Giáo trình Trồng hoa huệ-lay ơn-đồng tiền-hồng môn
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Giáo trình Trồng hoa huệ-lay ơn-đồng tiền-hồng môn", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Tài liệu đính kèm:
- giao_trinh_trong_hoa_hue_lay_on_dong_tien_hong_mon.doc
Nội dung text: Giáo trình Trồng hoa huệ-lay ơn-đồng tiền-hồng môn
- 1 BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN CHƯƠNG TRÌNH DẠY NGHỀ TRÌNH ĐỘ SƠ CẤP NGHỀ:TRỒNG HOA HUỆ, LAY ƠN, ĐỒNG TIỀN, HỒNG MÔN (Phê duyệt tại Quyết định số 481 /QĐ-BNN-TCCB ngày 7 tháng 4 năm 2014 của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) Hà Nội, năm 2014
- 2 BỘ NÔNG NGHIỆP CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM VÀ PHÁT TRIÊN NÔNG THÔN Độc lập - Tự do - Hạnh phúc CHƯƠNG TRÌNH DẠY NGHỀ TRÌNH ĐỘ SƠ CẤP (Phê duyệt tại Quyết định số 481 /QĐ-BNN-TCCB ngày 7 tháng 4 năm 2014 của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) Tên nghề: Trồng hoa huệ, lay ơn, đồng tiền, hồng môn Trình độ đào tạo: Sơ cấp nghề Đối tượng tuyển sinh: Lao động nông thôn trong độ tuổi lao động, đủ sức khoẻ, có trình độ học vấn từ tiểu học trở lên và có nhu cầu học nghề “Trồng hoa huệ, lay ơn, đồng tiền, hồng môn”. Số lượng mô đun đào tạo: 05 Bằng cấp sau khi tốt nghiệp: Chứng chỉ sơ cấp nghề I. MỤC TIÊU ĐÀO TẠO 1. Kiến thức, kỹ năng, thái độ nghề nghiệp - Kiến thức + Nêu được đặc điểm chính của các giống hoa và yêu cầu điều kiện ngoại cảnh khi trồng hoa huệ, lay ơn, đồng tiền, hồng môn; + Liệt kê đúng những công việc cần thiết trong quá trình chuẩn bị các điều kiện để tiến hành sản xuất hoa; + Trình bày được các công việc trong khâu chuẩn bị giống, trồng và chăm sóc từng loại hoa theo quy trình và điều kiện cụ thể; + Nhận biết được sâu bệnh hại từng loại cây hoa; + Nêu được tiêu chuẩn hoa bán ra thị trường và trình tự các công việc để tiêu thụ hoa đạt hiệu quả. - Kỹ năng + Thực hiện được những công việc trong quá trình chuẩn bị các điều kiện để trồng hoa huệ, lay ơn, đồng tiền và hồng môn; + Thực hiện được các khâu: chuẩn bị giống, trồng và chăm sóc từng loại hoa theo quy trình và các điều kiện cụ thể; + Thực hiện được các biện pháp phòng trừ sâu bệnh trên từng loại hoa; + Thực hiện được các công việc thu hoạch, bảo quản và tiêu thụ hoa đạt chất lượng, hiệu quả;
- 3 - Thái độ + Trung thực, có ý thức tuân thủ quy trình kỹ thuật trong khi thực hiện các công việc trồng các loại hoa đồng tiền, hồng môn, hoa huệ, lay ơn; + Có trách nhiệm đối với sản phẩm làm ra. + Có ý thức bảo quản vật tư thiết bị và bảo vệ môi trường sinh thái, bảo vệ nền nông nghiệp bền vững; + Có tinh thần làm việc nhóm, phối hợp trong công việc; + Chia sẻ kiến thức, kinh nghiệm mình đã tích lũy được với cộng đồng. 2. Cơ hội việc làm Sau khi tốt nghiệp khóa học người học có khả năng tự tổ chức sản xuất hoa đồng tiền, hồng môn, hoa huệ, lay ơn quy mô hộ gia đình hoặc trang trại nhỏ. Người học cũng có thể làm