Giáo trình Trồng Đào-Quất cảnh

Nội dung text: Giáo trình Trồng Đào-Quất cảnh

1. BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN CHƯƠNG TRÌNH DẠY NGHỀ TRÌNH ĐỘ SƠ CẤP NGHỀ: TRỒNG ĐÀO, QUẤT CẢNH (Phê duyệt tại Quyết định số 481/QĐ-BNN-TCCB ngày 07 tháng 4 năm 2014 của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) Hà Nội, Năm 2014
2. BỘ NÔNG NGHIỆP CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM VÀ PHÁT TRIÊN NÔNG THÔN Độc lập - Tự do - Hạnh phúc CHƯƠNG TRÌNH ĐÀO TẠO NGHỀ TRÌNH ĐỘ SƠ CẤP CHO NGHỀ: TRỒNG ĐÀO, QUẤT CẢNH (Phê duyệt tại Quyết định số 481/QĐ-BNN-TCCB ngày 07 tháng 4 năm 2014 của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) Tên nghề: Trồng đào, quất cảnh Trình độ đào tạo: Sơ cấp nghề Đối tượng tuyển sinh: Lao động nông thôn trong độ tuổi lao động, đủ sức khỏe, có trình độ từ tiểu học trở lên và có nhu cầu học nghề trồng đào, quất cảnh. Số lượng mô đun đào tạo: 05 mô đun Bằng cấp sau khi tốt nghiệp: Chứng chỉ sơ cấp nghề I. MỤC TIÊU ĐÀO TẠO 1. Kiến thức, kỹ năng, thái độ nghề nghiệp - Kiến thức: + Mô tả được các bước làm đất, đào hố, bón phân, làm hệ thống tưới, tiêu nước phù hợp cho từng loại cây đào, quất cảnh. + Xác định được kiến thức cơ bản về chuẩn bị giống, lựa chọn đất và chất điều hòa sinh trưởng đáp ứng yêu cầu sinh trưởng, phát triển của cây đào, quất cảnh. + Liệt kê được các phương pháp trồng và chăm sóc cây đào, quất cảnh. + Nêu được quy trình kỹ thuật điều tiết quá trình ra hoa, tạo quả cho cây đào và cây quất cảnh. + Nêu được ý nghĩa của các dáng, tạo thế cho cây đào, quất cảnh. + Trình bày được kỹ thuật thu hái và bảo quản sản phẩm. + Trình bày được cách sử dụng và bảo trì trang thiết bị sử dụng trong nghề trồng đào, quất cảnh. - Kỹ năng: + Lựa chọn được đất trồng phù hợp với từng loại cây đào, quất cảnh; 1
3. + Thực hiện làm đất, bón phân, tưới nước, điều tiết sinh trưởng đúng yêu cầu kỹ thuật và phù hợp với từng loại cây; + Lựa chọn được giống đào, quất cảnh phù hợp với điều kiện của cơ sở và nhu cầu thị trường; + Làm được hệ thống tưới tiêu phù hợp với yêu cầu của cây; + Biết cách sử dụng các chất điều tiết sinh trưởng đáp ứng yêu cầu sinh trưởng của từng giống cây đào, quất; + Thực hiện được việc uốn tỉa, tạo dáng, thế cho cây đào quất cảnh đúng yêu cầu kỹ thuật; + Sử dụng được các trang thiết bị dụng cụ để trồng và chăm sóc cây đào, quất cảnh đúng yêu cầu kỹ thuật. + Tổ chức được khâu bán hàng mang lại lợi ích kinh tế cho gia đình và xã hội. - Thái độ: + Trung thực, có ý thức tuân thủ quy trình kỹ thuật trong khi thực hiện các công việc của nghề. + Có trách nhiệm đối với sản phẩm làm ra, bảo vệ môi trường sinh thái và bảo vệ nền nông nghiệp bền vững. 2. Cơ hội việc làm Sau khi hoàn thành khóa học trình độ sơ cấp nghề trồng đào, quất cảnh, người học có khả năng tự tổ chức sản xuất cây đào, quất cảnh tại hộ hoặc trang trại gia đình; người học cũng có thể làm việc tại các cơ sở sản xuất, kinh doanh có liên quan đến lĩnh vực hoa cây cảnh. II. THỜI GIAN CỦA KHÓA HỌC VÀ THỜI GIAN THỰC HỌC TỐI THIỂU 1. Thời gian của khóa học và thời gian thực học tối thiểu - Thời gian khóa học: 03 tháng. - Thời gian học tập: 12 tuần. - Thời gian thực học: 440 giờ: - Thời gian kiểm tra hết mô đun, ôn và kiểm tra kết thúc khoá học: 40 giờ (Trong đó ôn thi và kiểm tra kết thúc khóa học là 16 giờ). 2. Phân bổ thời gian học tập - Thời gian học tập: 480 giờ 2
4. - Thời gian thực học các mô đun đào tạo nghề: 440 giờ + Thời gian học lý thuyết: 78 giờ. + Thời gian học thực hành: 362 giờ. III. DANH MỤC MÔ ĐUN ĐÀO TẠO, THỜI GIAN VÀ PHÂN BỔ THỜI GIAN HỌC TẬP Thời gian đào tạo (giờ) Trong đó Mã MĐ Tên mô đun Tổng số Lý Thực Kiểm thuyết hành tra* MĐ 01 Chuẩn bị điều kiện trước khi trồng 94 16 70 8 MĐ 02 Kỹ thuật nhân giống 90 16 66 8 MĐ 03 Trồng và chăm sóc cây quất cảnh 94 20 66 8 MĐ 04 Trồng và chăm sóc cây đào cảnh 96 10 78 8 MĐ 05 Thu hoạch, bảo quản và tiêu thụ sản phẩm 90 16 66 8 Ôn và kiểm tra kết thúc khóa học 16 16 Tổng cộng 480 78 346 56 Ghi chú: * Bao gồm cả số giờ kiểm tra định kỳ trong từng mô đun (được tính vào giờ thực hành) và số giờ kiểm tra hết mô đun. Trong đó có 16 giờ kiểm tra định kỳ, 24 giờ kiểm tra hết mô đun, 16 giờ ôn và kiểm tra kết thúc khóa học. IV. CHƯƠNG TRÌNH VÀ GIÁO TRÌNH MÔ ĐUN ĐÀO TẠO (Nội dung chi tiết tại các chương trình mô đun kèm theo) V. HƯỚNG DẪN SỬ DỤNG CHƯƠNG TRÌNH DẠY NGHỀ TRÌNH ĐỘ SƠ CẤP 1. Hướng dẫn xác định danh mục các mô đun đào tạo nghề; Thời gian, phân bố thời gian và chương trình cho mô đun đào tạo nghề Chương trình dạy nghề trình độ sơ cấp nghề “Trồng đào, quất cảnh” được dùng dạy nghề cho lao động nông thôn có nhu cầu học nghề. Khi học viên học 3
5. đủ các mô đun trong chương trình này và đạt kết quả trung bình trở lên tại kỳ kiểm tra kết thúc khoá học sẽ được cấp chứng chỉ sơ cấp nghề. Theo yêu cầu của người học, có thể dạy độc lập một hoặc một số mô đun như mô đun 02 đến mô đun 04 và cấp giấy chứng nhận học nghề đã hoàn thành các mô đun đã học cho người học . Chương trình nghề “ Trồng đào, quất cảnh” bao gồm 05 mô đun với các nội dung như sau: - Mô đun 01: “Chuẩn bị điều kiện trước khi trồng” có thời gian học tập là 94 giờ trong đó có 16 giờ lý thuyết, 70 giờ thực hành và 08 giờ kiểm tra. Mô đun này trang bị cho người học các kiến thức và kỹ năng để thực hiện các công việc thường xuyên chuẩn bị dụng cụ làm đất, dụng cụ trong nhân giống, chuẩn bị nguồn nước, phân bón, hóa chất và thuốc bảo vệ thực vật. - Mô đun 02: “Kỹ thuật nhân giống”có thời gian đào tạo là 90 giờ trong đó có 16 giờ lý thuyết, 66 giờ thực hành và 08 giờ kiểm tra. Mô đun này trang bị cho người học các kiến thức và kỹ năng để thực hiện các công việc trong kỹ thuật nhân giống như gieo hạt, chiết, ghép cây giống đào, quất cảnh đạt chất lượng và hiệu quả cao. - Mô đun 03: “Trồng và chăm sóc cây quất cảnh” có thời gian đào tạo là 94 giờ trong đó có 20 giờ lý thuyết, 66 giờ thực hành và 08 giờ kiểm tra. Mô đun này trang bị cho người học các kiến thức và kỹ năng để thực hiện các công việc chuẩn bị cây giống, tưới nước, bón phân, chăm sóc, điều tiết quá trình ra hoa, tạo quả, cắt tỉa uốn nắn tạo dáng, thế cho cây quất cảnh đạt chất lượng và hiệu quả cao. - Mô đun 04: “Trồng và chăm sóc cây đào cảnh” có thời gian đào tạo là 96 giờ trong đó có 10 giờ lý thuyết, 78 giờ thực hành và 08 giờ kiểm tra. Mô đun này trang bị cho người học các kiến thức và kỹ năng để thực hiện các công việc chuẩn bị cây giống, tưới nước, bón phân, chăm sóc, điều tiết quá trình ra hoa, tạo dáng, thế cho cây đào cảnh đạt chất lượng và hiệu quả cao. - Mô đun 05: Thu hoạch, bảo quản và tiêu thụ sản phẩm có thời gian đào tạo là 90 giờ trong đó có 16 giờ lý thuyết, 66 giờ thực hành và 08 giờ kiểm tra. Mô đun này trang bị cho người học các kiến thức và kỹ năng để thực hiện các công việc thu hái, sơ chế, quảng bá, bán sản phẩm và tính toán được hiệu quả kinh tế. Đánh giá kết quả học tập của người học trong toàn khóa học bao gồm: kiểm tra định kỳ trong quá trình học tập, kiểm tra hết mô đun và kiểm tra kết thúc khoá học thực hiện theo “Quy chế thi, kiểm tra và công nhận tốt nghiệp trong dạy nghề hệ chính quy”, ban hành kèm theo Quyết định số 14/2007/QĐ- 4
