®éng vèn cho doanh nghiÖp. - Doanh nghiÖp cÇn ph¶i ph©n tÝch chÝnh x¸c c¸c chØ tiªu tµi chÝnh cña kú tr•íc, nh÷ng biÕn ®éng chñ yÕu trong vèn l•u ®éng, møc chªnh lÖch gi÷a kÕ ho¹ch vµ thùc hiÖn vÒ nhu cÇu vèn l•u ®éng ë c¸c kú tr•íc. - Dùa tªn nhu cÇu vèn l•u ®éng ®· x¸c ®Þnh, huy ®éng kÕ ho¹ch huy ®éng vèn: x¸c ®Þnh kh¶ n¨ng tµi chÝnh hiÖn t¹i cña c«ng ty, sè vèn cßn thiÕu, so s¸nh chi phÝ huy ®éng vèn tõ c¸c nguån tµi trî ®Ó tµi trî ®Ó lùa chän kªnh huy ®éng vèn phï hîp, kÞp thêi, tr¸nh t×nh tr¹ng thõa vèn, g©y l·ng phÝ hoÆc thiÕu vèn lµm gi¸n ®o¹n ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty, ®ång thêi h¹n chÕ rñi ro cã thÓ xÈy ra. - Khi lËp kÕ ho¹ch vèn l•u ®éng ph¶i c¨n cø vµo kÕ ho¹ch vèn kinh doanh ®¶m b¶o cho phï hîp víi t×nh h×nh thùc tÕ th«ng qua viÖc ph©n tÝch, tÝnh TrÇn ThÞ Thu HiÒn _QT902N 24 Tr•êng ®¹i häc DL H¶i Phßng
  25. Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l•u ®éng t¹i c«ng ty CPTM Gia Trang to¸n c¸c chØ tiªu kinh tÕ, tµi chÝnh cña kú tr•íc cïng víi nh÷ng dù ®o¸n vÒ t×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh, kh¶ n¨ng t¨ng tr•ëng trong n¨m tíi vµ nh÷ng dù kiÕn vÒ sù biÕn ®éng cña thÞ tr•êng. C¸ch x¸c ®Þnh nhu cÇu vèn l•u ®éng: §Ó x¸c ®Þnh nhu cÇu VL§, doanh nghiÖp cã thÓ sö dông nhiÒu ph•¬ng ph¸p kh¸c nhau (cã ph•¬ng ph¸p trùc tiÕp vµ gi¸n tiÕp) hiÖn nay c¸c doanh nghiÖp chñ yÕu sö dông ph•¬ng ph¸p gi¸n tiÕp. Theo ph•¬ng ph¸p nµy doanh nghiÖp ph¶i dùa vµo kÕt qu¶ thèng kª vÒ t×nh h×nh VL§ b×nh qu©n cña c¸c n¨m tr•íc, nhiÖm vô s¶n xuÊt kinh doanh n¨m kÕ ho¹ch vµ kh¶ n¨ng t¨ng tèc ®é lu©n chuyÓn VL§ n¨m kÕ ho¹ch ®Ó x¸c ®Þnh nhu cÇu VL§ cña n¨m kÕ ho¹ch. C«ng thøc x¸c ®Þnh: M1 Vnc = VL§0 x (1 + t) M0 Trong ®ã: +Vnc: nhu cÇu VL§ n¨m kÕ ho¹ch. +M1, M0: Tæng møc lu©n chuyÓn VL§ n¨m kÕ ho¹ch vµ n¨m b¸o c¸o. +VL§0: VL§ b×nh qu©n n¨m b¸o c¸o + t : tû lÖ t¨ng (gi¶m) sè ngµy lu©n chuyÓn VL§ t ®•îc x¸c ®Þnh : K - K t = 1 0 x 100 K0 + K1, K0: Kú lu©n chuyÓn VL§ n¨m kÕ ho¹ch vµ n¨m b¸o c¸o. Sau ®ã x¸c ®Þnh nhu cÇu VL§ n¨m kÕ ho¹ch cho tõng kh©u trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp, b»ng c¸ch lÊy nhu cÇu VL§ ®· x¸c ®Þnh nh©n víi tû träng VL§ ®•îc ph©n bæ hîp lý cho tõng kh©u. Ngoµi ra, c¸c doanh nghiÖp cã thÓ sö dông ph•¬ng ph¸p trùc tiÕp ®Ó x¸c ®Þnh nhu cÇu VL§ cña m×nh. §Èy nhanh tèc ®é lu©n chuyÓn vèn l•u ®éng ë mäi kh©u cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ tiªu thô TrÇn ThÞ Thu HiÒn _QT902N 25 Tr•êng ®¹i häc DL H¶i Phßng
  26. Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l•u ®éng t¹i c«ng ty CPTM Gia Trang - ë kh©u s¶n xuÊt: CÇn ¸p dông tiÕn bé khoa häc kü thuËt ®Ó rót ng¾n chu kú s¶n xuÊt, hîp lý ho¸ d©y chuyÒn c«ng nghÖ. Tµi s¶n l•u ®éng lµ nh÷ng ®èi t•îng s¶n xuÊt chÞu sù t¸c ®éng cña tµi s¶n l•u ®éng, do ®ã tèc ®é lu©n chuyÓn vèn l•u ®éng trong kh©u s¶n xuÊt phô thuéc rÊt lín vµo møc ®é kü thuËt cña tµi s¶n l•u ®éng. Nh÷ng doanh nghiÖp ¸p dông nh÷ng kü thuËt tiªn tiÕn ®•a m¸y mãc hiÖn ®¹i vµo s¶n xuÊt ®ång thêi bè trÝ d©y chuyÒn s¶n xuÊt hîp lý sÏ t¨ng tèc ®é lu©n chuyÓn vèn l•u ®éng trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. - ë kh©u dù tr÷: T¹o ra møc tån kho hîp lý sÏ gióp cho doanh nghiÖp kh«ng bÞ gi¸n ®o¹n kh©u s¶n xuÊt vµ tèi thiÓu ho¸ c¸c chi phÝ qu¶n lý trong c¸c doanh nghiÖp, tån kho dù tr÷ cña doanh nghiÖp lµ nh÷ng tµi s¶n mµ doanh nghiÖp l•u gi÷ ®Ó phôc vô cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt sau nµy bao gåm nguyªn vËt liÖu dù tr÷, s¶n phÈm dë dang vµ b¸n thµnh phÈm §Ó x¸c ®Þnh møc tån kho dù tr÷ hîp lý, doanh nghiÖp th•êng sö dông 3 ph•¬ng ph¸p lµ ph•¬ng ph¸p ®Þnh møc dù tr÷ th•êng xuyªn, ®Þnh møc dù tr÷ b¶o hiÓm vµ ®Þnh møc dù tr÷ chuÈn bÞ. TrÇn ThÞ Thu HiÒn _QT902N 26 Tr•êng ®¹i häc DL H¶i Phßng
  27. Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l•u ®éng t¹i c«ng ty CPTM Gia Trang *Ph•¬ng ph¸p ®Þnh møc dù tr÷ th•êng xuyªn: Dù tr÷ th•êng xuyªn: ®¶m b¶o vËt t• cho s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp tiÕn hµnh ®•îc liªn tôc gi÷a hai kü thuËt cung øng nèi tiÕp nhau cña doanh nghiÖp th•¬ng m¹i. Chi phÝ dù tr÷ hµng n¨m: F1= (Q/2) C Chi phÝ ®Æt hµng hµng n¨m: F2= (D/Q) C Tæng chi phÝ dù tr÷ + chi phÝ ®Æt hµng hµng n¨m = F1 + F2 Tæng chi phÝ thu mua vµ dù tr÷ tèi thiÓu lµ: 2DS EOQ C Trong ®ã: D: Nhu cÇu vËt t• hµng n¨m Q: Sè l•îng vËt t• ®Æt mua mçi lÇn C: Chi phÝ dù tr÷ trªn mçi ®¬n vÞ S: Chi phÝ ®Æt hµng Dth/x max – P t Dth/x max: §¹i l•îng dù tr÷ th•êng xuyªn tèi ®a P: Møc tiªu dïng b×nh qu©n ngµy ®ªm t: Chu kú cung øng theo kÕ ho¹ch (tÝnh theo ngµy) Toµn bé chi phÝ liªn quan ®Õn l•îng dÆt hµng dù tr÷ gåm cã: Chi phÝ thu mua – vËn chuyÓn vµ chi phÝ b¶o qu¶n. VÊn ®Ò s¶n xuÊt dÆt ra ®èi víi doanh nghiÖp lµ ph¶i x¸c ®Þnh møc ®Æt mua mét lÇn lµ bao nhiªu ®Ó tæng chi phÝ thu mua vËn chuyÓn vµ b¶o qu¶n vËt t• trong mét n¨m lµ thÊp nhÊt. *Ph•¬ng ph¸p ®Þnh møc dù tr÷ b¶o hiÓm. Dù tr÷ b¶o hiÓm: CÇn thiÕt trong c¸c tr•êng hîp sau o Møc tiªu dïng b×nh qu©n ngµy ®ªm thùc tÕ cao h¬n so víi kÕ ho¹ch o L•îng vËt t• thùc tÕ Ýt h¬n so víi dù kiÕn o Chu kú cung øng thùc tÕ dµi h¬n TrÇn ThÞ Thu HiÒn _QT902N 27 Tr•êng ®¹i häc DL H¶i Phßng
  28. Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l•u ®éng t¹i c«ng ty CPTM Gia Trang DM Dbh = tsl D TD/ngay Dbh L•îng vËt t• dù tr÷ b¶o hiÓm DM D TD/ngay §Þnh møc tiªu dïng trong mét ngµy ®ªm tsl: Sè ngµy cung øng sai lÖch tsl = Tsl/Lc• Tsl: Tæng sè ngµy cung øng sai lÖch trong thêi kú qu¸ khø Lc•: Tæng sè lÇn cung øng trong thêi kú xem xÐt Ph•¬ng ph¸p ®Þnh møc dù tr÷ chuÈn bÞ Dù tr÷ chuÈn bÞ: Ph©n lo¹i vµ ghÐp ®ång bé vËt t•, sµng läc, ng©m tÈm, sÊy kh«, vµ nh÷ng lo¹i s¬ chÕ vËt t• kh¸c tr•íc khi ®•a vµo tiªu dïng s¶n xuÊt. C¨n cø vµo thêi gian cÇn thiÕt ®Ó chuÈn bÞ vËt t• tr•íc khi ®•a vµo tiªu dïng cho s¶n xuÊt mµ x¸c ®Þnh - ë kh©u tiªu thô: CÇn lùa chän kh¸ch hµng, ph•¬ng thøc thanh to¸n phï hîp ®Ó cã thÓ ®Èy nhanh tèc ®é tiªu thô s¶n phÈm vµ tèc ®é thu håi vèn. Ta biÕt r»ng, sau mçi chu kú t¸i s¶n xuÊt, VL§ hoµn thµnh mét vßng tuÇn hoµn vµ ®•îc tiÕp tôc quay vßng ®Ó tiÕn hµnh chu kú s¶n xuÊt tiÕp theo. Nh• vËy, ®Ó cã vèn s¶n xuÊt h¹n chÕ tèi thiÓu viÖc huy ®éng thªm vèn míi th× ®ßi hái doanh nghiÖp nhanh chãng thu håi ®•îc vèn ®· bá ra ë chu kú s¶n xuÊt tr•íc. Tæ chøc tèt viÖc tiªu thô nh»m ®Èy nhanh tèc ®é lu©n chuyÓn vèn l•u ®éng + X©y dùng vµ më réng hÖ thèng dÞch vô ë nh÷ng thÞ tr•êng ®ang cã nhu cÇu. Th«ng qua hÖ thèng tæ chøc c«ng t¸c nghiªn cøu, t×m hiÓu thÞ hiÕu cña kh¸ch hµng. §©y chÝnh lµ cÇu nèi gi÷a c«ng ty víi kh¸ch hµng. Qua ®ã, c«ng ty cã thÓ thu nhËp thªm nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt vµ ®•a ra c¸c gi¶i ph¸p thÝch hîp nh»m phôc vô tèt h¬n nhu cÇu cña kh¸ch hµng, cñng cè thªm niÒm tin cña kh¸ch hµng víi c«ng ty. + Thùc hiÖn ph•¬ng ch©m kh¸ch hµng lµ th•îng ®Õ, ®Ó ¸p dông chÝnh s¸ch •u tiªn vÒ gi¸ c¶, ®iÒu kiÖn thanh to¸n vµ ph•¬ng tiÖn vËn chuyÓn víi nh÷ng ®¬n vÞ mua hµng nhiÒu, th•êng xuyªn hay cã kho¶ng c¸ch vËn chuyÓn xa. + T¨ng c•êng quan hÖ hîp t¸c, më réng thÞ tr•êng tiªu thô, ®Èy m¹nh c«ng t¸c tiÕp thÞ, nghiªn cøu thÞ tr•êng, n¾m b¾t thÞ hiÕu cña kh¸ch hµng ®ång thêi TrÇn ThÞ Thu HiÒn _QT902N 28 Tr•êng ®¹i häc DL H¶i Phßng