việc tại các cơ sở sản xuất, các chương trình và dự án liên quan đến lĩnh vực sản xuất, kinh doanh hoa. II. THỜI GIAN CỦA KHÓA HỌC VÀ THỜI GIAN THỰC HỌC TỐI THIỂU 1. Thời gian của khóa học và thời gian thực học tối thiểu - Thời gian khóa học: 3 tháng. - Thời gian học tập: 12 tuần. - Thời gian thực học: 440 giờ - Thời gian kiểm tra hết mô đun và ôn, kiểm tra kết thúc khoá học: 40 giờ (Trong đó ôn và kiểm tra kết thúc khóa học là 16 giờ) 2. Phân bổ thời gian thực học tối thiểu - Thời gian học tập: 480 giờ. - Thời gian thực học các mô đun đào tạo nghề: 440 giờ, trong đó: + Thời gian học lý thuyết: 78 giờ; + Thời gian học thực hành: 362 giờ. III. DANH MỤC MÔ ĐUN ĐÀO TẠO, THỜI GIAN VÀ PHÂN BỔ THỜI GIAN Mã Tên mô đun Thời gian đào tạo (giờ) MĐ Trong đó Lý Thự Kiể Tổng thuyết c m số hành tra MĐ01 Chuẩn bị trồng hoa huệ, lay ơn, đồng tiền, hồng môn 76 14 54 8 MĐ02 Trồng và chăm sóc hoa huệ, lay ơn 140 20 106 14 MĐ03 Trồng và chăm sóc hoa đồng tiền 100 16 74 10 MĐ04 Trồng và chăm sóc hoa hồng môn 96 16 70 10 MĐ 05 Thu hoạch và bảo quản và tiêu thụ hoa 52 12 32 8
- 4 Ôn và kiểm tra kết thúc khóa học 16 16 Tổng cộng 480 78 336 66 *Ghi chú: Tổng số giờ kiểm tra (66 giờ) bao gồm: Số giờ kiểm tra định kỳ trong từng mô đun (26 giờ - được tính vào thời gian học thực hành); số giờ kiểm tra hết các mô đun (24 giờ) và số giờ ôn, kiểm tra kết thúc khóa học (16 giờ). IV. CHƯƠNG TRÌNH VÀ GIÁO TRÌNH MÔ ĐUN ĐÀO TẠO Nội dung chi tiết chương trình và giáo trình mô đun xem tại các mô đun kèm theo) V. HƯỚNG DẪN SỬ DỤNG CHƯƠNG TRÌNH DẠY NGHỀ TRÌNH ĐỘ SƠ CẤP 1. Hướng dẫn thực hiện các mô đun đào tạo nghề Chương trình dạy nghề trình độ sơ cấp nghề “Trồng hoa huệ, lay ơn, đồng tiền, hồng môn”được dùng dạy nghề cho lao động nông thôn có nhu cầu học nghề. Khi người học học đủ các mô đun trong chương trình, tham dự và đạt kết quả trung bình trở lên tại kỳ kiểm tra kết thúc khoá học sẽ được cấp chứng chỉ sơ cấp nghề. Theo yêu cầu của người học có thể dạy toàn bộ hoặc một số mô đun cho học viên và cấp giấy chứng nhận đã hoàn thành các mô đun đó cho người học. Chương trình nghề “Trồng hoa huệ, lay ơn, đồng tiền, hồng môn” bao gồm 05 mô đun với các nội dung như sau: Mô đun 01: “Chuẩn bị trồng hoa huệ, lay ơn, đồng tiền, hồng môn”có thời gian học tập là 76 giờ, trong đó có 14 giờ lý thuyết, 54 giờ thực hành và 8 giờ kiểm tra. Mô đun này đảm bảo cho người học sau khi học xong có các kiến thức, kỹ năng, thái độ để thực hiện được các công việc: Nhận diện các giống hoa;, chuẩn bị đất trồng; chuẩn bị cơ sở vật chất để sản xuất hoa. Mô đun 02: “Trồng và chăm sóc hoa huệ, lay ơn”có thời gian đào tạo là 140 giờ, trong đó có 20 giờ lý thuyết, 106 giờ thực hành và 14 giờ kiểm tra. Mô đun này đảm bảo cho người học sau khi học xong có các kiến thức, kỹ năng, thái độ để thực hiện được các công việc: Trồng và chăm sóc hoa huệ; trồng và chăm sóc hoa lay ơn; các biện pháp phòng trừ dịch hại trên hoa huệ, lay