6. BLĐTBXH, ngày 24 tháng 5 năm 2007 của Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội. 2. Hướng dẫn kiểm tra kết thúc khóa học TT Môn kiểm tra Hình thức kiểm tra Thời gian kiểm tra Kiến thức, kỹ năng nghề 1 Lý thuyết nghề Vấn đáp, trắc nghiệm Không quá 60 phút 2 Thực hành nghề Bài thực hành kỹ năng Không quá 12 giờ nghề 3. Các chú ý khác Nên tổ chức lớp học tại địa phương, cơ sở sản xuất vào thời điểm thích hợp, chương trình xây dựng trong thời gian 3 tháng nhưng trong thực tế thời gian học tập nên bố trí trùng với chu kỳ sản xuất của cây trồng để rèn kỹ năng nghề cho học viên qua sản xuất thực tế. Có thể mời các chuyên gia hoặc người có tay nghề cao tham gia giảng dạy, hướng dẫn người học. Trong quá trình thực hiện chương trình nên bố trí cho học viên đi thăm quan các cơ sở sản xuất cây đào, quất cảnh có uy tín hay đã áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật thành công. Có thể tổ chức các hoạt động ngoại khoá và hoạt động văn hoá, thể thao khác khi có đủ điều kiện. 5
7. CHƯƠNG TRÌNH MÔ ĐUN Tên mô đun: Chuẩn bị điều kiện trước khi trồng Mã số mô đun: MĐ 01 Nghề: Trồng đào, quất cảnh 6
8. CHƯƠNG TRÌNH MÔ ĐUN: CHUẨN BỊ ĐIỀU KIỆN TRƯỚC KHI TRỒNG Mã số của mô đun: MĐ 01 (Lý thuyết: 16 giờ; Thực hành: 70 giờ; Thời gian mô đun: 94 giờ Kiểm tra hết mô đun: 08 giờ) I. VỊ TRÍ, TÍNH CHẤT CỦA MÔ ĐUN: - Vị trí: Mô đun 01: Chuẩn bị điều kiện trước khi trồng được bố trí học trước các mô đun khác trong chương trình sơ cấp của nghề trồng đào, quất cảnh. Việc giảng dạy mô đun này nhằm tạo tiền đề cho việc giảng dạy các mô đun tiếp theo của chương trình. - Tính chất: Là mô đun tích hợp giữa kiến thức và kỹ năng thực hành nghề nghiệp, nên tổ chức giảng dạy tại địa bàn thôn, xã nơi có các vườn cây, cơ sở sản xuất của nghề. II. MỤC TIÊU CỦA MÔ ĐUN: - Kiến thức: + Liệt kê được các loại đất phù hợp với từng loại cây đào, quất cảnh; + Xác định được nguồn nước tưới cho sản xuất cây đào, quất cảnh; + Liệt kê được các loại phân bón, hóa chất và thuốc bảo vệ thực vật dùng trong nghề sản xuất đào, quất cảnh; + Liệt kê và nêu được tác dụng của các loại công cụ lao động của nghề trồng đào, quất cảnh. - Kỹ năng: + Lựa chọn được đất trồng phù hợp với yêu cầu của từng loại cây đào, quất cảnh; + Thực hiện làm đất theo đúng yêu cầu kỹ thuật; + Biết cách đào hố, bón phân lót cho cây đào, quất cảnh; + Lựa chọn được nguồn nước tưới phù hợp; + Sử dụng thành thạo và bảo trì được các dụng cụ, trang thiết bị, máy móc làm đất trồng đào, quất cảnh đảm bảo chất lượng và hiệu quả. 7
9. - Thái độ: + Tuân thủ theo đúng quy trình đảm bảo tiết kiệm vật tư, an toàn lao động và bảo vệ môi trường; III. NỘI DUNG CỦA MÔ ĐUN : 1. Nội dung tổng quát và phân bổ thời gian Thời gian (h) Mã Tên các bài trong mô đun bài Tổng Lý Thực Kiểm số thuyết hành tra* MĐ01- Chuẩn bị dụng cụ, trang thiết bị 26 6 18 2 01 lao động MĐ01- Chuẩn bị đất trồng 30 4 24 2 02 MĐ01- Chuẩn bị nguồn nước tưới, hóa 03 chất, phân bón và thuốc bảo vệ 36 6 28 2 thực vật Kiểm tra hết mô đun 2 2 Cộng 94 16 70 8 Ghi chú: Thời gian kiểm tra 08 giờ tính được tích hợp giữa lý thuyết với thực hành được tính vào giờ thực hành. 2. Nội dung chi tiết Bài 1. Chuẩn bị dụng cụ, trang thiết bị lao động Thời gian: 26 giờ Mục tiêu: - Liệt kê được các loại dụng cụ, trang thiết bị lao động dùng trong nghề trồng đào, quất cảnh; - Lựa chọn được dụng cụ, trang thiết bị lao động phù hợp; - Biết cách sử dụng các loại dụng cụ, trang thiết bị lao động. Nội dung của bài: 1. Lập kế hoạch sản xuất 8
10. 2. Các loại trang thiết bị bảo hộ lao động 2.1. Quần, áo bảo hộ lao động 2.2. Công cụ làm đất, bón phân 2.3. Công cụ sử dụng hóa chất 3. Chuẩn bị lao động 4. Chuẩn bị nguồn vốn 5. Các quy tắc an toàn lao động nông nghiệp 6. Thực hành: Chuẩn bị các loại dụng cụ, trang thiết bị lao động cho nghề trồng đào, quất cảnh. Bài 2. Chuẩn bị đất trồng Thời gian: 30 giờ Mục tiêu: - Lựa chọn được các loại đất trồng phù hợp cho cây đào và cây quất cảnh; - Trình bày được các bước làm đất trồng đào, quất cảnh như: Vệ sinh ruộng, làm đất, đào hố, bón phân lót; - Thực hiện vệ sinh ruộng, làm đất, lên luống, đào hố, bón phân lót cho cây đào, quất cảnh; - Có ý thức giữ gìn, tiết kiệm nguyên vật liệu và đảm bảo an toàn lao động, an toàn cho môi trường sinh thái. Nội dung của bài: 1. Lựa chọn đất trồng 1.1. Vệ sinh vườn trồng 1.2. Tạo mặt bằng 2. Làm đất 2.1. Chuẩn bị luống (liếp) trồng 2.2. Mật độ, khoảng cách 2.3. Đào hố (đắp mô) 2.4. Bón phân lót 3. Thực hành: Lựa chọn đất trồng, làm đất và lên luống, đào hố, bón phân lót, trồng cây đào. 9
11. Bài 3. Chuẩn bị nguồn nước tưới, phân bón và thuốc bảo vệ thực vật Thời gian: 36 giờ Mục tiêu: - Liệt kê được các loại phân bón, thuốc bảo vệ thực vật dùng trong sản xuất đào, quất cảnh; - Biết cách sử dụng các loại hóa chất như phân bón, chất điều tiết sinh trưởng, thuốc bảo vệ thực vật trong sản xuất; - Chuẩn bị được nguồn nước tưới; - An toàn lao động và bảo vệ môi trường. Nội dung của bài: 1. Chuẩn bị nguồn nước tưới 2. Chuẩn bị các loại phân bón 2.1. Phân vô cơ 2.1.1. Phân đạm 2.1. 2. Phân lân 2.1.3. Phân kali 2.1.4. Phân hỗn hợp 2.1.5. Phân vi lượng 2.2. Phân hữu cơ 2.2.1. Cách ủ phân hữu cơ 2.2.2. Cách sử dụng 4. Chuẩn bị các loại thuốc bảo vệ thực vật 5. Chuẩn bị các loại chất điều tiết sinh trưởng 5. Thực hành: Chuẩn bị phân bón cho cây quất cảnh, ủ phân hữu cơ IV. ĐIỀU KIỆN THỰC HIỆN MÔ ĐUN 1. Tài liệu giảng dạy - Giáo trình dạy nghề mô đun 01 Chuẩn bị điều kiện trước khi trồng trong chương trình dạy nghề trình độ sơ cấp nghề của nghề Trồng đào, quất cảnh. - Tranh ảnh mẫu các loại đất, các loại phân bón, hóa chất, chất kích thích sinh trưởng, dụng cụ lao động thông thường, các nguyên vật liệu dùng trong nghề trồng đào, quất cảnh. 10
12. 2. Điều kiện về thiết bị dạy học và phụ trợ: - Tài liệu hướng dẫn học tập. - Giấy A4, A0, 01 băng đĩa hình liên quan đến kỹ thuật chuẩn bị đất, nước, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật trồng đào, quất cảnh. - Sơ đồ, biểu đồ, tranh treo tường, slide, băng video liên quan tới mô đun. - Tài liệu phát tay, hướng dẫn thực hành, tài liệu tham khảo có liên quan đến mô đun. - Các nội quy, quy định về an toàn, vệ sinh lao động. - Phiếu đánh giá kỹ năng của các bài thực hành. - Trang thiết bị bảo hộ lao động; - Máy tính, máy in, 3. Điều kiện về cơ sở vật chất: - Phòng học, trại, vườn trồng đào, quất cảnh. 4. Điều kiện khác: - Bảo hộ lao động, chuyên gia hướng dẫn (ngoài giáo viên) V. PHƯƠNG PHÁP VÀ NỘI DUNG ĐÁNH GIÁ 1. Phương pháp đánh giá - Đánh giá kiến thức: dùng phương pháp trắc nghiệm khách quan hoặc vấn đáp, trao đổi (theo tình huống). - Đánh giá kỹ năng nghề: đánh giá kỹ năng nghề của học viên thông qua bài thực hành, giáo viên đánh giá qua quan sát và theo dõi thao tác, thái độ thực hiện và kết quả thực hành của học viên. - Kiểm tra kết thúc mô đun Kiểm tra theo nhóm (mỗi nhóm từ 3-5 học viên) hoặc kiểm tra cá nhân: + Thực hiện mô tả một công việc trong mô đun hoặc đưa ra câu hỏi trắc nghiệm cho học viên theo bảng câu hỏi do giáo viên chuẩn bị trước. + Thực hiện một công việc hoặc một số công việc trong mô đun, giáo viên đánh giá qua quan sát và theo dõi thao tác, thái độ thực hiện và kết quả thực hành của học viên. 2. Nội dung đánh giá - Lý thuyết: Chuẩn bị đất, nước, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật trồng đào, quất cảnh. 11
