Giáo trình Quản lý môi trường đô thị và khu công nghiệp - Lê Thanh Hải

pdf 78 trang huongle 2680
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Giáo trình Quản lý môi trường đô thị và khu công nghiệp - Lê Thanh Hải", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • pdfgiao_trinh_quan_ly_moi_truong_do_thi_va_khu_cong_nghiep_le_t.pdf

Nội dung text: Giáo trình Quản lý môi trường đô thị và khu công nghiệp - Lê Thanh Hải

  1. ĈɝI H͌C QU͐C GIA THÀNH PH͐+͒CHÍ MINH VIʃN MÔI TRɈ͜NG VÀ TÀI NGUYÊN GIÁO TRÌNH QUɟN LÝ MÔI TRɈ͜NG ĈÔ THʇ VÀ KHU CÔNG NGHIʃP GI̪NG VIÊN: GVC.TS. LÊ THANH HҦI
  2. TAØI LIEÄU THAM KHAÛO CHÍNH 1. Ñaëng Moâng Laân, Caùc coâng cuï quaûn lyù moâi tröôøng, NXB KH&KT, 2001 2. Laâm Minh Trieát-Leâ Thanh Haûi, Quaøn lyù chaát thaûi nguy haïi, NXB Xaây Döïng, 2006. 3. Phaïm Ngoïc Ñaêng, Quaûn lyù moâi tröôøng ñoâ thò vaø khu coâng nghieäp, NXB Xaây Döïng, 2000. 4. Phaïm Troïng Maïnh, Quaûn lyù ñoâ thò, NXB Xaây Döïng, 2002. 5. UNEP, Global Environmental Outlook, Earthscan publication LtD., London, 1999 6. WB, Regulation and guideline of MSWM, New York, 2002.
  3. %͐ &ͤC N͘I DUNG Giáo trình ÿɉͣc trình bày theo 6 chͧÿɾ CĈ 1: Caùc vaán ñeà moâi tröôøng chung ôû ñoâ thò vaø KCN CĈ 2: Giôùi thieäu caùc coâng cuï phaùp lyù aùp duïng cho quaûn lyù moâi tröôøng ÑT-KCN CĈ 3: Giôùi thieäu caùc coâng cuï kinh teá aùp duïng cho quaûn lyù moâi tröôøng ÑT-KCN CĈ 4: Giôùi thieäu caùc coâng cuï khoa hoïc x coâng ngheä aùp duïng cho quaûn lyù moâi tröôøng ÑT-KCN CĈ 5: Quaûn lyù moâi tröôøng ĈT-KCN theo höôùng beàn vöõng CĈ 6: Khaùi quaùt veà Quaûn lyù caùc thaønh phaàn moâi tröôøng cuûa ÑT-KCN
  4. Phɉɇng thͩc tiɼp cɪn
  5. CĈ 1: Caùc vaán ñeà moâi tröôøng chung ôû ÑT- KCN 1. Caùc vaán ñeà moâi tröôøng chung ôû ÑT-KCN cuûa theá giôùi, VN 2. Caùc thaønh phaàn MT taïi ÑT-KCN laø ñoái töôïng thoâng thöôøng cuûa caùc coâng taùc quaûn lyù moâi tröôøng 3. Caùc tieâu chí ñaùnh giaù moâi tröôøng ÑT-KCN 4. Giôùi thieäu caùc heä thoáng QLMT ÑT-KCN
  6. 1a. Caùc vaán ñeà moâi tröôøng ñoâ thò chung cuûa theá giôùi vaø VN  Toång quan veà ñoâ thò vaø quaù trình ñoâ thò hoùa  Caùc vaán ñeà moâi tröôøng phaùt sinh  Tình hình oâ nhieãm taïi moät soá thaønh phoá ñieån hình  Nguyeân nhaân cuûa vaán ñeà oâ nhieãm moâi tröôøng töø quaù trình ñoâ thò hoùa  AÙp löïc moâi tröôøng töø quaù trình ñoâ thò hoùa
  7. Toåâng quan veà ñoâ thò hoùa treân theá giôùi  3 tͷ ngɉ͝i (50% dân s͑) ÿang s͑ng tɞi các ÿô thʈ-2000  0͗i ngày có 160.000 ngɉ͝i chuyʀn cɉ tͫ nông thôn ra thành thʈ  369 ÿô thʈ có 1 triʄu dân tr͟ lên (2000)  *ɤn 3 tͷ xe hɇi ÿang vɪn hành, tiêu thͥ 50% nhu cɤu xăng cͧa thɼ gi͛i  Bùng n͕ÿô thʈ hóa ͟ các nɉ͛c ÿang phát triʀn ÿem lɞi nhiɾu thách thͩc môi trɉ͝ng
  8. Toåâng quan veà ñoâ thò hoùa ôû Vieät Nam  24 triӋu ngѭӡi (28% dân sӕ) ÿang sӕng tҥi các ÿô thӏ  ĈӃn năm 2003, VN có 656 ÿô thӏ, trong ÿócó 4ÿô thӏ loҥi I, 10 ÿô thӏ loҥi II, 13 ÿô thӏ loҥi III, 59 ÿô thӏ loҥi IV và 570 ÿô thӏ loҥi V.  Ĉô thӏ hóa ӣ nѭӟc ta diӉn ra vӟi tӕc ÿӝ khá nhanh  Phҫn lӟn các ÿô thӏ chѭa có hӋ thӕng quҧn lý môi trѭӡng hoàn thiӋn  Ranh giӟi ÿô thӏ, nhҩt là các thành phӕOӟn ÿang bành trѭӟng nhanh
