Khóa luận Một số biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh tại Công ty Cổ phần Sơn Hải Phòng - Phạm Thị Hồng Thắm

83 trang huongle 1070

Download

Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Khóa luận Một số biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh tại Công ty Cổ phần Sơn Hải Phòng - Phạm Thị Hồng Thắm", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

khoa_luan_mot_so_bien_phap_nham_nang_cao_hieu_qua_hoat_dong.pdf

Nội dung text: Khóa luận Một số biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh tại Công ty Cổ phần Sơn Hải Phòng - Phạm Thị Hồng Thắm

Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng LỜI NÓI ĐẦU 1. Sự cần thiết của đề tài - Hiệu quả sản xuất kinh doanh luôn là mục tiêu hành đầu, quyết định sự tồn tại của mỗi doanh nghiệp. Trong nền kinh tế thị trường doanh nghiệp muốn tồn tại phải làm ăn “có lãi”, nhất là những doanh nghiệp đã tiến hành CPH bước vào hoạt động với tư cách là CTCP, vận hành theo cơ chế thị trường tự chịu trách nhiệm với công việc sản xuất kinh doanh của mình. Nâng cao hiệu quả SXKD là nhiệm vụ hàng đầu của mỗi doanh nghiệp. - Có rất nhiều yếu tố tác động đến hiệu quả hoạt động SXKD của doanh nghiệp như: yếu tố con người, vốn, thị trường cạnh tranh, chính sách của nhà nước Để nâng cao hiệu quả hoạt động SXKD cần phân tích để đánh giá toàn bộ quá trình và kết quả hoạt động SXKD của doanh nghiệp, nhằm làm rõ chất lượng hoạt động SXKD và các yếu tố tiềm năng cần được khai thác, trên cơ sở đó đề ra các phương án và giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động SXKD của doanh nghiệp. - Nhận thấy được tầm quan trọng của vấn đề, vì vậy sau một thời gian thực tập tại Công ty Cổ phần Điện cơ Hải Phòng em đã lựa chọn đề tài “Một số biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh tại Công ty Cổ phần Sơn Hải Phòng” làm đề tài nghiên cứu của mình. 2. Mục đích nghiên cứu - Phân tích tình hình hoạt động SXKD tại Công ty Cổ phần Sơn Hải Phòng trong các năm 2009, 2010 để thấy được điểm mạnh và những thiếu sót cần khắc phục. Từ đó đưa ra một số biện pháp giúp doanh nghiệp nâng cao hiệu quả hoạt động SXKD hiện tại cũng như hướng phát triển trong tương lai. 3. Quan điểm nghiên cứu - Hiệu quả hoạt động SXKD đóng vai trò quyết định đến sự tồn tại và phát triển của một doanh nghiệp.Trong cơ chế thị trường các doanh nghiệp muốn tồn tại thích nghi với những biến đổi của thị trường cần có chiến lược kinh doanh thích hợp, dựa vào nội lực của mình để vươn lên nhằm đạt được mục tiêu hiệu quả hoạt động SXKD. Sinh viên: Phạm Thị Hồng Thắm Lớp: QT1102N 1
Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng - Việc nâng cao hiệu quả hoạt động SXKD gắn với kết hợp hài hoà giữa ba lợi ích: lợi ích xã hội, lợi ích tập thể và lợi ích cá nhân. Trong đó người lao động là động lực trực tiếp quyết định hiệu quả hoạt động SXKD. 4. Phƣơng pháp nghiên cứu Để phục vụ cho quá trình viết báo cáo, trong thời gian tìm hiểu, thu thập dữ liệu em đã sử dụng các phương pháp: * Phương pháp duy vật biện chứng * Duy vật lịch sử * Phương pháp thống kê - so sánh * Phương pháp phân tích - tổng hợp 5. Kết cấu khóa luận Sau một thời gian thực tập và tìm hiểu tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, được sự giúp đỡ nhiệt tình của Ban lãnh đạo Công ty Cổ phần Sơn Hải Phòng, được sự chỉ bảo tận tình của Thầy giáo – PGS.Tiến Sĩ Nghiêm Sĩ Thương đã giúp cho em hoàn thành bài Khóa Luận tốt nghiệp của mình, gồm 3 phần chính: Chương 1: Cơ sở lý luận về phân tích hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh Chương 2: Thực trạng hoạt động sản xuất kinh doanh tại Công ty Cổ phần Sơn Hải Phòng Chương 3: Một số biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh tại Công ty Cổ phần Sơn Hải Phòng Em xin chân thành cảm ơn Ban lãnh đạo công ty đã tạo điều kiện, giúp đỡ để em có thể tìm hiểu hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty và bước đầu áp dụng kiến thức đã học vào thực tế công việc của em sau khi ra trường. Em vô cùng cảm ơn Thầy giáo – PGS.Tiến sĩ Nghiêm Sĩ Thương đã hướng dẫn để em có thể vận dụng các kiến thức đã học vào thực tế, để có thể phân tích, đánh giá hoạt động và đưa ra biện pháp để nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Sinh viên Phạm Thị Hồng Thắm Sinh viên: Phạm Thị Hồng Thắm Lớp: QT1102N 2
Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG SẢN XUẤT KINH DOANH 1.1. Giới thiệu chung 1.1.1. Khái niệm 1.1.1.1. Khái niệm hoạt động sản xuất kinh doanh Trong thời đại ngày nay, hoạt động sản xuất tạo ra của cải vật chất và dịch vụ luôn gắn liền với cuộc sống của con người, công việc sản xuất thuận lợi khi các sản phẩm tạo ra được thị trường chấp nhận tức là đồng ý sử dụng sản phẩm đó. Để được như vậy thì các chủ thể tiến hành sản xuất phải có khă năng kinh doanh. “ Nếu loại bỏ các phần khác nhau nói về phương tiện, phương thức, kết quả cụ thể của hoạt động kinh doanh thì có thể hiểu kinh doanh là các hoạt động kinh tế nhằm mục tiêu sinh lời của chủ thể kinh doanh trên thị trường” Hoạt động kinh doanh có đặc điểm: + Do một chủ thể thực hiện và gọi là chủ thể kinh doanh, chủ thể kinh doanh có thể là cá nhân, hộ gia đình, doanh nghiệp + Kinh doanh phải gắn với thị trường, các chủ thể kinh doanh có mối quan hệ mật thiết với nhau, đó là quan hệ với các bạn hàng, với chủ thể cung cấp đầu vào, với khách hàng, với đối thủ cạnh tranh, với Nhà nước. Các mối quan hệ này giúp cho các chủ thể kinh doanh duy trì hoạt động kinh doanh đưa doanh nghiệp của mình này càng phát triển. + Kinh doanh phải có sự vận động của đồng vốn: Vốn là yếu tố quyết định cho công việc kinh doanh, không có vốn thì không thể có hoạt động kinh doanh. Chủ thể kinh doanh sử dụng vốn mua nguyên liệu, thiết bị sản xuất, thuê lao động + Mục đích chủ yếu của hoạt động kinh doanh là lợi nhuận. 1.1.1.2. Khái niệm hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh Trong cơ chế thị trường hiện nay ở nước ta, mục tiêu lâu dài bao trùm của các doanh nghiệp là kinh doanh có hiệu quả và tối đa hoá lợi nhuận. Môi trường kinh doanh luôn biến đổi đòi hỏi mỗi doanh nghiệp phải có chiến lược kinh doanh thích Sinh viên: Phạm Thị Hồng Thắm Lớp: QT1102N 3
Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng hợp. Công việc kinh doanh là một nghệ thuật đòi hỏi sự tính toán nhanh nhạy, biết nhìn nhận vấn đề ở tầm chiến lược. Hiệu quả hoạt động SXKD luôn gắn liền với hoạt động kinh doanh, có thể xem xét nó trên nhiều góc độ. Để hiểu được khái niệm hiệu quả hoạt động SXKD cần xét đến hiệu quả kinh tế của một hiện tượng. “Hiệu quả kinh tế của một hiện tượng (hoặc quá trình) kinh tế là một phạm trù kinh tế phản ánh trình độ sử dụng các nguồn lực (nhân lực, tài lực, vật lực, tiền vốn) để đạt được mục tiêu xác định”, nó biểu hiện mối quan hệ tương quan giữa kết quả thu được và toàn bộ chi phí bỏ ra để có kết quả đó, phản ánh được chất lượng của hoạt động kinh tế đó. Từ định nghĩa về hiệu quả kinh tế của một hiện tượng như trên ta có thể hiểu hiệu quả hoạt động SXKD là một phạm trù kinh tế phản ánh trình độ sử dụng các nguồn lực để đạt được mục tiêu đã đặt ra, nó biểu hiện mối tương quan giữa kết quả thu được và những chi phí bỏ ra để có được kết quả đó, độ chênh lệch giữa hai đại lượng này càng lớn thì hiệu quả càng cao. Trên góc độ này thì hiệu quả đồng nhất với lợi nhuận của doanh nghiệp và khả năng đáp ứng về mặt chất lượng của sản phẩm đối với nhu cầu của thị trường. Kết quả đầu ra Hiệu quả = Nguồn lực đầu vào 1.1.2. Bản chất 1.1.2.1. Bản chất của hiệu quả kinh doanh Hiệu quả kinh doanh là phạm trù phản ánh mặt chất lượng của các hoạt động kinh doanh, phản ánh trình độ lợi dụng các nguồn lực sản xuất (lao động, máy móc thiết bị, nguyên vật liệu, tiền vốn) trong quá trình tiến hành các hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Bản chất của hiệu quả kinh doanh là nâng cao năng suất lao động xã hội và tiết kiệm lao động sản xuất. Đây là hai mặt có mối quan hệ mật thiết của vấn đề hiệu quả kinh doanh. Chính việc khan hiếm các nguồn lực và sử dụng cũng có tính chất cạnh tranh nhằm thỏa mãn nhu cầu ngày càng tăng của xã hội, đặt ra yêu cầu phải khai thác, tận dụng triệt để và tiết kiệm các nguồn lực. Sinh viên: Phạm Thị Hồng Thắm Lớp: QT1102N 4
Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng Để đạt được mục tiêu kinh doanh, các doanh nghiệp buộc phải chú trọng các điều kiện nội tại, phát huy năng lực, hiệu lực của các yếu tố sản xuất và tiết kiệm mọi chi phí. Về mặt định lượng: Hiệu quả kinh tế của việc thực hiện nhiệm vụ kinh tế xã hội biểu hiện trong mối tương quan giữa kết quả thu được và chi phí bỏ ra. Xét về tổng lượng thì hiệu quả thu được khi kết quả kinh tế đạt được lớn hơn chi phí, sự chênh lệch này càng lớn thì hiệu quả càng cao, sự chênh lệch này nhỏ thì hiệu quả đạt được nhỏ. Về mặt định tính: Hiệu quả kinh tế thu được là mức độ phản ánh sự nỗ lực của mỗi khâu, mỗi cấp trong hệ thống kinh tế, phản ánh trình độ năng lực quản lý kinh tế và giải quyết những yêu cầu và mục tiêu chính trị, xã hội. Vì vậy, yêu cầu nâng cao kinh doanh là phải đạt được kết quả tối đa với chi phí tối thiểu, hay phải đạt kết quả tối đa với chi phí nhất định. Chi phí ở đây được hiểu theo nghĩa rộng là chi phí tạo ra nguồn lực và chi phí sử dụng nguồn lực, đồng thời phải bao gồm cả chi phí cơ hội. 1.1.2.2. Phân biệt hiệu quả và kết quả Để hiểu rõ bản chất hiệu quả ta cần phân biệt hiệu quả và kết quả. Kết quả là số tuyệt đối phản ánh quy mô đầu ra của hoạt động sản xuất kinh doanh như lợi nhuận, tổng doanh thu, tổng sản phẩm làm ra, giá trị sản xuất. Hiệu quả là số tương đối phản ánh trình độ sử dụng các nguồn lực để đạt được kết quả cao nhất với chi phí nguồn lực thấp nhất bỏ ra. Về bản chất, hiệu quả và kết quả khác nhau ở chỗ kết quả phản ánh mức độ, quy mô, là cái mà doanh nghiệp đạt được sau mỗi kỳ kinh doanh, có kết quả mới tính được hiệu quả, đó là sự so sánh giữa kết quả là khoản thu về so với khoản bỏ ra là chính các nguồn lực đầu vào. Như vậy, dùng kết quả để tính hiệu quả kinh doanh cho từng kỳ. Hiệu quả và kết quả có mối quan hệ mật thiết với nhau nhưng lại có khái niệm khác nhau. Có thể nói, kết quả là mục tiêu của quá trình sản xuất kinh doanh, còn hiệu quả là phương tiện để đạt được mục tiêu đó. Sinh viên: Phạm Thị Hồng Thắm Lớp: QT1102N 5
Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng 1.1.3. Phân loại hiệu quả kinh doanh 1.1.3.1. Hiệu quả về mặt kinh tế Hiệu quả về mặt kinh tế phản ánh trình đồ lợi dụng các nguồn lực để đạt được các mục tiêu kinh tế ở một thời kỳ nào đó. Nếu đứng trên phạm vi từng yếu tố riêng lẻ thì chúng ta có phạm trù hiệu quả kinh tế, và xem xét vấn đề hiệu quả trong phạm vi các doanh nghiệp thì hiệu quả kinh tế chính là hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp. Hiệu quả có thể hiểu là hệ số giữa kết quả thu về với chi phí bỏ ra để đạt được kết quả đó, và nó phản ánh trình độ sử dụng các nguồn lực tham gia vào quá trình kinh doanh. Tóm lại, hiệu quả kinh tế phản ánh đồng thời các mặt của quá trình sản xuất kinh doanh như: kết quả kinh doanh, trình độ sản xuất, tổ chức sản xuất và quản lý, trình độ sử dụng các yếu tố đầu vào đồng thời nó yêu cầu doanh nghiệp phải phát triển theo chiều sâu. Nó là thước đo ngày càng trở nên quan trọng của sự tăng trưởng kinh tế và là chỗ dựa cơ bản để đánh giá việc thực hiện mục tiêu kinh tế của doanh nghiệp trong từng thời kỳ. Sự phát triển tất yếu đòi hỏi doanh nghiệp phải nâng cao hiệu quả kinh doanh, đây là mục tiêu cơ bản của mỗi doanh nghiệp. 1.1.3.2. Hiệu quả xã hội Hiệu quả xã hội là phản ánh trình độ sử dụng các nguồn lực sản xuất nhằm đạt được những mục tiêu xã hội nhất định. Nếu đứng trên phạm vi toàn xã hội và nền kinh tế quốc dân thì hiệu quả xã hội và hiệu quả chính trị là chỉ tiêu phản ánh ảnh hưởng của hoạt động kinh doanh đối với việc giải quyết những yêu cầu và mục tiêu chung của toàn bộ nền kinh tế xã hội. Bởi vậy hai loại hiệu quả này đều có vị trí quan trọng trong việc phát triển của nền kinh tế xã hội ở các mặt: trình độ tổ chức sản xuất, trình độ quản lý, trình độ lao động, mức sống bình quân. 1.1.4. Vai trò của hiệu quả sản xuất kinh doanh đối với với doanh nghiệp Hiệu quả sản xuất kinh doanh là công cụ hữu hiệu để các nhà quản trị doanh nghiệp thực hiện nhiệm vụ quản trị kinh doanh: Khi tiến hành bất kỳ một hoạt động sản xuất kinh doanh nào thì các doanh nghiệp đều phải huy động và sử dụng các nguồn lực mà doanh nghiệp có khả năng có thể tạo ra kết quả phù hợp với mục Sinh viên: Phạm Thị Hồng Thắm Lớp: QT1102N 6
Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng tiêu mà doanh nghiệp đề ra. Ở mỗi giai đoạn phát triển của doanh nghiệp thì doanh nghiệp đều có những mục tiêu khác nhau, nhưng mục tiêu cuối cùng bao trùm toàn bộ quá trình sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp là tối đa hoá lợi nhuận trên cơ sở sử dụng tối ưu các nguồn lực của doanh nghiệp. Để thực hiện mục tiêu tối đa hoá lợi nhuận cũng như các mục tiêu khác, các nhà doanh nghiệp phải sử dụng nhiều phương pháp, nhiều công cụ khác nhau. Hiệu quả sản xuất kinh doanh là một trong các công cụ hữu hiệu nhất để các nhà quản trị thực hiện chức năng quản trị của mình. Thông qua việc tính toán hiệu quả sản xuất kinh doanh không những cho phép các nhà quản trị kiểm tra đánh giá tính hiệu quả của các hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp (các hoạt động có hiệu quả hay không và hiệu quả đạt ở mức độ nào), mà còn cho phép các nhà quản trị phân tích tìm ra các nhân tố ảnh hưởng đến các hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, để từ đó đưa ra được các biện pháp điều chỉnh thích hợp trên cả hai phương diện giảm chi phí tăng kết quả nhằm nâng cao hiệu quả các hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Với tư cách là một công cụ quản trị kinh doanh hiệu quả sản xuất kinh doanh không chỉ được sử dụng để kiểm tra, đánh giá và phân tích trình độ sử dụng tổng hợp các nguồn lực đầu vào trong phạm vi toàn doanh nghiệp mà còn được sử dụng để kiểm tra đánh giá trình độ sử dụng từng yếu tố đầu vào trong phạm vi toàn doanh nghiệp cũng như ở từng bộ phận cấu thành của doanh nghiệp. Do vậy xét trên phương diện lý luận và thực tiễn thì phạm trù hiệu quả sản xuất kinh doanh đóng vai trò rất quan trọng và không thể thiếu được trong việc kiểm tra đánh giá và phân tích nhằm đưa ra các giải pháp tối ưu nhất, lựa chọn được các phương pháp hợp lý nhất để thực hiện các mục tiêu của doanh nghiệp đã đề ra. Ngoài ra, trong nhiều trường hợp các nhà quản trị còn coi hiệu quả kinh tế như là các nhiệm vụ, các mục tiêu để thực hiện. Vì đối với các nhà quản trị khi nói đến các hoạt động sản xuất kinh doanh thì họ đều quan tâm đến tính hiệu quả của nó. Do vậy mà hiệu quả sản xuất kinh doanh có vai trò là công cụ để thực hiện nhiệm vụ quản trị kinh doanh đồng thời vừa là mục tiêu để quản trị kinh doanh. Sinh viên: Phạm Thị Hồng Thắm Lớp: QT1102N 7
Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng 1.2. Những nhân tố ảnh hƣởng đến hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh 1.2.1. Các nhân tố bên trong 1.2.1.1. Lực lượng lao động Trong hoạt động sản xuất kinh doanh, lực lượng lao động của doanh nghiệp có thể sáng tạo ra công nghệ, kỹ thuật mới và đưa chúng vào sử dụng để tạo ra tiềm năng lớn cho việc nâng cao hiệu quả kinh doanh. Cũng chính lực lượng lao động sáng tạo ra những sản phẩm mới với kiểu dáng phù hợp với cầu của người tiêu dùng, làm cho sản phẩm dịch vụ của doanh nghiệp có thể bán được tạo cơ sở nâng cao hiệu quả kinh doanh. Lực lượng lao động tác động trực tiếp đến năng suất lao động, đến trình độ sử dụng các nguồn lực khác (máy móc, thiết bị, nguyên vật liệu ) nên tác động trực tiếp đến hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp. Ngày nay sự phát triển của khoa học kỹ thuật đã thúc đẩy sự phát triển của nền kinh tế tri thức. Đặc trưng cơ bản của nền kinh tế tri thức là hàm lượng khoa học công nghệ kết tinh trong sản phẩm (dịch vụ) rất cao. Đòi hỏi lực lượng lao động phải là lực lượng có trình độ khoa học kỹ thuật cao, điều này khẳng định vai trò ngày càng quan trọng của lực lượng lao động đối với việc nâng cao hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp. 1.2.1.2. Trình độ phát triển cơ sở vật chất kỹ thuật và ứng dụng tiến bộ kỹ thuật. Công cụ lao động là phương tiện mà con người sử dụng để tác động vào đối tượng lao động. Quá trình phát triển sản xuất luôn gắn liền với quá trình phát triển của công cụ lao động, tăng năng suất lao động, tăng sản lượng, chất lượng sản phẩm và hạ giá thành. Như thế, cơ sở vật chất kỹ thuật là nhân tố hết sức quan trọng tạo ra tiềm năng năng suất, chất lượng và tăng hiệu quả kinh doanh. Chất lượng hoạt động của doanh nghiệp chịu tác động mạnh mẽ của trình độ kỹ thuật, tính đồng bộ của máy móc thiết bị, chất lượng của công tác bảo dưỡng, sửa chữa máy móc. 1.2.1.3. Nhân tố vốn Đây là một nhân tố tổng hợp phản ánh sức mạnh của doanh nghiệp thông qua khối lượng (nguồn) vốn mà doanh nghiệp có thể huy động vào kinh doanh, khả Sinh viên: Phạm Thị Hồng Thắm Lớp: QT1102N 8
Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng năng phân phối, đầu tư có hiệu quả các nguồn vốn cũng như khả năng quản lý các nguồn vốn kinh doanh. Yếu tố vốn là yếu tố chủ chốt quyết định đến quy mô của doanh nghiệp. Nó phản ánh sự phát triển của doanh nghiệp và là cơ sở đánh giá hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp trong kinh doanh. 1.2.1.4. Nhân tố quản trị doanh nghiệp. Nhân tố quản trị doanh nghiệp đóng vai trò quan trọng đối với hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Quản trị doanh nghiệp chú trọng đến việc xác định cho doanh nghiệp một hướng đi đúng dắn trong môi trường kinh doanh ngày càng biến động. Định hướng đúng là cơ sở để đảm bảo hiệu quả lâu dài của doanh nghiệp. Muốn tồn tại và phát triển doanh nghiệp phải chiến thắng trong cạnh tranh, các lợi thế về chất lượng và sự khác biệt hóa sản phẩm, giá cả và tốc độ cung ứng để đảm bảo cho một doanh nghiệp giành chiến thắng trong cạnh tranh phụ thuộc vào nhãn quan và khả năng quản trị của các nhà quản trị doanh nghiệp. Đội ngũ quản trị mà đặc biệt là các nhà quản trị cao cấp lãnh đạo doanh nghiệp bằng phẩm chất và tài năng của mình có vai trò quan trọng, có tính chất quyết định đến sự thành đạt của doanh nghiệp. Kết quả và hiệu quả hoạt động của quản trị doanh nghiệp đều phụ thuộc rất lớn vào trình độ chuyên môn của đội ngũ các nhà quản trị cũng như cơ cấu tổ chức bộ máy quản trị doanh nghiệp, việc xác định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của từng bộ phận, cá nhân và thiết lập các mối quan hệ giữa các bộ phận trong cơ cấu tổ chức đó. 1.2.2. Các nhân tố bên ngoài 1.2.2.1. Môi trường chính trị - pháp lý Môi trường pháp lý bao gồm luật, các văn bản dưới luật, Mọi quy định pháp luật về kinh doanh đều tác động trực tiếp kết kết quả và hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp. Môi trường pháp lý đảm bảo tính bình đẳng của mọi loại hình doanh nghiệp cùng hoạt động kinh doanh, cạnh tranh nhau một cách lành mạnh, mỗi doanh nghiệp đều phải chú ý phát triển nội lực, ứng dụng thành tựu khoa học kỹ thuật và khoa học quản trị tiên tiến nhằm phát triển kinh doanh của mình. Sinh viên: Phạm Thị Hồng Thắm Lớp: QT1102N 9
Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng Các yếu tố thuộc môi trường chính trị - pháp luật chi phối mạnh mẽ đến hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Sự ổn định chính trị được coi là một tiền đề quan trọng cho hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Sự thay đổi của môi trường chính trị có thể ảnh hưởng có lợi cho một nhóm doanh nghiệp này nhưng lại kìm hãm sự phát triển của nhóm doanh nghiệp khác hoặc ngược lại. Mức độ hoàn thiện, sự thay đổi và thực thi pháp luật trong nền kinh tế có ảnh hưởng lớn đến việc hoạch định và tổ chức thực hiện chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp. Tóm lại, môi trường chính trị - pháp luật có ảnh hưởng rất lớn đến việc nâng cao hiệu quả kinh doanh bằng cách tác động đến hoạt động của doanh nghiệp thông qua hệ thống công cụ luật pháp, công cụ vĩ mô 1.2.2.2. Các nhân tố ảnh hưởng thuộc môi trường kinh doanh. 1.2.2.2.1.Đối thủ cạnh tranh Đối với công ty cổ phần sơn Hải Phòng kinh doanh các sản phẩm về sơn, hiện nay trên thị trường trong nước cũng như thị trường khu vực có rất nhiều các hãng sơn cùng cạnh tranh với công ty như: + Doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài hoặc nước ngoài bao gồm : ICI paint Viet Nam, Interpaint paint của Anh, Nippon Viet Nam lien doanh với Nhật Bản, TQA, Dutch Boy của Thái Lan, Jotun Paint, DENZO + Doanh nghiệp trong nước bao gồm : công ty sơn Hà Nội, công ty sơn toàn cầu, công ty sơn Á Đông, công ty sơn Hải Âu, công ty sơn Bạch Tuyết Ban lãnh đạo chỉ đạo phòng marketing và dịch vụ kỹ thuật, tiêu thụ sản phẩm thu nhập, phân tích sản phẩm và phương pháp dịch vụ kỹ thuật của các đối thủ cạnh tranh trong những điều kiện gần tương tự nhau. Đánh giá các mặt mạnh và yếu của đối thủ cạnh tranh để có các biện pháp chiếm lĩnh thị trường. Trong tình hình bị cạnh tranh quyết liệt khi mà đối thủ cạnh tranh rất nhiều, công ty cổ phần sơn Hải Phòng đã tìm được hướng đi riêng cho mình là đa dạng và cải tiến chất lượng các sản phẩm của công ty, mang lại cho khách hàng nhiều sự lựa chọn với giá cả dễ chấp nhận. Công ty đã đầu tư công nghệ, vốn, kỹ thuật để nâng cao khả năng cạnh tranh cho các sản phẩm của mình. Sinh viên: Phạm Thị Hồng Thắm Lớp: QT1102N 10
Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng 1.2.2.2.2. Thị trường Nhân tố thị trường ở đây bao gồm cả thị trường đầu vào và thị trường đầu ra của doanh nghiệp. Nó là yếu tố quyết định quá trình tái sản xuất mở rộng của doanh nghiệp. Đối với thị trường đầu vào: cung cấp các yếu tố cho quá trình sản xuất như nguyên vật liệu, máy móc thiết bị Cho nên nó tác động trực tiếp đến giá thành sản phẩm, tính liên tục và hiệu quả của quá trình sản xuất. Còn đối với thị trường đầu ra quyết định doanh thu của doanh nghiệp trên cơ sở chấp nhận hàng hóa, dịch vụ của doanh nghiệp, thị trường đầu ra sẽ quyết định tốc độ tiêu thụ, tạo vòng quay vốn nhanh hay chậm từ đó tác động đến hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp. 1.3. Sự cần thiết phải nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp Trong cơ chế thị trường ở nước ta hiện nay, hầu hết các doanh nghiệp đều phải đối đầu với sự cạnh tranh gay gắt của các doanh nghiệp trong và ngoài ngành. Có rất nhiều doanh nghiệp đã trụ vững và phát triển do hoạt động có kết quả, nhưng cũng có không ít doanh nghiệp bị thua lỗ, giải thể hoặc phá sản. Cho nên buộc các doanh nghiệp phải luôn tìm ra các biện pháp để không ngừng nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh của mình. Bản chất của phạm trù sản xuất kinh doanh cho ta thấy nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh chính là nâng cao khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp trên thị trường giúp cho doanh nghiệp tồn tại ngày càng phát triển. 1.3.1. Hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh là công cụ quản lý kinh doanh Để tiến hành bất kỳ một hoạt động sản xuất kinh doanh cũng đều phải tập hợp các phương tiện vật chất cũng như con người và thực hiện sự kết hợp giữa lao động với các yếu tố vật chất để tạo ra kết quả phù hợp với ý đồ của doanh nghiệp và từ đó có thể tạo ra lợi nhuận. Như vậy, mục tiêu bao trùm lâu dài của kinh doanh là tạo ra lợi nhuận, tối đa hóa lợi nhuận trên cơ sở những nguồn lực sản xuất sẵn có. Để đạt được mục tiêu này quản trị doanh nghiệp phải sử dụng nhiều Sinh viên: Phạm Thị Hồng Thắm Lớp: QT1102N 11
Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng phương pháp khác nhau. Hiệu quả kinh doanh là một trong các công cụ để các nhà quản trị thực hiện chức năng. 1.3.2. Sản xuất kinh doanh có hiệu quả là điều kiện sống còn đối với mọi doanh nghiệp Sản xuất ra cái gì? như thế nào? cho ai? sẽ không thành vấn đề phải tranh luận nếu như nguồn tài nguyên thiên nhiên không hạn chế. Người ta có thể sản xuất ra vô tận hàng hoá, sử dụng thiết bị máy móc, nguyên vật liệu, lao động, một cách không cần tính toán, không cần suy nghĩ cũng chẳng sao nếu nguồn tài nguyên là vô tận. Nhưng thực tế, mọi nguồn tài nguyên trên trái đất như đất đai, khoáng sản, hải sản, là một phạm trù hữu hạn và ngày càng khan hiếm cạn kiệt do con người khai thác và sử dụng chúng không đúng cách. Trong khi đó một mặt dân cư ở từng vùng, từng quốc gia và toàn thế giới ngày càng tăng và tốc độ tăng dân số cao làm cho nhu cầu tiêu dùng ngày càng cao, không có giới hạn, nhu cầu tiêu dùng vật phẩm của con người lại là phạm trù không có giới hạn. Do vật liệu, của cải khan hiếm lại càng khan hiếm và ngày càng khan hiếm theo nghĩa tuyệt đối lẫn tương đối. Thực ra khan hiếm mới chỉ là điều kiện cần của sự lựa chọn kinh tế nó buộc con người phải lựa chọn kinh tế. Càng ngược trở lại đây, tổ tiên ta càng không phải lựa chọn kinh tế vì lúc đó dân cư còn ít mà của cải trên trái đất lại phong phú đa dạng. Khi đó loài người chỉ chú ý đến phát triển kinh tế theo chiều rộng. Tăng trưởng kết quả sản xuất trên cơ sở gia tăng các yếu tố sản xuất, tư liệu lao động đất đai Như vậy nâng cao hiệu quả kinh doanh tức là đã nâng cao khả năng sử dụng các nguồn lực có hạn trong sản xuất, đạt được sự lựa chọn tối ưu. Trong điều kiện khan hiếm các nguồn lực sản xuất thì nâng cao hiệu quả kinh doanh là điều kiện không thể không đặt ra đối với bất kỳ hoạt động sản xuất kinh doanh nào. Trong cơ chế thị trường, việc giải quyết ba vấn đề kinh tế cơ bản: sản xuất cái gì? sản xuất như thế nào? sản xuất cho ai? dựa trên quan hệ cung cầu, giá cả thị trường, cạnh tranh và hợp tác. Các doanh nghiệp phải tự ra các quyết định kinh doanh của mình, tự hạch toán lỗ lãi, lãi nhiều hưởng nhiều, lãi ít hưởng ít, không Sinh viên: Phạm Thị Hồng Thắm Lớp: QT1102N 12
Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng có lãi thì sẽ dẫn đến phá sản. Lúc này mục tiêu lợi nhuận trở thành một trong những mục tiêu quan trọng nhất, mang tính chất sống còn của sản xuất kinh doanh. 1.4. Hệ thống chỉ tiêu đánh giá hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh Khi xem xét hiệu quả kinh doanh của mỗi doanh nghiệp, cần phải dựa vào một hệ thống các tiêu chuẩn, các doanh nghiệp phải coi các tiêu chuẩn là mục tiêu phấn đấu. Có thể hiểu tiêu chuẩn hiệu quả là giới hạn, là mốc xác định ranh giới có hiệu quả hay không. Nếu theo phương pháp so sánh toàn ngành có thể lấy giá trị bình quân đạt được của ngành làm tiêu chuẩn hiệu quả, hoặc có thể so sánh với chỉ tiêu của năm trước. Cũng có thể nói rằng, các doanh nghiệp có đạt được các chỉ tiêu này mới có thể đạt được các chỉ tiêu về kinh tế. 1.4.1. Hiệu quả sử dụng tài sản 1.4.1.1. Hiệu quả sử dụng tổng tài sản Tài sản của doanh nghiệp là toàn bộ phương tiện vật chất và phi vật chất phục vụ trực tiếp hoặc gián tiếp cho hoạt động kinh doanh nhằm đạt được các mục tiêu đã đề ra của doanh nghiệp. *) Sức sản xuất của tổng tài sản Doanh thu Sức sản xuất của tài sản = Tài sản bình quân Chỉ tiêu này cho thấy mỗi đồng tài sản đã mang lại cho doanh nghiệp bao nhiêu đồng doanh thu. Chỉ tiêu này càng lớn chứng tỏ doanh nghiệp sử dụng tài sản càng có hiệu quả *) Sức sinh lời của tổng tài sản Chỉ tiêu này cho thấy cứ một đồng tài sản sẽ mang lại cho doanh nghiệp bao nhiêu đồng lợi nhuận trong kỳ. Chỉ tiêu này càng lớn chứng tỏ doanh nghiệp sử dụng tài sản càng có hiệu quả. Chỉ tiêu này được xác định bằng công thức sau: Lợi nhuận Sức sinh lời của tài sản = Tài sản bình quân Sinh viên: Phạm Thị Hồng Thắm Lớp: QT1102N 13
Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng 1.4.1.2. Hiệu quả sử dụng tài sản ngắn hạn *) Sức sản xuất của tài sản ngắn hạn Doanh thu Sức sản xuất của tài sản ngắn hạn = Tài sản ngắn hạn bình quân Chỉ tiêu này phản ánh trong mỗi kỳ nhất định tài sản ngắn hạn luân chuyển được bao nhiêu vòng hay mỗi đồng tài sản ngắn hạn tham gia vào quá trình kinh doanh sẽ tạo được bao nhiêu đồng doanh thu. Chỉ tiêu này có thể sử dụng để so sánh giữa các kỳ của một đơn vị hoặc giữa các đơn vị cùng quy mô trong một thời kỳ. *) Sức sinh lời của tài sản ngắn hạn Lợi nhuận Sức sinh lời của tài sản ngắn hạn = Tài sản ngắn hạn bình quân Chỉ tiêu này phản ánh mỗi đồng vốn bỏ vào đầu tư tài sản ngắn hạn thì sẽ mang lại cho doanh nghiệp bao nhiêu đồng lợi nhuận. Chỉ tiêu này càng cao chứng tỏ hiệu quả sử dụng vốn ngắn hạn càng lớn. 1.4.1.3. Hiệu quả sử dụng tài sản cố định Tài sản cố định là bộ phận tài sản phản ánh năng lực sản xuất hiện có, trình độ tiến bộ khoa học kỹ thuật và trình độ trang bị cơ sở vật chất kỹ thuật của doanh nghiệp. Tài sản cố định là điều kiện cần thiết để giảm nhẹ sức lao động và nâng cao năng suất lao động. *) Sức sản xuất của tài sản cố định Doanh thu Sức sản xuất của tài sản cố định = Tài sản cố định bình quân Chỉ tiêu này phản ánh cứ một đồng vốn bỏ vào đầu tư tài sản cố định thì sẽ mang lại bao nhiều đồng doanh thu cho doanh nghiệp. Chỉ tiêu này cao hơn kỳ trước chứng tỏ tài sản cố định của doanh nghiệp hoạt động với công suất và chất lượng sản phẩm tốt hơn. Sinh viên: Phạm Thị Hồng Thắm Lớp: QT1102N 14
Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng *) Sức sinh lời của tài sản cố định Lợi nhuận Sức sinh lời của tài sản cố định = Tài sản cố định bình quân Chỉ tiêu này cho thấy cứ một đồng vốn chủ sở hữu doanh nghiệp bỏ ra thì sẽ thu lại được bao nhiêu lợi nhuận sau thuế trong kỳ. Đây là chỉ tiêu quan trọng nhất của người chủ doanh nghiệp. Nó phản ánh việc đầu tư có hiệu quả hay không. 1.4.2. Hiệu quả sử dụng vốn chủ sở hữu Vốn chủ sở hữu được hình thành từ khi thành lập doanh nghiệp và bổ sung trong quá trình hoạt động của doanh nghiệp. Vốn chủ sở hữu phản ánh sức mạnh về tài chính cũng như sức mạnh chung của doanh nghiệp. Vốn chủ sở hữu của doanh nghiệp tăng chứng tỏ doanh nghiệp ngày càng lớn mạnh, có vị trí cao hơn trên thị trường và ngày càng có điều kiện mở rộng kinh doanh từ nguồn vốn của chính bản thân doanh nghiệp. *) Sức sản xuất của vốn chủ sở hữu Doanh thu Sức sản xuất của vốn CSH = Vốn chủ sở hữu bình quân Chỉ tiêu sức sản xuất của vốn chủ sở hữu phản ánh khả năng hiệu quả của việc đầu tư từ mỗi đồng vốn chủ sở hữu thì doanh nghiệp sẽ thu được bao nhiêu đồng doanh thu. *) Sức sinh lợi của vốn chủ sở hữu Lợi nhuận Sức sinh lời của vốn CSH = Vốn chủ sở hữu bình quân Chỉ tiêu sức sinh lời của vốn chủ sở hữu cho thấy cứ một đồng vốn chủ sở hữu doanh nghiệp bỏ ra thì sẽ thu lại được bao nhiêu lợi nhuận sau thuế trong kỳ. Đây chính là chỉ tiêu ROE và là chỉ tiêu quan trọng nhất đối với người chủ doanh nghiệp. 1.4.3. Hiệu quả sử dụng lao động Như chúng ta đã biết, lao động sống là một trong các yếu tố tạo nên sản phẩm dịch vụ, là nhân tố quan trọng trong quá trình SXKD. Do vậy trong công tác quản lý, sử dụng lao động, người lãnh đạo phải có các tiêu thức, cách tuyển dụng, đãi Sinh viên: Phạm Thị Hồng Thắm Lớp: QT1102N 15
Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng ngộ đối với người lao động vì đây là nhân tố ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả SXKD. Để đánh giá về tình hình lao động, người ta thường dùng các chỉ tiêu sau: Doanh thu Sức sản xuất của lao động = Tổng lao động bình quân Chỉ tiêu này phản ánh một người lao động có thể làm được bao nhiêu đồng doanh thu trong một kỳ, chỉ tiêu này càng cao thì trình độ sử dụng lao động càng cao. Lợi nhuận Sức sinh lợi của lao động = Tổng lao động bình quân Chỉ tiêu này cho thấy với mỗi lao động tạo ra được bao nhiêu đồng lợi nhuận trong kỳ. Chỉ tiêu này cao hay thấp phụ thuộc trình độ tay nghề công nhân trong doanh nghiệp, chỉ tiêu này càng cao chứng tỏ doanh nghiệp có đội ngũ nhân viên lành nghề. Dựa vào chỉ tiêu này để so sánh mức tăng hiệu quả của mỗi lao động trong kỳ. Để đánh giá toàn diện về hiệu quả sử dụng lao động, ngoài 2 chỉ tiêu trên người ta còn sử dụng các chỉ tiêu khác như hiệu suất sử dụng thời gian lao động. Các chỉ tiêu này cho phép đánh giá hiệu quả sử dụng lao động và sử dụng số lượng thời gian lao động hiện có, giảm lượng lao động dư thừa, nâng cao hiệu suất sử dụng lao động trong doanh nghiệp. 1.4.4. Hiệu quả sử dụng chi phí Chi phí kinh doanh là một phạm trù kinh tế quan trọng. Đó là tất cả các chi phí tồn tại và phát sinh gắn liền với quá trình hoạt động kinh doanh từ khâu hình thành và tồn tại doanh nghiệp, đến khâu tạo ra sản phẩm và tiêu thụ xong Hiệu quả sử dụng chi phí đồng nghĩa với việc doanh nghiệp có thể mang lại bao nhiều đồng doanh thu hay bao nhiêu đồng lợi nhuận từ một đồng chi phí *) Sức sản xuất của chi phí Doanh thu Sức sản xuất của chi phí = Tổng chi phí Chỉ tiêu này phản ánh mỗi đồng chi phí mà doanh nghiệp bỏ ra thì sẽ thu về được bao nhiêu đồng doanh thu Sinh viên: Phạm Thị Hồng Thắm Lớp: QT1102N 16
Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng *) Sức sinh lời của chi phí Lợi nhuận Sức sinh lời của chi phí = Tổng chi phí Qua những phân tích trên đây, ta có thể hệ thống các chỉ tiêu cơ bản đánh giá hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp tại bảng 1.1 Bảng 1.1. Bảng hệ thống các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả sản xuất kinh doanh Chỉ tiêu Công thức tính Doanh thu a. Sức sản xuất của tài sản Tài sản bình quân Lợi nhuận b. Sức sinh lời của tài sản Tài sản bình quân c. Sức sản xuất của tài sản ngắn Doanh thu hạn Tài sản ngắn hạn bình quân 1. Hiệu quả a. Sức sinh lời của tài sản ngắn Lợi nhuận sử dụng tài hạn Tài sản ngắn hạn bình quân sản b. Sức sản xuất của tài sản dài Doanh thu hạn Tài sản dài hạn bình quân c. Sức sinh lời của tài sản dài Lợi nhuận hạn Tài sản dài hạn bình quân d. Sức sản xuất của tài sản cố Doanh thu định Tài sản cố định bình quân e. Sức sinh lời của tài sản cố Lợi nhuận định Tài sản cố định bình quân a. Sức sản xuất của vốn chủ sở Doanh thu 2. Hiệu quả hữu Vốn chủ sở hữu bình quân sử dụng vốn chủ sở hữu b. Sức sinh lời của vốn chủ sở Lợi nhuận hữu Vốn chủ sở hữu bình quân Doanh thu a. Sức sản xuất của lao động 3. Hiệu quả Tổng lao động sử dụng lao Lợi nhuận động b. Sức sinh lời của lao động Tổng lao động Doanh thu a. Sức sản xuất của chi phí 4. Hiệu quả Tổng chi phí sử dụng chi Lợi nhuận phí b. Sức sinh lời của chi phí Tổng chi phí Sinh viên: Phạm Thị Hồng Thắm Lớp: QT1102N 17
Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng 1.5. Các phƣơng pháp phân tích hoạt động kinh doanh 1.5.1. Phƣơng pháp so sánh - Là phương pháp lâu đời nhất và được áp dụng rộng rãi nhất. So sánh trong phân tích kinh tế là đối chiếu các chỉ tiêu, các hiện tượng kinh tế đã được lượng hóa có cùng một nội dung, một tính chất tương tự nhau. - Phương pháp so sánh có nhiều dạng: - So sánh các số liệu thực hiện với các số liệu định mức hay kế hoạch. - So sánh số liệu thực tế giữa các kỳ, các năm. - So sánh số liệu thực hiện với các thông số kỹ thuật - kinh tế trung bình hoặc tiên tiến. - So sánh số liệu của doanh nghiệp mình với số liệu của doanh nghiệp tương đương hoặc đối thủ cạnh tranh. - So sánh các thông số kỹ thuật - kinh tế của các phương án kinh tế khác. - Điều kiện so sánh phải đảm bảo thống nhất về nội dung kinh tế của chỉ tiêu, đảm bảo thông nhất về phương pháp tính các chỉ tiêu, thống nhất về đơn vị tính các chỉ tiêu về số lượng, thời gian, giá trị. - Khi so sánh mức đạt được trên các chỉ tiêu ở các đơn vị khác nhau ngoài các điều kiện trên đã nêu, cần đảm bảo điều kiện khác như cùng phương hướng kinh doanh và điều kiện kinh doanh tương tự nhau. - Trong phân tích có thể so sánh: Số tương đối, số tuyệt đối và số bình quân. Số tuyệt đối là số tập hợp trực tiếp từ các yếu tố cấu thành hiện tượng kinh tế được phản ánh, như: tổng giá trị sản xuất, tổng chi phí kinh doanh, tổng lợi nhuận Phân tích bằng số tuyệt đối cho thấy được khối lượng quy mô của hiện tượng kinh tế. Các số tuyệt đối được so sánh phải có cùng một nội phản ánh, cách tính toán xác định, phạm vi, kết cấu và đơn vị đo lường. Số tương đối là số biểu thị dưới dạng phần trăm số tỉ lệ hoặc hệ số. Số tương đối đánh giá được sự thay đổi kết cấu các hiện tượng kinh tế, đặc biệt cho phép liên kết các chỉ tiêu không tương đương để phân tích. Tuy nhiên, số tương đối không phản ánh được chất lượng bên trong cũng như qui mô của hiện tượng kinh tế. Sinh viên: Phạm Thị Hồng Thắm Lớp: QT1102N 18
Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng Số bình quân là số phản ánh mặt chung nhất của hiện tượng, bỏ qua sự phát triển không đồng đều của các bộ phận cấu thành hiện tượng kinh tế. Số bình quân có thể biểu thị dưới dạng số tuyệt đối (năng suất lao động bình quân, vốn lưu động bình quân ), cũng có thể biểu thị dưới dạng số tương đối (hệ số phí bình quân, hệ số doanh lợi ). Sử dụng số bình quân cho phép nhận định tổng quát về hoạt động kinh tế của doanh nghiệp, xây dựng các định mức kinh tế kỹ thuật. 1.5.2. Phƣơng pháp thay thế liên hoàn - Phương pháp thay thế liên hoàn là thay thế lần lượt số liệu gốc hoặc số liệu kế hoạch bằng số liệu thực tế của nhân tố ảnh hưởng tới một chỉ tiêu kinh tế được phân tích theo đúng logic quan hệ giữa các nhân tố. Phương pháp thay thế liên hoàn có thể áp dụng được khi mối quan hệ giữa các chỉ tiêu và giữa các nhân tố, các hiện tượng kinh tế có thể biểu thị bằng một hàm số. Thay thế liên hoàn thường được sử dụng để tính toán mức ảnh hưởng của các nhân tố tác động cùng một chỉ tiêu phân tích, nhân tố thay thế là nhân tố được tính mức ảnh hưởng, còn các nhân tố khác giữ nguyên, lúc đó so sánh mức chênh lệch hàm số giữa cái trước nó và cái đã được thay thế sẽ tính được mức ảnh hưởng của nhân tố được thay thế. - Điều kiện để áp dụng: Các nhân tố phải có sự liên hệ với nhau dưới dạng tích số. Giả sử chỉ tiêu A có mối quan hệ với 2 nhân tố và mối quan hệ đó được biểu hiện dưới dạng hàm số: A = f(X,Y) và A0 = f(X0,Y0) A1 = f(X1,Y1) Để tính toán ảnh hưởng của các nhân tố X, Y tới chỉ tiêu A, thay thế lần lượt X, Y. Lúc đó, giả sử thay thế nhân tố X trươc Y ta có: - Mức ảnh hưởng của nhân tố X đến chỉ tiêu A: x = f (X1,Y0) - f (X0,Y0) - Mức ảnh hưởng của nhân tố Y đến chỉ tiêu A: y = f (X1,Y1) - f (X1,Y0) Sinh viên: Phạm Thị Hồng Thắm Lớp: QT1102N 19
Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng Có thể bằng cách tương tự nếu ta thay thế nhân tố Y trước, nhân tố X sau, ta có: y = f (X0,Y1) - f (X0,Y0) x = f (X1,Y1) - f (X0,Y1) Như vậy, khi trình tự thay thế khác nhau, có thể thu được các kết quả khác nhau về mức ảnh hưởng của cùng một nhân tố tới cùng một chỉ tiêu. Đây là nhược điểm nổi bật của phương pháp này. Xác định trình tự thay thế liên hoàn hợp lý là một yêu cầu khi sử dụng phương pháp này. Trật tự thay thế liên hoàn thường quy định như sau: - Nhân tố số lượng thay thế trước, nhân tố chất lượng thay thế sau - Nhân tố ban đầu thay thế trước, nhân tố thứ phát thay thế sau 1.5.3. Phƣơng pháp liên hệ - Liên hệ cân đối: Đây là phương pháp mô tả và phân tích các hiện tượng kinh tế giữa chúng tồn tại mối quan hệ cân bằng hoặc cần phải tồn tại sự cân bằng. Cơ sở của phương pháp này là sự cân đối về lượng giữa 2 mặt của yếu tố và quá trình kinh doanh: Giữa tổng vốn và tổng nguồn vốn; giữa nguồn thu, huy động và tình hình sử dụng các quỹ, các quỹ, các loại vốn. Phương pháp liên hệ cân đối được sử dụng rộng rãi trong phân tích tài chính; phân tích sự vận động của hàng hóa, vật tư tự nhiên, xác định điểm hòa vốn; phân tích cán cân thương mại - Liên hệ trực tuyến: Là mối liên hệ theo một hướng xác định giữa các chỉ tiêu nhân tố với chỉ tiêu phân tích được xác định mức độ ảnh hưởng một cách trực tiếp, không cần thông qua một chỉ tiêu chung gian nào, như lợi nhuận với giá bán, giá thành - Liên hệ phi tuyến: Là mối liên hệ giữa các chỉ tiêu trong mức liên hệ không được xác định theo tỷ lệ chiều hướng liên hệ luôn biến đổi: Năng xuất thu hoạch với số năm kinh doanh của vườn cây lâu năm 1.5.4. Phƣơng pháp hồi quy tƣơng quan - Hồi quy tương quan là các phương pháp của toán học, được vận dụng trong phân tích kinh doanh để biểu hiện và đánh giá mối quan hệ tương quan giữa các chỉ tiêu kinh tế. Sinh viên: Phạm Thị Hồng Thắm Lớp: QT1102N 20
Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng - Phương pháp tương quan là quan sát mối liên hệ giữa một tiêu thức kết quả và một hoặc nhiều tiêu thức nguyên nhân nhưng ở dạng liên hệ thực. Còn hồi quy là phương pháp xác định độ biến thiên của tiêu thức kết quả theo sự biến thiên của tiêu thức nguyên nhân. Bởi vậy, hai phương pháp này có quan hệ chặt chẽ với nhau và có thể gọi tắt là phương pháp tương quan. Nếu quan sát đánh giá mối liên hệ giữa một tiêu thức kết quả và một tiêu thức nguyên nhân gọi là tương quan đơn. Nếu quan sát đánh giá mối liên hệ giữa một tiêu thức kết quả và nhiều tiêu thức nguyên nhân gọi là tương quan bội. 1.6. Biện pháp nâng cao hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh - Hiệu quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp chịu sự tác động tổng hợp của nhiều yếu tố, nhiều khâu cho nên muốn nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh phải giải quyết tổng hợp, đồng bộ nhiều vấn đề, bằng nhiều biện pháp tổng hợp như: * Thúc đẩy tiêu thụ sản phẩm, tăng doanh số bán ra. * Giảm chi phí, phân tích xem chi phí nào là bất hợp lý, tìm biện pháp cắt giảm chi phí hạ giá thành sản phẩm. * Cải tiến kỹ thuật, nâng cao trình độ lao động để góp phần nâng cao năng suất lao động. - Đi vào chi tiết từng chỉ tiêu hiệu quả, để nâng cao hiệu quả về một mặt nào đó tương ứng với chỉ tiêu hiệu quả nào đó ta lại có những biện pháp cụ thể khác nhau: 1.6.1. Quản lý và sử dụng tốt nguồn nhân lực của doanh nghiệp - Trong các nguồn lực đầu vào của quá trình sản xuất kinh doanh, yếu tố con người giữ một vai trò quyết định, khai thác và sử dụng tốt nguồn nhân lực trong sản xuất kinh doanh thể hiện qua các biện pháp sau: * Kiện toàn bộ máy tổ chức quản lý, thực hiện tinh giảm biên chế, sắp xếp lại sản xuất và lao động. * Bồi dưỡng, nâng cao trình độ tay nghề, trình độ nghiệp vụ cho cán bộ công nhân viên trong công ty, tận dụng thời gian làm việc bảo đảm thực hiện các định mức lao động. Sinh viên: Phạm Thị Hồng Thắm Lớp: QT1102N 21
Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng * Phát huy sáng kiến, cải tiến kỹ thuật, áp dụng kỹ thuật và công nghệ mới vào sản xuất. * Áp dụng chế độ thưởng phạt kịp thời nhằm động viên khuyến khích người lao động. 1.6.2. Sử dụng vốn một cách có hiệu quả - Vốn đầu tư luôn là nhân tố quan trọng đối với bất kỳ doanh nghiệp nào. Huy động và sử dụng vốn có hiệu quả là vấn đề lớn của mỗi doanh nghiệp. Thông thường có một số biện pháp sử dụng vốn có hiệu quả như sau: * Xây dựng cơ cấu vốn hợp lý, sử dụng vốn hợp lý và tiết kiệm trên tất cả các khâu của quá trình sản xuất (dự trữ, lưu thông). Tăng tốc độ chu chuyển vốn lưu động, giảm tối đa vốn thừa và không cần thiết. * Đối với tài sản cố định phải tận dụng hết thời gian và công suất của tài sản. Muốn vậy việc đầu tư xây dựng trên cơ cấu tài sản cố định hợp lý theo hướng tập trung vốn cho máy móc thiết bị, cho đổi mới công nghệ, thực hiện hiện đại hoá thiết bị và ứng dụng công nghệ tiên tiến. 1.6.3. Tăng doanh thu Doanh thu = giá bán x sản lượng tiêu thụ - Để tăng doanh thu cần tăng sản lượng sản phẩm tiêu thụ hoặc tăng giá bán. Muốn vậy, doanh nghiệp cần phải nâng cao chất lượng sản phẩm, tăng khả năng cạnh tranh của sản phẩm trên thị trường, mở rộng sản xuất kinh doanh, mở rộng mạng lưới tiêu thụ, có các chính sách marketing hợp lý. 1.6.4. Giảm chi phí - Chi phí, giá thành sản phẩm là chỉ tiêu quan trọng có tính chất tổng hợp phản ánh chất lượng của các hoạt động sản xuất kinh doanh. Doanh nghiệp có thể áp dụng biện pháp nhằm cắt giảm chi phí bằng cách sử dụng tối ưu các yếu tố đầu vào như: Tiết kiệm chi phí nguyên vật liệu: trong ngành sản xuất quạt điện chi phí nguyên vật liệu thuờng chiếm tỉ trọng lớn (trên 80%) trong tổng chi phí. Do đó tiết kiệm nguyên vật liệu phải được đặt lên hàng đầu trong cắt giảm chi phí. Sinh viên: Phạm Thị Hồng Thắm Lớp: QT1102N 22
Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng Biện pháp để tiết kiệm chi phí nguyên vật liệu có thể là: + Xây dựng kế hoach, định mức nguyên vật liệu một cách cụ thể, chi tiết và chính xác. + Áp dụng những thành tựu tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất kinh doanh. + Có kế hoạch cung ứng (đặt hàng, bảo quản, cấp phát) nguyên vật liệu cho sản xuất kinh doanh. + Thực hiện chế độ thưởng phạt bằng vật chất kết hợp giáo dục, hướng tính tự giác thực hành tiết kiệm cho con người Quản lý và sử dụng tiết kiệm lao động: Biện pháp này giúp doanh nghiệp giảm chi phí tiền công.Tạo điều kiện để người lao động phát huy năng lực chuyên môn, sức khoẻ, tài năng, nhiệt tình, trách nhiệm cao với công việc làm cho sức lao động sử dụng hợp lý và tiết kiệm nhằm tăng năng suất lao động trong kinh doanh. Dùng quỹ lương làm đòn bẩy để tăng năng suất lao động, làm giảm chi phí khấu hao tài sản cố định cho một đơn vị sản phẩm. Sinh viên: Phạm Thị Hồng Thắm Lớp: QT1102N 23
Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng CHƢƠNG 2 : THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG SẢN XUẤT KINH DOANH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN SƠN HẢI PHÕNG 2.1. Giới thiệu khái quát về Công ty Cổ phần Sơn Hải Phòng 2.1.1. Quá trình hình thành và phát triển của công ty Tên công ty: Công ty cổ phần Sơn Hải Phòng Tên giao dịch nước ngoài: Hai Phong paint joint stock company Tên viết tắt: HPP Trụ sở chính: Số 12 – Lạch Tray – Ngô Quyền – Hải Phòng Nhà máy: Số 21 – Đường 208 An Đồng – An Dương – Hải Phòng Số điện thoại: 031.3593681 – 3641121 – 3847003 Số fax: 031.3593680 Website: Quá trình hình thành và phát triển Công ty cổ phần Sơn Hải Phòng tiền thân là Xí nghiệp hoá chất sơn dầu được Uỷ ban hành chính thành phố Hải Phòng quyết định thành lập ngày 25/01/1960 theo hình thức Công tư hợp doanh bao gồm: Hãng sơn Phú Hà và các nhà tư sản và tiểu chủ gom tài sản, thiết bị thành lập Xí nghiệp. Là một trong bẩy xí nghiệp thành viên của Sở công nghiệp và Thủ công nghiệp Hải Phòng lúc bấy giờ. Năm 1989 Xí nghiệp sơn dầu đổi tên thành Nhà máy sơn Hải Phòng Năm 1993 Nhà máy sơn Hải Phòng được đổi tên thành Công ty Sơn Hải Phòng theo quyết định số 1938/QĐ-TCCQ của UBND thành phố Hải Phòng Năm 1994 Công ty đã vay vốn của Tổ chức SIDA để đầu tư dây chuyền sản xuất nhựa Alkyd của Cộng hoà liên bang Đức. Ngày 11/12/2002 UBND thành phố Hải Phòng có quyết định số 3107/QĐ- UB về việc tiến hành cổ phần hoá Công ty Sơn Hải Phòng. Trong năm 2003 Công ty đã hoàn thành phương án cổ phần hoá, tiến hành bán cổ phần và đại hội cổ đông thành lập. Sinh viên: Phạm Thị Hồng Thắm Lớp: QT1102N 24
Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng Ngày 26/12/2003 UBND thành phố có quyết định số 3419/QĐ-UB về việc chuyển Công ty Sơn Hải Phòng thành Công ty cổ phần Sơn Hải Phòng. Căn cứ Đại hội cổ đông thành lập và quyết định 3419/QĐ-UB của UBND thành phố Hải Phòng, Công ty cổ phần Sơn Hải Phòng chính thức đi vào hoạt động từ ngày 02/01/2004 theo Luật doanh nghiệp. Từ năm 2004 đến nay Công ty luôn phát triển với sự tăng trưởng 15 - 20% /năm. Kết quả SXKD của Công ty năm sau cao hơn năm trước, có thể so sánh tỷ suất lợi nhuận trên vốn bình quân 3 năm trước cổ phần hoá chỉ đạt 10,19% nhưng 3 năm sau cổ phần hoá đã đạt 44,7%, nộp ngân sách tăng gấp đôi và thu nhập của người lao động tăng gấp 2,3 lần so với trước. 2.1.2. Chức năng và nhiệm vụ của công ty Sản xuất và kinh doanh sơn các loại; Kinh doanh vật tư, thiết bị, hoá chất thông thường; Dịch vụ thương mại, dịch vụ xuất nhập khẩu và dịch vụ khác. 2.1.3. Cơ cấu tổ chức của công ty Sinh viên: Phạm Thị Hồng Thắm Lớp: QT1102N 25
Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng Sơ đồ 2.1. SƠ ĐỒ TỔ CHỨC BỘ MÁY QUẢN LÝ CỦA CÔNG TY Tổng Giám Đốc Phó Tổng Giám Đốc Sản xuất và nội chính Phòng Phòng Px Px Phòng Phòng Phòng Phòng Phòng Marke Kinh Cơ Sản Kế Tổ Kế Kỹ Đảm ting doanh điện xuất hoạch chức hoạch thuật bảo & Tiêu Bao bì Sơn Tài vụ Hành Vật tư TT Chất DVKT thụ Sửa Nhựa chính thực lượng chữa nghiệm ( QA ) Mối quan hệ chỉ đạo,chỉ đạo tác nghiệp Mối quan hệ hỗ trợ theo chức năng giữa các đơn vị Cơ cấu tổ chức thể hiện cách thức quản lý của công ty trong đó các hoạt động của tổ chức được phân công giữa các phân hệ, bộ phận và cá nhân. Nó xác định rõ mối quan hệ tương quan giữa các hoại động cụ thể, những nhiệm vụ, quyền hạn và Sinh viên: Phạm Thị Hồng Thắm Lớp: QT1102N 26
Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng trách nhiệm gắn liền với cá nhân, bộ phận, phân hệ của tổ chức và các mối quan hệ quyền lực bên trong tổ chức. Chính vì vậy, để phát huy tối đa năng lực cán bộ nhân viên và nâng cao năng suất lao động công ty cổ phần Sơn Hải Phòng đã chọn cơ cấu tổ chức bộ máy hoạt động theo mô hình trực tuyến – chức năng. Như vậy có thể thấy ưu điểm lớn nhất của cơ cấu tổ chức trong công ty là mỗi bộ phận, mỗi phòng ban trong Công ty đều có sự hỗ trợ, tương tác và kết hợp tương đối hoàn chỉnh. Với bọ máy này, công ty tập trung được năng lực giải quyết các vấn đề và có điều kiện chuyên môn hóa sâu, khắc phục hiện tượng chi huy chồng chéo, công việc được phân bổ một cách hợp lý cho các bộ phận phòng ban và cá nhân. Tuy nhiên cơ cấu này vẫn tồn tại những hạn chế: _ Thường dẫn đến mâu thuẫn giữa các bộ phận, phòng ban khi dề ra chỉ tiêu và chiến lược. _ Chuyên môn hóa quá mức và tạo ra cách nhìn quá hạn hẹp ở các cán bộ quản trị. _ Thiếu sự phối hợp hành động giữa các phòng ban chức năng. Chức năng nhiệm vụ của từng bộ phận: Tổng Giám Đốc: + Xây dựng và công bố chính sách chất lượng, phê duyệt các mục tiêu chất lượng. + Điều hành các cuộc họp xem xét của lãnh đạo đối với hệ thống chất lượng theo định kỳ. + Cung cấp nguồn lực cần thiết để xây dựng , áp dụng và duy trì hệ thống chất lượng của công ty. + Xây dựng chiến lược, mục tiêu phát triển của công ty .Chỉ đạo, điều hành công ty thực hiện chiến lược đề ra. + Phân công trách nhiệm cho các trưởng đơn vị, ủy quyền chỉ đạo điều hành cho các phó giám đốc trong các hoạt động sản xuất kỹ thuật, nghiên cứu phát triển trực tiếp chỉ đạo cho các hoạt động kế hoạch vật tư, tiêu thụ, dịch vụ kỹ thuật, tổ chức nhân sự và tài vụ, ủy quyền chỉ đạo khi vắng mặt. Sinh viên: Phạm Thị Hồng Thắm Lớp: QT1102N 27
Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng + Phê duyệt các hợp đồng kinh tế, các quyết định về nhân sự, các kế hoạch đào tạo cán bộ công nhân viên, các cam kết về chất lượng. + Chủ tịch hội đồng đánh giá năng lực các nhà thầu phụ. + Phê duyệt các chương trình cải tiến chất lượng, dự án phát triển công ty. Phó Tổng Giám Đốc: + Chỉ đạo các phân xưởng triển khai sản xuất theo kế hoạch. + Chỉ đạo và phê duyệt các định mức lao động. + Chịu trách nhiệm chỉ đạo về công tác an toàn lao động, phòng cháy, chữa cháy, bảo vệ môi trường, phòng chống lũ lụt + Ký các văn bản thuộc phạm vi được phân công về sản xuất và nội chính. + Ra lệnh đình chỉ sản xuất trong trường hợp không đảm bảo an toàn về ngườivà thiết bị. + Chỉ đạo công việc khi giám đốc đi công tác. + ChØ ®¹o c«ng t¸c kü thuËt + X©y dùng thñ tôc, xem xÐt hîp ®ång tiªu thô s¶n phÈm, dÞch vô s¶n phÈm. + LËp kÕ ho¹ch tiÕp thÞ nghiªn cøu ph¸t triÓn thÞ trêng tiªu thô s¶n phÈm vµ kÕ ho¹ch dÞch vô kü thuËt hµng th¸ng cho c«ng ty. + CËp nhËt xö lý c¸c d÷ liÖu thÞ trêng, kh¸ch hµng kÕt hîp víi tiªu thô, lªn nhu cÇu göi c¸c phßng cã liªn quan như: KÕ ho¹ch, kü thuËt, ®¶m b¶o chÊt lượng. + TiÕp nhËn mäi yªu cÇu phôc vô kh¸ch hµng, tæ chøc thùc hiÖn b¸n hµng tho¶ m·n mäi nhu cÇu cña kh¸ch hµng vÒ s¶n phÈm s¬n (kÓ c¶ xuÊt khÈu). + Tæ chøc nghiªn cøu khai th¸c më réng thÞ trêng, thÞ trêng c¹nh tranh , tho¶ m·n mäi nhu cÇu cña kh¸ch hµng trong nưíc vµ ®Ò xuÊt víi gi¸m ®èc chiÕn lược ph¸t triÓn thÞ trường. + Tæ chøc thùc hiÖn dÞch vô t vÊn kü thuËt sau b¸n hµng. Theo dâi hÖ thèng kh¸ch hµng ®· ®ược phôc vô thêng xuyªn vµ ®Þnh kú. §¸nh gi¸ chÊt lîng s¶n phÈm cña c«ng ty sau khi b¸n vµ ®Ò xuÊt víi c«ng ty c¸c gi¶i ph¸p c¶i tiÕn s¶n phÈm. + Quản lý, duy trì, thực hiện kiểm soát tài liệu, hồ sơ chất lượng thuộc phạm vi sử dụng. Sinh viên: Phạm Thị Hồng Thắm Lớp: QT1102N 28
Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng + Biªn so¹n vµ c¶i tiÕn thêng xuyªn hÖ thèng tµi liÖu phôc vô ®Çy ®ñ cho c«ng viÖc b¸n hµng, dÞch vô t vÊn kü thuËt, ®µo t¹o dÞch vô kü thuËt, híng dÉn gi¸m s¸t kü thuËt thi c«ng, héi th¶o, héi chî triÓn l·m, qu¶ng c¸o ®Ó tiÕp thÞ s¶n phÈm. + Tham mưu cho giám đốc về chiến lược phát triển thị trường, thị phần, kiến nghị với các bộ phận liên quan giải quyết cho phù hợp. + Qu¶n lý trùc tiÕp c¸c chi nh¸nh vµ ®¹i diÖn. + Qu¶n lý vµ b¶o qu¶n s¶n phÈm trong vËn chuyÓn, lưu kho, qu¶n lý phương tiÖn vËn chuyÓn. Chức năng các phòng ban nghiệp vụ - Phòng kinh doanh : Tham mưu và giúp phó giám đốc xây dựng chiến lược SXKD, tổ chức kinh doanh của các sản phảm của các đơn vị.Tạo nguồn hàng, điều hành các khâu xuất nhập khẩu hàng hóa , vận chuyển hàng hóa đến các cửa hàng đại lí , khách hàng, quản lí hàng xuất nhập khẩu , hóa đơn chứng từ, hệ thống theo dõi, báo cáo Tổ chức hoạt động tốt hoạt động marketing để duy trì và mở rộng thị trường, đa dạng hóa hình thức dịch vụ, tăng hiệu quả kinh doanh. - Phßng KÕ to¸n tµi vô : H¹ch to¸n, thèng kª c¸c ho¹t ®éng SXKD theo quy ®Þnh cña Nhµ n•íc. Ph©n tÝch c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. Th•êng xuyªn cung cÊp cho Gi¸m ®èc t×nh h×nh tµi chÝnh, nguån vèn, hiÖu qu¶ sö dông vèn. LËp kÕ ho¹ch vÒ vèn vµ t¹o vèn cho c¸c ho¹t ®éng SXKD cña C«ng ty. - C¸c ph©n x•ëng : Tæ chøc s¶n xuÊt theo kÕ ho¹ch cña C«ng ty, khai th¸c cã hiÖu qu¶ c¬ së vËt chÊt kü thuËt hiÖn cã, nguån nh©n lùc ®•îc giao ®Ó s¶n xuÊt ®ñ mÆt hµng cho C«ng ty theo ®Þnh møc vËt t• quy ®Þnh, ®¶m b¶o chÊt l•îng, an toµn cho ng•êi lao ®éng, n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt. - Phßng tæ chøc HC : Tham m•u, gióp viÖc cho Gi¸m ®èc vÒ c«ng t¸c s¾p xÕp bè trÝ CBCNV ®¸p øng yªu cÇu SXKD ®Ò ra. X©y dùng c¬ chÕ tr¶ l•¬ng hîp lý víi môc ®Ých khuyÕn khÝch ng•êi lao ®éng vµ qu¶n lý kiÓm tra xö lý nh÷ng tr•êng hîp bÊt hîp lý, cã kÕ ho¹ch ®µo t¹o n©ng cao chÊt l•îng lao ®éng, ch¨m sãc søc khoÎ vµ an toµn lao ®éng. Sinh viên: Phạm Thị Hồng Thắm Lớp: QT1102N 29
Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng - Phßng kü thuËt : Tham m•u, gióp viÖc cho Gi¸m ®èc vÒ viÖc x©y dùng c¸c kÕ ho¹ch khoa häc kü thuËt vµ m«i tr•êng, x©y dùng vµ qu¶n lý ®Þnh møc vËt t•, qu¶n lý tèt c«ng nghÖ s¶n xuÊt vµ c«ng t¸c thiÕt bÞ. §a d¹ng hãa s¶n phÈm, c¶i tiÕn chÊt l•îng vµ mÉu m· s¶n phÈm phï hîp víi viÖc vËn chuyÓn vµ së thÝch ng•êi tiªu dïng. Duy tr× chÊt l•îng s¶n phÈm æn ®Þnh, gi¶m tû lÖ phÕ phÈm vµ tiªu hao nguyªn nhiªn vËt liÖu. §Ò xuÊt víi Gi¸m ®èc vÒ viÖc triÓn khai c¸c kÕ ho¹ch ®Çu t• XDCB nh»m kh«ng ngõng n©ng cao n¨ng lùc vµ ph©n cÊp s¶n phÈm, c¶i thiÖn m«i tr•êng lµm viÖc. 2.1.4. Hoạt động sản xuất, kinh doanh của Công ty Cổ phần Sơn Hải Phòng 2.1.4.1. Sản phẩm Công ty Cổ phần Sơn Hải Phòng là doanh nghiệp sản xuất các loại sơn. Sản phẩm của Công ty phục vụ cho nhu cầu tiêu dùng sinh hoạt và sản xuất. Trong suốt quá trình phát triển, sản phẩm đã có nhiều thay đổi nhằm đáp ứng tốt hơn nhu cầu ngày càng cao của thị trường. Nhờ áp dụng tiến bộ KHKT và sự cố gắng của tập thể cán bộ công nhân viên, Công ty không ngừng đưa ra thị trường những sản phẩm mới với chất lượng, kiểu dáng, mẫu mã ngày càng cao. Sản phẩm của công ty: 4 sản phẩm chính _ Sơn tàu biển: Sơn tàu biển là sản phẩm mũi nhọn của Công ty CP Sơn Hải Phòng trên cơ sở liên doanh với hãng Chugoku Marine Paints (CMP) - Nhật Bản - 1 trong 3 hãng sơn hàng đầu thế giới trong lĩnh vực này. Hiện nay, Công ty CP Sơn Tàu Biển là nhà cung cấp hàng đầu về sơn tàu biển, chiếm hơn 70% thị trường sơn tàu biển và công trình biển tại Việt Nam. _ Sơn bảo vệ chống ăn mòn công trình công nghiệp: Sản phẩm sơn công nghiệp sản xuất theo công nghệ tiên tiến của hãng CMP - Nhật Bản. Trong những năm qua, sản phẩm sơn công nghiệp đã phục vụ hầu hết các công trình trọng điểm của đất nước như: Sơn cho các dự án nhà máy công nghiệp: xi măng, nhiệt điện, thuỷ điện, điện gió, giấy, hoá chất, cán thép, lọc dầu Sơn cho các hệ thống bồn bể của tổng kho xăng dầu, khí hoả lỏng. Sinh viên: Phạm Thị Hồng Thắm Lớp: QT1102N 30
Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng Sơn cho các dự án giao thông: cầu thép, cầu đường sắt, toa xe, sân bay Sơn container. _ Sơn tấm lợp: _ Sơn trang trí 2.1.4.2. Hạng mục công trình Trong suốt trọng đường phát triển của mình, công ty cổ phần Sơn Hải Phòng đã tham gia nhiều hạng mục công trình lớn nhỏ.Bảng 1 dưới đây sẽ tổng kết một số công trình mà công ty đã tham gia trong những năm gần đây. Bảng 2.1 Một số công trình mà công ty tham gia trong những năm gần đây: THỜI LOẠI TÊN DỰ ÁN ĐẦU TƢ NHÀ THẦU TRỌNG TẢI GIAN MV TÀU CONTAINER VINALINES ĐÓNG TÀU HẠ LONG 1.800 2010 MV HL15 VINALINES ĐÓNG TÀU HẠ LONG 12500 2010 MT FSO-5 PTSC NASICO 150000 2009 MV F56 NT01 IHI NAM TRIỆU 56000 2009 MV VINASHIP GOLD VINASHIP HẠ LONG 12500 2008 MV LASH SONG GIANH VINASHIN NAM TRIỆU 10900 2008 MV UNICORN LOGGER NHẬT BẢN HẠ LONG 8700 2008 MV DIAMOND FALCON FALCON BẠCH ĐẰNG 22500 2007 MV GOLDEN FALCON FALCON BẠCH ĐẰNG 22500 2006 MV VINASHIN BAY VINASHIN HẠ LONG 20000 2007 MV VINASHIN SUN VINASHIN HẠ LONG 11500 2003 MV VINASHIN STAR VINASHIN HẠ LONG 11500 2004 MV BIZEN NHẬT BẢN HẠ LONG 8700 2007 MV BINGO NHẬT BẢN HẠ LONG 8700 2007 MV KAIKI WISDOM LINES BẾN KỀN 8700 2007 MV ARIKUN WISDOM LINES BẾN KIỀN 8700 2007 MV UNICORN BRAVO WISDOM LINES BẾN KIỀN 8700 2006 MV ĐÔNG BA ĐÔNG ĐÔ PHÀ RỪNG 6500 2006 MV LAN HẠ VOSCO HẠ LONG 12500 2005 MV NGỌC SƠN NOSCO BẾN KIỀN 6800 2005 MV VINALINES UNITY VINALINES BẠCH ĐẰNG 22500 2008 MV TÂY SƠN 1 VINALINES HẠ LONG 12500 2005 MV TÂY SƠN 3 VINALINES HẠ LONG 12500 2006 MV SEA DREAM HẢI ÂU HẠ LONG 12500 2007 MV HL 15 VINALINES HẠ LONG 12500 2009 MV 1800 TEU VINALINES HẠ LONG 1800 TEU 2009 MV VINASHIN ORIENT VINASHIN BẾN KIỀN 600 TEU 2005 ( Nguồn : Phòng kỹ thuật) Sinh viên: Phạm Thị Hồng Thắm Lớp: QT1102N 31
Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng 2.1.4.3. Công nghệ sản xuất của công ty. Năm 1996, Công ty nhận thấy cần phải đi tắt đón đầu, cải tiến và đổi mới công nghệ thông qua con đường mua bí quyết công nghệ. Theo định hướng chiến lược này, chúng tôi đã rất thành công trong việc mua và chuyển giao công nghệ sản xuất sơn tàu biển từ hãng Chugoku Marine Paints, Nhật Bản (CMP), một trong 3 hãng sơn tàu biển hàng đầu thế giới. Đến nay, Sơn Hải Phòng đã mở rộng dây chuyền sản xuất sơn tàu biển cao cấp với công suất lên 10.000 tấn/năm; dây chuyền sản xuất sơn tấm lợp nâng công suất lên 15.000 tấn/năm và đầu tư thêm các trang thiết bị hiện đại nhất. Hiện nay Công ty có trên 200 loại sản phẩm. Trong đó, có 60% là sản phẩm sơn cao cấp phục vụ cho ngành tàu biển và công nghiệp. Từ năm 1990 Công ty đã thành lập phòng thử nghiệm, đến năm 2006 nâng cấp phòng thử nghiệm thành Trung tâm R&D với tổng kinh phí đầu tư và nâng cấp mở rộng tới hàng chục tỉ đồng. (Trung tâm có diện tích 800m2 với 12 phòng chức năng được trang bị các thiết bị hiện đại). Nhiệm vụ của Trung tâm khá đa dạng: Vừa tìm tòi, nghiên cứu các xu hướng phát triển công nghệ, lựa chọn công nghệ cho phù hợp; vừa tìm cách phát huy tính năng của các bí quyết, công nghệ được chuyển giao cho phù hợp với điều kiện sản xuất thực tế và tự nghiên cứu đưa ra các bí quyết, công nghệ và sản phẩm mới của chính mình. Mỗi năm, ngoài việc phối hợp với Sở KH&CN Hải Phòng thực hiện hàng chục đề tài nghiên cứu cấp sở, Công ty cũng kết hợp với rất nhiều viện nghiên cứu như Viện KH&CN Việt Nam, Viện Kỹ thuật Nhiệt đới, Viện KH&CN Giao thông Vận tải , đưa các ứng dụng công nghệ vào thực tiễn sản xuất. Quy trình sản xuất quạt là một quy trình tổng hợp, khép kín bao gồm các bộ phận sau: 2.1.4.4. Đặc điểm thị trường 2.1.4.4.1. Thị trường và khách hàng Trong nền kinh tế thị trường với nhiều đối thủ cạnh tranh như ngày nay, vấn đề thị phần ngày càng trở nên quan trọng. Nhận thức được điều này, Công Sinh viên: Phạm Thị Hồng Thắm Lớp: QT1102N 32
Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng ty Cổ phần Sơn Hải Phòng trong những năm gần đây đã chú trọng công tác Marketing, nhờ đó mà thị trường của Công ty đã được mở rộng, không còn bị bó hẹp trong thị trường nội tỉnh. Hiện nay, công ty cổ phần sơn Hải Phòng là nhà sản xuất, cung cấp và dịch vụ sơn có uy tín hàng đầu Việt Nam. C«ng ty nghiªn cøu nhu cÇu vµ dùa vµo môc ®Ých mua ®Ó ph©n chia nh÷ng lo¹i kh¸ch hµng như sau: - Lo¹i 1: Kh¸ch hµng mua s¬n tµu biÓn, c«ng tr×nh biÓn: thưêng lµ c¸c c«ng ty lín cña Nhµ nước hoÆc c¸c c«ng ty nưíc ngoµi. Mét sè c«ng ty lµ kh¸ch hµng trung thµnh víi c«ng ty như: c¸c C«ng ty vËn t¶i biÓn, Nhµ m¸y ®ãng tµu B¹ch §»ng, Nhµ m¸y söa ch÷a tµu biÓn Phµ Rõng - Lo¹i 2: Kh¸ch hµng mua s¬n c«ng nghiÖp lµ c¸c c¬ së s¶n xuÊt cña Nhµ nước hoÆc tư nh©n như khu c«ng nghiÖp, nhµ m¸y, xÝ nghiÖp - Lo¹i 3: Kh¸ch hµng mua s¬n x©y dùng: Sö dông cho c¸c c«ng tr×nh x©y dùng lín nhá. - Lo¹i 4: Kh¸ch hµng mua s¬n d©n dông: thưêng lµ c¸c c¸ nh©n phôc vô nhu cÇu thường nhËt. - Lo¹i 5: Kh¸ch hµng mua s¬n giao th«ng: chñ yÕu lµ Nhµ nước. HiÖn nay kh¸ch hµng lo¹i 1 lµ kh¸ch hµng quan träng nhÊt vµ träng ®iÓm nhÊt ®èi víi c«ng ty, v× vËy c«ng ty cè g¾ng phôc vô tèt kh¸ch hµng lo¹i nµy. Cßn c¸c lo¹i kh¸ch hµng kh¸c ®ược xÕp ngang hµng nhau, ®ược chó ý ®¸p øng ë møc ®é cao và xu hưíng sÏ ®ược n©ng cao chÊt lượng ®Ó c¹nh tranh víi c¸c h·ng kh¸c. 2.1.4.4.2. Thị phần Doanh thu của doanh nghiệp Sức sản xuất của lao động = Doanh thu của thị trường Hiện nay sản phẩm sơn tàu biển và công trình biển của công ty chiếm 70% thị phần cả nước, bột giặt vì dân tiêu thụ ở 64 tỉnh, thành phố chiếm tỷ trọng 13%, sơn giao thông chiếm tỷ trọng 75% thị phần. Sản phẩm sơn tàu biển của Công ty Cổ phần Sơn Hải Phòng luôn chiếm ưu thế trên thị trường Hải phòng và là sự lựa chọn hàng đầu của người tiêu dùng Hải Phòng. Sinh viên: Phạm Thị Hồng Thắm Lớp: QT1102N 33
Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng 2.1.4.5.Tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty Công ty Cổ phần Sơn Hải Phòng là doanh nghiệp chuyên sản xuất kinh doanh các loại sơn. Sản phẩm chủ yếu của doanh nghiệp là: sơn tàu biển, sơn công nghiệp, sơn tấm lợp, sơn trang trí Trước khi đi vào phân tích hiệu quả kinh doanh của Công ty, ta xem xét bảng Báo cáo kết quả kinh doanh và bảng Cân đối kế toán trong năm vừa qua. Sinh viên: Phạm Thị Hồng Thắm Lớp: QT1102N 34
Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng Bảng 2.2. Bảng báo cáo kết quả kinh doanh năm 2009, năm 2010 Chênh lệch Chỉ tiêu Năm 2010 Năm 2009 Tuyệt đối % 1.Doanh thu bán 343,418,291,076 387,326,193.016 (43,907,901,940) (11.34) hàng và cung cấp dịch vụ. 2.Các khoản giảm 471,238,688 925,725,524 (454,486,836) (49.10) trừ doanh thu. 3.Doanh thu thuần 342,947,052,388 386,400,467,492 (43,453,415,104) (11.25) về bán hàng và cung cấp dịch vụ. 4.Giá vốn hàng bán. 231,709,271,954 300,009,813,783 (68,300,541,829) (22.77) 5.Lợi nhuận gộp về 111,237,780,434 86.390,653,709 24,847,126,725 28.76 bán hàng và cung cấp dịch vụ. 6.Doanh thu từ hoạt 4,168,404,229 2,415,072,875 1,753,331,354 72.60 động tài chính 7.Chi phí tài chính 20,496,046,604 24,387,456,235 (3,891,409,631) (15.96) Trong đó: Lãi vay 10,425,191,867 18,084,808,357 (7,659,616,490) (42.35) 8.Chi phí bán hàng 25,172,174,018 26,456,031,093 (1,283,857,075) (4.85) 9.Chi phí quản lý 26,982,231,203 10,965,096,356 16,017,134,847 146.07 doanh nghiệp 10.Lợi nhuận thuần 42,755,732,838 26.997,142,900 15,758,589,938 58.37 từ hoạt động kinh doanh 11.Thu nhập khác 3,830,185,093 780,080,841 3,050,104,252 391.00 12.Chi phí khác 274,337,648 38.385,422 236,052,226 616.56 13.Lợi nhuận khác 3,555,487,445 741,795,419 2,813,692,026 379.31 14.Tổng lợi nhuận 46,311,580,283 27,738,938,319 18,572,641,964 66.96 kế toán trước thuế 15.Chi phí thuế thu 4,518,678,976 1,919,620,924 2,599,058,052 135.39 nhập doanh nghiệp hiện hành 16.Chi phí thuế thu 316,482,998 (256.614.223) 573,097,221 223.33 nhập doanh nghiệp hoãn lại 17.Lợi nhuận sau 41,476,418,308 26,075,931,618 15,400,486,690 59.06 thuế thu nhập doanh nghiệp hoàn lại. 18.Lãi cơ bản trên cổ 7,702 4,920 2,782 56.54 phiếu (*) ( Nguồn : Theo số liệu phòng Tài chính – Kế toán ) Sinh viên: Phạm Thị Hồng Thắm Lớp: QT1102N 35
Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng Nhận xét: Năm 2010 công ty đã hoạt động SXKD có hiệu quả.Tuy doanh thu thuần năm 2010 giảm 11,25% so với năm 2009,nhưng lợi nhuận thuần tăng 58,37%.Vì vậy lợi nhuận trước thuế của doanh nghiệp cũng tăng lên 66,96% ứng với tăng 18,572,641,964 đồng.Và doanh nghiệp đã nộp 4,518,678,976 đồng tiền thuế thu nhập (tăng 2,599,058,052 đồng).Như vậy trong thời kỳ kinh tế khó khăn nhưng doanh nghiệp đã có lãi và nộp thuế đầy đủ cho Nhà Nước. Tình hình tài chính của Công ty trong năm 2009, năm 2010 Bảng 2.3. Bảng cân đối kế toán năm 2009,năm 2010 Chênh lệch TÀI SẢN Năm 2010 Năm 2009 Tuyệt đối % A. Tài sản 178,089,605,200 167,920,858,032 10,168,747,168 6.06 ngắn hạn Tiền và các 5,339,001,970 8,449,325,058 (3,110,323,088) (36.81) khoản tương đương tiền Các khoản đầu - - - - tư tài chính ngắn hạn Các khoản phải 92,869,060,073 74,966,211,825 17,902,848,248 23.88 thu 1.Phải thu 88.666.076.479 71.149.900.877 17.516.175.602 24,62 khách hàng 2.Trả trước cho người bán 372.900.866 3.925.937.393 (3.553.036.527) (90,5) 3.Các khoản phải thu khác 20.958.085.143 380.891.508 4.Dự phòng 20.577.193.635 5.402,38 phải thu NH (17.128.002.415) (490.517.953) (16.637.484.462) 3.391,82 khó đòi Sinh viên: Phạm Thị Hồng Thắm Lớp: QT1102N 36
Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng Hàng tồn kho 79,102,437,059 84,133,450,616 (5,031,013,557) (5.98) Tài sản ngắn 779,106,098 371,870,533 407,235,565 109.51 hạn khác B.Tài sản dài 88,967,477,543 85,318,997,533 3,648,480,010 4.28 hạn Các khoản phải - - - - thu dài hạn Tài sản cố định 45,416,177,509 54,545,040,410 (9,128,862,901) (16.74) - Nguyên giá 72,583,092,080 75,159,607,025 (2,576,514,945) (3.43) - Giá trị hao (30,586,594,119) (24,098,867,799) (6,487,726,320) 26.92 mòn lũy kế (*) Bất động sản - - - - đầu tư Các khoản đầu 43,229,704,000 29,813,136,000 13,416,568,000 45.00 tư tài chính dài hạn Tài sản dài hạn 321,596,034 960,821,123 (639,225,089) (66.53) khác Tổng cộng tài 267,057,082,743 253,239,855,565 13,817,227,178 5.46 sản NGUỒN VỐN A.Nợ phải trả 161,294,756,672 181,107,995,883 (19,813,239,211) (10.94) Nợ ngắn hạn 142,313,061,289 155,901,164,866 (13,588,103,577) (8.72) Nợ dài hạn 17,981,695,383 25,146,831,017 (7,165,135,634) (28049) B.Nguồn vốn 105,762,326,071 72,131,859,682 33,630,466,389 46.62 chủ sở hữu Vốn chủ sở hữu 102,307,515,019 71,527,048,886 30,780,466,133 43.03 Nguồn kinh phí 3,454,811,052 604,810,796 2,850,000,256 471.22 và quỹ khác Tổng cộng 267,057,082,743 253,239,855,565 13,817,227,178 5.46 nguồn vốn ( Nguồn : Theo số liệu phòng Tài chính – Kế toán ) Sinh viên: Phạm Thị Hồng Thắm Lớp: QT1102N 37
Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng Nhận xét: Qua bảng Cân đối kế toán của Công ty trong 2 năm qua ta thấy: * Về tổng tài sản: Tổng tài sản của Công ty cuối kỳ tăng so với đầu kỳ: 267,057,082,743- 253,239,855,565= 13,817,227,178 đồng Như vậy tổng tài sản cuối năm so với đầu năm tăng: 13,817,227,178 đồng, tương ứng với tỉ lệ 5,46 %, điều này cho thấy Công ty đã huy động vốn, tăng quy mô sản xuất, cụ thể là: - Đối với Tài sản ngắn hạn: tăng 10,168,747,168 đồng, tương đương với 6,06 %, do biến động của các chỉ tiêu sau: + Do khoản phải thu tăng: 92,869,060,073 - 74,966,211,825 = 17,902,848,248 đồng + Do tài sản ngắn hạn khác tăng: 779,106,098- 371,870,533 = 407,235,565 đồng - Đối với tài sản dài hạn: tăng 3,648,480,010 đồng tương đương với 4,28 % Như vậy, trong năm qua, các khoản phải thu của Công ty tăng, chứng tỏ Công ty chưa kiểm soát công nợ tốt. Đối với tài sản dài hạn, trong năm qua tăng chủ yếu là Công ty đầu tư mua sắm thêm một số trang thiết bị để phục vụ cho quá trình sản xuất. * Về tổng nguồn vốn: Tổng nguồn vốn của Công ty tăng: 267,057,082,743 - 253,239,855,565 = 13,817,227,178 đồng, tương đương với 5,46 %, nguyên nhân tăng là do: Vốn chủ tăng: 105,762,326,071- 72,131,859,682= 33,630,466,389đồng Như vậy, nguồn vốn chủ sở hữu tăng chứng tỏ nguồn vốn của Công ty được bảo toàn và phát triển tốt nguồn vốn. Với mô hình cổ phần, với kinh nghiệm lãnh đạo của đội ngũ quản lý như hiện tại thì chắc chắn sẽ thu hút được nhiều nguồn vốn đầu tư hơn. Sinh viên: Phạm Thị Hồng Thắm Lớp: QT1102N 38
Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng 2.2. Phân tích hiệu quả sản xuất kinh doanh của Công ty Cổ phần Sơn Hải Phòng 2.2.1. Phân tích hiệu quả sử dụng tài sản 2.2.1.1. Tài sản của công ty Theo chuẩn mực kế toán Việt Nam số 01 “Chuẩn mực chung”: Tài sản là nguồn lực do doanh nghiệp kiểm soát và có thể thu được lợi ích kinh tế trong tương lai. Cơ cấu tài sản tại thời điểm cuối năm 2009 và 2010 của Công ty như sau: Bảng 2.4 Tài sản của công ty Chênh lệch TÀI SẢN Năm 2010 Năm 2009 Tuyệt đối % A. Tài sản ngắn hạn 178,089,605,200 167,920,858,032 10,168,747,168 6.06 Tiền và các khoản tương 5,339,001,970 8,449,325,058 (3,110,323,088) (36.81) đương tiền Các khoản đầu tư tài - - - - chính ngắn hạn Các khoản phải thu 92,869,060,073 74,966,211,825 17,902,848,248 23.88 Hàng tồn kho 79,102,437,059 84,133,450,616 (5,031,013,557) (5.98) Tài sản ngắn hạn khác 779,106,098 371,870,533 407,235,565 109.51 B.Tài sản dài hạn 88,967,477,543 85,318,997,533 3,648,480,010 4.28 Các khoản phải thu dài - - - - hạn Tài sản cố định 45,416,177,509 54,545,040,410 (9,128,862,901) (16.74) - Nguyên giá 72,583,092,080 75,159,607,025 (2,576,514,945) (3.43) - Giá trị hao mòn lũy kế (30,586,594,119) (24,098,867,799) (6,487,726,320) 26.92 (*) Bất động sản đầu tư - - - - Các khoản đầu tư tài 43,229,704,000 29,813,136,000 13,416,568,000 45.00 chính dài hạn Tài sản dài hạn khác 321,596,034 960,821,123 (639,225,089) (66.53) Tổng cộng tài sản 267,057,082,743 253,239,855,565 13,817,227,178 5.46 Sinh viên: Phạm Thị Hồng Thắm Lớp: QT1102N 39
Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng Qua bảng trên ta thấy : Tổng tài sản của công ty chủ yếu là tài sản ngắn hạn khác.tài sản ngắn hạn khác của công ty chiếm tỷ trọng nhiều nhất trong tổng tài sản. Kết luận: Sau khi tìm hiểu từng khoản mục trong tổng tài sản ta có được cơ cấu tài sản của Công ty như sau: Bảng 2.5 Bảng cơ cấu tổng tài sản Năm 2010 Năm 2009 Chỉ tiêu Giá trị Tỷ trọng Giá trị Tỷ trọng Tài sản ngắn hạn 178,089,605,200 66,7% 167,920,858,032 66,3% Tài sản dài hạn 88,967,477,543 33,3% 85,318,997,533 33,7% Tổng tài sản 267,057,082,743 100% 253,239,855,565 100% Ta thấy rằng năm 2010 tài sản của công ty tăng 5,46 % so với năm 2009. Hầu hết các khoản mục tài sản trong tổng tài sản đều tăng. Khoản mục tài sản tăng nhiều nhất là tài sản ngắn hạn khác. Bên cạnh đó ta cũng thấy rằng tổng tài sản của Công ty chủ yếu là tài sản ngắn hạn. Năm 2009, tài sản ngắn hạn chiếm 66,3% tổng tài sản.Năm 2010 tỷ trọng tài sản ngắn hạn đã tăng lên 66,7 %. 2.2.1.2. Hiệu quả sử dụng tổng tài sản Bảng 2.6. Sức sản xuất và sức sinh lợi của tổng tài sản Chênh lệch Đơn Chỉ tiêu Năm 2010 Năm 2009 Tỷ lệ vị Số tuyệt đối (%) DT thuần Đồng 342.947.052.388 386.400.467.492 (43.453.415.104) 11,25 LN sau thuế Đồng 41.476.418.308 26.075.931.618 15.400.486.690 59,06 TTS bình quân Đồng 260.148.469.111 238.658.990.211 21.489.478.910 9 SSX của TTS Lần 1,318 1,62 (0,302) (18,64) SSL của TTS Lần 0,159 0,109 0,05 45,87 Sinh viên: Phạm Thị Hồng Thắm Lớp: QT1102N 40
Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng Nhận xét: Ta thấy rằng chỉ tiêu sức sản xuất của tổng tài sản của Công ty đã bị giảm sút trong khi đó chỉ tiêu sức sinh lời của tổng tài sản đã tăng lên . Sức sản xuất và sức sinh lời của tổng tài sản của Công ty năm 2009 đạt 1,62 và 0,109 có nghĩa là với mỗi 1 đồng tài sản tham gia vào hoạt động kinh doanh chỉ mang về cho Công ty 1,62 đồng doanh thu và 0,159 đồng lợi nhuận. Sang năm 2010, các chỉ tiêu này đã thay đổi, cụ thể sức sản xuất đã giảm xuống 0,302 lần và sức sinh lợi đã tăng lên 0,05 lần. Sau đây ta sẽ xem xét ảnh hưởng của các nhân tố tổng tài sản và doanh thu/lợi nhuận lên sức sản xuất và sức sinh lợi của tổng tài sản. Phân tích mức độ ảnh hưởng của từng nhân tố lên sức sản xuất và sức sinh lời của tổng tài sản Các ký hiệu sử dụng: TTSi: Tổng tài sản bình quân năm i DTi, LNi: Doanh thu, lợi nhuận của công ty năm i ΔSSXTTS, ΔSSLTTS: chênh lệch sức sản xuất và sức sinh lời của tổng tài sản năm i+1 và năm i Δ SSXTTS(X), ΔSSLTTS(X): chênh lệch sức sản xuất và sức sinh lời của tổng tài sản năm i+1 và năm i do ảnh hưởng của nhân tố X *) Sức sản xuất của tổng tài sản: Chịu tác động của hai nhân tố là tổng tài sản và doanh thu. Doanh thu Sức sản xuất của tổng tài sản = Tổng tài sản bình quân DT2010 DT2009 ΔSSXTTS = - TTS2010 TTS2009 - Mức độ ảnh hưởng của nhân tố tổng tài sản DT2009 DT2009 386.400.467.492 386.400.467.492 ΔSSXTTS (TTS) = - = - TTS2010 TTS2009 260.148.469.111 238.658.990.211 = - 0,134 Sinh viên: Phạm Thị Hồng Thắm Lớp: QT1102N 41
Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng Do tổng tài sản trung bình của công ty năm 2010 tăng so với tổng tài sản trung bình của năm 2009 do đó đã làm cho sức sản xuất của tổng tài sản giảm đi 0,134 lần. - Mức độ ảnh hưởng của nhân tố doanh thu DT2010 DT2009 342.947.052.388 386.400.467.492 ΔSSXTTS (DT) = - = - TTS2010 TTS2010 260.148.469.111 260.148.469.111 = - 0,167 Khi xét đến sức sản xuất của bất kỳ yếu tố đầu vào nào, doanh thu luôn là nhân tố làm tăng sức sản xuất của các yếu tố đầu vào đó vì doanh thu năm 2010 giảm 43.453.415.104 đồng so với doanh thu năm 2009. Với sức sản xuất của tổng tài sản, doanh thu giảm đã làm cho sức sản xuất của tổng tài sản giảm xuống 0,167 lần. Tổng hợp ảnh hưởng của cả hai nhân tố tổng tài sản và doanh thu lên sức sản xuất của tổng tài sản của Công ty như sau: ΔSSXTTS = - 0,134 - 0,167 = - 0,301 *) Sức sinh lời của tổng tài sản: Chịu tác động của hai nhân tố tổng tài sản và lợi nhuận sau thuế. Lợi nhuận Sức sinh lời của tổng tài sản = Tổng tài sản bình quân LN2010 LN2009 ΔSSLTTS = - TTS2010 TTS2009 - Mức độ ảnh hưởng của nhân tố tổng tài sản LN2009 LN2009 26.075.931.618 26.075.931.618 ΔSSLTTS (TTS) = - = - TTS2010 TTS2009 260.148.469.111 238.658.990.211 = - 0,009 Sinh viên: Phạm Thị Hồng Thắm Lớp: QT1102N 42
Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng Khi tổng tài sản tăng lên một lượng 21.489.478.910 đồng đã làm cho sức sinh lời của tổng tài sản giảm đi 0,009 lần, có nghĩa là khi tài sản tăng lên 1000 đồng thì làm ảnh hưởng giảm sức sinh lợi của tổng tài sản đi 9 đồng. - Mức độ ảnh hưởng của nhân tố lợi nhuận LN2010 LN2009 41.476.418.308 26.075.931.618 ΔSSLTTS (LN) = - = - TTS2010 TTS2010 260.148.469.111 260.148.469.111 = 0,059 Do lợi nhuận năm 2010 tăng 15.400.486.690 đồng làm cho sức sinh lời của tổng tài sản tăng thêm 0,059. Tổng hợp ảnh hưởng của cả hai nhân tố tổng tài sản và lợi nhuận lên sức sinh lời của tổng tài sản của Công ty như sau: ΔSSLTTS = - 0,009 + 0,059 = 0,05 Điều đó có nghĩa là mỗi 1000 đồng tài sản trung bình của năm 2010 sinh lời nhiều hơn mỗi 1000 đồng tài sản trung bình của năm 2009 là 50 đồng. và mỗi 1000 đồng tài sản trung bình năm 2010 sản xuất ít hơn mỗi 1000 đồng tài sản trung bình của năm 2009 là 301 đồng.Như vậy trong năm 2010 công ty sử dụng tổng tài sản hiệu quả hơn so với năm 2009, thể hiện ở chỗ sức sinh lời của tổng tài sản năm 2010 tăng so với cùng chỉ tiêu năm 2009. 2.2.1.3. Hiệu quả sử dụng tài sản ngắn hạn Bảng 2.7. Sức sản xuất và sức sinh lời của tài sản ngắn hạn Chênh lệch Đơn Chỉ tiêu Năm 2010 Năm 2009 Tỷlệ vị Số tuyệt đối (%) DT thuần Đồng 342.947.052.388 386.400.467.492 (43.453.415.104) 11,25 LN sau thuế Đồng 41.476.418.308 26.075.931.618 15.400.486.690 59,06 TSNH bình quân Đồng 173.005.231.611 167.702.206.811 5.303.024.800 3,16 SSX của TSNH Lần 1,982 2,304 (0,322) (13,98) SSL của TSNH Lần 0,24 0,155 0,085 54,84 Sinh viên: Phạm Thị Hồng Thắm Lớp: QT1102N 43
Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng Nhận xét: Qua bảng trên ta thấy: Sức sản xuất và sức sinh lời của tài sản ngắn hạn của Công ty năm 2009 đạt 2,304 và 0,155. Tuy nhiên, đến năm 2010, chỉ tiêu sức sản xuất của tài sản ngắn hạn giảm xuống là 1,982 tương ứng với 13,98 % và chỉ tiêu sức sinh lời của tài sản ngắn hạn tăng lên là 0,24 tương đương với 54,84%. Phân tích mức độ ảnh hưởng của các nhân tố lên sức sản xuất và sức sinh lời của tài sản ngắn hạn *) Sức sản xuất của tài sản ngắn hạn: Chịu tác động của hai nhân tố là tài sản ngắn hạn và doanh thu. Doanh thu Sức sản xuất của tài sản ngắn hạn = Tài sản ngắn hạn bình quân DT2010 DT2009 ΔSSXTSNH = - TSNH2010 TSNH2009 - Mức độ ảnh hưởng của nhân tố tài sản ngắn hạn DT2009 DT2009 386.400.467.492 386.400.467.492 ΔSSXTSNH(TSNH) = - = - TSNH2010 TSNH2009 173.005.231.611 167.702.206.811 = - 0,07 Khi tài sản ngắn hạn trung bình của công ty tăng thêm 5.303.024.800 đồng đã làm cho sức sản xuất của tài sản ngắn hạn của Công ty giảm đi một lượng là 0,07 điều đó có nghĩa là cứ 1000 đồng tài sản ngắn hạn của năm 2010 mang về cho Công ty một khoản doanh thu ít hơn của năm 2009 là 70 đồng. - Mức độ ảnh hưởng của nhân tố doanh thu DT2010 DT2009 342.947.052.388 386.400.467.492 ΔSSXTSNH (DT) = - = - TSNH2010 TSNH2010 173.005.231.611 173.005.231.611 = - 0,251 Sinh viên: Phạm Thị Hồng Thắm Lớp: QT1102N 44
Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng Doanh thu giảm làm cho sức sản xuất của tài sản ngắn hạn của công ty trong năm 2010 đã giảm đi 0,251 so với sức sản xuất của tài sản ngắn hạn của công ty năm 2009. Tổng hợp ảnh hưởng của cả hai nhân tố tài sản ngắn hạn và doanh thu lên sức sản xuất của tài sản ngắn hạn như sau: ΔSSXTSNH = - 0,07 - 0,251 = - 0,321 Sự tăng lên của tài sản ngắn hạn làm sức sản xuất của tài sản ngắn hạn giảm xuống, còn sự giảm sút doanh thu khiến sức sản xuất của tài sản ngắn hạn giảm xuống. Kết hợp ảnh hưởng của cả hai nhân tố trên đã khiến sức sản xuất của tài sản ngắn hạn giảm đi 0,321. *) Sức sinh lời của tài sản ngắn hạn: Chịu tác động của hai nhân tố là tài sản ngắn hạn và lợi nhuận sau thuế Lợi nhuận Sức sinh lời của tài sản ngắn hạn = Tài sản ngắn hạn bình quân LN2010 LN2009 ΔSSLTSNH = - TSNH2010 TSNH2009 - Mức độ ảnh hưởng của nhân tố tài sản ngắn hạn LN2009 LN2009 26.075.931.618 26.075.931.618 ΔSSLTSNH(TSNH) = - = - TSNH2010 TSNH2009 173.005.231.611 167.702.206.811 = - 0,0048 Khi tài sản ngắn hạn trung bình của công ty tăng thêm 2,332,140,689,442 đồng đã làm cho sức sản xuất của tài sản ngắn hạn của Công ty giảm đi một lượng là 0.053, điều đó có nghĩa là cứ 1000 đồng tài sản ngắn hạn của năm 2007 mang về cho Công ty một khoản doanh thu ít hơn của năm 2006 là 53 đồng - Mức độ ảnh hưởng của nhân tố lợi nhuận LN2010 LN2009 41.476.418.308 26.075.931.618 ΔSSLTSNH(LN) = - = - TSNH2010 TSNH2010 173.005.231.611 173.005.231.611 = 0,089 Sinh viên: Phạm Thị Hồng Thắm Lớp: QT1102N 45
Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng Tổng hợp ảnh hưởng của cả hai nhân tố tài sản ngắn hạn và lợi nhuận lên sức sinh lời của tài sản ngắn hạn của Công ty như sau: ΔSSLTSNH = - 0,0048 + 0,089 = 0,0842 Kết luận: Ta thấy rằng sức sản xuất của tài sản ngắn hạn của Công ty năm 2010 đã giảm so với năm 2009 và chỉ tiêu sức sinh lời của tài sản ngắn hạn tăng nhưng không đáng kể. Chứng tỏ năm 2010 Công ty sử dụng tài sản ngắn hạn chưa hiệu quả do tốc độ tăng của tài sản ngắn hạn nhanh hơn so với tốc độ tăng doanh thu thuần. 2.2.1.4. Hiệu quả sử dụng tài sản dài hạn Bảng 2.8. Sức sản xuất và sức sinh lời của tài sản dài hạn Chênh lệch Đơn Chỉ tiêu Năm 2010 Năm 2009 Tỷlệ vị Số tuyệt đối (%) DT thuần Đồng 342.947.052.388 386.400.467.492 (43.453.415.104) 11,25 LN sau thuế Đồng 41.476.418.308 26.075.931.618 15.400.486.690 59,06 TSDH bình quân Đồng 87.143.237.541 70.956.783.410 16.186.454.130 22,81 SSX của TSDH Lần 3,935 5,446 (1,511) (27,75) SSL của TSDH Lần 0,476 0,367 0,109 29,7 Phân tích mức độ ảnh hưởng của từng nhân tố lên sức sản xuất và sức sinh lời của tài sản dài hạn *) Sức sản xuất của tài sản dài hạn: Chịu tác động của hai nhân tố là tài sản dài hạn và doanh thu. Doanh thu Sức sản xuất của tài sản dài hạn = Tài sản dài hạn bình quân DT2010 DT2009 ΔSSXTSDH = - TSDH2010 TSDH2009 Sinh viên: Phạm Thị Hồng Thắm Lớp: QT1102N 46
Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng - Mức độ ảnh hưởng của nhân tố tài sản dài hạn DT2009 DT2009 26.075.931.618 26.075.931.618 ΔSSXTSDH(TSDH) = - = - TSDH2010 TSDH2009 87.143.237.541 70.956.783.410 = - 1,011 Khi tài sản dài hạn trung bình của công ty tăng đã làm cho sức sản xuất của tài sản dài hạn của Công ty giảm đi một lượng là 1,011, điều đó có nghĩa là cứ 1 đồng tài sản dài hạn của năm 2010 mang về cho Công ty một khoản doanh thu ít hơn của năm 2009 là 1,011 đồng. - Mức độ ảnh hưởng của nhân tố doanh thu DT2010 DT2009 342.947.052.388 386.400.467.492 ΔSSXTSDH(DT) = - = - TSDH2010 TSDH2010 87.143.237.541 87.143.237.541 = - 0,499 Doanh thu giảm khiến cho sức sản xuất của tài sản dài hạn của công ty trong năm 2010 đã giảm đi 0,499 so với sức sản xuất của tài sản dài hạn của công ty năm 2009. Tổng hợp ảnh hưởng của cả hai nhân tố tài sản ngắn hạn và doanh thu lên sức sản xuất của tài sản ngắn hạn như sau: ΔSSXTSDH = - 1,011 - 0,499 = - 1,51 *) Sức sinh lời của tài sản dài hạn: Chịu ảnh hƣởng của hai nhân tố là tài sản dài hạn và lợi nhuận Lợi nhuận Sức sinh lời của tài sản dài hạn = Tài sản dài hạn bình quân LN2010 LN2009 ΔSSLTSDH = - TSDH2010 TSDH2009 Sinh viên: Phạm Thị Hồng Thắm Lớp: QT1102N 47
Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng - Mức độ ảnh hưởng của nhân tố tài sản dài LN2009 LN2009 26.075.931.618 26.075.931.618 ΔSSLTSDH(TSDH) = - = - TSDH2010 TSDH2009 87.143.237.541 70.956.783.410 = - 0,068 - Mức độ ảnh hưởng của nhân tố doanh thu LN2010 LN2009 41.476.418.308 26.075.931.618 ΔSSLTSDH(LN) = - = - TSDH2010 TSDH2010 87.143.237.541 87.143.237.541 = 0,177 Tổng hợp ảnh hưởng của cả hai nhân tố tài sản dài hạn và lợi nhuận lên sức sinh lời của tài sản dài hạn của Công ty như sau: ΔSSLTSDH = - 0,068 + 0,177 = 0,109 2.2.1.5. Hiệu quả sử dụng tài sản cố định Bảng 2.9. Sức sản xuất và sức sinh lời của tài sản cố định Chênh lệch Đơn Chỉ tiêu Năm 2010 Năm 2009 Tỷ lệ vị Số tuyệt đối (%) DT thuần Đồng 342.947.052.388 386.400.467.492 (43.453.415.104) (11,25) LN sau thuế Đồng 41.476.418.308 26.075.931.618 15.400.486.690 59,06 TSCĐ bq Đồng 44.143.111.960 49.980.608.960 (5.837.497.000) (11,68) SSX của TSCĐ Lần 7,769 7,731 0,038 0,49 SSL của TSCĐ Lần 0,94 0,522 0,418 80,08 Nhận xét: Qua bảng trên ta thấy: - Sức sản xuất của tài sản cố định của công ty năm 2009 là 7,731, tức là mỗi đồng đầu tư vào tài sản cố định mang lại 7,731 đồng doanh thu cho công ty. Đến năm 2010, sức sản xuất của tài sản cố định đã tăng lên là 7,769. Sinh viên: Phạm Thị Hồng Thắm Lớp: QT1102N 48
Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng - Sức sinh lời của tài sản cố định của công ty tăng từ giá trị 0,522 của năm 2009 lên tới 0,94 trong năm 2010. Phân tích mức độ ảnh hưởng của từng nhân tố lên sức sản xuất và sức sinh lời của tài sản cố định Các kí hiệu sử dụng : DTi, LNi: Doanh thu, lợi nhuận của công ty năm i TSCDi: Tài sản cố định bình quân năm i ΔSSXTSCD, ΔSSLTSCD: Chênh lệch sức sản xuất và sức sinh lời của tài sản cố định năm i+1 và năm i ΔSSXTSCD(X), ΔSSLTSCD(X): Chênh lệch sức sản xuất và sức sinh lời của tài sản cố định năm i+1 và năm i do ảnh hưởng của nhân tố X *) Sức sản xuất của tài sản cố định: Chịu tác động của hai nhân tố là tài sản cố định bình quân và doanh thu Doanh thu Sức sản xuất của tài sản cố định = Tài sản cố định bình quân DT2010 DT2009 ΔSSXTSCĐ = - TSCĐ2010 TSCĐ2009 - Mức độ ảnh hưởng của nhân tố giá trị tài sản cố định DT2009 DT2009 386.400.467.492 386.400.467.492 ΔSSXTSCĐ(TSCĐ) = - = - TSCĐ2010 TSCĐ2009 44.143.111.960 49.980.608.960 = 1,022 Do tài sản cố định giảm đã làm cho sức sản xuất của tài sản cố định giảm xuống 1,022 - Mức độ ảnh hưởng của nhân tố doanh thu DT2010 DT2009 342.947.052.388 386.400.467.492 ΔSSXTSCĐ(DT) = - = - TSCĐ2010 TSCĐ2010 44.143.111.960 44.143.111.960 = - 0,98 Sinh viên: Phạm Thị Hồng Thắm Lớp: QT1102N 49
Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng Tổng hợp ảnh hưởng của cả hai nhân tố giá trị tài sản cố định bình quân và doanh thu lên sức sản xuất của tài sản cố định của Công ty như sau: ΔSSXTSCĐ = 1,022 - 0,98 = 0,042 *) Sức sinh lời của tài sản cố định Lợi nhuận Sức sinh lời của tài sản cố định = Tài sản cố định bình quân LN2010 LN2009 ΔSSLTSCĐ = - TSCĐ2010 TSCĐ2009 - Mức độ ảnh hưởng của nhân tố giá trị tài sản cố định LN2009 LN2009 26.075.931.618 26.075.931.618 ΔSSLTSCĐ(TSCĐ) = - = - TSCĐ2010 TSCĐ2009 44.143.111.960 49.980.608.960 = 0,069 - Mức độ ảnh hưởng của nhân tố lợi nhuận LN2010 LN2009 41.476.418.308 26.075.931.618 ΔSSLTSCĐ(LN) = - = - TSCĐ2010 TSCĐ2010 44.143.111.960 44.143.111.960 = 0,349 Tổng hợp ảnh hưởng của cả hai nhân tố giá trị tài sản cố định bình quân và lợi nhuận lên sức sinh lời của tài sản cố định của Công ty: ΔSSLTSCĐ = 0,069 + 0,349 = 0,418 Sinh viên: Phạm Thị Hồng Thắm Lớp: QT1102N 50
Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng 2.2.2.2. Hiệu quả sử dụng vốn chủ sở hữu Bảng 2.10. Sức sản xuất và sức sinh lời của vốn chủ sở hữu Chênh lệch Chỉ tiêu Đơn vị Năm 2010 Năm 2009 Tỷ lệ Số tuyệt đối (%) DT thuần Đồng 342.947.052.388 386.400.467.492 (43.453.415.104) (11,25) LN sau thuế Đồng 41.476.418.308 26.075.931.618 15.400.486.690 59.06 Vốn CSH bq Đồng 88.947.092.840 67.877.200.240 21.069.892.600 31,04 SSX của vốn Lần 3,86 5,69 (1,83) (32,16) CSH SSL của vốn Lần 0,466 0,384 0,082 21,35 CSH Nhận xét: Qua bảng trên ta thấy: Sức sản xuất của vốn chủ hữu công ty giảm trong khi đó sức sinh lời của vốn chủ sở hữu lại tăng. Năm 2009 một đồng vốn chủ sở hữu mang về cho công ty 5,69 đồng doanh thu và 0,384 đồng lợi nhuận. Đến năm 2010 một đồng vốn củ sở hữu chỉ mang về cho công ty 3,86 đồng doanh thu và mang lại 0,466 đồng lợi nhuận. Phân tích mức độ ảnh hưởng của từng nhân tố lên sức sản xuất và sức sinh lời của vốn chủ sở hữu Các ký hiệu: DTi, LNi: Doanh thu, lợi nhuận của công ty năm i VCSHi: Vốn chủ sở hữu trung bình năm i ΔSSXCSH, ΔSSLCSH: Chênh lệch sức sản xuất và sức sinh lời của vốn chủ sở hữu năm i+1 và năm i ΔSSXCSH(X), ΔSSLCSH(X): Chênh lệch sức sản xuất và sức sinh lời của vốn chủ sở hữu năm i+1 và năm i do ảnh hưởng của nhân tố X Sinh viên: Phạm Thị Hồng Thắm Lớp: QT1102N 51
Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng *) Sức sản xuất của vốn chủ sở hữu: Chịu tác động của hai nhân tố là vốn chủ sở hữu và doanh thu Doanh thu Sức sản xuất của vốn CSH = Vốn chủ sở hữu bình quân DT2010 DT2009 ΔSSXVCSH = - VCSH2010 VCSH2009 - Mức độ ảnh hưởng của nhân tố vốn chủ sở hữu DT2009 DT2009 386.400.467.492 386.400.467.492 ΔSSXVCSH(VCSH) = - = - VCSH2010 VCSH2009 88.947.092.840 67.877.200.240 = - 1,348 Do vốn chủ sở hữu trung bình của năm 2010 đã tăng 21.069.892.600 đồng so với vốn chủ sở hữu trung bình của năm 2009 do đó đã ảnh hưởng đến sức sản xuất của vốn chủ sở hữu, cụ thể đã làm sức sản xuất của vốn chủ sở hữu giảm 1,348 lần. - Mức độ ảnh hưởng của nhân tố doanh thu DT2010 DT2009 342.947.052.388 386.400.467.492 ΔSSXVCSH(DT) = - = - VCSH2010 VCSH2010 88.947.092.840 88.947.092.840 = - 0,489 Doanh thu là một trong hai yếu tố ảnh hưởng đến sức sản xuất của vốn chủ sở hữu. Doanh thu năm 2010 giảm 43.453.415.104 đồng kéo theo sức sản xuất của vốn chủ sở hữu giảm xuống 0,489 lần. Tổng hợp ảnh hưởng của cả hai nhân tố vốn chủ sở hữu và doanh thu lên sức sản xuất của vốn chủ sở hữu của Công ty như sau: ΔSSXCSH = - 1,348 - 0,489 = - 1,837 Sinh viên: Phạm Thị Hồng Thắm Lớp: QT1102N 52
Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng Điều đó có nghĩa là năm 2010 mỗi đồng vốn chủ sở hữu đầu tư vào kinh doanh đã mang lại cho công ty ít hơn so với năm 2009 là 1,837 đồng doanh thu. *) Sức sinh lời của vốn chủ sở hữu Lợi nhuận Sức sinh lời của vốn chủ sở hữu = Vốn chủ sở hữu bình quân LN2010 LN2009 ΔSSLVCSH = - VCSH2010 VCSH2009 - Mức độ ảnh hưởng của nhân tố vốn chủ sở hữu LN2009 LN2009 26.075.931.618 26.075.931.618 ΔSSLVCSH(VCSH) = - = - VCSH2010 VCSH2009 88.947.092.840 67.877.200.240 = - 0,091 Tương tự như đối với sức sản xuất của vốn chủ sở hữu, khi vốn chủ sở hữu trung bình năm 2010 tăng so với vốn chủ sở hữu trung bình năm 2009 thì sức sinh lời của vốn chủ sở hữu cũng giảm đi, tuy nhiên sức sinh lợi của vốn chủ sở hữu chỉ giảm 0,091, giảm ít hơn sức sản xuất. - Mức độ ảnh hưởng của nhân tố lợi nhuận LN2010 LN2009 41.476.418.308 26.075.931.618 ΔSSLVCSH(LN) = - = - VCSH2010 VCSH2010 88.947.092.840 88.947.092.840 = 0,173 Như vậy ảnh hưởng của lợi nhuận tăng lên sức sinh lời của vốn chủ sở hữu đã làm tăng sức sinh lời của vốn chủ sở hữu thêm 0,173 lần. Tổng hợp ảnh hưởng của cả hai nhân tố vốn chủ sở hữu và lợi nhuận lên sức sinh lời của vốn chủ sở hữu của Công ty: ΔSSLCSH = - 0,091 + 0,173 = 0,082 Kết luận: Trong năm 2010, sức sản xuất của vốn chủ sở hữu của công ty giảm trong khi đó sức sinh lời của vốn chủ sở hữu tăng không đáng kể.Việc tăng vốn Sinh viên: Phạm Thị Hồng Thắm Lớp: QT1102N 53
Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng chủ sở hữu làm giảm sức sinh lời và sức sản xuất của vốn chủ sở hữu. Bên cạnh đó doanh thu giảm đã làm sức sản xuất của vốn chủ sở hữu giảm đi rõ rệt. Như vậy, năm 2010 công ty đã sử dụng vốn chủ sở hữu đạt hiệu quả. 2.2.3. Phân tích hiệu quả sử dụng lao động 2.2.3.1. Đặc điểm lao động của công ty *Cơ cấu lao động của công ty Lao động có vai trò quan trọng, là nguồn tiềm năng lớn tạo ra của cải vật chất. Do vậy khi nói đến yếu tố lao động không chỉ đơn thuần đề cập đến số lượng và chất lượng mà còn cả việc tuyển chọn, đào tạo lao động, bố trí sắp xếp, quản lý và sử dụng lao động để đem lại hiệu quả cao đó mới là vấn đề phức tạp. Là công ty sản xuất sản phẩm nên chủ yếu đội ngũ công nhân kỹ thuật chiếm tỷ trọng cao trong tổng số lao động. Đây là một doanh nghiệp có lao động vừa phải, không lớn và cũng không quá ít. Tỷ lệ nam nữ tương đối, lao động nữ luôn được sự quan tâm của lãnh đạo công ty, được hưởng chế độ ưu đãi cho lao động nữ theo đúng các yêu cầu trong luật lao động, 100% lao động được bảo hiểm đầy đủ. Về trình độ: đối với công ty do đặc điểm, tính chất công việc có yêu cầu khác nhau như: phân xưởng sản xuất phải có trình độ trung học chiếm đa số. Về độ tuổi: đây là doanh nghiệp có xu hướng trẻ hóa lực lượng lao động của mình, dần dần thay thế những thế hệ trẻ có trình độ cao vào công ty. Vừa kết hợp kinh nghiệm vừa phát huy sức trẻ, năng động của tuổi trẻ. Số lượng lao động lớn tuổi dần dần giảm bớt. *Tình hình sử dụng chất lượng lao động Chất lượng lao động có ảnh hưởng quan trọng đến năng suất lao động trong mỗi doanh nghiệp. Chất lượng lao động được thể hiện qua các tiêu chí: Trình độ tay nghề; trình độ văn hoá; mức thâm niên nghề Dưới đây là bảng phân tích chất lượng lao động của Công ty Cổ phần Sơn Hải Phòng Sinh viên: Phạm Thị Hồng Thắm Lớp: QT1102N 54
Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng Bảng 2.11. Bảng phản ánh tình hình chất lƣợng lao động trong Công ty Cổ phần Sơn Hải Phòng Chỉ tiêu 2010( ngƣời) 2009( ngƣời) 1. Tổng số 300 291 2. Lao động nữ 84 80 3. Lao động hợp đồng 32 30 4. Lao động làm công tác quản lý 66 60 5. Lao động có trình độ cao đẳng trở lên 110 98 ( Nguồn:Theo số liệu Phòng Tổ chức hành chính ) *Chế độ làm việc của công ty Bảng 2.12. Bảng thời gian lao động Chỉ tiêu Năm 2010 Năm 2009 Tăng/giảm 1. Tổng số ngày theo dương lịch 365 365 - 2. Tổng số ngày lễ, chủ nhật 56 56 - 3. Tổng số ngày làm việc theo chế độ 309 309 - 4. Tổng số ngày nghỉ 17 15 2 - Do ốm đau 8 5 3 - Nghỉ chế độ thai sản - 1 (1) - Nghỉ hội họp, học tập 2 1 1 - Nghỉ phép năm 7 8 (1) 5. Số ngày làm thêm 13 13 - 6. Ngày làm việc thực tế 305 307 -2 Qua bảng trên ta thấy, số ngày làm việc thực tế năm 2010 giảm 2 ngày. Trong khi số lượng cán bộ công nhân viên nghỉ ốm tăng thêm 3 ngày, như vậy sẽ ảnh hưởng đến công việc sản xuất của Công ty, riêng việc bộ phận quản lý phải điều động người từ xưởng khác đến để hoàn thành công việc đã gây ra nhiều khó khăn trong năng suất lao động như: Không phải chuyên môn, phải chờ xem công Sinh viên: Phạm Thị Hồng Thắm Lớp: QT1102N 55
Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng việc tại xưởng đó không có , nhưng trong năm qua số ngày làm thêm cũng không tăng số ngày so với năm 2009. Qua điều tra và thu thập số liệu tình hình làm việc thực tế tại Công ty cho thấy, số ngày nghỉ trên chủ yếu đều từ công nhân ở phân xưởng sơn. Có thể do tình hình môi trường làm việc ô nhiễm, nên số công nhân viên bị ảnh hưởng đến sức khoẻ nhiều. Công ty cần có biện pháp cải thiện môi trường làm việc, tăng cường trang thiết bị bảo hộ lao động để đảm bảo năng suất lao động. 2.2.3.2. Hiệu quả sử dụng lao động Bảng 2.13. Sức sản suất và sức sinh lời của lao động Năm 2010 Chênh lệch Đơn Chỉ tiêu Năm 2009 Tỷ lệ vị Số tuyệt đối (%) DT thuần Đồng 386.400.467.492 342.947.052.388 (43.453.415.104) 11,25 LN sau thuế Đồng 26.075.931.618 41.476.418.308 15.400.486.690 59,06 Tổng số LĐ bq Người 291 300 9 3,09 SSX của LĐ Đồng 1.327.836.658 1.143.156.841 (184.679.817) (13,9) SSL của LĐ Đồng 89.608.012 138.254.728 48.646.716 54,29 Nhận xét: Qua bảng trên ta thấy trong năm 2010,lợi nhuận cùng với số lao động của công ty đều tăng. Tuy nhiên tốc độ tăng trưởng lợi nhuận lớn hơn tốc độ tăng lao động rất nhiều do đó sức sinh lời của lao động của Công ty tăng . Cụ thể: - Sức sinh lời của lao động năm 2010 là 138.254.728 đồng tăng 48.646.716 đồng so với mức 89.608.012 đồng của năm 2009. Như vậy, trung bình mỗi lao động trong năm 2010 tạo ra được cho công ty 138 triệu đồng lợi nhuận. Qua phân tích trên ta thấy: Sức sinh lời của lao động trong năm 2010 tăng chứng tỏ trình tộ tay nghề của người lao động còn đã được nâng cao. Công ty cần duy trì và phát huy trong những năm tới. Sinh viên: Phạm Thị Hồng Thắm Lớp: QT1102N 56
Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng Phân tích mức độ ảnh hưởng của từng nhân tố lên sức sản xuất và sức sinh lời của lao động. Các kí hiệu : DTi, LNi: Doanh thu, lợi nhuận của công ty năm i LDi: Số lao động bình quân năm i ΔSSXld, ΔSSLld: Chênh lệch sức sản xuất và sức sinh lợi của lao động năm i+1 và năm i ΔSSXld(X), ΔSSLld(X): Chênh lệch sức sản xuất và sức sinh lời của lao động năm i+1 và năm i do ảnh hưởng của nhân tố X *) Sức sản xuất của lao động: Chịu tác động của hai nhân tố là số lao động và doanh thu Doanh thu Sức sản xuất của lao động = Tổng lao động bình quân DT2010 DT2009 ΔXSSlđ = - LĐ2010 LĐ2009 - Mức độ ảnh hưởng của nhân tố số lao động DT2010 DT2009 386.400.467.492 386.400.467.492 ΔXSSlđ (LĐ) = - = - LĐ2010 LĐ2009 300 291 = - 39.835.099 Lao động tăng lên đã ảnh hưởng rõ rệt đến sức sản xuất của lao động. Cụ thể lao động tăng thêm 9 người đã làm cho sức sản xuất của lao động giảm đi 39.835.099 đồng. - Mức độ ảnh hưởng của nhân tố doanh thu DT2010 DT2009 342.947.052.388 386.400.467.492 ΔXSSlđ (DT) = - = - LĐ2010 LĐ2010 300 300 = - 144.844.717 Sinh viên: Phạm Thị Hồng Thắm Lớp: QT1102N 57
Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng Doanh thu năm giảm 43.453.415.104 đồng làm giảm sức sản xuất của lao động xuống 144.844.717 đồng. Tổng hợp ảnh hưởng của cả hai nhân tố lao động và doanh thu lên sức sản xuất của lao động của Công ty như sau: ΔSSXld = - 39.835099 – 144.844.717 = - 184.679.816 *) Sức sinh lời của lao động: Chịu tác động của hai nhân tố là số lao động và lợi nhuận Lợi nhuận Sức sinh lời của lao động = Tổng lao động bình quân LN2010 LN2009 ΔSSLlđ = - LĐ2010 LĐ2009 - Mức độ ảnh hưởng của nhân tố số lao động LN2009 LN2009 26.075.931.618 26.075.931.618 ΔSSLlđ (LĐ) = - = - LĐ2010 LĐ2009 300 291 = - 2.688.240 Lao động tăng thêm 9 người đã làm sức sinh lời của lao động giảm đi 2.688.240 đồng - Mức độ ảnh hưởng của nhân tố doanh thu LN2010 LN2009 41.476.418.308 26.075.931.618 ΔSSLlđ (LN) = - = - LĐ2010 LĐ2010 300 300 = 51.334.956 Tổng hợp ảnh hưởng của cả hai nhân tố lao động và lợi nhuận lên sức sinh lời của lao động của Công ty: ΔSSLld = - 2.688.240 + 51.334.956 = 48.646.716 Kết luận: Trong năm 2010 công ty sử dụng lao động có hiệu quả hơn thể hiện ở sức sinh lời của lao động tăng so với năm 2009 Sinh viên: Phạm Thị Hồng Thắm Lớp: QT1102N 58
Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng *) Ngoài chỉ tiêu sức sản xuất và sức sinh lời của lao động, ta có thể xét hiệu quả sử dụng lao động qua chỉ tiêu khác như sau: Số lao động tiết kiệm được do tăng năng suất lao động: DT2010 342.947.052.388 ΔLĐ = LĐ2010 – LĐ2009 × = 300 – 291 × = 42 DT2009 386.400.467.492 ΔLĐ = 42 có nghĩa là với năng suất lao động như năm 2009, để đạt được doanh thu như năm 2010 thì Công ty cần sử dụng lượng lao động là 291 + 42 = 333 lao động, nhưng trên thực tế do năng suất lao động tăng lên nên Công ty chỉ phải sử dụng 300 lao động. 2.2.4. Phân tích hiệu quả sử dụng chi phí Chi phí là toàn bộ những khoản chi mà doanh nghiệp phải bỏ ra để mua sắm trang thiết bị, nguyên vật liệu phục vụ cho quá trình sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, những khoản chi cho việc trả lương cán bộ công nhân viên, mua tài sản cố định, chi phí điện nước. Việc phân tích các khoản mục chi phí nhằm xác định khoản chi nào là chủ yếu, khoản chi nào là thứ yếu, nguyên nhân nào tăng giảm các khoản chi đó, có hợp lý hay không. Từ đó doanh nghiệp sẽ tiết kiệm được những khoản chi phí không cần thiết, xác định rõ chi phí nào cần phải đầu tứ nhằm giảm mức độ tối đa khoản mục này mà doanh nghiệp vẫn hoạt động tốt đem lại lợi nhuận cao. Do đó công ty chỉ có thể tăng lợi nhuận bằng cách hại giá thành thông qua việc sử dụng các chi phí đầu vào có hiệu quả. * Quan hệ giữa sức sản xuất và sức sinh lời của chi phí Doanh thu SSXCP = Chi phí Lợi nhuận Doanh thu – Chi phí SSLCP = = = SSXCP - 1 Chi phí Chi phí i+1 i i+1 i ΔSSLCP = SSL CP – SSL CP = (SSX CP – 1) – (SSX CP – 1) = ΔSSXCP Sinh viên: Phạm Thị Hồng Thắm Lớp: QT1102N 59
Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng Như vậy ta thấy rằng sức sản xuất của chi phí và sức sinh lời của chi phí có quan hệ với nhau. Tăng / giảm sức sản xuất của chi phí bằng tăng / giảm giữa sức sinh lời của chi phí. Bảng 2.14. Sức sản xuất và sức sinh lời của tổng chi phí Chênh lệch Chỉ tiêu Năm 2010 Năm 2009 Tỷ lệ Số tuyệt đối (%) 1. DT thuần 342.947.052.388 386.400.467.492 (43.453.415.104) (11,25) 2. Tổng chi phí 301.470.634.080 360.324.535.874 (58.853.901.206) (16,33) 3. LN sau thuế 41.476.418.308 26.075.931.618 15.400.486.690 59,06 4. SSX của tổng chi phí 1,138 1,072 0,066 6,16 5. SSL của tổng chi phí 0,138 0,072 0,066 91,67 Nhận xét: Trong năm 2010 tổng chi phí của công ty phục vụ cho sản xuất kinh doanh giảm 58.853.901.206 đồng tương đương với 16,33%. - Sức sản xuất và sức sinh lời của tổng chi phí của công ty năm 2010 đều tăng so với năm 2009. Sức sản xuất của chi phí năm 2009 là 1,072 và sức sản xuất của chi phí năm 2010 đã tăng lên là 1,138. Sức sản xuất của chi phí lớn hơn 1 có nghĩa là công ty làm ăn có lãi và do đó sức sinh lợi của công ty sẽ lớn hơn 0. Chênh lệch giữa sức sản xuất của năm 2010 so với sức sản xuất của tổng chi phí năm 2009 là 0,066. Điều đó có nghĩa là với mỗi đồng chi phí bỏ ra trong năm 2010 sẽ mang lại cho công ty doanh thu nhiều hơn năm 2009 là 0,066 đồng.Chênh lệch sức sinh lời của tổng chi phí năm 2010 so với năm 2009 là 0,066 đồng. Điều đó cũng có nghĩa là mỗi đồng chi phí bỏ ra trong năm 2010 sẽ mang lại cho công ty lợi nhuận nhiều hơn năm 2009 là 0,066 đồng lợi nhuận Sinh viên: Phạm Thị Hồng Thắm Lớp: QT1102N 60
Khoá luận tốt nghiệp Trường Đại học Dân Lập Hải Phòng Phân tích mức độ ảnh hưởng của từng nhân tố lên sức sản xuất và sức sinh lời của tổng chi phí Các ký hiệu sử dụng: DTi, LNi: Doanh thu, lợi nhuận của công ty năm i TCPi: Tổng chi phí năm i ΔSSXTCP, ΔSSLTCP: Chênh lệch sức sản xuất và sức sinh lời của tổng chi phí năm i+1 và năm i ΔSSXTCP(X), ΔSSLTCP(X): chênh lệch sức sản xuất và sức sinh lời của lao động năm i+1 và năm i do ảnh hưởng của nhân tố X *) Sức sản xuất của tổng chi phí: Chịu tác động của hai nhân tố là tổng chi phí và doanh thu Doanh thu Sức sản xuất của chi phí = Tổng chi phí DT2010 DT2009 ΔSSXCP = - TCP2010 TCP2009 - Mức độ ảnh hưởng của nhân tố tổng chi phí DT2009 DT2009 386.400.467.492 386.400.467.492 ΔSSXCP(CP) = - = - TCP2010 TCP2009 301.470.634.080 360.324.535.874 = 0,209 Do tổng chi phí của năm 2010 đã giảm 58.853.901.206 đồng so với tổng chi phí của năm 2009 do đó đã làm cho sức sản xuất của tổng chi phí tăng lên 0,209 lần. - Mức độ ảnh hưởng của nhân tố doanh thu DT2010 DT2009 342.947.052.388 386.400.467.492 ΔSSXTCP(DT) = - = - TCP2010 TCP2010 301.470.634.080 301.470.634.080 = - 0,14 Sinh viên: Phạm Thị Hồng Thắm Lớp: QT1102N 61