  29. Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l•u ®éng t¹i c«ng ty CPTM Gia Trang thiÕt lËp hÖ thèng cöa hµng, ®¹i lý ph©n phèi tiªu thô trªn diÖn réng. Th•êng xuyªn ph©n tÝch t×nh h×nh sö dông vèn l•u ®éng Th•êng xuyªn ph©n tÝch t×nh h×nh sö dông vèn l•u ®éng ®Ó thÊy ®•îc nh÷ng tån t¹i trong c«ng t¸c qu¶n lý, sö dông vèn l•u ®éng. Tuú theo tõng lo¹i tµi s¶n l•u ®éng kh¸c nhau mµ doanh nghiÖp cã thÓ tiÕn hµnh ph©n tÝch theo th¸ng, quý t×nh h×nh biÕn ®éng cña nh÷ng kho¶n nµy. §èi víi nh÷ng kho¶n vèn l•u ®éng tån t¹i ë d¹ng tiÒn mÆt hay kho¶n ph¶i thu, doanh nghiÖp nªn ph©n tÝch sö dông chóng hµng th¸ng. Cßn ®èi víi vèn l•u ®éng ë d¹ng tån kho th× ph©n tÝch theo quý. Ph©n tÝch t×nh h×nh sö dông vèn l•u ®éng ë d¹ng tån kho th× ph©n tÝch theo quý. Ph©n tÝch t×nh h×nh sö dông vèn l•u ®éng ph¶i thÊy ®•îc tû träng cña tõng lo¹i vèn l•u ®éng trong tõng kh©u cña qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt thÊy ®•îc kÕt cÊu nguån tµi trî vèn l•u ®éng cña doanh nghiÖp ë tõng thêi kú trªn c¬ së ®ã t×m ra nh÷ng bÊt hîp lý trong c¬ cÊu vèn l•u ®éng, nguån vèn l•u ®éng cña doanh nghiÖp. §ång thêi khi ph©n tÝch t×nh h×nh sö dông vèn l•u ®éng cña doanh nghiÖp còng cÇn ph¶i thÊy ®•îc møc tiªu hao vËt t• cho tõng s¶n phÈm trong kú. BiÖn ph¸p phßng ngõa rñi ro cã thÓ x¶y ra Khi ®· kinh doanh trong nÒn kinh tÕ thÞ tr•êng, c«ng ty lu«n lu«n ph¶i nhËn thøc ®•îc r»ng m×nh ph¶i s½n sµng ®èi phã víi mäi sù thay ®æi, biÕn ®éng phøc t¹p cã thÓ x¶y ra bÊt kú lóc nµo. Nh÷ng rñi ro bÊt th•êng trong kinh doanh nh•: nÒn kinh tÕ l¹m ph¸t, gi¸ c¶ thÞ tr•êng t¨ng lªn, mµ nhiÒu nhµ qu¶n lý kh«ng l•êng hÕt ®•îc. V× vËy ®Ó h¹n chÕ phÇn nµo nh÷ng tæn thÊt cã thÓ xÈy ra, c«ng ty cÇn ph¶i thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p phßng ngõa ®Ó khi vèn kinh doanh nãi chung vµ vèn l•u ®éng nãi riªng bÞ hao hôt, c«ng ty cã thÓ cã ngay nguån bï ®¾p, ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh diÔn ra liªn tôc. Cô thÓ c¸c biÖn ph¸p ¸p dông lµ: - Mua b¶o hiÓm hµng ho¸ ®èi víi nh÷ng hµng ho¸ ®ang ®i ®•êng còng nh• hµng ho¸ n»m trong kho. - TrÝch lËp quü dù phßng tµi chÝnh, quü nî ph¶i thu khã ®ßi, quü dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho. TrÇn ThÞ Thu HiÒn _QT902N 29 Tr•êng ®¹i häc DL H¶i Phßng
  30. Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l•u ®éng t¹i c«ng ty CPTM Gia Trang ViÖc c«ng ty tham gia b¶o hiÓm t¹o ra mét chç dùa v÷ng ch¾c, mét tÊm l¸ ch¾n tin cËy vÒ kinh tÕ, gióp c«ng ty cã ®iÒu kiÖn vÒ tµi chÝnh ®Ó chèng ®ì mäi rñi ro, tæn thÊt bÊt ngê xÈy ra mµ vÉn kh«ng ¶nh h•ëng nhiÒu ®Õn vèn l•u ®éng. - Cuèi kú c«ng ty cÇn kiÓm tra, rµ so¸t, ®¸nh gi¸ l¹i vËt t• hµng ho¸, vèn b»ng tiÒn, ®èi chiÕu sæ s¸ch kÕ to¸n vµ xö lý chªnh lÖch. Mét sè ®Ò xuÊt kiÕn nghÞ víi Nhµ n•íc - Nhµ n•íc cÇn x©y dùng hÖ thèng chØ tiªu trung b×nh cho tõng ngµnh hµng ®Ó c«ng ty cã c¬ së chÝnh x¸c cho viÖc ®¸nh gi¸ vÞ thÕ cña m×nh, t×m ra c¸c mÆt m¹nh, mÆt yÕu ®Ó tõ ®ã cã biÖn ph¸p thÝch hîp. - Nhµ n•íc cÇn t¹o m«i tr•êng thuËn lîi cho ho¹t ®éng kinh doanh, gi¶m bít nh÷ng thñ tôc r•êm rµ kh«ng ®¸ng cã trong viÖc xin giÊy phÐp ®Çu t• më réng ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. HiÖn nay c¸c c«ng ty nhËp khÈu ®ang ph¶i ®èi mÆt víi cuéc c¹nh tranh kh«ng c©n søc gi÷a hµng nhËp khÈu vµ hµng nhËp lËu, ®ã lµ sù chªnh lÖch kh¸ lín vÒ gi¸ c¶. së dÜ cã ®iÒu nay lµ do t×nh tr¹ng bu«n lËu hiÖn vÉn hoµnh hµnh trªn ph¹m vi khã kiÓm so¸t. MÆc dï vÊn ®Ò nµy ®•îc quan t©m tõ rÊt l©u nh•ng kh«ng ai cã thÓ kh¼ng ®Þnh lµ liÖu cã thÓ hay khi nµo chÊm døt t×nh tr¹ng ®ã. ViÖc trµn lan hµng nhËp lËu cã ë tÊt c¶ c¸c chñng lo¹i, ®· g©y ra kh«ng Ýt khã kh¨n cho c«ng ty trong viÖc tiªu thô hµng ho¸ trªn thÞ tr•êng néi ®Þa vµ ®ã cã thÓ lµ nguyªn nh©n trùc tiÕp lµm gi¶m hiÖu qu¶ sö dông vèn l•u ®éng cña c«ng ty. §Ó gióp c«ng ty tho¸t khái t×nh tr¹ng nµy Nhµ n•íc cÇn t¨ng c•êng phèi hîp víi ban ngµnh cã liªn quan ®Ó ng¨n chÆn t×nh tr¹ng nhËp lËu mét c¸ch triÖt ®Ó cµng sím cµng tèt. - Bé tµi chÝnh cÇn cã chÝnh s¸ch thuÕ kÞp thêi, tr¶ vèn kinh doanh cho c¸c kho¶n thu cña c¸c doanh nghiÖp. VÒ thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng ®•îc khÊu trõ: Tuy chiÕm ®•îc tû träng kh«ng cao trong c¸c kho¶n ph¶i thu cña c«ng ty nh•ng nÕu kh«ng ®•îc hoµn thuÕ kÞp thêi th× g©y ra sù l·ng phÝ trong khi c«ng ty vÉn ph¶i ®i vay tõ bªn ngoµi víi l·i suÊt cao. - ChÝnh phñ cÇn ®Èy m¹nh ph¸t triÓn thÞ tr•êng tµi chÝnh, ®Æc biÖt lµ thÞ TrÇn ThÞ Thu HiÒn _QT902N 30 Tr•êng ®¹i häc DL H¶i Phßng
  31. Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l•u ®éng t¹i c«ng ty CPTM Gia Trang tr•êng tiÒn tÖ ®Ó c¸c doanh nghiÖp cã thÓ ®a d¹ng ho¸ ®Çu t• còng nh• lùa chän ph•¬ng ph¸p huy ®éng vèn. Víi mét thÞ tr•êng tiÒn tÖ ph¸t triÓn, c¸c c«ng ty cã thÓ ®Çu t• nguån vèn t¹m thêi nhµn rçi cña m×nh mét c¸ch cã hiÖu qu¶ vµ ®ång thêi dÔ dµng huy ®éng vèn khi cÇn thiÕt. TrÇn ThÞ Thu HiÒn _QT902N 31 Tr•êng ®¹i häc DL H¶i Phßng
  32. Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l•u ®éng t¹i c«ng ty CPTM Gia Trang ch•¬ng 2 T×NH H×NH Sö DôNG VèN L¦u §éNG Vµ HIÖu QU¶ Sö DôNG VèN L¦u §éNG T¹I C¤NG TY CPTM Gia Trang 2.1. MỘT SỐ NÐT KH¸I QU¸T CỦA C«NG TY CPTM GIA TRANG 2.1.1. Qu¸ tr×nh h×nh thành và ph¸t triển Những năm qua, kinh doanh xăng dầu đã đạt được những kết quả to lớn, nhưng khó khăn tồn tại còn nhiều, sự chuyển đổi cơ chế kinh doanh xăng dầu tiến hành chưa mạnh mẽ so với một số lĩnh vực khác. Hiện nay, xăng dầu sử dụng và tiêu dùng trong nước chủ yếu được nhập từ nước ngoài. Đây là một mặt hàng có tỷ trọng lớn trong những mặt hàng nhập khẩu ở nước ta. Đặc biệt là trong sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước đòi hỏi nhu cầu xăng dầu ngày một tăng nhanh đang dặt ra những yêu cầu mới rất bức xúc. Công ty CPTM Gia Trang được thành lập đã phát huy tinh thần chủ động, đạt được những tiến bộ vượt bậc, giữ vững vai trò chủ đạo, ổn định thị trường, giá cả, mở rộng mạng lưới cung ứng xăng dầu phục vụ sản xuất và sinh hoạt của Hải Phòng và các vùng lân cận, tham gia tích cực vào công cuộc công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước. Dưới đây là phần giới thiệu về quá trình hình thành và phát triển của doanh nghiệp. 2.1.1.1.Th«ng tin c¬ b¶n vÒ doanh nghiÖp Tên doanh nghiệp: Công ty cổ phần thương mại Gia Trang Địa chỉ: Số 143 Đường Hà Nội – P. Sở Dầu – Q. Hồng Bàng - Hải Phòng Điện thoại: 031.3527442 Fax: 031.3540662 Tài khoản giao dịch: 10210000271071 tại Ngân hàng Công thương HP Mã số thuế: 0200545145 2.1.1.2. Thêi ®iÓm thµnh lËp vµ qu¸ tr×nh ph¸t triÓn Công ty cổ phân thương mại Gia Trang được thành lập ngày 07/05/2003. TrÇn ThÞ Thu HiÒn _QT902N 32 Tr•êng ®¹i häc DL H¶i Phßng
