Tn_dientucongsuat_7478_169828_20180622_080451

pdf

241 trang huongle 4151

Download

Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Tn_dientucongsuat_7478_169828_20180622_080451", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

tn_dientucongsuat_7478_169828.pdf

Nội dung text: Tn_dientucongsuat_7478_169828_20180622_080451

V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in 1. Gi ới thi ệu in t công su t là m t ngành m i c a in t . Trong m t th i gian dài, thu t ng “ in t ” ưc nói n ch v khía c nh iu khi n h th ng. Lý do c a v n n y là vì các èn in t ban u giá thành th p không có kh n ng c p dòng cho t i ho t ng. iu n y có ngh a là v ph ươ ng di n iu khi n h th ng ã gi m ưc giá thành và ti t ki m ưc kho ng không gian chi m ch nh ưng v ph ươ ng di n dòng t i v n ph i ưc thi t l p d a trên s ”bi n i v in”. n n m 1949, chuy n ti p PN mi c a bán d n ưc phát minh. iu n y ã giúp hoàn t t kh n ng to ưc dòng t i l n v ph ươ ng di n in. T ây nó ã cho ra i m t l nh v c m i : in t công su t.Tuy nhiên iu n y không ch kh ng nh v m t n ng l ưng mà còn c v m t in t iu khi n t ươ ng ng. M t cách c ơ b n có th nói rng in t công su t là nh ng gì dùng bi n i, hòa tr n và phân ph i n ng l ưng in b ng công c in t . Nh ng b phân ph i ho c chuy n t i n ng l ưng có th ưc s p x p phân chia nh ư sau: Hình 1.1.1 Hình trình bày dòng n ng l ng qua s chuy n i c a các b chuy n i n ng l ng in ( S = ngu n , L = t i ) - 58 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in Nu b n mu n m t t i DC ho t ng trên ngu n AC chính c a chúng tôi b n c n m t t ng gi a ngu n nng l ưng và t i, nó ã chuy n i dòng xoay chi u ngh a là ch nh l ưu. Chúng ta g i t ng n y là b ch nh l ưu. Tr ưng h p ng ưc l i khi b n mu n m t t i AC ho t ng( ví d nh ư motor ) t ngu n cung c p là DC. iu n y có ngh a là b n ph i chuy n i thành dòng in AC.H th ng b n mong mu n th c hi n vi c n y ưc g i là Inverter ( b ngh ch l ưu ).B inverter n y có th thay i ưc c biên và tn s . i v i m t ng c ơ không ng b , iu n y s d n n vi c có th thay i ưc c dòng in ( ng u l c) và t c . i v i ngu n AC, ta có th thay i biên và t n s t ngu n AC này sang ngu n AC khác bng b chuy n i AC ( AC converter). Trong tr ưng h p t n s vào f 1 b ng t n s ra f 2 g i là b bi n i AC tr c ti p. i v i ngu n DC, ta có th thay i biên và c c tính c a ngun DC b ng b chuy n i DC ( DC converter). Trong tr ưng h p n u chuy n i tr c ti p t in áp DC U 1 thành in áp DC U 2 mà không qua h th ng in áp AC thì ưc xem là b chuy n i tr c ti p DC. Nh ng chú ý cho ph n k thu t o l ưng Chi u c a dòng in và in áp: Chi u c a dòng in và in áp trong các m ch o luôn thì luôn luôn ưc v t m t im n im tham chi u. im tham chi u th ưng ưc ký hi u là im n i t. o dòng: Dòng in ưc o gián ti p thông qua in áp r ơi trên in tr . Thang o dòng in c n ph i tính toán t ươ ng ng v i thang o c a in áp. T t c các in tr ưc o có giá tr 0,5 v i dung sai ± 10%. Thang o th i gian c a máy hi n sóng: Trong vi c hi n th s liên quan AC, tr c th i gian ưc xác nh theo m t góc o. Máy hi n sóng có th ưc iu ch nh t ươ ng ng v i các góc o d a vào tr c to g c. - 59 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in Nh ng chú ý khi làm vi c v i Power Board Ngu n cung c p cho Power Board B ngu n 3 pha ngõ ra ưc cách ly v i ngu n cung c p thí d dây N t ngu n cung c p 12VAC không có n i v i dây N c a ngu n cung c p chính ( vì lý do an toàn ) và c ng không có ni v i t c a ngu n ± 15V.C hai u không n i t c a ngu n ± 15V có vài k t n i v in v i ngu n cung c p chính. iu n y dn n vi c t o cho nó có kh n ng o l ưng vi m t máy hi n sóng tiêu chu n mà không cn dùng m t bi n th cách ly. Trong các bài tp khác nhau GND c a ± 15V ưc minh ho là im n i n N ho c ưc n i v i c c âm c a b chuy n i dòng in . Ngu n 3 pha là ngu n cung c p mà trong ó pha L 2 và L 3 ưc t o ra mang tính gi l p( h th ng l y ngu n chính là m t pha t o ngu n 3 pha). B ngu n ba pha ho t ng ưc thông qua m ch c u. phân bi t gi a các ngu n cung c p riêng bi t và t ng c ưng cách in gi a dòng 3 pha và ngu n cung c p AC, các ưng dây ưc t tên là L 1’ , L 2’, L3’ và N’. Thí d khi L 1 và N n i dây không úng, s x y ra ng n m ch, c u chì F 2 ho c c u chì F 3 c a ngu n 3 pha s t, các c u chì n y có th ưc thay th mà không c n m m ch. Các c u chì b o v m ch in trong Power Board, ví d F 1, ưc t bên trong m ch và ch có th thay th b ng cách m n p y phía sau. Tuy nhiên, nh ng c u chì n y ch t n u có m t l i trong m ch n y và s không t khi n i dây sai. - 60 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in S phân ph i dòng trên Power Board Tên g i Power Board có th ưc s d ng trong b n v k thu t. Chi u m i tên ch s phân ph i các tín hi u thí d chi u m i tên L 1 ch r ng tín hi u L 1 ã ưc n i dây t i nh ng im kh ác nhau trên Power Board. Nu m t gi c c m ưc n i v i L 1 s ưc bi u di n b i m t m i tên n ( xem hình 1.1.4 bên ph i). T ươ ng t i v i N và +15V. Ni t (GND) ưc ký hi u là nh ư hình H 1.1.4 bên ph i. im cài t c a chi t áp Nu in áp cài t ưc yêu c u cho m t s thí nghi m, thí d nh ư các b chuy n i iu ch nh ưc, nh ng in áp n y ưc l y t các chi t áp cài t. các chi t áp ph i ưc gn ch t vào các im ph thu c khác nhau vào dãy in áp cài t. Kt n i các u n i t 2mm n 4mm. u n i 2mm ưc dùng trên board công su t ph i ưc k t n i n các u n i 4mm ưc dùng ph bi n trong các thi t b o, có th ni v i các thi t b o bên ngoài.Các u chuy n i n y ã ưc g n trên board công su t. Các panel chuy n i này có hi u l c cho tay trái hay tay ph i.Các panel bao g m m t c p c 2 lo i chuy n i t 2mm sang 4mm và m t u n i t ti p nh n c 2 c m. u n i t n y ã ưc n i t bên trong. - 61 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in 2. Ch nh l ưu không iu khi n 2.1 M ch ch nh l ưu bán k 1 pha không iu khi n M1U 2.1.1 T ng quát Cách ơ n gi n nh t c a vi c i dòng xoay chi u thành dòng m t chi u là s d ng tr ng thái m và tr ng thái t t c a diode. Hình 2.1.1 minh h a cho 1 m ch nh ư v y. Diode V 1 chuy n sang tr ng thái d n khi in áp chính U s v ưt in áp ng ưng c a diode. Trong kho ng th i gian d n n y, dòng m t chi u I d ch y qua in tr R L .Diode V 1 khóa l i khi in áp chính U s r ơi xu ng d ưi ng ưng in áp c a diode. Nh ư v y diode ch cho phép dòng in ch y qua trong kho ng th i gian ng v i bán k d ươ ng c a in áp chính. Biên c a dòng in ưc xác nh b i giá tr c a in tr t i R L. D ng sóng c a nó ng d ng v i bán k d ươ ng c a in áp chính t vào. Hình 2.1.1.1 M ch ch nh l u bán k m t pha không iu khi n M1U - 62 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in Hình 2.1.1.2 D ng sóng dòng và áp trong m ch ch nh l u bán k 1 pha không iu khi n M1U i vi t i thu n tr 2.1.2 Ph n thí nghi m Thí nghi m 1 o dòng và áp m ch ch nh l ưu bán k không iu khi n M1U i v i t i thu n tr Ti n trình th c hi n • Thi t l p m ch in nh ư trình bày hình 2.1.2.2 v i boar công su t. • Chuy n Trigger c a máy hi n sóng sang ( Line/ ˜ ) • o d ng sóng các giá tr thay i sau : - in áp chính U s - in áp ngõ ra ch nh l ưu U d - Dòng in ngõ ra I d ( khi in áp r ơi trên R m ) • V các d ng sóng trên các bi u ã cho hình 2.1.2.3 và 2.1.2.4 - 63 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in - 64 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in Câu h i : Hãy so sánh U s và U d . B ng cách nào ã làm cho 2 in áp n y có s khác nhau và s khác nhau n y xu t phát t âu ? Tr l i : - 65 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in S d ng máy hi n sóng tính toán o dòng Mt dòng in có giá tr 0,2A/div ưc yêu c u th hi n trong bi u hình 2.1.2.4. Hãy tính toán nh ng giá tr thi t l p c n thi t trên máy hi n sóng. - Yêu c u : 0,2A/div - Cho bi t : R m = 0,5 U=R.I = 0,2A/div V/div - 66 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in Thí nghi m 2 o dòng và áp m ch ch nh l ưu bán k không iu khi n M1U i v i t i h n h p RL Ti n trình th c hi n • Thi t l p m ch thí nghi m nh ư trình bày hình 2.1.2.5 • Ch k t n i t i th nh t ( m ch in có cu n dây n i ti p v i in tr ) • o d ng sóng các i l ưng thay i sau : -in áp ngõ ra U d - Dòng in ngõ ra I d ( khi in áp r ơi trên R m ) • V d ng sóng ưc ch rõ trên bi u hình 2.1.2.6 - 67 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in Câu h i 1: S l ch pha gi a dòng in và in áp có th nh n th y c trên máy hi n sóng. Hãy cho bi t giá tr l ch pha n y và nguyên nhân t o ra ? Tr l i : - 68 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in • o d ng sóng các i l ưng thay i sau : -in áp ngõ ra U d - in áp cu n dây U L • V d ng sóng trên bi u ã cho hình 2.1.2.7 Ghi chú : in áp ngõ ra U d và in áp cu n dây U L không có im tham chi u chung. Vì v y các tín hi u ph i ưc o l n l ưt ho c th t c a m ch