ơn; thu hoạch và bảo quản củ giống. Mô đun 03: “Trồng và chăm sóc hoa đồng tiền”có thời gian đào tạo là 100 giờ, trong đó có 16 giờ lý thuyết, 74 giờ thực hành và 10 giờ kiểm tra. Mô đun này đảm bảo cho người học sau khi học xong có các kiến thức, kỹ năng, thái độ để thực hiện được các công việc: Nhân giống hoa đồng tiền; trồng và chăm sóc hoa đồng tiền; các biện pháp phòng trừ dịch hại hoa đồng tiền. Mô đun 04: “Trồng và chăm sóc hoa hồng môn”có thời gian đào tạo là 96 giờ, trong đó có 16 giờ lý thuyết, 70 giờ thực hành và 10 giờ kiểm tra. Mô đun này đảm bảo cho người học sau khi học xong có các kiến thức, kỹ năng, thái độ
- 5 để thực hiện được các công việc: Nhân giống hoa hồng môn; trồng và chăm sóc hoa hồng môn; các biện pháp phòng trừ dịch hại hoa hồng môn. Mô đun 05: “Thu hoạch và bảo quản hoa”có thời gian đào tạo là 52 giờ, trong đó có 12 giờ lý thuyết, 32 giờ thực hành và 8 giờ kiểm tra. Mô đun này đảm bảo cho người học sau khi học xong có các kiến thức, kỹ năng, thái độ để thực hiện được các công việc: Thu hoạch hoa, bảo quản hoa; đóng gói hoa; tiêu thụ sản phẩm hoa. Đánh giá kết quả học tập của người học trong toàn khóa học bao gồm: kiểm tra định kỳ trong quá trình học tập, kiểm tra hết mô đun và kiểm tra kết thúc khoá học thực hiện theo “Quy chế thi, kiểm tra và công nhận tốt nghiệp trong dạy nghề hệ chính quy”, ban hành kèm theo Quyết định số 14/2007/QĐ-BLĐTBXH, ngày 24 tháng 5 năm 2007 của Bộ trưởng Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội. 2. Hướng dẫn kiểm tra kết thúc khóa học TT Nội dung kiểm tra Hình thức kiểm tra Thời gian kiểm tra Kiến thức, kỹ năng nghề 1 Lý thuyết nghề Vấn đáp/Trắc nghiệm Không quá 60 phút 2 Thực hành nghề Bài thực hành kỹ Không quá 12 giờ năng nghề 3. Các chú ý khác Chương trình dạy nghề “Trồng hoa huệ, lay ơn, đồng tiền, hồng môn” nên tổ chức giảng dạy tại các địa phương hoặc các cơ sở trồng hoa tập trung. Để thực hiện tốt chương trình, cơ sở đào tạo cần tổ chức lớp học cùng thời gian với thời vụ trồng, chăm sóc, tiêu thụ hoa để thuận lợi cho việc bố trí các nội dung thực hành nhằm rèn luyện kỹ năng. Khi tổ chức giảng dạy, các cơ sở đào tạo cần mời các chuyên gia giỏi nghề cùng tham gia giảng dạy để chia sẻ kinh nghiệm với người học. Có thể tổ chức các hoạt động ngoại khoá và hoạt động văn hoá, thể thao khác khi có đủ điều kiện.
- 6 CHƯƠNG TRÌNH MÔ ĐUN: CHUẨN BỊ TRỒNG HOA HUỆ, LAY ƠN, ĐỒNG TIỀN, HỒNG MÔN Mã số của mô đun: MĐ 01 (Lý thuyết: 14 giờ; Thực hành: 58 giờ; Thời gian mô đun: 76 giờ kiểm tra hết mô đun 4 giờ) I. VỊ TRÍ, TÍNH CHẤT CỦA MÔ ĐUN: 1. Vị trí: Mô đun 01: Chuẩn bị trồng hoa huệ, lay ơn, đồng tiền, hồng môn là một mô đun chuyên môn nghề trong chương trình dạy nghề “Trồng hoa huệ, lay ơn, đồng tiền, hồng môn”trình độ sơ cấp nghề. Mô đun này được giảng dạy đầu tiên, làm cơ sở để giảng dạy các mô đun khác trong chương trình 2. Tính chất: Mô đun cung cấp kiến thức và kỹ năng chuẩn