  9. Toåâng quan veà ñoâ thò hoùa ôû Vieät Nam  Quá trình ÿô thӏ hóa dүn ÿӃn viӋc chiӃm dөng ÿҩt nông nghiӋp và các loҥi ÿҩt khác ÿӇ phөc vө xây dӵng ÿô thӏ, phát triӇn công nghiӋp, Gӏch vө«  Vùng ven các ÿô thӏOӟn là các khu vӵc bӏ tác ÿӝng mҥnh nhҩt tӯ quá trình ÿô thӏ hóa nhѭ vùng Nam Sài Gòn, Bҳc Sông Hӗng (Hà Nӝi), ĈLӋn Bàn (ĈàNҹng), Tây Sông Hұu (Cҫn Thѫ ) và vùng ven sông &ҩm (Hҧi Phòng)  Quá trình ÿô thӏ hóa không ÿi liӅn vӟi quá trình chyӇn dӏch cѫ cҩu kinh tӃ nên ÿӇ Oҥi nhiӅu hұu quҧQһng nӅ cho cѭ dân các vùng ven
  10. 1. Caùc vaán ñeà moâi tröôøng chung cuûa caùc ñoâ thò  Taäp trung daân cö ñoâng ñuùc → Nhu caàu veà nhaø ôû, vieäc laøm, giaùo duïc, chaêm soùc söùc khoûe, giao thoânge → Aùp löïc leân nguoàn taøi nguyeân giôùi haïn  Raùc thaûi sinh hoaït → Beänh taät lieân quan  Ñoâ thò hoùa töï phaùt ôû caùc nöôùc ñang phaùt trieån → Caùc khu oå chuoät → Ñieàu kieän veä sinh moâi tröôøng toài taøng → Khoâng ñaûm baûo söùc khoûe cho coäng ñoànge
  11. 1. Caùc vaán ñeà moâi tröôøng chung cuûa caùc ñoâ thò  CTNH nhaát laø chaát thaûi beänh vieän → Maàm beänh → Söùc khoûe coäng ñoàng  Nöôùc thaûi → OÂ nhieãm caùc thuûy vöïc vaø nöôùc ngaàm → Taùc ñoäng xaáu heä sinh thaùi thuûy sinh vaø ngöôøi daân soáng trong löu vöïce  Khí thaûi töø caùc hoaït ñoäng giao thoâng vaø saûn xuaát coâng nghieäp → Caùc beänh veà ñöôøng hoâ haáp, tieâu hoùa, tim maïche
  12. 1. Caùc vaán ñeà moâi tröôøng chung cuûa caùc ñoâ thò  Hieän töôïng ñaûo nhieät ñoâ thò, moâi tröôøng vi khí haäu vuøng trung taâm thöôøng noùng hôn 1÷3oC so vôùi khu vöïc chung quanh  Caùc aùp löïc coù theå vöôït quaù söùc taûi cuûa moâi tröôøng, vöôït quaù khaû naêng ñaùp öùng cuûa coäng ñoàng vaø xaõ hoäi  Caùc vaán ñeà veà coâng aên, vieäc laøm, caùc tuï ñieåm giaûi tríe
  13. Tình hình oâ nhiӉm kk taïi moät soá TP TP SO2 SPM Chì CO Bangkok ‡ ‡‡‡ ‡‡ ‡‡ %ҳc Kinh ‡‡‡ ‡‡‡ ‡ ‡ Calcuta ‡ ‡‡‡ ‡ ‡ Delhi ‡ ‡‡‡ ‡ ‡ Jakarta ‡ ‡‡‡ ‡‡ ‡‡ Karachi ‡ ‡‡‡ ‡‡‡ ‡ Manila ‡ ‡‡‡ ‡‡ ‡ Mumbai ‡ ‡‡‡ ‡ ‡ Seoul ‡‡‡ ‡‡‡ ‡ ‡ Thѭӧng Hҧi ‡‡ ‡‡‡ ‡ ‡ ‡ : Nhɶ‡‡: Nghiêm tr͍ng ‡‡‡: Rɢt nghiêm tr͍ng (theo tiêu chuɦn cͧa WHO)
  14. Moät soá hình aûnh veà oâ nhieãm ñoâ thò Bangkok - Thailand Shanghai-China HCMC-VN Jakarta-Indonesia Dehli-India Karachi-Pakistan
  15. Phim: Quaù trình chuyeån ñoåi caùc vuøng ñaát ngaäp nöôùc sang ñoâ thò vaø caùc vaán ñeà moâi tröôøng phaùt sinh
  16.  Nguyeân nhaân gaây oâ nhieãm moâi tröôøng töø quaù trình ñoâ thò hoùa  Qui hoɞch vàÿɤu tɉ hɞWɤng k͹ thuɪt ÿô thʈ chɪm → +ʄ th͑ng QLMT ÿô thʈ\ɼu → Ô nhiʂm môi trɉ͝ng, cân bɮng sinh thái ÿô thʈEʈphá v͡, cɠnh quan thiên nhiên biɼn Gɞng«  Qui hoɞch ÿô thʈ chɉa l͓ng ghép v͛i qui hoɞch môi trɉ͝ng → 7ͷ Oʄ diʄn tích cây xanh và mɴt nɉ͛c trong ÿô thʈ giɠm, bɾPɴt ÿɢt thɢm nɉ͛c, thoát nɉ͛c giɠm → Khan hiɼm nɉ͛c và hɞn hán thɉ͝ng xuyên xɠy ra.
  17.  Nguyeân nhaân gaây oâ nhieãm moâi tröôøng töø quaù trình ñoâ thò hoùa  Dân s͑ÿô thʈ tăng cùng v͛i mͩc s͑ng nâng cao → 7ăng Oɉͣng chɢt thɠi tͫ sinh hoɞt và dʈch vͥÿô thʈ, ÿɴc biʄt là Qɉ͛c thɠi và rác thɠi → 7ăng nhu cɤu khai thác ngu͓n tài nguyên nɉ͛c.  Bùng n͕ phɉɇng tiʄn giao thông cɇ gi͛i → %ͥi, khíÿ͙c Kɞi và tiɼng ͓n
  18.  Nguyeân nhaân gaây oâ nhieãm moâi tröôøng töø quaù trình ñoâ thò hoùa  Rác thɠi sinh hoɞt là vɢn ÿɾ nhͩc nh͑i cͧa tɢt cɠ các ÿô thʈ  6ɠn xuɢt công nghiʄp, tiʀu thͧ công nghiʄp → Ô nhiʂm môi trɉ͝ng và gia tăng chɢt thɠi nguy hɞi.  Dòng di dân tͫ nông thôn ra thành thʈ → 6ͩc ép vɾ nhà ͟ và vʄ sinh môi trɉ͝ng ÿô thʈFŸng nhɉ các vɢn ÿɾ xã h͙i.
