›
›

Bài giảng Sinh thiết và giải phẫu bênh-Tế bào học

pdf 57 trang huongle 2060
Download
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Bài giảng Sinh thiết và giải phẫu bênh-Tế bào học", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • pdfbai_giang_sinh_thiet_va_giai_phau_benh_te_bao_hoc.pdf

Nội dung text: Bài giảng Sinh thiết và giải phẫu bênh-Tế bào học

  1. SINHSINH THIETHIEÁTÁT VAVAØØ KYÕKYÕ THUATHUAÄÄTT GIAGIAÛÛII PHAÃUPHAÃU BEBEÄNHÄNH –– TETEÁÁ BABAØOØO HOHOÏCÏC
  2. SINHSINH THIETHIEÁTÁT z Quan troïng z Quyeát ñònh chaån ñoaùn z Höôùng daãn ñieàu trò, theo doõi z Thaày thuoác laâm saøng thöïc hieän beänh Beänh phaåm
  3. SINH THIEÁT ??? z Laáy maãu moâ ra khoûi cô theå ñeå chaån ñoaùn z Thöôøng chæ caàn maãu moâ nhoû z Tuøy tröôøng hôïp, coù theå: - Chæ caàn caïo nheï qua moät vuøng: teá baøo coå töû cung (Pap’s). - Laáy maãu moâ baèng keàm qua noäi soi - Baèng kim xuyeân qua da: thaän, gan - Laáy toaøn boä toån thöông qua phaãu thuaät.
  4. SINHSINH THIETHIEÁTÁT MOMOÄTÄT PHAPHAÀNÀN z Chæ laáy maãu nhoû nhaèm chaån ñoaùn z Toån thöông quaù lôùn z Toån thöông ôû saâu z Qua oáng noäi soi, baèng kim
  5. SINHSINH THIETHIEÁTÁT TROTROÏNÏN z Chaån ñoaùn, z Ñieàutròñoàngthôøi z Phaãu thuaät nhoû, lôùn
  6. SinhSinh thiethieátát gangan > 2 laàn maãu moâ gan - Moãi maãu: daøi > 2cm -Thôøi gian: ñaâm kim, caét, ruùt kim chæ trong 1phuùt
  7. Sinh thieát baèng kim Sinh thieát toån thöông cuûa vuù Sinh thieát troïn (tieåu phaãu laáy troïn u)
  8. SinhSinh thiethieátát xxööôngông z Ñöôøng moå: - Theo truïc cuûa chi - Tröïc tieáp töø da, qua caân cô vaøo xöông - Nhieàu vò trí, traùnh choã hoaïi töû, xuaát huyeát, moâ vieâm Maãu sinh thieát phaûn öùng.
  9. SinhSinh thiethieátát babaèngèng babaøiøi chachaûiûi Sinh thieát baèng baøn chaûi ôû nieâm maïc mieäng qqqqqqqqqqqqqqqqqqqqqqqqqqqqqqqqqqq Teá baøo troùc Lôùp noâng Lôùp trung gian Lôùp ñaùy
  10. TTöûöû cungcung Coå töû cung Keânh Ñöôøng caét Phaàn choùp Khoeùt choùp coå töû cung LEEP
  11. Sinh thieát tuyeán tieàn lieät qua ngaû tröïc traøng
  12. Duïng cuï sinh thieát moâ meàm
  13. SinhSinh thiethieátát dada Vuøng da ñöôïc laáy ra Lôùp noân g
  14. BôBôøø phaãuphaãu thuathuaätät trongtrong sinhsinh thiethieátát trotroïnïn Bôø aâm tính Bôø döông tính
  15. YEÂUYEÂU CACAÀUÀU CUCUÛAÛA SINHSINH THIETHIEÁTÁT z ÑUÙNG: khoâng khoù nhöng cuõng khoâng ñôn giaûn. z ÑUÛ: ñuû thaønh phaàn, ñuû löôïng moâ toái thieåu caàn cho vieäc chaån ñoaùn.