bị sản xuất hoa nên được bố trí giảng dạy kết hợp tại phòng học và thực địa. Ngoài ra cũng có thể bố trí giảng dạy tại vườn trồng hoa của hộ gia đình. II. MỤC TIÊU CỦA MÔ ĐUN: 1. Kiến thức: - Nêu được đặc điểm chung về hình thái và các giai đoạn sinh trưởng của cây hoa đồng tiền, hồng môn, hoa huệ, lay ơn; - Trình bày được các bước công việc chính để chuẩn bị đất và chuẩn bị cơ sở sản xuất hoa. 2. Kỹ năng: - Thực hiện được công việc chuẩn bị được đất và giá thể trồng từng loại hoa; - Tính toán được những chi phí cần thiết để sản xuất hoa đạt hiệu quả; - Chuẩn bị được nhà che đơn giản và lắp đặt được các hệ thống tưới để phục vụ sản xuất hoa. 3. Thái độ: - Có ý thức trách nhiệm cao khi thực hiện các công việc. - Tuân thủ các quy định về an toàn lao động, có ý thức bảo vệ môi trường. III. NỘI DUNG CỦA MÔ ĐUN : 1. Nội dung tổng quát và phân phối thời gian: Số Tên các bài trong mô đun Thời gian(giờ)
- 7 TT Tổng Lý Thực Kiểm số thuyết hành tra* 1 Tình hình sản xuất và đặc điểm 4 2 2 chung của các giống hoa 2 Dự tính chi phí sản xuất 12 4 8 3 Chuẩn bị đất, giá thể và chậu 22 2 18 2 trồng hoa 4 Làm nhà che và lắp đặt hệ thống 22 2 18 2 tưới Kiểm tra hết mô đun 4 4 Tổng cộng 76 14 54 8 Ghi chú: *Thời gian kiểm tra định kỳ được tính vào giờ thực hành. 2. Nội dung chi tiết: Bài 1: Tình hình sản xuất và đặc điểm chung của các giống hoa Thời gian: 4 giờ Mục tiêu: - Nêu được giá trị kinh tế và tình hình sản xuất hoa; - Nêu được đặc điểm chính của một số giống hoa đồng tiền, hồng môn, hoa huệ, lay ơn đang trồng trong sản xuất; - Nhận biết được các giống hoa; - Nêu được tiêu chuẩn của cây giống, củ giống trước khi trồng; - Lựa chọn được giống hoa đồng tiền, hồng môn, hoa huệ, lay ơn phù hợp với thị trường và nguồn cung ứng 1. Giá trị kinh tế 2. Tình hình sản xuất 2.1. Tình hình sản xuất hoa trên thế giới 2.2. Tình hình sản xuất hoa trong nước 3. Những thuận lợi khó khăn và phương hướng sản xuất hoa ở Việt Nam 4. Đặc điểm các giống hoa 4.1. Đặc điểm các giống hoa huệ 4.2. Đặc điểm các giống hoa lay ơn
- 8 4.3. Đặc điểm các giống hoa đồng tiền 4.4. Đặc điểm các giống hoa hồng môn 5. Xác định tiêu chuẩn giống 5.1. Tiêu chuẩn củ giống huệ, lay ơn 5.2. Tiêu chuẩn cây giống đồng tiền 5.3. Tiêu chuẩn cây giống hông môn Bài 2: Dự tính chi phí sản xuất Thời gian: 12 giờ Mục tiêu: - Tìm hiểu được thông tin về thị trường tiêu thụ sản phẩm hoa - Tính toán được các mục chi phí cần thiết để trồng hoa huệ, lay ơn, đồng tiền, hồng môn; - Dự tính được doanh thu từ việc trồng hoa huệ, lay ơn, đồng tiền, hồng môn; - Biết cách soạn thảo một hợp đồng mua bán. 1. Thu thập thông tin 1.1. Thông tin thị trường 1.2. Những thông tin thị trường cần được thu thập 1.3. Những nguồn cung cấp thông tin thị trường chủ yếu 2. Tìm hiểu nhu cầu của thị trường, và định hướng phát triển nghề trồng hoa 2.1. Dự báo nhu cầu thị trường và khả năng phát triển của ngành hoa cây cảnh trong tương lai 