  19. 1b. Caùc vaán ñeà moâi tröôøng chung töø quaù trình coâng nghieäp hoùa cuûa theá giôùi vaø VN  Toång quan veà quaù trình coâng nghieäp hoùa  Caùc vaán ñeà moâi tröôøng phaùt sinh  Moät soá loaïi hình KCN  Caùc vaán ñeà moâi tröôøng ñieån hình  Nguyeân nhaân cuûa vaán ñeà oâ nhieãm moâi tröôøng töø quaù trình coâng nghieäp hoùa  AÙp löïc moâi tröôøng töø quaù trình coâng nghieäp hoùa
  20. Toång quan veà coâng nghieäp hoùa ôû Vieät Nam vaø theá giôùi  Treân theá giôùi coù toång coäng coù 12.000 KCN ñöôïc xaây döïng (2000)  Quaù trình coâng nghieäp hoùa ñang dieän ra vôùi toác ñoä raát nhanh, ñaëc bieät ôû Trung Quoác, AÁn Ñoä, Vieät Nam vaø Thaùi Lan  Vieät Nam coù 82 KCN tұp trung vaø 20 khu kinh tӃ cӱa khҭu.
  21. Toång quan veà coâng nghieäp hoùa ôû Vieät Nam vaø theá giôùi  Công nghiʄp hóa ͟ nɉ͛c ta diʂn ra v͛i t͑c ÿ͙ khá nhanh  Coâng nghieäp hoùa thöôøng keùo theo ñoâ thò hoùa, taäp trung moät löôïng lôùn daân cö  Nhieàu KCN ôû nöôùc ta chöa coù heä thoáng quaûn lyù vaø xöû lyù moâi tröôøng ñaày ñuû
  22. Caùc vaán ñeà moâi tröôøng phaùt sinh  Giao thoâng vaän taûi → Tieâu thuï nhieân lieäu, vaät lieäu xaây döïng → Caïn kieät caùc nguoàn taøi nguyeân vaø phaùt sinh chaát thaûi nhaát laø khí thaûi  CTRCN, CTNH → Tröïc tieáp vaø giaùn tieáp laøm suy giaûm chaát löôïng moâi tröôøng  Khí thaûi → Hieän öùng nhaø kính→ AÁm leân toaøn caàu→ Thay ñoåi khí haäu→Phaù vôõ ÑDSH
  23. Caùc vaán ñeà moâi tröôøng phaùt sinh  Nöôùc thaûi → OÂ nhieãm caùc thuûy vöïc, nöôùc ngaàme→ Söùc khoûe coäng ñoàng, heä sinh thaùi→e  Taäp trung daân cö → Hình thaønh caùc khu daân cö, ñoâ thò môùi → Aùp löïc leân osöùc taûip cuûa moâi tröôøng vaø Caùc vaán ñeà xaõ hoäi, giaùo duïc, an ninhe  Chieám duïng ñaát noâng nghieäp → Vaán ñeà an ninh löông thöïc vaø suy giaûm tính ÑDSH  e
  24. MOÄT SOÁ LOAÏI HÌNH KCN Khu kinh teá môû Chu Lai, Quaûng Nam-Moät hình thöùc cuûa KCN ñoâ thò
  25. MOÄT SOÁ LOAÏI HÌNH KCN Khu kinh teá Dung Quoác, Quaûng Ngaõi-Moät hình thöùc KCN ñoâ thò
  26. MOÄT SOÁ LOAÏI HÌNH KCN Khu lieân hôïp coâng nghieäp, thöông maïi dòch vuï Myõ Phöôùc-Moät hình thöùc KCN Ñoâ Thò taäp trung
  27. MOÄT SOÁ LOAÏI HÌNH KCN KCN Soùng Thaàn, Bình Döông
  28.  Caùc söï coá moâi tröôøng ñieån hình Theá giôùi  Beänh Minamata, Itai-Itai ôû Nhaät Baûn  Thaûm hoïa Bhobal (AÁn Ñoä)  Chernobyl
  29.  Caùc söï coá moâi tröôøng ñieån hình 9ʈnh Minamata, nɇi bʈ ÿ͕ tràn hóa chɢt Các nɞn nhân cͧa thɠm h͍a Minamata Ngu͓n cá trong vʈnh bʈ nhiʂm ÿ͙c
  30.  Caùc söï coá moâi tröôøng ñieån hình Vieät Nam ViӋt Nam chѭa có sӵFӕ môi trѭӡng nhѭng hiӋn trҥng môi trѭӡng rҩt ÿáng báo ÿӝng:  22/82 khu công nghiӋp có hӋ thӕng xӱ lý nѭӟc thҧi  90% doanh nghiӋp xӱ lý nѭӟc thҧi không ÿҥt yêu cҫu  73% doanh nghiӋp không có công trình và thiӃt bӏ[ӱ lý nѭӟc thҧi
  31. 2. Caùc thaønh phaàn moâi tröôøng cuûa ÑT-KCN  Không khí  1ɉ͛c  Ĉɢt  Chɢt thɠi rɬn  Chɢt thɠi nguy hɞi  Môi trɉ͝ng nhân văn
  32. 2.1. Hieän traïng moâi tröôøng ÑT-KCN Hieän traïng moâi tröôøng nöôùc  &ɢp nɉ͛c:  Ngu͓n nɉ͛c cɢp chͧ\ɼu lɢy tͫ ngu͓n nɉ͛c mɴt (70%) và nɉ͛c ngɤm (30%)  7ͷ Oʄ thɢt thoát cao (30÷40%)  7ͷ Oʄ dân s͑ÿô thʈVͭGͥng nɉ͛c sɞch thɢp, 60- 70% (ÿô thʈ loɞi I, II), 40-50% (ÿô thʈ loɞi III).
