Bài giảng Khí tượng nông nghiệp - Chương 2: Không khí-Gió-Bão

pdf 48 trang huongle 2761
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Bài giảng Khí tượng nông nghiệp - Chương 2: Không khí-Gió-Bão", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • pdfbai_giang_khi_tuong_nong_nghiep_chuong_2_khong_khi_gio_bao.pdf

Nội dung text: Bài giảng Khí tượng nông nghiệp - Chương 2: Không khí-Gió-Bão

  1. KHOÂNG KHÍ – GIOÙ - BAÕO
  2. I.Khoâng khí 1) Caùc khoái khoâng khí 2) Caáu truùc thaúng ñöùng cuûa khí quyeån • 3) Thaønh phaàn khoâng khí
  3. 1) Caùc khoái khoâng khí - Traùi ñaát ñöôïc bao boïc bôûi 1 lôùp khoâng khí goïi laø khí quyeån.Töø maët ñaát leân cao troïng löôïng cuûa khoâng khí giaûm daàn. Ñeán 150 km coù theå coi nhö khoâng coøn khoâng khí. 90% khoái löôïng cuûa khí quyeån ñeàu taäp trung ôû ñoä cao 20 km. • - Lôùp khí quyeån thaáp nhaát daøy khoûang 12 km laø lôùp coù lieân heä maät thieát tôùi caùc sinh vaät. Lôùp naøy chöùa ¾ toång soá khoái löôïng khí quyeån, chöùa hôi nöôùc vaø laø nôi xaûy ra nhöõng hieän töôïng veà thôøi tieát nhö möa,baõo
  4. 2) Caáu truùc thaúng ñöùng cuûa khí quyeån - Khí quyeån laø moät moâi tröôøng khoâng ñoàng nhaát theo chieàu thaúng ñöùng. Caùc yeáu toá khí töôïng nhö nhieät ñoä, aùp suaát, maät ñoä, ñoä aåm ñeàu bieán thieân maïnh meõ theo ñoä cao. Caáu truùc cuûa khí quyeån theo chieàu thaúng ñöùng nhö sau
  5. > 500 km Taàng ngoïai quyeån 500 km Taàng nhieät quyeån 80-85 km Taàng trung quyeån 50-55 km Taàng bình löu 35 km 11 km Taàng ñoái löu 0 km
  6. Taàng ñoái löu: Laø taàng thaáp nhaát cuûa khí quyeån ôû saùt maët ñaát. Ñoä cao trung bình cuûa taàng naøy laø 11 km (ôû hai cöïc laø 8-9km, ôû xích ñaïo leân tôùi 17 km) taàng ñoái löu coù nhöõng ñaëc ñieåm sau: - Khoaûng ¾ khoái löôïng khí quyeån taäp trung ôû taàng naøy. - Nhieät ñoä khoâng khí trong taàng naøy giaûm theo ñoä cao trung bình laø 0,60C/100m (60C/1km) - Coù chuyeån ñoäng ñoái löu (doøng ñi leân vaø ñi xuoáng cuûa khoâng khí) vaø coù söï trao ñoåi nhieät vôùi beà maët traùi ñaát.
  7. Taàng bình löu: laø taàng khí quyeån naèm ngay treân taàng ñoái löu vaø coù beà daøy töø ñænh taàng ñoái löu ñeán ñoä cao khoaûng 50-55 km. - ÔÛ phaàn döôùi cuûa taàng bình löu, öôùc chöøng tôùi ñoä cao 30-35km, ngöôøi ta thaáy nhieät ñoä khoâng ñoåi -70 đến -800C, töø 35km trôû leân ñeán ñænh nhieät ñoä taêng theo ñoä cao (goïi laø hieän töôïng nghòch nhieät). - Nguyen nhan hien tuong nghich nhiet - Nhiet do la bao nhieu?
  8. Taàng trung quyeån: töø ñænh taàng bình löu ñeán ñoä cao 80-85km. Trong taàng naøy nhieät ñoä giaûm theo ñoä cao, ôû ñænh taàng trung quyeån nhieät ñoä coù theå xuoáng tôùi-700C hay thaáp hôn nöõa.Töø maët ñaát cho ñeán ñænh taàng trung quyeån thaønh phaàn cuûa khoâng khí giöõ nguyeân khoâng ñoåi. Tröø 03, hôi nöôùc vaø moät phaàn khí CO2 ôû caùc lôùp thaáp. Do vaäy lôùp khoâng khí töø taàng ñoái löu cho ñeán taàng trung quyeån coøn ñöôïc goïi laø taàng ñoàng quyeån.