13. - Thực hành: Các thao tác trong từng bước của việc thực hiện qui trình làm đất, đào hố, bón phân lót. VI. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN MÔ ĐUN 1. Phạm vi áp dụng chương trình - Chương trình mô đun Chuẩn bị điều kiện trước khi trồng áp dụng cho các khoá đào tạo nghề trình độ sơ cấp và dạy nghề dưới 3 tháng, trước hết là các khoá đào tạo nghề phục vụ cho Đề án đào tạo nghề cho lao động nông thôn đến năm 2020. - Chương trình mô đun Chuẩn bị điều kiện trước khi trồng có thể sử dụng dạy độc lập hoặc cùng một số mô đun khác cho các khoá tập huấn hoặc dạy nghề dưới 3 tháng (dạy nghề thường xuyên). - Chương trình áp dụng cho cả nước. - Ngoài người lao động nông thôn, có thể giảng dạy nhằm nâng cao kiến thức, kỹ năng nghề cho các lao động khác có nhu cầu, - Là mô đun tích hợp cả lý thuyết và thực hành đòi hỏi tỷ mỉ, cẩn thận. 2. Hướng dẫn một số điểm chính về phương pháp giảng dạy môn học - Modun này gồm phần lý thuyết và thực hành, nên tiến hành song song vừa học lý thuyết, vừa học thực hành cho từng phương pháp phân tích để học viên dễ tiếp thu bài và gây hứng thú trong học tập. a. Phần lý thuyết - Giáo viên sử dụng kết hợp nhiều phương pháp giảng dạy, nhưng chú trọng phương pháp giảng dạy tích cực (phương pháp nêu vấn đề, phương pháp đàm thoại ), phát huy khả năng tư duy và sáng tạo của sinh viên; - Giáo viên sử dụng các dụng cụ trực quan, mô hình trong giảng dạy lý thuyết để người học nắm bắt những kiến thức liên quan một cách dễ dàng. b. Phần thực hành - Phương pháp hướng dẫn thực hành theo trình tự của quy trình hướng dẫn kỹ năng. - Giáo viên thực hiện thao tác mẫu và miêu tả từng bước một trên những dụng cụ thiết bị, máy móc đã nêu trong phần lý thuyết một cách chậm rãi theo trật tự lôgíc của bài thực hành; - Người học quan sát những kỹ năng của giáo viên làm, sau đó học viên làm theo và làm nhiều lần; 12
14. - Giáo viên khuyến khích thái độ tự tin và mạnh dạn của học viên trong thực hành và giúp họ tự kiểm tra việc thực hiện của chính bản thân; - Giáo viên kiểm tra xem các kỹ năng mà người học đã thực hiện đã đạt yêu cầu chưa; - Giáo viên nhận xét kỹ năng thực hành của sinh viên, nêu ra những khó khăn và sai sót có thể gặp phải trong khi thực hiện công việc và cách khắc phục. 3. Những trọng tâm chương trình cần chú ý - Lý thuyết: Đặc điểm và tính chất các loại đất trồng phù hợp với các cây đào, quất cảnh. - Thực hành: Nhận biết các loại đất khác nhau. Các bài thực hành thực hiện ngoài thực địa, yêu cầu có đầy đủ phòng hộ lao động đảm bảo vệ sinh an toàn và bảo vệ môi trừơng 4. Tài liệu tham khảo: [1]. Phạm Thanh Hải, 1996. Kỹ thuật trồng hoa và cây cảnh. Nhà xuất bản Nông nghiệp [2]. Giáo trình MĐ 01 – Xây dựng vườn ươm. Chương trình dạy nghề Trình độ sơ cấp [3]. Trần Xuân Dũng, 2005. Kỹ thuật trồng và chăm sóc cây có múi. Nhà xuất bản nông nghiệp 13
15. CHƯƠNG TRÌNH MÔ ĐUN Tên mô đun: Kỹ thuật nhân giống Mã số mô đun: MĐ 02 Nghề: Trồng đào, quất cảnh 14
16. CHƯƠNG TRÌNH MÔ ĐUN: KỸ THUẬT NHÂN GIỐNG Mã số của mô đun: MĐ 02 Thời gian mô đun: 90 giờ (Lý thuyết: 16 giờ; Thực hành: 66 giờ; Kiểm tra hết mô đun: 08 giờ) I. VỊ TRÍ, TÍNH CHẤT CỦA MÔ ĐUN: - Vị trí: + Là một trong những mô đun chuyên môn trọng tâm trong chương trình đào tạo nghề trồng đào, quất cảnh cung cấp những kiến thức cần thiết cho người học về các phương pháp nhân giống đào, quất cảnh đang thực hiện phổ biến hiện nay như: phương pháp gieo hạt, chiết cành và phương pháp ghép. - Tính chất: + Đây là một trong những mô đun kỹ năng quan trọng của nghề trồng đào, quất cảnh. Yêu cầu học viên cần phải đảm bảo đủ số giờ lý thuyết và thực hành. II. MỤC TIÊU CỦA MÔ ĐUN: - Kiến thức: + Liệt kê và trình bày được tác dụng của các loại dụng cụ dùng để nhân giống đào, quất cảnh; + Trình bày được các bước trong quy trình nhân giống bằng phương pháp gieo hạt; + Trình bày được các bước trong quy trình nhân giống bằng phương pháp chiết cành; + Trình bày được các bước trong quy trình nhân giống bằng phương pháp ghép; - Kỹ năng: + Thực hiện thành thạo các thao tác trong nhân giống đào, quất cảnh đảm bảo hiệu quả, an toàn và bảo vệ môi trường; + Lựa chọn được giống phù hợp với giá trị thẩm mỹ và giá trị kinh tế, đem lại lợi ích cho người sản xuất; + Chọn được cây giống đạt tiêu chuẩn; 15
17. - Thái độ: - Tuân thủ theo đúng quy trình đảm bảo tiết kiệm vật tư, an toàn lao động và bảo vệ môi trường. III. NỘI DUNG CỦA MÔ ĐUN : 1. Nội dung tổng quát và phân bổ thời gian Thời gian (h) Số Tên các bài trong mô đun TT Tổng số Lý Thực Kiểm thuyết hành tra* 1 Nhân giống bằng phương 20 4 14 2 pháp gieo hạt 2 Nhân giống bằng phương 30 4 24 2 pháp chiết cành 3 Nhân giống bằng phương 36 8 24 4 pháp ghép Kiểm tra hết mô đun 4 4 Cộng 90 16 66 8 *Ghi chú: Thời gian kiểm tra 08 giờ định kỳ được tính vào giờ thực hành 2. Nội dung chi tiết Bài 1. Nhân giống bằng phương pháp gieo hạt Thời gian: 20 giờ Mục tiêu: - Trình bày được các bước trong kỹ thuật tạo dựng vườn ươm cây giống; - Trình bày được ưu, nhược điểm của các phương pháp nhân giống bằng hạt; - Thực hiện thành thạo các thao tác trong kỹ thuật nhân giống bằng phương pháp gieo hạt; - Thực hiện nhân giống đạt tỷ lệ xuất vườn theo quy định; 16
18. - Lựa chọn được giống phù hợp để trồng có giá trị thẩm mỹ và hiệu quả kinh tế cao; - Nhận thức được tầm quan trọng của việc nhân giống đối với sản xuất, kinh doanh; - Đảm bảo tiết kiệm nguyên vật liệu, an toàn lao động. Nội dung của bài: 1. Khái niệm về vườn ươm 2. Lựa chọn địa điểm đặt vườn ươm giống đào, quất (tắc) 2.1. Vị trí đặt vườn ươm. 2.2. Yếu tố đất đai 2.3. Yếu tố nguồn nước 2.4. Nguồn cung cấp điện 3. Kết cấu vườn ươm cây giống đào, quất (tắc) cảnh 3.1. Đường đi lại trong vườn ươm 3.2. Luống sản xuất cây giống 3.3. Hệ thống tưới tiêu 4. Phương pháp nhân giống bằng hạt đối với cây đào, quất (tắc) cảnh 4.1. Ưu điểm 4.2. Nhược điểm 4.3. Các thao tác trong kỹ thuật nhân giống bằng hạt 4.3.1. Chuẩn bị hạt giống cây đào 4.3.2. Chuẩn bị giá thể gieo hạt 4.3.3. Các bước thao tác trong kỹ thuật nhân giống bằng hạt 4.3.4. Tiêu chuẩn cây giống đào 5. Bài thực hành: Ngâm ủ hạt đào giống, gieo hạt giống ngoài ruộng. Bài 2. Nhân giống bằng phương pháp chiết cành Thời gian: 30 giờ Mục tiêu: 17
19. - Liệt kê được các loại công cụ, trang thiết bị dùng trong phương pháp chiết cành; - Trình bày được ưu, nhược điểm của các phương pháp nhân giống bằng chiết cành; - Thực hiện thành thạo các thao tác trong kỹ thuật nhân giống bằng phương pháp chiết cành; - Thực hiện nhân giống đạt tỷ lệ xuất vườn theo quy định; - Nhận thức được tầm quan trọng của việc nhân giống đối với sản xuất, kinh doanh; - Đảm bảo tiết kiệm nguyên vật liệu, an toàn lao động. Nội dung của bài: 1. Cơ sở khoa học 2. Ưu nhược điểm của phương pháp 3. Các bước trong kỹ thuật nhân giống đào, quất cảnh bằng phương pháp chiết cành 3.1. Chọn cây mẹ để chiết 3.2. Chọn cành chiết 3.3. Thời vụ chiết 3.4. Chuẩn bị dụng cụ, vật liệu chiết cành 4.5. Các bước trong kỹ thuật chiết cành 4.6. Chăm sóc cành sau khi chiết 4.7. Hạ bầu và giâm lại cành chiết 4.8. Tiêu chuẩn cây giống đào, quất (tắc) cảnh 5. Bài thực hành: Chiết cành quất hoặc cành đào. Bài 3. Nhân giống bằng phương pháp ghép (tháp) Thời gian: 38 giờ Mục tiêu: - Liệt kê được các loại công cụ, trang thiết bị dùng trong phương pháp ghép; - Trình bày được ưu, nhược điểm của các phương pháp nhân giống bằng ghép; 18