  33. Hieän traïng moâi tröôøng nöôùc  Thoát nɉ͛c  ͞Kɤu hɼt các ÿô thʈ trong cɠ nɉ͛c, hɤu nhɉ không có hʄ th͑ng thoát nɉ͛c thɠi riêng.  Các hʄ th͑ng thoát nɉ͛c thɠi ÿɾu chung v͛i thoát Qɉ͛c mɉa, nɉ͛c thɠi sinh hoɞt, nɉ͛c c͑ng, cɠ bùn rác.
  34. Hieän traïng moâi tröôøng nöôùc (tt)  Thoát nɉ͛c  ͞P͙t s͑ÿô thʈ, ÿɴc biʄt là miɾn Nam, phân rác ÿɉͣc thɠ trͱc tiɼp hoɴc gián tiɼp thông qua bʀ ph͑t vào hʄ th͑ng thoát nɉ͛c.  7ͷ Oʄ V͑ dân ÿɉͣc sͭGͥng các hʄ th͑ng thoát nɉ͛c ÿang còn thɢp.  Chʆ tính riêng ÿɉ͝ng ͑ng thoát nɉ͛c thɠi thì chiɾu dài ÿɉ͝ng ͑ng tɞi các ÿô thʈÿɾu dɉ͛i 0,1 m/ngɉ͝i.
  35. Hieän traïng moâi tröôøng nöôùc (tt)  Ngɪp úng  7ɞi các khu vͱc thoát nɉ͛c, các ao h͓ chͩa nɉ͛c mɉa thiên nhiên ÿɾu bʈ san lɢp, làm cho hʄ th͑ng thoát nɉ͛c ngày càng quá tɠi và dɨn ÿɼn tình trɞng úng ngɪp.  +ʄ th͑ng thoát nɉ͛c ÿô thʈ không ÿɉͣc quy hoɞch th͑ng nhɢt  Ngɪp úng diʂn ra ngày càng trɤm tr͍ng do sͥt lún ÿô thʈ (khai thác nɉ͛c ngɤm) và các thͧy vͱc bʈ thu hɶp
  36. Hieän traïng moâi tröôøng nöôùc (tt)  1ɉ͛c thɠi Các ngu͓n thɠi chính ͟ các ÿô thʈ là:  1ɉ͛c thɠi sinh hoɞt chiɼm khoɠng 80%  1ɉ͛c thɠi tͫ các cɇ s͟Vɠn xuɢt công nghiʄp, tiʀu thͧ công nghiʄp chɉa qua xͭ lý  1ɉ͛c thɠi tͫ các trung tâm thɉɇng mɞi, dʈch vͥ, tͫ các bʄnh viʄn
  37. Hieän traïng moâi tröôøng nöôùc (tt)  Chɢt lɉͣng nɉ͛c mɴt  Phɤn l͛n các ÿô thʈ Viʄt Nam ÿɾu nɮm ven các sông l͛n. Các sông bʈ ô nhiʂm nɴng nhɢt là Kim Ngɉu, Tô Lʈch, Nhuʄ, Tân Hóa, Lò G͑m và Thʈ9ɠi  Các kênh rɞch n͙i ÿô bʈ ô nhiʂm hͯu cɇ nɴng nɾ
  38. Hieän traïng moâi tröôøng nöôùc (tt)  Chɢt lɉͣng nɉ͛c mɴt  1ɉ͛c tͫ các dòng sông l͛n chɠy qua ÿô thʈ có thʀVͭGͥng cho mͥc ÿích nông nghiʄp nhɉng hàm lɉͣng SS l͛n nên khó khăn trong sͭGͥng phͥc vͥ công nghiʄp  '͍c kênh rɞch có rɢt nhiɾu cɉ dân ÿang sinh s͑ng
  39. Hieän traïng moâi tröôøng khoâng khí ñoâ thò  Caùc nguoàn gaây oâ nhieãm chuû yeáu  Hoɞt ÿ͙ng sɠn xuɢt công nghiʄp và tiʀu thͧ công nghiʄp cͧa các nhà máy trong vùng ven ÿô và trong các khu dân cɉ n͙i thʈ  Hoɞt ÿ͙ng giao thông vɪn tɠi ÿô thʈ  Hoɞt ÿ͙ng xây dͱng  Hoɞt ÿ͙ng sinh hoɞt cͧa ngɉ͝i dân và khách vãn lai
  40. Hieän traïng moâi tröôøng khoâng khí ñoâ thò TT ĈLʀm quan trɬc %ͥi SO2 NO2 1 Mai Ĉ͙ng-HN 0.31 0.056 0.049 2 Nhà máy xi măng Hɠi Phòng 0.55 0.192 0.062 3 KCN phɉ͝ng Lê Lͣi-Vinh 0.30 0.011 0.012 4 Khu xi măng ĈàNɲng 0.41 0.061 0.067 5 NM ôxy Ĉ͓ng Nai 0.29 0.087 0.057 6 KCN Tân Bình-Tp.HCM 0.49 0.391 0.089 7 KCN Trà Nóc- Cɤn Thɇ 0.23 0.044 0.075 TCVN 5937-1995 0.2 0.3 0.1 Ngu͓n: Trích lɉͣc tͫ Quɠn lý môi trɉ͝ng ÿô thʈ và KCN, trang 36, Phɞm Ng͍c Ĉăng
  41. Hieän traïng moâi tröôøng ñaát  Ñaát ñoâ thò phaàn lôùn ñöôïc beâ toâng hoùa neân khaû naêng tieâu nöôùc keùm  Keát caáu ñaát bò thay ñoåi, khaû naêng thaám vaø thaåm thaáu cuûa ñaát giaûm  Caùc taàng ñaát bò ñaûo loän  Khaû naêng chòu löïc cuûa ñaát taêng
  42. Hieän traïng moâi tröôøng ñaát (tt)  Taïi caùc khu vöïc coâng nghieäp ñaát bò oâ nhieãm kim loaïi naëng, daàu môõ.  Taïi caùc khu thöông maïi, dòch vuï, khu daân cö ñaát thöôøng bò oâ nhieãm chaát höõu cô vaø vi sinh  Tính chaát cuûa ñaát khoâng thích hôïp cho thöïc vaät phaùt trieån  Caùckhu vöïc ñoâ thò bò oâ nhieãm ñaát naëng nhaát ôû Vieät Nam laø Thanh Trì, Hoaøng Mai (Haø Noäi), Vieät Trì (Phuù Thoï) vaø Taân Mai (Bieân Hoøa)