2.2. Định hướng phát triển ngành sản xuất hoa cây cảnh ở Việt Nam 3. Tìm hiểu về chính sách của nhà nước phát triển nghề trồng hoa 4. Chuẩn bị các điều kiện để sản xuất 4.1. Chuẩn bị về nhân lực, vật tư cơ sở vật chất trồng hoa 4.2. Tính chi phí sản xuất hoa huệ, lay ơn 4.3. Tính chi phí sản xuất hoa đồng tiền 4.4. Tính chi phí sản xuất hoa hồng môn 5. Lựa chọn nhà cung cấp giống 6. Làm hợp đồng 6.1. Những điểm chung cần quan tâm khi soạn thảo hợp đồng thương mại
- 9 6.2. Kỹ năng soạn thảo một số điều khoản quan trọng của hợp đồng thương mại 6.3. Mẫu tham khảo làm hợp đồng mua bán hàng hóa 7. Các yếu tố ảnh hưởng đến quá trình sản xuất hoa 7.1. Thuận lợi 7.2. Khó khăn 7.3. Một số điểm cần lưu ý trong sản xuất kinh doanh hoa Bài 3: Chuẩn bị đất, giá thể và chậu trồng hoa Thời gian: 22 giờ Mục tiêu: - Nêu được các bước chuẩn bị đất trồng hoa - Lựa chọn được loại đất thích hợp để trồng hoa, thực hiện xử lý đất, làm đất đúng quy trình kỹ thuật; - Lựa chọn được giá thể, chậu phù hợp để trồng hoa; - Tích cực tham gia học tập, đảm bảo an toàn lao động và có ý thức bảo vệ môi trường. 1. Chuẩn bị đất 1.1 Chọn đất trồng 1.2. Xử lý đất trồng 1.3. Làm đất 1.4. Lên luống 1.5. Bón phân lót 1.6. Rạch hàng, bổ hốc 2. Chuẩn bị giá thể và chậu trồng 2.1. Chuẩn bị giá thể 2.2. Trộn giá thể 2.3. Xử lý giá thể 2.4. Chuẩn bị chậu trồng
- 10 Bài 4: Làm nhà che và lắp đặt hệ thống tưới Thời gian 22 giờ Mục tiêu: - Nêu được các bước chuẩn bị nhà che trước khi trồng hoa và các yêu cầu lắp đặt hệ thống tưới, tiêu nước; - Lựa chọn được kiểu nhà che, chậu, giá thể phù hợp với quy mô sản xuất và điều kiện kinh tế; - Thực hiện được các bước làm nhà che đơn giản, lắp đặt hệ thống tưới theo đúng quy trình kỹ thuật; - Có ý thức trong việc tiết kiệm vật tư, an toàn lao động và bảo vệ môi trường. 1. Giới thiệu các loại nhà che 1.1. Tác dụng của nhà che 1.2. Các yếu tố cần đảm bảo khi thiết kế nhà che 1.3. Các loại nhà che trồng hoa 2. Làm nhà che đơn giản 3. Lắp đặt hệ thống tưới 3.1. Chuẩn bị dụng cụ, thiết bị, nguyên vật liệu 3.2. Lắp đặt hệ thống tưới trong nhà che 3.3. Lắp đặt hệ thống tưới ngoài đồng ruộng IV. ĐIỀU KIỆN THỰC HIỆN MÔ ĐUN 1. Tài liệu giảng dạy - Giáo trình dạy nghề mô đun 01 Chuẩn bị trồng hoa trong chương trình dạy nghề trình độ sơ cấp nghề của nghề Trồng hoa huệ, lay ơn, đồng tiền, hồng môn; Tài liệu tham khảo về cây hoa đồng tiền, hồng môn, hoa huệ, lay ơn. 2. Điều kiện về thiết bị dạy học và phụ trợ - Máy tính, máy chiếu, giáo án, phim tài liệu, băng đĩa, tranh ảnh về giống và cây hoa đồng tiền, hồng môn, hoa huệ, lay ơn. 3. Điều kiện về cơ sở vật chất cho lớp học 35 người - 01 Phòng học có đủ bảng, bàn ghế đáp ứng được cho việc học tập. - 1 nhà lưới trồng hoa hoặc một khu ruộng (vườn) có diện tích 100m 2 (có thể thuê, mượn của hộ gia đình (cơ sở sản xuất) ở gần địa điểm của lớp học). - Chuẩn bị trang thiết bị, dụng cụ, vật liệu (lớp học 35 học viên)
