Luận văn Phát triển hoạt động thanh toán quốc tế tại ngân hàng TMCP ngoại thương Việt Nam-Chi nhánh đắk lắk - Bùi Thị Thu Hằng

pdf 122 trang huongle 1900
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Luận văn Phát triển hoạt động thanh toán quốc tế tại ngân hàng TMCP ngoại thương Việt Nam-Chi nhánh đắk lắk - Bùi Thị Thu Hằng", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • pdfluan_van_phat_trien_hoat_dong_thanh_toan_quoc_te_tai_ngan_ha.pdf

Nội dung text: Luận văn Phát triển hoạt động thanh toán quốc tế tại ngân hàng TMCP ngoại thương Việt Nam-Chi nhánh đắk lắk - Bùi Thị Thu Hằng

  1. TRƯNG ĐI HC KINH T QUC DÂN * * * BÙI TH THU HNG PHÁT TRIN HOT ĐNG THANH TỐN QUC T TI NGÂN HÀNG TMCP NGOI THƯƠNG VIT NAM CHI NHÁNH ĐL LK LUN VĂN THC S KINH T Hà Ni, Năm 2011
  2. TRƯNG ĐI HC KINH T QUC DÂN * * * BÙI TH THU HNG PHÁT TRIN HOT ĐNG THANH TỐN QUC T TI NGÂN HÀNG TMCP NGOI THƯƠNG VIT NAM CHI NHÁNH ĐL LK Chuyên ngành : Kinh t Tài chính Ngân hàng LUN VĂN THC S KINH T Ngưi hưng dn khoa hc : PGS. TS NGUYN TH THU THO Hà Ni, Năm 2011
  3. TRƯNG ĐI HC KINH T QUC DÂN * * * BÙI TH THU HNG PHÁT TRIN HOT ĐNG THANH TỐN QUC T TI NGÂN HÀNG TMCP NGOI THƯƠNG VIT NAM – CHI NHÁNH ĐL LK Chuyên ngành : Kinh t Tài chính Ngân hàng TĨM TT LUN VĂN THC SĨ Hà Ni, Năm 2011
  4. DANH MC CÁC CH VIT TT VCB : Ngân hàng Thương mi c phn Ngoi Thương Vit Nam NH : Ngân hàng NHTM : Ngân hàng thương mi NHNN : Ngân hàng nhà nưc TT : Thanh tốn TTQT : Thanh tốn quc t TMCP : Thương mi c phn LNTT : Li nhun trưc thu XK : Xut khu NK : Nhp khu XNK : Xut nhp khu L/C : Thư tín dng DS : Doanh s DN : Doanh nghip ĐL : Đk Lk PT : Phương thc TCTD : T chc tín dng NHPH : Ngân hàng phát hành NHTB : Ngân hàng thơng báo CMND : Chng minh nhân dân
  5. DANH MC CÁC BNG BIU, BIU Đ Bng 2.1: Mt s ch tiêu chính ca VCB Đk Lk năm 2007 – 2010 43 Bng 2.2 : Tình hình thu nhp, chi phí, li nhun VCB Đk Lk 44 Bng 2.3: Tình hình thc hin các phương thc TTQT ti VCB Đk Lk 54 Bng 2.4: Các ch tiêu đnh lưng phn ánh s phát trin hot đng TTQT 58 Bng 2.5. Mc tiêu cht lưng TTQT ti Chi nhánh VCB Đk Lk 62 Bng 2.6: Kt qu mt s hot đng kinh doanh ca VCB Đk Lk 66 Biu đ 2.1: Cơ cu TTQT ti VCB Đk Lk 50 Biu đ 2.2: Doanh s TT phi mu dch ti VCB Đk Lk 51 Biu đ 2.3: Cơ cu khách hàng TT XNK ti VCB Đk Lk 56 Biu đ 2.4: Doanh s TTXNK ca VCB và kinh ngch XNK ca Vit Nam giai đon 2007 2010 59 Biu đ 2.5: Cơ cu thu nhp ca VCB Đk Lk 65 Sơ đ 2.1: Mơ hình t chc b máy qun lý ca VCB Đk Lk 37
  6. 1 M ĐU 1. S cn thit ca đ tài nghiên cu Trong xu hưng phát trin th gii ngày nay, các quan h kinh t quc t din ra ht sc sơi đng, kéo theo đĩ là s đa dng phc tp ca chu chuyn hàng hố quc t. Đng thi vi nĩ là s vn đng ca các dịng tin trong thanh tốn. Quá trình thanh tốn cĩ vai trị quan trng đi vi hot đng ca doanh nghip, t chc, cá nhân nĩi riêng và nn kinh t nĩi chung. Thanh tốn quc t din ra trên th trưng rng, phc tp bi khong cách gia ngưi mua và ngưi bán, bi lut l ca mi nưc, bi s khác bit trong đng tin thanh tốn. Phn ln các doanh nghip, t chc và cá nhân đu khơng th t thc hin thanh tốn quc t. Nhu cu thanh tốn h đưc thc hin bi các ngân hàng thương mi. Hot đng thanh tốn quc t là mt mt xích khơng th thiu trong chui hot đng kinh doanh ca Ngân hàng thương mi và ngày càng chng t v trí và vai trị quan trng ca mình. Hin nay các ngân hàng hin đi hot đng đa năng nhm tăng thu nhp khơng nhng t các nghip v ngân hàng truyêng thng, mà ngày càng m rng các nghip v ngoi bng như thanh tốn quc t, kinh doanh ngoi hi, bo lãnh Các hot đng ngoi bng mang li thu nhp cho ngân hàng dưi dng phí ngày mt tăng khơng nhng v mt s lưng mà c t trng. Tuy nhiên các hot đng ngoi bng cũng tim n nhiu ri ro, đc bit khi mt s ngưi cho rng hot đng ngoi bng mang li thu nhp hp dn nhưng ngân hàng khơng phi b vn, càng làm cho h ch quan, lơ là, bt chp nhng ri ro tim n cĩ th xy ra bt c lúc nào. Trong các nghip v ngoi bng, thanh tốn quc t là nghip v quan trng, cĩ tc đ tăng trưng cao, mang li khon thu phí ngày mt tăng cho NHTM. Thơng qua nghip v thanh tốn quc t đ chp ni phát trin các nghip v khác như tín dng, tài tr xut nhp khu, mua bán ngoi t, bo lãnh, m rng quan h tài khon, quan h ngân hàng đa lý Ngân hàng thương mi c phn Ngoi thương Vit Nam Chi nhánh Đk Lk (VCB Đk Lk) là mt ngân hàng phát trin mnh và cĩ uy tín cao trên đa bàn. Vi vai trị là mt ngân hàng thương mi cĩ ưu th trong vic thc hin các dch v thanh tốn quc t trên đa bàn. Tuy nhiên, quy mơ thanh tốn quc t ti VCB
  7. 2 Đk Lk cịn nh, cht lưng thanh tốn quc t cịn thp, các sn phm dch v thanh tốn quc t ch yu là các nghip v truyn thng, nhiu nghip v hin đi chưa đưc áp dng, khách hàng s dng thanh tốn quc t ít, chưa thưng xuyên. Vì vy, vic tìm ra nhng gii pháp nhm phát trin hot đng thanh tốn quc t ti VCB Đk Lk là rt cn thit. T tính cp thit và hu dng ca vn đ, qua quá trình nghiên cu ti VCB Đk Lk và vi kin thc đã hc đưc, tác gi chn nghiên cu đ tài: “ Phát trin hot đng thanh tốn quc t ti Ngân hàng thương mi c phn Ngoi thương Vit Nam Chi nhánh Đk Lk ” 2. Mc tiêu nghiên cu H thng hố nhng vn đ lí lun v phát trin hot đng thanh tốn quc t ca ngân hàng thương mi. Phân tích thc trng phát trin hot đng thanh tốn quc t qua các năm ca VCB Đk Lk qua đĩ rút ra nhng kt qu đt đưc, hn ch, nguyên nhân. Đ xut và kin ngh nhng gii pháp nhm phát trin hot đng thanh tốn quc t ti VCB Đk Lk. 3. Đi tưng, phm vi nghiên cu Đi tưng và phm vi nghiên cu ca đ tà là s phát trin hot đng thanh tốn quc t ti VCB Đk Lk. Lun văn tp trung xem xét đánh giá thc trng phát trin hot đng TTQT ti VCB Đk Lk trong thi gian 2007 – 2010. 4. Phương pháp nghiên cu Da trên phương pháp lun ca Ch nghĩa Mác – Lênin, đ tài s dng phương pháp phân tích thơng tin kinh t theo ch tiêu, phương pháp so sánh, tng hp, phương pháp phân tích bng biu và đ th trên cơ s các s liu thng kê ca VCB Đk Lk trong thi gian 2007 – 2010. 5. Kt cu ca lun văn Ngồi Phn m đu, Kt lun, lun văn kt cu thành 3 chương, trong đĩ: Chương 1: Lý lun cơ bn v phát trin hot đng TTQT ca NHTM Chương 2: Thc trng phát trin hot đng TTQT ti VCB Đk Lk Chương 3: Gii pháp phát trin hot đng TTQT ti VCB Đk Lk.
  8. 3 CHƯƠNG 1 LÝ LUN CƠ BN V PHÁT TRIN HOT ĐNG TTQT CA NGÂN HÀNG THƯƠNG MI 1.1 THANH TỐN QUC T TI NGÂN HÀNG THƯƠNG MI 1.1.1 Khái nim, đc đim thanh tốn quc t 1.1.1.1 Khái nim thanh tốn quc t Mt quc gia khĩ cĩ th sn xut mi th mình cn. Điu kin t nhiên, đa lý, trình đ phát trin và các yu t khác ca mi nưc xác đnh phm vi và năng lc sn xut ca nưc đĩ. Điu này nĩi lên rng, các quc gia luơn luơn ph thuc ln nhau v rt nhiu loi hàng hố cn thit cho sn xut và tiêu dùng. Mt nưc s nhp khu nhng hàng hố cĩ nhu cu t nhng nưc chuyên sn xut các mt hàng này vi giá r, đng thi xut khu nhng hàng hố ca mình cĩ ưu th v năng sut lao đng cho nhng nưc cĩ nhu cu, nhm tn dng li th so sánh (tuyt đi và tương đi) trong ngoi thương. S di chuyn hàng hố gia các nưc to nên hot đng xut nhp khu ca mt quc gia. Vic mua bán gia các quc gia thưng kt thúc bng vic bên mua thanh tốn, nhn hàng và bên bán giao hàng, nhn tin theo các điu kin, điu khon quy đnh trong hp đng mua bán. Hai bên mua bán cĩ th tho thun các phương thc thanh tốn như ng trưc, ghi s, nh thu hay tín dng chng t., thơng qua đĩ ngưi mua tr tin cịn ngưi bán thu tin. Ngưi mua và ngưi bán khơng thanh tốn trc tip cho nhau mà thơng qua s tr giúp ca Ngân hàng. Qua phân tích trên cho thy, thanh tốn quc t đưc bt ngun t hot đng ngoi thương, và mc đích chính ca thanh tốn quc t là đ h tr và phc v cho hot đng xut nhp khu gia các nưc din ra mt cách trơi chy và hiu qu. Vì thanh tốn quc t đưc thc hin qua h thng ngân hàng nên khi nĩi đn thanh tốn quc t là nĩi đn hot đng thanh tốn ca ngân hàng thương mi và khơng mt ngân hàng thương mi nào li khơng mun phát trin các nghip v ngân hàng quc t trong đĩ ly thanh tốn quc t làm trng tâm phát trin. Thanh tốn quc t là vic thc hin các nghĩa v chi tr và quyn hưng li v tin t phát sinh trên cơ s các hot đng kinh t và phi kinh t gia các t
  9. 4 chc, cá nhân nưc này vi t chc, cá nhân nưc khác, hay gia mt quc gia vi t chc quc t, thơng qua quan h gia các ngân hàng ca các nưc liên quan. [th.T] T khái nim trên cho thy thanh tốn quc t phc v cho hai lĩnh vc hot đng là kinh t và phi kinh t, tuy nhiên trong thc t gia hai lĩnh vc này thưng giao thoa vi nhau. Chính vì vy, trong các quy ch v thanh tốn và thc t ti các NHTM, ngưi ta thưng phân loi hot đng thanh tốn quc t thành hai lĩnh vc rõ ràng là: thanh tốn trong ngoi thương (hay thanh tốn mu dch) và thanh tốn phi ngoi thương (hay thanh tốn phi mu dch) Thanh tốn phi ngoi thương là vic thc hin thanh tốn khơng liên quan đn hàng hố xut nhâp khu cũng như cung ng lao v cho nưc ngồi, nghĩa là thanh tốn cho các hot đng khơng mang tính thương mi. Đĩ là vic chi tr các chi phí ca các cơ quan ngoi giao nưc ngồi, các chi phí đi li ca các đồn khách nhà nưc, t chc và cá nhân, các ngun tin quà biu, tr cp ca cá nhân ngưi nưc ngồi cho cá nhân trong nưc, các ngun tr cp ca mt t chc t thin nưc ngồi cho t chc, đồn th trong nưc Thanh tốn quc t trong ngoi thương là vic thc hin trên cơ s hàng hố xut nhp khu, và cung ng các dch v thương mi cho nưc ngồi theo giá c th trưng quc t. Cơ s đ các bên tin hành mua bán và thanh tốn cho nhau là hp đng ngoi thương. 1.1.1.2. Đc đim thanh tốn quc t T khái nim thanh tốn quc t nêu trên, cĩ th thy hot đng thanh tốn quc t cĩ ba đc đim cơ bn sau: + Ch th ca hot đng thanh tốn quc t là nhng bên cĩ tr s đt ti các quc gia khác nhau, chu s chi phi điu chnh ca lut pháp các quc gia khác nhau. Lut quc gia đã tr thành nn tng pháp lý đ bo v quyn li ca các pháp nhân tham gia hot đng thanh tốn quc t, dù đĩ là ngưi xut khu ngưi nhp khu, Ngân hàng hay khách hàng tham gia hot đng thanh tốn quc t. + Bên cnh đĩ, hot đng thanh tốn quc t cịn chu s chi phi, điu chnh ca lut pháp quc t, c th hố ti nhiu văn bn, quy phm pháp lut quc t như: Các điu kin thương mi quc t (Incoterms 2010), Quy tc thc hành
  10. 5 thng nht tín dng chng t (Bn sa đi 1993, Phịng Thương mi Quc t Paris – UCP600), Quy tc thng nht v nh thu (1995 URC 522) + Tin t dùng đ thanh tốn gia hai bên là ngoi t đi vi ít nht mt trong hai bên. Nhng đc đim cơ bn trên đã to nên đc thù riêng ca hot đng thanh tốn quc t trong các ngân hàng thương mi. 1.1.2 Vai trị ca thanh tốn quc t 1.1.2.1 Vai trị ca thanh tốn quc t đi vi NHTM Cùng vi s phát trin ca các nghip v kinh doanh và dch v NH trong nưc, xu hưng quc t hố nn kinh t th gii đã m ra cánh ca ngoi thương to điu kin cho nghip v NH quc t ra đi và phát trin, trong đĩ TTQT ngày càng th hin vai trị quan trng trong bi cng cnh tranh quyt lit gia các NH. Cĩ th nĩi, TTQT là mt mt khơng th thiu trong hot đng kinh doanh NH, nĩ b sung và h tr cho các mt hot đng kinh doanh khác ca NH, th hin trên các mt: (1) Hot đng TTQT phát trin s giúp cho NHTM thu hút đưc nhiu khách hàng và m rng th trưng: Trong quá trình tham gia các hot đng TTQT, khách hàng cịn phát sinh nhiu nhu cu dch v khác ca NH như: tài tr các hp đng xut nhp khu, bo lãnh thanh tốn thc hin hp đng, mua bán ngoi t thơng qua đĩ giúp cho NH phát trin đưc các nghip v kinh doanh ngoi t, bo lãnh và các dch v quc t khác t đĩ giúp NH gia tăng s lưng khách hàng, m rng th trưng kinh doanh. (2) Hot đng TTQT phát trin to điu kin cho NHTM tăng doanh thu và li nhun: Khi khách hàng đn vi NH ngày càng nhiu, thì li ích ca NH s ngày càng tăng. Khơng nhng doanh thu ca NH tăng lên mt cách đáng k nh nhng khon thu phí do cung cp nhiu hơn các dch v cho khách hàng mà cịn h tr thêm cho các hot đng khác ca ngân hàng phát trin. NH cĩ điu kin đ tăng thêm ngun vn huy đng, to điu kin m rng quy mơ tín dng, đc bit là tăng đưc ngun vn ngoi t do tm thi qun lý đưc vn nhàn ri ca các DN cĩ quan h thanh tốn qua NH.
