Giáo trình Nhu cầu cơ bản của con người

Nội dung text: Giáo trình Nhu cầu cơ bản của con người

1. NHU CẦU CƠ BẢN CỦA CON NGƯỜI MỤC TIÊU Mô tả được nhu cầu cơ bản của con người theo phân cấp của Maslow. 2. Giải thích được sự liên quan giữa nhu cầu và Điều dưỡng. 3. Kể được 14 nội dung chăm sóc cơ bản đáp ứng nhu cầu của người bệnh.
2. 1. KHÁI NIỆM. • Có một số nhu cầu cơ bản phổ biến đối với tất cả mọi người. • Những nhu cầu này được phân loại theo thứ tự ưu tiên. Tuy nhiên khi một số nhu cầu cần thiết (thiết yếu) được thỏa mãn con người sẽ chuyển đến nhu cầu khác ở mức cao hơn. • Những nhu cầu cơ bản của con người được Maslow phân cấp như sau:
3. 2- NHU CẦU CƠ BẢN CỦA CON NGƯỜI PHÂN CẤP THEO MASLOW. • Mức cao • Nhu cầu • tự hoàn thiện • chiếm 1% • Nhu cầu được tôn trọng • Nhu cầu về tình cảm • ( sự giao tiếp ) • Nhu cầu về an toàn • Mức thấp • Nhu cầu về thể chất
4. 2- NHU CẦU CƠ BẢN CỦA CON NGƯỜI PHÂN CẤP THEO MASLOW. • 2.1. Nhu cầu về thể chất. • Là nền tảng của hệ thống phân cấp nhu cầu và được ưu tiên hàng đầu. Nhu cầu về thể chất bao gồm: Oxy, thức ăn, nước uống, bài tiết, vận động, ngủ, nghỉ ngơi Các nhu cầu này cần được đáp ứng tối thiểu để duy trì sự sống. • 2.2. Nhu cầu an toàn và được bảo vệ. • Nội dung nhu cầu an toàn và được bảo vệ bao gồm an toàn cả về tính mạng và tinh thần. • - An toàn về tính mạng là bảo vệ cho người ta tránh được các nguy cơ đe doạ cuộc sống. • - An toàn về tinh thần là tránh được mọi sự lo lắng, sợ hãi. • Để giúp người bệnh khỏi bị nguy hiểm, người Điều dưỡng phải biết rõ tính chất đặc điểm của người bệnh. Nhận biết được những tai biến có thể xảy ra cho người bệnh trong quá trình điều trị, chăm sóc. Nếu có tai biến xảy ra người Điều dưỡng có thể xử trí một cách thông minh, nhanh nhẹn kịp thời.
5. 2- NHU CẦU CƠ BẢN CỦA CON NGƯỜI PHÂN CẤP THEO MASLOW. • 2.3. Nhu cầu về tình cảm và quan hệ (nhu cầu về sự giao tiếp). • Khi hai nhu cầu trên của con người đã được thoả mãn thì nhu cầu quyền sở hữu và sự yêu thương sẽ trở nên rõ ràng hơn. • Mỗi cá nhân dù khoẻ mạnh hay bệnh tật đều mong mỏi tình cảm của bạn bè, làng xóm, gia đình do đó người Điều dưỡng luôn biểu lộ thái độ thân thiện đúng mức với người bệnh, quan tâm đáp ứng thoả mãn nhu cầu tình cảm cho người bệnh.
6. 2- NHU CẦU CƠ BẢN CỦA CON NGƯỜI PHÂN CẤP THEO MASLOW. • 2.4. Nhu cầu được tôn trọng. • Sự tôn trọng tạo cho con người lòng tự tin và tính độc lập. Khi sự tôn trọng không được đáp ứng thì họ có cảm giác cô độc tự ti. • Điều dưỡng đáp ứng nhu cầu này của người bệnh bằng cách biết được tâm tư, nguyện vọng của người bệnh, chăm sóc ân cần và thân mật, niềm nở, chú ý lắng nghe ý kiến của người bệnh.
7. 2- NHU CẦU CƠ BẢN CỦA CON NGƯỜI PHÂN CẤP THEO MASLOW. • 2.5. Nhu cầu tự hoàn thiện (tự khẳng định). • Là mức cao nhất trong hệ thống phân loại nhu cầu của Maslow. Maslow đánh giá chỉ 1% dân số đạt đến mức tự hoạt động, tự khẳng định bản thân. Nhu cầu tự hoàn thiện diễn ra trong suốt cuộc đời, nó chỉ xuất hiện khi các nhu cầu dưới nó được đáp ứng trong một chừng mực nhất định. • Các nhu cầu cơ bản càng được đáp ứng thì càng tạo ra động lực sáng tạo và tự hoàn thiện ở mỗi cá thể. Người Điều dưỡng phải đánh giá đúng những nhu cầu của người bệnh để từ đó có sự chăm sóc thích hợp.