  9. Taàng nhieät quyeån: laø taàng khí quyeån töø ñænh taàng trung quyeån ñeán ñoä cao khoûang 500km.Taàng naøy laø taàng daøy nhaát, nhieät ñoä trong taàng taêng theo ñoä cao (ñeán ñænh taàng nhieät quyeån nhieät ñoä ñaõ ñaït tôùi haøng nghìn ñoä ?). - ÔÛ taàng nhieät quyeån thaønh phaàn cuûa khí quyeån coù nhöõng thay ñoåi ñaùng keå. Döôùi taùc duïng cuûa tia töû ngoïai cuûa böùc xaï maët trôøi, caùc phaân töû cuûa caùc chaát khí bò phaân li thaønh caùc nguyeân töû.
  10. Taàng ngoïai quyeån: - Laø taàng treân cuøng cuûa khí quyeån töø ñoä cao khoûang 500km trôû leân vaø khoâng coù giôùi haïn roõ reät. - Khoâng khí ôû ñaây heát söùc loaõng vaø khuyeách taùn vaøo khoâng gian vuõ truï vì ôû ñaây nhieät ñoä cao, caùc phaân töû vaø nguyeân töû theå khí chuyeån ñoäng maïnh meõ, ít coù ñieàu kieän va chaïm vaøo nhau vaø thaäm chí moät soá caùc phaân töû vaø nguyeân töû trung hoøa taùch ra khoûi löïc huùt cuûa traùi ñaát hoøa nhaäp vôùi khí giöõa caùc haønh tinh.
  11. 3)Thaønh phaàn khoâng khí • a. Thaønh phaàn khoâng khí thôøi kyø nguyeân thuûy • (1). Hôi nöôùc: 60-70%. (2). Carbon dioxide (CO2): 10-15%. (3). Nitrogen (N2): 8-10%. • b. Thaønh phaàn khoâng khí hieän taïi • (1). Nitrogen(N2): 78%. (2). Oxygen (O2): 21%. (3). Argon (Ar): 0.9%. (4). Carbon dioxide: 0.036%. (5). Hôi nöôùc (0 - 4%).
  12. 3)Thaønh phaàn khoâng khí: -Khoâng khí laø 1 hoãn hôïp nhieàu chaát khí coù troïng löôïng bao quanh voû traùi ñaát. Trong khoâng khí, chieám nhieàu nhaát laø N2 (khoûang 78%), O2 (21%) coøn laïi laø chaát khí khaùc nhau nhö Argon(Ar), CO2, hôi nöôùc, Ozon, buïi lô löûng vaø 1 soá chaát höõu cô do thöïc vaät thaûi ra -Khoâng khí ôû saùt maët ñaát bao giôø cuõng coù maät ñoä hôi nöôùc vaø löôïng buïi cao. Khoâng khí trong ñaát coù tæ leä nitô cao hôn trong khí quyeån (78-87%), coøn löôïng oxi thì thaáp hôn (10-20%), CO2 trong ñaát cao hôn trong khoâng khí do söï hoâ haáp cuûa sinh vaät vaø caùc chaát höõu cô phaân giaûi.