in ph i ưc thay i. Câu h i 2 : in áp ngõ ra U d ôi khi là âm khi b n nhìn vào bi u hình 2.1.2.7. B n hãy gi i thích cho c 2 ph n in áp d ơ ng và âm xu t hi n t i ngõ ra c a m ch ch nh l u? Tr l i : - 69 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in • Hãy k t n i l i nhánh b song song v i t i nhánh a n ngõ ra c a m ch ch nh l ưu. • V d ng sóng trên bi u ã cho hình 2.1.2.8 Ghi chú : Ph n in áp ngõ ra có giá tr âm ưc hi u nh ư là vùng th i gian in áp âm. Vùng n y có th ng n ch n khi s d ng m t diode h i ph c. Câu h i 3: Diode h i ph c có tác d ng gì i v i dòng in qua t i in tr - cu n dây? Tr l i : - 70 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in - 71 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in Ghi chú: - 72 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in 2.2 M ch ch nh l ưu c u m t pha không iu khi n B2U 2.2.1 T ng quát Mch in ưc s d ng nhi u nh t bi n i tr c ti p dòng di n AC là m ch ch nh l ưu c u không iu khi n B2U. V i m ch n y, 4 diode ưc k t n i nhau t o thành d ng c u. im a có in th d ươ ng h ơn so v i im b ng v i bán k d ươ ng. iu n y có ngh a là dòng in có th ch y t bi n th qua diode V 1, qua t i R L và diode V 4 r i tr l i bi n th . im b có in th dươ ng h ơn im a ng v i bán k âm.M t dòng in k ti p s ch y qua diode V 3 , t i R L và diode V 2. in áp ngõ ra U d và dòng in t i I d luôn cùng chi u nhau. K t qu ta có dòng m t chi u qua t i. Hình 2.2.1.1 Minh h a 2 ki u m ch thông d ng - 73 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in Hình 2.2.1.2D ng tín hi u trong m ch ch nh l u c u không iu khi n B2U 2.2.2 Ph n thí nghi m Thí nghi m 1 o dòng và áp trong m ch ch nh l ưu c u không iu khi n B2U i v i t i thu n tr . Ti n trình thí nghi m • Thi t l p m ch in nh ư trình bày hình 2.2.2.1 v i board công su t ( xem hình 2.2.2.2 ) • o d ng sóng cho các i l ưng thay i sau: -in áp ngõ ra U d -Dòng t i ngõ ra I d -Dòng qua diode I v2 -Dòng qua diode I v4 • V d ng sóng trong bi u ã cho hinh2.2.2.3 và 2.2.2.4 - 74 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in - 75 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in - 76 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in Câu h i : Hãy cho bi t s l ng xung trên m ch in B2U ( s l ng xung là s xung in áp trên ph n DC trong m t chu k )? Tr l i : Thí nghi m 2 o dòng in và in áp cho m ch ch nh l ưu c u không iu khi n B2U i v i t i h n h p R-L Ti n trình th c hi n Thi t l p m ch in nh ư trình bày hình 2.2.2.5.B qua 2 in tr o 0,5 v i u c m 2mm o d ng sóng in áp ngõ ra U d và dòng t i I d - 77 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in - 78 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in 2.3 M ch ch nh l ưu 3 pha hình tia không iu khi n 2.3.1 T ng quát Mch im gi a 3 xung không iu khi n M3U th ưng ưc nói n nh ư là m ch im gi a dòng 3 pha .Gi ng nh ư m ch im gi a ơn xung M1U, ây là m ch ch nh l ưu n a sóng. in áp ngõ vào U’ L1, U’ L2 ,U’ L3 có cùng im tham chi u v i in áp ngõ ra U d, tên c a nó là dây d n N. Mch in ưc thi t l p ã làm sáng t m t iu r ng dòng in ch có th ch y qua 1 trong các diode khi in áp pha t ươ ng ng l n h ơn U d. Ghi chú : Nhãn L’ 1 N’ thay th cho L 1 N nh m mu n nh n m nh r ng có m t s cách ly v in gi a l ưi in và m ch ch nh l ưu. Hình 2.3.1.1 M ch ch nh l u hình tia 3 pha không iu khi n M3U - 79 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in Hình 2.3.1.2 in áp ngõ vào và ra trong m ch ch nh l u hình tia 3 pha M3U Bi u 2.3.1.2 ch ng t r ng in áp 3 pha ch ng lên nhau m i pha ơn c a in áp ch v ưt tr i hơn trong m t th i gian ng n c a chu k .Khi in áp 3 pha ưc ch nh úng 120º, ph n v ưt tr i c a in áp pha c ng trãi qua m t góc úng b ng 120º. in áp pha U L1’ là in áp cao nh t, có liên h n chu k c a nó, b t u úng t 30º n 150º. iu n y có ngh a là diode V 1 không th d n in t i th i im khi U L1’ qua tr c 0, mà ch khi U L1’ có giá tr là 0,7V l n h ơn U L3’ ho c U L1’ có góc pha l n h ơn 30º. Diode V 1 sau ó t i dòng DC I d n góc pha 150º. K ti p n l ưt V 2 ti p t c t i dòng vì UL2’ có in áp pha l n nh t trong kho ng t 150º n 270º.T 270º n 300º thì l p l i in áp pha vưt tr i cho U L3’ và diode V 3 t i dòng I d . Nh ư v y m i diode t i dòng trong 1/3 chu k . Khi 1 diode chuy n dòng ưc hi u là m t s chuy n m ch.Chúng ta nói r ng dòng in chuy n m ch t V 1 sang V2 t i 150º. Khác v i dòng in trong m ch in im gi a ơn xung không iu khi n M1U, dòng in n y không th ưc hình thành t m c 0. Chúng ta b o r ng ây là dòng in không gián on. Nu 3 diode ưc k t n i sao cho âm c c có im n i chung , s rút g n có th ưc m r ng sang M3UC. N u các diode ưc n i chung t i d ươ ng c c, v n s ưc gi i quy t c th m ch M3UA. - 80 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in 2.3.2 Ph n thí nghi m Thí nghi m o dòng in và in áp cho m ch im gi a 3 xung không iu khi n M3U i v i t i thu n tr Ti n trình th c hi n • Thi t l p m ch in nh ư hình 2.3.2.1 v i board công su t ( xem hình 2.3.2.2) • Bt công t c M3/B6 sang v trí M3 • t ngu n cung c p 3 pha sang ch c n ng n i c u • V d ng sóng cho các i l ưng bi n i sau : - in áp pha U L1’, UL2’ và U L3’ - in áp ra t ươ ng ng U d - Dòng ngõ ra I d • V d ng sóng trong bi u cho hình 2.3.2.3.và 2.3.2.4 Ghi chú : S d ng ch c n ng trigger c a máy hi n sóng : Tr ưc tiên cho hi n th in áp pha U L1’ trên màn hình và ch c n ng trigger chuy n sang v trí LINE. Các m c t l th i gian phi ưc ch n l a cho phù h p. M t chu k ph i tr i r ng ra 10 chia. iu n y cho ta ưc m t t l 36º/ chia( 1 chia = 1 ô ) . - 81 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in Hình 2.3.2.2 Minh ho k t n i m ch o l ưng hình 2.3.2.1 board công su t - 82 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in in áp pha U L1’ V/div in áp pha U L2’ V/div in áp pha U L3’ V/div in áp ngõ ra U d V/div - 83 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in Dòng in ngõ ra I d A/div V/div Câu h i 1: Có bao nhiêu xung trong m ch M3U ? Tr l i : Câu h i 2 : Cách nào trong 2 cách rút g n M3UA hay M3UC c ng d ng cho m ch in( hình 2.3.2.1)?Cho bi t lý do ! Tr l i : - 84 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in 2.4 M ch ch nh l ưu c u 3 pha không iu khi n B6U 2.4.1 T ng quát Mch c u 6 xung không iu khi n B6U – còn ưc g i là m ch c u dòng 3 pha không iu khi n – cng có th ưc xem nh ư m t d ng n i ti p c a 2 m ch im gi a 3 xung không iu khi n M3U d dàng cho vi c tìm hi u h ơn. Hình 2.4.1.1 trình bày s mô t n y Các diode V 1, V 3 và V 5 t o thành m ch M3U cung c p m t in áp d ươ ng cho ngõ ra là U d1 so v i im gi a N’ c a bi n th . Chúng ta c ng nói n m ch M3UC b i vì các âm c c c a 3 diode t o thành 1 im n i chung cho m ch ch nh l ưu. Khi các diode V 4, V 6, và V 2 m c theo h ưng ng ưc chi u v i in áp pha, k t qu d n n m t in áp âm U d2 xu t hi n ngõ ra cho m ch M3U n y. M ch n y c ng gi ng nh ư m ch M3UA vì d ươ ng cc c a các diode t o thành 1 im n i chung cho m ch ch nh l ưu. in áp t ng ngõ ra U d ưc cho bi s ph i h p c a 2 m ch im gi a n y.D ng m ch c u bây gi có ưc u d = u d1 – u d2 .( u là giá tr tc th i khác v i U là giá tr trung bình tính toán ) Hình 2.4.1.1 M ch in n i ti p c a 2 m ch M3U trong 1 m ch B6U - 85 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in Hình 2.4.1.2 m ch c u 6 xung không iu khi n th ng dùng - 86 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in 2.4.2 Ph n thí nghi m Thí nghi m o các dòng in và in áp trong m ch c u 6 xung không iu khi n B6U. Ti n trình th c hi n • Thi t l p m ch in nh ư trình bày hình 2.4.2.1 • óng công t c M3/B6 sang v trí B6 • t ngu n cung c p 3 pha sang ch c n ng k t n i d ng c u c a ngu n 3 pha • o d ng sóng các giá tr bi n i sau : -in áp ngõ ra U d -in áp trên các diode U v4 , U v6 , U v2 -Dòng in qua các diode I v4 , I v6 , I v2 • V d ng sóng vào bi u ã cho hình 2.4.2.2 2.4.24 Ghi chú : S d ng ch c n ng trigger c a máy hi n sóng : Tr ưc tiên cho hi n th in áp pha U L1’ trên màn hình và ch c n ng trigger chuy n sang v trí LINE. Các m c t l th i gian ph i ưc ch n l a cho phù h p. M t chu k ph i tr i r ng ra 10 chia. iu n y cho ta ưc m t t l 36º/ chia( 1 chia = 1 ô ) . - 87 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in in áp ngõ ra U d V/div in áp diode U V4 V/div dòng diode I V4 A/div V/div in áp diode U V6 .V/div Dòng in diode I V6 A/div V/div - 88 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in - 89 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in in áp diode U V2 .V/div Dòng in diode I V2 A/div V/div Câu h i 1: Khi nào diode V 2 n a ph n d i c a m ch c u d n in, nh ng diode nào n a trên m ch c u có th cho dòng ch y qua sau ó? Tr l i: Câu h i 2 : Trong m c 2.4.1, chúng