  16. SINHSINH THIETHIEÁT:ÁT: ÑÑUUÙNGÙNG ƒ Phaûi coù kinh nghieäm: - ñoái vôùi nhöõng toån thöông coøn nhoû - hoaëc khoâng coù bieåu hieän roõ reät veà ñaïi theå ƒ Neân laáy nhieàu vò trí ƒ Tröôøng hôïp ñaëc bieät: ñuùng höôùng sinh thieát (GERD: vuoâng goùc vôùi thaønh TQ) ƒ Laëp laïi sinh thieát khi keát quaû aâm
  17. SINHSINH THIETHIEÁT:ÁT: ÑÑUUÛÛ ƒ Thaän coù oáng thaän vaø ít nhaát 5 vi caàu ƒ Gan coù ít nhaát 5 khoaûng cöûa ƒ Daï daøy, ruoät: qua nieâm maïc ƒ Haïch limphoâ: troïn haïch ƒ Vöøa moâ bình thöôøng (töông ñoái bình thöôøng) vöøa moâ beänh
  18. ÑÑUUÙNG,ÙNG, ÑÑUUÛ,Û, ANAN TOATOAØNØN z Naém vöõng beänh caûnh LS z Hieåu bieát giaûi phaãu hoc, beänh hoïc z Kinh nghieäm veà sinh thieát z Coù duïng cuï thích hôïp z Giöõa moâ laønh vaø moâ beänh, laáy saâu z Sinh thieát nhieàu choã, ôû rìa toån thöông z Noäi soi: coá gaéng laáy ñuû lôùn > 5mm z Beänh phaåm moå: göûi troïn
  19. SINHSINH THIETHIEÁTÁT TTÖÙÖÙCC THÌ:THÌ: CACAÉTÉT LALAÏNHÏNH z Maùy caét laïnh: -20 – 40 ñoä C z Beänh phaåm töôi (khoâng ngaâm formol, alcool ) z Thôøi gian: caét 5-10’, nhuoäm 5-10’, ñoïc 5-10’ z Öu: nhanh, keát quaû ngay z Baát lôïi: trang bò ñaét tieàn, chæ ñònh haïn cheá z Thöôøng aùp duïng: u vuù, tuyeán giaùp, ñoâi khi moâ meàm, haïch, buoàng tröùng
  20. CHAÅN ÑOAÙN TEÁ BAØO HOÏC
  21. Ñaâm kim Keùo piston Di chuyeån Traû piston Ruùt kim vaøo böôùu leân kim trong veà nhö cuõ Khoûi böôùu böôùu
  22. Vuù Giaùp Haïch TNB Khoái u noâng treân beà maët CHÆ ÑÒNH Toån thöông saâu chæ thaáy baèng sieâu aâm, X quang, CT scan Phoåi Gan Tuïy Thaän Sau pm
  23. LÖU YÙ z Chæ thöc hieän khi coù toån thöông nghi ngôø treân laâm saøng. z Khoâng coù chæ ñònh cho nhöõng toån thöông quaù nhoû khoâng nhaän ñöôïc treân LS.
  24. CHOÁNG CHÆ ÑÒNH z Beänh nhaân ñang ho: tuyeán giaùp, xuyeân loàng ngöïc z Böôùu theå caûnh z Vieâm tuyeán tieàn lieät z Cô ñòa chaûy maùu, ñang duøng thuoác choáng ñoâng. z Nghi böôùu maùu z Khí pheá thuûng tieán trieån: Choïc xuyeân loàng ngöïc z Beänh nhaân khoâng hôïp taùc.
  25. NHÖÕNG CAÂU HOÛI CHO FNA 1. Ñau ? 2. Chaûy maùu / tuï maùu ? 3. Ñoä chính xaùc: - ngöôøi thöïc hieän ñuùng- xöû lyù tieâu baûn – ñoïc tieâu baûn 4. Laøm naëng beänh: gieo raéc tb ung thö, buøng phaùt ung thö. 5. Khi naøo caàn laøm laïi sinh thieát sau ñoù? - Caàn: khi khoâng roõ hay khoâng phuø hôïp LS - Khoâng caàn: roõ, phuø hôïp LS vaø caùc XN khaùc
  26. KYÕ THUAÄT GIAÛI PHAÃU BEÄNH
  27. Coá ñònh beänh phaåm z Formol 10%, Bouin: Theå tích cuûa dung dòch coá ñònh gaáâp 20 laàn theå tích beänh phaåm. z FNA: alcool 90 – 100 độ
  28. Caét loïc beänh phaåm
  29. Xöû lyù moâ Formol 10% Alcohol noàng ñoä 700 taêng daàn ñeán 1000 Xy len Paraffin loûng 600C Paraffin ngaám hoaøn toaøn vaøo töøng teá baøo
  30. Vuøi neán