  13. 3) OÂ nhieãm khoâng khí: OÂ nhieãm khoâng khí laø hieän töôïng laøm cho khoâng khí saïch thay ñoåi thaønh phaàn vaø tính chaát döôùi baát kyø nguyeân nhaân naøo vaø coù nguy cô taùc haïi ñeán thöïc vaät vaø ñoäng vaät Caùc nguyeân nhaân chính – OÂ nhieãm do töï nhieân: quaù trình phaân giaûi chaát höõu cô, tro buïi, nuùi löûa – OÂ nhieãn do con ngöôøi: khí thaûi töø quaù trình giao thoâng, hoïat ñoäng coâng nghieäp, hoïat ñoäng noâng nghieäp, sinh hoïat
  14. 3) Taùc haïi cuûa oâ nhieãm khoâng khí: - Taùc haïi ñeán thôøi tieát khí haäu . Giaûm cöôøng ñoä aùnh saùng, taêng nhieät ñoä traùi ñaát . Gia taêng hieäu öùng nhaø kính, gaây baát oån veà thôøi tieát . Loå thuûng taàng Ozon ngaøy caøng lôùn, taïo ñieàu kieän caùc tia soùng ngaén xaâm nhaäp gaây nguy haïi söï soáng traùi ñaát . Gaây möa acid, laøm taêng ñoä acid trong ñaát vaø nöôùc - Taùc ñoäng ñeán söï phaùt trieån cuûa thöïc vaät . Giaûm khaû naêng quang hôïp do giaûm cöôøng ñoä aùnh saùng . Giaûm kích thöôùc caây . Thay ñoåi maøu cuûa thaân laù
  15. - Taùc haïi cuûa möa acid . Taêng ñoä chua cuûa ñaát, huõy dieät röøng, muøa maøng, hö hoûng coâng trình loä thieân . Taêng khaû naêng hoøa tan caùc kim loaïi naëng - Loå thuûng taàng Ozon . Söï hieän dieän cuûa khí trô trong khí quyeån. Döôùi taùc duïng cuûa tia soùng ngaén chuùng bò phaân ly thaønh caùc nguyeân töû töï do. Caùc nguyeân töû naøy phaûn öùng vôùi Ozon bieán O3 =>O2 . Taùc haïi : nguy haïi ñeán söï soáng caùc sinh vaät vaø söùc khoûe con ngöôøi như gaây cheát cho nhieàu sinh vaät, ung thö da, ñuïc thuûy tinh theå, giaûm khaû naêng mieãn nhieãm
  16. II. Gioù 1) Aùp suaát khí quyeån 2) Khaùi nieäm 3) Höôùng gioù vaø toác ñoä gioù 4) Caùc taùc nhaân aûnh höôûng tôùi gioù 5) Caùc loïai gioù ôû nöôùc ta 6) YÙnghóa cuûa gioù
  17. 1)Aùp suaát khí quyeån: -Caùc nhaø khí töôïng ñònh nghóa:aùp suaát khí quyeån (asmospheric pressure) laø troïng löôïng cuûa coät khoâng khí thaúng ñöùng coù tieát dieän laø 1cm2, ñoä cao töø möïc quan traéc ñeán giôùi haïn cuûa khí quyeån. -Caøng leân cao aùp suaát caøng nhoû. Ñoä lôùn aùp suaát khí quyeån bieåu thò baèng ñoä cao cuûa coät thuûy ngaân tính ra mm. Ngöôøi ta coi aùp suaát khí quyeån tieâu chuaån laø aùp suaát khí quyeån caân baèng vôùi coät thuûy ngaân cao 760 mm ôû nhieät ñoä 00C (hoaëc 2730K), ôû vó ñoä 450 vaø taïi möïc nöôùc bieån.
  18. 2)Khaùi nieäm: -Gioù laø söï chuyeån ñoäng cuûa khoâng khí theo chieàu naèm ngang. Ngoøai ra khoâng khí coøn chuyeån ñoäng theo höôùng thaúng ñöùng, hieän töôïng naøy ñöôïc goïi laø ñoái löu. -Nguyeân nhaân sinh ra gioù laø do söï baát ñoàng khí aùp taïi caùc vuøng. Gioù thoåi töø nôi coù aùp suaát cao ñeán nôi coù aùp suaát thaáp. -Gioù ñöôïc ñaët tröng bôûi 2 ñaëc ñieåm cô baûn: höôùng chuyeån ñoäng cuûa khoâng khí vaø toác ñoâï cuûa noù
  19. 3)Höôùng gioù vaø toác ñoä gioù: -Höôùng gioù ñöôïc bieåu dieãn baèng teân cuûa phöông trôøi,Vd:gioù thoåi töø höôùng Baéc tôùi thì ñöôïc goïi laø gioù Baéc, töø höôùng Taây ñeán ñöôïc goïi laø gioù Taây. -Trong khí töôïng hoïc ngöôøi ta chia ra 16 höôùng trong ñoù 4 höùông cô baûn laø Ñoâng(Ñ), Taây(T), Nam(N), Baéc(B). Hay East-E (Ñoâng), West-W (Taây), South-S (Nam), North-N (Baéc)
  20. -Toác ñoä gioù ñöôïc ño baèng m trong 1 giaây(m/s) nhöng 1 soá tröôøng hôïp ño baèng km/giôø. Ñoâi khi ngöôøi ta coøn bieåu dieãn toác ñoä gioù baèng nhöõng ñôn vò qui öôùc: caáp gioù. Luùc ñoù ngöôøi ta goïi toác ñoä gioù laø söùc gioù. -Toác ñoä gioù vaø höôùng gioù thöôøng luoân luoân thay ñoåi. Haàu nhö bao giờ cuõng thoåi thaønh töøng ñôït, töøng côn. Do ñoù ngöôøi ta thöôøng hieåu toác ñoä gioù vaø höôùng gioù laø trò soá trung bình cuûa toác ñoä vaø höôùng chuyeån ñoäng cuûa doøng khoâng khí trong khoûang thôøi gian töông ñoái ngaén.