ta gi i thích r ng giá tr th i gian c a in áp ngõ ra ch nh l u u d c cho bi u d1 - u d2. Ti sao giá tr hi u d ng U d12 không b ng U d1 - U d2 ? Tr l i : - 90 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in Ghi chú : - 91 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in 2.5 Giá tr trung bình s h c và giá tr hi u d ng trong ch nh l ưu không iu khi n 2.5.1 T ng quát Khi kh o sát m ch ch nh l ưu,giá tr hi u d ng th ưng ch v in áp xoay chi u ngõ vào. Tuy v y , nó là l ưng trung bình tính toán, cho nên ph n in áp DC thì ưc chú ý dùng cho in áp ngõ ra ca m ch ch nh l ưu. phân bi t chính xác gi a 2 giá tr n y, ch vi t t t U 1rms ưc dùng trong tr ưng h p n y là giá tr hi u d ng c a in áp xoay chi u ngõ vào , ch vi t t t U dar là giá tr tính toán c a in áp DC.Vì v y nó quan tr ng cho vi c ch n l a d ng c o h p lý o l ưng các m ch ch nh l ưu. Bng 2.5.1.1 B ng tr giúp ch n l a d ng c o l ưng -Dng c o l ưng có công c b ng s t di chuy n ưc Giá tr hi u d ng c a in áp và -ng h v n n ng in t t o ưc giá tr hi u d ng dòng in hình sin -Cp nhi t v i công c in áp DC -Dng c o l ưng có công c b ng s t thay i ưc các thang o AC -Dng c o l ưng có công c b ng s t di chuy n ưc Giá tr hi u d ng c a in áp và -ng h v n n ng in t t o ưc giá tr hi u d ng dòng in không sin -Cp nhi t v i công c in áp DC -Dng c o l ưng có công c b ng s t di chuy n ưc Giá tr trung bình tính toán ca in -ng h v n n ng thông th ưng có các thang o DC áp , dòng in sin và không sin -Máy hi n sóng có công t c AC/DC - 92 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in 2.5.2 Ph n thí nghi m Thí nghi m o giá tr trung bình c ng tính toán và giá tr hi u d ng trong các m ch ch nh l ưu không iu khi n Ti n trình th c hi n • Thi t l p l n l ưt các m ch in khác nhau nh ư trình bày hình 2.5.2.1 • o nh ng i l ưng bi n i sau b ng d ng c o l ưng thích h p: -Giá tr hi u d ng in áp AC ngõ vào U 1rms -Giá tr hi u d ng c a in áp ngõ ra U d rms -Giá tr trung bình tính toán c a in áp ngõ ra U d ar • Ghi k t qu o vào b ng 2.5.2.1 Ghi chú: Mch in c n thi t l p ưc trình bày hình 2.1.2.2 (trang 7), hình 2.2.2.2 ( trang 17), hình 2.3.2.2( trang 24), hình 2.4.2.1( trang 29 ), nh ưng không c n o in tr . Trong nh ng m ch ch nh l ưu dòng 3 pha,ngu n 3 pha c ng ph i ưc t ho t ng v i 1 m ch c u có b ph n iu ch nh pha. H ơn n a, công t c ch n l a M3/B6 ph i ưc t theo ngu n cung c p. - 93 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in Trang 35 Xác nh các giá tr sau ây và chuy n chúng vào b ng 2.5.2.2 - 94 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in Bng 2.5.2.2 Câu h i 1: So sánh giá tr hi u d ng rms c a in áp ngõ ra U d v i giá tr trung bình toán h c cho các m ch in riêng bi t.B n có th rút ra c k t lu n gì t m i quan h m t thi t gi a g n sóng và m c DC? Tr l i: - 95 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in Câu h i 2: Mt t i r nhánh DC ti p nh n m t in áp DC c a ngu n U E = 230V, c th c hi n b i m ch B2U ti im n i E 1 và E 2 c a cu n dây kích thích. Hãy cho bi t bi n th c n ph i cung c p in áp th cp U S là bao nhiêu có c giá tr n y? Tr l i : Hình 2.5.2.2 Tính toán : - 96 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in Ghi chú : - 97 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in 2.6 S xung và g n sóng trong m ch ch nh l ưu không iu khi n 2.6.1 T ng quát S t ươ ng quan c a các m ch ch nh l ưu M1U,B2U,M3U và B6U không ch khác nhau v m i quan h gi a in áp ngõ vào và in áp ngõ ra mà còn d ng sóng in áp ngõ ra c a chúng. Các in áp t ng h p xu t hi n các ngõ ralà s ph i h p c a in áp DC lý t ưng U d và in áp g n sóng U rip . T s c a g n sóng và ph n DC là m t tiêu chu n o l ưng v ch t l ưng c a m ch ch nh l ưu. Ch t lưng n y ưc ch rõ b ng h s g n sóng %. Công th c ng d ng : rip = U rip rms / U d ar Vi c xác nh h p lý giá tr hi u d ng c a in áp g n sóng v i thi t b o l ưng, ph n in áp DC ca in áp ngõ ra ch nh l ưu U d ph i ưc th c hi n cùng lúc.V n n y có th th c hi n v i 1 t in.Minh h a hình 2.6.1.1, s d ng m ch M1U làm ví d . Mt tiêu chu n khác cho m ch ch nh l ưu là t n s c a in áp g n sóng f rip. Trong các m ch ch nh l ưu, tiêu chu n n y th ưng ưc ch rõ b ng s xung g i là p ( s l n p m ch ). S xung là s bán k in áp DC xu t hi n trong 1 chu k c a ngu n in áp AC. Hình 2.6.1.1 M ch in xác nh in áp g n sóng. - 98 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in 2.6.2 Ph n thí nghi m Thí nghi m o s xung và g n sóng trong các m ch ch nh l ưu không iu khi n. Ti n trình thí nghi m • Thi t l p l n l ưt các m ch in khác nhau nh ư trình bày trong hình 2.6.2.1 • o các i l ưng bi n i sau v i d ng c o l ưng thích h p : -Giá tr trung bình tính toán c a in áp ngõ ra U d ar -Giá tr hi u d ng c a in áp g n sóng U rip rms • Dùng t in C 1= 47µF t panel t i c a board công su t n ph n in áp DC • o d ng sóng ngõ ra c a các m ch in riêng l . • Ghi các k t qu o vào b ng 2.6.2.1 Ghi chú : Mch in c n thi t l p ưc trình bày hình 2.1.2.2 ( trang 7), hình 2.2.2.2( trang17), hình 2.3.2.2( trang 24), hình 2.4.2.1( trang 29) nh ưng không o in tr . Trong nh ng m ch ch nh l ưu dòng 3 pha, Ngu n 3 pha ph i t v n hành v i m ch c u n b hi u ch nh pha. M t khác, công t c ch n l a M3/B6 ph i ưc t theo ngu n cung c p. M1U B2U M3U B6U Ud ar /V Urip rms /V H s g n sóng S xung p Bng 2.6.2.1 - 99 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in - 100 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in - 101 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in - 102 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in Ghi chú: - 103 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in 3. Ch nh lưu có iu khi n 3.1 M ch ch nh l ưu 1 pha bán k có iu khi n M1C 3.1.1 T ng quát Nu mu n tác ng n biên in áp ngõ ra c a m ch ch nh l ưu, ta c n dùng n nh ng van có th iu khi n ưc, ó là Thyristor. V i s h tr c a thyristor, m t m ch ch nh l ưu có th ưc thi t l p mà vi c kích d n 1 van ưc làm tr và vì th m t ph n in áp ngõ ra b c t b . iu n y ưc hi u là” iu khi n pha c c c ng b ng hi u ng ch nh l ưu”. NH ng m i quan h c ơ b n có th ưc gi i thích khi dùng m t m ch in ch v i 1 thyristor. ây là m ch im gi a ơn xung có iu khi n M1U. M ch in n y ít ưc s d ng trong th c ti n nh ưng nó chu n m c gi i thích nguyên lý hàm s c a ch nh l ưu có iu khi n vì c u trúc m ch quá ơn gi n. in áp xoay chi u U s ưc c p cho t i R L thông qua thyristor. Thyristor ch d n in khi in th t i Anode d ươ ng h ơn in th t i cathode và n u nó nh n ưc 1 xung kích d ươ ngV GC t i c c c ng ngay th i im t ươ ng ng. Hình 3.1.1.1 M ch im gi a ơn xung có iu khi n M1C - 104 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in Hình 3.1.1.2 D ng tín hi u trong m ch im gi a ơn xung có iu khi n M1C Ti th i im t 0 in áp U S thay i c c tính,t i ây 1 diode bình th ưng s d n in. Chúng ta mu n nói n ây là th i im kích d n t nhiên. i v i thyristor, ây l i là thi im kích d n u tiên có th th c hi n ưc. Ti th i im t 1, U S có giá tr d ươ ng nh ưng thyristor không d n in.Toàn b in áp xoay chi u U S t lên thyristor g i là in áp ng t.M c dù nó thu nh n in áp nh ưng th c t nó b ng t.Chúng ta nói rng thyristor ti p nh n in áp tr ng thái ng t. Ti th i im t 2, thyristor ti p nh n 1 xung kích d n U GC và chuy n sang tr ng thái d n.Kho ng chuy n ti p - ưc hi u nh ư góc kích - ưc làm tr b i góc iu khi n so v i im kích d n t nhiên.Trong th = 90º. Ti th i im t 3, thyristor v n tr ng thái d n, dòng t i I d ch y qua và in áp ng t U v thì r t nh , 1V là in áp có ưc trên thyristor. Ti th i im t 4, in áp U S chuy n xu ng b ng 0.Dòng in I d c ng b ng 0 và th p h ơn dòng duy trì ca thyristor. Thyristor b ng t. Trong ví d c a chúng ta ,vì v y dòng t i I d ch y qua t góc = 90º n = 180º. chúng ta nói r ng góc d n c a dòng in là 90º. - 105 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in - 106 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in Nh ng ng d ng sau cho t i thu n tr : = 180º - Ti th i im t 5, c c tính in áp li o ng ưc m t l n n a. Thyristor ti p nh n in áp tr ng thái ng t chi u ngh ch vì th ưc g i là tr ng thái ng t ngh ch. Cu trúc c a m ch t o in áp kích d n không ưc tìm hi u chi ti t ây. Nó s ưc nghiên c u mc 3.3. 