20. - Thực hiện thành thạo các thao tác trong kỹ thuật nhân giống bằng phương pháp ghép; - Thực hiện nhân giống đạt tỷ lệ xuất vườn theo quy định; - Nhận thức được tầm quan trọng của việc nhân giống đối với sản xuất, kinh doanh; - Đảm bảo tiết kiệm nguyên vật liệu, an toàn lao động. Nội dung của bài: 1. Cơ sở khoa học của phương pháp ghép (tháp) 2. Ưu nhược điểm của phương pháp 3. Các bước trong kỹ thuật nhân giống bằng phương pháp ghép (tháp) 3.1. Gieo hạt tạo cây gốc ghép 3.2. Chuẩn bị dụng cụ ghép (tháp) 3.3. Tiêu chuẩn cây gốc ghép 3.4. Tiêu chuẩn cành ghép 3.5. Thời vụ ghép (tháp) 4. Nhân giống đào, quất cảnh bằng phương pháp ghép (tháp) mắt nhỏ có gỗ 4.1. Các bước tiến hành ghép (tháp) mắt nhỏ có gỗ 4.2. Chăm sóc cây sau ghép (tháp) 5. Nhân giống đào, quất (tắc) cảnh bằng phương pháp ghép (tháp) nêm đoạn cành 5.1. Tiêu chuẩn cây gốc ghép 5.2. Tiêu chuẩn cành ghép (tháp) 5.3. Bảo quản cành ghép 5.4. Các bước tiến hành ghép (tháp) nêm đoạn cành 5.5. Chăm sóc cây sau ghép (tháp) 5.6. Các điều kiện nâng cao tỷ lệ ghép (tháp) sống: 5.7. Quy cách và phẩm chất cây xuất vườn đối với cây giống đào, quất (tắc) cảnh: 6. Bài thực hành: Thực hiện phương pháp ghép nêm đoạn cành cho cây đào, quất cảnh 19
21. IV. ĐIỀU KIỆN THỰC HIỆN MÔ ĐUN 1. Tài liệu giảng dạy: - Giáo trình dạy nghề mô đun Kỹ thuật nhân giống trong chương trình dạy nghề trình độ sơ cấp nghề của nghề Trồng đào, quất cảnh. 2. Điều kiện về thiết bị dạy học và phụ trợ: - Tài liệu hướng dẫn học tập. - Giấy A4, A0, băng đĩa hình liên quan đến kỹ thuật nhân giống đào, quất và tiêu chuẩn cây giống đào, quất. - Các nội dung chương trình băng hình về kỹ thuật trồng và chăm sóc cây giống đào, quất. - Sơ đồ, biểu đồ, tranh treo tường, slide, băng video liên quan tới mô đun. - Tài liệu phát tay, hướng dẫn thực hành, tài liệu tham khảo có liên quan đến mô đun. 3. Điều kiện về cơ sở vật chất: -Vườn trồng ươm cây giống đào, quất dụng cụ lao động thông thường như dao, kéo xẻng, bình phun - Phòng học có trang bị bảng, phấn, màn hình và máy projector, máy vi tính. - Trang thiết bị bảo hộ lao động: khẩu trang mặt nạ, quần áo, giày ủng, kính, găng tay, mũ 4. Điều kiện khác: - Bảo hộ lao động, chuyên gia hướng dẫn - Giáo viên: 2 người (giảng dạy lý thuyết, giảng dạy thực hành). V. PHƯƠNG PHÁP VÀ NỘI DUNG ĐÁNH GIÁ 1. Phương pháp đánh giá - Đánh giá kiến thức: dùng phương pháp trắc nghiệm khách quan hoặc vấn đáp, trao đổi (theo tình huống). - Đánh giá kỹ năng nghề: đánh giá kỹ năng nghề của học viên thông qua bài thực hành, giáo viên đánh giá qua quan sát và theo dõi thao tác, thái độ thực hiện và kết quả thực hành của học viên. - Kiểm tra kết thúc mô đun Kiểm tra theo nhóm (mỗi nhóm từ 3-5 học viên) hoặc kiểm tra cá nhân: 20
22. + Thực hiện mô tả một công việc trong mô đun hoặc đưa ra câu hỏi trắc nghiệm cho học viên theo bảng câu hỏi do giáo viên chuẩn bị trước. + Thực hiện một công việc hoặc một số công việc trong quá trình thực hiện mô đun, giáo viên đánh giá qua quan sát và theo dõi thao tác, thái độ thực hiện và kết quả thực hành của học viên. 2. Nội dung đánh giá - Lý thuyết: Các bước trong quy trình nhân giống đào, quất bằng các phương pháp gieo hạt, chiết cành, ghép. - Thực hành: Thực hiện phương pháp nhân giống như gieo hạt, chiết cành, ghép. VI. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN MÔ ĐUN 1. Phạm vi áp dụng chương trình - Chương trình mô đun Kỹ thuật nhân giống áp dụng cho các khoá đào tạo nghề trình độ sơ cấp và dạy nghề dưới 3 tháng, trước hết là các khoá đào tạo nghề phục vụ cho Đề án đào tạo nghề cho lao động nông thôn đến năm 2020. - Chương trình mô đun Kỹ thuật nhân giống có thể sử dụng dạy độc lập hoặc cùng một số mô đun khác cho các khoá tập huấn hoặc dạy nghề dưới 3 tháng (dạy nghề thường xuyên) - Chương trình áp dụng cho cả nước. - Ngoài người lao động nông thôn, có thể giảng dạy nhằm nâng cao kiến thức, kỹ năng nghề cho các lao động khác có nhu cầu, 2. Hướng dẫn một số điểm chính về phương pháp giảng dạy môn học - Modun này gồm phần lý thuyết và thực hành, nên tiến hành song song vừa học lý thuyết, vừa học thực hành cho từng phương pháp phân tích để học viên dễ tiếp thu bài và gây hứng thú trong học tập. a. Phần lý thuyết - Giáo viên sử dụng kết hợp nhiều phương pháp giảng dạy, nhưng chú trọng phương pháp giảng dạy tích cực (phương pháp nêu vấn đề, phương pháp đàm thoại ), phát huy khả năng tư duy và sáng tạo của học viên; - Giáo viên sử dụng các dụng cụ trực quan, mô hình trong giảng dạy lý thuyết để người học nắm bắt những kiến thức liên quan một cách dễ dàng. b. Phần thực hành - Phương pháp hướng dẫn thực hành theo trình tự của quy trình hướng dẫn 21
23. kỹ năng. - Giáo viên thực hiện thao tác mẫu và miêu tả từng bước một trên những dụng cụ thiết bị, máy móc đã nêu trong phần lý thuyết một cách chậm rãi theo trật tự lôgíc của bài thực hành; - Người học quan sát những kỹ năng của giáo viên làm, sau đó học viên làm theo và làm nhiều lần; - Giáo viên khuyến khích thái độ tự tin và mạnh dạn của học viên trong thực hành và giúp họ tự kiểm tra việc thực hiện của chính bản thân; - Giáo viên kiểm tra xem các kỹ năng mà người học đã thực hiện đã đạt yêu cầu chưa; - Giáo viên nhận xét kỹ năng thực hành của học viên, nêu ra những khó khăn và sai sót có thể gặp phải trong khi thực hiện công việc và cách khắc phục. 3. Những trọng tâm chương trình cần chú ý - Lý thuyết: Nêu được các bước trong kỹ thuật nhân giống như gieo hạt, chiết cành, ghép. - Thực hành: Thực hiện chiết cành, ghép mắt cho cây đào, quất. Các bài thực hành thực hiện ngoài thực địa, yêu cầu có đầy đủ phòng hộ lao động đảm bảo vệ sinh an toàn và bảo vệ môi trường. 4. Tài liệu cần tham khảo: [1]. Bộ nông nghiệp và PTNT, 2009. Chương trình dạy nghề ngắn hạn Nghề sản xuất giống cây ăn quả. Nhà xuất bản Nông nghiệp [2]. Bộ nông nghiệp và PTNT, 2011. Chương trình dạy nghề ngắn hạn MĐ 01 – Chuẩn bị cây giống để trồng. Nghề trồng cây có múi 22
24. CHƯƠNG TRÌNH MÔ ĐUN Tên mô đun: Trồng và chăm sóc cây quất cảnh Mã số mô đun: MĐ 03 Nghề: Trồng đào, quất cảnh 23
25. CHƯƠNG TRÌNH MÔ ĐUN: TRỒNG VÀ CHĂM SÓC CÂY QUẤT CẢNH Mã số của mô đun: MĐ 03 Thời gian mô đun: 94 giờ (Lý thuyết: 20 giờ; Thực hành: 66 giờ; Kiểm tra hết mô đun: 08 giờ) I. VỊ TRÍ, TÍNH CHẤT CỦA MÔ ĐUN: - Vị trí: + Mô đun Trồng và chăm sóc cây quất cảnh là mô đun chuyên môn nên được bố trí sau khi học viên đã học xong các mô đun Chuẩn bị đất trồng, Kỹ thuật nhân giống. - Tính chất: + Đây là một trong những mô đun kỹ năng quan trọng của nghề trồng đào, quất cảnh. Yêu cầu học viên cần phải đảm bảo đủ số giờ lý thuyết và thực hành. II. MỤC TIÊU CỦA MÔ ĐUN: - Kiến thức: + Trình bày được đặc điểm thực vật học của cây quất cảnh; + Trình bày được các bước trong kỹ thuật trồng; + Trình bày được các yếu tố ngoại cảnh ảnh hưởng đến quá trình sinh trưởng và phát triển của cây quất cảnh; + Nêu được các bước trong quy trình trồng và chăm sóc cây quất giai đoạn kiến thiết cơ bản và giai đoạn ra hoa tạo quả. + Nêu được quy trình kỹ thuật điều khiển quá trình quá trình ra hoa, tạo quả. + Trình bày được ý nghĩa của các loại dáng, thế để tạo cây quất thế. - Kỹ năng: + Thực hiện được các bước trong quy trình trồng và chăm sóc cây quất giai đoạn kiến thiết cơ bản và giai đoạn ra hoa tạo quả. + Lựa chọn được các phương pháp điều khiển quá trình sinh trưởng và phát triển. 24