  33. Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l•u ®éng t¹i c«ng ty CPTM Gia Trang Giấy chững nhận đăng ký kinh doanh do Sở kế hoạch đầu tư Hải Phòng cấp, Công ty có vốn điều lệ là 3.800.000.000đồng. Công ty kinh doanh, cung ứng xăng dầu phục vụ các đơn vị sản xuất, quốc phòng, các nhu cầu sinh hoạt trên địa bàn Hải Phòng và các khu vực lân cận. Cho đến nay công ty CPTM Gia Trang đã hoạt động được 6 năm và trước những khó khăn thử thách của cơ chế thị trường với sự cạnh tranh gay gắt vì mới bước vào kinh doanh nên công ty găp không ít khó khăn. Song công ty đã từng bước khẳng định vị trí của mình. Với đội ngũ cán bộ công nhân viên không nhiều chỉ hơn 30 người. Song doanh thu hàng năm của công ty đã lên tới hàng trăm tỷ - đây là một thành công rất lớn của công ty. Thời gian qua đã phát triển mạng khách hàng đại lý bán lẻ xăng dầu quanh khu vực HP và các tỉnh lân cận tương đối mạnh vế số lượng khách hàng và chất lượng đảm bảo. Việc mở rộng thị trường khách hàng của công ty đồng nghĩa với sự phát triển thuơng hiệu và sự lớn mạnh của công ty. Công ty để chứng tỏ thuơng hiệu của ngành trên thị trường xăng dầu đã đầu tư làm biểu hiện cho một số khách hàng đại lý bán lẻ xăng dầu bổ xung như: Trường dạy nghề số 3 - Bộ quốc phòng, công ty TNHH Vinh Nam, Doanh nghiệp tư nhân Hải Biên 2.1.2. Chức năng, nhiÖm vụ của c«ng ty Công ty kinh doanh xăng dầu các loại a. Chức năng: Tổng đại lý xăng dầu: Vận tải về cung ứng xăng, dầu cho các đại lý và các cửa hàng bán lẻ xăng, dầu. Công ty kinh doanh mặt hàng là xăng dầu, đó là khối lượng xăng dầu lớn được vận chuyển và bảo quản theo yêu cầu của khách hàng. Vì công ty kinh doanh dịch vụ nên mỗi tấn hàng được vận chuyển là một đơn vị sản phẩm, không trực tiếp sản xuất nên nguyên liệu đầu vào chủ yếu là xăng dầu, mỡ, nhớt TrÇn ThÞ Thu HiÒn _QT902N 33 Tr•êng ®¹i häc DL H¶i Phßng
  34. Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l•u ®éng t¹i c«ng ty CPTM Gia Trang b. Nhiệm vụ: - Đảm bảo giá, nâng cao chất lượng phục vụ, đáp ứng nhu cầu của khách hàng. - Mở rộng và phát triển kinh doanh, thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ đối với Nhà nước. - Lập quy hoạch tổng thể, kế hoạch đầu tư, xây dựng và từng bước đổi mới cơ sở vật chất kỹ thuật, hệ thống trang thiết bị hiện đại. - Bảo đảm an toàn về hàng hoá, an toàn trong vận chuyển con người bảo vệ môi trường, trật tự an toàn xã hội trong khu vực. 2.1.3. Cơ cấu tổ chức Việc tổ chức kinh doanh một cách khoa học hợp lý phù hợp với công nghệ kinh doanh của từng doanh nghiệp là việc hết sức quan trọng. Gắn liền với mỗi loại hình kinh doanh khác nhau, công nghệ khác nhau đòi hỏi việc tổ chức bộ máy quản lý khác nhau, yêu cầu bộ máy kế toán phải phải phù hợp với đặc điểm sản xuất kinh doanh của mỗi doanh nghiệp có như vậy thì hiệu quả kinh doanh mới đạt hiệu quả cao. Để đảm bảo hoạt động sản xuất kinh doanh hiệu quả, Công ty đã xây dựng một bộ máy tổ chức quản lý và điều hành hoạt động SXKD theo đúng quy định của luật doanh nghiệp. Hội đồng quản trị của công ty hoạt động chuyên trách: là bộ phận thường xuyên quản lý, giám sát mọi sự điều hành của Giám đốc công ty. Chủ tịch hội đồng quản trị kiêm Giám Đốc của công ty, được toàn quyền quyết định trong phạm vi quyền hạn của mình đối với hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty và hoàn toàn chịu trách nhiệm trước Hội đồng quản trị và Pháp luật Nhà nước về mọi sự quản lý, điều hành của mình đối với công ty TrÇn ThÞ Thu HiÒn _QT902N 34 Tr•êng ®¹i häc DL H¶i Phßng
  35. Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l•u ®éng t¹i c«ng ty CPTM Gia Trang S¬ ®å bé m¸y tæ chøc qu¶n lý cña c«ng ty HỘI ĐỒNG QUẢN TRỊ CHỦ TỊCH HĐQT (GIÁM ĐỐC) PHÓ GIÁM ĐỐC Phòng Phòng Phòng tổ kinh kế toán chức doanh hành chính Kho Cửa hàng Bộ máy quản lý của doanh nghiệp gồm những bộ phận sau: Hội đồng quản trị: Là cơ quan quản trị cao nhất của doanh nghiệp giữa hai kỳ đại hội cổ đông. Giám đốc kiêm chủ tịch hội đồng quản trị: Là người điều hành hoạt động kinh doanh hàng ngày của công ty theo đúng pháp luật nhà nước quy định chịu trách nhiệm trước hội đồng quản trị về việc thực hiện quyền và nhiệm vụ được giao. Phó giám đốc: là người giúp việc cho giám đốc, có trách nhiệm hoàn thành nhiệm vụ được giám đốc phân công và chịu trách nhiệm trước giám đốc TrÇn ThÞ Thu HiÒn _QT902N 35 Tr•êng ®¹i häc DL H¶i Phßng
  36. Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l•u ®éng t¹i c«ng ty CPTM Gia Trang về công tác chỉ đạo điều hành nhiệm vụ đó. Phòng kinh doanh: tham mưu và giúp việc cho giám đốc về việc xây dựng chiến lược sản xuất kinh doanh, tổ chức kinh doanh các mặt hàng đã sản xuất, khai thác kinh doanh các mặt hàng khác (nếu có thể) để tận dụng cơ sở vật chất, thị trường hiện có, tạo nguồn hàng. Phòng kế toán tài vụ: Thực hiện nhiệm vụ hạch toán tham mưu, giúp việc cho giám đốc để thực hiện nghiêm túc các quy định về kế toán – tài chính hiện hành; phân tích các hoạt động sản xuất kinh doanh; lập kế hoạch về vốn và tạo vốn cho các hoạt động sản xuất kinh doanh theo đúng kế hoạch đề ra. Phòng tổ chức hành chính: Có chức năng tham mưu giúp giám đốc về quản lý nhân sự và lao động trong toàn công ty, tính toán cân đối nhân sự cần biết cho công ty. Quản lý công tác đào tạo và nâng cao chất lượng lao động. Tính toán và quản lý chế độ tiền lương, quỹ lương. Cửa hàng kinh doanh xăng, dầu: Ngoài nhiệm vụ phục vụ các đối tượng khách hàng mua lẻ, còn có nhiệm vụ thu thập, cung cấp cho Giám đốc Công ty, các phòng chức năng những thông tin về thị trường, giá cả, sức tiêu thụ hàng hoá, những nhu cầu của khách hàng Kho: Dùng để chứa xăng, dầu. TrÇn ThÞ Thu HiÒn _QT902N 36 Tr•êng ®¹i häc DL H¶i Phßng
  37. Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l•u ®éng t¹i c«ng ty CPTM Gia Trang 2.1.4. Hoạt động sản xuất kinh doanh của c«ng ty Các chỉ tiêu sản xuất: Bảng1: Tình hình tài sản, nguồn vốn của công ty qua 2 năm 2007,2008 31/12/2007 31/12/2008 Tỷ Tỷ TT Chỉ tiêu Giá trị (đồng) trọng Giá trị (đồng) trọng (%) (%) I Tổng giá trị TS 44,066,004,067 100 66,623,162,827 100 1 TS ngắn hạn 38,983,182,790 88 62,244,357,478 93 2 TS dài hạn 5,082,821,277 12 4,378,805,349 7 II Tổng giá trị NV 44,066,004,067 100 66,623,162,827 100 1 Nợ phải trả 18,531,870,993 42 35,345,978,780 53 2 vốn chủ sở hữu 25,534,133,074 58 31,277,184,047 47 (Nguồn: Trích bảng cân đối kế toán của công ty CPTM Gia Trang) Công ty kinh doanh mặt hàng là xăng dầu, đó là khối lượng xăng dầu lớn được vận chuyển và bảo quản theo yêu cầu của khách hàng và chủ yếu vận chuyển bằng đường bộ, bên cạnh đó còn đảm bảo an toàn, vệ sinh, đầu tư trang thiết bị hiện đại. Vì công ty kinh doanh dịch vụ nên mỗi tấn hàng được vận chuyển là một đơn vị sản phẩm, không trực tiếp sản xuất nên nguyên liệu đầu vào chủ yếu là xăng dầu, mỡ, nhớt, Sản phẩm của công ty mang tính đặc trưng vì vậy công ty tập trung vào nâng cao chất lượng phục vụ, đáp ứng nhu cầu phục vụ và tiêu dùng của khách hàng. 2.1.4.1. Sản phẩm của c«ng ty Trong những năm qua và trong thời gian tới đây công ty vẫn xác định là kinh doanh xăng dầu là chủ yếu. Trong đó tập trung vào các mặt chủ yếu của công ty như là: - Dầu Diezel TrÇn ThÞ Thu HiÒn _QT902N 37 Tr•êng ®¹i häc DL H¶i Phßng
  38. Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l•u ®éng t¹i c«ng ty CPTM Gia Trang - Dầu Hoả - Dầu Nhờn - Xăng A90, A92 không chì 2.1.4.2. Quy tr×nh c«ng nghệ Vì hầu hết các mặt hàng kinh doanh của công ty đều ở dạng lỏng nên hệ thống máy móc thiết bị, công nghệ kho tàng của công ty được xây dựng và trang bị phù hợp với mặt hàng kinh doanh, đáp ứng cho công tác giao nhận, bảo quản dự trữ và cấp phát loại hàng hoá ở dạng lỏng, dễ cháy nổ. Hệ thống công nghệ thiết bị bao gồm: Hệ thống bể chứa xăng dầu Hệ thống kho chứa hàng Hệ Thống đường ống công nghệ Cột bơm nhiên liệu Máy bơm các loại Quy trình công nghệ tiếp nhận và cấp phát xăng dầu như sau: Các loại xăng dầu nhập về sau khi làm thu tục kiểm tra giám định để xác định số lượng và chất lượng sẽ được bơm lên các bể chứa của kho để xác định số lượng tồn chứa, dự trữ và cấp phát hàng ngày. Mỗi loại xăng dầu được đựng vào một bể riêng biệt (téc) theo hệ thống đường ống riêng biệt để đảm bảo đúng phẩm chất và tránh nhầm lẫn khi giao nhận. Khách hàng có thể nhận xăng dầu tại kho của công ty bằng phương tiện vận tải của khách hàng hoặc thuê phượng tiện vận tải của công ty tuỳ theo hợp đồng mua bán xăng dầu giữa hai bên. Cửa hàng của công ty được phép bán buôn hoặc bán lẻ không hạn chế khối lượng cho mỗi đối tượng khách có nhu cầu và trả tiền ngay. Trường hợp khác phải được sự đồng ý của giám đốc công ty và cửa hàng phải chịu trách nhiệm thu hồi công nợ trong thời gian ngắn nhất. TrÇn ThÞ Thu HiÒn _QT902N 38 Tr•êng ®¹i häc DL H¶i Phßng