3.1.2 nh h ưng c a các lo i t i khác nhau trên ho t ng c a b bi n i Thyristor ti p nh n xung kích t s iu khi n pha t i c c c ng. Góc iu khi n là = 90º Khi thyristor ưc kích d n, in áp U d l p t c chuy n n giá tr ng ưng c a in áp chính U S. Dòng in không t ng t ng t b i vì tính c m kháng làm trì hoãn s t ng c a dòng in. N ng l ưng tích ly c a cu n dây ưc hình thành t i th i im mà in áp U S qua tr c 0. Sau ó dòng in gi m d n. Tuy nhiên khi dòng in ch ưa b ng 0, thyristor c ng ch ưa b ng t và U d t ưc in th ng v i bán k âm c a in áp chính.Dòng in không gi m d ưi m c dòng duy trì c a thyristor cho n khi U d tr nên âm, nguyên nhân làm thyristor b ng t.N ng l ưng trong cu n dây b ng 0 t i th i im n y. Lúc thyristor ng t, in áp U d c ng b ng 0. - 107 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in Hình 3.1.2.2 D ng sóng tín hi u trong m ch M1C v i t i R-L ( mô t lý t ng ) 3.1.3 Ph n thí nghi m Nh ng l ưu ý v o l ưng: Ch c n ng iu ch nh góc kích d n W iu khi n pha c c c ng thì ph i tr ng thái không ho t ng. th c hi n thì nó ph i ưc chuy n sang v trí t t bên ph i. o l ưng trong ph n thí nghi m n y, vi c iu khi n pha c c c ng òi h i 1 in áp iu khi n trong dãy +U. Vì v y t im o in th c a ng h o gi a +10V và 0V Ni ngõ ra c a ng h o in th n ngõ vào iu khi n +U c a góc pha iu khi n I.S c a bi n th kích xung ph i ưc ch rõ thay th cho in áp kích d n.Ví d I 1 là ch vi t t t cho bi n th kích xung 1 iu khi n pha c c c ng I. M t im n i c a bi n th kích ưc bi u th b i 1 im. im k t ni n y ph i ưc n i n c c c ng. im n i th 2 ph i ưc n i n cathode. Máy hi n sóng ph i s d ng ph n trigger ch c n ng LINE cho t t c các bi u d ng sóng.N u in áp chính U S và in áp ngõ ra U d không có im liên h chung, chúng ph i ưc o riêng bi t l n l ưt. - 108 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in Thí nghi m 1 o dòng in và in áp m ch im gi a ơn xung có iu khi n M1C. Ti n trình th c hi n • Thi t l p m ch in nh ư trình bày trong hình 3.1.3.1 v i board công su t (xem hình 3.1.3.2) Ghi chú: S d ng thyristor 1 t c u pha ơn I • t 1 góc iu khi n = 90º • N i in tr thu n làm t i • o d ng sóng các giá tr bi n i sau: - in áp chính U S - in áp ngõ ra U d • V d ng sóng vào bi u ã cho hình 3.1.3.3 - 109 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in - 110 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in Chuy n m ch o hình 3.1.3.1 n board công su t Hình 3.1.3.2 - 111 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in - 112 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in in áp chính U S V/div in áp ngõ ra U d .V/div Câu h i: Cho bi t giá tr dòng in và l n góc d n dòng trên t i thu n tr t i góc iu khi n là 90º Tr l i: - 113 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in Thí nghi m 2 S nh h ưng c a thành ph n t i c m kháng i v i ho t ng c a m ch M1C. Ti n trình th c hi n • Hãy n i m ch in n i ti p g m cu n c m, in tr t i và in tr o l ưng xem nh ư 1 t i • o d ng sóng các giá tr bi n i sau v i góc iu khi n là 90º -in áp chính U S -in áp ra U d -in áp cu n dây U L -Dòng t i I d • V d ng sóng vào bi u ưc cho hình 3.1.3.5 và hình 3.1.3.6 - 114 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in in áp chính U S V/div in áp ngõ ra U d V/div in áp cu n dây U L .V/div Dòng t i I d .A/div .V/div - 115 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in Câu h i 1: Cho bi t giá tr l n nh t c a góc d n dòng v lý thuy t i v i tr ng h p t i h n h p? Tr l i: Câu h i 2: Bn gi i thích th nào v v n có nh ng ph n in áp âm xu t hi n ngõ ra c a m ch M1C khi m t ti tr c m c n i vào? Tr l i: Câu h i 3: in áp nào c s d ng cu n dây ( in áp thu n túy AC, in áp thu n túy DC, hay in áp t ng hp)? Tr l i: - 116 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in Câu h i 4: So sánh I d và U L ( hình 3.1.3.6) a) T i th i im nào in áp cu n dây thay i d u c a nó ? b) Giá tr U L âm trong bao lâu ? c) Trong kho ng th i gian nào cu n dây phát sinh n ng l ng và khi nào nó tiêu t n h t n ng l ng? Tr l i: a) b) c) - 117 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in Ghi chú: - 118 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in 3.2 ch ch nh l ưu c u 1 pha có iu khi n B2C 3.2.1 i c ươ ng thiu khi n in p ra U d a m t ch c u 2 xung b ng ph ươ ng p iu khi n pha(iu khi n c m ), ch y c n nh ng n d n iu khi n ư c.H.3.2.1.1 nh y m t ch in ai y. Vi 4 Thy- t-to ta th iu khi n th i gian (m)tr trong hai n dươ ng âm a di n p ngu n U s. Thy- t-to V1 V4 dn ng I d trong n dươ ng, n V2 V3 d n trong n âm. ư c ng in qua i, c Thy-ris-to V1 V4 i d n ng th i. V2 V3 ng i nh ư vy trong n âm. iu y a c c p Thy-ris-to ng d n i ng th i nh n ư c xung iu khi n. ch iu khi n ch h p ư c i ch chi ti t trong c 3.3. H.3.2.1.1 ch c u hai xung iu khi n B2C - 119 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in 3.2.2 Ph n Nghi m nghi m 1 o ng p trong ch c u hai xung iu khi n B2C Ph ươ ng p • M c ch in nh ư trong nh 3.2.2.1. : S ng ch c u mt pha I ch iu khi n pha I. • nh c = 144 0. • ng m t in tr thu n m i. • o t trên dao ng c bi n s sau: - in p ra U d - ng qua Thy-ris-to I V2 IV4 • c ư ng cong t ươ ng ng o c s ơ ơ n n a trong nh 3.2.2.2 3.2.2.3. - 120 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in - 121 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in nghi m 2 c ng a i in m lên c nh a ch B2C Ph ươ ng p • M c ch i g m m t in tr ni ti p v i m t in m(H 3.2.2.4). • o t trên dao ng c bi n s sau: - in p ra U d - ng in ra I d - in p hai u cu n dây U L • c ư ng cong t ươ ng ng v ơi c s ơ cho trong nh 3.2.2.5 3.2.2.6. - 122 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in - 123 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in Câu i 1 : Bn xung iu khi n quan h v “pha” nh th o? li: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Câu i 2 : n nh n t th o v hi n t ng cu n dây ôi c m vi c nh m t y t? li: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . - 124 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in 3.3 ch iu khi n pha 3.3.1Tng t th vn nh m t ch c u hai xung iu khi n an an B2C, n c n m t ch iu khi n cung c p b n xung iu khi n c l p v in, trong hai c p, mi c p g m hai xung ng b vi nhau.Hai c p l ch nhau v pha 180 0. Nh ng xung iu khi n y c n i n i th ư ng tr c o in p ngu n. ng ng i thay i v pha b ng m t in p l ch U in . th c hi n ư c iu y, n c n mt ch theo s ơ kh i nh ư sau: Tng ng b Tng o in p lch ch ly in ch kênh 1 th 1 o xung ch kênh 2 ch ly in th 2 H.3.3.1.1 S ơ nguyên ch iu khi n - 125 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in H.3.3.1.2 Th c hi n ch iu khi n pha ng trong BO CÔNG SU T Mt y t in p r ng c ưa “b t u” o th i im in p ngu n i ngang qua im không trong tng ng b . in p y luôn luôn b t u s ư n lên a ng o th i im không a in p ngu n. ai ra, nh ng n hi u iu khi n cho n dươ ng n âm ng ư c t ra t ng y. Trong t ng o in p l ch sau ây, in p r ng c ưa ư c so nh v i in p l ch U in .Nu in th i u o không o d ươ ng h ơn n hi u i u o o a b so nh in th i u ra a +U. Ng ươ c i, nu in th i u o o l n h ơn, in th i u ra 0V. iu y o ra mt n hi u ng ng vuông, tc m t xung vuông luôn luôn sư n lên ng v i im không a in p ngu n do luôn luôn ng b vi in p ngu n.Sư n xu ng a th ch chuy n ti hay lui gi a hai im không a m t n y theo in p l ch U in. n y c n i ư c gia công th thay i th i im ch m Thy-ris-to. n hi u y ư c k t n i v i c n hi u iu khi n cho n dươ ng n âm qua m t c ng trong B ch kênh . B y cho ng ta nh ng n hi u trong hai n dươ ng âm c l p vi nhau. Cu i c ng, nh ng n hi u ch m Thy-ris-to ư c ư a o m t bi n p iu khi n trong b ch ly in th , b y nhi m o ra l n l ư t hai xung iu khi n ng b riêng bi t.Tuy nhiên, ng th i in p iu khi n U GC ng ư c t ng lên b ng ch ng ct in m truy n. - 64 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t TTCN in 3.3.2 Ph n nghi m nghi m o ng y a c n hi u trong ch iu khi n pha trong BO CÔNG SU T Ph ươ ng p Mc ch in nh ư trong nh 3.3.2.1. Ch nh in p iu khi n b ng +6V nh chi t p nh st. Quan t trên dao ng c s: - in p ngu n U S - in p iu khi n U I 1 - in p iu khi n U I 2 ° c ư ng bi u di n trong c s ơ cho H.3.3.2.2 va 3.3.2.3. : Chi t p iu nh c m M trong ch iu khi n pha i không t ng. i xoay m iu nh h t c v bên i m nghi m y. - 65 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in - 66 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in Câu i 1: Nu c u nh l u m t pha II c iu khi n b ng ph ơ ng p iu khi n pha I, nh ng in p V1,V2,V3,V4 i tuân theo nh ng iu ki n o ( ng 3.3.2.1) ? li : V1: V2: V3: V4: H.3.3.2.1 - 67 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in : - 68 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in 3.4 ch nh l ưu c u 1 pha n iu khi n 3.4.1 Tng t Nu n mu n iu khi n in p ra a m t ch nh luu c u hai xung b ng ph ươ ng p iu khi n pha, n i ng hai van n dn iu khi n. Mt van i iu khi n ư c trên ư ng ng in t ươ ng ng v i n dươ ng a in p ngu n, van kia ng i nh ư v y t ươ ng ng v i n âm. hai ch m iu y. nh 3.4.1.1 3.4.1.2 nh y hai ch in t ươ ng ng. c van n d n 1,2,3,4 o nh c c p nh Nu hai van iu khi n a c u thu c v H.3.4.1.1 ch nh l ưu c u n iu mt c p nh, ta i ch nh l ưu c u khi n hai c p