  43. Hieän traïng phaùt sinh CTR
  44. Hieän traïng phaùt sinh CTR  Moãi ngöôøi daân ñoâ thò thaûi ra 0.7kg/raùc/ngaøy  50% raùc thaûi sinh hoaït laø chaát thaûi deã thoái röõa (so vôùi 65% ôû noâng thoân)  50% löôïng raùc thaûi cuûa caû nöôùc (coâng nghieäp vaø sinh hoaït) phaùt sinh töø Tp.HCM vaø vuøng phuï caän  27% CTNH phaùt sinh töø Tp.HCM, Haø Noäi vaø Thanh Hoùa  Ñeán naêm 2010 CTR sinh hoaït seõ taêng 60%, CTRCn taêng 50% vaø CTNH taêng 3 laàn Trích Baùo caùo Hieän traïng moâi tröôøng Vieät Nam 2004
  45. Hieän traïng phaùt sinh CTR  1.500 laøng ngheà (chuû yeáu ôû mieàn Baéc) moãi naêm thaûi ra 774.000 taán raùc thaûi coâng nghieäp  Moãi naêm caùc ñoâ thò Vieät Nam thaûi ra 6 trieäu taán CTR sinh hoaït phaùt sinh töø caùc hoä gia ñình vaø caùc cô sôû dòch vuï  Löôïng raùc thaûi coâng nghieäp ñoå ra laø 2.6 trieäu laán  Löôïng CTNH khoaûng160.000 taán Trích Baùo caùo Hieän traïng moâi tröôøng Vieät Nam 2004
  46. Moät soá hình aûnh lieân quan ñeán CTR, CTNH vaø coâng taùc quaûn lyù CTR, CTNH ôû caùc ñoâ thò Vieät Nam Chaát thaûi raén coâng nghieäp
  47. Moät soá hình aûnh lieân quan ñeán CTR, CTNH vaø coâng taùc quaûn lyù CTR, CTNH ôû caùc ñoâ thò Vieät Nam Chaùt thaûi raén sinh hoaït
  48. Moät soá hình aûnh lieân quan ñeán CTR, CTNH vaø coâng taùc quaûn lyù CTR, CTNH ôû caùc ñoâ thò Vieät Nam Bôùi nhaët raùc
  49. Moät soá hình aûnh lieân quan ñeán CTR, CTNH vaø coâng taùc quaûn lyù CTR, CTNH ôû caùc ñoâ thò Vieät Nam Moät soá hoaït ñoäng taùi söû duïng, taùi cheá
  50. 3. CAÙC TIEÂU CHÍ ÑAÙNH GIAÙ MOÂI TRÖÔØNG ÑOÂ THÒ VAØ KCN Ñeå ñaùnh giaù moâi tröôøng ñoâ thò vaø KCN taùc giaû ñeà xuaát söû duïng moâ hình ñaùnh giaù AÙp löïc-Traïng thaùi-Ñaùp öùng vôùi caùc nhoùm tieâu chí:  Tieâu chí veà aùp löïc moâi tröôøng  Tieâu chí ñaùp öùng moâi tröôøng  Tieâu chí traïng thaùi moâi tröôøng
  51. g n ӝ ÿ i ӝ h h n ã à x h - g h n n ӏ ӭ ÿ t p Ӄ á y ÿ u c q á c C á c ( Các ÿáp ӭng xã hӝi (các quyӃt ÿӏnh-hành ÿӝng
  52. 3. CAÙC TIEÂU CHÍ ÑAÙNH GIAÙ MOÂI TRÖÔØNG ÑOÂ THÒ VAØ KCN 3.1. Tieâu chí veà aùp löïc moâi tröôøng Tieâu chí aùp löïc ñoái vôùi moâi tröôøng coù theå bao goàm:  Quy moâ phaùt trieån ñoâ thò phaûi hôïp lyù  Quy hoaïch söû duïng ñaát phaûi phuø hôïp vôùi yeâu caàu BVMT nhaát laø trong vieäc phaân khu chöùc naêng ñoâ thò (coâng nghieäp, dòch vuï, daân cöe)  Tieát kieäm trong vieäc söû duïng caùc nguoàn taøi nguyeân khoâng taùi taïo, caùc nguoàn taøi nguyeân taùi taïo phaûi ñöôïc khai thaùc döôùi ngöôõng phuïc hoài  Giaûm thieåu nguoàn thaûi caùc chaát gaây oâ nhieãm moâi tröôøng phaùt sinh töø quaù trình saûn xuaát vaø taäp trung moät löôïng lôùn daân cö  Baûo toàn ña daïng sinh hoïc vaø taùi taïo moät heä sinh thaùi ñoâ thò beàn vöõng
  53. 3. CAÙC TIEÂU CHÍ ÑAÙNH GIAÙ MOÂI TRÖÔØNG ÑOÂ THÒ VAØ KCN 3.1. Tieâu chí veà aùp löïc moâi tröôøng Tieâu chí aùp löïc töø qiaù trình phaùt trieån ñoâ thò ñoái vôùi moâi tröôøng coù theå bao goàm:  Daân soá (toång soá daân, maät ñoä, tyû leä taêng cô hoïce)  Toång GDP, GDP/ngöôøi/naêm, tyû leä taêng GDP, cô caáu GDPe  Toång soá phöông tieän giao thoâng, tyû leä caùc phöông tieän giao thoânge  Dieän tích ñoâ thò, dieän tích ñoâ thò hoùa, dieän tích quy hoaïch caùc phaân khu chöùc naêng