  11. 6 Như vy hot đng TTQT khơng nhng trc tip giúp nâng cao doanh thu, li nhun ca NH mà cịn h tr, b sung cho các mt hot đng khác nên nĩ gián tip to ra li nhun t các mt hot đng này. (3) Hot đng TTQT phát trin s gĩp phn m rng quy mơ và mng lưi NH: Hot đng TTQT giúp cho ngân hàng đáp ng tt hơn nhu cu ca khách hàng, trên cơ s đĩ nâng cao uy tín ca mình trên trưng quc t. Mt nghip v này khơng ch đơn thun làm vic vi các chng t hay phát các lnh địi chuyn tin mà cịn th hin nghĩa v trách nghim ca NH trong vic c vn cho khách hàng lp b chng t hồn ho. Hot đng TTQT giúp cho hot đng ca NH vưt ra khi phm vi quc gia, hồ nhp vi các NH trên th gii, nâng cao uy tín ca NH trên trưng quc t, trên cơ s đĩ phát trin các quan h đi lý, khai thác đưc các ngun vn tài tr ca các NH nưc ngồi và ngun vn trên th trưng tài chính th gii nhm đáp ng tt hơn nhu cu vn phát trin kinh t xã hi. (4) Hot đng TTQT phát trin to điu kin cho NH phân tán bt ri ro: Kinh doanh NH là mt lĩnh vc kinh doanh nhiu ri ro nht. Đc bit là trong bi cnh hin nay, khi mà nn kinh t th gii luơn cĩ nhiu bin đng, các th đon la đo ngày càng tinh vi thì ri ro mà NH gánh chu ngày càng nhiu như: ri ro tín dng, ri ro lãi sut, ri ro hi đối, ri ro thanh khon, ri ro cơng ngh và hot đng, ri ro quc gia Vic đa dng hố các lĩnh vc kinh doanh và dch v là mt phương sách hiu qu đ phân tán ri ro. Li nhun thu đưc t hot đng TTQT s h tr cho NH khi th trưng bin đng giúp cho ngân hàng gi vng s n đnh. Lĩnh vc kinh doanh XNK vn n cha nhiu ri ro nên địi hi TTQT phi thc hin cn thn t khâu thu nhn, x lý thơng tin đn khâu phn hi thơng tin. Đ đáp ng đưc yêu cu đĩ, địi hi các NH phi đi mi cơng ngh, t chc tt khâu TTQT t trang b k thut đn đào to chuyên viên, đng thi trong mơi trưng cnh tranh gay gt, các ngân hàng cũng luơn quan tâm đn yu t giá c (phí dch v) đ lơi cun khách hàng. 1.1.2.2 Vai trị ca thanh tốn quc t đi vi nn kinh t Trong xu th kinh t th gii ngày càng đưc quc t hố, các quc gia đang ra sc phát trin kinh t th trưng, m ca, hp tác và hi nhp, thanh tốn quc t
  12. 7 ni lên như là chic cu ni gia nn kinh t trong nưc vi phn kinh t th gii bên ngồi. Thanh tốn quc t cĩ vai trị to ln đi vi nn kinh t, c th như sau: (1) TTQT đem li ngun thu ngoi t ln, gĩp phn vào s nghip cơng nghip hố, hin đi hố đt nưc: TTQT là mt khâu rt quan trng trong hot đng ngoi thương. Thơng qua hot đng thanh tốn quc t, các lung hàng hố, dch v đưc dch chuyn t quc gia này đn quc gia khác và kéo theo nĩ là s di chuyn lung tin gia các quc gia. Do đĩ, hot đng TTQT cĩ tác dng bơi trơn và thúc đy hot đng xut nhp khu hàng hố và dch v, đu tư nưc ngồi, thu hút kiu hi và các quan h tài chính, tín dng quc t khác . (2) TTQT là điu kin đ thúc đy hàng hố phát trin: Thơng qua hot đng TTQT, các ch th kinh doanh mua bán đưc các hàng hố, dch v. Điu đĩ đm bo cho quá trình tái sn xut đưc tin hành bình thưng, lưu thơng hàng hố dch v đưc thơng sut. Vì vy khơng cĩ hot đng thanh tốn quc t phát trin thì sn xut và lưu thơng hàng hố khơng th phát trin đưc. Hơn na, TTQT gĩp phn m rng kh năng tiêu dùng, nâng cao mc hưng th ca cá nhân và doanh nghip, thúc dy sn xut và m rng phân cơng lao đng xã hi. (3) TTQT cĩ vai trị là cu ni gn kt kinh t trong nưc vi nn kinh t th gii, thc hin chính sách kinh t m ca: Cùng vi s phát trin ca phân cơng lao đng xã hi và s tin b ca khoa hc k thut, nên mng lưi thanh tốn quc t ngày càng đưc m rng, đng thi, s ph thuc ln nhau gia các nưc ngày càng tăng. Vì vy cĩ th nĩi TTQT đã cĩ t lâu đi, nĩ tn ti như mt yu t khách quan và s phát trin ca nĩ gn lin vi s phát trin văn minh xã hi lồi ngưi. (4) TTQT là cơ s đ m rng và thúc đy các quan h kinh t đi ngoi ca đt nư : Hot đng TTQT đã khai thác trit đ li th so sánh ca mi quc gia, đt quy mơ ti đa cho mi ngành sn xut, to điu kin xây dng các ngành kinh t mũi nhn, nâng cao năng sut lao đng và h giá thành sn phm, thúc đy các nhân t phát trin theo chiu sâu, trao đi và ng dng nhanh chĩng các cơng ngh mi, thu hút vn đu tư t bên ngồi, nâng cao tc đ tăng trưng và hiu qu ca nn kinh t quc dân. (5) TTQT gĩp phn thúc đy tin trình hi nhp: Vit Nam đang tng bưc m ca và tham gia ngày càng sâu rng vào nn kinh t th gii: t quan h song
  13. 8 phương ti quan h đa phương và đnh cao là gia nhp vào T chc thương mi th gii (WTO – World Trade Organization) vào cui năm 2006. Hịa mình vào xu th hi nhp khu vc và th gii vi ch trương “Vit Nam mun làm bn vi tt c các nưc” thì hot đng kinh t đi ngoi ngày càng tr nên sơi đng và cĩ nhng chuyn bin vơ cùng mnh m, hot đng ngoi thương luơn đưc gi v trí trung tâm, ưu tiên phát trin hàng đu nhm to ra nhng tin đ vng chc trong quá trình phát trin kinh t đt nưc. Vi vai trị là khâu kt thúc ca mt giao dch mua bán hàng hĩa và dch v, TTQT đã gĩp phn khơng nh trong vic thúc đy hot đng ngoi thương phát trin nĩi riêng và tin trình hi nhp kinh t quc t nĩi chung. 1.1.3 Hot đng thanh tốn quc t 1.1.3.1 Các cơng c dùng trong thanh quc t [2] Đ tin hành các nghip v thanh tốn quc t đưc thun tin, cĩ hiu qu, các bên tham gia thanh tốn phi la chn và s dng mt trong mt trong các phương tin thanh tốn Séc, Hi phiu, Kỳ phiu hay Th thanh tốn. a. Hi phiu Theo cơng ưc quc t ký v hi phiu (Uniform Law for Bill of Exchange) năm 1930, Hi phiu đưc hiu là mt t lnh tr tin vơ điu kin do mt ngưi ký phát cho ngưi khác, yêu cu ngưi này khi nhn hi phiu, hoc đn mt ngày nht đnh ghi trên hi phiu phi tr mt s tin nht đnh cho mt ngưi nào đĩ, hoc theo lnh ca ngưi này tr cho ngưi khác, hoc tr cho ngưi cm hi phiu. Đc trưng ca hi phiu: Tính bt buc tr tin ca hi phiu: Ngưi cĩ nghĩa v tr tin khơng th vin bt c lý do nào t chi thanh tốn s tin ghi trên hi phiu (tr trưng hp hi phiu lp trái vi lut chi phi nĩ). Tính tru tưng ca hi phiu: trên hi phiu khơng ghi rõ lý do phát sinh hi phiu mà ch ghi s tin phi tr. Tính lưu thơng ca hi phiu: hi phiu cĩ th chuyn nhưng đưc mt hay nhiu ln trong phm vi thi hn ca nĩ. b. Séc (Cheque)
  14. 9 Theo cơng ưc quc t ký v Séc ti Giơnevơ năm 1931, Séc là t lnh tr tin vơ điu kin ca ch tài khon yêu cu ngân hàng trích t tài khon ca mình tr cho ngưi th hưng (cĩ tên ghi trên Séc hay ngưi cm Séc) mt s tin nht đnh. Vi khái nim séc như trên, đ cĩ th s dng phương tin này cn đm bo các điu kin sau: Ngưi s dng séc phi là khách hàng ca Ngân hàng cĩ tin trên tài khon m ti Ngân hàng. S tin ghi trên t séc nm trong s dư tài khon. Séc là n ch ca Ngân hàng giao cho khách hàng s dng nên séc đưc in theo mu, ngưi ký phát phi ghi đy đ, chính xác các ni dung trên séc Ngưi th hưng séc phi chuyn cho ngân hàng ca ngưi ký phát séc trong thi hn hiu lc ca t séc. Séc đưc s dng ph bin khơng ch trong ni đa mà cịn đưc s dng rng rãi trong thanh tốn quc t v hàng hố, cung ng lao đng, dch v và các chi tr phi mu dch khác. c. Kỳ Phiu Kỳ phiu là cam kt tr tin do ngưi n vit ra tr tin cho ngưi hưng li. Vi tính th đng trong thanh tốn như trên nên ít đưc s dng trong thanh tốn quc t. d. Th Thanh tốn Th là mt cơng c thanh tốn khơng dùng tin mt do Ngân hàng phát hành và cung cp cho khách hàng s dng đ tr tin hàng hố, dch v, các khon thanh tốn khác và rút tin mt ti các quy t đng. Th khơng nhng đưc s dng trong thanh tốn trong nưc mà cịn s dng rng rãi trong thanh tốn quc t. Th thanh tốn là hình thc thanh tốn khơng dùng tin mt ng dng cơng ngh đin t, tin hc k thut cao, do mt t chc nht đnh phát hành theo yêu cu và kh năng chi tr ca khách hàng. Th giúp cho ngưi s dng cĩ th thanh tốn các khon mua hàng hố mt cách nhanh chĩng, thun tin, chính xác và an tồn. Khi thc hin thanh tốn quc t, nơi chp nhn thanh tốn th phi ký hp đng thanh tốn th vi trung tâm thanh tốn th quc t và phi s dng thit b chuyên dng trong thanh tốn.