  21. Baûng caáp gioù
  22. Caáp Toác Phaân haïng Moâ taû gioù ñoä(m/s) (km/giôø) 1 0-0,2 Laëng gioù Moïi vaät yeân tónh,khoùi leân (0-2,9) thaúng,hoà nöôùc phaúng laëng nhö göông 2 0,3-1,5 Gioù raát nheï Khoùi hôi bò roái ñoäng,maët nöôùc (3,0-8,9) gôïn leân nhö vaûy caù 3 1,6-3,3 Gioù nheï Maët caûm thaáy coù gioù,laù caây xaøo (9,0-15,9) xaïc,soùng gôïn nhöng khoâng coù soùng voã 4 3,4-5,4 Gioù nhoû Laù vaø caønh caây nhoû baét ñaàu (16,0- rung ñoäng.Côø lay nheï.Soùng raát 23,9) nhoû 5 5,5-7,9 Gioù vöøa Buïi vaø maûnh giaáy nhoû baét ñaàu (24,0- bay.Caønh nhoû lung lay,soùng 33,9) nhoû vaø daøi hôn 6 8,0-10,7 Gioù khaù Caây nhoû coù laù lung lay,maët (34,0- maïnh nöôùc hoà ao gôïn soùng.Ngoøai 43,9) bieån soùng vöøa vaø daøi
  23. Caáp Toác Phaân haïng Moâ taû gioù ñoä(m/s) (km/giôø) 7 10,8-13,8 Gioù maïnh Caønh lôùn lung lay,daây ñieän ngoøai phoá thoåi vi (44,0- vu.Ngoïn soùng baét ñaàu coù buïi nöôùc baén leân 54,9) 8 13,9-17,1 Gioù khaù to Caây to rung chuyeån,khoù ñi boä ngöôïc chieàu (55,0- gioù.Soùng khaù cao 67,9) 9 17,2-20,7 Gioù to Caønh nhoû bò beû gaõy.Khoâng ñi ngöôïc gioù (68,0- ñöôïc.Ngoøai bieån soùng cao vaø daøi 81,9) 10 20,8-24,4 Gioù raát lôùn Laøm hö haïi nhaø cöûa,giaät ngoùi treân maùi nhaø.Soùng (82,0- lôùn coù boït daøy ñaëc.Haïn cheá ra khôi 95,9) 11 24,5-28,4 Gioù baõo Laøm baät reã caây.Phaù ñoå nhaø cöûa.Soùng raát lôùn vaø (96,0- reo döõ doäi.Caám taøu thuyeàn ra khôi 109,9) 12 >28,5 Gioù baõo to Söùc phaù hoïai raát lôùn.Soùng cöïc kì lôùn,coù theå phaù vôõ (>110,0) caùc taøu nhoû,thieät haïi lôùn vaø raát lôùn
  24. 3) Caùc taùc nhaân aûnh höôûng tôùi gioù: -Maët ñaát maáp moâ, ñoài nuùi, thung luõng, coâng trình kieán truùc, caây coái ñeàu coù aûnh höôûng ñeán toác ñoä gioù vaø höôùng gioù. Vd:caøng maáp moâ gioù giaät caøng maïnh vaø nhieàu. Caøng leân cao khoûi maët ñaát gioù giaät caøng yeáu. -Ñoái löu nhieät cuûa khoâng khí cuõng aûnh höôûng ñeán möùc ñoä giaät cuûa gioù. Vì vaäy vaøo muøa heø, buoåi tröa: möùc ñoä giaät cuûa gioù taêng leân. - Cuõng maïnh leân khi noù löôïng quanh beân caïnh chöôùng ngaïi vaät.