  54. 3. CAÙC TIEÂU CHÍ ÑAÙNH GIAÙ MOÂI TRÖÔØNG ÑOÂ THÒ VAØ KCN 3.1. Tieâu chí veà aùp löïc moâi tröôøng Tieâu chí aùp löïc töø qiaù trình phaùt trieån ñoâ thò ñoái vôùi moâi tröôøng coù theå bao goàm:  Nhu caàu söû duïng nöôùc cho caùc hoaït ñoäng saûn xuaát vaø sinh hoaït, löôïng nöôùc caáp/ngöôøie  Toång löôïng nöôùc thaûi töø caùc quaù trình saûn xuaát vaø sinh hoaït vôùi caùc thoâng soá lieân quan  Toång löôïng khí thaûi töø caùc quaù trình saûn xuaát vaø sinh hoaït vôùi caùc thoâng soá lieân quan  Toång löôïng CTR vaø CTNH töø caùc quaù trình saûn xuaát vaø sinh hoaït vôùi caùc thoâng soá lieân quan
  55. 3. CAÙC TIEÂU CHÍ ÑAÙNH GIAÙ MOÂI TRÖÔØNG ÑOÂ THÒ VAØ KCN 3.1. Tieâu chí veà aùp löïc moâi tröôøng Tieâu chí aùp löïc töø qiaù trình phaùt trieån ñoâ thò ñoái vôùi moâi tröôøng coù theå bao goàm:  Toång nhu caàu ñieän naêng cho caùc hoaït ñoäng saûn xuaát vaø sinh hoaït  Caùc söï coá moâi tröôøng  Toång nhu caàu löông thöïc-thöïc phaåm vaø caùc nhu yeáu phaåm khaùc
  56. 3. CAÙC TIEÂU CHÍ ÑAÙNH GIAÙ MOÂI TRÖÔØNG ÑOÂ THÒ VAØ KCN 3.2. Tieâu chí ñaùp öùng moâi tröôøng Tieâu chí ñaùp öùng moâi tröôøng coù theå bao goàm:  Cô sôû kyõ thuaät haï taàng ñoâ thò (heä thoáng giao thoâng, caáp thoaùt nöôùc, thoâng tin lieân laïce)  Caùc nguoàn thaûi ra töø caùc hoaït ñoäng sinh hoaït vaø saûn xuaát cuûa ñoâ thò ñeàu ñöôïc xöû lyù ñaït tieâu chuaån yeâu caàu  Ñoâ thò ñaùp öùng caùc yeâu caàu veà choã ôû, coâng aên vieäc laøm, nghæ ngôie cho ngöôøi daân vaø khaùch vaõn lai
  57. 3. CAÙC TIEÂU CHÍ ÑAÙNH GIAÙ MOÂI TRÖÔØNG ÑOÂ THÒ VAØ KCN 3.2. Tieâu chí ñaùp öùng moâi tröôøng Noäi dung tieâuchí ñaùp öùng moâi tröôøng coù theå bao goàm caùc chæ thò sau:  % daân cö söû duïng nöôùc saïch  Maät ñoä coáng thoaùt nöôùc cuûa ñoâ thò (km/km2)  Maät ñoä ñöôøng giao thoâng/dieän tích ñoâ thò (km/km2)  % soá raùc thaûi phaùt sinh ñöôïc thu gom
  58. 3. CAÙC TIEÂU CHÍ ÑAÙNH GIAÙ MOÂI TRÖÔØNG ÑOÂ THÒ VAØ KCN 3.2. Tieâu chí ñaùp öùng moâi tröôøng Noäi dung tieâuchí ñaùp öùng moâi tröôøng coù theå bao goàm caùc chæ thò sau:  Tyû leä heä gia ñình coù hoá xí hôïp veä sinh  Soá giöôøng beänh /1000 daân  Bình quaân dieän tích nhaø/ngöôøi  Dieän tích thaûm xanh ñoâ thò  Chæ thò veà quaûn lyù moâi tröôøng (boä maùy quaûn lyù Nhaø nöôùc, taàn suaát quan traéc, soá vuï vi phaïme)
  59. 3. CAÙC TIEÂU CHÍ ÑAÙNH GIAÙ MOÂI TRÖÔØNG ÑOÂ THÒ VAØ KCN 3.3. Tieâu chí veà traïng thaùi moâi tröôøng Tieâu chí veà traïng thaùi moâi tröôøng nöôùc Tieâu chí veà traïng thaùi moâi tröôøng khoâng khí Tieâu chí veà traïng thaùi moâi tröôøng ñaát Tieâu chí veà traïng thaùi tieáng oàn Tieâu chí veà söùc khoûe moâi tröôøng
  60. 3. CAÙC TIEÂU CHÍ ÑAÙNH GIAÙ MOÂI TRÖÔØNG ÑOÂ THÒ VAØ KCN 3.3. Tieâu chí veà traïng thaùi moâi tröôøng Tieâu chí veà traïng thaùi moâi tröôøng nöôùc  Tröõ löôïng nguoàn nöôùc ngaàm (m3/s)  Chaát löôïng nöôùc ngaàm (caùc thoâng soá lieân quan)  Tröõ löôïng nöôùc maët (m3/s)  Chaát löôïng nöôùc maët (caùc thoâng soá lieân quan)