nh B2HZ n iu khi n hai c p nh B2HZ. Cp nh n i ch a hai Diode th ư ng (không iu khi n). ch y tr ư c ây ư c i ch nh lưu c u n iu khi n b t i x ng hai c p nh cu o c nhau- b t i x ng. Tuy nhiên, nu hai cp nh u van iu khi n, ch y ư c i ch nh l ưu c u hai xung m t c c B2HC. hai c c âm a hai van iu khi n o nh m t c c a in p m t chi u, cho nên trong hi u tên a ch ư c thêm m t ch C. ch y tr ư c ây ư c i ch nh H3.4.1.2 ch nh l ưu c u hai xung l ưu n iu khi n i x ng hai c p nh cu C c B2HC cu o gi ng nhau. hai n dươ ng âm u th iu khi n ư c trong hai ch nh l ưu c u n iu khi n. Nu ch ai mt i thu n tr , in p ra Ud ng ng ng nh ư ng ng trong ch nh l ưu c u iu khi n an an B2C. Tuy nhiên n u i nh in m hai Diode trong ch B2HZ hay m t Diode mt van iu khi n trong ch B2HC c ng nh ư m t nh c h i trong ng in p âm a i. Do trong ch nh l ưu c u n iu khi n, mt không ng in p âm trên i. - 69 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in 3.4.2 Ph n nghi m c iu l ưu trong c nghi m sau: Chi t p iu nh c m M trong ch iu khi n pha i không t ng. i ư c v n h t v bên p i trong nghi m y. ch iu khi n pha c n m t in p iu khi n trong thang o +U th c hi n nh ng p o trong c y. Do , y nh chi t p t 0V n +10V. Ni ra a chi t p v i o iu khi n +U a ch iu khi n pha I. S bi n p nh l ưu i ư c qui nh theo s Thy-ris-to thay theo in p iu khi n. , I 1 bi n p nh l ưu 1 trong ch iu khi n pha I. Mt m i n i a bi n p nh l ưu ư c nh d u b ng m t im. Mi n i y i ư c n i o c c c ng (G) . Mi n i th hai i ư c n i o Ca-tt (K). y dao ng nên n i o NGU N in. Nu in p ngu n U S in p ra U d không im chun chung, ng i ư c o riêng . ây o t ch nh l ưu c u n iu khi n hai c p nh B2HZ nh ư m t v ch nh l ưu n iu khi n. nghi m o ng p trong ch nh l ưu c u n iu khi n hai c p nh B2HZ. Ph ươ ng p • M c ch in nh ư trong nh 3.4.2.1 v i BO CÔNG SU T ( ng xem H3.4.2.2). • ng i mt in tr thu n. • nh c m bng 36 0. • o t trên dao ng c bi n sau: - in p ra U d - ng qua Thy-ris-to I V2 - ng qua Diode I V4 • c ư ng cong o c bi u cho s n H.3.4.2.3 3.4.2.4. : Chi t p iu nh c m M trong ch iu khi n pha i không t ng. i nh h t v bên i trong nghi m y. - 70 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in - 71 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in - 72 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in - 73 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in • Bây gi ni i nh in m. • Quan t trên dao ng c bi n sau ây: - in p ra U d - ng in ra I d - ng qua Thy-ris-to I V2 - ng qua Diode I V4 • c ư ng cong o s ơ cho H.3.4.2.5 3.4.2.6 - 74 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in Câu i 1 : i sao ng in y qua Diode V4? li : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . - 75 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in Câu i 2 : Hai xung iu khi n I 1 I2 i quan h v pha nh th o? li: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Câu i 3: i sao ng ta o nh ng ng in âm Iv2 Iv4 ? li: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . - 76 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in 3.5 ch nh l ưu iu khi n 3 pha nh tia M3C 3.5.1 T ng t Gi ng nh ư ch nh l ưu không iu khi n 3 pha nh tia M3U, ch nh l ưu iu khi n 3 pha nh tia M3C ng mt b nh l ưu ơ n ng. ng ư c i ch nh l ưu 3 pha im gi a. Mt Thy-ris-to th dn ng khi in th cc d ươ ng a ln h ơn in th cc + a in p ra U d. Tuy nhiên c Thy-ris-to không th t dn , i ch mt xung iu khi n o th i im tươ ng ng v i c m . c xung iu khi n 3 Thy-ris-to ng l ch nhau 120 0 in gi ng nh ư c in p pha U L1 , U L2 , U L3. H3.5.1.1 ch nh l ưu iu khi n 3 pha nh tia M3C - 77 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in 0 H.3.5.1.2 in p ra ng v i c = 60 Nu ta a s Thy-ris-to V 1 ang d n, U L1 ư c t ra do c nh in p cat t. Th i gian s m nh t Thy-ris-to V 3 dn – ti p theo V 1- o th i im c. Thy-ris-to V 5 i n t n th i im e m i d n, n V 1 bt u d n th i im h hay a. Nh ng th i 0 im a,c e ư c i tươ ng ng v i c ch t nhiê = 0 . th i im in p a m t pha l n h ơn in p a pha ư ng cong giao c t v i , Do Thy-ris-to t ươ ng ng v i pha y th dn in. H.3.1.5.2 ư ng cong in p ra ng v i c = 60 0. iu y th minh c ư c: Th i im a: Thy-ris-to V 5 ang d n. Nu trong ch M3U ( ng Diodes ? không iu khi n) Diode V1 dn. n trong ch y c, Thy-ris-to V 1 dn khi xung iu khi n, 0 xung y i xu t hi n tr hơn m t th i gian ng v = 60 . Do Thy-ris-to V 5 v n ti p c d n cho n khi c c nh a in p t o o chi u ( v i i thu n tr , U = 0V => I = 0A => dư i m c ng duy => Thy-ris-to a). Do Ud = 0. Th i im b: o th i im y, V 1 nh n xung iu khi n, Ud t a UL1 . Th i im c: Nu nh ng Diode th ư ng V3 dn. Nh ưng ây V 3 v n n a nên ng v n ti p c y qua V 1 cho n khi in p o chi u Th i im d: 0 o th i im ng v = 60 xung iu khi n a V 3 xu t hi n. U d t a UL2 , c nh ư th - 78 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in H.3.5.1.3 in p ra khi i nh in c m - 79 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in Vi i thu n tr , ng ng a ng in gi ng v i ng ng a a in p ra U d; nh ưng van ang d n tr ư c th i im m a van k ti p m t c 30 0. vi c = 150 0 , in p tươ ng ng cc nh âm nên Thy-ris-to t ươ ng ng không d n. Do , gi i n a c i v i i thu n tr t 00 n 150 0. S li u i v i i nh in m ư c c t a trong nh 3.5.1.3. Trong nh y, ta a s i R L l n c ch ư c t ng lên t t. in m a i o m r ng trong i tr ư ng h p ng in y liên c ngay khi in p phân c c a pha tươ ng ng o c c nh. Thy-ris-to t ươ ng ng vn c dn cho n khi ư c ti p s c b i Thy- 0 ris-to k ti p: c y ng in ư c chuy n qua Thy-ris-to k ti = 15 : Trong khi Thy-ris-to V 5 n ang d n, Thy-ris-to V 1 b t u d n. Hai Thy-ris-to ng d n trong m t ang th i gian ng n o ra m t “ng n ch” gi a U L1 UL3 . U Ll s m th i 230V, U L3 s 84.1V.Mt in p chuy n ch U C = -145.9V ư c t o V 5 nh ng ng n ch t ng h p y ng I 5 xu ng 0 dư i s a ng duy m V 5 a i. V 1dn ti p n ng in = 60 : nh h ư ng a ng in lên ng ng a U d ư c nh y ây.in p ra nh ng an âm. ng in chuy n t pha 2 sang pha 3. ng ng n mach chuy n ch ư c o ra b i U L3 = 325V UL2 = 162.5V; do y sang V 3 0 (I 3) m V 3 a. V 5 d n ti p n = 90 : Mc ng ta v n ng I d d ươ ng, nh ưng in p ra a nh l ưu an an xoay chi u ( ư ng cong in p n m trên dư i c anh). Tuy nhiên, tr ư ng h p tư ng y y ra khi s a in tr R a i không ng k . T th i im Thy-ris-to d n cho n th i im ư ng cong in p c t c anh, cu n dây nh n n ng l ư ng t ngu n i cho ngu n trong th i gian n i a chu nh d n nh ư m t y t. Ta th th y r = 0 0 n 90 0, ch v n nh như m t b nh l ưu, ng t ng in p m t chi u ra ng m b = 90 0. Ch nh l ưu ch m d = 90 0 ( gi i n a ch nh l ưu). Tuy nhiên, v mt thuy t c ch th ti n = 180 0 (H3.5.1.2). iu ki n tiên quy t duy nh t ng in th chuy n sang nh k ti p : in p a Thy-ris-to k ti p i dươ ng h ơn in p a Thy-ris-to tr ư c. Trong ang t a n d, U L1 l n h ơn U L3 , trong ang t c n g, U L2 l n h ơn U L1 , v.v 3.5.2 Ph n nghi m trong nh ng p o sau ây: ch iu khi n pha c n m t in p iu khi n trong thang o +U th c hi n nh ng p o trong c y. Do , y nh chi t p t 0V n +10V. Ni ra a chi t p v i o iu khi n +U a ch iu khi n pha I,II III. S bi n p nh l ưu i ư c qui nh theo s Thy-ris-to thay theo in p iu khi n. , I 1 bi n p nh l ưu 1 trong ch iu khi n pha I. Mt m i n i a bi n p nh l ưu ư c nh d u b ng m t im. Mi n i y i ư c n i o c c c ng (G) . Mi n i th hai i ư c n i o Ca-tt (K). y dao ng nên n i o NGU N in. Nu in p ngu n U S in p ra U d không im chu n chung, ng i ư c o riêng . - 80 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in ÍÍÍ nghi m o ng p trong ch nh l ưu iu khi n 3 pha n tia M3C Ph ươ ng p Ni ch in nh ư trong H.3.5.2.1 v i BO CÔNG SU T (xem H.3.5.2.2). Bt công t c M3/M6 qua M3. Ni c u nh l ưu o b ngu n 3pha cp in cho ch. nh ch ng b a ch iu khi n pha II qua L2’ b ng công t c L1/L2’. Ni c u o y ph t xung trong ch iu khi n pha I. nh m iu khi n c m M trên ch iu khi n pha I II sao cho 3 Thy-ris-to l n l ư t bt u d n o ng c th i im l ch nhau ang 120 0 a in 3 pha. Ti n nh nh ư sau: 0 o t trên giao ng UL1 Ud. nh c = 90 . Sau n th nh c xung ơ n a U d ng c ch biên nh ưM b ng c chi t p t ươ ng ng. ( th sai s do sai s a c ph n t ch gây ra). Ch : Trong ch nh l ưu 3 pha, c không nh t im 0 a U L1 i nh t giao im a 0 UL1 UL3 . Nu mu n nh t im 0 a U L1 c o ư c i tr i 30 . ? o t trên dao ng c bi n sau ây ng v i c = 90 0, = 120 0: - in p ra Ud - ng in qua i Id H.3.5.2.1 81
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in H.3.5.2.2 chuy n ch o n BO CÔNG SU T 82
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in 83
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in Câu i 1: c xung iu khi n I1, I 2, I 3 i quan h v pha nh th o ? li : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 84