26. + Biết cách điều khiển quá trình ra hoa tạo quả của cây quất cảnh bằng các phương pháp khác nhau; + Thực hiện được việc uốn, tỉa, tạo dáng thế cho cây quất cảnh; + Biết cách phòng trừ một số đối tượng dịch hại chính trên cây quất cảnh. - Thái độ: - Tuân thủ theo đúng quy trình đảm bảo tiết kiệm vật tư, an toàn lao động và bảo vệ môi trường. III. NỘI DUNG CỦA MÔ ĐUN : 1. Nội dung tổng quát và phân bổ thời gian Thời gian (giờ) Số Tên các bài trong mô đun TT Tổng Lý Thực Kiểm số thuyết hành tra* 1 Trồng và chăm sóc cây quất cảnh giai 30 8 20 2 đoạn kiến thiết cơ bản 2 Chăm sóc cây quất cảnh giai đoạn ra hoa, 32 8 22 2 tạo quả 3 Phòng trừ dịch hại 30 4 24 2 Kiểm tra hết mô đun 2 2 Cộng 94 20 66 8 *Ghi chú: Thời gian kiểm tra định kỳ 08 giờ được tính vào giờ thực hành 2. Nội dung chi tiết Bài 1. Trồng và chăm sóc cây quất cảnh giai đoạn kiến thiết cơ bản Thời gian: 30 giờ Mục tiêu: - Trình bày được đặc điểm thực vật học của cây quất cảnh; - Trình bày được các biện pháp kỹ thuật chăm sóc cây quất cảnh giai đoạn kiến thiết cơ bản; - Lựa chọn đúng dụng cụ, vật tư, trang thiết bị và thực hiện chăm sóc cây đúng kỹ thuật; 25
27. - Thực hiện được các bước trong quy trình trồng và chăm sóc cây quất cảnh; - Biết cách tạo dáng, thế cho cây quất cảnh; - Có ý thức tiết kiệm vật tư, vệ sinh an toàn lao động và bảo vệ môi trường. Nội dung của bài: 1. Đặc điểm thực vật học cây quất 1.1. Rễ 1.2. Thân, cành 1.3. Lá quất 1.4. Hoa quất 1.5. Quả quất 1.6. Hạt quất 2. Yêu cầu ngoại cảnh 2.1. Nhiệt độ 2.2. Lượng mưa 2.3. Ánh sáng 2.4. Yêu cầu về đất đai 3. Kỹ thuật trồng và chăm sóc 3.1. Mật độ trồng 3.2. Thời vụ trồng 4. Trồng cây 4.1. Các bước trong quy trình kỹ thuật trồng quất cảnh 4.2. Tưới, tiêu nước cho cây quất cảnh 5. Bón phân cho cây quất cảnh giai đoạn kiến thiết cơ bản 5.1. Bón phân cho cây quất giai đoạn sau khi trồng 5.2. Bón phân cho cây quất giai đoạn phát triển thân lá 6. Kỹ thuật tạo dáng, thế cho cây quất cảnh 6.1. Dáng trực 6.2. Dáng xiên (xiêu)/ nghiêng hay dáng tà 6.3. Dáng hoành 26
28. 6.4. Dáng huyền 6.5. Các bước thực hiện tạo dáng 7. Thực hành: Tạo dáng, thế cho cây quất cảnh Bài 2. Chăm sóc cây quất cảnh giai đoạn ra hoa, tạo quả Thời gian: 32 giờ Mục tiêu: - Trình bày được các biện pháp kỹ thuật chăm sóc cây quất cảnh giai đoạn ra hoa, tạo quả; - Biết cách sử dụng các phương pháp điều khiển khác nhau để cây quất ra hoa, tạo quả đúng vào dịp Tết nguyên đán. - Lựa chọn đúng dụng cụ, vật tư, trang thiết bị và thực hiện chăm sóc cây đúng kỹ thuật; - Thực hiện được việc cắt tỉa uốn nắn, tạo hình cho cây quất cảnh; - Có ý thức tiết kiệm vật tư, vệ sinh an toàn lao động và bảo vệ môi trường. Nội dung của bài: 1. Ý nghĩa của việc chơi cây quất cảnh trong ngày Tết nguyên đán Việt Nam 1.1. Ý nghĩa 1.2. Cách chọn cây quất cảnh 2. Quy trình kỹ thuật chăm sóc 2.1. Tưới nước 2.2. Bón phân 3. Điều khiển quá trình ra hoa, tạo quả 3.1. Đảo quất 3.2. Khoanh vỏ 3.3. Điều khiển quá trình ra hoa tạo quả bằng các biện pháp canh tác để tạo cây quất Tứ quý 4. Kỹ thuật tạo dáng, thế cho cây quất cảnh 4.1. Tạo dáng, thế cho cây quất cảnh trước Tết Nguyên Đán 4.2. Một số cây quất cảnh thế 4.3. Thu gom cây quất sau Tết Nguyên Đán để làm cây dáng thế 27
29. 5. Thực hành: Chọn cây quất cảnh cho ngày Tết, bón phân thúc, đảo quất, khoanh vỏ kích thích quá trình ra hoa. Bài 3. Phòng trừ dịch hại Thời gian: 30 giờ Mục tiêu: - Nêu được phương pháp điều tra sâu, bệnh hại trên cây quất; - Nhận biết đúng tên các loại sâu, bệnh hại trên cây quất cảnh và lựa chọn, thực hiện phòng trừ hiệu quả, an toàn; - Lựa chọn đúng dụng cụ, trang thiết bị và thuốc bảo vệ thực vật để phòng trừ sâu bệnh hại mang lại hiệu quả cao; - Có ý thức tiết kiệm vật tư, vệ sinh an toàn lao động và bảo vệ môi trường. Nội dung của bài: 1. Phương pháp điều tra sâu bệnh hại trên cây quất 1.1. Điều tra thường kỳ 1.2. Điều tra sâu bệnh hại thành phần 1.3. Lựa chọn điểm điều tra 1.4. Thành phần sâu, bệnh và ngưỡng phòng trừ sâu hại trên cây quất cảnh 2. Sâu hại 2.1. Sâu vẽ bùa 2.2. Nhện đỏ 2.3. Rầy chổng cánh 2.4. Ruồi vàng 2.5. Bướm phượng vàng 2.6. Sâu đục thân 3. Bệnh hại 3.1. Bệnh loét 3.2. Bệnh Greening 28
30. 4. Thực hành: Điều tra sâu, bệnh hại trên cây quất cảnh, lựa chọn phương pháp phòng trừ, thực hiện phòng trừ. IV. ĐIỀU KIỆN THỰC HIỆN MÔ ĐUN 1. Tài liệu giảng dạy: - Giáo trình dạy nghề mô đun Trồng và chăm sóc cây quất cảnh trong chương trình dạy nghề trình độ sơ cấp nghề của nghề Trồng đào, quất cảnh. 2. Điều kiện về thiết bị dạy học và phụ trợ: - Tài liệu hướng dẫn học tập. - Giấy A4, A0, băng đĩa hình liên quan đến kỹ thuật trồng, chăm sóc, tạo dáng, thế cho cây quất cảnh. - Các nội dung chương trình băng hình về kỹ thuật trồng và chăm sóc cây quất cảnh. - Sơ đồ, biểu đồ, tranh treo tường, slide, băng video liên quan tới mô đun. - Tài liệu phát tay, hướng dẫn thực hành, tài liệu tham khảo có liên quan đến mô đun. 3. Điều kiện về cơ sở vật chất: -Vườn trồng quất cảnh dụng cụ lao động thông thường như dao, kéo xẻng, bình phun - Phòng học có trang bị bảng, phấn, màn hình và máy projector, máy vi tính. - Trang thiết bị bảo hộ lao động: khẩu trang mặt nạ, quần áo, giày ủng, kính, găng tay, mũ 4. Điều kiện khác: - Bảo hộ lao động, chuyên gia hướng dẫn - Giáo viên: 2 người (giảng dạy lý thuyết, giảng dạy thực hành). V. PHƯƠNG PHÁP VÀ NỘI DUNG ĐÁNH GIÁ 1. Phương pháp đánh giá - Đánh giá kiến thức: dùng phương pháp trắc nghiệm khách quan hoặc vấn đáp, trao đổi (theo tình huống). - Đánh giá kỹ năng nghề: đánh giá kỹ năng nghề của học viên thông qua bài thực hành, giáo viên đánh giá qua quan sát và theo dõi thao tác, thái độ thực hiện và kết quả thực hành của học viên. 29
31. - Kiểm tra kết thúc mô đun Kiểm tra theo nhóm (mỗi nhóm từ 3-5 học viên) hoặc kiểm tra cá nhân: + Thực hiện mô tả một công việc trong mô đun hoặc đưa ra câu hỏi trắc nghiệm cho học viên theo bảng câu hỏi do giáo viên chuẩn bị trước. + Thực hiện một công việc hoặc một số công việc trong mô đun, giáo viên đánh giá qua quan sát và theo dõi thao tác, thái độ thực hiện và kết quả thực hành của học viên. 2. Nội dung đánh giá - Lý thuyết: Quy trình kỹ thuật trồng và chăm sóc cây quất cảnh. Kỹ thuật tạo, dáng thế cho cây quất cảnh - Thực hành: Tạo dáng, thế cho cây quất cảnh. VI. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN MÔ ĐUN 1. Phạm vi áp dụng chương trình - Chương trình mô đun Trồng và chăm sóc cây quất cảnh áp dụng cho các khoá đào tạo nghề trình độ sơ cấp và dạy nghề dưới 3 tháng, trước hết là các khoá đào tạo nghề phục vụ cho Đề án đào tạo nghề cho lao động nông thôn đến năm 2020. - Chương trình mô đun Trồng và chăm sóc cây quất cảnh có thể sử dụng dạy độc lập hoặc cùng một số mô đun khác cho các khoá tập huấn hoặc dạy nghề dưới 3 tháng (dạy nghề thường xuyên) - Chương trình áp dụng cho cả nước. - Ngoài người lao động nông thôn, có thể giảng dạy nhằm nâng cao kiến thức, kỹ năng nghề cho các lao động khác có nhu cầu, 2. Hướng dẫn một số điểm chính về phương pháp giảng dạy môn học - Modun này gồm phần lý thuyết và thực hành, nên tiến hành song song vừa học lý thuyết, vừa học thực hành cho từng phương pháp phân tích để học viên dễ tiếp thu bài và gây hứng thú trong học tập. a. Phần lý thuyết - Giáo viên sử dụng kết hợp nhiều phương pháp giảng dạy, nhưng chú trọng phương pháp giảng dạy tích cực (phương pháp nêu vấn đề, phương pháp đàm thoại ), phát huy khả năng tư duy và sáng tạo của học viên; - Giáo viên sử dụng các dụng cụ trực quan, mô hình trong giảng dạy lý thuyết để người học nắm bắt những kiến thức liên quan một cách dễ dàng. 30