  15. 10 1.1.3.2 Các điu kin thanh tốn quc t a. Điu kin v tin t Điu kin v tin t cĩ nghĩa là vic quy đnh s dng đơn v tin t ca nưc nào đ tính tốn và thanh tốn trong hp đng thanh tốn quc t, đng thi quy đnh các x lý khi cĩ s bin đng v giá tr ca đng tin đĩ trong quá trình thc hin hp đng xut nhp khu hàng hĩa và thanh tốn. Đng tin nào đưc la chn s dng trong thanh tốn quc t phi đưc tha thun gia hai bên mua và bán, tin hàng cĩ th đưc thanh tốn bng đng tin ca nưc xut khu, bng đng tin ca nưc nhp khu, hoc bng đng tin th ba. Ngưi xut khu mun chn đng tin thanh tốn là đng tin ca nưc mình hoc đng tin cĩ xu hưng lên giá, nhà nhp khu cũng mun thanh tốn bng đng tin nưc mình hoc bng đng tin đang cĩ xu hưng gim giá. Hin nay, đi vi các bên xut khu và nhp khu thì đng tin tính tốn và thanh tốn ch yu bng ngoi t mnh. b. Điu kin v đa đim thanh tốn Điu kin v đa đim thanh tốn cĩ nghĩa là quy đnh nghĩa v thanh tốn tin trong hp đng thương mi quc t s đưc tr đâu. V phương din lý thuyt vic thanh tốn giá tr hp đng cĩ th din ra ti nưc xut khu, nưc nhp khu hoc ti mt nưc th ba nhưng trong thc t vic quy đnh đa đim thanh tốn ph thuc ch yu vào đàm phán da vào tương quan so sánh lc lưng trong quan h thương mi, nưc nào cũng mun dành quyn thanh tốn ti đa đim nưc mình . c. Điu kin v thi hn thanh tốn Điu kin v thi gian thanh tốn quy đnh rõ thi hn mà ngưi nhp khu tr tin cho ngưi xut khu, thi gian thanh tốn cĩ nh hưng trc tip dn tc đ luân chuyn vn, tác đng trc tip đn kh năng né tránh đưc nhng bin đng tin t, hn ch ri ro v t giá hi đối , v lãi sut. Thi hn tr tin cĩ th là tr tin trưc, tr tin ngay, tr tin sau. d. Điu kin v phương thc thanh tốn Phương thc thanh tốn là điu kin quan trng hàng đu trong các điu kin đưc tha thun trong thanh tốn quc t. Phương thc thanh tốn là ch ra ngưi bán dùng cách nào đ thu dưc tin hàng, ngưi mua làm th nào tr đưc tin
  16. 11 hàng. Các phương thc thanh tốn quc t s dng trong thương mi quc t gm bn phương thc ch yu sau: Phương thc chuyn tin Phương thc m tài khon (ghi s) Phương thc nh thu Phương thc tín dng chng t Phương thc thanh tốn bù tr Phương thc thanh tốn qua tài khon treo nưc ngồi Thư đm bo tr tin. 1.1.3.3 Các phương thc thanh tốn quc t ca Ngân hàng thương mi Phương thc thanh tốn quc t là tồn b quá trình, điu kin quy đnh đ ngưi mua tr tin và nhn hàng, cịn ngưi bán nhn tin và mua hàng trong thương mi quc t. Trong thc t, điu kin quy đnh đ các bên giao nhn hàng hố và chi tr tin là rt đa dng, do đĩ tn ti nhiu phương thc thanh tốn quc t khác nhau, trong đĩ mi phương thc đu cĩ ưu đim và nhưc đim nht đnh. Vic la chn phương thc thanh tốn thích hp phi đưc hai bên xut khu và nhp khu bàn bc thng nht, ghi vào hp đng ngoi thương. Các bên liên quan trong các phương thc thanh tốn quc t bao gm: ngưi mua, ngưi bán và các đi lý; các ngân hàng (phc v ngưi mua, phc v ngưi bán, trung gian); ngưi chuyên ch; ngưi bo him; Chính ph và các t chc thương mi. a. Phương thc chuyn tin (Remittance) Chuyn tin là phuơng thc thanh tốn quc t đơn gin nht, đĩ là vic ngưi tr tin yêu cu NH phc v mình chuyn mt s tin nht đnh cho ngưi nhn theo giy u nhim.Phương thc chuyn tin bao gm: Đin báo, thư chuyn tin. Hình thc thanh tốn này cĩ thi gian thc hin và đ an tồn khác nhau nên chi phí cũng khác nhau. Cĩ th nĩi, chuyn tin là nghip v thanh tốn đơn gin, trong đĩ ngưi chuyn tin và ngưi nhn tin tin hành thanh tốn trc tip vi nhau. Ngân hàng khi thc hin chuyn tin ch đĩng vai trị trung gian thanh tốn theo u nhim đ
  17. 12 hưng phí và khơng b ràng buc bt c trách nhim gì đi vi ngưi chuyn và ngưi th hưng. Trong thanh tốn bng chuyn tin, vic cĩ tr tin hay khơng ph thuc vào thin chí ca ngưi mua. Ngưi mua sau khi nhn hàng cĩ th khơng tin hành chuyn tin, hoc c tình dây dưa, kéo dài thi hn chuyn tin nhm chim dng vn ca ngưi bán, do đĩ làm cho quyn li ca ngưi bán khơng đưc đm bo. Chính vì nhưc đim này mà trong ngoi thương chuyn tin thưng ch đưc áp dng trong các trưng hp các bên mua bán cĩ uy tín và tin cy ln nhau. b. Phương thc nh thu (Collection of payment) Phương thc thanh tốn nh thu hay u thác thu là phương thc thanh tốn quc t theo đĩ, mà ngưi xut khu sau khi giao hàng hoc cung ng mt dch v nào đĩ cho nhà nhp khu s phát hành hi phiu địi tin, nh NH thu h s tin ghi trên hi phiu. Trong phương thc nh thu, các ngân hàng tham gia vào quá trình thanh tốn sâu rng và tồn din hơn so vi phương thc chuyn tin hay ghi s. Mc đ tham gia ca các ngân hàng vào quá trình nh thu ph thuc hồn tồn vào ni dung các ch th và nhng gì (chng t) mà ngưi bán u quyn cho ngân hàng phc v mình thu h. Đim cn lưu ý là bt k ni dung, phm vi, các ch th mà ngưi bán đưa ra và mc đ tham gia ca ngân hàng vào nh thu, thì hành đng ca ngân hàng luơn tuân theo các quy tc chun quc t, đĩ là Uniform Rules For Collections Qui tc thng nht v nh thu và theo tp quán thc hành ngân hàng quc t. Theo các chun mc khác nhau đ phân loi nh thu. Nu căn c vào cách thc thc hin: nh thu bng đin và nh thu bng thư. Nu căn c vào ni dung nghip v: Nh thu phiu trơn (Clean Collections) và nh thu kèm chng t (Documentary collection). + Nh thu phiu trơn là phương thc thanh tốn, trong đĩ, ngưi bán gi hàng và b chng t thương mi trc tip cho ngưi mua, sau đĩ gi yêu cu địi tin (hi phiu ký phát) qua ngân hàng phc v mình đ ngân hàng này thu h s tin hi phiu. Trong phương thc nh thu phiu trơn, ngưi bán mt quyn kim sốt
  18. 13 hàng hố và chưa đưc thanh tốn cũng như khơng cĩ bo lãnh thanh tốn ngay t lúc hàng gi đi, do đĩ ri ro thanh tốn hồn tồn thuc v ngưi bán. Nu căn c vào thi gian tr tin: Nh thu chp nhn tr tin trao chng t (Documents againts acceptance D/A) và Nh thu tr tin chng t (Documents againts payments D/P) + Nh thu chp nhn tr tin trao chng t (Documents againts acceptance D/A): Đây là nh thu, trong đĩ ngưi bán u thác cho ngân hàng phc v mình thu h tin trên cơ s b chng t. B chng t nh thu bao gm yêu cu địi tin (hi phiu) và kèm theo chng t thương mi. Điu kin trao b chng t thương mi cho ngưi mua đi nhn hàng là: ngưi mua phi ký chp nhn thanh tốn hi phiu ti mt thi đim nht đnh trong tương lai vi ch th rng “Document against Acceptance – D/A”. Như vy, trong phương thc này thì ri ro thanh tốn hồn tồn vn thuc v ngưi bán, bi vì ngưi mua nhn hàng ch vi li ha s đưc thanh tốn trong tương lai, cịn vic thanh tốn hay khơng thì chưa chc chn. + Nh thu tr tin chng t (Documents againts payments D/P): Điu kin trao b chng t thương mi trong phương thc này là: trao chng t khi đưc thanh tốn “Document against Payment – D/P”. Do chng t ch đưc trao khi nhn đưc thanh tốn, do đĩ ri ro đi vi ngưi bán cĩ gim so vi phương thc D/A. Bi vì, nu ngưi mua khơng thanh tốn thì ngưi bán vn cịn nguyên quyn đnh đot hàng hố. c. Phương thc tín dng chng t (Letter of Credit) Phương thc L/C: là phương thc thanh tốn quc t đưc s dng rng rãi nht và ưu vit hơn c trong thanh tốn quc t, chim khong 70% giá tr thanh tốn. Lý do là nĩ bo đm quyn li mt cách tương đi cho c ngưi mua và ngưi bán. Khái nim: Tín dng chng t là phương thc thanh tốn trong đĩ mt ngân hàng theo yêu cu ca khách hàng cam kt s tr mt s tin nht đnh cho ngưi th hưng hoc chp nhn hi phiu do ngưi này kí phát trong phm vi s tin đĩ nu ngưi này xut trình đưc b chng t thanh tốn phù hp vi nhng
  19. 14 quy đnh nêu ra trong thư tín dng. Din đt mt cách đơn gin hơn, phương thc tín dng chng t là mt s tha thun mà trong đĩ mt ngân hàng (Ngân hàng m thư tín dng) đáp ng nhng yêu cu ca khách hàng (ngưi xin m thư tín dng) cam kt hay cho phép ngân hàng khác chi tr hoc chp nhn nhng yêu cu ca ngưi hưng li khi nhng điu kin và điu khon quy đnh trong thư tín dng đưc thc hin đúng và đy đ. Bng ngơn ng lut, đnh nghĩa v Tín dng chng t đưc nêu ti Điu 2, UCP600, như sau: “ Tín dng chng t là mt s tha thun bt kỳ, cho dù đưc mơ t hoc gi tên như th nào, th hin mt cam kt chc chn và khơng hy ngang ca NHPH v vic thanh tốn khi xut trình phù hp ”. Ni dung phương thc thanh tốn tín dng chng t đưc thc hin theo bn “Quy tc và thc hành thng nht v tín dng chng t (Uniforrm Customs and Practice for Documeneary Credit) do Phịng Thương Mi Quc T (ICC) ban hành. Văn bn đu tiên đưc xut bn năm 1993 sau đĩ đưc sa đi b sung qua các năm 1951, 1962, 1974, 1983 (thưng đưc gi là UCP400) và năm 1993 (UCP500) cĩ giá tr hiu lc k t ngày 1/1/1994. Gn đây nht là ngày 25/10/2006 ICC đã cơng b UCP600 cĩ hiu lc k t ngày 01/07/2007. UCP là mt văn bn pháp lý khơng mang tính bt buc các bên mua bán quc t phi áp dng. Do đĩ nu áp dng UCP thì phi dn chiu điu y trong thư tín dng ca mình. Các bên tham gia phương thc tín dng chng t gm cĩ:  Ngưi xin m L/C (Applicant) thơng thưng là ngưi mua (Buyer)/Ngưi Nhp khu hàng hĩa (Importer)  Ngưi hưng li L/C (Beneficiray) cĩ th là mt hoc nhiu ngưi hưng li s tin L/C, thơng thưng ngưi hưng li là ngưi Bán, ngưi Xut khu.  Ngân hàng m (Opening bank) hay ngân hàng phát hành thư tín dng (The issuing bank) : Là ngân hàng thc hin phát hành L/C theo yêu cu ca ngưi m, nghĩa là nĩ cung cp tín dng cho ngưi m. NHPH thưng đưc hai bên mua bán tha thun và quy đnh trong hp đng mua bán. Nu khơng cĩ s tha thun trưc, thì nhà nhp khu đưc phép t chn NHPH.
  20. 15  Ngân hàng thơng báo thư tín dng (The advising bank) Là ngân hàng thc hin thơng báo L/C cho Ngưi th hưng theo yêu cu ca NHPH. NHTB thưng là ngân hàng đi lý hay mt chi nhánh ca NHPH nưc nhà xut khu.  Ngân hàng xác nhn (The confirming bank) : Là ngân hàng b sung s xác nhn ca mình đi vi L/C theo yêu cu hoc theo s y quyn ca NHPH.  Ngân hàng thanh tốn (The paying bank) cĩ th là ngân hàng m thư tín dng hoc cĩ th là ngân hàng khác đưc ngân hàng m thư tín dng ch đnh thay mình thanh tốn tr tin hay chit khu hi phiu cho ngưi xut khu. Đc đim ca thư tín dng chng t L/C: Ngân hàng và các bên tham gia liên quan ch giao dch trên cơ s chng t ch khơng giao dch bng hàng hĩa, dch v. Thư tín dng phi ch rõ là hy ngang hay khơng hy ngang, nu khơng cĩ ghi chú như vy thì nĩ s đưc coi là khơng hy ngang. Chng t đưc coi là khơng phù hp vi các điu khon quy đnh trong L/C nu chng t mâu thun vi các điu khon quy đnh ca L/C hay các chng t mâu thun nhau. Theo điu 14 v tiêu chun kim tra chng t ca UCP 600: Ngân hàng phát hành cĩ mt khong thi gian ti đa khơng quá 5 ngày làm vic sau khi nhn đưc chng t đ kim tra chng t và xác đnh chng t phù hp hay khơng phù hp, nu quá thi gian ngân hàng phát hành khơng cĩ quyn thơng báo sai sĩt. Ngân hàng khơng chu trách nhim kim tra các chng t khơng quy đnh trong L/C Nu ngân hàng quyt đnh t chi chng t nĩ phái thơng báo bng phương tin truyn thơng trưc lúc đĩng ca ngày làm vic th 5. Ngân hàng khơng chu trách nhim v s chm tr do truyn tin, v li chính t phát sinh trong qua trình chuyn giao hoc truyn tin. Các loi thư tín dng Thư tín dng cĩ th hy ngang (Revocable letter of Credit): Là mt L/C mà m L/C và nhà nhp khu cĩ th sa đi hoc hy b bt c lúc nào mà khơng cn
  21. 16 thơng báo cho ngưi hưng li L/C. Thư tín dng hy ngang to cho ngưi mua s ch đng ti đa vì nĩ cĩ th đưc sa đi hoc hy b mà khơng cn thơng báo cho ngưi bán. Vì vy thư tín dng hy ngang ch đưc s dng trong trưng hp vic giao hàng đưc thc hin gia cơng ty m và cơng ty con, gia ngưi mua và ngưi bán cĩ quan h tín dng rt tt. Thư tín dng khơng th hy ngang (Irrevocable letter of credit): Là mt loi thư tín dng mà ngân hàng m L/C phi chu trách nhim thanh tốn tin cho t chc xut khu trong thi gian hiu lc ca L/C, khơng cĩ quyn đơn phương t ý sa đi hay hy b thư tín dng đĩ. Loi L/C này hin nay đang đưc s dng ph bin Thư tín dng xác nhn (Conferming L/C): là loi thư tín dng khơng th hy ngang và đưc mt ngân hàng khác uy tín hơn đng ra bo đm vic tr tin theo thư tín dng đĩ cùng vi ngân hàng m L/C. Do đĩ, ngân hàng xác nhn chu trách nhim thanh tốn tin cho ngưi xut khu, nu như ngân hàng m thư tín dng khơng tr đưc. Nguyên nhân cĩ loi L/C khơng th hy b cĩ xác nhn là do t chc xut khu khơng hồn tồn tin tưng vào Ngân hàng m L/C và giá tr L/C tương đi ln. Thư tín dng tun hồn (Revolving L/C): Là loi L/C khơng th hy ngang mà khi s dng ht kim ngch hoc sau khi ht hn hiu lc ca L/C thì ngay lp tc, L/C (s t đng) cĩ giá tr như cũ và tip tc tun hồn trong thi gian nht đnh cho đn khi kt thúc giá tr hp đng. Loi L/C này đưc áp dng trong trưng hp hai bên xut khu và nhp khu cĩ quan h thưng xuyên và đi tưng thanh tốn khơng thay đi. Khi s dng L/C tun hồn, t chc nhp khu cĩ li hai đim ln : khơng b đng vn, gim đưc phí tn do vic m L/C. Thư tín dng chuyn nhưng (Transferable L/C) : Là loi L/C khơng th hy ngang, L/C này quy đnh quyn đưc chuyn nhưng mt phn hay tồn b giá tr L/C cho mt hay nhiu ngưi theo lnh ca ngưi hưng li đu tiên. Tuy nhiên vic chuyn nhưng ch đưc phép tin hành mt ln. L/C này đưc s dng khi mua hàng qua các đi lý , mua hàng qua trung gian, hàng do các cơng ty con, chi nhánh giao nhưng cơng ty m là ngưi hưng li. Thư tín dng giáp lưng: (Back to Back L/C): Là loi thư tín dng khơng th hy b, L/C th hai đã đưc m trên cơ s L/C gc đã đưc m. Khi ngưi hưng nhn đưc mt L/C gc khơng phi L/C chuyn nhưng song khơng th t mình
  22. 17 cung cp hàng hĩa, khi đĩ h cĩ th tho thun vi ngân hàng ca mình phát hành mt L/C th hai (L/C giáp lưng) vi ni dung tương t cho ngưi cung cp hàng hĩa. Thư tín dng cĩ điu khon đ (Red clause L/C): Là loi thư tín dng cĩ điu khon đc bit, trưc đây đưc ghi bng mc đ điu khon đc bit này. Thơng thưng trong điu khon đc bit, ngưi m L/C cho phép t chc xut khu đưc quyn nhn trưc mt s tin nht đnh trưc khi giao hàng. Vì th nên loi thư tín dng này cịn gi là thư tín dng ng trưc. Thư tín dng d phịng (Stand – by L/C): Trong trưng hp đơn v xut khu khơng giao hàng theo đúng hp đng, đơn v nhp khu yêu cu đơn v xut khu m mt thư tín dng d phịng trong đĩ quy đnh rng nu đơn v xut khu khơng thc hin hp đng, Ngân hàng m thư tín dng d phịng s thanh tốn tin đn bù thit hi cho đơn v nhp khu, loi thư tín dng này cũng đưc thc hin đúng quy đnh trong UCP 600 d. Phương thc m tài khon (Open Account) Là phương thc mà ngưi bán m tài khon đ ghi n ca ngưi mua sau khi ngưi bán đã hồn thành vic giao hàng hay cung ng xong dch v, đn tng thi kỳ theo tho thun (tháng, quý, năm) ngưi mua tr tin cho ngưi bán. Đc đim ca phương thc: Khơng cĩ s tham gia ca các NH vi chc năng là ngưi m tài khon và thc thi thanh tốn. Ch m tài khon đơn biên, khơng m tài khon song biên. Ch cĩ hai bên tham gia thanh tốn: ngưi bán và ngưi mua. S dng phương thc này cĩ ri ro cho ngưi bán, đĩ là ngưi bán mt kh năng kim sốt hàng hố ca mình. e. Phương thc thanh tốn bù tr (Clearing) Phương thc này thuưng đưc áp dng đi vi các t chc kinh doanh cĩ quy mơ giao dch quc t ln, thưng xuyên hoc gia các nhĩm ca các t chc cĩ cùng lĩnh vưc hot đng ti nhiu quc gia trên th gii.