  61. 3. CAÙC TIEÂU CHÍ ÑAÙNH GIAÙ MOÂI TRÖÔØNG ÑOÂ THÒ VAØ KCN 3.3. Tieâu chí veà traïng thaùi moâi tröôøng Tieâu chí veà traïng thaùi moâi tröôøng khoâng khí  Noàng ñoä caùc chaát oâ nhieãm (buïi, SO2, CO2, NO2, O3) ôû caùc KDC vaø KCN  Nhieät ñoä trung bình, toái cao vaø toái thaáp trong nhieàu naêm (oC)  Ñoä aåm trung bình trong nhieàu naêm (%)  Caùc tai bieán thôøi tieát (baõo, loác, möa ñaùe)  Löôïng möa trung bình, toái cao vaø toái thaáp trong nhieàu naêm (mm)
  62. 3. CAÙC TIEÂU CHÍ ÑAÙNH GIAÙ MOÂI TRÖÔØNG ÑOÂ THÒ VAØ KCN 3.3. Tieâu chí veà traïng thaùi moâi tröôøng Tieâu chí veà traïng thaùi moâi tröôøng ñaát  Chæ thò hoùa hoïc (pH, muøn toång soá, ñaïm toång soá, P2O5 toång, SO4 toånge)  Kim loaïi naëng (Cu, Zn, Mn, Pbe)  Chæ thò sinh hoïc (caùc chuûng loaïi vi khuaån chính)
  63. 3. CAÙC TIEÂU CHÍ ÑAÙNH GIAÙ MOÂI TRÖÔØNG ÑOÂ THÒ VAØ KCN 3.3. Tieâu chí veà traïng thaùi moâi tröôøng Tieâu chí veà traïng thaùi oàn giao thoâng  Möùc oàn ban ngaøy cuûa caùc tuyeán phoá chính  Möùc oàn ban ñeâm cuûa caùc tuyeán phoá chính
  64. 3. CAÙC TIEÂU CHÍ ÑAÙNH GIAÙ MOÂI TRÖÔØNG ÑOÂ THÒ VAØ KCN 3.3. Tieâu chí veà traïng thaùi moâi tröôøng Tieâu chí veà traïng thaùi söùc khoûe moâi tröôøng  Tuoåi thoï trung bình cuûa ngöôøi daân (naêm)  % soá ngöôøi maéc caùc beänh lieân quan ñeán ñöôøng hoâ haáp  % soá ngöôøi maéc caùc beänh veà ñöôøng tieâu hoùa, da lieãu, vieâm giaùc maïc  Soá ngöôøi maéc caùc beänh ung thö (ngöôøi/1.000 ngöôøi daân)  % soá ngöôøi ñeán khaùm chöõa beänh taïi caùc cô sôû y teá
  65. 4. Hʄ th͑ng quɠn lý môi trɉ͝ng ÿô thʈ - KCN tɉɇng thích
  66. 4.4. QUAQUAÛÛNN LYLYÙÙ MOÂIMOÂI TRTRÖÖÔÔØØNGNG KCNKCN  4.14.1 LôLôïiïi ííchch cucuûûaa vievieääcc xaâyxaây ddöïöïngng KCNKCN Ñoáái vôùùi doanh nghieääp  Caùùc doanh nghieääp xaây döïng trong haøøng raøøo KCN seõ thuïï höôûûng heää thoááng cô sôûû haïï taààng, dòch vuïï ñoààng boää  Thöøa höôûûng caùùc chính saùùch öu ñaõi phaùtù trieåån KCN  Nhöõngõng öu theáá cuûûa quaùù trình taääp hôïïp doanh nghieääp mang laïïi maøø moât doanh nghieääp ñôn leûû khoâng coùù cô hoääi
  67. 4.4. QUAQUAÛÛNN LYLYÙÙ MOÂIMOÂI TRTRÖÖÔÔØØNGNG KCNKCN  4.1 Lôïïi ích cuûaû vieäcä xaây döïng KCN Ñoáái vôùùi xaõ hoääi  Naâng cao hieääu quaûû söû duïngï ñaátá  Ñem laïïi söï caân baèngè trong phaân phoáiá saûnû xuaáát vaøø söû duïïng lao ñoääng  Taêng hieääu quaûû ñaàuà tö cho caùcù döï aùnù phaùtù trieåån haïï taààng coâng coääng  Taïïo ñieààu kieään CNH vaøø ruùtù ngaéné söï caùchù bieätä phaùùt trieåån giöõaõa noângnoâng thoânthoân vavaøø thaøønh thò
  68. 4.4. QUAQUAÛÛNN LYLYÙÙ MOÂIMOÂI TRTRÖÖÔÔØØNGNG KCNKCN  4.1 Lôïïi ích cuûaû vieäcä xaây döïng KCN Ñoáái vôùùi coâng nghieäpä  Giaûûm chi phí ñaàuà tö xaây döïng haïï taàngà cô sôûû  Giaûûm chi phí vaänä chuyeånå  Tieáát kieääm chi phí saûnû xuaátá do hieäuä quaûû saûnû xuaáát ñöôïïc caûiû thieään  Giaûûm ruûûi ro veàà moâi tröôøngø  Giaûûm chi phí xöû lyùù chaátá thaûiû
  69. 4.4. QUAQUAÛÛNN LYLYÙÙ MOÂIMOÂI TRTRÖÖÔÔØØNGNG KCNKCN  4.1 Lôïïi ích cuûaû vieäcä xaây döïng KCN Ñoáái vôùùi moâi tröôøøng  Giaûûm ñöôïïc löôïngï nguyeân lieäuä ñaàuà vaøoø vaøø löôïïng chaáát thaûiû ñaàuà ra  Nhöõngõng biebieään phaùpù choááng oâ nhieãm taäpä trung toûû ra coùù hieääu quaûû hôn so vôùùi xöû lyùù oâ nhieãm rieâng leûû  Caûûi thieään tính hieäuä quaûû cho caùcù hoaïtï ñoängä ngaên ngöøa oâ nhieãm MT  Ít taùùc ñoääng hôn ñeáná heää sinh thaùiù vaøø caùcù daïngï taøøi nguyeân thieân nhieân  Giuùùp ngaên ngöøa vieäcä phaùtù trieånå coâng nghieäpä taïïi caùùc vuøngø nhaïïy caûûm veàà moâi tröôøøng  Cho pheùùp duøøng chung caùcù coâng trình xöû lyùù moâi tröôøøng