32. b. Phần thực hành - Phương pháp hướng dẫn thực hành theo trình tự của quy trình hướng dẫn kỹ năng. - Giáo viên thực hiện thao tác mẫu và miêu tả từng bước một trên những dụng cụ thiết bị, máy móc đã nêu trong phần lý thuyết một cách chậm rãi theo trật tự lôgíc của bài thực hành; - Người học quan sát những kỹ năng của giáo viên làm, sau đó học viên làm theo và làm nhiều lần; - Giáo viên khuyến khích thái độ tự tin và mạnh dạn của học viên trong thực hành và giúp họ tự kiểm tra việc thực hiện của chính bản thân; - Giáo viên kiểm tra xem các kỹ năng mà người học đã thực hiện đã đạt yêu cầu chưa; - Giáo viên nhận xét kỹ năng thực hành của học viên, nêu ra những khó khăn và sai sót có thể gặp phải trong khi thực hiện công việc và cách khắc phục. 3. Những trọng tâm chương trình cần chú ý - Lý thuyết: Đặc điểm thực vật học của cây quất, ý nghĩa của các dáng, thế. Quy trình điều khiển quá trình ra hoa, tạo quả. - Thực hành: Trồng, chăm sóc, cắt tỉa uốn nắn, tạo dáng, thế cho cây quất cảnh. Các bài thực hành thực hiện ngoài thực địa, yêu cầu có đầy đủ phòng hộ lao động đảm bảo vệ sinh an toàn và bảo vệ môi trường. 4. Tài liệu cần tham khảo: [1]. Cao Văn Chí, Nguyễn Văn Nga, 2011. Hướng dẫn nhận biết sâu, bệnh hại trên cây ăn quả có múi và biện pháp phòng trừ. Nhà xuất bản Nông nghiệp. [2]. Lê Quang Khang, Phan Văn Minh, 2008. Cây thế Việt Nam – Nghệ thuật, kỹ thuật và đạo chơi. Nhà xuất bản mỹ thuật. [3]. Vũ Mạnh Hải, 2009. Giáo trình cây ăn quả. Nhà xuất bản nông nghiệp. [4]. Vũ Mạnh Hải, Đỗ Đình Ca, Nguyễn Quốc Hùng và Cs, 2006. Sổ tay hướng dẫn tiêu chuẩn vườn ươm và kỹ thuật nhân giống cây ăn quả miền Bắc. Nhà xuất bản nông nghiệp. 31
33. CHƯƠNG TRÌNH MÔ ĐUN Tên mô đun: Trồng và chăm sóc cây đào cảnh Mã số mô đun: MĐ 04 Nghề: Trồng đào, quất cảnh CHƯƠNG TRÌNH MÔ ĐUN ĐÀO TẠO TRỒNG VÀ CHĂM SÓC DƯA CHUỘT 32
34. CHƯƠNG TRÌNH MÔ ĐUN: TRỒNG VÀ CHĂM SÓC CÂY ĐÀO CẢNH Mã số của mô đun: MĐ 04 Thời gian mô đun: 96 giờ (Lý thuyết: 10 giờ; Thực hành: 78 giờ; Kiểm tra hết mô đun: 08 giờ) I. VỊ TRÍ, TÍNH CHẤT CỦA MÔ ĐUN: - Vị trí: + Mô đun Trồng và chăm sóc cây đào cảnh là mô đun chuyên môn nên được bố trí sau khi học viên đã học xong các mô đun Chuẩn bị đất trồng, kỹ thuật nhân giống. - Tính chất: + Đây là một trong những mô đun kỹ năng quan trọng của nghề trồng đào, quất cảnh. Yêu cầu học viên cần phải đảm bảo đủ số giờ lý thuyết và thực hành. II. MỤC TIÊU CỦA MÔ ĐUN: - Kiến thức: + Trình bày được đặc điểm thực vật học của cây đào cảnh; + Trình bày được các bước trong kỹ thuật trồng; + Trình bày được các yếu tố ngoại cảnh ảnh hưởng đến quá trình sinh trưởng và phát triển của cây đào cảnh; + Nêu được các bước trong quy trình trồng và chăm sóc cây đào giai đoạn cây con, giai đoạn phát triển thân lá và giai đoạn ra hoa. + Nêu được quy trình kỹ thuật điều khiển quá trình quá trình ra hoa cho cây đào vào đúng dịp Tết. + Nêu được ý nghĩa của các dáng, thế trong cây đào cảnh. - Kỹ năng: + Thực hiện được các bước trong quy trình trồng và chăm sóc cây đào giai đoạn cây con, giai đoạn phát triển thân lá và giai đoạn ra hoa. + Lựa chọn được các phương pháp điều khiển quá trình sinh trưởng phát triển và ra hoa của cây đào. 33
35. + Biết cách điều khiển quá trình ra hoa của cây đào cảnh bằng các phương pháp khác nhau; + Thực hiện được việc uốn, tỉa, tạo dáng thế cho cây đào cảnh; + Biết cách phòng trừ một số đối tượng dịch hại chính trên cây đào cảnh. - Thái độ: - Tuân thủ theo đúng quy trình đảm bảo tiết kiệm vật tư, an toàn lao động và bảo vệ môi trường. III. NỘI DUNG CỦA MÔ ĐUN : 1. Nội dung tổng quát và phân bổ thời gian Thời gian (giờ) Số Tên các bài trong mô đun TT Tổng Lý Thực Kiểm số thuyết hành tra* 1 Trồng và chăm sóc cây đào cảnh giai 30 4 24 2 đoạn kiến thiết cơ bản 2 Chăm sóc cây đào cảnh giai đoạn ra hoa 36 4 30 2 3 Phòng trừ dịch hại 28 2 24 2 Kiểm tra hết mô đun 2 2 Cộng 96 10 78 8 *Ghi chú: Thời gian kiểm tra định kỳ 08 giờ được tính vào giờ thực hành 2. Nội dung chi tiết Bài 1. Trồng và chăm sóc cây đào cảnh giai đoạn kiến thiết cơ bản Thời gian: 30 giờ Mục tiêu: - Trình bày được đặc điểm thực vật học của cây đào cảnh; - Trình bày được các biện pháp kỹ thuật trồng và chăm sóc cây đào cảnh; - Lựa chọn đúng dụng cụ, vật tư, trang thiết bị và thực hiện chăm sóc cây đúng kỹ thuật; - Thực hiện được các bước trong quy trình trồng và chăm sóc cây đào cảnh; - Có ý thức tiết kiệm vật tư, vệ sinh an toàn lao động và bảo vệ môi trường. 34
36. Nội dung của bài: 1. Đặc điểm thực vật học cây đào cảnh 1.1. Rễ 1.2. Thân, cành 1.3. Lá 1.4. Hoa đào 1.5. Quả đào 1.6. Hạt 2. Yêu cầu ngoại cảnh 2.1. Nhiệt độ 2.2. Lượng mưa 2.3. Ánh sáng 2.4. Yêu cầu về đất đai 3. Kỹ thuật trồng và chăm sóc 3.1. Khoảng cách trồng 3.2. Thời vụ trồng 3.2. Các giống hoa đào 4. Trồng cây đào cảnh 4.1. Các bước trong quy trình kỹ thuật trồng đào cảnh 4.2. Tưới, tiêu nước cho cây đào cảnh 5. Bón phân cho cây đào cảnh giai đoạn kiến thiết cơ bản 5.1. Bón phân cho cây đào cảnh giai đoạn sau khi trồng 5.2. Bón phân cho cây đào cảnh giai đoạn phát triển thân lá 6. Kỹ thuật tạo dáng, thế cho cây đào cảnh 6.1. Tạo dáng cho cây đào cảnh ngay sau trồng 6.2. Các dáng cơ bản 6.2.1. Dáng trực 6.2.2. Dáng xiên (xiêu)/ nghiêng hay dáng tà 6.2.3. Dáng hoành 35
37. 6.2.4. Dáng huyền 6.3. Thế cây 7. Kỹ thuật tạo dựng dáng, thế cho cây đào cảnh 7.1. Cấu trúc cây cảnh/Nguyên tắc tạo hình: 7.2. Kỹ thuật uốn nắn 8. Thực hành: Trồng cây đào ngoài ruộng sản xuất, bón phân Bài 2. Chăm sóc cây đào cảnh giai đoạn ra hoa Thời gian: 36 giờ Mục tiêu: - Trình bày được các biện pháp kỹ thuật chăm sóc cây đào cảnh giai đoạn ra hoa; - Biết cách sử dụng các phương pháp điều khiển khác nhau để cây đào ra hoa đúng vào dịp Tết nguyên đán. - Lựa chọn đúng dụng cụ, vật tư, trang thiết bị và thực hiện chăm sóc cây đúng kỹ thuật; - Thực hiện được việc cắt tỉa uốn nắn, tạo hình cho cây đào cảnh; - Có ý thức tiết kiệm vật tư, vệ sinh an toàn lao động và bảo vệ môi trường. Nội dung của bài: 1. Ý nghĩa của việc chơi cây đào cảnh trong ngày Tết nguyên đán Việt Nam 1.1. Sự tích hoa đào ngày Tết 1.2. Ý nghĩa hoa đào cho ngày Tết: 1.3. Cách chọn cây đào cảnh chơi trong ngày Tết 2. Quy trình kỹ thuật chăm sóc 2.1. Tưới nước 2.2. Bón phân 3. Điều khiển quá trình ra hoa 3.1. Dừng bón phân, tưới nước 3.2. Tuốt lá 3.3. Khoanh vỏ 36
38. 3.4. Thắp điện sưởi ấm 3.5. Thúc và hãm thời gian ra hoa 4. Kỹ thuật trồng chăm sóc lại cây đào sau khi chơi Tết 4.1. Thu gom cây đào sau Tết 4.2. Trồng lại 4.3. Cắt sửa cành 4.4. Tưới bón, bón phân 5. Kỹ thuật tạo dáng, thế cho cây đào cảnh 5.1. Tạo thế 5.2. Cắt tỉa, tạo tán 5.3. Một số cây đào thế 6. Thực hành: Chọn cây đào cảnh cho ngày Tết, bón phân, tuốt lá, khoanh vỏ, phòng trừ dịch hại Bài 3. Phòng trừ dịch hại Thời gian: 28 giờ Mục tiêu: - Nêu được phương pháp điều tra sâu, bệnh hại trên cây đào cảnh; - Nhận biết đúng tên các loại sâu, bệnh hại trên cây đào cảnh và lựa chọn, thực hiện phòng trừ hiệu quả, an toàn; - Lựa chọn đúng dụng cụ, trang thiết bị và thuốc bảo vệ thực vật để phòng trừ sâu bệnh hại mang lại hiệu quả cao; - Có ý thức tiết kiệm vật tư, vệ sinh an toàn lao động và bảo vệ môi trường. Nội dung của bài: 1. Phương pháp điều tra sâu bệnh hại trên cây đào cảnh 2. Sâu hại cây đào 2.1. Rệp muội hại cây đào 2.2. Sâu đục ngọn đào 2.3. Nhện đỏ 37