  39. Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l•u ®éng t¹i c«ng ty CPTM Gia Trang 2.1.4.3. ĐÆc ®iÓm b¸n hµng t¹i c«ng ty CPTM Gia Trang Thu nhập cña c«ng ty cã ®•îc chñ yÕu lµ tõ viÖc b¸n hµng ho¸ vµ cung cÊp dÞch vô v× vËy tiªu thô hµng ho¸ lµ mét kh©u v« cïng quan träng bëi v× cã b¸n ®•îc hµng th× c«ng ty míi bï ®¾p ®•îc chi phÝ cã liªn quan bá ra vµ h×nh thµnh kÕt qu¶ kinh doanh cña c«ng ty. T¹i c«ng ty cã nhiÒu h×nh thøc b¸n hµng vµ thanh to¸n theo hai ph•¬ng thøc tr¶ tiÒn ngay hoÆc tr¶ chËm. Gi¸ b¸n ®•îc x¸c ®Þnh tõ møc gi¸ tèi thiÓu (gi¸ nhËp vÒ) cho ®Õn møc gi¸ chuÈn mµ hai bªn cã thÓ chÊp nhËn ®•îc, trªn c¬ së ®¶m b¶o kinh doanh cã hiÖu qu¶. Cßn gi¸ b¸n t¹i cöa hµng lµ do nhµ n•íc quy ®Þnh. Ngoµi ra c«ng ty cßn thu phÝ x¨ng dÇu tõ kh¸ch hµng lµ 500®/lÝt x¨ng, 300®/lÝt dÇu. ThuÕ suÊt thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng ®èi víi c¶ x¨ng vµ dÇu lµ 10%. C«ng ty nhËp x¨ng dÇu chñ yÕu tõ C«ng ty x¨ng dÇu khu vùc III, ngoµi ra cßn nhËp tõ cöa hµng x¨ng dÇu C¸t Bµ, vµ doanh nghiÖp QuyÕt TiÕn. Phân phối hàng hóa là toàn bộ những công việc để đưa hàng hóa từ công ty đến các khách hàng và các hộ tiêu dùng nhằm đáp ứng đúng nhu cầu và địa điểm, đảm bảo chất lượng và chủng loại khách hàng mong muốn. Do đặc điểm mặt hàng kinh doanh của công ty đa dạng về chủng loại, số lượng hàng hóa tiêu thụ tương đối nên đối tượng khách hàng có nhiều loại bao gồm các doanh nghiệp tư nhân, chi nhánh, cửa hàng xăng dầu, các đơn vị sản xuất kinh doanh, các đơn vị hành chính sự nghiệp, các ngành kinh tế, và tiêu dùng xã hội nên nhu cầu sử dụng xăng dầu xuất hiện mọi lúc mọi nơi. TrÇn ThÞ Thu HiÒn _QT902N 39 Tr•êng ®¹i häc DL H¶i Phßng
  40. Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l•u ®éng t¹i c«ng ty CPTM Gia Trang Mạng lưới cung ứng hàng hoá của công ty: Công ty Người tiêu dùng Công ty Người bán lẻ Người tiêu dùng Công ty Đại lý Người tiêu dùng Công ty Đại lý Người bán lẻ Người tiêu dùng Xăng dầu là một mặt hàng chiến lược phục vụ cho sản xuất, quốc phòng và đơì sống của nhân dân. Do đặc điểm mặt hàng kinh doanh của công ty nên đối tượng khách hàng có nhiều loại (DNNN, DNTN, Quốc Phòng ) nên nhu cầu về xăng dầu xuất hiện ở bất kỳ nơi nào, lúc nào. Để đáp ứng nhu cầu đó, công ty CPTM Gia Trang đã nghiên cứu và xây dựng các kênh tiêu thụ như trên với các phương thức bán hàng đa dạng, linh hoạt đảm bảo lưu thông xăng dầu trên khắp địa bàn Hải Phòng và khu vực lân cận. Tuy nhiên hiện nay Công ty mới có một cửa hàng tại Km 89- quốc lộ 5 – An Dương – HP, Điều này khiến cho việc cung ứng hàng hoá của công ty còn hạn chế, trong tương lai Công ty cần mở thêm cửa hàng để tăng doanh số bán lẻ. Mặc dù vậy với mạng lưới cung ứng hàng hoá như trên, Công ty đã ổn định được phần nào số lượng hàng hoá bán ra giữ được thị phần của công ty trên thị trường trước sự cạnh tranh của các đơn vị kinh doanh xăng dầu khác. Tạo điều kiện cho việc giao hàng và nhận hàng một cách dễ dàng và thanh toán nhanh gọn. TrÇn ThÞ Thu HiÒn _QT902N 40 Tr•êng ®¹i häc DL H¶i Phßng
  41. Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l•u ®éng t¹i c«ng ty CPTM Gia Trang 2.1.4.4. Đặc điểm về lao động trong c«ng ty Là một công ty CPTM quy mô không lớn nhưng công ty cũng đòi hỏi những nguồn lao động đáp ứng được nhu cầu công việc. Đối với bất kỳ một công ty nào để thành công được thì đều cần có sự quản lý và sử dụng lao động một cách có hiệu quả, đó là nhân tố quyết định sự thành công. Công ty đã thực hiện các chính sách khác nhau nhằm sử dụng và khai thác nhân lực một cách có hiệu quả nhất, đồng thời tạo uy tín nhằm thu hút nhân tài. Hiện nay, công ty đang có đội ngũ cán bộ công nhân viên có trình độ và chuyên môn cao. Chế độ làm việc của cán bộ công nhân viên: Do đặc thù kinh doanh của ngành xăng dầu nên thời gian làm việc của nhân viên khác nhau. - Tại văn phòng của công ty, nhân viên làm việc theo giờ hành chính bắt đầu từ 7h30’ đến 17h, nghỉ chủ nhật và các ngày lễ trong năm. - Tại các cửa hàng, nhân viên bán hàng làm theo ca, chia làm 2 ca: + Ca 1: từ 6h đến 14h + Ca 2: từ 14h đến 22h Ngoài ra, công ty áp dụng các chế độ thưởng, phạt thích hợp với cán bộ công nhân viên. Tính đến năm 2009 tổng số cán bộ công nhân viên trong công ty 35 người, với các tiêu chí phân loại như sau: Bảng 2: Cơ cấu lao động theo giới Năm Năm 2007 Năm 2008 chỉ tiêu Số người Tỉ trọng(%) Số người Tỉ trọng(%) Nam 12 37.5 13 37.14 Nữ 20 62.5 22 62.86 Tổng 32 100 35 100 (Nguồn: Phòng tổ chức hành chính công ty CPTM Gia Trang) TrÇn ThÞ Thu HiÒn _QT902N 41 Tr•êng ®¹i häc DL H¶i Phßng
  42. Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l•u ®éng t¹i c«ng ty CPTM Gia Trang 25 Nữ, 22 Nữ, 20 20 15 Nam, 12 Nam, 13 Nam 10 Nữ 5 0 Biểu đồ : 2.1: Cơ cấu lao động theo giới Nhận xét: Số lượng lao động có tăng lên nhưng tăng với mức không đáng kể. Năm 2008 chỉ hơn 2007 là 3 lao động. Bảng 3: Cơ cấu lao động theo nhóm tuổi: (Năm 2008) Chia theo nhóm tuổi lao ®éng Số lượng (người) Dưới 30 19 Từ 30 - 40 11 Từ 40 - 50 5 Tổng cộng 35 (Nguồn: Phòng tổ chức hành chính công ty CPTM Gia Trang) 20 15 Dưới 30 10 Từ 30 - 40 Từ 40 - 50 5 0 Biểu đồ: 2.2: Biểu đồ cơ cấu lao động theo nhóm tuổi TrÇn ThÞ Thu HiÒn _QT902N 42 Tr•êng ®¹i häc DL H¶i Phßng
  43. Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l•u ®éng t¹i c«ng ty CPTM Gia Trang Qua số liệu trên bản đồ ta thấy số lượng lao động trung tuổi từ 30-40 là cao nhất. Sau đó là đến lớp lao động trẻ. Bảng 4 : Cơ cấu lao động theo mức độ đào tạo Năm 2007 Năm 2008 Mức độ đào tạo Số người Tỉ trọng (%) Số người Tỉ trọng (%) Cao học 1 6.25 1 5.71 ĐH,CĐ 16 46,87 19 51,43 Trung cấp 2 6.25 2 5.71 Công nhân 13 40,63 13 37,14 Tổng số 32 100 35 100 (Nguồn: Phòng tổ chức hành chính công ty CPTM Gia Trang) Theo số liệu trên ta thấy lực lượng lao động của công ty phần lớn có trình độ cao đáp ứng yêu cầu công việc và sự phát triển của công ty. 2.1.4.5. S¶n l•îng s¶n phÈm, doanh thu a. Mét sè ®Æc ®iÓm vÒ mÆt hµng kinh doanh. Xăng dầu là một hàng hóa chủ yếu được sử dụng là nhiên liệu cho các động cơ ô tô, máy bay, tàu thủy, xe máy hoặc nhiên liệu đốt lò trong các ngành sản xuất, kinh doanh, dịch vụ chiếm tỷ lệ lớn, sử dụng trong đời sống xã hội chiếm tỷ lệ nhỏ. Đặc biệt tỷ trọng lớn nhất trong ngành vận tải. Xăng dầu là một hàng hóa chất lỏng, độc hại, dễ cháy nổ, dễ bay hơi do đó đòi hỏi phải có thiết bị chuyên dùng, việc nhập kho, xuất kho phải có thiết bị riêng. Đặc thù của kho là bể chứa chất lỏng, an toàn về cháy nổ (kho chứa được từ 10 đến 15 tấn). b. Kết quả kinh doanh của công ty qua 2 năm 2007, 2008 TrÇn ThÞ Thu HiÒn _QT902N 43 Tr•êng ®¹i häc DL H¶i Phßng