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in Câu i 2 : Trong p o o ng m t chi u I out n an ? li: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Câu i 3 : i sao ng in không n an i c = 45 0? li: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Câu i 4 : Mt in m nh h ng nh th o n s n an a ng in trong ch i? li: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in : 86
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in 3.6 ch nh l ưu iu khi n 3 pha nh tia m vi c trong ch ch l ưu: 3.6.1 Tng t in p ra a ch nh l ưu th s âm (xem c 3.5, H3.5.1.3). ng ta i ch vi c m t b bi n i ư c thi t k nh l ưu sau i chuy n qua ch ch l ưu. iu y th nh dung ư c khi t m t b bi n i iu khi n m t ng c ơ DC, ch ng n m t c u c. a s ng c ơ ư c c p ng in nh m ưc v in p ph n ng d ươ ng nên ng u l c nâng i. ng c ơ m vi c ch ng N u ta t ng c ch lên ng qua ng c ơ m i ng u lc a ng c ơ h u nh ư bi n m t. n m t s o moment n ln h ơn moment c ng a ng c ơ. i xu ng t t o ng c ơ quay theo chi u ng ư c i. vy, ng ta ư a ra i ni m v i “nâng- ”. ng c ơ tr nh y t ( ng p cc nh ng ư c chi u). Ch ch l ưu t ươ ng ng v i c t 90 0 n 120 0. H3.6.1.1. nh y chi ti t v n y. cơ u m t moment n do i c ng lên. 87
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in H3.6.1.1 ch nh l u 3 pha nh tia M3C m vi c trong ch ch l u 88
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in Trong H.3.6.1.1, ta s rng ch nh l ưu m vi c nh ư m t ngu n p âm in tr trong t ươ ng icao. ch y d th c hi n trên BO CÔNG SU T gn nh ư t ươ ng ng v i tr ư ng h p ng c ơ quay ng ư c chi u ư c cp tr ư c ây. Khi t ng c ch a trung nh a Ud y ng âm h ơn nh ưng luôn luôn l n h ơn in p U B a nh in. Do , ng Id v n n d ươ ng. ng ta th th y r ng c iu ki n th chuy n ch nh công ư c a n i v i c c ch ư c . in p a Thy-ris-to ti p n ng in l n h ơn in p a Thy-ris-to d n tr ư c . Trong nh chuy n ch y ra hi n tư ng ng n ch m Thy-ris –to k ti p a. Tuy nhiên, nh nh tr nên x u i khi ng ta tng c ch lên s gi i n 180 0. ta nh y m t tr ư ng h p = 178 0 . in p qua Thy-ris-to ti p n U L3’ Uc = 19.7V l n h ơn U L2’ . Do o ra ư c ng ng n ch 0 cn thi t a V 3 s chuy n ch sang V 5 nh công. Khi c ch b ng 180 , hai in p y b ng nhau, do không in p c n thi t chuy n ch. nh ng n x u h ơn n a i v i Thy-ris-to c n ư c a : in p chuy n ch n nh tr nên d ươ ng sau th i im 180 0 . 0 H.3.6.1.1 ng cho th y c m i quan h ng v i tr ư ng h = 182 . in p U L2’ t ng mau trong ng s ư n lên a xung . Nu bây gi V5 d n, s chuy n ch không nh công in p t o V 3 theo chi u ng in. ng ta nh n t : m vi a c ch b ng 180 0 tư ng. Th c t s y i hơn nh ng do sau ây: i mt in p chuy n ch âm i v i Thy-ris-to c n a. Thy-ris-to i c n th i gian a ng qua không th tri t tiêu ngay t c th i. Do ang ch an an thông th ư ng 15 0 hơn s thuy t. 89
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in 3.6.2Ph n nghi m c iu l ưu trong c nghi m sau: ch iu khi n pha c n m t in p iu khi n trong thang o +U th c hi n nh ng p o trong c y. Do , y nh chi t p t 0V n +10V. Ni ra a chi t p v i o iu khi n +U a ch iu khi n pha I. S bi n p nh l ưu i ư c qui nh theo s Thy-ris-to thay v theo in p iu khi n. , I 1 bi n p nh l ưu 1 trong ch iu khi n pha I. Mt m i n i a bi n p nh l ưu ư c nh d u b ng m t im. Mi n i y i ư c n i o c c c ng (G) . Mi n i th hai p i ư c n i o Ca-tt (K). y dao ng nên n i o NGU N in. Nu in p ngu n U S in p ra U d không im chu n chung, ng i ư c o riêng o in p ng in trong ch ch l ưu a ch M3C Ph ươ ng p • N i ch in nh ư trong nh 3.6.2.1. • nh i sao cho in tr cp nhi t PTC a h iu khi n ng ( ai 5125.5) in tr 1k o nh m t b phân p –10V. V ch c n ng: B nh l ưu t ng nh ư m t ngu n p âm –10V mt n i tr tươ ng i cao. ch m ng s vn nh a m t i t ng nh ư y t. • V n công t c M3/M6 qua B6 m in p ra Ud. • nh c gi i n ch l ưW ch iu khi n pha I II sao cho 3 Thy-ris-to ư c ch nh ng th i im g n b ng 120 0 . iu y ư c th c hi n nh ư sau: 0 Quan t trên giao ng UL1’ Ud. nh c = 90 . Sau n th nh t ng xung riêng a U d ng c ch biên vi c chi t p t ươ ng W . ( th sai s do c linh ki n sai s ) : Trong ch nh l ưu 3 pha, c không nh t im 0 a U L1’ , t giao im a U L1’ 0 UL3’ . Nu n mu n nh t im 0 a U L1’ , kt a i tr i 30 . • nh s ng b a ch iu khi n pha II b ng ch v n công t c L1/L2’ qua L2’. • Quan t trên dao ng c bi n s sau ây ng v i c = 90 0 =150 0 : - in p pha U L1’ (L1’/N’) - in p ra U d • o a trung nh s c a ng m t chi u I d ar . 90
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in i ch ch in: Ngu n c p in cho c u ư c nh qua B6 do Ud hơn nh th ư ng. Ta nh i sao cho bi n nh m t b phân p in p ra âm ni tr tươ ng i cao. iu y mô ng m t i “nâng ” ( c 3.6.1). c nh a i c ng nh ư m t y t ng p c d u. ng Id trong tr ư ng h p y dươ ng vn n d ươ ng khi in p a y t i chi u. Nh ư v y chi u y a n ng l ư ng t ngu n t i i khi ng p ng chi u; t i t i ngu n khi ng p ng ư c chi u. 91
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in 92
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in Câu i 1 : Trong tr ng h p o in p ra a b nh l u sô âm? li: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Câu i 2 : B nh l u ng th cho p m t ng in âm y qua hay không? li: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in : 94
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in 3.7 nh l ưu c u 3 pha iu khi n B6C 3.7.1 T ng t V nguyên t c in p ra a nh l ưu c u 3 pha B6C – ng n ư c i nh l ưu c u 6 xung – ư c o ra gi ng nh ư trong ch nh l ưu c u 3 pha không iu khi n B6U. hai ch ây th ư c coi nh ư s kt h p a 2 ch nh l ưu 3 pha nh tia trong mt ch nh l ưu n dươ ng, n ch kia nh l ưu n âm. Do cc nh c nhau, tng a hai in p nh l ưu nh in p ra Ud. Trong ch nh l ưu c u 3 pha, iu quan ng 2 Thy-ris-to luôn luôn d n ng th i – m t na trên mt na d ư i a c u. nh ư v y ng m t chi u Id m i th y t na trên a c u, i qua i , ri qua n a d ư i a c u tr v ngu n. Nu c u ang at ng, mt Thy-ris-to ti p n ng in t Thy-ris-to tr ư c. Tuy nhiên , nu cu s p s a d n in, hai Thy-ris-to i ng th i nh n ư c xung ch. o m cho iu y y ra i i th i im ch xung, c Thy-ris-to i nh n ư c hai xung ch ch nhau 60 0 . ai xung y ư c i “xung 60 0 n i ti p”. H3.7.1.1 nh l u c u 3 pha iu khi n B6C 95
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in H.3.7.1.2 at ng a ch nh l u c u 3 pha iu khi n 96
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in nh 3.7.1.2 nh y m i quan h quan ng nh t, c in p 3 pha in p ra Ud. c in p pha ư c vi c xung ch, c Thy-ris-to hi u trong ô vuông thu c v na trên a c u. c an t ươ ng ng v i in p ra Ud ư c vi t m trên c ư ng cong in p pha. Th i im a: Thy-ris-to b t u m o th i im U L1’ s dươ ng v a UL2’ s âm.Do i c n mt xung ch cho V 1 V6 . Th i im b: o th i im y U L2’ i ư c thay th bng U L3’ in th âm, Thy-ris-to V 2 cn m t xung ch. n Thy-ris-to V 1 v n d n. ng nh n m t xung – m c không c n thi t. Th i im c: o th i im y U L1’ i ư c thay th bng U L2’ in th dươ ng, Thy-ris-to V 3 nh n mt 0 xung ch. n Thy-ris-to V 2 v n d n vn nh n m t “xung 60 n i ti p”. Th i im d: Thy-ris-to V 5 d nư a U L3’ o c c d ươ ng, Thy-ris-to V 4 v n d n trong n âm. Th i im e: 0 0 0 c ch t ng t ng t t 45 lên 75 , nên c xung ch ch m i 30 . Thy-ris-to V 4 V5 vn n d n n th i im f. Th i im f: in p gi a U L3’ UL1 b ng không sau cc nh o ng ư c : hai Thy-ris-to a ti p c a cho n th i im g. U d ti n v zero , in p ra b t u n an. Th i im g: S thay i t ngh t a c ch i e tr nên ng l ưu o th i im y sau m t th i gian tr : Thy-ris-to V 5 ư a U L3’ o c c d ươ ng, Thy-ris-to V 6 ư a U L2’ o c c âm. Th i im h: hai in p c ng U L3’ UL2’ ng s o th i im y, U d sau thay i c c nh : hai thy-ris-to u a. Xung 60 0 n i ti p ng th ư c o ra b i “b o xung m” ng trong BO CÔNG SU T. ây, không i mt xung mt m xung ư c truy n i v i iu ki n m xung i o i h ơn 60 0. 97
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in 3.7.2 Ph n nghi m º nghi m o ng p trong ch nh l ưu c u 3 pha B6C Ph ươ ng p • L p ch in nh ư trong nh.3.7.2.1. • ng c u nh l ưu o ngu n 3 pha. • nh công t c M3/B6 qua B6. • nh công t c khâu ng b trong ch iu khi n pha II qua L 2’ . • nh m iu khi n c M trên ch iu khi n pha I II sao cho 3 Thy-ris-to l n l ư t b t u dn o ng c th i im l ch nhau ang 120 0 a in 3 pha. Ti n nh nh ư sau: 0 o t trên giao ng UL1’ Ud. nh c = 90 . Sau n th nh c xung ơ n a Ud ng c ch biên nh ưM b ng c chi t p t ươ ng ng. ( th sai s do sai s a c ph n t ch gây ra). : Trong ch nh l ưu 3 pha, c không nh t im 0 a U L1 i nh t giao im a U L1 0 UL3 . Nu mu n nh t im 0 a U L1 c o ư c i tr i 30 . • nh c = 36 0. • Quan t trên dao ng c bi n sau: - in p ra U d - ng in ra I d - ng qua Thy-ris-to I V4, IV6 IV2 • c ư ng cong o s ơ cho H.3.7.2.2 . . . . .3.7.2.4. 98
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in 99