  25. SƠ ĐỒ GIÓ LƯỢN QUANH MỘT QUẢ ĐỒI
  26. • 4) Caùc loïai gioù ôû nöôùc ta: • a) Gioù muøa ñoâng : • -Gioù muøa ñoâng coù höôùng töø Baéc ñeán Ñoâng baéc thoåi töøng ñôït vaøo nöôùc ta. • -Gioù muøa Ñoâng Baéc baét ñaàu töø thaùng 10 vaø khi gioù thoåi vaøo nöôùc ta thì mang theo töøng luoàng khoâng khí laïnh. • - Caøng xuoáng phía Nam thì gioù caøng yeáu daàn vaø caøng ít laïnh. • b) Gioù muøa heø: • - Gioù muøa heø coøn ñöôïc goïi laø gioù muøa Taây Nam vaø gioù ñöôïc baét ñaàu töø thaùng 5. • -Gioù muøa Taây Nam khoâng coù 1 phöông höôùng nhaát ñònh.Gioù naøy thöôøng aåm öôùt vaø mang laïi nhieàu möa doâng cho caùc tænh phía Nam. • Tuy nhieân do daõy Tröôøng Sôn cao neân gioù naøy ñöôïc thoåi vaøo Mieàn Trung nöôùc ta laïi mang 1 ñaëc ñieåm khaùc ñoù laø noùng vaø khoâ. Cho neân vaøo muøa heø ôû Mieàn Trung thöôøng noùng nöïc vaø gioù naøy coøn ñöôïc goïi 1 teân khaùc nöõa laø gioù Laøo.
  27. • Gioù ñaát-bieån: laø gioù bieån vaø ven bieån xuaát hieän do keát quaû cuûa söï noùng leân vaø laïnh ñi khoâng ñeàu cuûa ñaát lieàn vaø bieån trong thôøi gian 1 ngaøy vaø ñeâm • Ban ngaøy ñaát noùng leân vaø ban ñeâm ñaát laïnh xuoáng hôn maët nöôùc. Do ñoù aùp suaát khoâng khí vaøo ban ngaøy nhoû hôn treân bieån => xuaát hieä n nhöõng doøng khoâng khí thoåi töø bieån vaøo ñaát lieàn ôû lôùp treân xaáp xæ ñoä cao 200-300m, xuaát hieän nhöõng doøng thoåi töø ñaát lieàn ra bieån taïo thaønh 1 voøng hoøan löu ñoùng kín cuûa khoâng khí.Vaøo ban ñeâm thì ngöôïc laïi. • -Toác ñoä gioù bieån thoåi töø bieån vaøo thöôøng khoâng vöôït quaù 2m/s
  28. Gioù bieån ban ngaøy
  29. Gioù bieån ban ñeâm
  30. Gioù nuùi –thung luõng: • -Laø loaïi gioù ñoåi chieàu moät caùch tuaàn hoaøn, thoåi ôû caùc vuøng nuùi trong nhöõng ngaøy trôøi quang vaø oån ñònh. Ban ngaøy gioù thoåi töø thung luõng leân cao doác theo söôøn nuùi noùng, coøn ban ñeâm thoåi töø söôøn nuùi laïnh xuoáng thung luõng.
  31. • Gioù Phôn laø loaïi gioù noùng vaø khoâ thoåi töø nuùi xuoáng, noù xuaát hieän trong nhöõng tröôøng hôïp doøng khoâng khí sau khi ñi leân doïc theo söôøn nuùi tôùi ñænh nuùi laïi ñi xuoáng doác theo söôøn nuùi beân kia.
  32. 5)YÙnghóa cuûa gioù: - Gioù laø nguyeân nhaân tröïc tieáp gaây ra söï thay ñoåi thôøi tieát vaø coù aûnh höôûng lôùn ñeán khí haäu. Gioù mang hôi aåm ñi khaép traùi ñaát,mang theo hôi aåm ñeán vuøng khoâ khoâng coù nöôùc. Ngoøai ra gioù coøn laøm phaù hoïai nhöõng taûng ñaù ñöùng bieät laäp vaø laøm moøn nhöõng daõy nuùi qua haøng nghìn naêm. - Gioù laø 1 trong nhöõng nguoàn cung caáp naêng löôïng quan troïng maø khoâng bao giôø caïn kieät.Naêng löôïng gioù lôùn 5000 laàn naêng löôïng than theá giôùi duøng trong voøng 1 naêm.