  44. Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l•u ®éng t¹i c«ng ty CPTM Gia Trang Bảng5 : Kết quả kinh doanh của công ty qua 2 năm 2007, 2008 So sánh Stt Chỉ tiêu Đvị tính Năm 2007 Năm 2008 Chênh lệch % 1 Sản lượng lít 54,535,796 83,512,962 28,977,166 53 Triệu 2 Doanh thu 654,481 1,085,722 431,241 65.89 đồng Triệu 3 Chi phí 649,692 1,075,662 425,970 65.56 đồng Triệu 4 Lợi nhuận 4,789 10,060 5,271 110 đồng Nộp ngân sách Triệu 5 1,341 2,817 1,476 110 đồng (Nguồn: Phòng kinh doanh- Công ty CPTM Gia Trang) Nhận xét: Qua bảng số 1 phản ánh tình hình kết quả hoạt động kinh doanh của công ty cho thấy sản lượng bán ra tăng so với năm trước là 28.977.166 lít, tăng 53% qua đó cho thấy trong năm 2008 công ty đã đầu tư mở rộng quy mô kinh doanh. Tổng doanh thu tăng so với năm trước là 431.241 triệu đồng, giá trị tương đối tăng 65,89% do sản lượng bán ra tăng, giá bán trên thị trường tăng. Tổng chi phí tăng so với năm trước là 425.970 triệu đồng. Giá trị tương đối tăng 65,56% do sản lượng bán ra tăng, lực lượng lao động tăng. Công ty đầu tư mở rộng kinh doanh. Lợi nhuận tăng so với năm trước là 5.271 triệu đồng, giá trị tương đối tăng 110% do sản lượng tiêu thụ cao dẫn tới tổng doanh thu tăng. Tình hình nộp ngân sách cũng tăng so với năm trước là 1.476 triệu đồng giá trị tương đối tăng 110% qua số liệu cho thấy công ty đã thực hiện tốt chế độ nộp ngân sách cho Nhà nước. TrÇn ThÞ Thu HiÒn _QT902N 44 Tr•êng ®¹i häc DL H¶i Phßng
  45. Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l•u ®éng t¹i c«ng ty CPTM Gia Trang 2.1.5. Nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n cña c«ng ty 2.1.5.1. ThuËn lîi Đất nước ta đang trên đà phát triển và hội nhập, cùng với đó nền kinh tế nước ta đang bước vào một giai đoạn mới. Ngành xăng dầu là ngành không thể thiếu trong nền kinh tế hiện nay. Nên vị thế phát triển của ngành nói chung và của công ty cổ phần thương mại Gia Trang nói riêng và rất lớn. Với nhu cầu hiện nay ngoài xã hội thì xăng dầu là cái thiết yếu không thể thiếu vì thế mà công ty có rất nhiều thuận lợi và cơ hội phát triển. 2.1.5.2.Khã kh¨n Công ty mới được thành lập nên số lượng chi nhánh và cửa hàng của công ty vẫn còn tương đối ít. Trên thị trường có rất nhiều đối thủ cạnh tranh trực tiếp cũng như tiềm tàng. Trong nền kinh tế hiện nay vấn đề giá cả vẫn là điều quan tâm của các nhà quản lý. 2.1.5.3. KÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh doanh Cũng như bất kỳ công ty hoạt động kinh doanh nào, Công ty kinh doanh xăng, dầu cũng tham gia hoạt động không ngừng vì mục tiêu lợi nhuận mà còn nhằm tăng trưởng bền vững, Công ty cũng xây dựng cho mình các kế hoạch phát triển cả về chiều rộng và chiều sâu. - Trong kế hoạch giai đoạn 2009 - 2010 thực hiện các nhiệm vụ sau: + Mở rộng mạng lưới đại lý xăng, dầu. + Đào tạo nguồn nhân lực. + Mở rộng ngành nghề kinh doanh. - Về kế hoạch vốn: Tăng cường nguồn vốn tự bổ sung và bảo toàn nguồn vốn. Xây dựng cơ sở hạ tầng, đảm bảo cho đời sống cán bộ công nhân viên trong đơn vị. - Về nghĩa vụ đối với nhà nước, Công ty CPTM Gia Trang hoàn thành nghĩa vụ đối với Nhà nước như nộp thuế vào ngân sách nhà nước và các khoản thuế khác. TrÇn ThÞ Thu HiÒn _QT902N 45 Tr•êng ®¹i häc DL H¶i Phßng
  46. Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l•u ®éng t¹i c«ng ty CPTM Gia Trang - Về đời sống công nhân viên: Luôn đảm bảo công ăn việc làm và mức thu nhập ổn định cho cán bộ công nhân viên (duy trì thu nhập bình quân tăng 10%/năm) Tạo điều kiện về môi trường làm việc một cách thuận lợi, đồng thời có kế hoạch đào tạo kiến thức chuyên môn cho họ để có thể thích ứng với điều kiện phát triển của công ty trong nền kinh tế thị trường. 2.2. THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ VÀ XỬ DỤNG VỐN LƢU ĐỘNG Ở CÔNG TY CỔ PHẦN THƢƠNG MẠI GIA TRANG 2.2.1. Kh¸i qu¸t t×nh h×nh tµi chÝnh cña c«ng ty CPTM Gia Trang 2.2.1.1. C¬ cÊu vèn kinh doanh vµ nguån h×nh thµnh vèn kinh doanh B¶ng 6: B¶ng tình hình tài sản và nguồn vốn §¬n vÞ tÝnh: ®ång Tµi s¶n 31/12/2007 31/12/2008 chªnh lÖch A- TµI S¶N NG¾N H¹N 38,983,182,790 62,244,357,478 23,261,174,688 59.67 I. TiÒn vµ c¸c kho¶n T§ tiÒn 7,513,512,950 2,849,385,044 -4,664,127,906 -62.08 II. §Çu tư tµi chÝnh ng¾n h¹n III. C¸c kho¶n ph¶i thu NH 30,595,761,255 57,503,138,242 26,907,376,987 87.94 IV. Hµng tån kho 403,927,236 950,483,546 546,556,310 135.31 V. Tµi s¶n ng¾n h¹n kh¸c 469,981,349 941,350,646 471,369,297 100.30 B- tµi s¶n dµi h¹n 5,082,821,277 4,378,805,349 -704,015,928 -13.85 I.Tµi s¶n C§ 5,082,821,277 4,378,805,349 -704,015,928 -13.85 II.Tµi s¶n C§ thuª mua tµi chÝnh III.C¸c kho¶n ®Çu tư TC dµi h¹n IV. Tµi s¶n dµi h¹n kh¸c tæng céng tµi s¶n 44,066,004,067 66,623,162,827 22,557,158,760 51.19 Nguån vèn A- Nî ph¶I tr¶ 18,531,870,993 35,345,978,780 16,814,107,787 90.73 I. Nî ng¾n h¹n 18,531,870,993 35,345,978,780 16,814,107,787 90.73 II. Nî dµi h¹n B- Vèn chñ së h÷u 25,534,133,074 31,277,184,047 5,743,050,973 22.49 I. Vèn chñ së h÷u 25,534,133,074 31,277,184,047 5,743,050,973 22.49 II. Quü khen thëng, phóc lîi Tæng céng nguån vèn 44,066,004,067 66,623,162,827 22,557,158,760 51.19 (Nguån : phßng kÕ to¸n c«ng ty CPTM Gia Trang) TrÇn ThÞ Thu HiÒn _QT902N 46 Tr•êng ®¹i häc DL H¶i Phßng
  47. Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l•u ®éng t¹i c«ng ty CPTM Gia Trang Dùa vµo b¶ng trªn ta cã nhËn xÐt : a. VÒ phÇn tµi s¶n Qua b¶ng ph©n tÝch c©n ®èi kÕ to¸n trªn ta thÊy gi¸ trÞ tæng tµi s¶n cña C«ng ty CPTM Gia Trang cuèi n¨m 2008 lµ 66.623.162.827 ®ång t¨ng 22.557.158.760 ®ång (t•¬ng øng víi 51,19%) so víi cuèi n¨m 2007. Tæng TS cña C«ng ty t¨ng lªn chñ yÕu lµ do tµi s¶n ng¾n h¹n t¨ng. VÒ TS ng¾n h¹n: Tµi s¶n ng¾n h¹n cña C«ng ty cuèi n¨m 2007 lµ 38.983.182.790 ®ång chiÕm 88,47% tæng tµi s¶n, cuèi n¨m 2008 lµ 57.503.138.242 ®ång chiÕm 93,43% tæng tµi s¶n. Cuèi n¨m 2008 so víi cuèi n¨m 2007, tµi s¶n ng¾n h¹n t¨ng 23.261.174.688 ®ång t•¬ng øng víi møc t¨ng 59,67%. Nguyªn nh©n dÉn ®Õn viÖc t¨ng tµi s¶n ng¾n h¹n lµ do c¸c kho¶n ph¶i thu chiÕm tû träng lín nhÊt vµ cã xu h•íng t¨ng. Cô thÓ cuèi n¨m 2007, kho¶n ph¶i thu lµ 30.595.761.255 ®ång chiÕm 78,48%, cuèi n¨m 2008 kho¶n ph¶i thu lµ 57.503.138.242 ®ång chiÕm 92,38% tæng tµi s¶n ng¾n h¹n. C¸c kho¶n ph¶i thu t¨ng 26.907.376.987 ®ång t•¬ng øng 87,94%. §ã lµ do sau khi mua hµng kh¸ch hµng ch•a thanh to¸n hÕt, do cho nî tiÒn hoÆc ph¶i thu cña c¸c ®¬n vÞ néi bé. Kho¶n ph¶i thu chiÕm tû lÖ lín cho thÊy c«ng t¸c thu håi c«ng nî cña C«ng ty ch•a hiÖu qu¶. V× vËy C«ng ty cÇn cã nhiÒu biÖn ph¸p ®Ó t¨ng c•êng c¸c kho¶n ph¶i thu håi nî, ®Èy nhanh tèc ®é l•u chuyÓn vèn l•u ®éng. Trong khi ®ã xÐt vÒ khÝa c¹nh lËp dù phßng th× thÊy r»ng C«ng ty kh«ng lËp dù phßng ph¶i thu khã ®ßi. Nh• vËy, C«ng ty cã thÓ gÆp khã kh¨n nÕu l•îng tiÒn mÊt qu¸ lín v× kh«ng lËp chÝnh x¸c c¸c kho¶n dù phßng. Hµng tån kho cuèi n¨m 2008 lµ 950.483.546 ®ång t¨ng 135,31% t•¬ng øng víi 546.556.310 ®ång so víi cuèi n¨m 2007 do cã sù biÕn ®éng vÒ t×nh h×nh x¨ng, dÇu trong thêi gian gÇn ®©y, c«ng ty muèn dù tr÷ ®Ó cã l•îng hµng ho¸ kÞp thêi cung cÊp cho kh¸ch hµng ®ång thêi ®Ò phßng sù lªn xuèng cña gi¸ c¶ trªn thÞ tr•êng. Ta thÊy hµng tån kho còng chiÕm tû träng Ýt trong tæng tµi s¶n ng¾n h¹n víi 1,53% do mÆt hµng kinh doanh cña C«ng ty lµ thiÕt yÕu trong mäi ho¹t ®éng cña x· héi c¶ trong s¶n xuÊt vµ trong tiªu dïng. TrÇn ThÞ Thu HiÒn _QT902N 47 Tr•êng ®¹i häc DL H¶i Phßng