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in 100
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in Câu i: i ch ng a ng cong ng in qua Thy-ris-to. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in : 102
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in 3.8 trung nh s c hi u ng a ng in trong b nh l ưu iu khi n 3.8.1 T ng t Trong b nh l ưu iu khi n, nng l ư ng cung c p cho i R L th bơm t ng li u b ng ch iu khi n pha. Do in p ngu n ư c truy n ti i theo t ng ph n, nên s gia t ng a c l ư ng n ng l ư ng không tuy n nh .Khi c ch t ng 20 0, t = 140 0 lê = 160 0, nng lư ng t ng lên t h ơn so v i khi c ch ng tng 20 0, nh ưng t = 70 0 lê = 90 0 . nh 3.8.1.1 3.8.1.2 mô iu y b ng ca- ch ng in p ra U d trong m t ch nh l ưu M1C m . Quan h gi a c nh iu khi / U d0 c ng i lên iu y. nh 3.8.1.3 nh y quan h i trên trong ch nh l ưu M1C v i i thu n tr . Trong nh ng ch in ây, không th ng mt VOM thông th ư ng o a hi u ng a in p ra ư ng cong in p nh ng an không sin. Do n c n ng nh ng y o ai in ng hay in t . Tuy nhiên, ngay nh ng y o ai y ng không th o nh c ư c nh ng s ng v i rt l n. a cc i a in p ra ư c i in p DC tư ng U d0 . 103
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in 3.8.2 Ph n nghi m nghi m c nh c nh iu khi n a c b nh l ưu iu khi n M1C, B2C, M3C B6C. Ph ươ ng p • L p ch o cho nh ư trong nh 3.8.2.1. 0 0 • c nh a trung nh a in p trên s bi n thiên t 15 n 180 . • in c s m ư c o ng 3.8.2.1. • ư ng cong k t a o trong nh 3.8.2.2. 104
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in 105
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in Câu i: s gi a hi u ng trung nh s c a in p ra bi n thiên nh th o theo c ? li: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in 4. B BI N I IN P XOAY CHI U 4.1. B BI N I IN P XOAY CHI U M T PHA W1C 4.1.1. Tng quan: Ph n y ng ta ng iu khi n in p xoay chi u m t pha ( ng ư c bi t n nh ư b bi n i tr c ti p AC ) in nh cho ch bi n i in p xoay chi u. ng ta th ư ng s ng TRIAC nh ư m t van trong nghi m o. V mt thuy t ch th ng th ư c l p t v i hai thyristor m c i song. ( nh 4.1.1.1 nh y hai ch th ng trong iu khi n y ). 107
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in TRIAC nh n n hi u xung ch v i in p nh n nh t cng iu khi n pha I, xung ch tr th ư c iu nh b ng c ch α trong m vi iu nh t 00 180 0 . nh 4.1.1.2 ng v i c ch α = 90 0. Nh ư trên nh 4.1.1.2, hai n a chu a in p u ct trong ch bi n i in p xoay chi u 1 pha. Nu ch y ng hai thyristor m c i song gi ng nh ư nh 4.1.1.3. trong ch y ( khi xung ch) Thyristor V 1 d n trong ½ chu dươ ng, Thyristor V 2 d n trong ½ chu âm. vy Thyristor V 1 nh n ư c xung ch t MBA xung mang n hi u xung dươ ng. ( trong tr ư ng h p MBA xung 1 ho c 4 iu khi n c ng pha . Tươ ng t nh ư v y, thyristor nh n xung ch trong ½ chu k ng âm ( MBA xung ch 2 ho c 3 ). 108
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in 109
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in Khi s ng TRIAC nh ư m t van n d n, cng iu khi n ư c thay i ch d u. ( nh 4.1.1.4 ). T 2 na chu a ng ng in p c n iu nh, TRIAC i nh n ư c xung ch trong 2 na chu . Nh ưng không MBA c p xung ch cho 2 chu c MBA ư c ch riêng cho mi n a chu ( nh ) . Tuy nhiên, n hi u iu khi n th nh n ư c b ng ch u n i ti p 2 MBAi (trong VD y: FT3 FT1). t a nh c, khi n o nh 4.1.1.2. ng ta th th y r ng ng in ra a b bi n i tr c ti p AC không ng sin, không gi ng v i ng in p u o, sinh ra công sut n ng, công su t n ng y n th ư c i ,, a t n ,, .hay iu nh công su t n ng. i ch v i công su t m ng c bi t m t ch chi ti t vư t a gi i n a ph n y. mt s i li u ư c ư a ra i ch v vn y. Tuy nhiên th i r ng vi c t ng c iu khi n α ng a v i t ng công su t n ng a t n. iu y a ng in u ra ng xa d i ng sin. 110
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in PH N NGHI M nghi m n hi u trên c ng iu khi n pha không c ng a b ng l ưu. nh t ti n nh: - lp t ch theo nh 4.1.2.1 - Trên POWER BOARD M c m t in tr 27 Ω song song v i m t ng n s i t a nhi t. iu nh ng a ng n. - Xung ch m ư c l y t u ra a hai MBA n i ti p I 3 I1. - t c ch α = 90 0. - ng y hi n ng quan t c ng ng in p: in p nh U s in p ra U out in p trên TRIAC U V1 in p c ng U G -ư ng cong c nh o H 4.1.2.2, H 4.1.2.3 : c ch αw trên c ng iu khi n pha không iu ng ư c. ng ta nên d ng i ch h p. 111
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in 112
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in Câu i 1: in p trên ng n l n nh t i c ch bao nhiêu? li: Câu i 2: Nu ng n ư c t ng d n ng nên, khi c iu khi n thay i nh ư th o? li: Câu i 3: in p nh y ra hi n t ư ng o ng, Khi ch TRIAC, i sao? li: 113
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in 114
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in 4.2. IU KHI N THEO M XUNG 4.2.1. Tng quan: i ch ph n 4.1 v a t n công su t n ng ư c sinh ra trên c ng iu khi n pha vi i thu n tr . a t n công su t n ng th ư c gi mc th p, khi ng p ng g n sin ng sin. i ư c iu khi n VD- iu nh nư ng in tr ho c b p in, y un n ư c ng. ½ chu dươ ng ch m TRIAC, ta nhân ư c xung ch nh t, khi TRIAC a,n in p ra b ng 0. in p v ng in lu ơn ng sin. i iu nh a t n công su t n ng mc th p nh t. Ng ư c i v i công t c i c i qua im 0, nh ng c t cho k t a c nh ng h ơi d c chi u t ng lên i c ng iu khi n . c nh ng c t sinh ra dao ng t n s cao th o nên hi n t ư ng nhi u trên in p nh trên radio i 1 s bư c ng nh t nh. 115
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in Khi iu khi n TRIAC ng i xung thu ư c : - Công t c ang im 0. t - iu khi n t do h s D = on . T - Chu ng c t T trong m vi 1 giây. B so nh t ra n hi u xung d ng trong 1s khi so nh in p delta U Din p iu ng mt chi u. H s D nh h siu nh t do. i th i im t xung d ng AND v i n hi u in p ra b ng 0. n hi u xung ư c sinh ra i a thu c o bi n a in p m t chi u cung c p. t ng a ch thu c o t n s dao ng a xung iu khi n trong 1 chu . TRIAC th ư c ch a khi in p nh i qua im 0 , th iu nh trong chu dao n sin. c ch a ph n y b so nh to n hi u xung vuông on/ off . cu i ng 2 n hi u ,, AND LIKE ,, vi c o ra m n hi u y nh vi c t ch TRIAC. 116
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in PH N NGHI M: nghi m: ư ng cong in p trên ch iu khi n m xung v i b bi n i in p xoay chi u 1 pha W!C nh t ti n nh: - lp t ch theo nh 4.2.2.1 - t in p iu khi n U = 7 V. - ng y hi n ng quan t c ng ng in p: in p nh U s in p ra U out -ư ng cong c nh o H 4.2.2.2, in p nh U s : in p ra U out : 117
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in 118
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in 5. BIU NH IN P M T CHI U 5.1. IU CH RNG XUNG 5.1.1. Tng quan: Ph n l n c i iu ki n t n s th ư ng s ng bi n i in p y t ng c ơ DC s ng ph ươ ng p iu ch rng xung ( PWM ). ây vi c nh n in p trung nh a xung in p nh h ư ng b i th i gian ng van t on thay i theo chu cnh T, Mt ch c th i ph ươ ng p y ph ươ ng p iu ch th i gian t n i xung. VD, n th iu ki n in p trên i v i ph ươ ng p y, vi c nh n trung nh a ng i i l thay i theo h s D: t p ng công th c sau: D = on T 119
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in Vi ch khuy h i thu t n ơ n n, vi c chuy n ch iu ch xung th ư c l p t nh ư nh 5.1.1.2 Mt b khuy ch i thu t n so nh in p xoay chi u delta U D in p iu khi n U ctr. B khuy ch i thu t n ư c s ng nh ư mt b so nh. Ch c nng a b so nh trên: Nu a in p iu khi n Uctr l n h ơn a in p delta U D , in p ra a a OP mc ,, Cao ,, . Nu a in p iu khi n U ctr hơn a in p delta U D , in p ra a a OP mc ,, Th p ,,. Do in p ra U out mt y xung liên c. U out xu t hi n trong ng th i gian in p delta U D hơn in p iu khi n U ctr i U ctr = 0 V K t a y xung ra vi th i gian t 0n = ½ T hay t on = t off t H s D = on = 0.5 T N u in p iu khi n U out ư c t ng d n lên ( theo chi u + ) rng xung ng l n th i gian ng t xung ng p, h s D ti n n 1. ( DC v ) N u in p iu khi n U out ư c t ng d n ( theo chi u - ) rng xung p i th i gian ng t xung tng lên, h s D hơn. vy in p ra U out ư c 120
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in ng m c ơ s iu khi n m c cu i ng. 5.1.2 nghi m: o n hi u chuy n ch a PWM . nh t ti n nh: - lp t ch theo nh 5.1.2.2 v i POWER BOARD. ( H.5.1.2.2 ) - t t n s xung p do y t delta t ra 500 Hz . - Khi Thay i in p iu khi n U k = +5 v , +2 v , -2 v, ng y hi n ng quan t: in p delta U D in p iu khi n U ctr in p ra U out -ư ng cong c nh o H 5.1.2.3, H 5.1.2.5 : Quan t nh , ph n u u chuy n d n sang u m , ph n y biu khi n PWM ơ n n. 121
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in 122
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in 123