  23. 18 Thanh tốn bù tr đưc thc hin trên cơ s ca s tha thun gia các thành viên trong t chc. Thanh tốn bù tr din ra đi vi các t chc luơn cĩ các khon cơng n ln nhau. Đ gim bt s lưng các giao dch qua li làm phát sinh chi phí giao dch khơng cn thit các t chc này cùng tho thun thc hin ti các thi đim theo lch la chn vic hch tốn song phương các khon cơng n trưc đĩ. Hình thc thanh tốn này gim đưc lưng giao dch, tit kim chi phí. f. Thanh tốn qua tài khon treo nưc ngồi (Escrow Account) Là phương thc thanh tốn mà 2 nhà xut khu, nhp khu tha thun treo tài khon nưc ngưi nhp khu đ ghi cĩ s tin ca xut khu, đng thi s tin này đưc dùng đ mau li hàng hĩa nưc ngưi nhp khu. Phương thc này thích hp vi vic mua bán, đn bù. g. Thư đm bo tr tin (Letter of Guarantee – L/G) Thanh tốn theo phương thc này NH ca ngưi mua s vit thư đm bo tr tin cho ngưi bán theo yêu cu ca ngưi mua gi là “Thư đm bo tr tin”, đm bo rng s thanh tốn tr tin khi bên bán hồn thành nghĩa v giao hàng ti đa đim tho thun. Đây thc cht là hình thc NH bo lãnh cho vic thc hin thanh tốn ca ngưi nhp khu. 1.1.3.4 Các nghip h tr hot đng TTQT a. Nghip v tài tr XNK Đ thc hin thành cơng các hp đng ngoi thương, các doanh nghip XNK ngồi nhu cu mua bán ngoi t, thanh tốn quc t, bo lãnh cịn cĩ nhu cu tài tr XNK. Các hình thc tài tr nhp khu [2]: Tín dng dành cho ngưi đt hàng và hip đnh khung tài tr nhp khu Tín dng thuê mua vut qua biên gii Cho vay m L/C Tm ng cho nhp khu Chp nhn ca NH Tín dng chp nhn hi phiu dành cho nhà nhp khu
  24. 19 Các hình thc tài tr xut khu [2]: Thanh tốn trong khơn kh nh thu kèm chng t Nghip v chit khu hi phiu Tài tr trong khuơn kh chng t Tm ng cho nhà xut khu Factoring – Bao tồn b thanh tốn xut khu Forfaiting – Chit khu n dài hn b. Nghip v kinh doanh ngoi t Trong quá trình thc hin nghip v TTQT, NH bán ngoi t cho nhng khách hàng cĩ nhu cu tin hàng nhp khu hay mua li ngoi t ca khách hàng xut khu cĩ ngun thu ngoi t. Ngồi ra, NH cịn cung cp các cơng c giúp doanh nghip phịng nga ri ro t giá hi đối cĩ hiu qu thơng qua các hp đng kỳ hn, hốn đi, quyn chn và tương lai. c. Nghip v bo lãnh Trong quá trình thc hin nghip v TTQT, khi khách hàng đã ký đưc hp đng vi đi tác nưc ngồi nhưng chưa cĩ đ tin thanh tốn, thiu vn đ sn xut hàng, đi tác yêu cu bo lãnh thanh tốn, bo lãnh thc hin hp đng mà nhn đưc s h tr t phía NH thơng qua các nghip v bo lãnh, tài tr xut nhp khu thì s to điu kin cho khách hàng th hin giao dch, tit kim thi gian chi phí. Các loi bo lãnh cĩ th phát hành: Bo lãnh vay vn Bo lãnh thanh tốn / Thư tín dng d phịng Bo lãnh d thu Bo lãnh thc hin hp đng Bo lãnh bo đm cht lưng sn phm Bo lãnh thanh tốn tin ng trưc (Bo lãnh hồn tr tin ng trưc, bo lãnh hồn tr tin đt cc hoc bo lãnh tin đt cc) Bo lãnh khon tin gi li (Bo lãnh cht lưng cơng trình/ Bo lãnh bo hành/ Bo lãnh bo dưng) Bo lãnh đi ng
  25. 20 Xác nhn bo lãnh Bo lãnh du hc d. Các nghip v khác Các nghip v huy đng vn, tín dng và các dch v khách gĩp phn phc v khách hàng cĩ nhu cu trn gĩi v các sn phm ca NH. 1.2 PHÁT TRIN HOT ĐNG THANH TỐN QUC T CA NHTM 1.2.1 Quan đim v phát trin hot đng thanh tốn quc t ca NHTM Phát trin đưc hiu theo nghĩa chung nht là s bin đi hoc làm cho bin đi theo chiu hưng tăng t ít ti nhiu, t hp ti rng, t thp ti cao, t đơn gin đn phc tp. [14] tm vĩ mơ, s phát trin đưc đ cp ti là s phát trin kinh t ca mt quc gia. Theo đĩ, phát trin kinh t đưc hiu là quá trình tăng tin v mi mt ca nn kinh t, đưc xem như là quá trình bin đi c v lưng và cht [14]. Tuy nhiên khi s phát trin din ra quá nhanh s gây ra nhng tác đng xu đn tương lai con ngưi, do vy vn đ phát trin bn vng đưc đt ra. Năm 1987, vn đ phát trin bn vng đưc Ngân hàng Th gii đ cp ln đu tiên, theo đĩ, s phát trin bn vng là “ s phát trin đáp ng các nhu cu hin ti mà khơng làm nguy hi đn kh năng đáp ng nhu cu ca các th h tương lai”. [14] tm vi mơ, s phát trin đưc đ cp ti là s phát trin hot đng ca các doanh nghip. Theo đĩ, phát trin đưc hiu là s thay đi theo chiu hưng tt c v lưng ln v cht trong hot đng ca doanh nghip. V lưng đĩ là s m rng quy mơ sn xut, m rng th trưng, các ch tiêu tài chính đu th hin tt. V cht đĩ là trình đ qun lý, trình đ, tay ngh ca nhân viên đưc nâng cao Như vy, v cơ bn, phát trin hot đng TTQT ca NHTM cĩ th đưc hiu đĩ là s thay đi theo chiu hưng tt c v lưng ln v cht trong hot đng TTQT ca NHTM. V lưng đĩ là s m rng quy mơ khách hàng, doanh s giao dch, s lưng phương thc, giá tr tng khon giao dch , m rng th trưng, các ch tiêu tài chính đu th hin tt. V cht đĩ là mi giao dch thanh tốn quc t phi đưc thc hin nhanh chĩng, chính xác, an tồn và hiu qu. Vic thc hin các giao dch thanh tốn quc t nhanh chĩng là đm bo yêu cu v thi gian ca khách hàng cũng như quy đnh ca ngân hàng và chun mc quc
  26. 21 t. Mt khác, các giao dch phi đưc thc hin chính xác theo đ ngh ca khách hàng v đơn v th hưng, s tin, ni dung giao dch, các điu khon và điu kin khác tùy theo phương thc thanh tốn ca khách hàng. Đng thi, trong quá trình thanh tốn ngân hàng phi đm bo an tồn trong giao dch, khơng làm tht thốt tài sn ca khách hàng cũng như ngân hàng, bo mt các thơng tin ca khách hàng. Hơn na, các giao dch thanh tốn quc t cn đưc thc hin mt cách cĩ hiu qu. V phía khách hàng, điu này th hin li ích thu đưc và các chi phí khách hàng phi tr khi s dng dch v thanh tốn quc t. V phía ngân hàng, đĩ là li nhun thu đưc t hot đng thanh tốn quc t, hiu qu tăng thêm ca các nghip v h tr khác như tín dng, tài tr xut nhp khu, mua bán ngoi t, bo lãnh nưc ngồi, huy đng vn cũng như tăng tính cnh tranh, uy tín ca ngân hàng. Đ đánh giá s phát trin hot đng thanh tốn quc t ca NHTM, ngưi ta thưng xem xét c quá trình cung cp dch v t khâu tip th khách hàng, tip nhn nhu cu thanh tốn, tư vn, đn h sơ, chng t giao dch, các quy trình tác nghip, thi gian thc hin giao dch, s h tr khách hàng sau giao dch, chính sách khách hàng, mc đ cnh tranh ca biu phí áp dng, hiu qu ca hot đng TTQT. 1.2.2 Các ch tiêu phn ánh s phát trin hot đng TTQT ca NHTM S phát trin hot đng TTQT ca NHTM đưc đánh giá bng mt h thng các ch tiêu đnh tính và đnh lưng thơng qua tác đng trc tip hoc gián tip ca nĩ. Hin nay, NHTM chưa cĩ mt chun mc c th nào đánh giá s phát trin hot đng TTQT. Theo quan đim ca tác gi, s phát trin hot đng TTQT ca NHTM cĩ th đánh giá trên các ch tiêu sau: 1.2.2.1 Các ch tiêu đnh lưng (1) Doanh s TTQT : là tồn b s tin mà NH đã thc hin giao dch cho khách hàng trong mt thi kỳ nht đnh. Trong lĩnh vc TTQT, NH thưng thu phí da trên t l % so vi tng giá tr mt ln giao dch (doanh s mt ln giao dch). Do đĩ doanh thu thanh tốn quc t t l thun vi doanh s giao dch. NH ch cĩ th tăng đưc doanh thu TTQT khi doanh s TTQT tăng. (2) Thu phí dch v thanh tốn quc t (Doanh thu TTQT)
  27. 22 Khi thc hin các yêu cu ca khách hàng cĩ liên quan đn TTQT, ngân hàng thu đưc mt khon phí nht đnh theo biu phí dch v ca ngân hàng đi vi tng nghip v c th như: phí m, tu chnh L/C, phí thanh tốn L/C, phí gi và thanh tốn b chng t hàng xut (L/C, nh thu), phí thanh tốn chuyn tin đi, chuyn tin đn Khi doanh thu phí TTQT tăng lên chng t hot đng TTQT đưc m rng. Điu này cũng cho thy s phát trin ca hot đng TTQT, thu hút thêm nhiu khách hàng đn giao dch. (3) Li nhun t hot đng thanh tốn quc t S phát trin hot đng TTQT đưc phn ánh thơng qua ch tiêu li nhun t hot đng TTQT. Đ xác đnh đưc li nhun mang li t hot đng TTQT, các ngân hàng phi tính đưc chi phí phát sinh cho hot đng này. Nĩ bng hiu s gia doanh thu TTQT và chi phí TTQT. Ch tiêu này tăng cao th hin s phát trin hot đng thanh tốn quc t, ngưc li nĩ ch ra ngân hàng cn cĩ nhng gii pháp đ ci thin tình hình. (4) S phát trin hot đng TTQT đưc đánh giá thơng qua t l gia li nhun TTQT so vi doanh thu TTQT. T l gia li nhun TTQT so vi doanh thu TTQT = Li nhun TTQT/Doanh thu TTQT. T l này cho bit mt đng doanh thu do hot đng TTQT thc hin mang li bao nhiêu đng li nhun cho NH trong kỳ. (5) S phát trin hot đng TTQT đưc đánh giá thơng qua t l gia doanh thu TTQT so vi Tng thu nhp (Tng doanh thu). T l gia doanh thu TTQT so vi Tng thu nhp = Doanh thu TTQT/Tng thu nhp. Ch tiêu này phn ánh t trng ca doanh thu do hot đng TTQT mang li so vi tng ngun thu t các hot đng kinh doanh ca NH. (6) T l Doanh thu TTQT trên Tng s cán b TTQT = Doanh thu TTQT/ S cán b TTQT
  28. 23 Ch s này xác đnh năng sut lao đng ca mt cán b TTQT trên doanh thu t hot đng TTQT, cho thy mt cán b TTQT to ra bao nhiêu đng doanh thu TTQT. (7) T l Li nhun TTQT trên Tng s cán b TTQT = Li nhun TTQT/ S cán b TTQT Ch s này xác đnh năng sut lao đng ca mt cán b TTQT trên hiu qu mang li t hot đng TTQT, cho thy mt cán b TTQT to ra bao nhiêu đng li nhun TTQT. (8) S lưng khách hàng Khi s lưng khách hàng đn giao dch thanh tốn quc t gia tăng chng t hot đng TTQT đã cĩ s phát trin, bi các khách hàng đn giao dch khơng ch đơn thun thc hin riêng dch v TTQT mà thưng cĩ nhu cu nhiu dch v khác như tài tr XNK, bo lãnh, mua bán ngoi t, tín dng huy đng vn (9) Loi hình phương thc Ch tiêu này đo lưng s lưng phương thc TTQT đang đưc thc hin ti ngân hàng, t trng s dng các phương thc đ đánh giá ưu đim, hn ch ca tng phương thc t đĩ tìm ra nguyên nhân đ cĩ nhng gii pháp đ tư vn cho khách hàng, nâng cao hiu qu, cht lưng ca các phương thc hin cĩ cũng như m rng trin khai các phương thc khác phù hp vi nhu cu ca th trưng, kh năng ca NH hay thu hp các phương thc khơng cịn phù hp 1.2.2.1 Các ch tiêu đnh tính (1) Thương hiu, uy tín ca NH Thương hiu theo đnh nghĩa ca T chc s hu trí tu th gii (WIPO): là mt du hiu (hu hình và vơ hình) đc bit đ nhn bit mt sn phm hàng hố hay mt dch v nào đĩ đưc sn xut hay đưc cung cp bi mt cá nhân hay mt t chc. Thương hiu ngân hàng cĩ th đưc hiu là mt thut ng dùng trong hot đng marketing, th hin tên giao dch ca mt ngân hàng, đưc gn vi bn sc riêng và uy tín, hình nh ca ch th mang tên này nhm gây du n sâu đm đi
  29. 24 vi khách hàng và phân bit vi các ngân hàng khác trong hot đng kinh doanh tin t tín dng và cung cp các dch v ngân hàng. Nĩi cách khác, thương hiu ca mt ngân hàng chính là nhn thc ca khách hàng v ngân hàng. Khách hàng cĩ th khơng cn bit ý nghĩa ca mt tên gi, mt biu tưng ca mt ngân hàng nào đĩ nhưng nu khi h cĩ nhu cu v tài chính và h đn ngân hàng mt cách vơ thc thì ngân hàng đĩ đã xây dng đưc cho mình mt thương hiu vng chc trong tâm trí khách hàng. phm vi hi s thương hiu, uy tín ca NH đưc th hin th bc xp hng hay các gii thưng do các t chc quc t cĩ uy tín xp hng hay trao tng. phm vi chi nhánh thương hiu, uy tín ca NH đưc khng đnh khi càng đưc nhiu ngưi bit đn, khách hàng ngày càng tăng mt cách n đnh. Các khách hàng truyn thng, khách hàng cũ vn đn giao dch vi NH, đng thi khơng ngng gia tăng khách hàng mi, khách hàng tim năng. Điu này càng cĩ ý nghĩa quan trng hơn trong bi cnh cnh tranh khc lit trong lĩnh vc ngân hàng, hàng lot chi nhánh NH mi đưc thành lp trên đa bàn. (2) Kh năng thanh tốn nhanh Ch tiêu này phn ánh mc đ nhanh chĩng đ thc hin xong giao dch thanh tốn quc t theo yêu cu ca khách hàng. Thi gian thc hin giao dch đây bao gm nhng chun mc ca quc t quy đnh cho tng giao dch và mc tiêu đt ra ca NHTM. Nĩ đưc đt ra cho tng nghip v thanh tốn quc t c th và đưc cơng khai ti khách hàng đ bit, theo dõi và lp k hoch thanh tốn. Vì vy, thi gian thc hin giao dch càng ngn thì s giúp khách hàng luân chuyn vn nhanh, đt hiu qu sn xut kinh doanh, ngân hàng tit kim đưc chi phí, tăng năng sut lao đng, gĩp phn nâng cao cht lưng thanh tốn quc t. (3) Hn ch ti đa ri ro Kinh doanh NH là mt lĩnh vc kinh doanh nhiu ri ro nht. Đc bit là trong bi cnh hin nay, khi mà nn KT th gii luơn cĩ nhiu bin đng, các th đon la đo ngày càng tinh vi thì ri ro mà NH phi gánh chu ngày càng nhiu như: ri ro tín dng, ri ro lãi sut, ri ro hi đối, ri ro thanh khon, ri ro cơng ngh và hot đng, ri ro Quc gia Vi vic đa dng hố các lĩnh vc kinh doanh và dch v là mt phương sách hiu qu nht đ phân tán ri ro trong kinh doanh