  48. Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l•u ®éng t¹i c«ng ty CPTM Gia Trang Tµi s¶n ng¾n h¹n kh¸c chiÕm tû träng 1,51% trong tæng tµi s¶n ng¾n h¹n. VÒ TS dµi h¹n: Cuèi n¨m 2008 so víi cuèi n¨m 2007. TS dµi h¹n gi¶m 704.015.928 ®ång t•¬ng øng 13,85% chñ yÕu do viÖc gi¶m TSC§. §iÒu nµy chøng tá C«ng ty ch•a chó träng ®Õn viÖc ®Çu t• míi trang thiÕt bÞ, më réng kinh doanh nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh. Do x¨ng, dÇu lµ mét hµng ho¸ cã nhiÒu ®Æc tÝnh riªng nªn ®ßi hái trang thiÕt bÞ ph¶i an toµn, ®óng quy ®Þnh, ®¶m b¶o ®Çy ®ñ yªu cÇu vÒ kü thuËt vµ chÊt l•îng. Do viÖc më réng quy m« kinh doanh nªn ®ßi hái ph¶i ®Çu t• thªm trang thiÕt bÞ phôc vô cho c«ng t¸c b¸n hµng cña C«ng ty. XÐt theo quy m« chung, tµi s¶n dµi h¹n gi¶m tõ 11,53% xuèng cßn 6,57%. Tû träng cña tµi s¶n dµi h¹n trong tæng tµi s¶n so víi c¸c doanh nghiÖp cïng ngµnh th× ®ã ®•îc coi lµ hîp lý. V× trong nh÷ng n¨m tr•íc C«ng ty ®Çu t• trang thiÕt bÞ míi phôc vô cho viÖc ph¸t triÓn kinh doanh, n©ng cao n¨ng suÊt vµ chÊt l•îng phôc vô, chÊt l•îng s¶n phÈm. NhiÖm vô cña C«ng ty trong n¨m 2008 lµ ph¶i sö dông hiÖu qu¶ sè trang thiÕt bÞ ®ã nh»m ®Èy C«ng ty lªn mét b•íc tiÕn míi. b. VÒ phÇn nguån vèn Trong 2 n¨m (n¨m 2007, n¨m 2008), nî ph¶i tr¶ ®Òu chiÕm tû träng rÊt lín trong tæng nguån vèn vµ cã xu h•íng t¨ng dÇn. §iÒu nµy cho thÊy kh¶ n¨ng chñ ®éng vÒ tµi chÝnh cña C«ng ty cã xu h•íng gi¶m xuèng. VÒ nî ph¶i tr¶: Cuèi n¨m 2007 nî ph¶i tr¶ cña C«ng ty lµ 18.531.870.993 ®ång t•¬ng øng chiÕm 42,05% trong tæng nguån vèn, ®Õn cuèi n¨m 2008 nî ph¶i tr¶ cña C«ng ty lµ 35.345.978.780 ®ång chiÕm 53,05% trong tæng nguån vèn, ta thÊy nî ph¶i tr¶ cña C«ng ty t¨ng nhanh cô thÓ lµ n¨m 2008 t¨ng 16.814.107.787 ®ång t•¬ng øng víi 90,73% so víi n¨m 2007. Trong ®ã chñ yÕu lµ do nî ng¾n h¹n t¨ng. Nî ng¾n h¹n cña C«ng ty t¨ng do t¨ng tõ c¸c kho¶n ph¶i tr¶ ng•êi b¸n, ng•êi mua tr¶ tiÒn tr•íc vµ tõ c¸c kho¶n ph¶i tr¶, ph¶i nép kh¸c. Mét kho¶n lín mµ C«ng ty ®ang t¹m chiÕm dông lµ kho¶n ng•êi mua øng tiÒn tr•íc. Môc ®Ých c¸c kho¶n vay nî cña C«ng ty nh»m ®¶m b¶o nhu cÇu kinh doanh vµ kh¶ n¨ng TrÇn ThÞ Thu HiÒn _QT902N 48 Tr•êng ®¹i häc DL H¶i Phßng
  49. Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l•u ®éng t¹i c«ng ty CPTM Gia Trang chi tr¶ cña C«ng ty khi cã sù biÕn ®éng trªn thÞ tr•êng. Tuy nhiªn toµn bé nî trong C«ng ty ®Òu lµ nî ng¾n h¹n, cho thÊy C«ng ty lu«n ®øng tr•íc t×nh tr¹ng ph¶i tr¶ nî khi ®Õn h¹n, ®iÒu nµy kh«ng h¼n lµ tèt vµ sÏ g©y ¶nh h•ëng ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty. C«ng ty nªn cã nh÷ng biÖn ph¸p vay nî thÝch hîp ®Ó ®¶m b¶o nhu cÇu kinh doanh. VÒ nguån vèn chñ së h÷u: Nguån vèn chñ së h÷u cña C«ng ty cuèi n¨m 2007 lµ 25.534.133.074 ®ång (t•¬ng øng 57,95%), cuèi n¨m 2008 lµ 31.277.184.047 ®ång (t•¬ng øng 46,95%). Nguån vèn chñ së h÷u n¨m 2008 t¨ng 5.743.050.973 ®ång so víi n¨m 2007 (t•¬ng øng 22,49%). Nguån vèn chñ së h÷u t¨ng chñ yÕu lµ do nguån vèn- quü t¨ng. Nh•ng vÒ tû träng ta thÊy n¨m 2007 chiÕm tû träng trong tæng nguån vèn (chiÕm 57,95%) cao h¬n so víi n¨m 2008 (chiÕm 46,95%), cã thÓ nãi tû träng nguån vèn chñ së h÷u ngµy cµng gi¶m trong tæng nguån vèn kh«ng ph¶i do nguån vèn chñ së h÷u gi¶m vÒ gi¸ trÞ tuyÖt ®èi mµ do tèc ®é t¨ng nî ph¶i tr¶ nhanh h¬n tèc ®é t¨ng nguån vèn chñ së h÷u. Trong thêi gian tíi C«ng ty cÇn ph¶i chó ý ®iÒu chØnh c¬ cÊu vèn theo h•íng t¨ng vèn chñ, gi¶m nî. 2.2.1.2. C¸c hÕ sè ph¶n ¸nh c¬ cÊu nguån vèn vµ c¬ cÊu tµi s¶n a. C¬ cÊu nguån vèn Ph¶n ¸nh b×nh qu©n mét ®ång vèn kinh doanh hiÖn nay cña c«ng ty ®ang sö dông cã mÊy ®ång vay nî, hoÆc cã mÊy ®ång vèn chñ së h÷u. Nợ phải trả Hệ số nợ = Tổng nguồn vốn = 1- hệ số vốn chủ sở hữu Hệ số vốn chủ Vốn chủ sở hữu = sở hữu Tổng nguồn vốn = 1- hệ số nợ HÖ sè nî cho biÕt trong 1 ®ång vèn kinh doanh cã mÊy ®ång h×nh thµnh tõ vay nî bªn ngoµi, cßn hÖ sè vèn CSH l¹i ®o l•êng sù gãp vèn cña CSH trong TrÇn ThÞ Thu HiÒn _QT902N 49 Tr•êng ®¹i häc DL H¶i Phßng
  50. Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l•u ®éng t¹i c«ng ty CPTM Gia Trang tæng nguån vèn hiÖn nay cña c«ng ty (HÖ sè vèn CSH cßn gäi lµ hÖ sè tù tµi trî). B¶ng 7: Đánh giá hệ số nợ, hệ số vốn CSH của Công ty CPTM Gia Trang §¬n vÞ tÝnh: §ång Chỉ tiêu 31/12/2007 31/12/2008 Chênh lệch Nợ phải trả 18,531,870,993 35,345,978,780 16,814,107,787 Vốn CSH 25,534,133,074 31,277,184,047 5,743,050,973 Tổng NV 44,066,004,067 66,623,162,827 22,557,158,760 Hệ số nợ (%) 42,05 53,05 11 Hệ số vốn CSH (%) 57,95 46,95 -11 (Nguån: B¸o c¸o tµi chÝnh cña c«ng ty CPTM Gia Trang) BiÓu ®å so s¸nh vèn chñ vµ nî ph¶i tr¶ cuèi n¨m 2007,2008 2007 Nợ phải tr ả Vốn CSH 2008 Nợ phải t r ả Vốn CSH Qua 2 biÓu ®å so s¸nh vèn chñ vµ nî ph¶i tr¶ cuèi n¨m 2007 vµ 2008 cã sù thay ®æi vÒ c¬ cÊu vèn chñ vµ nî ph¶i tr¶ cô thÓ lµ: TrÇn ThÞ Thu HiÒn _QT902N 50 Tr•êng ®¹i häc DL H¶i Phßng
  51. Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l•u ®éng t¹i c«ng ty CPTM Gia Trang HÖ sè nî cuèi n¨m 2007 lµ 42,05 tøc lµ cø 100 ®ång vèn doanh nghiÖp sö dông cã 42,05 ®ång vay nî. Cuèi n¨m 2008 hÖ sè nî lµ 53,05, hÖ sè nî cña C«ng ty t¨ng lªn lµ do nguån vèn vay nî ph¶i tr¶ t¨ng lªn tõ viÖc vay ®Çu t• ng¾n h¹n nh»m ®¸p øng yªu cÇu më réng quy m« kinh doanh, trong khi ®ã l¹i cã sù biÕn ®éng vÒ gi¸ x¨ng, dÇu trong n•íc. HÖ sè vèn chñ së h÷u, chØ sè nµy tû lÖ nghÞch víi chØ sè hÖ sè nî, hÖ sè nî t¨ng th× hÖ sè vèn chñ së h÷u gi¶m. HÖ sè vèn chñ së h÷u cuèi n¨m 2007 lµ 57,95% sang ®Õn cuèi n¨m 2008 gi¶m xuèng cßn 46,95% do C«ng ty tËp trung ®Çu t• tiÒn vèn vµo viÖc ph¸t triÓn kinh doanh, ®Çu t• vµo trang thiÕt bÞ, ph•¬ng tiÖn vËn t¶i. ChØ tiªu nµy cho thÊy C«ng ty ®· tËp trung më réng kinh doanh, ph¸t triÓn ngµnh nghÒ. Tuy nhiªn chØ tiªu nµy còng ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng chñ ®éng tµi chÝnh cña C«ng ty cã xu h•íng gi¶m. C¸c chñ nî th•êng thÝch hÖ sè vèn chñ së h÷u cµng cao cµng tèt. Tuy nhiªn, nÕu C«ng ty sö dông ®ång vèn vay cã hiÖu qu¶ th× hÖ sè nî cao l¹i cã lîi v× sö dông mét l•îng tµi s¶n lín mµ chØ ®Çu t• mét l•îng vèn nhá, ®©y lµ mét chÝnh s¸ch tµi chÝnh ®Ó c¸c nhµ ®Çu t• gia t¨ng lîi nhuËn bëi hÖ sè nî ®•îc coi lµ ®ßn bÈy tµi chÝnh, nã ®•îc sö dông ®Ó ®iÒu chØnh doanh lîi vèn chñ së h÷u trong c¸c tr•êng hîp cÇn thiÕt. Khi lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng kinh doanh t¨ng dÉn ®Õn lîi nhuËn gi÷ l¹i t¨ng vµ lµm t¨ng vèn chñ së h÷u. b. C¬ cÊu tµi s¶n Tỷ suất đầu tư vào Tài sản cố định và đầu tư dài hạn = tài sản dài hạn Tổng tài sản = 1 – Tû suÊt ®Çu t• vµo TS NH Tỷ suất đầu tư vào Tài sản lưu động và đầu tư ngắn hạn = tài sản ngắn hạn Tổng tài sản = 1 – Tû suÊt ®Çu t• vµo TS DH Tû suÊt nµy ph¶n ¸nh khi c«ng ty sö dông b×nh qu©n 1 ®ång vèn kinh doanh th× dµnh ra bao nhiªu ®Ó h×nh thµnh TSL§, cßn bao nhiªu ®Ó ®Çu t• vµo TSC§. Tài sản lưu động và đầu tư ngắn hạn Cơ cấu tài sản = Tài sản cố định và đầu tư dài hạn TrÇn ThÞ Thu HiÒn _QT902N 51 Tr•êng ®¹i häc DL H¶i Phßng