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in Câu i 1: Khi t ng in p iu khi n U ctr ng th i gian t n i xung thay i nh ư th o? li: Câu i 2: Khi t ng in p U ctr theo chi u (- ) h s D thay i nh ư th o? li: - 1 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in 5.2. B BI N I IN P DC TR C TI P S NG PH Ư NG P IU CH RNG XUNG NG GTO. 5.2.1. Tng quan: Transistor Bipolar, MOS- FETs nng mang ng l n , th ư ng ư c s ng trong b bi n i tr c ti p DC. Thyristor nh V 1 trong ch DC không t a ư c nên ư c a b i xung ch m Thyristor V 2 . Khi V 1 ang d n, nu cho xung ch m V2, C1 a t in p gi a 2 n c c a tu nên V 1, ng th i ng i I l xu h ư ng ch ng i chi u m ng in qua a V 1, m cho in p trên V 1 dư i ng ư ng m a, nên thyristor V 1 a i. i iu khi n y r t ph c p nên ng ta th ư ng s ng n thyristor ch ng t ư c- GTO ( gate – ture-off thyristor ). Nhi u thyristor ư c ch ng b i xung d ươ ng i c ng iu khi n xung âm ư c s ng ch ng t. 9 h 5.2.1.2 ). - 2 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in 5.2.2 PH N NGHI M: nghi m: o in p ng in trong b bi n i DC tr c ti p s ng GTO. nh t ti n nh: - Lp t ch theo nh 5.2.2.1 v i POWER BOARD. ( H.5.2.2.2 ) - t t n s xung p do y t delta t ra 500 Hz . - Khi Thay i in p iu khi n U k = +8 v + 3v , ng y hi n ng quan t: in p i U 1 ng in i I l -ư ng cong c nh o H 19.2.3, H 19.2.4. : Quan t nh , ph n u u chuy n d n sang u m , ph n y biu khi n PWM ơ n n. C1 ư c c p ngu n +15 V. Diode V 3 nhi m ng n ng t sau v ngu n cung c p. - 3 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in - 4 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in - 5 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in Câu i 1: Quan t in p i ph n tr c, in p y n n gi a 0 mc xung hay v n in p trong ng ng t? Ly’do? li: Câu i 2: Diode V2 nhi m ? li: - 6 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in : - 7 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in 5.3. B BI N I DC/ DC 5.3.1. Tng quan: B bi n i DC/DC ư a ra n hi u in p - in p cao v i cung n hi u. - Ho c in p th p v i ng n hi u - Ho c in p t ươ ng ươ ng i n hi u ng ư c nhau. Mt b bi n i tr c ti p Dc DC/DC r t gi ng nhau v mt c u c ch th c v n nh, nh ưng ch c n ng a ng i r t c nhau. n chung 2 i ch trên u t ng trên nguyên ng c t c van. BB p ho c BB van cung c p m t ngu n in p ra hơn in p u o. v ng ng a , khi s ng ch TTL iu ki n v i in p +5 v i ra ngu n nuôi a h th ng +15 v. ch iu khi n nh ư BB ng. Khi Transistor d n, nng l ư ng truy n t ngu n in p n i. Ngay khi transistor m , cu n dây d n ng I 2 khôi c i ng qua V 2 truy n nng l ư ng t tr ư ng n i. Ch c n ng a gi ng nh ư a BB ph n 5.2. B bi n i tr c ti p DC th ư ng ư c s ng thay i in p u ra nhanh trong m vi iu nh r ng v i n hi i qua i. Mt trong nh ng ng ng a nh ư b ph n ngu n a truy n ng servo ng l c cao, m ho truy n ng m , ng n ng l ư ng th trong hai chi u. Tuy nhiên in p ra a BB DC/DC n nh n hi u ra a no. nng lư ng th y theo m t chi u. H5.3.1.1, .H 5.3.1.3 ra ba ph n quan ng nh t h c ơ s i v i BB DC/DC. in p ngu n cung c p cho u o ư c nh y nh ư pin, in p ra ư c n n b i in C 1in tr i R l. in p ra a BB t ng p l n h ơn in p o. ch ư c iu khi n nh ư - 8 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in ki u BB B.O ây ngu n ng ư c truy n n i o i trong th i gian transistor a. ng in I 1 khi transistor d n, ngu n ng truy n qua cu n dây, do o t tr ư ng a tng nên . Khi Tranritor d n , cu n dây ng duy ng in. in p tng v ư t in p ng ư ng a diode in p trên trong th i gian ng n. ư c p. in p ra l n h ơn in p o. BB o chi u: BB ư c bi t n nh ư m t BB et ng ư c ho c BB t ng th nhanh ng ư c m vi c theo nguyên a BB B.O. ây ng in ngu n ư c truy n qua cu n dây khi Transistor ang d n tng n ng l ư ng a nên. Diode V 2 a trong th i gian y. Khi Transistor m , in p m ng ( - ) cao ư c sinh ra trênn cu n dây ư c truy n qua diode V 2 , c ang d n. ư c p in p t ng theo chi u ( - ) . nu s ng MBA thay cho cu n dây in p ư c ch ly gi a u o u ra. - 9 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in 5.3.2 PH N NGHI M: nghi m 1: o in p ng in trong b bi n i d ư i nh t ti n nh: - lp t ch theo nh 5.3.2.1 v i POWER BOARD. ( H.5.3.2.2 ) - t ng h o t n s thang o 100 Hz trên y t delta. - i t h s D = 0.18 vi U ctr - ng y hi n ng quan t: in p trên votl k . in p trên Diode V 2 ng qua diode I v2 in p ra U 2 in p o U 1 -ư ng cong c nh o H 5.3.2.3, H 5.3.2.4. : Quan t nh , ph n u u chuy n d n sang u m , ph n y biu khi n PWM ơ n n. C1 ư c c p ngu n +15 V. Diode V 3 nhi m ng n ng t sau v ngu n cung c p. - 10 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in - 11 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in - 12 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in Câu i 1: Diode V2 nhi m ? i sao in th ( - ) sinh ra trên kat t a khi transistor V 1 a? li: - 13 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in nghi m 2: o in p ng in trong b bi n i trên nh t ti n nh: - lp t ch theo nh 5.3.e6 v i POWER BOARD. ( H.5.3.2.7 ) - t ng h o t n s thang o 500 Hz trên y t delta. - i t h s D = 0.75 vi U ctr - ng y hi n ng quan t: in p trên ng h o U c. in p GATE U GC in p trên thyristor U v1 ng qua Ic2 in p ra U 2 in p o U 1 -ư ng cong c nh o th H 5.3.2.3, H 5.3.2.4. : Quan t nh , ph n u u chuy n d n sang u m , ph n y biu khi n PWM ơ n n. C1 ư c c p ngu n +15 V. Diode V 3 nhi m ng n ng t sau v ngu n cung c p. - 14 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in - 15 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in - 16 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in Câu i 1: Diode V2 nhi m ? li: Câu i 2: m nh th o nh n c in p trên thyristor m th i v t a a in p o U 1 ? li: - 17 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in nghi m 3: o in p ng in trong b bi n i o chi u. nh t ti n nh: - lp t ch theo nh 5.3.2.11 v i POWER BOARD.( H.5.3.2.12 ) - t ng h o t n s thang o 500 Hz trên y t delta. - i t h s D = 0.75 vi U ctr - ng y hi n ng quan t: in p trên cu n dây U l. ng qua cu n dây I l in p ra U 2 in p o U 1 -ư ng cong c nh o H 5.3.2.3, H 5.3.2.4. : Quan t nh , ph n u u chuy n d n sang u m , ph n y biu khi n PWM ơ n n. C1 ư c c p ngu n +15 V. Diode V 3 nhi m ng n ng t sau v ngu n cung c p. - 18 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in - 19 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in - 20 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in Câu i 1: Diode V2 nhi m ? li: Câu i 2: ( m nh th o nh n c in p trên thyristor m th i v t a a in p o U 1 ? ) li: - 21 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in 5.4. CU H - MOS- FET V I B IU CH RNG XUNG 5.4.1. Tng quan: Truy n ng a ng c ơ dc hi n i v i ch i than trong m vi công su t trung nh iu khi n b i y t DC v i b iu ch rng xung y ng ư c s ng r ng i. Ph ươ ng p y ng ư c s ng trong iu khi n th ng t iu khi n ng c ơ b ư c. - 22 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in Nng l ư ng a b nh l ưu ư c nuôi b i ngu n in p DC trong ch trung gian, cung cp cho tng c u cu i ng. Trong th c t trong a nh a , C1 cung cp ngu n ng cao. Khi m, C1 ư c p t truy n ng . in p ch trung gian t ng khi m. Nu in p ch trung gian v ư t a m t o ,transistor V 5 a in tr m R 1 ư c ư a o ch trung gian. Nu in p trên ch trung gian m, R 1ư c ng t ra. in tr m th ư ng ư c xem nh ư in tr ng t in. Truy n ng gm 2 biu khi n t c ng in, ch iu ch th i gian t n i xung ch c t n hi u iu ch xung nh cho t ng cu i ng. Biu khi n n nh t c t y nh a y NC ho c trong tr ư ng h p ơ n n t volk k . tc trên th c t y o tc ng in th c t ư c l y t in tr o v i in th ch ly trên t ng cu i ho c y t cho ng c ơ Li th a y t DC i v i b nh l ưu iu khi n trên t c nh m c a . Trong iu khi n b ng tay ng ta th ư ng o BB tr c ti p DC v i MOS-FET nh ư m t . ng ta không quan tâm n i van n d n , i ch y th ư ng s ng v i t t ch (truy n ng) iu ch rng xung . ch ơ n n iu khi n truy n ng s ng PWM nh ư nh 5.4.1.2. ư c s ng nh ư m t ngu n n ng lư ng m trong ch trung gian ư c k t ni v i i b i m t cu n m, nh ư mt ngu n n ng l ư ng m ( d tr ) . Cu t m ng t khi ch trung gian không cung c p ng v i n ng l ư ng t tr ư ng m a vy d ư ng nh ư cu n m san b ng ng. Transistor công su t ( ư c xem nh ư thi t ng ng t ) i u khi n n hi u a ch PWM N u a ang ng, truy n ng ư c nuôi t ch trung gian, ng I 1 y qua. - 23 -
V0121 Giáo Trình Thí nghi m in T Công Su t Khoa in Nu a m , cu n m duy ng cung c p m t in p m ng U l. ng c ơ không dng ngay l p t c khi m a ng c t, ng cung c p m t in p, in p t U 0 ng i 2 ư c o ra b i in p U l Uo . H th ng truy n ng th ư ng i i 2 iu khi n truy n ng m, i v i i ch y th ư c m rng nh ư nh 5.4.1.3. ch y c ng ư c i ch c u H. ng in chi u d ươ ng y qua ng c ơ ( chi u t A n B ), a S 1 S4 i ư c ng t ng th i. ng in chi u âm qua ng c ơ ( Chi u t B n A ), S3 S2 i ng t ng th i. - 24 -