39. 2.4. Sâu đục thân, cành 3. Bệnh hại 3.1. Bệnh xoăn lá 3.2. Bệnh thủng lá 3.3. Bệnh chảy gôm 4. Thực hành: Điều tra sâu, bệnh hại đào, lựa chọn phương pháp phòng trừ, thực hiện phòng trừ. IV. ĐIỀU KIỆN THỰC HIỆN MÔ ĐUN 1. Tài liệu giảng dạy: - Giáo trình dạy nghề mô đun Trồng và chăm sóc cây đào cảnh trong chương trình dạy nghề trình độ sơ cấp nghề của nghề Trồng đào, quất cảnh. 2. Điều kiện về thiết bị dạy học và phụ trợ: - Tài liệu hướng dẫn học tập. - Giấy A4, A0, băng đĩa hình liên quan đến kỹ thuật trồng, chăm sóc, tạo dáng, thế cho cây đào cảnh. - Các nội dung chương trình băng hình về kỹ thuật trồng và chăm sóc cây đào cảnh. - Sơ đồ, biểu đồ, tranh treo tường, slide, băng video liên quan tới mô đun. - Tài liệu phát tay, hướng dẫn thực hành, tài liệu tham khảo có liên quan đến mô đun. 3. Điều kiện về cơ sở vật chất: -Vườn trồng đào cảnh dụng cụ lao động thông thường như dao, kéo xẻng, bình phun - Phòng học có trang bị bảng, phấn, màn hình và máy projector, máy vi tính. - Trang thiết bị bảo hộ lao động: khẩu trang mặt nạ, quần áo, giày ủng, kính, găng tay, mũ 4. Điều kiện khác: - Bảo hộ lao động, chuyên gia hướng dẫn - Giáo viên: 2 người (giảng dạy lý thuyết, giảng dạy thực hành). V. PHƯƠNG PHÁP VÀ NỘI DUNG ĐÁNH GIÁ 38
40. 1. Phương pháp đánh giá - Đánh giá kiến thức: dùng phương pháp trắc nghiệm khách quan hoặc vấn đáp, trao đổi (theo tình huống). - Đánh giá kỹ năng nghề: đánh giá kỹ năng nghề của học viên thông qua bài thực hành, giáo viên đánh giá qua quan sát và theo dõi thao tác, thái độ thực hiện và kết quả thực hành của học viên. - Kiểm tra kết thúc mô đun Kiểm tra theo nhóm (mỗi nhóm từ 3-5 học viên) hoặc kiểm tra cá nhân: + Thực hiện mô tả một công việc trong mô đun hoặc đưa ra câu hỏi trắc nghiệm cho học viên theo bảng câu hỏi do giáo viên chuẩn bị trước. + Thực hiện một công việc hoặc một số công việc trong mô đun, giáo viên đánh giá qua quan sát và theo dõi thao tác, thái độ thực hiện và kết quả thực hành của học viên. 2. Nội dung đánh giá - Lý thuyết: Quy trình kỹ thuật trồng và chăm sóc cây đào cảnh. Kỹ thuật tạo, dáng thế cho cây đào cảnh - Thực hành: Tạo dáng, thế cho cây đào cảnh. VI. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN MÔ ĐUN 1. Phạm vi áp dụng chương trình - Chương trình mô đun Trồng và chăm sóc cây đào cảnh áp dụng cho các khoá đào tạo nghề trình độ sơ cấp và dạy nghề dưới 3 tháng, trước hết là các khoá đào tạo nghề phục vụ cho Đề án đào tạo nghề cho lao động nông thôn đến năm 2020. - Chương trình mô đun Trồng và chăm sóc cây đào cảnh có thể sử dụng dạy độc lập hoặc cùng một số mô đun khác cho các khoá tập huấn hoặc dạy nghề dưới 3 tháng (dạy nghề thường xuyên) - Chương trình áp dụng cho cả nước. - Ngoài người lao động nông thôn, có thể giảng dạy nhằm nâng cao kiến thức, kỹ năng nghề cho các lao động khác có nhu cầu, 2. Hướng dẫn một số điểm chính về phương pháp giảng dạy môn học - Modun này gồm phần lý thuyết và thực hành, nên tiến hành song song vừa học lý thuyết, vừa học thực hành cho từng phương pháp phân tích để học viên dễ tiếp thu bài và gây hứng thú trong học tập. 39
41. a. Phần lý thuyết - Giáo viên sử dụng kết hợp nhiều phương pháp giảng dạy, nhưng chú trọng phương pháp giảng dạy tích cực (phương pháp nêu vấn đề, phương pháp đàm thoại ), phát huy khả năng tư duy và sáng tạo của học viên; - Giáo viên sử dụng các dụng cụ trực quan, mô hình trong giảng dạy lý thuyết để người học nắm bắt những kiến thức liên quan một cách dễ dàng. b. Phần thực hành - Phương pháp hướng dẫn thực hành theo trình tự của quy trình hướng dẫn kỹ năng. - Giáo viên thực hiện thao tác mẫu và miêu tả từng bước một trên những dụng cụ thiết bị, máy móc đã nêu trong phần lý thuyết một cách chậm rãi theo trật tự lôgíc của bài thực hành; - Người học quan sát những kỹ năng của giáo viên làm, sau đó học viên làm theo và làm nhiều lần; - Giáo viên khuyến khích thái độ tự tin và mạnh dạn của học viên trong thực hành và giúp họ tự kiểm tra việc thực hiện của chính bản thân; - Giáo viên kiểm tra xem các kỹ năng mà người học đã thực hiện đã đạt yêu cầu chưa; - Giáo viên nhận xét kỹ năng thực hành của học viên, nêu ra những khó khăn và sai sót có thể gặp phải trong khi thực hiện công việc và cách khắc phục. 3. Những trọng tâm chương trình cần chú ý - Lý thuyết: Đặc điểm thực vật học của cây đào, ý nghĩa của các dáng, thế. Quy trình điều khiển quá trình ra hoa. - Thực hành: Trồng, chăm sóc, cắt tỉa uốn nắn, tạo dáng, thế cho cây đào cảnh. Các bài thực hành thực hiện ngoài thực địa, yêu cầu có đầy đủ phòng hộ lao động đảm bảo vệ sinh an toàn và bảo vệ môi trường. 4. Tài liệu cần tham khảo: [1]. Sở giáo dục và đào tạo Hà Nội, 2005. Giáo trình Kỹ thuật trồng hoa cây cảnh. Nhà xuất bản Hà Nội. [2]. Phạm Thanh Hải, 1996. Kỹ thuật trồng hoa và cây cảnh. Nhà xuất bản Nông nghiệp 40
42. CHƯƠNG TRÌNH MÔ ĐUN Tên mô đun: Thu hoạch, bảo quản và tiêu thụ sản phẩm Mã số mô đun: MĐ 05 Nghề: Trồng đào, quất cảnh CHƯƠNG TRÌNH MÔ ĐUN ĐÀO TẠO THU HÁI, BẢO QUẢN VÀ TIÊU THỤ SẢN PHẨM 41
43. CHƯƠNG TRÌNH MÔ ĐUN: THU HOẠCH, BẢO QUẢN VÀ TIÊU THỤ SẢN PHẨM Mã số của mô đun: MĐ 05 Thời gian mô đun: 90 giờ (Lý thuyết: 16 giờ; Thực hành: 66 giờ; Kiểm tra hết mô đun: 08 giờ) I. VỊ TRÍ, TÍNH CHẤT CỦA MÔ ĐUN: - Vị trí: + Mô đun thu hái và tiêu thụ sản phẩm là mô đun chuyên môn nên được bố trí sau khi học viên đã học xong chương trình các mô đun trồng và chăm sóc. - Tính chất: + Đây là một trong những mô đun kỹ năng quan trọng của nghề trồng đào, quất cảnh. Yêu cầu học viên cần phải đảm bảo đủ số giờ lý thuyết và thực hành. II. MỤC TIÊU CỦA MÔ ĐUN: - Kiến thức: + Xác định được các thời điểm thu hoạch cây đào, quất cảnh đáp ứng được nhu cầu của thị trường và thị hiếu người tiêu dùng; + Biết cách thu hoạch và bảo quản cây đào, quất cảnh đúng yêu cầu kỹ thuật; + Xác định được sự cần thiết phải cập nhật thông tin để điều chỉnh kế hoạch tiêu thụ sản phẩm phù hợp với từng loại cây đào, quất cảnh tại thời điểm cần phải tiêu thụ; + Phân tích được các công việc cần phải làm để tiêu thụ tốt sản phẩm sản xuất ra; - Kỹ năng: + Thực hiện việc thu hoạch, đóng gói sản phẩm; + Thực hiện việc tiêu thụ cây đào, quất cảnh; + Phân tích được hiệu quả sản xuất kinh doanh theo kỳ sản xuất kinh doanh, từ đó đề xuất được các giải pháp áp dụng hiệu quả cho kỳ sản xuất kinh doanh sau; - Thái độ: 42
44. + Tuân thủ theo đúng quy trình đảm bảo tiết kiệm vật tư, an toàn lao động và bảo vệ môi trường; + Có ý thức đối với các sản phẩm mà mình làm ra. III. NỘI DUNG CỦA MÔ ĐUN: 1. Nội dung tổng quát và phân bổ thời gian Thời gian (h) Số Tên các bài trong mô đun TT Tổng Lý Thực Kiểm số thuyết hành tra* 1 Thu hoạch và bảo quản sản phẩm 24 4 18 2 2 Chuẩn bị địa điểm bán hàng 22 4 16 2 3 Tổ chức bán hàng 24 4 20 4 Hạch toán hiệu quả kinh tế 16 4 12 Kiểm tra hết mô đun 4 4 Tổng cộng 90 16 66 8 *Ghi chú: Thời gian kiểm tra định kỳ 08 giờ được tính vào giờ thực hành 2. Nội dung chi tiết Bài 1. Thu hoạch và bảo quản sản phẩm Thời gian: 24 giờ Mục tiêu: - Trình bày được kỹ thuật thu hoạch; bảo quản cây đào, quất cảnh theo đúng yêu cầu kỹ thuật. - Xác định chính xác thời điểm thu hoạch. - Thực hiện được công việc thu hoạch cây hoa đào, cây quất cảnh đúng phương pháp. Nội dung của bài: 1. Xác định thời điểm thu hoạch 1.1. Xác định thời điểm thu đào cây 43