  52. Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l•u ®éng t¹i c«ng ty CPTM Gia Trang B¶ng 8: C¬ cÊu TS cña C«ng ty CPTM Gia Trang cuèi n¨m 2007, 2008: §¬n vÞ tÝnh: ®ång Chỉ tiêu 31/12/2007 31/12/2008 Chênh lệch TSCĐ và đầu tư DH 5,082,821,277 4,378,805,349 -704,015,928 TSLĐ và đầu tư NH 38,983,182,790 62,244,357,478 23,261,174,688 Tổng TS 44,066,004,067 66,623,162,827 22,557,158,760 Tỷ suất đầu tư vào TSDH (%) 11,53 6,57 - 4,96 Tỷ suất đầu tư vào TSNH (%) 88,46 93,43 4,97 Cơ cấu tài sản 7,67 14,2 6,53 (Nguån: B¸o c¸o tµi chÝnh cña c«ng ty CPTM Gia Trang) Tû suÊt ®Çu t• vµo TSDH cuèi n¨m 2007 lµ 11,53% vµ gi¶m ë cuèi n¨m 2008 chØ cßn lµ 6,57% ®ã lµ v× trong nh÷ng n¨m tr•íc C«ng ty ®· ®Çu t• vµo TSC§ ®Ó phôc vô ho¹t ®éng kinh doanh, trong cuèi n¨m 2008 C«ng ty chØ tu bæ l¹i mét sè trang thiÕt bÞ ®Ó n©ng cao chÊt l•îng trong kh©u b¸n hµng vµ c«ng t¸c vËn t¶i. Tû suÊt ®Çu t• vµo TSNH n¨m 2007 lµ 88,46% ®Õn n¨m 2008 t¨ng lªn 93,43% chøng tá c¸c kho¶n ph¶i thu ng¾n h¹n, hµng tån kho vµ tµi s¶n ng¾n h¹n kh¸c cña c«ng ty t¨ng lªn. Vµ tµi s¶n ng¾n h¹n chiÕm mét tû träng lín trong tæng tµi s¶n cña c«ng ty. C¬ cÊu tµi s¶n cña c«ng ty qua n¨m 2008 t¨ng lªn chñ yÕu lµ do tµi s¶n ng¾n h¹n t¨ng. So víi xu thÕ hiÖn nay th× c¬ cÊu tµi s¶n cña c«ng ty lµ hoµn toµn hîp lý v× lµ c«ng ty th•¬ng m¹i. 2.2.1.3. HiÖu qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ë c«ng ty CPTM Gia Trang cuèi n¨m (2007-2008) TrÇn ThÞ Thu HiÒn _QT902N 52 Tr•êng ®¹i häc DL H¶i Phßng
  53. Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l•u ®éng t¹i c«ng ty CPTM Gia Trang B¶ng 9: b¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty CPTM Gia Trang §¬n vÞ tÝnh: ®ång ChØ tiªu N¨m 2007 N¨m 2008 Chªnh lÖch 1.Doanh thu b¸n hµng 654,429,550,652 1,085,668,505,179 431,238,954,527 65.90 2.C¸c kho¶n gi¶m trõ DT 3.Doanh thu thuÇn 654,429,550,652 1,085,668,505,179 431,238,954,527 65.90 4.Gi¸ vèn hµng b¸n 646,300,732,428 1,066,950,752,319 420,650,019,891 65.09 5.Lîi nhuËn gép 8,128,818,224 18,717,752,860 10,588,934,636 130.26 6.Doanh thu ho¹t ®éng TC 51,354,241 53,294,876 1,940,635 3.78 7.Chi phÝ tµi chÝnh 1,132,410,000 3,717,753,590 2,585,343,590 228.30 8.Chi phÝ qu¶n lý kd 2,259,283,174 4,993,501,128 2,734,217,954 121.02 9.Lîi nhuËn thuÇn tõ h® kd 4,788,479,291 10,059,793,018 5,271,313,727 110.08 10.Thu nhËp kh¸c 11.Chi phÝ kh¸c 12.Lîi nhuËn kh¸c 13.Lîi nhuËn tr•íc thuÕ 4,788,479,291 10,059,793,018 5,271,313,727 110.08 14.CP thuÕ TNDN 1,340,774,201 2,816,742,045 1,475,967,844 110.08 15.Lîi nhuËn sau thuÕ 3,447,705,090 7,243,050,973 3,795,345,883 110.08 (Nguồn: B¸o c¸o tµi chÝnh cña c«ng ty CPTM Gia Trang) Qua b¶ng ph©n tÝch b¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cho thÊy lîi nhuËn sau thuÕ n¨m 2008 t¨ng so víi n¨m 2007 lµ 3.795.345.883 ®ång t•¬ng øng víi 110,08%. Tæng doanh thu n¨m 2008 t¨ng 431.238.954.527 ®ång t•¬ng øng 65,9% so víi n¨m 2007. §ã lµ do trong n¨m 2008 cã sù biÕn ®éng lín vÒ gi¸ x¨ng, dÇu trong vµ ngoµi n•íc. Lµ mét C«ng ty víi ho¹t ®éng kinh doang x¨ng, dÇu chiÕm tû träng tuy kh«ng lín nh•ng còng kh«ng tr¸nh khái nh÷ng biÕn ®éng chung ®ã. Tõ tû lÖ t¨ng ®ét biÕn cña doanh thu ta thÊy ®ã còng lµ dÊu hiÖu tèt cho qu¸ tr×nh kinh doanh cña c«ng ty v× sè l•îng x¨ng dÇu tiªu thô ®•îc trong n¨m 2008 lµ rÊt lín. Tõ tèc ®é t¨ng doanh thu dÉn ®Õn t¨ng thªm lîi nhuËn. Nh•ng gi¸ vèn hµng b¸n n¨m 2008 t¨ng so víi n¨m 2007 lµ 420.650.019.891 ®ång t•¬ng øng 65,09%, ta thÊy tèc ®é t¨ng gi¸ vèn hµng b¸n gÇn nh• tèc ®é t¨ng doanh thu do gi¸ vèn cña x¨ng, dÇu t¨ng cao chñ yÕu do TrÇn ThÞ Thu HiÒn _QT902N 53 Tr•êng ®¹i häc DL H¶i Phßng
  54. Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l•u ®éng t¹i c«ng ty CPTM Gia Trang l•îng x¨ng dÇu b¸n ra trong n¨m 2008 cao h¬n so víi n¨m 2007. §iÒu nµy chøng tá gi¸ vèn hµng b¸n cña C«ng ty t•¬ng ®èi cao sÏ dÉn ®Õn t¨ng chi phÝ s¶n xuÊt, t¨ng gi¸ thµnh do ®ã lîi nhuËn t¨ng chËm. Lîi nhuËn gép n¨m 2008 t¨ng 10.588.934.636 ®ång. N¨m 2007 vµ n¨m 2008 C«ng ty vay nî ng¾n h¹n ng©n hµng lµm t¨ng chi phÝ ho¹t ®éng tµi chÝnh. N¨m 2008 chi phÝ ho¹t ®éng tµi chÝnh t¨ng lªn so víi n¨m 2007 lµ 2.585.343.590 ®ång. C«ng ty cÇn cã biÖn ph¸p gi¶m nî ng¾n h¹n ®Ó gi¶m kho¶n chi phÝ tµi chÝnh ®Ó lµm t¨ng thªm lîi nhuËn. Chi phÝ qu¶n lý kinh doanh n¨m 2008 t¨ng 2.734.217.954 ®ång t•¬ng øng 121,02% so víi n¨m 2007. §iÒu nµy cho thÊy C«ng ty ®ang më réng quy m« b¸n hµng, ®Çu t• x©y dùng c¸c c©y x¨ng t¹i c¸c tØnh l©n cËn, nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh. Lîi nhuËn thuÇn tõ ho¹t ®éng kinh doanh lµ nguån thu chñ yÕu cña C«ng ty t¨ng 5.271.313.727®ång (110,08%) trong n¨m 2008, lµ do l·i gép t¨ng. N¨m 2007, ®Ó cã 100 ®ång doanh thu thuÇn th× C«ng ty bá ra 98,76 ®ång gi¸ vèn b¸n hµng, 0,17 ®ång chi phÝ tµi chÝnh, 0,34 ®ång chi phÝ qu¶n lý kinh doanh. Sang ®Õn n¨m 2008, C«ng ty bá ra 98,28 ®ång gi¸ vèn b¸n hµng, 0,35 ®ång chi phÝ tµi chÝnh vµ 0,46 ®ång chi phÝ qu¶n lý kinh doanh. Nh• vËy, ®Ó cïng ®¹t ®•îc 100 ®ång doanh thu thuÇn trong mçi n¨m th× gi¸ vèn b¸n hµng cña n¨m 2007 lín h¬n n¨m 2008. Chi phÝ qu¶n lý kinh doanh, chi phÝ b¸n hµng l¹i cã xu h•íng t¨ng trong n¨m 2008. Cø 100 ®ång doanh thu thuÇn trong n¨m 2007 ®em l¹i 1,24 ®ång lîi nhuËn gép, ®Õn n¨m 2008 ®em l¹i 1,72 ®ång lîi nhuËn gép. §©y lµ mét dÊu hiÖu tèt ®èi víi C«ng ty. Chªnh lÖch vÒ lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng kinh doanh cña n¨m 2008 so víi n¨m 2007 lµ 0,93- 0,73= 0,2 ®ång. Nh• vËy cø 100 ®ång doanh thu thuÇn t¨ng lªn th× C«ng ty sÏ t¨ng lªn 0,2 ®ång lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng kinh doanh. N¨m 2007, trong 100 ®ång doanh thu thuÇn th× cã 0,53 ®ång lîi nhuËn sau thuÕ, ®Õn n¨m 2008 ®em l¹i 0,67 ®ång lîi nhuËn sau thuÕ. §ã lµ kÕt qu¶ cña viÖc t¨ng lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng kinh doanh, l·i tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh. TrÇn ThÞ Thu HiÒn _QT902N 54 Tr•êng ®¹i häc DL H¶i Phßng
  55. Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l•u ®éng t¹i c«ng ty CPTM Gia Trang Nh• vËy, ho¹t ®éng tµi chÝnh cña C«ng ty qua 2 n¨m( n¨m 2007, n¨m 2008) ®Òu cã l·i vµ cã xu h•íng t¨ng dÇn, tuy nhiªn C«ng ty cÇn ¸p dông c¸c biÖn ph¸p nh»m gi¶m chi phÝ tµi chÝnh vµ chi phÝ qu¶n lý kinh doanh ®Ó lµm t¨ng lîi nhuËn cao h¬n cho C«ng ty trong nh÷ng n¨m tíi. Nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®•îc ë trªn còng lµ do sù qu¶n lý vµ sö dông nguån vèn mét c¸ch hiÖu qu¶. §Ó ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty ta xÐt mét sè chØ tiªu ph¶n ¸nh hiÖu qu¶ sö dông VKD. B¶ng 10:Hiệu quả sử dụng vốn ở công ty CPTM Gia Trang Đơn v ị: đồng Chỉ tiêu 31/12/2007 31/12/2008 Chênh lệch Doanh thu thuần 654,429,550,652 1,085,668,505,179 431,238,954,527 Lợi nhuận trước thuế 4,788,479,291 10,059,793,018 5,271,313,727 Vốn kinh doanh 44,066,004,067 66,623,162,827 22,557,158,760 Vòng quay vốn(vòng) 14.85 16.30 1.44 Doanh lợi 0.11 0.15 0.04 (Nguån: B¸o c¸o tµi chÝnh cña c«ng ty CPTM Gia Trang) Qua viÖc tÝnh to¸n ë trªn ta thÊy. Doanh thu, lîi nhuËn n¨m 2008 t¨ng thªm so víi n¨m 2007. Chøng tá c«ng ty sö dông vèn kinh doanh cã hiÖu qu¶ nh•ng ch•a cao mét ®ång vèn ®•a vµo ho¹t ®éng thu ®•îc 0,11 ®ång lîi nhuËn tr•íc thuÕ n¨m 2007 vµ 0,15 ®ång lîi nhuËn tr•íc thuÕ n¨m 2008. Cã thÓ gi¶i thÝch: Víi sè vßng quay tæng vèn n¨m 2008 so víi n¨m 2007 t¨ng 1,44 vßng tû lÖ t¨ng nµy ch•a cao nªn nã còng ¶nh h•ëng ®Õn hiÖu qu¶ sö dông vèn. Nh• phÇn trªn ®· thÊy VL§ chiÕm tû träng lín trong tæng sè vèn cña c«ng ty trong n¨m 2008, cho nªn hiÖu qu¶ sö dông vèn l•u ®éng trong n¨m qua sÏ cã ý nghÜa trong viÖc t×m ra nh÷ng gi¶i ph¸p ®Èy m¹nh viÖc tæ chøc vµ n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông VL§ còng nh• VKD nãi chung. TrÇn ThÞ Thu HiÒn _QT902N 55 Tr•êng ®¹i häc DL H¶i Phßng