  70. 4.4. QUAQUAÛÛNN LYLYÙÙ MOÂIMOÂI TRTRÖÖÔÔØØNGNG KCNKCN  4.2 Caùcù vaáán ñeàà moâi tröôøøng cuûaû KCN  Taääp trung caùùc nguoànà oâ nhieãm vôùiù noàngà ñoää vaøø löôïïng cao hôn nhieààu laààn so vôùùi töøng xí nghieäpä ñôn leûû  Gaây aùùch taééc giao thoâng vaøø caùcù yeâu caàuà veàà xaây döïng vaøø môûû mang heää thoááng giao thoâng  Söï tích luõy caùùc chaátá oâ nhieãm taêng  Neááu chaáát thaûûi cuûaû caùcù ngaønhø coâng nghieäpä phaûûn öùng hoùùa hoïïc vôùùi nhau thì seõ gaây ra nhieàuà taùcù ñoängä toångå hôïpï cho moâi tröôøøng xung quanh
  71. 4.4. QUAQUAÛÛNN LYLYÙÙ MOÂIMOÂI TRTRÖÖÔÔØØNGNG KCNKCN  4.3. Quaûûn lyùù moâi tröôøøng KCN  Heää thoááng quaûûn lyùù moâi tröôøøng caùùc KCN ôûû Vieäät Nam BOÄ TAØI NGUYEÂN BOÄ KEÁ HOAÏCH VAØ ÑAÀU TÖ VAØ MOÂI TRÖÔØNG UÛY BAN NHAÂN DAÂN BAN QUAÛN LYÙ CAÙC KCN CUÛA SÔÛ TAØI NGUYEÂN VAØ MOÂI TRÖÔØNG TÆNH, THAØNH PHOÁ TÆNH, THAØNH PHOÁ PHOØNG QUAÛN LYÙ TN&MT UÛY BAN NHAÂN DAÂN PHOØNG TAØI NGUYEÂN VAØ MOÂI COÂNG TY ÑAÀU TÖ VAØ PHAÙT QUAÄN, HUYEÄN TRÖÔØNG QUAÄN, HUYEÄN TRIEÅN HAÏ TAÀNG KCN Nhaø maùy ngoaøi KCN Nhaø maùy trong KCN Sô ñoà quaûn lyù Nhaø nöôùc moâi tröôøng coâng nghieäp Vieät Nam (Nguoàn: Toång hôïp töø nhieàu nguoàn)
  72. 4.4. QUAQUAÛNÛN LYLYÙÙ MOMOÂÂII TRTRÖÖÔÔØØNGNG  4.3. Quaûûn lyùù moâi tröôKCNKCNøøng KCN  Chu trình döï aùnù quaûnû lyùù moâi tröôøngø KCN ôûû Vieätä Nam Quy hoaïch caùc phaân khu chöùc naêng Löïa choïn caùc ngaønh ngheà ñaàu tö Xaùc ñònh quy moâ vaø tính chaát KCN Löïa choïn ñòa ñieåm KCN
  73. 4.4. QUAQUAÛÛNN LYLYÙÙ MOÂIMOÂI TRTRÖÖÔÔØØNGNG KCNKCN  4.3. Quaûûn lyùù moâi tröôøøng KCN  Vaáná ñeàà moâi tröôøngø caànà quan taâm khi quy hoaïchï chi tieátá KCN  Xaây döïng caùc khu nhaø taïm cho coâng nhaân  Thu doïn vaø taïo maët baèng  Quy hoaïch vaø xaây döïng heä thoáng giao thoâng noäi boä  Quy hoaïch vaø xaây döïng heä thoáng thoaùt nöôùc möa  Quy hoaïch heä thoáng thu gom vaø xöû lyù chaát thaûi taäp trung  Xaây döïng heä thoáng quan traéc moâi tröôøng chung cho KCN
  74. 4.4. QUAQUAÛÛNN LYLYÙÙ MOÂIMOÂI TRTRÖÖÔÔØØNGNG KCNKCN  4.3. Quaûûn lyùù moâi tröôøngø KCN  Vaáná ñeàà moâi tröôøngø caànà quan taâm khi löïa choïnï döï aùnù ñaàuà tö vaøoø KCN  Taát caû caùc döï aùn ñaàu tö ñeàu phaûi laäp ÑTM  Sau khi nhaän ñöôïc giaáy pheùp ñaàu tö, chuû ñaàu tö phaûi tieán haønh laäp Baøng ñaêng kyù ñaït tieâu chuaån moâi tröôøng  Sôû Taøi Nguyeân vaø Moâi Tröôøng tieán haønh kieåm tra vaø thaåm ñònh caùc heä thoáng thieát bò xöû lyù oâ nhieãm cuûa doanh nghieäp
  75. 4.4. QUAQUAÛÛNN LYLYÙÙ MOÂIMOÂI TRTRÖÖÔÔØØNGNG KCNKCN  4.3. Quaûûn lyùù moâi tröôøøng KCN  Vaáná ñeàà moâi tröôøngø caànà quan taâm khi vaänä haønhø KCN  Chaát thaûi cuûa töøng nhaø maùy phaûi ñöôïc xöû lyù trieät ñeå tröôùc khi thaûi vaøo moâi tröôøng  Nöôùc thaûi cuûa töøng nhaø maùy phaûi ñöôïc xöû lyù sô boä tröôùc khi thaûi vaøo heä thoáng nöôùc thaûi chung cuûa KCN  Caùc KCN phaûi boá trí löïc löôïng chuyeân traùch moâi tröôøng