Bài giảng Những vấn đề đạo đức trong chăm sóc người nhiễm HIV

Nội dung text: Bài giảng Những vấn đề đạo đức trong chăm sóc người nhiễm HIV

1. Những vấn đề đạo đức trong chăm sóc người nhiễm HIV HAIVN Chương trình AIDS trường Y khoa Harvard tại Việt Nam 1
2. Mục tiêu học tập Sau bài giảng này, học viên có thể: ◼Liệt kê 4 thách thức/nhiệm vụ về đạo đức thường gặp trong chăm sóc người nhiễm HIV ◼Trình bày các lợi ích của phòng ngừa chuẩn trong bảo vệ bệnh nhân ◼Giải thích các quyền liên quan tới xét nghiệm HIV của người bệnh 2
3. 4 nhiệm vụ trong chăm sóc người bệnh HIV/AIDS ◼ Vượt qua nỗi lo lắng về nguy cơ lây nhiễm để thực hiện nghĩa vụ chăm sóc cho người bệnh ◼ Bảo vệ người bệnh và cảnh báo cho những người khác ◼ Đảm bảo giữ bí mật cho người bệnh ◼ Bảo vệ quyền tự quyết của người bệnh 3
4. Nhiệm vụ chăm sóc người bệnh ◼ Mọi người bệnh cần được chăm sóc tốt nhất có thể ◼ Tất cả quy trình áp dụng trên người bệnh cần tuân thủ nguyên tắc phòng ngừa chuẩn khi tiến hành: • Quy trình chẩn đoán có xâm lấn • Quy trình điều trị • Quy trình chăm sóc 4
5. Nhiệm vụ chăm sóc bệnh nhân: Thách thức Không đủ nguồn lực: ◼ Thuốc ◼ Giường bệnh ◼ Phương tiện ◼ Nhân lực ◼ Dụng cụ ◼ VD: Người bệnh nào sẽ được uống thuốc trước? Ai sẽ là người quyết định việc này ? 5
6. Làm thế nào để giảm lo lắng khi chăm sóc người nhiễm HIV ? ◼ Cung cấp đủ kiến thức cho nhân viên y tế về quyền: • Bảo vệ chính mình • Yêu cầu được cung cấp đầy đủ thiết bị, dụng cụ bảo hộ ◼ Thực hành phòng ngừa chuẩn cho tất cả người bệnh và trong mọi cơ sở y tế 6
7. Nhiệm vụ bảo vệ (1) ◼ Bảo vệ nhân viên y tế khỏi các nhiễm trùng mắc phải trong khi làm việc ◼ Bảo vệ người bệnh tránh mắc các nhiễm trùng từ nhân viên y tế 7
8. Nhiệm vụ bảo vệ (2) ◼ Nếu cơ sở y tế có nhân viên y tế (NVYT) nhiễm HIV, người quản lý cần cân nhắc các nguy cơ: • NVYT lây nhiễm cho người bệnh mà họ chăm sóc hay các NVYT khác • Người bệnh phơi nhiễm với máu hay dịch tiết của NVYT ◼ Trong hầu hết các trường hợp, NVYT không bắt buộc phải bộc lộ tình trạng nhiễm của mình 8
9. Nhiệm vụ bảo vệ: Phòng ngừa chuẩn ◼ Khái niệm: • Xem tất cả máu, dịch cơ thể đều có nguy cơ lây nhiễm ◼ Lợi ích: • Không chỉ đích danh người bệnh nhiễm HIV nên giúp giảm kỳ thị • Giúp bảo vệ tất cả mọi người Phòng ngừa chuẩn chỉ hiệu quả khi được thực hiện với mọi người bệnh trong mọi cơ sở y tế 9
10. Đảm bảo sự bí mật cho người bệnh (1) ◼ Giữ kín thông tin người bệnh là một nhiệm vụ thuộc về đạo đức ◼ Khi thảo luận về người bệnh: • giới hạn trong phạm vi những người liên quan trực tiếp • tiến hành trong khu vực riêng biệt ◼ Không đánh dấu bệnh phòng, quần áo, phương tiện, đồ dùng, bệnh án lưu trữ của người nhiễm HIV 10
11. Đảm bảo giữ bí mật cho người bệnh (2) ◼ Nhân viên y tế cần: • đảm bảo giữ bí mật cho người bệnh • thông báo cho những người có nguy cơ ◼ Nếu người bệnh có nguy cơ lây nhiễm HIV cho người khác: • Động viên người bệnh: ◼ Thông báo cho những người có nguy cơ lây nhiễm ◼ Thay đổi hành vi • Giúp người bệnh thông báo cho những người khác • Nếu có thể, thông tin cho người bị nguy cơ mà không chỉ đích danh người nhiễm 11
12. Quyền tự chủ của người bệnh (1) ◼ Người bệnh có quyền: • Từ chối làm xét nghiệm HIV ◼ trừ một số trường hợp theo quy định BYT • Biết thông tin cần thiết để có lựa chọn điều trị ◼ Kết quả xét nghiệm HIV cần được thông báo riêng ◼ Thông báo kết quả HIV+ mà không cung cấp thông tin và sự hỗ trợ về mặt tinh thần là không đúng đạo lý 12
13. Quyền tự chủ của người bệnh (2) Quyết định cuối đời: ◼Cần tăng cường hay ngừng chăm sóc? • Ai quyết định việc này: BS? GĐ? BN? ◼Khi nào ngừng thuốc? thuốc nào cần tiếp tục? ◼Có giảm đau phù hợp? Có chăm sóc phù hợp? ◼Lựa chọn nơi chết 13
14. Bổn phận đạo đức của nhân viên y tế ◼ Cung cấp chăm sóc tốt nhất có thể cho tất cả mọi NB ◼ Bảo vệ sự riêng tư của NB ◼ Đảm bảo quyền tự chủ của NB ◼ Hỗ trợ tình cảm và cung cấp thông tin cho tất cả NB ◼ Tiếp tục chăm sóc NB đến cuối đời 14
15. Những điểm chính ◼ Tất cả người bệnh cần được nhận chăm sóc tốt nhất có thể ◼ Phòng ngừa chuẩn cần được áp dụng cho mọi người bệnh ◼ Không để người bệnh nhận kết quả xét nghiệm HIV+ mà không đồng thời nhân được thông tin và hỗ trợ tâm lý ◼ NVYT không bao giờ được bỏ mặc người bệnh 15
16. Cảm ơn! Câu hỏi? 16