  30. 25 NH. Li nhun thu đưc t các hot đng TTQT s h tr cho NH khi th trưng bin đng giúp cho NH gi vng s n đnh. TTQT giúp tăng cưng kh năng cnh tranh ca NH. Lĩnh vc kinh doanh XNK vn n cha nhiu ri ro nên địi hi TTQT phi thc hin t khâu thu nhn và x lý thơng tin đn khâu phn hi thơng tin. Đ đáp ng đưc yêu cu đĩ các NH phi đi mi cơng ngh NH, t chc tt khâu TTQT t trang b k thut đn đào to chuyên viên giúp cho quá trình thc hin nghip v đưc an tồn, hiu qu. Đng thi trong mơi trưng cnh tranh găy gt, các NH cũng luơn quan tâm đn các yu t giá c (phí dch v) đ lơi cun khách hàng. Bên cnh đĩ, qun lý và kim sốt đưc ri ro trong hot đng TQTT s gĩp phn rt ln trong vic nâng cao hiu qu hot đng TTQT ca NHTM. (4) H tr s phát trin các nghip khác ca NH S phát trin hot đng TTQT đưc đánh giá thơng qua vic tăng cưng và cng c ngun vn, đc bit là ngoi t cho NH Ch tiêu này đ cp đn mi quan h gia doanh s TTQT và s dư tin gi ti NH hay gia doanh s TTQT vi tng ngun vn huy đng. Khi thc hin nghip v TTQT, mi ngun thu ngoi t t nưc ngồi hoc chi ngoi t đ thanh tốn cho nưc ngồi, các NHTM phi thc hin thơng qua tài khon NOSTRO – tài khon tin gi ca mình ti nưc ngồi. Hot đng TTQT càng phát trin thì doanh s giao dch qua tài khon NOSTRO này s càng nhiu. Đc bit khi doanh s thanh tốn hàng xut khu càng cao thì ngun vn ngoi t thu v trên tài khon NOSTRO càng ln và s dư tin gi ngoi t ca NHTM ti nưc ngồi càng cao. Mt khác vi dch v NH trn gĩi, các khách hàng thc hin TTQT cũng cĩ th gi tin vào ngân hàng, t đĩ làm tăng tng ngun vn huy đng bng ngoi t cũng như nơi t ca NH. Đây chính là hiu qu mà hot đng TTQT đã mang li cho hot đng kinh doanh NH. S phát trin hot đng TTQT đưc đánh giá thơng qua vic tăng cưng h tr nghip v tín dng, đc bit là tín dng XNK Đi vi nhà nhp khu, khi cn nhp khu mt khi lưng hàng hĩa, dch v cn thit nhưng kh năng tài chính chưa đ đ thc hin hot đng đĩ, lúc này nhà nhp khu s đn NH xin vay. NH khi đĩ s là ngưi cung cp ngun tài chính cn
  31. 26 thit cho nhà nhp khu trên cơ s các điu kin nht đnh đưc tha thun. Đi vi nhà xut khu, khi th trưng hàng hĩa dch v địi hi cnh tranh tích cc, nhà xut khu buc phi tìm kim ngun đu tư đ thc hin hp đng, NH s đĩng vai trị là ngưi cung cp ngun tài chính cho nhà xut khu. Khi NH cho doanh nghip XNK vay, NH s thu lãi, t đĩ nâng cao hiu qu kinh doanh ca NH cũng như các doanh nghip XNK. S phát trin hot đng TTQT đưc đánh giá thơng qua vic tăng cưng và h tr nghip v kinh doanh ngoi t. Trong quá trình thc hin nghip v TTQT, NH bán ngoi t cho nhng khách hàng cĩ nhu cu tin hàng nhp khu hay mua li ngoi t ca khách hàng xut khu cĩ ngun thu ngoi t. Khi nghip v thanh tốn hàng XNK qua NH càng nhiu thì s càng to điu kin cho NH phát trin đưc nghip v kinh doanh doanh ngoi t, tăng doanh thu dch v, nâng cao hiu qu kinh doanh NH. S phát trin hot đng TTQT đưc đánh giá thơng qua vic tăng cưng và h tr các dch v ngân hàng khác ( bo lãnh, chit khu hi phiu ). Đi vi ch tiêu này cũng cn đ cp đn mi quan h lưng hĩa gia doanh s TTQT vi doanh s bo lãnh, doanh s chit khu hi phiu 1.3 CÁC NHÂN T NH HƯNG ĐN S PHÁT TRIN HOT ĐNG TTQT CA NHTM Nghiên cu các nhân t nh hưng đn s phát trin hot đng TTQT cĩ vai trị quan trng trong vic đ ra gii pháp phát trin hot đng đĩ. Nhìn chung, khi phân tích s phát trin hot đng TTQT cn đ cp đn các nhân t nh hưng ch yu sau: 1.3.1 Các nhân t khách quan Mơi trưng kinh t, chính tr trong nưc và trên th gii Mơi trưng kinh t bao gm trình đ phát trin ca nn kinh t, s tham gia ca mi thành viên vào hot đng ca th trưng vi trình đ phát trin nht đnh ca sc sn xut. Hot đng ngân hàng thương mi trong mt nn kinh t n đnh và phát trin s an tồn và hiu qu hơn. Ngân hàng cĩ th tp trung phát trin các
  32. 27 sn phm dch v mi, m rng hot đng trên phm vi quc t, to kh năng cung cp dch v thanh tốn quc t tt hơn vi cht lưng cao hơn. S n đnh v chính tr s to điu kin thun li cho nn kinh t ca mt nưc phát trin trong đĩ cĩ hot đng thương mi quc t, t đĩ nhu cu thanh tốn xut nhp khu s tăng theo. Mi ri ro v chính tr như chin tranh, bo đng, đình cơng, cm vn kinh t . đu nh hưng đn thương mi quc t, nh hưng đn kh năng thanh tốn quc t ca các ngân hàng thương mi. Mơi trưng pháp lý Hot đng thanh tốn quc t ca Ngân hàng thương mi khơng nhng chu s chi phi bi các cơ ch, chính sách, lut pháp trong nưc và quc t mà cịn phi tuân th theo nhng quy tc, chun mc và thơng l quc t. Mt trong nhng chính sách nh hưng trc tip đn hot đng thanh tốn xut nhp khu là chính sách t giá. Ngân hàng nhà nưc vi vai trị qun lý vĩ mơ trong điu hành chính sách tin t cĩ th s dng cơng c t giá hi đối đ khuyn khích xut khu hay hn ch nhp khu. Trong khi đĩ, vic thanh tốn t nhng hot đng này đu thc hin qua các NHTM nên đã nh hưng đn hot đng TTQT ca các ngân hàng. Ngồi ra, chính sách qun lý ngoi hi ca Ngân hàng nhà nưc cũng cĩ tác đng trc tip đn hot đng TTQT ca NHTM. Thơng qua qun lý ngoi hi, Nhà nưc cĩ th kim sốt và hn ch nhp khu hàng hĩa t nưc ngồi, điu này làm gim kh năng thanh tốn hàng nhp qua ngân hàng. Đng thi, Nhà nưc cĩ th s dng chính sách ngoi hi đ hn ch ngun vn đu tư chy ra nưc ngồi hoc thu hút các ngun ngoi t t nưc ngồi v nưc. V lut pháp quc t, mc dù Phịng thương mi quc t đã ban hành mt s quy tc, chun mc quc t áp dng cho các nưc khi thc hin các giao dch thương mi quc t. Tuy nhiên, trong thc t chúng vn cịn nhng nhưc đim, sơ h to điu kin cho nhng k la đo, thiu đo đc kinh doanh li dng gây nên nhng tn tht cho các bên, nh hưng đn cht lưng TTQT ca các NHTM. Ri ro trong thanh tốn quc t Ri ro trong thanh tốn quc t là nhng ri ro phát sinh trong quá trình thc hin thanh tốn quc t, phát sinh t quan h gia các bên tham gia thanh tốn quc t
  33. 28 như: nhà xut khu, nhà nhp khu, các ngân hàng, các t chc, cá nhân trung gian hoc do nhng nhân t khách quan gây nên như thiên tai, chin tranh, chính tr Đ đánh giá đưc ri ro và đưa ra các gii pháp hu hiu nhm phịng nga và hn ch ri ro, chúng ta cĩ th phân loi ri ro thành 2 nhĩm chính: + Ri ro thương mi: đi vi ngưi xut khu là kh năng chi tr ca ngưi nhp khu; đi vi ngưi nhp khu là s vi phm các điu khon hp đng thương mi ca ngưi xut khu (thi hn gi hàng, s lưng, cht lưng hàng hĩa, giá c, điu kin vn chuyn, điu kin và thi gian thanh tốn, ngun gc hàng hĩa, bo him ) + Ri ro thanh tốn: đây là nhng bt ng gây tn tht cho các bên tham gia thanh tốn, đc bit là đi vi các ngân hàng khi cung ng dch v thanh tốn quc t. Ri ro này bao gm ri ro tín dng, ri ro đo đc, ri ro quc gia, ri ro ngoi hi, ri ro v tác nghip. Khách hàng Đi vi hot đng thanh tốn quc t, khách hàng ca NHTM là nhng doanh nghip kinh doanh xut nhp khu, khách hàng cĩ quan h đi tác vi thương nhân nưc ngồi. Các khách hàng này cn cĩ kin thc v nghip v ngoi thương, kh năng ngoi ng cũng như lut pháp nưc ngồi, lut pháp quc t. Khi NHTM thu hút đưc các khách hàng cĩ năng lc tài chính, kinh doanh tt, s to điu kin đ các giao dch din ra thun li, hn ch nhng ri ro trong TTQT cho c ngân hàng và khách hàng, gĩp phn nâng cao cht lưng TTQT ca ngân hàng. 1.3.2 Nhân t ch quan Năng lc tài chính Năng lc v tài chính thưng đưc biu hin thơng qua tim lc v vn ca NH. Nu NH cĩ vn ln, thì NH cĩ điu kin m rng hot đng ca mình, cĩ điu kin đ trang b máy mĩc, cơng ngh hin đi nht phc v cho quá trình thanh tốn, cĩ điu kin đ thu hút ngun nhân lc cht lưng cao Trong hot đng TTQT, kinh doanh ngoi t năng lc tài chính th hin ngun thanh tốn càng cĩ ý nghĩa quan trng hơn, đc bit trong mơi trưng kinh doanh Vit Nam hin nay. Khi các doanh nghip nhp khu cĩ nhu cu mua ngoi t đ thc hin thanh
  34. 29 tốn nhưng các NH khơng cĩ kh năng đáp ng hay phi mua vi giá cao hơn Nhân t con ngưi, đc bit là đi ngũ cán b làm cơng tác TTQT Trình đ, năng lc, k năng, thái đ ca đi ngũ cán b thanh tốn quc t mang tính cht quyt đnh đn s phát trin hot đng thanh tốn quc t ca NHTM. Nu các cán b thanh tốn quc t gii chuyên mơn nghip v, am hiu hot đng ngoi thương, cĩ kin thc v vn ti, bo him, hi quan, chính sách xut nhp khu, gii ngoi ng thì rõ ràng cht lưng thanh tốn quc t cao hơn. Vì h cĩ th tư vn cho khách hàng t lúc ký kt hp đng, gii quyt các vn đ ny sinh trong quá trình thanh tốn quc t, thi gian x lý nghip v nhanh chĩng, giao dch đưc thc hin chính xác, an tồn cũng như h tr khách hàng sau các giao dch. Ngưc li, khách hàng đưc cung cp dch v thanh tốn vi cht lưng thp hơn nu cán b cịn non v nghip v, kém kin thc v ngoi thương và trình đ ngoi ng ch mc đ nht đnh, thái đ phc v khách hàng khơng tn tình, chu đáo. Nn tng cơng ngh thơng tin Đây là cơ s đ thanh tốn quc t cĩ th thc hin đưc nhanh chĩng, chính xác, an tồn và bo mt. Mt h thng cơng ngh thơng tin mà kh năng kt ni chm, các chương trình khơng đưc chun hĩa theo thơng l quc t, kh năng nhp, kt xut, lưu tr d liu thp, mc đ kim sốt và bo mt kém thì s khơng th đáp ng đưc yêu cu v cht lưng thanh tốn quc t. Chính vì vy, các NHTM phi đu tư đ cĩ đưc h thng cơng ngh thơng tin hin đi, đt chun quc t nhm đáp ng tt hơn các nhu cu đa dng ca khách hàng. Quá trình thc hin và cung cp dch v Đĩ là vic t chc b máy, các quy trình, quy đnh đ thc hin thanh tốn quc t. Khi các b phn đưc b trí khoa hc, các cán b ti các b phn đ năng lc thc hin nhim v thì quá trình cung ng dch v thanh tốn ti khách hàng s nhanh chĩng vi đy đ thơng tin cn thit. Đng thi, các quy trình đi vi tng nghip v c th đưc xây dng, ban hành sát vi thc t, phù hp vi nn tng cơng ngh thơng tin, phân cơng, phân nhim rõ ràng, đm bo vic thanh tốn
  35. 30 nhanh chĩng, chính xác, an tồn s cung cp cho khách hàng các sn phm cĩ cht lưng tt. Chính sách khách hàng Các khách hàng mc tiêu và yêu cu ca h phi đưc xác đnh rõ trong chính sách khách hàng. T đĩ, cht lưng dch v cung cp cho tng nhĩm khách hàng s khác nhau. Các khách hàng ln, s dng dch v thưng xuyên, đưc xp hng tt, s cĩ nhng ưu đãi nht đnh, cĩ phương thc chăm sĩc riêng. Cht lưng đi vi khách hàng này phi luơn đm bo mc cao nht, va đm bo uy tín, va tăng kh năng cnh tranh ca Ngân hàng Quy mơ hot đng và chin lưc kinh doanh ca ngân hàng Mt ngân hàng cĩ quy mơ nh, thiu c v vn, nhân lc thì kh năng cung cp sn phm dch v cĩ hn. Nu cĩ trin khai thì cũng khĩ đáp ng đưc yêu cu ca khách hàng cũng như vic kim sốt ri ro xy ra. Vì thiu vn cho vay, ngân hàng s khơng th bo đm kh năng thanh tốn đúng hn ca khách hàng, thiu nhân lc giao dch khơng th thc hin nhanh chĩng vi đ chính xác, an tồn cao. Mt khác, vì quy mơ nh nên vic đu tư cho h tng cơng ngh thơng tin s b hn ch, khơng cĩ đưc các máy mĩc, thit b, chương trình hin đi, tiên tin, giúp vic thanh tốn nhanh, hiu qu hơn. Nĩ nh hưng ngay ti các sn phm dch v mà ngân hàng cung cp, đi kèm vi cht lưng tương ng. Mt ngân hàng tp trung phát trin hot đng tín dng, khơng chú trng đn dch v (thanh tốn quc t) thì tt nhiên mc đ đu tư v cơng ngh, con ngưi, các dch v cĩ th cung cp s kém hơn. Như vy, cht lưng dch v ca ngân hàng này khơng th bng ngân hàng khác cĩ chin lưc tp trung đy mnh các dch v ngân hàng. Năng lc qun tr ri ro Hot đng TTQT ca NHTM luơn tim n nhng ri ro khĩ lưng và do nhiu nguyên nhân gây nên, cĩ th là do nguyên nhân khách quan t nhng chính sách vĩ mơ ca Nhà nưc, s thiu hiu bit v thương mi quc t hay hành vi c tình la đo ca khách hàng; hoc cĩ th do nhng nguyên nhân ch quan t chính các ngân hàng như s thiu ht và khơng đng b ca các cơ ch, chính sách, các quy trình nghip v cho hot đng TTQT, nhng ri ro v đo đc ca cán b ngân
  36. 31 hàng hay s thiu hiu bit ca cán b làm cơng tác TTQT Hu qu ca nĩ s làm xu đi tình hình tài chính ca các NH và nh hưng đn uy tín cũng như thương hiu ca NH. Do vy, qun lý ri ro tt s đm bo cho hot đng TTQT ca NHTM an tồn, hiu qu hơn và vic nâng cao năng lc qun tr ri ro ca các NHTM là nhim v vơ cùng quan trng và cĩ ý nghĩa sng cịn đi vi các NHTM. Uy tín và mng lưi đi lý ca NH Bt c mt NH nào mun cung cp cho khách hàng các sn phm dch v ca mình đu cn phi cĩ mt mng lưi đi lý nhng nơi mà NH ca h khơng cĩ chi nhánh. Quan h đi lý gia hai NH là quan h dch v. Trong mi quan h này, cĩ th hai bên cùng cung cp cho nhau các dch v cn thit mang tính cht đa phương, hoc ch đơn thun là NH này làm đi lý cho NH kia trong vic x lý h mt giao dch nào đĩ. Bên cnh đĩ, uy tín tt trên th trưng là điu kin đu tiên đ khách hàng la chn các dch v ca NH. Uy tín ca NH đưc th hin trên các mt: kh năng thanh tốn, k thut x lý nghip v, thi gian thanh tốn, kh năng đáp ng các phương tin thanh tốn, s đa dng ca các sn phm dch v.