45. 1.2. Xác định thời điểm thu đào cành 1.3. Xác định thời điểm thu quất cảnh 2. Tiêu chuẩn một cây đào quất, cảnh để thu hoạch 2.1. Tiêu chuẩn một cây đào cây để thu hoạch 2.2. Tiêu chuẩn một cây đào cành để thu hoạch 2.3. Tiêu chuẩn một cây quất cảnh để thu hoạch 3. Kỹ thuật thu hoạch và bảo quản 3.1 Thu hoạch đào cây 3.2 Thu hoạch, đào cành 3.2 Thu hoạch, quất cảnh 3.3 Một số biện pháp bảo quản đào quất cảnh 3.3.1. Xác định thời gian bảo quản 3.3.2. Lựa chọn phương pháp bảo quản 4. Thực hành: Thu hoạch cây hoa đào và cây quất cảnh ngoài ruộng sản xuất. Bài 2. Chuẩn bị địa điểm bán hàng Thời gian: 22 giờ Mục tiêu: + Lựa chọn nơi bán hàng tai các địa phương; + Tổ chức địa điểm bán hàng. Nội dung của bài: 1. Thiết lập hệ thống kênh phân phối và mạng lưới tiêu thụ sản phẩm đào, quất cảnh . 2. Các bước để chuẩn bị một địa điểm bán hàng 2.1. Loại địa điểm 2.2. Yêu cầu địa điểm bán hàng 2.3. Quy trình thực hiện bán hàng 2.4. Các phương thức thanh toán 3. Thực hành: Trưng bày sản phẩm 44
46. Bài 3. Bán hàng Thời gian: 24 giờ Mục tiêu: - Biết cách thực hiện giới thiệu sản phẩm đào quất cảnh với các thương lái; - Bố trí lượng hàng phù hợp với thị trường tiêu hoa cây cảnh - Phân phối sản phẩm qua các kênh bán hàng khác nhau. Nội dung của bài: 3.1. Giới thiệu sản phẩm đào quất cảnh cho các nhà bán buôn 3.2. Xúc tiến bán hàng 3.2.1.Xác định khách hàng triển vọng 3.2.2.Tiếp cận khách hàng 3.2.3. Thăm dò, tìm hiểu khách hàng khi tiếp xúc. 3.2.4. Đưa ra giải pháp hỗ trợ. 3.2.5. Gút giao dịch. 3.2.6. Giải quyết tình huống. 3.3. Tổ chức, trưng bày các sản phẩm đào quất cảnh tại quầy hàng 3.4. Kỹ năng bán hàng 3.5. Chăm sóc khách hàng sau bán hàng 3.6. Dịch vụ cho thuê cây đào, quất cảnh ngày Tết 4. Thực hành: Đóng kịch bán sản phẩm đào, quất cảnh. Bài 4. Tính toán hiệu quả kinh tế Thời gian: 16 giờ Mục tiêu: - Xác định được các khoản thu chi phí cho sản phẩm; - Liệt kê các chi phí trong quá trình sản xuất; - Tính toán được chi phí và phân tích được hiệu quả của hoạt động sản xuất kinh doanh. 45
47. Nội dung của bài: 4.1. Tính toán tổng thu và tổng chi cho một chu kỳ sản xuất 4.1. Nhận dạng doanh thu và chi phí 4.1.1. Chi phí 4.2. Doanh thu 4.3. Lợi nhuận. 4.4. Tính doanh thu và chi phí cho 1 chu kỳ sản xuất 4.4.1. Tính chi phí cho 1 chu kỳ sản xuất kinh doanh 4.4.2. Tính doanh thu cho một chu kỳ sản xuất 4.5. Dự kiến cho kế hoạch sản xuất tiếp theo 5. Thực hành: Lên bảng dự toán chi phí sản xuất cho 2 loại sản phẩm: đào, quất cảnh trong một chu kỳ sản xuất kinh doanh. IV. ĐIỀU KIỆN THỰC HIỆN MÔ ĐUN 1. Tài liệu giảng dạy: - Giáo trình dạy nghề mô đun Thu hái và tiêu thụ sản phẩm trong chương trình dạy nghề trình độ sơ cấp nghề của nghề Trồng đào, quất cảnh. 2. Điều kiện về thiết bị dạy học và phụ trợ: - Máy tính, máy chiếu, phim tài liệu, băng đĩa, tranh ảnh. - Giấy A4, A0, băng đĩa hình liên quan đến kỹ thuật thu hái sản phẩm quả và kỹ năng bán hàng. 3. Điều kiện về cơ sở vật chất: - Phòng học có trang bị bảng, phấn, màn hình và máy projector, máy vi tính. - Các sản phẩm cây đào, quất cảnh đạt tiêu chuẩn về chất lượng, mẫu mã đủ tiêu chuẩn trưng bày, quảng bá. 4. Điều kiện khác: - Bảo hộ lao động, chuyên gia hướng dẫn (ngoài giáo viên) V. PHƯƠNG PHÁP VÀ NỘI DUNG ĐÁNH GIÁ 1. Phương pháp đánh giá - Đánh giá kiến thức: dùng phương pháp trắc nghiệm khách quan hoặc vấn đáp, trao đổi (theo tình huống). 46
48. - Đánh giá kỹ năng nghề: đánh giá kỹ năng nghề của học viên thông qua bài thực hành, giáo viên đánh giá qua quan sát và theo dõi thao tác, thái độ thực hiện và kết quả thực hành của học viên. - Kiểm tra kết thúc mô đun Kiểm tra theo nhóm (mỗi nhóm từ 3-5 học viên) hoặc kiểm tra cá nhân: + Thực hiện mô tả một công việc trong mô đun hoặc đưa ra câu hỏi trắc nghiệm cho học viên theo bảng câu hỏi do giáo viên chuẩn bị trước. + Thực hiện một công việc hoặc một số công việc trong mô đun, giáo viên đánh giá qua quan sát và theo dõi thao tác, thái độ thực hiện và kết quả thực hành của học viên. 2. Nội dung đánh giá - Lý thuyết: Quy trình kỹ thuật thu hoạch và bảo quản cây đào, quất cảnh. Các tiêu chí đánh giá về giá trị thẩm mỹ của cây đào, quất cảnh. - Thực hành: Kỹ năng bán hàng. VI. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN MÔ ĐUN 1. Phạm vi áp dụng chương trình - Chương trình mô đun Thu hái và tiêu thụ sản phẩm áp dụng cho các khoá đào tạo nghề trình độ sơ cấp và dạy nghề dưới 3 tháng, trước hết là các khoá đào tạo nghề phục vụ cho Đề án đào tạo nghề cho lao động nông thôn đến năm 2020. - Chương trình mô đun Thu hái và tiêu thụ sản phẩm có thể sử dụng dạy độc lập hoặc cùng một số mô đun khác cho các khoá tập huấn hoặc dạy nghề dưới 3 tháng (dạy nghề thường xuyên) - Chương trình áp dụng cho cả nước. - Ngoài người lao động nông thôn, có thể giảng dạy nhằm nâng cao kiến thức, kỹ năng nghề cho các lao động khác có nhu cầu, 2. Hướng dẫn một số điểm chính về phương pháp giảng dạy môn học a. Phần lý thuyết - Giáo viên sử dụng kết hợp nhiều phương pháp giảng dạy, nhưng chú trọng phương pháp giảng dạy tích cực (phương pháp nêu vấn đề, phương pháp đàm thoại ), phát huy khả năng tư duy và sáng tạo của học viên; - Giáo viên sử dụng các dụng cụ trực quan, mô hình trong giảng dạy lý thuyết để người học nắm bắt những kiến thức liên quan một cách dễ dàng. b. Phần thực hành 47
49. - Phương pháp hướng dẫn thực hành theo trình tự của quy trình hướng dẫn kỹ năng. - Giáo viên thực hiện thao tác mẫu và miêu tả từng bước một trên những dụng cụ thiết bị, máy móc đã nêu trong phần lý thuyết một cách chậm rãi theo trật tự lôgíc của bài thực hành; - Người học quan sát những kỹ năng của giáo viên làm, sau đó học viên làm theo và làm nhiều lần; - Giáo viên khuyến khích thái độ tự tin và mạnh dạn của học viên trong thực hành và giúp họ tự kiểm tra việc thực hiện của chính bản thân; - Giáo viên kiểm tra xem các kỹ năng mà người học đã thực hiện đã đạt yêu cầu chưa; - Giáo viên nhận xét kỹ năng thực hành của học viên, nêu ra những khó khăn và sai sót có thể gặp phải trong khi thực hiện công việc và cách khắc phục. 3. Những trọng tâm chương trình cần chú ý - Lý thuyết: Tiêu chí đánh giá một loại sản phẩm quả và kỹ năng bán hàng. - Thực hành: Kỹ năng bán hàng. Các bài thực hành thực hiện ngoài địa điểm bán hàng. 4. Tài liệu cần tham khảo: [1]. Tổng Cục dạy nghề, 2008. Giáo trình Nghiên cứu chiều hướng thị trường. Nhà xuất bàn Lao động xã hội. [2]. Dịch giả Lâm Đặng Cam Thảo. 2012 Giải pháp bán hàng – Bí quyết tạo khách hàng cho những thị trường khó tiêu thụ sản phẩm. NXBtổng hợp TPHCM [3]. Lê Minh Cẩn. Huấn luyện kỹ năng bán hàng . NXB Thanh niên. 48
50. DANH SÁCH BAN CHỦ NHIỆM XÂY DỰNG CHƯƠNG TRÌNH, BIÊN SOẠN GIÁO TRÌNH DẠY NGHỀ TRÌNH ĐỘ SƠ CẤP (Theo Quyết định số 726/QĐ-BNN-TCCB ngày 05 tháng 4 năm 2013 của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) 1. Ông: Trần Văn Dư Chủ nhiệm 2. Ông: Phùng Hữu Cần Phó chủ nhiệm 3. Ông: Lê Trung Hưng Thư ký 4. Ông : Đồng Văn Quang Ủy viên 5. Ông: Trần Ngọc Trường Ủy viên DANH SÁCH HỘI ĐỒNG NGHIỆM THU CHƯƠNG TRÌNH, GIÁO TRÌNH DẠY NGHỀ TRÌNH ĐỘ SƠ CẤP (Theo Quyết định số 1374/QĐ-BNN-TCCB ngày 17 tháng 6 năm 2013 của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) 1. Ông: Nguyễn Cảnh Chính Chủ tịch 2. Ông: Lâm Quang Dụ Thư ký 3. Ông: Trần Thế Hanh Ủy viên 4. Ông: Nguyễn Văn Dũng Ủy viên 5. Bà: Đắc Thị Ất Ủy viên./. 49