  33. -Gioù coøn laø 1 trong nhöõng taùc nhaân goùp phaàn laøm taêng söï thieät haïi cho con ngöôøi: goùp phaàn laøm cho baõo maïnh hôn, gioù noùng, khoâ laø thieät haïi muøa maøng -Do ñoù yù nghóa cuûa gioù thaät lôùn lao veà nhieàu maët, lôïi ích maø noù mang laïi khoâng theå löôøng ñöôïc, nhöng thieät haïi cuûa noù gaây ra cuõng voâ keå. Nhieàu nhaø nghieân cöùu ñang coá gaéng tìm caùch khoáng cheá gioù ñeå phuïc vuï lôïi ích cho con ngöôøi.
  34. III. Doâng Baõo 1) Doâng (storm) 2) Baõo
  35. 1) Dông(storm): - Là hiện tượng thường xảy ra vào mùa hè, ở Việt Nam khoảng tháng 4 đến tháng 8. -Nguyên nhân là do mặt đất nóng lên do hấp thu nhiều bức xạ mặt trời làm các luồng không khí nóng và ẩm bốc lên cao, không khí có nhiệt độ thấp hơn tràn tới ở phía dưới, loại này gọi là dòng nhiệt. Trường hợp luồng không khí nóng ẩm bốc lên cao dọc theo các sườn núi, gọi là dòng địa hình. Khi lên một độ cao nào đó các đám mây tích điện chạm nhau gây ra sấm chớp, nhiệt độ khối không khí giảm gây ra các trận mưa rào lớn.
  36. 2) Bão (hurricane/typhoon): - Là một loại xoáy thuận nhiệt đới phát triển mạnh tạo nên một vùng gió lớn, xoáy mạnh và mưa to trải ra trên diện rộng. Trong mùa nóng, nhiệt độ nước biển lên cao, lượng không khí ẩm và nóng bốc lên cao, gặp tác dụng của lực ly tâm của trái đất tạo thành các xoáy, các xoáy này di chuyển gặp các dòng không khí di chuyển thẳng đứng sẽ tạo thành các dãi hội tụ làm cho vòng xoáy mạnh lên và hình thành bão.
  37. -Đường kính hình thành một cơn bão có thể lên đến vài trăm km, chiều cao từ 3-9 km, tốc độ di chuyển 10-20 km/h, diện tích ảnh hưởng có thể từ 800-1500 km2 các khu vực trung tâm bão khoảng 100-200 km2 thường cấp 6 cấp 7. vùng trung tâm bão gió dật lên cấp 10, cấp 11, có khi lên đến cấp 12(vận tốc gió có thể từ 100-200 km/h). Trong khu vực bão lượng mưa rất lớn, có khi đạt đến vài trăm mm trong một ngày đêm. Tại Việt Nam, bão thường xuất hiện từ tháng 6- 11 hàng năm.
  38. Xoùay thuaän (vuøng cöïc tieåu khí aùp) laø vuøng nhieãu loïan khí quyeån vôùi aùp suaát thaáp, ñöôïc theå hieän bôûi heä thoáng caùc ñöôøng ñaúng aùp kheùp kín ñoàng taâm, giaù trò cuûa mỗi ñöôøng ñaúng aùp giaûm töø ngoøai vaøo trung taâm vôùi söïï xoùay cuûa gioù xung quanh taâm, ngöôïc chieàu kim ñoàng hoà ôû Baéc baùn caàu vaø theo chieàu kim ñoàng hoà ôû Nam baùn caàu. ÔÛ trung taâm aùp suaát laø thaáp nhaát,thöôøng ñöôïc ñieàn chöõ L (Low) Xoùay nghòch (hay vuøng cöïc ñaïi khí aùp) laø vuøng nhieãu loïan khí quyeån vôùi aùp suaát cao, ñöôïc theå hieän nhôø1 heä thoáng caùc ñöôøng ñaúng aùp kheùp kín, giaù trò cuûa chuùng taêng töø ngoøai vaøo trung taâm, nôi maø khí aùp ôû ñoù cöïc ñaïi, vôùi söï xoùay cuûa khoâng khí xung quanh taâm theo chieàu kim ñoàng hoà ôû Baéc baùn caàu vaø ngöôïc chieàu kim ñoàng hoà ôû Nam baùn caàu.
  39. Hình ảnh tham khảo