  37. 32 CHƯƠNG 2 THC TRNG PHÁT TRIN HOT ĐNG THANHTỐN QUC T TI VCB ĐK LK 2.1. KHÁI QUÁT V VCB ĐK LK 2.1.1. Quá trình hình thành và phát trin ca VCB Đk Lk Xut phát t tim năng kinh t ca tnh và nhu cu v sn phm dch v ngân hàng trên đa bàn ngày càng tăng cao, VCB Đk Lk (tin thân là phịng giao dch ca chi nhánh Ngân hàng TMCP Ngoi Thương Nha Trang) đưc thành lp theo quyt đnh s 209 ngày 10/10/1996 ca Tng Giám đc Ngân hàng Ngoi Thương Vit Nam và chính thc khai trương đi vào hot đng ngày 15/01/1997 nhm phc v cho nhu cu ca tt c các cá nhân và doanh nghip trong và ngồi tnh, gĩp phn thúc đy tim năng tăng trưng phát trin kinh t xã hi ca tồn tnh. Là mt NHTM ra đi mun hơn so vi nhiu ngân hàng khác trên đa bàn, nhưng t khi thành lp đn nay VCB Đk Lk đã tng bưc trưng thành, xây dng đưc uy tín và khng đnh đưc thương hiu VCB vng mnh. Tên giao dch : Ngân hàng TMCP Ngoi thương – Chi nhánh Đk Lk Tên ting Anh : Bank For Foreign Trade Of Viet Nam – DakLak Branch Đin thoi : (0500) 3857 899 – Fax: (0500) 3855 038. Tr s : 06 Trn Hưng Đo thành ph Buơn Ma Thut Tnh Đk Lk. VCB Đk Lk cĩ 06 phịng chc năng, 03 t, b phn và 06 phịng giao dch trc thuc trong đa bàn thành ph và thc hin đy đ các nghip v ngân hàng theo điu l hot đng ca VCB Vit Nam. Là mt chi nhánh trong h thng ngân hàng TMCP Ngoi Thương Vit Nam, VCB Đk Lk đã k tha nhng thành qu nht đnh trong hot đng thanh tốn xut nhp khu, cung cp các dch v, tin ích ngân hàng hin đi cho mi thành phn kinh t, tng lp dân cư và gĩp phn phát trin kinh t xã hi ca đa phương. Mt là b sung thêm mt kênh huy đng vn đ khai thác tt hơn ngun vn ni lc trên đa bàn, ngồi ra cĩ th tranh th thu hút thêm đưc ngun vn t bên ngồi nhm phc v tt nn kinh t đa phương.
  38. 33 Hai là đáp ng nhu cu vn đ phát trin mc tiêu kinh t xã hi ca tnh Đk Lk, đc bit hin nay nhiu d án đu tư ln đã và đang gp rút trin khai xây dng, to điu kin đ các doanh nghip m rng sn xut kinh doanh, thu hút thêm nhiu lao đng, gĩp phn thúc đy tin trình phát trin và hi nhp ca nn kinh t tnh. Ba là thc hin ch trương m rng, phát trin các loi hình TCTD trên đa bàn nhm xây dng phát trin mt h thng ngân hàng đa năng, cĩ tim lc ngun vn, tài chính, cơng ngh hin đi. T đĩ, nâng cao tính cnh tranh trên th trưng, cht lưng sn phm dch v tin ích ngân hàng và to điu kin thun li cho doanh nghip và các tng lp dân cư tip cn d dàng hơn vi Ngân hàng. 2.1.2. Chc năng, nhim v và mơ hình t chc ca VCB Đk Lk 2.1.2.1. Chc năng ch yu Theo s ch đo trc tip ca Tng Giám đc Ngân hàng TMCP Ngoi Thương Vit Nam, các yêu cu đu tư ca tnh và các mc tiêu, chương trình phát trin kinh t ca đa phương nhm thc hin thng li s nghip phát trin ca đt nưc theo đnh hưng cơng nghip hĩa hin đi hĩa. VCB Đk Lk thc hin các chc năng sau: T chc thu chi tin mt gĩp phn cùng vi ngân hàng Nhà nưc tnh điu hịa lưu thơng tin t trên đa bàn. Đáp ng đy đ và kp thi ngun vn cho sn xut, thu mua và ch bin các mt hàng gĩp phn thúc đy kim ngch xut khu ca tnh ngày càng tăng. 2.1.2.2. Nhim v ca VCB Đk Lk Thu hút ngun vn nhàn ri trong dân cư, đơn v, t chc kinh t, cung ng vn ngn, trung và dài hn cho các thành phn kinh t. Bo lãnh các hp đng d thu, bo lãnh thc hin hp đng. Thc hin các dch v thanh tốn trong và ngồi nưc, thu đi ngoi t, séc du lch, thanh tốn th Chit khu và thanh tốn các b chng t hàng xut nhp khu. 2.1.2.3. Mơ hình t chc b máy qun lý VCB Đk Lk • Cơ cu t chc Trên cơ s chc năng và nhim v, b máy qun lý ca VCB Đk Lk đưc th hin qua sơ đ sau:
  39. BAN 34 GIÁM ĐC P.KHÁCH P. KHÁCH P. TTQT P. P. K HÀNG HÀNG & DVNH HÀNH TỐN TH NHÂN DOANH CHÍNH QUN LÝ NGHI P NHÂN S N T KIM T T PHỊNG TRA NI TNG VI TÍNH NGÂN QU B HP P. GIAO P. GIAO P. GIAO P. GIAO P. GIAO P. GIAO DCH DCH DCH DCH DCH TÂN DCH S 1 THUN TT S 3 LI HÙNG HỊA THÀNH VƯƠNG Sơ đ 2.1 : Mơ hình t chc b máy qun lý ca VCB Đk Lk Quan h trc tuyn: Quan h chc năng:
  40. 35 Đây là mơ hình t chc b máy qun lý theo kiu hn hp trc tuyn và chc năng. Mơ hình này cĩ ưu đim là to ra s đng b đ làm vic cĩ hiu qu cũng như phù hp vi cơ ch th trưng đy bin đng. • Chc năng nhim v ca các phịng ban Ban giám đc : Gm giám đc và 2 phĩ giám đc. Trong đĩ, giám đc đưc quyn ký kt các hp đng, liên kt vi các đi tác trong và ngồi nưc v các lĩnh vc trong phm vi chi nhánh, đi din chi nhánh trưc pháp lut v t tng, tranh chp. Cĩ quyn quyt đnh nhân s, khen thưng, k lut, chi tr lương, thơi vic, b nhim, u quyn ca Hi đng qun tr và giám đc VCB Vit Nam. Ban hành các văn bn hưng dn nghip v kinh doanh, k thut, ngh nghip, ni quy qun lý, các quy đnh này phi theo quy ch gc ca ch tch hi đng qun tr. Phĩ giám đc: Do giám đc phân cơng cơng vic chu hồn tồn trách nhim trưc giám đc v cơng vic đưc giao và trưc pháp lut v các quyt đnh ca mình. Phịng k tốn qun lý n: Tng hp, lư tr h sơ tài liu v k tốn, quyt tốn và báo cáo theo quy đnh. Thc hin các khon mc np ngân sách theo quy đnh. Thc hin tái thm đnh các d án, phân loi n, phân tích các khon n quá hn, tìm ra nguyên nhân và đ xut các bin pháp. Phịng ngân qu: Chp hành quy đnh v qun lý an tồn và đnh mc tn qu, nghip v thu chi, vn chuyn tin bc thơng qua các phương tin khác nhau. Thc hin các báo các, kim tra đnh kỳ theo quy đnh. Phịng khách hàng cá nhân và Phịng khách hàng doanh nghip : Nghiên cu, đ xut chin lưc huy đng vn, xây dng k hoch kinh doanh, xây dng chin lưc khách hàng, chính sách ưu đãi đi vi tng khách hàng nhm m rng theo hưng đu tư khép kín như sn xut, tài tr các d án. Thm đnh đ xut cho vay các d án tín dng theo phân cp u quyn.
  41. 36 Phịng hành chính nhân s: Qun lý con du, gii quyt cơng vic văn thư, lưu tr, chuyn cơng văn đi Trc tip tuyn dng và qun lý h sơ nhân s, lên k hoch đào to và đào to li. Phịng thanh tốn quc t và dch v NH : Thc hin kinh doanh ngoi t, thanh tốn quc t, phát hành th ATM, qun lý h thng máy rút tin T tng hp : Thc hin cơng tác báo các, tham mưu ban giám đc ban hành nhng văn bn v lãi sut cho vay, lãi sut huy đng T vi tính : Qun lý mng, lp đt, bo dưng h thng máy vi tính. T kim tra ni b : thc hin kim tra, rà sốt tồn b các mt hot đng kinh doanh t cơng tác k tốn, cơng tác tín dng, cơng tác ngân qu cho đn các hot đng dch v. Phịng giao dch : thc hin chc năng ca mt ngân hàng bán l. 2.1.3. Mơi trưng kinh doanh kinh doanh ca VCB Đk Lk 2.1.3.1 Mơi trưng bên ngồi V v trí đa lý: Đk Lk vi trung tâm là thành ph Buơn Ma Thut là mt tnh nm trung tâm Tây Nguyên, phía bc giáp Gia Lai, phía nam giáp Lâm Đng, phía tây nam giáp Đăk Nơng, phía đơng giáp Phú Yên và Khánh Hồ, phía tây giáp Vương quc Campuchia vi đưng biên gii dài 193 km. Trên đa bàn hin cĩ nhiu nhiu khu cơng nghip, tp trung nhiu cơng ty, cơ quan ban ngành, cĩ điu kin phát trin đa dng các ngành ngh cơng, nơng nghip và dch v, nên đưc đánh giá là vùng tim năng phát trin kinh t ca khu vc Tây Nguyên. V quy hoch phát trin kinh t Đk Lk đn năm 2020: + Tng GDP năm 2020 gp 3,03 ln so vi năm 2010, GDP/ngưi năm 2020 đt khong 42 – 43,3 triu đng. + Tc đ tăng trưng GDP bình quân hàng năm giai đon 2011 – 2015 đt 12% 12,5% và giai đon 2016 – 2020 đt 12,5% 13%.
  42. 37 + Chuyn dch mnh cơ cu kinh t đ đn năm 2015 t trng các ngành nơng lâm ngư nghip, cơng nghip xây dng, dch v ln lưt chim t trng 35 – 36%, 27 – 28%, 36 – 37%. Đn năm 2020 cơ cu đĩ là: 25 – 26%, 34 – 35%, 41 – 42%. + Phn đu kim ngch xut khu tnh đt 600 triu USD năm 2015 và 1.000 triu USD năm 2020. + Tng nhu cu đu tư tồn xã hi khong 62 – 63 nghìn t đng thi kỳ 2011 – 2015 và 148 – 149 nghìn t đng thi kỳ 2016 – 2020. Tc đ tăng vn đu tư bình quân năm đt 22% thi kỳ 2011 – 2015 và 18,9 – 19% thi kỳ 2016 – 2020. + Hình thành và phát huy hiu qu khu cơng nghip tp trung Hào Phú, cm cơng nghip Ea Đar – Ea Kar, Buơn H Krơng Buk, Buơn Ma Thut; đng thi quy hoch cm cơng nghip Ea H’leo, Krơng Bơng và các huyn cịn li, mi cm, đim cơng nghip cĩ quy mơ t 30 ha 50 ha. Li th v v trí đa lý, cơ s h tng, kinh t xã hi đã đưa đa bàn tr thành đim hp dn các doanh nghip, đc bit là các NHTM. C th hin nay, đã cĩ 18 NHTM đt tr s giao dch (Chi nhánh cp 1, cp 2, Phịng Giao dch) trên đa bàn thành ph Buơn Ma Thut, ngồi ra trên đa bàn cịn cĩ mt s qu tín dng nhân dân đang hot đng dn đn s cnh tranh gay gt gia các Ngân hàng. Mơi trưng bên trong VCB luơn gi vng v th là nhà cung cp các dch v tài chính hàng đu ti Vit Nam trong lĩnh vc thương mi quc t; trong các lĩnh vc truyn thng như kinh doanh vn, huy đng vn, tín dng, tài tr d án, cũng như trong lĩnh vc dch v ngân hàng hin đi: Kinh doanh ngoi t và các cơng c phái sinh, dch v th, Internet Banking, SMS banking, Home Banking Hin VCB đang chim lĩnh th phn đáng k ti Vit Nam trong nhiu lĩnh vc kinh doanh như: cho vay 10%, tin gi 12%, thanh tốn quc t 23%, thanh tốn th 55%, VCB cũng là mt NHTM cĩ mng lưi rng khp bao gm: Hi s chính, S giao dch ti Hà Ni, gn 300 chi nhánh và Phịng giao dch trên tồn quc, bn cơng
  43. 38 ty trc thuc, nhiu VPÐD và cơng ty nưc ngồi; hơn 1.300 máy ATM và gn 10.000 đim chp nhn thanh tốn th (POS) khp c nưc. Tr thành ngân hàng cĩ t sut li nhun cao nht ti Vit Nam, cĩ hiu sut sinh li cao vi t l li nhun rịng trên vn ch s hu (ROE) bình quân hng năm gn bng 20%. Vi th mnh ca mt NHTM đi ngoi ch lc ca quc gia, VCB đã thit lp quan h đi lý vi hơn 1.500 ngân hàng trên khp th gii, h tr đc lc trong vic thanh tốn ca khách hàng. Hin nay, VCB là thành viên chính thc ca các t chc quc t như: VISA, MasterCard và American Express; Hip hi Ngân hàng châu Á (ABA), Mng thanh tốn vin thơng liên ngân hàng tồn cu (SWIFT); thành viên Hip hi Ngân hàng Vit Nam (VNBA). VCB là ngân hàng tiên phong trong vic ng dng cơng ngh hin đi, đt tiêu chun quc t vào qun lý và kinh doanh. Vi vic trin khai thành cơng d án hin đi hĩa ngân hàng, VCB đã xây dng đưc hình nh mt ngân hàng tiên tin, x lý t đng các nghip v ngân hàng truyn thng như ngân hàng bán l, tài tr thương mi, kinh doanh vn và khơng ngng đưa ra các sn phm dch v đin t nhm "đưa ngân hàng ti gn khách hàng" như: Dch v Internet banking, VCBMoney (Home banking), thanh tốn hĩa đơn trc tuyn (VCBP), SMS Banking, Phone banking Vi b dày kinh nghim hot đng trên th trưng, kh năng cung ng các sn phm dch v tài chính ngân hàng vưt tri trên nn tng cơng ngh hin đi, VCB cĩ h thng khách hàng rng khp tồn quc t các tp đồn, tng cơng ty, các doanh nghip ln đn các doanh nghip nh và va, cũng như các doanh nghip nưc ngồi, liên doanh. VCB cĩ ngun nhân lc bình quân tr, đưc đào to bài bn v lĩnh vc tài chính ngân hàng, cĩ kin thc v kinh t th trưng, trình đ ngoi ng, cĩ kh năng thích nghi nhy bén vi mơi trưng kinh doanh hin đi và mang tính hi nhp cao. Vi nhng đĩng gĩp quan trng cho s phát trin n đnh ca ngành ngân hàng, s phát trin n đnh ca kinh t xã hi đt nưc sut gn na th k qua, VCB đã vinh d nhn đưc nhiu phn thưng cao quý ca Ðng, Nhà nưc và Chính ph trao