8. 3. LIÊN QUAN GIỮA NHU CẦU VÀ NGUYÊN TẮC ĐIỀU DƯỠNG. • - Nguyên tắc Điều dưỡng xuất phát từ việc đáp ứng nhu cầu cho người bệnh. Khi bị bệnh tật, ốm yếu người bệnh không tự đáp ứng được các nhu cầu hàng ngày cho chính mình nên cần sự hỗ trợ của người Điều dưỡng. • - Nhu cầu của con người vừa có tính đồng nhất, vừa có tính duy nhất nên người Điều dưỡng cần có kế hoạch chăm sóc riêng biệt cho từng người bệnh. • + Nhu cầu của con người tuy cơ bản giống nhau nhưng mức độ và tầm quan trọng đối với từng nhu cầu ở từng người có khác nhau. Hơn nữa trong cùng một con người cũng có khác nhau nhu cầu này có thể mạnh hơn nhu cầu khác và thay đổi mức độ ưu tiên theo từng giai đoạn của cuộc sống. • + Điều dưỡng cần nhận biết được các nhu cầu ưu tiên của người bệnh để lập kế hoạch chăm sóc (KHCS) cho người bệnh thích hợp.
9. 3. LIÊN QUAN GIỮA NHU CẦU VÀ NGUYÊN TẮC ĐIỀU DƯỠNG • - Sự tham gia của người bệnh vào kế hoạch chăm sóc : • + Chăm sóc xuất phát từ nhu cầu của người bệnh, người bệnh hiểu rõ nhu cầu của họ trừ trường hợp hôn mê, tâm thần • + Khi lập KHCS người Điều dưỡng cần tham khảo ý kiến người bệnh và gia đình họ để tạo cho họ có cơ hội tham gia tích cực vào quá trình điều trị, chăm sóc, phục hồi sức khỏe. • - Điều dưỡng cần tạo ra môi trường chăm sóc thích hợp để người bệnh được thoải mái mau chóng lành bệnh.
10. 4. NHU CẦU CƠ BẢN VÀ CHĂM SÓC. • Theo Virginia Henderson có 14 nội dung chăm sóc cơ bản: • 1. Đáp ứng các nhu cầu về hô hấp. • 2. Giúp đỡ người bệnh về ăn uống, dinh dưỡng. • 3. Giúp đỡ người bệnh trong sự bài tiết. • 4. Giúp đỡ người bệnh về tư thế vận động và luyện tập. • 5. Đáp ứng nhu cầu ngủ và nghỉ ngơi. • Giúp người bệnh mặc và thay quần áo. • Giúp người bệnh duy trì thân nhiệt.
11. 4. NHU CẦU CƠ BẢN VÀ CHĂM SÓC. • 8. Giúp người bệnh vệ sinh cá nhân hàng ngày. • 9. Giúp người bệnh tránh được mọi nguy hiểm trong khi nằm viện. • 10. Giúp người bệnh trong sự giao tiếp. • 11. Giúp người bệnh thoải mái về tinh thần và tự do tín ngưỡng. • 12. Giúp người bệnh lao động, để tránh mặc cảm là người vô dụng. • 13. Giúp người bệnh trong các hoạt động vui chơi giải trí. • 14. Giúp người bệnh có kiến thức về y học.
12. 5. KẾT LUẬN. • Nhu cầu cơ bản của con người và các nguyên tắc của việc chăm sóc thì cơ bản giống nhau nhưng không bao giờ giống nhau hoàn toàn. • Vì vậy kế hoạch chăm sóc phải được xây dựng riêng biệt tuỳ theo tuổi, giới tính, hoàn cảnh văn hoá, xã hội và khả năng thể chất tinh thần của người bệnh. Ngoài ra kế hoạch này còn bị ảnh hưởng bởi tình trạng bệnh lý • Kế hoạch phải đem lại sự chăm sóc đồng nhất, liên tục nhưng nó cần thay đổi theo sự thích ứng với nhu cầu của người bệnh. • Điều quan trọng là người Điều dưỡng phải tham khảo ý kiến của người bệnh và gia đình họ để nhận định nhu cầu của người bệnh, xây dựng kế hoạch chăm sóc người bệnh một cách hữu hiệu nhất.