- 11 Trang thiết bị Số lượng - Giấy Ao 20 tờ - Giấy A4 02 gam - Bút dạ 05 cái - Cuốc 5 cái - Xẻng 5cái - Vườn trồng đồng tiền, hồng môn 01 - Vườn trồng huệ, lay ơn 01 - Thùng nhựa 220L 1 cái - Găng tay cao su 35 đôi - Thùng nhựa 22L 2 cái - Thuốc trừ nấm 1 kg - Phân chuồng 50 kg - Trấu hun 150kg - Sơ dừa 50 kg - Chậu nhựa trồng số 2 35 cái - Bình ô doa 2 cái 4. Điều kiện khác: - Có nông dân tay nghề lâu năm hỗ trợ làm mẫu khi thực hành. - Đồ bảo hộ lao động. V. PHƯƠNG PHÁP VÀ NỘI DUNG ĐÁNH GIÁ 1. Phương pháp đánh giá - Đánh giá kiến thức: dùng phương pháp trắc nghiệm khách quan. - Đánh giá kỹ năng nghề: Kiểm tra kỹ năng nghề thông qua bài thực hành, giáo viên đánh giá qua quan sát và theo dõi thao tác, thái độ thực hiện và kết quả thực hành của học viên. - Kiếm tra theo nhóm (mỗi nhóm từ 3-5 học viên) thực hiện - Kiểm tra cá nhân: Học viên trả lời các câu hỏi trắc nghiệm. 2. Nội dung đánh giá - Lý thuyết: Kiểm tra trắc nghiệm về + Đặc điểm các giống hoa; + Chuẩn bị đất trồng; + Chuẩn bị cơ sở vật chất để sản xuất hoa. - Thực hành: Chuẩn bị đất trồng, làm nhà che đơn giản. VI. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN MÔ ĐUN 1. Phạm vi áp dụng Chương trình mô đun chuẩn bị trồng hoa huệ, lay ơn, đồng tiền, hồng môn áp dụng cho các khoá đào tạo nghề trình độ sơ cấp và dạy nghề dưới 3 tháng;
- 12 trước hết là các khóa đào tạo nghề phục vụ cho đề án đào tạo nghề cho lao động nông thôn đến năm 2020. Chương trình mô đun chuẩn bị trồng hoa huệ, lay ơn, đồng tiền, hồng môn có thể dạy độc lập hoặc cùng một số mô đun khác cho các khóa tập huấn hoặc dạy nghề dưới 3 tháng (dạy nghề thường xuyên). Chương trình áp dụng cho vùng sản xuất hoa trên cả nước. Ngoài người lao động nông thôn, có thể giảng dạy nhằm nâng cao kiến thức, kỹ năng nghề cho các lao động khác có nhu cầu. 2. Hướng dẫn một số điểm chính về phương pháp giảng dạy mô đun đào tạo - Mô đun này có cả lý thuyết và thực hành, nên tiến hành song song vừa học lý thuyết vừa học thực hành để học viên dễ nhớ và tiếp thu bài học tốt. - Chuẩn bị trang thiết bị, đồ dùng dạy học: Giấy A0, A4, máy chiếu, máy tính, băng hình kỹ thuật. - Chuẩn bị tài liệu phát tay liên quan. - Nội dung lý thuyết tổ chức tại lớp học; nội dung giảng thực hành hoặc tích hợp tổ chức tại địa điểm thực tập. - Học viên thực hiện các bài tập cá nhân, bài tập nhóm trong quá trình học tập, giáo viên nhận xét đánh giá. 3. Những trọng tâm chương trình cần chú ý - Chuẩn bị đất giá thể trồng. - Làm nhà che và hệ thống tưới. 4. Tài liệu cần tham khảo [1]. Sở Nông nghiệp và PTNT tỉnh Lâm Đồng, 2012. Quy trình kỹ thuật trồng hoa hồng môn, [2]. Sở Nông nghiệp và PTNT tỉnh Lâm Đồng, 2012. Quy trình kỹ thuật trồng hoa đồng tiền, [3]. Đặng Văn Đông, Đinh Thế Lộc, 2004. Trồng hoa cho thu nhập cao, quyển 3 cây hoa đồng tiền, hồng môn. Nhà xuất bản Lao động xã hội. [4]. Đào Thanh Vân, Đặng Thị Tố Nga, 2007.Giáo trình cây hoa. Nhà xuất bản nông nghiệp. [6].