  56. Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l•u ®éng t¹i c«ng ty CPTM Gia Trang 2.2.2. T×nh h×nh tæ chøc qu¶n lý vµ sö dông vèn l•u ®éng cña C«ng ty CPTM Gia Trang Vèn lµ yÕu tè c¬ b¶n, lµ ®iÒu kiÖn tiÒn ®Ò kh«ng thÓ thiÕu ®èi víi mäi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. T•¬ng øng víi mçi quy m« s¶n xuÊt kinh doanh nhÊt ®Þnh ®ßi hái ph¶i cã mét l•îng vèn l•u ®éng th•êng xuyªn nhÊt ®Þnh. L•îng vèn nµy thÓ hiÖn nhu cÇu VL§ th•êng xuyªn ë mçi doanh nghiÖp cÇn thiÕt ph¶i cã ®Ó ®¶m b¶o cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ®•îc b×nh th•êng liªn tôc. Trong n¨m 2008 tû träng TSC§ vµ ®Çu t• dµi h¹n víi TSL§ vµ ®Çu t• ng¾n h¹n, cã biÕn ®éng lín. Quy m« cña TSL§ t¨ng nhanh, sè vèn ®ã chñ yÕu t¨ng do nî ng¾n h¹n cña c«ng ty, t¹i thêi ®iÓm 31/12/2008 lµ 35.345.978.780 ®ång trong khi t¹i thêi ®iÓm 31/12/2007 nî ng¾n h¹n lµ 18.531.870.993 ®ång. C¨n cø vµo thêi gian huy ®éng vèn vµ sö dông vèn, VL§ cña c«ng ty xuÊt ph¸t tõ hai nguån vèn: Nguån VL§ th•êng xuyªn vµ nguån VL§ t¹m thêi. - Nguån vèn th•êng xuyªn: Bao gåm vèn chñ së h÷u vµ kho¶n vay dµi h¹n mµ doanh nghiÖp cã thÓ sö dông. Nguån vèn nµy ®•îc dµnh cho viÖc ®Çu t• mua s¾m tµi s¶n cè ®Þnh vµ mét bé phËn tµi s¶n l•u ®éng tèi thiÓu th•êng xuyªn cÇn thiÕt cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. - Nguån vèn t¹m thêi: Lµ nguån vèn cã tÝnh chÊt ng¾n h¹n (d•íi mét n¨m) mµ doanh nghiÖp cã thÓ sö dông ®Ó ®¸p øng c¸c nhu cÇu cã tÝnh chÊt t¹m thêi, ph¸t sinh bÊt th•êng trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Nguån vèn nµy bao gåm c¸c kho¶n vay ng¾n h¹n vµ c¸c tæ chøc tÝnh dông, c¸c kho¶n nî ng¾n h¹n kh¸c. Nguån VL§ th•êng xuyªn ®¶m b¶o æn ®Þnh cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, ta cã thÓ xem xÐt biÓu sau: TrÇn ThÞ Thu HiÒn _QT902N 56 Tr•êng ®¹i häc DL H¶i Phßng
  57. Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l•u ®éng t¹i c«ng ty CPTM Gia Trang B¶ng 11: Nguồn vốn lưu động của công ty CPTM Gia Trang §¬n vÞ: §ång 31/12/2007 31/12/2008 Chỉ tiêu Số tiền % Số tiền % Tài sản lưu động 38,983,182,790 100 62,244,357,478 100 Nguồn vốn lưu đông 38,983,182,790 100 62,244,357,478 100 Nợ ngắn hạn 18,531,870,993 47.54 35,345,978,780 56.79 Nguồn vốn thường xuyên 20,451,311,797 52.46 26,898,378,698 43.21 (Nguån: B¸o c¸o tµi chÝnh cña c«ng ty CPTM Gia Trang) Qua sè liÖu tÝnh to¸n trªn ta thÊy. ë thêi ®iÓm 31/12/2007, nguån VL§ th•êng xuyªn chiÕm tû träng 52,46% trong tæng sè nguån VL§, tuy nhiªn ®Õn thêi ®iÓm 31/12/2008 nguån VL§ th•êng xuyªn chØ cßn chiÕm tû träng 43,21%. Nh• vËy ta thÊy nguån VL§ th•êng xuyªn cña c«ng ty ®· gi¶m vÒ mÆt tû träng nh•ng vÒ sè tuyÖt ®èi th× nã vÉn t¨ng cô thÓ t¨ng 6.447.066.901 ®ång. Nguyªn nh©n gi¶m tû träng nguån vèn l•u ®éng th•êng xuyªn lµ do nh÷ng n¨m tr•íc c«ng ty ®· ®Çu t• vµo trang thiÕt bÞ vµ më réng kinh doanh ®Õn n¨m 2008 c«ng ty chØ cÇn tu bæ l¹i nªn sö dông nguån vèn nµy Ýt h¬n. MÆc dï vËy n¨m 2008 th× tû träng nî ng¾n h¹n cña c«ng ty t¨ng lªn rÊt nhiÒu chiÕm 56,79% trong tæng nguån vèn cña c«ng ty (t¨ng 9,25%). §©y lµ vÊn ®Ò cÇn tÝnh ®Õn khi xem xÐt vÒ sù an toµn vÒ mÆt tµi chÝnh cña c«ng ty. ë C«ng ty CPTM Gia Trang c¸c kho¶n nî cña c«ng ty chñ yÕu lµ nî ng¾n h¹n. §Ó biÕt râ t×nh h×nh c«ng nî cña c«ng ty cÇn ph¶i xem xÐt tõng kho¶n nî, kho¶n vay chiÕm bao nhiªu % trong tæng sè nî vµ qua ®ã thÊy ®•îc tÇm quan träng cña tõng kho¶n ®èi víi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty. TrÇn ThÞ Thu HiÒn _QT902N 57 Tr•êng ®¹i häc DL H¶i Phßng
  58. Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l•u ®éng t¹i c«ng ty CPTM Gia Trang B¶ng 12. Tình hình nợ ngắn hạn của Công ty CPTM Gia Trang qua các thời điểm §¬n vÞ: §ång 31/12/2007 31/12/2008 Chênh lệch Chỉ tiêu Số tiền % Số tiền % Số tiền % Vay ngắn hạn 18,000,000,000 97.13 30,000,000,000 84.88 12,000,000,000 66.67 Phải trả cho người bán 565,046,886 3.05 5,467,736,938 15.47 4,902,690,052 867.66 Thuế và các khoản phải nộp -33,175,893 -0.18 -121,758,158 -0.34 -88,582,265 267 Tổng 18,531,870,993 100 35,345,978,780 100 16,814,107,787 90.73 (Nguån: B¸o c¸o tµi chÝnh cña c«ng ty CPTM Gia Trang) Nhìn vào bảng số liệu trên ta thấy: Nợ ngắn hạn của công ty ở thời điểm 31/12/2007 là 18.531.870.993 đồng so với nợ ngắn hạn ở thời điểm 31/12/2008 là 35.345.978.780 đồng tăng 16.814.107.787 đồng (hay tăng 90,73%) cụ thể: - Công ty vay ngắn hạn ngân hàng là 18.000.000.000đồng ở thời điểm 31/12/2007 chiếm tỷ trọng là 97,13% còn ở thời điểm 31/12/2008 là 30.000.000.000đồng chiếm tỷ trọng là 84,88% trong tổng số nợ ngắn hạn. Vậy trong năm 2008 khoản vay ngắn hạn của công ty tăng 12.000.000.000đồng tương ứng với tỷ lệ tăng là 66,67% tốc độ tăng vay ngắn hạn như thế là cao vì so với tốc độ tăng vốn chủ sở hữu 22,49%. Tuy là tốc độ vay ngắn hạn tăng cao nhưng công ty sử dụng một cách hợp lý và có hiệu quả các khoản vay ngắn hạn này sẽ rất tốt vì ta đầu tư một khoản lớn nhưng phải bỏ ra lượng vốn nhỏ mà vẫn đạt được mức doanh thu lớn. Đó là nguyên nhân khi nợ ngắn hạn của công ty đã được coi ở một mức cao nhưng Ngân hàng vẫn muốn cho vay. Mặt khác vay ngắn hạn chiếm tỷ trọng 71,37% trong tổng số nợ ngắn hạn của công ty. Vay ngắn hạn là nguồn vốn quan trọng để đảm bảo cho nhu cầu VLĐ trong năm. TrÇn ThÞ Thu HiÒn _QT902N 58 Tr•êng ®¹i häc DL H¶i Phßng
  59. Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l•u ®éng t¹i c«ng ty CPTM Gia Trang Mặc dù vậy việc đi vay ngân hàng là do nhu cầu VLĐ của công ty trong năm tăng lên. Hiện nay hầu hết các doanh nghiệp đều phải vay ngân hàng khi thiếu vốn nhưng chỉ vay khi thật cần thiết mà doanh nghiệp không huy động các nguồn khác vì vay ngân hàng phải hoàn trả đúng hạn và phải trả lãi. - Khoản phải trả cho người bán. Vào thời điểm 31/12/2007 là: 565.046.886 đồng, chiếm tỷ trọng 3,05% cho đến thời điểm 31/12/2008 là: 5.476.736.938 đồng chiếm tỷ trọng 15,47% so với năm 2007 tương ứng với số tương ứng số tuyệt đối tăng là 867,66% và số tăng chiếm tỷ trọng 29,16% trong tổng số tăng nợ phải trả. Việc tăng khoản phải trả cho người bán là do trong năm công ty đã nhập khẩu nhiều mặt hàng có giá trị, với số lượng nhiều mà chưa đến hạn thanh toán như: Xăng, dầu của công ty xăng dầu khu vực III, cửa hàng xăng dầu Cát Bà, doanh nghiệp Quyết tiến. Khoản phải trả cho người bán của công ty là một nguồn VLĐ quan trọng, nó giúp cho doanh nghiệp đảm bảo được nhu cầu VLĐ của mình mà không phải trả lãi. Công ty cần phải cố gắng sử dụng nguồn vốn này có hiệu quả và hợp lý và đảm bảo nguồn vốn chiếm dụng này đưa lại nhiều lợi nhuận nhất mà vẫn giữ được uy tín với khách hàng để làm ăn lâu dài. Nh•ng mÆt kh¸c viÖc tr¶ chËm cho ng•êi b¸n còng cã ¶nh h•ëng tíi lîi Ých cña c«ng ty nh• nÕu tr¶ tiÒn ngay sÏ ®•îc h•ëng chiÕt khÊu vµ ®•îc møc gi¸ •u ®·i h¬n, ®•îc •u tiªn h¬n trong nhiÒu khÝa c¹nh. §iÒu nµy còng dÔ g©y nªn mÊt uy tÝn cho c«ng ty v× thÕ c«ng ty nªn kiÓm tra th•êng xuyªn c¸c kho¶n nî vµ thanh to¸n ®óng h¹n. - Khoản người mua trả tiền trước: tại thời điểm 2008 và năm 2007 không có. Vì không có khách hàng nào mua trả tiền trước mà chỉ có khách hàng trả ngay và trả chậm. - ThuÕ vµ c¸c kho¶n ph¶i nép nhµ n•íc: Trong n¨m 2007 c«ng ty sÏ ®•îc nhµ n•íc hoµn tr¶ l¹i mét kho¶n lµ 33.175.893®, ®Õn thêi ®iÓm 31/12/2008 c«ng ty ®•îc hoµn tr¶ mét kho¶n lµ 121.758.158®. - C¸c kho¶n ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn vµ c¸c kho¶n ph¶i tr¶ ph¶i nép kh¸c còng gãp phÇn ®¶m b¶o nhu cÇu VL§ khi cÇn thiÕt. Qua b¶ng sè liÖu ta thÊy TrÇn ThÞ Thu HiÒn _QT902N 59 Tr•êng ®¹i häc DL H¶i Phßng