  44. 39 tng như: Huân chương H Chí Minh; Huân chương Ðc lp; nhiu Huân chương Lao đng và Bng khen ca Chính ph. Nhiu t chc quc t đã trao gii thưng "Ngân hàng tt nht Vit Nam" cho VCB trong nhiu năm liên tip như: Gii thưng Ngân hàng tt nht Vit Nam năm 2009 trên các lĩnh vc Kinh doanh ngoi t và Qun lý tin mt do Tp chí Asiamoney trao tng; Gii thưng "Ngân hàng ni đa tt nht Vit Nam v tài tr thương mi năm 2009" do Tp chí Trade Finance Magazine (TFM) trao tng; Gii thưng "Ngân hàng tt nht Vit Nam" 5 năm liên tip (2000 2004) do Tp chí Banker (Anh quc) bình chn; Gii thưng "Ngân hàng tt nht Vit Nam 2004" do Tp chí Euromoney trao tng VCB xác đnh nhim v xây dng NH TMCP Ngoi thương Vit Nam thành mt tp đồn đu tư tài chính ngân hàng đa năng trên cơ s áp dng các thơng l quc t tt nht, duy trì vai trị ch đo ti Vit Nam và tr thành mt trong 70 đnh ch tài chính hàng đu châu Á (khơng k Nht Bn) vào năm 20152020, cĩ phm vi hot đng quc t là nhim v trng tâm. Tip tc đi mi và hin đi hĩa tồn din mi mt hot đng, bt kp vi trình đ khu vc và th gii; tranh th thi cơ, phát huy li th sn cĩ đ phát trin, m rng lĩnh vc hot đng mt cách hiu qu theo c chiu rng và chiu sâu, xng đáng vi nim tin ca khách hàng vào thương hiu ngân hàng hàng đu Vit Nam. Phát huy nhng th mnh thương hiu VCB, VCB Đk Lk đã xây dng mng lưi chi nhánh rng khp trên đa bàn tnh vi mt chi nhánh cp 1 và 6 phịng giao dch, thêm vào đĩ là tr s làm vic khang trang, hin đi vi mt đi ngũ cán b gii v chuyên mơn, nhit huyt trong cơng vic là đng lc đ chi nhánh hồn thành xut sc mi ch tiêu đưc giao và là cơ s đ chi nhánh cnh tranh vi các đi th trên đa bàn. 2.1.4. Kt qu hot đng kinh doanh ca VCB Đk Lk Nhng bin đng ca nn kinh t th gii đã nh hưng khơng nh đn nn kinh t Vit Nam. Tuy nhiên vi nhng bin pháp tháo g khĩ khăn linh hot ca
  45. 40 Chính ph, NHNN Vit Nam và nhng c gng, n lc ln lao ca mình, VCB Đk Lk vn luơn duy trì đưc tc đ tăng trưng cao và n đnh. C th như sau: Bng 2.1 : Mt s ch tiêu chính ca VCB Đk Lk năm 2007 – 2010 Đơn v tính: T đng Năm 2007 Năm 2008 Năm 2009 Năm 2010 Tng vn huy đng ti ch 420 700 1070 1451 Doanh s cho vay 4400 4348 5195 6234 Doanh s thu n 3900 3695 4510 5412 Tng dư n 1950 2600 3288 4123 N quá hn 40 98 76 73 T l n xu 2% 3.8% 2.3% 2.23% Bo lãnh 548 409 451 493 Doanh s thanh tốn XNK 5379 5168 4339 3743 Kinh doanh ngoi t 3842 3323 1920 2378 S th phát hành mi 8225 10615 10253 8124 Doanh s giao dch qua th 740 1046 1289 1482 Ngun: Báo cáo hot đng kinh doanh VCB Đk Lk năm 2007 – 2010
  46. 41 Bng 2.2: Tình hình thu nhp, chi phí, li nhun VCB Đk Lk năm 2007 – 2009 Đơn v tính: Triu đng Năm Năm Năm Năm Ch tiêu 2007 2008 2009 2010 1. Thu nhp 207567 266316 354398 523800 1.1 Thu t lãi 160144 251019 325576 496013 Thu lãi cho vay 158564 249000 323265 490282 Thu lãi tin gi 1228 1319 2050 2830 Thu khác v hot đng tín dng 352 700 261 2901 1.2 Thu ngồi lãi 47423 15297 28822 27787 Thu t dch v thanh tốn và ngân qu 3583 3177 3694 4147 Thu t kinh doanh vàng, ngoi hi 2144 2160 996 1790 Thu t nghip v bo lãnh 1237 660 2899 504 Thu t hot đng khác 40459 9300 21233 21346 2. Chi phí 116062 249850 389615 425200 2.1 Chi tr lãi 98570 173917 359610 366157 Chi tr lãi tin gi 18217 29291 147629 280665 Chi tr lãi tin vay 80265 144529 211881 85471 Chi tr lãi phát hành giy t cĩ giá 88 97 100 21 2.2 Chi phí ngồi lãi 17492 75933 28921 59043 Chi t dch v thanh tốn và ngân qu 237 300 541 732 Chi kinh doanh vàng, ngoi hi 515 812 1192 1088 Chi hot đng khác 16470 74821 27188 57223 3. Li nhun trưc thu 52.356 50.784 65.975 98600 Ngun: Báo cáo hot đng kinh doanh VCB Đk Lk năm 2007 – 2010 Hot đng huy đng vn: Ngun vn t huy đng ti Chi nhánh tăng đu qua tng năm. Đn 31/12/2009 đt 1.070 t đng, tăng 2,5 ln so vi năm 2007, nâng kh
  47. 42 năng cân đi vn ti ch t 9,55% năm 2007 lên 16,10% năm 2008 và 20,60% năm 2009. Trong tng ngun vn ti ch, ngun vn huy đng t khách hàng chim t trng rt ln, trung bình trên 98%, cịn li t các TCTD chim mt t l rt nh. Cơng tác ngun vn đã đm bo s dng vn hp lý, tit kim, đm bo kh năng thanh tốn, d tr bt buc, bám sát din bin mt bng lãi sut trên đa bàn. Hot đng tín dng: Doanh s cho vay, doanh s thu n và dư n tín dng cĩ nhng bưc tăng trưng thăng trm qua tng năm. Tng dư n tín dng đn 31/12/2009 đt 3.288 t đng, tăng 688 t đng (tăng 26,46%) so vi năm 2008 và 1.338 t đng (tăng 68,62%) so vi năm 2007. Chi nhánh đã ch đng kim sốt nâng cao cht lưng tín dng, xác đnh hn mc tín dng cho tng doanh nghip, tin hành phân loi doanh nghip đ cĩ chính sách khách hàng hp lý, đng thi, Chi nhánh ngày càng m rng cho vay nhiu thành phn kinh t, đc bit chú ý đn các doanh nghip ngồi quc doanh theo đúng đnh hưng ca ngành. Hot đng dch v: Vi nhiu n lc trong tip cn khách hàng, nâng cao cht lưng phc v nên doanh s thanh tốn XNK, doanh s thanh tốn qua th và s th phát hành mi ca chi nhánh đu cĩ s tăng trưng, riêng hot đng bo lãnh và kinh doanh ngoi hi do tình hình kinh t c nưc khơng kh quan và hot đng sn xut kinh doanh ca doanh nghip khơng gp nhiu thun li nên các hot đng trên cĩ s st gim v doanh s giao dch. Cơng tác khách hàng: Chi nhánh thưng xuyên chăm sĩc các khách hàng cũ, tích cc tìm kim các khách hàng mi. Đng thi, Chi nhánh cũng hưng ti cơ cu khách hàng đa dng: các doanh nghip va và nh ngồi quc doanh, các khách hàng cĩ ngun tin gi nhàn ri ln; các doanh nghip cĩ vn đu tư nưc ngồi, đc bit là trong các khu cơng nghip; các doanh nghip hot đng xut nhp khu cĩ nhu cu vay, thanh tốn quc t và cĩ ngun thu ngoi t. V kt qu kinh doanh :
  48. 43 + Tng thu nhp qua các năm cĩ xu hưng tăng vì chi nhánh đã tăng đưc dư n cho vay bên cnh s đĩng gĩp khơng nh ca các khon thu t hot đng thanh tốn và dch v. Thu nhp t các khon phí và dch v ngân hàng năm 2008 gim đi là do các loi hình dch v ngân hàng cung ng trên th trưng đã bt đu cĩ s cnh tranh ca các ngân hàng khác trên đa bàn. Sang năm 2009, hot đng kinh doanh ca Chi nhánh rt thun li, hiu qu và ngày càng to đưc s an tâm cho khách hàng cũng như nhân viên trong Ngân hàng. + V tình hình chi phí, đ đm bo cho hot đng kinh doanh, ngay t đu năm 2009, VCB Đk Lk đã cĩ k hoch, chính sách đi vi các khon chi phí, đc bit là trong cơng tác m rng mng lưi. Đi vi hot đng tín dng do ngun vn huy đng ti ch cĩ hn nên s tin chi nhánh đi vay NHNN và các TCTD khác tăng lên, kéo theo chi phí tr lãi vay cũng tăng theo. Đi vi khon mc chi tr khác thì qua 3 năm cĩ s tăng gim khơng đu là do s thay đi ca các chi phí như chi khu hao tài sn c đnh, chi phí thuê mưn nhà ca, mua sm trang thit b, chi phí văn phịng Trong 3 năm qua, cùng vi nhiu bin đng v thu nhp cũng như chi phí, trong đĩ tc đ tăng ca thu nhp ln hơn chi phí nên đã mang li nhiu khon li nhun cho Chi nhánh. Trong năm 2009, VCB đã xây dng các chính sách mi, điu chnh theo sát din bin ca th trưng, tip tc duy trì tt mi quan h vi khách hàng, áp dng chính sách trn gĩi t cho vay đn dch v thanh tốn, t khuyn mi, chăm sĩc khách hàng ti các chính sách giá, phí, lãi sut, cung cp hàng lot các sn phm mi, nâng cao hiu qu s dng vn, gĩp phn tăng li nhun, phát huy vai trị là mt ngân hàng uy tín nht trong nhiu lĩnh vc. Bên cnh nhim v chuyên mơn, Chi nhánh cũng đã thc hin tt cơng tác xã hi ti đa phương, ch đng tham gia các hot đng t thin, nhân đo, như: ng h ngưi nghèo, xây dng phịng hc tng con em đng bào buơn kt nghĩa và đưc lãnh đo tnh cũng như ban ngành chc năng đánh giá cao.
  49. 44 2.2 THC TRNG PHÁT TRIN HOT ĐNG THANH TỐN QUC T TI VCB ĐK LK Hot đng thanh tốn quc t ca Ngân hàng TMCP Ngoi thương Vit Nam đưc t chc theo chiu dc, t Hi S Chính xung các chi nhánh. Trong thanh tốn quc t, các chi nhánh trong h thng Ngân hàng TMCP Ngoi thương Vit Nam đưc chia làm hai loi: Các chi nhánh thc hin thanh tốn quc t trc tip: là các chi nhánh đáp ng đ điu kin cn thit đ trc tip x lý các nghip v phát sinh trong giao dch thanh tốn quc t. Các chi nhánh thc hin thanh tốn quc t trc tip s cĩ quyn t ch, t chu trách nhim trong vic thc hin giao dch ca mình trong hn mc. Các giao dch ti chi nhánh nm trong hn mc đưc t đng chuyn ti ngân hàng đi lý thơng qua h thng SWIFT. Các giao dch vưt quá hn mc s đưc chuyn tip ti Trung tâm Tài tr thương mi (nm trong Phịng Nghip v Ngân hàng quc t) đ thc hin. Các chi nhánh thc hin thanh tốn quc t gián tip: là các chi nhánh chưa cĩ đ các điu kin đ trc tip thc hin nghip v thanh tốn quc t. Chi nhánh s tip nhn h sơ và nhu cu thanh tốn quc t ca khách hàng, chuyn li cho Trung Tâm tài tr Thương mi đ thc hin giao dch. 2.2.1 B máy t chc hot đng thanh tốn ti VCB Đk Lk VCB Đk Lk là chi nhánh đưc cp phép thc hin thanh tốn quc t trc tip. Thanh tốn quc t là th mnh ca VCB, nên ngay t khi mi thành lp (tháng 1/1997), Chi nhánh đã thành lp phịng Phịng Thanh tốn Quc t và hin nay cĩ tên là Phịng Thanh tốn quc t và Dch v NH, vi biên ch 10 ngưi vi nhim v chuyên mơn chính là thc hin thanh tốn quc t và các dch v khác ca chi nhánh. Mi giao dch thanh tốn quc t ti Chi nhánh đu đưc tp trung nhn, x lý ti Phịng Thanh tốn quc t và Dch v NH. Phịng Thanh tốn quc t và Dch v NH là đu mi tip nhn, kim tra tính pháp lý ca h sơ thanh tốn quc t, tư vn khách hàng trong trưng hp cn thit, chuyn tip h sơ cho các phịng, ban liên quan (như
  50. 45 Phịng Tín dng đ xem xét ngun thanh tốn, Phịng K hoch Ngun vn đ phê duyt mua bán ngoi t, Trung tâm tài tr thương mi trong trưng hp vưt hn mc ). Ti Phịng Thanh tốn quc t và Dch v NH, giao dch s đưc x lý qua hai bưc: thanh tốn viên tip nhn giao dch, chuyn tip cho kim sốt viên kim tra và duyt giao dch nu chp thun. Nu cịn vưng mc, sai sĩt, kim sốt viên s chuyn li giao dch cho thanh tốn viên tip tc x lý. H thng văn bn điu chnh hot đng thanh tốn quc t Hin nay, h thng văn bn điu chnh hot đng thanh tốn quc t ti VCB Đk Lk gm: Liên quan đn nghip v TTQT và Tài tr thương mi: + Quy trình thanh tốn quc t; + Quy đnh thanh tốn quc t; + Quy trình giao dch gia Trung tâm tài tr thương mi và Chi nhánh Ngun; + Các văn bn hưng dn thc hin Nghip v Chit khu b chng t hàng xut theo L/C, nh thu, chuyn tin; Nghip v m L/C nhp khu th chp bng lơ hàng nhp. Liên quan đn nghip v chuyn tin quc t: + Quy trình chuyn tin và các bn sa đi; + Các văn bn hưng dn v mu chun ca đin chuyn tin quc t đi và đn. Liên quan đn Séc: + Quy đnh v qun lý và s dng séc + Quy đnh v Bankdraft Ngồi ra, hot đng thanh tốn quc ti VCB Đk Lk tuân th các quy đnh ca pháp lut v qun lý ngoi hi (Pháp lnh ngoi hi, Quy đnh v ngoi hi ), quy đnh v chng ra tin, các quy đnh v xut nhp khu; các tp quán và thơng l quc t (Incoterm 2010, UCP 500, 600, ISBP 2007, URC 522, URR 525 ).