  31. Caét moûng Caùc laùt caét coù ñoä daøy 5 micromet
  32. Nhuoäm
  33. Quan saùt döôùi kính hieån vi Æ CHAÅN ÑOAÙN
  34. XÖÛ LYÙ KEÁT QUAÛ 1. Phuø hôïp LS –GPB 2. Khoâng phuø hôïp LS – GPB: ƒ Döông giaû ƒ AÂm giaû ƒ Khi aâm khi döông ƒ Nhieàu chaån ñoaùn khaùc nhau treân cuøng moät beänh phaåm
  35. Phuø hôïp LS –GPB z Phaûi ñuû chi tieát laâm saøng: tuoåi, giôùi, nôi laáy, kyõ thuaât laáy( moå, noäi soi ), thôøi ñieåm laáy z Phaûi ñuû chi tieát beänh hoïc: teân khoa hoïc (carcinoma, sarcoma, papilloma ), ñoä bieät hoùa, ñoä xaâm nhaäp
  36. Khoâng phuø hôïp LS – GPB: I. Döông giaû: hieám 2. AÂm giaû: thöôøng gaëp trong sinh thieát/noäi soi do: ƒ Beänh phaåm nhoû,bò bieán daïng do keïp ST ƒ Laáy khoâng ñuùng choã caàn laáy ƒ Ñoïc soùt 3. Khi aâm khi döông: laáy ôû caùc vò trí coù ñaëc tính khaùc nhau 4. Nhieàu chaån ñoaùn treân cuøng moät beänh phaåm: ƒ Loaïi beänh khoù, nhaát laø ung thö khoâng bieät hoùa. ƒ Trình ñoä chuyeân moân cuûa ngöôøi ñoïc.
  37. HOAÙ-MOÂ-MIEÃN DÒCH trong chaån ñoaùn giaûi phaãu beänh
  38. • Giaûi phaãu beänh kinh ñieån z Carcinoâm tuyeán bieät hoùa keùm ? •Sarcommôõ?
  39. • Giaûi phaãu beänh kinh ñieån z Carcinoâm khoâng bieät hoùa ? •Lymphoâm?
  40. * Coù bieän phaùp naøo ñeå giaûi quyeát vaán ñeà ? DUØNG HOÙA-MOÂ-MIEÃN DÒCH
  41. HOAÙ-MOÂ-MIEÃN DÒCH LAØ GÌ? z - Phöông phaùp nhuoäm ñaëc bieät - Phaûn öùng mieãn dòch + hoaù chaát - Laøm loä roõ caùc khaùng nguyeân hieän dieän trong baøo töông hoaëc maøng teá baøo hoaëc nhaân - Mieãn dòch huyønh quang -Mieãndòchmen
  42. * Hoaù-moâ-mieãn dòch - giuùp xaùc ñònh nguoàn goác teá baøo - xaùc ñònh vi sinh vaät gaây beänh - thöïc hieän treân khoái neán hoaëc moâ töôi - quan saùt döôùi kính hieån vi quang hoïc
  43. döông tính aâm tính
  44. HAHAÏNÏN CHECHEÁÁ CUCUÛAÛA HOHOÙAÙA MOÂMOÂ MIEÃNMIEÃN DÒCHDÒCH z Khoâng theå cho chaån ñoaùn thöôøng qui z Khoâng phaân bieät ñöôïc u laønh vaø u aùc z Ñaét tieàn Æ caàn caân nhaéc khi löïa choïn
  45. KHI NAØO DUØNG HOAÙ MOÂ-MIEÃN DÒCH ? - Khi khoâng töông hôïp giöõa keát quaû giaûi phaãu beänh vaø tình huoáng laâm saøng -Khi caàn xaùc ñònh nguoàn goác teá baøo ñeå phaân bieät u naøy vôùi u khaùc - Khi caàn xaùc ñònh moät soá vi sinh vaät: HBV, HPV, Helicobacter pylori, Cytomegalovirus
  46. MỐI QUAN HỆ BS GPB VAØ BS LAÂM SAØNG
  47. Thaùi ñoä cuûa BS GPB vaø BS laâm saøng Khaùch quan vaø khoa hoïc, khoâng ñaùnh ñoá nhau
  48. Thaùi ñoä cuûa BS GPB vaø BS laâm saøng Cuøng ñoàng haønh
  49. Thaùi ñoä cuûa BS GPB vaø BS laâm saøng Duø ñoâi khi phaûi chaáp nhaän söï khaùc bieät
  50. Thaùi ñoä cuûa BS GPB vaø BS laâm saøng Hôïp taùc chaët cheõ ñeå cuøng coù lôïi hôn
  51. Thaùi ñoä cuûa BS GPB vaø BS laâm saøng Khi keát quaû aâm tính hay khoâng phuø hôïp: chiaseûkhoùkhaên, traoñoåiyùkieán