Bài giảng Chăm sóc bà mẹ và trẻ sơ sinh giờ đầu sau sanh - Trần Thị Ngọc Ánh

Nội dung text: Bài giảng Chăm sóc bà mẹ và trẻ sơ sinh giờ đầu sau sanh - Trần Thị Ngọc Ánh

1. CHĂM SÓC BÀ MẸ VÀ TRẺ SƠ SINH GIỜ ĐẦU SAU SANH NHS Trần Thị Ngọc Ánh
2. Nhận định Sức khoẻ của mẹ • Nguy cơ những giờ đầu sau sanh là chảy máu do: – Đờ TC thứ phát – Tụ máu đường sinh dục • Đau do sự co hồi TC, vết may TSM • Tâm lý mẹ: mệt mỏi, lo lắng • Con: sự đáp ứng của trẻ đối với môi trường bên ngoài tử cung.
3. Kế hoạch chăm sóc 2 giờ đầu sau sanh • Mẹ: – Vẫn nằm ở box sanh. Nếu mẹ và con bình thường, cho con nằm cạnh mẹ và hướng dẫn cho con bú mẹ – Theo dõi: thể trạng, mạch, huyết áp, sự co hồi tử cung và chảy máu âm đạo, vết may tầng sinh môn mỗi 15-30phút/ lần.
4. Kế hoạch chăm sóc 2 giờ đầu sau sanh • Con: – Chăm sóc thường qui: khám toàn thân, chăm sóc rốn, mắt, da, tiêm vitamin K1. – Giữ ấm: mặc ấm, đội mũ, mang vớ, để trẻ nằm cạnh mẹ, tốt nhất là da kề da trên ngực mẹ. – Theo dõi ngay sau đẻ: chỉ số Apgar phút thứ 1,5,10. – Toàn trạng: nhịp thở, màu sắc da, thân nhiệt mỗi 20phút/lần
5. Kế hoạch chăm sóc Lưu ý: khi theo dõi, chăm sóc mẹ và con phải bảo đảm: • Rửa tay trước và sau mỗi lần chăm sóc. • Dụng cụ chăm sóc phải vô khuẩn hoặc sạch. • Tã áo, khăn, đồ dùng cho mẹ và con phải khô, sạch.
6. Một vài tình huống có thể gặp Đối với mẹ: Phát hiện Xử trí Mạch ≥ 90 lần/p • Kiểm tra HA, mạch ngay • Kiểm tra sinh dục Huyết áp hạ (tối đa ≤ • Truyền dung dịch điện 90mmHg) giải đẳng trương • Xử trí choáng sản khoa Chảy máu ≥ 250ml và vẫn tiếp tục ra
7. Một vài tình huống có thể gặp Đối với mẹ: Phát hiện Xử trí Tử cung mềm, cao trên rốn • Kiểm tra dấu hiệu sinh tồn • Xử trí đờ TC: (xoa bóp TC, tiêm thuốc co hồi TC, KTTC, chèn TC bằng 2 tay, ) • Truyền dung dịch điện giải đẳng trương Rách âm đạo, tầng sinh môn Khâu phục hồi lại Khối máu tụ Mời Bác sĩ sản
8. Một vài tình huống có thể gặp Đối với con: Phát hiện Xử trí Khó thở, ngừng thở, tím tái, • Hồi sức sơ sinh tích cực cơ mềm nhão • Mời BS nhi Bị lạnh Ủ ấm, sưởi ấm với phương tiện sẵn có, tốt nhất cho trẻ nằm tiếp xúc da kề da với mẹ. Không hậu môn hoặc các dị Mời BS nhi, hội chẩn tật khác chuyển viện NHI ĐỒNG
9. Từ giờ thứ 3 – giờ thứ 7 • Theo dõi thể trạng, mạch, HA, sự co hồi TC, huyết ÂĐ mỗi 1 giờ/lần • Tư vấn, hướng dẫn chế độ ngủ nghỉ, ăn uống, vận động sớm sau đẻ 6 giờ (*) • Khuyến khích, bà mẹ cho trẻ bú sớm • Hướng dẫn SP và thân nhân chăm sóc và phát hiện các dấu hiệu bất thường (mệt, nhức đầu, hoa mắt, đau bụng nhiều và tăng, ra máu nhiều, cảm giác muốn rặn ),và báo nhân viên y tế ngay khi có những bất thường trên.( )
10. Từ giờ thứ 3 – giờ thứ 7 Con: • Luôn để trẻ nằm cạnh mẹ • Hướng dẫn bà mẹ luôn giữ ấm trẻ, và cho bé bú mẹ hoàn toàn. • Hướng dẫn bà mẹ và thân nhân cách chăm sóc trẻ, theo dõi nhận biết các dấu hiệu bất thường ở trẻ cần gọi ngay nhân viên y tế: trẻ bỏ bú, không thở, tím tái, co giật, trẻ li bì, (*)
11. Một vài tình huống có thể gặp Đối với mẹ: Phát hiện Xử trí • TC mềm, cao quá rốn • Kiểm tra dấu hiệu sinh tồn • Băng vệ sinh thấm ướt • Xoa bóp tử cung, ấn đáy tử máu sau 1 giờ cung lấy máu cục, thông tiểu • Tiêm thuốc co hồi tử cung
12. Một vài tình huống có thể gặp Đối với con: Phát hiện Xử trí Chưa bú mẹ được hoặc khó Hướng dẫn lại bà mẹ cách khăn khi bú cho con bú Trẻ lạnh Ủ ấm, đắp thêm chăn, cho trẻ nằm tiếp xúc da kề da với mẹ, Khó thở, tím tái hoặc vàng Hồi sức sơ sinh và mời BS da, da có nốt xuất huyết nhi Không tiểu Kiểm tra xem trẻ có bú đủ không? Nếu không tìm thấy nguyên nhân mời BS nhi