  51. 46 Chương trình s dng trong thanh tốn quc t: Trade Finace System Quy trình thanh tốn quc t áp dng ti VCB Đk Lk Quy trình thanh tốn quc t quy đnh các nghip v thanh tốn quc t sau: Dch v nhp khu Dch v xut khu Phát hành L/C Thơng báo L/C, sa đi L/C Thanh tốn L/C Xác nhn L/C Ký hu vn đơn/ y quyn nhn Chuyn nhưng L/C hàng theo L/C, nh thu, bo lãnh nhn hàng Nhn b chng t và thanh tốn Thơng báo và thanh tốn nh thu Chit khu truy địi Chit khu mim truy địi Quy trình chuyn tin quy đnh nghip v chuyn tin đi và chuyn tin đn V cơ bn, các nghip v thanh tốn quc t cĩ các bưc thc hin: + Giao dch viên tip nhn h sơ giao dch ca khách hàng + Kim tra h sơ + Nhp d liu vào chương trình + Đy giao dch cho kim sốt viên + Kim sốt viên duyt giao dch + Giao dch viên in chng t tr khách hàng và lưu tr h sơ + Ngày hơm sau, np chng t cùng báo cáo tác nghip cho phịng Tài chính k tốn 2.2.2 Tình hình s dng các phương thc thanh tốn ti VCB Đk Lk 2.2.2.1 Các phương thc thanh tốn quc t đang áp dng ti VCB Đk Lk Ngay t khi đưc cp phép thc hin thanh tốn quc t trc tip, VCB Đk Lk đã c gng phn đu cung cp tt các dch v thanh tốn quc t truyn thng, qua đĩ tng bưc thâm nhp và tìm đưc ch đng trên th trưng. Vic phát trin và m rng các sn phm dch v ngân hàng này đã gĩp phn to nên mt chu trình phc v khách hàng khép kín, to sc cnh tranh cho Chi nhánh.
  52. 47 VCB Đk Lk phân loi hot đng thanh tốn quc t thành hai lĩnh vc rõ ràng là thanh tốn trong ngoi thương (thanh tốn xut nhp khu hay thanh tốn mu dch) và thanh tốn phi ngoi thương (thanh tốn phi mu dch). Biu đ 2.1: Cơ cu TTQT ti VCB ĐL 100% 11.80 8.92 9.77 9.32 80% 60% T trng TT XNK 88.20 91.08 90.23 90.68 40% T trng TT phi mu 20% dch 0% Năm Năm Năm Năm 2007 2008 2009 2010 Trong cơ cu TTQT ti VCB ĐL, DS TT phi mu dch chim t trng ln trong tng DS TTQT, trung bình 90%/năm giai đon 2007 2010, tuy nhiên doanh s thanh tốn phi mu dch cĩ xu hưng gim dn do tác đng ca cuc khng hong kinh t và suy thối tồn cu dn đn doanh s chuyn tin đi và đn quc t ca các cá nhân đu gim, thêm vào đĩ, trên đa bàn thành ph Buơn Ma Thut ngày càng cĩ nhiu NH hot đng vi các chính sách cnh tranh nhm thu hút khách hàng cũng là nguyên nhân làm cho doanh s thanh tốn phi mu dch gim sút. Đây là vn đ VCB Đk Lk cn quan tâm đ tìm ra các gii pháp phù hp nhm phát trin hot đng thanh tốn quc t mt cách bn vng.
  53. 48 Biu đ 2.2: DS TT phi mu dch ti VCB Đk Lk 3500 3035 3000 2513 2500 2172 1876 Triu 2000 USD 1500 1000 500 0 Năm 2007 Năm 2008 Năm 2009 Năm 2010 Đi vi hot đng thanh tốn phi mu dch, VCB Đk Lk thc hin các sn phm dch v phc v nhng đi tưng khách hàng vi nhng li ích và th tc đơn gin, d giao dch như sau:  Chuyn tin đi nưc ngồi: VCB sn sàng đáp ng nhu cu chuyn tin ca khách hàng ti bt c nơi nào trên th gii cho nhiu mc đích hp pháp khác nhau. Da trên mi quan h trc tip vi hơn 1500 ngân hàng đi lý trên khp th gii, VCB t hào cĩ th giúp khách hàng gim thiu ti đa chi phí và thi gian phát sinh khi chuyn tin. • Đi tưng khách hàng: + Khách hàng cá nhân ngưi Vit Nam: Chuyn tin cho mc đích hc tp, cha bnh, du lch, đi cơng tác, tr phí nưc ngồi + Khách hàng cá nhân nưc ngồi: cĩ ngoi t trên tài khon hoc ngun thu ngoi t (VND hp pháp đưc mang ra nuc ngồi) • Li ích: + An tồn, nhanh chĩng, tin li + Cĩ th chuyn đi VND ra ngoi t khác + Chi phí thp
  54. 49 + D dàng tìm kin đin chuyn tin gn bn nht • Th tc chuyn tin đi: + Chuyn tin cho bn thân: Bn ch cn mang theo: o Giy t chng minh mc đích chuyn tin bn chính hoc bn fax, bn photo hoc bn in t email. o CMND hoc h chiu + Chuyn tin cho thân nhân nưc ngồi: Bn ch cn mang theo: o Giy t chng minh mc đích chuyn tin bn chính hoc bn fax, bn photo hoc bn in t email. o Giy t chng minh quan h thân nhân o CMND hoc h chiu  Nhn tin kiu hi: Vi mng lưi gn 350 chi nhánh và đim giao dch cùng hơn 1500 máy ATM trên khp tồn quc, VCB cĩ th giúp bn nhn tin d dàng, thun tin nht vi mc phí hp dn • Li ích khách hàng : + Cĩ th la chn loi tin nhn. + Hình thc nhn tin phong phú: bng tin mt, hoc trên tài khon trong hoc ngồi h thng VCB • Th tc nhn tin : + Mang CMND hoc h chiu và giy báo nhn tin (nu cĩ) ti bt c chi nhánh, đim giao dch nào ca VCB + Đn rút tin ti hơn 1500 máy ATM ca VCB hoc hàng ngàn máy ATM ca các ngân hàng khác cĩ kt ni vi VCB trên tồn quc (trong trưng hp ngưi gi chuyn tin vào tài khon ca bn ti VCB) • Th tc gi tin: Ngưi thân ca bn cn cung cp cho ngân hàng nưc s ti nhng thơng tin sau: + Ngân hàng ngưi nhn (Beneficiary Bank): BANK FOR FOREIGN TRADE OF VIETNAM
  55. 50 Address: 198 Tran Quang Khai, Hanoi, Vietnam SWIFT code: BFTVVNVX + Ngưi nhn tin (Beneficiary): o H tên đy đ và s tài khon tit kim hoc s tài khon tin gi khơng kỳ hn ca bn (trong trưng hp bn cĩ tài khon ti VCB hoc ti ngân hàng khác) o H tên đy đ, đa ch, s và ngày cp CMND hoc h chiu ca bn (trong trưng hp bn khơng cĩ tài khon  Dch v MONEYGRAM – nhn tin trong vịng 10 phút: Vi mng lưi hơn 200.000 đi lý ca MoneyGram dch v chuyn tin quc t cĩ uy tín nht th gii, ngưi thân ca bn cĩ th gi tin v Vit Nam qua h thng VCB mt cách nhanh chĩng, thun tin và an tồn. • Li ích ca khách hàng : + Cĩ th nhn tin trong vịng 10 phút t khi ngưi gi gi tin + D dàng tìm kim đim chi tr MoneyGram ca VCB gn nht + Nhn tin hồn tồn min phí + Cĩ th la chn nhn USD hoc VND vi t giá hp dn nht + Cĩ th nhn tin nhn 10 t min phí t ngưi thân ca bn qua h thng VCB + Cĩ th thc hin các th tc tra sốt, chnh sa mt cách đơn gin và nhanh chĩng nht. • Th tc nhn tin : + Mang CMND/h chiu ti bt c đim chi tr MoneyGram nào ca VCB + Cung cp cho VCB Mã s giao dch do ngưi gi thơng báo cho bn. • Đ gi tin, ngưi gi tin ch cn : + Ti bt c đim gi tin nào cĩ biu tưng ca MoneyGram trên tồn th gii + Đin thơng tin vào giy gi tin: Cung cp h và tên đy đ ca ngưi nhn
  56. 51 + Đưc nhân viên giao dch cung cp Mã s giao dch + Thơng báo cho ngưi nhn Mã s giao dch. Đ đm bo an tồn giao dch, ngưi gi ch nên cung cp mã s này cho ngưi nhn. Đi vi hot đng TT XNK, VCB Đk Lk thc hin 3 phương thc TTQT đĩ là phương thc chuyn tin, phương thc nh thu và phương thc L/C. Bng 2.3 : Tình hình thc hin các phương thc TTQT ti VCB Đk Lk Đơn v tính: Ngàn USD Ch tiêu Năm 2007 Năm 2008 Năm 2009 Năm 2010 1. PT chuyn tin 322141 268200 158300 123431 Xut khu 321000 267200 158000 122197 Nhp khu 1141 1000 300 1234 2. PT nh thu 3500 1333 1196 10029 Xut khu 1500 1200 1000 8424 Nhp khu 2000 133 196 1605 3. PT L/C 24564 69467 83104 59401 Xut khu 10564 60925 63200 44551 Nhp khu 14000 8542 19904 14850 4. Tng DS TT XK 333064 329325 213767 165098 5. Tng DS TT NK 17141 9675 21535 27763 6. Tng DS TTQT 350205 339000 235302 192861 Ngun: Báo cáo hot đng TT XNK ca Phịng TTQT & Dch v NH Trong 3 phương thc TTQT đưc s dng ti VCB ĐL, phương thc chuyn tin đưc s dng nhiu nht, tuy nhiên, t trng s dng phương thc này gim dn theo các năm. Phương thc chuyn tin đưc các nhà xut khu ưa thích s dng hơn (DS thanh tốn xut khu trung bình chim hơn 99% tng DS thanh tốn phương thc chuyn tin) vì phương thc này cĩ quy trình đơn gin, d thc hin, mt khác trong quan h thương mi quc t, các doanh nghip ca Vit Nam nĩi chung và các doanh
  57. 52 nghip Đk Lk nĩi riêng thưng d dàng chp nhn phương thc thanh tốn do phía nưc ngồi yêu cu, trong khi đĩ phương thc chuyn tin cĩ li th hơn cho ngưi nhp khu nưc ngồi vì vic cĩ tr tin hay khơng ph thuc vào thin chí ca ngưi mua, khơng cĩ bt c s bo đm nào t phía ngân hàng, ngân hàng ch đĩng vai trị là trung gian thu h tin. Phương thc nh thu chim mt t trng nh và cĩ xu hưng gim trong tng DS thanh tốn mu dch ti VCB ĐL: năm 2007 DS phương thc nh thu là 3.5 triu USD (chim 1%), đn năm 2008 gim xung cịn 1.3 triu USD (0.49%) và năm 2009 là 1.2 triu USD gim 16.67% so vi năm 2008. Trong đĩ khách hàng ch yu s dng hình thc nh thu kèm chng t, nh thu trơn ít đưc s dng. Đa s các giao dch thanh tốn quc t ti Chi nhánh liên quan đn tín dng chng t. Doanh s thanh tốn L/C cĩ s tăng trưng liên tc, đc bit nhy vt trong năm 2008, tăng 182% so vi năm 2007, đt mc 69.5 triu USD, năm 2009 tc đ tăng trưng chm li tuy nhiên doanh s thanh tốn đt 83.1 triu USD, điu này cho thy s n lc phc v, tư vn cho khách hàng, tp trung vào nghip v tín dng chng t, to thành th mnh ca Chi nhánh. Tuy nhiên, năm 2010 doanh s thanh tốn theo phương thc L/C st gim cùng vi s st gim ca doanh s thanh tốn xut nhp khu. Mt khác, doanh s m và thanh tốn L/C nhp khu tr chm ca chi nhánh tăng dn qua các năm. S tăng trưng này cho thy mc đ tín nhim ca ngân hàng nưc ngồi đi vi Chi nhánh đã tăng lên, bi trong giao dch L/C tr chm, uy tín và năng lc tài chính ca ngân hàng phát hành L/C đĩng vai trị cơ bn. Nh nhng n lc c v nghip v, marketing đn nay hu ht các khách hàng ti chi nhánh cĩ hot đng xut khu đã tin tưng s dng nghip v L/C xut khu (bao gm thơng báo L/C, kim tra b chng t hàng xut, gi chng t địi tin Ngân hàng phát hành nưc ngồi, chit khu b chng t hàng xut ). 2.2.2.2 Cơ cu khách hàng giao dch thanh tốn quc t ti chi nhánh Tính đn ht năm 2010, Chi nhánh đang cĩ 60 khách hàng doanh nghip hot đng thanh tốn quc t thưng xuyên, thuc nhiu lĩnh vc sn xut kinh doanh khác
  58. 53 nhau: đin lc, nơng nghip, hàng đin t, hàng may mc, hàng gia dng, hĩa cht, thương mi S lưng khách hàng cá nhân khơng thng kê ht, vì đa phn ch tin hành giao dch đơn l, giá tr giao dch nh, ch yu là chuyn tin kiu hi. Trong cơ cu khách hàng cĩ quan h thanh tốn quc t ti chi nhánh, các doanh nghip xut khu chim t trng ln v doanh s giao dch, trung bình chim hơn 90% tng doanh s TTQT vi các sn phm xut khu chính như cà phê, sn phm ch bin t g, ong mt, cao su. Nhp khu ch yu là nguyên vt liu, phân bĩn, máy mĩc thit b vi doanh s đt đưc 17141 triu USD năm 2007, gim mnh năm 2008 ch cịn 9675 triu USD và tăng nhanh vào năm 2009 đt 21535 triu USD và 27763 triu USD năm 2010. Nguyên nhân ch yu dn đn doanh s XNK cịn thp là do suy thối kinh t kéo theo hot đng XNK ca các doanh nghip trong tnh gp nhiu khĩ khăn, mt s đơn v khác tuy cĩ hot đng xut nhp khu nhưng li báo doanh s nhng cơng ty m đĩng nhng tnh khác Biu đ 2.3: Cơ cu khách hàng TT XNK ti VCB ĐL 4.89 2.85 100% 9.15 14.40 80% 60% 95.11 97.15 DS TT NK 90.85 85.60 40% DS TT XK 20% 0% Năm 2007 Năm 2008 Năm 2009 Năm 2010 + Xét v quan h gia khách hàng vi ngân hàng, cĩ 51 khách hàng cĩ quan h tín dng vi Chi nhánh (chim 85% tng s khách hàng), 9 khách hàng ch cĩ quan h tin gi vi Chi nhánh (chim 15%). Nhng khách hàng cĩ quan h tín dng thưng là
  59. 54 khách hàng truyn thng, h tin hành giao dch trn gĩi ti chi nhánh, t vay vn đu tư sn xut kinh doanh, thanh tốn trong nưc và quc t, mua bán ngoi t Trong khi đĩ, nhng khách hàng khơng cĩ quan h tín dng vi chi nhánh thưng dùng vn t cĩ đ thc hin các giao dch thanh tốn quc t. Vi đi tưng khách hàng này, Chi nhánh thu hút bng cht lưng thanh tốn quc t (mc phí, thái đ phc v, tc đ x lý giao dch, th tc nhanh gn ) + Xét v thành phn kinh t, trong s 60 khách hàng doanh nghip, cĩ 36 khách hàng là Cơng ty TNHH Mt thành viên (trưc đây là doanh nghip nhà nưc) (chim 60% tng s khách hàng), cịn li khách hàng là cơng ty tư nhân, cơng ty trách nhim hu hn (chim 40%). Đây là mt cơ cu khách hàng tương đi tích cc nu xét li thi đim tháng 8/2000, 100% khách hàng hot đng thanh tốn quc t ti chi nhánh là các doanh nghip Nhà nưc. S thay đi này phn ánh quyt tâm ca chi nhánh trong vic đa dng hĩa cơ cu khách hàng, đa dng hĩa hưng hot đng kinh doanh trong thi kỳ mi. + Xét v lĩnh vc hot đng sn xut kinh doanh ca khách hàng, ch cĩ 3 doanh nghip (chim 5% tng s khách hàng) hot đng trong lĩnh vc đin lc. Đĩ là các cơng ty đin lc, cĩ nhu cu nhp khu máy mĩc thit b phc v chuyên mơn. Cĩ 14 doanh nghip (chim 23% tng s khách hàng) hot đng trong lĩnh vc sn xut, thương mi. Cịn li 43 doanh nghip (chim 71% tng s khách hàng) thuc lĩnh vc nơng nghip. Đây chính là nhng khách hàng ln, truyn thng ca Chi nhánh, đưc cp hn mc tín dng bao gm hn mc thanh tốn quc t.