- 13 CHƯƠNG TRÌNH MÔ ĐUN ĐÀO TẠO TRỒNG VÀ CHĂM SÓC HOA HUỆ, LAY ƠN Mã số của mô đun: MĐ 02 (Lý thuyết: 20 giờ; Thực hành: 106 giờ; Thời gian mô đun: 140 giờ kiểm tra hết mô đun: 14 giờ) I. VỊ TRÍ, TÍNH CHẤT CỦA MÔ ĐUN: 1. Vị trí: Mô đun “Trồng và chăm sóc hoa huệ, lay ơn” là một mô đun chuyên môn nghề trong chương trình dạy nghề “Trồng hoa huệ, lay ơn, đồng tiền, hồng môn”trình độ sơ cấp nghề. Mô đun này được giảng dạy sau mô đun “Chuẩn bị trồng hoa huệ, lay ơn, đồng tiền, hồng môn” và làm cơ sở để giảng dạy mô đun “Thu hoạch, bảo quản và tiêu thụ hoa”. 2. Tính chất: Mô đun chủ yếu cung cấp kỹ năng nghề cho học viên nên bố trí tại thực địa, có đầy đủ các điều kiện thực hành, thực tập để đáp ứng được học kiến thức và hình thành kỹ năng nghề cho học viên. II. MỤC TIÊU CỦA MÔ ĐUN: 1. Kiến thức - Nêu được yêu cầu ngoại cảnh đối với hoa huệ, lay ơn từ đó xác định thời điểm trồng phù hợp; - Trình bày được các biện pháp nhân giống hoa huệ, lay ơn. - Trình bày được nội dung các công việc trồng và chăm sóc hoa huệ, lay ơn. 2. Kỹ năng - Làm được các bước trồng củ giống, giữ giống hoa sau thu hoạch; - Thực hiện được các biện pháp bón phân, tưới nước, làm giàn đỡ, điều tiết ra hoa, giữ giống trên cây hoa huệ và lay ơn theo đúng quy trình kỹ thuật. - Nhận biết các đối tượng dịch hại và áp dụng biện pháp phòng trừ phù hợp với điều kiện cụ thể. 3. Thái độ - Có ý thức tiết kiệm vật tư, đảm bảo an toàn lao động và môi trường sinh thái.
- 14 III. NỘI DUNG CỦA MÔ ĐUN : 1. Nội dung tổng quát và phân bổ thời gian Thời gian(giờ) Số Tên các bài trong mô đun Tổng Lý Thực Kiểm TT số thuyết hành tra* 1 Yêu câu ngoại cảnh và xác định 6 2 4 thời điểm trồng 2 Trồng và chăm sóc hoa huệ 38 6 30 2 3 Trồng và chăm sóc hoa lay ơn 36 4 30 2 4 Phòng trừ dịch hại 24 4 20 5 Chăm sóc sau thu hoạch và giữ 28 4 22 2 giống Kiểm tra hết mô đun 8 8 Tổng cộng 140 20 106 14 Ghi chú: Thời gian kiểm tra định kỳ được tính vào giờ thực hành. 2. Nội dung chi tiết: Bài 1: Xác định thời điểm trồng Thời gian 6 giờ Mục tiêu: - Nêu được yêu cầu khí hậu, đất đai và dinh dưỡng đối với cây hoa huệ, lay ơn; - Xác định được thời điểm trồng hoa phù hợp với điều kiện tự nhiên của vùng và nhu cầu thị trường. 1. Yêu cầu ngoại cảnh đối với hoa huệ 2. Yêu cầu ngoại cảnh đối với hoa lay ơn 2. Xác định thời điểm trồng 3.1. Nhu cầu thị trường tiêu thụ hoa huệ 3.2. Xác định thời điểm trồng hoa huệ 3.3. Xác định thời điểm trồng hoa lay ơn
- 15 Bài 2: Trồng và chăm sóc hoa huệ Thời gian: 38 giờ Mục tiêu: - Thực hiện được các bước nhân giống; - Nêu được các bước trồng và chăm sóc hoa huệ; - Thực hiện được các bước trồng và chăm sóc hoa huệ; - Có ý thức an toàn lao động, bảo vệ môi trường. 1. Nhân giống và chọn giống 1.1. Nhân giống 1.2. Chọn củ giống, cây giống 2. Xác định khoảng cách, mật độ 2.1. Cơ sở xác định 2.2. Khoảng cách, mật độ 3. Trồng củ giống, cây giống 3.1. Trồng củ giống 3.2. Trồng cây giống 3.3. Chăm sóc sau trồng 4. Làm cỏ, vun xới 5. Bón phân 6. Tưới nước Bài 3: Trồng và chăm sóc hoa lay ơn Thời gian: 36 giờ Mục tiêu: - Nêu được các bước trồng và chăm sóc hoa lay ơn; - Thực hiện được các bước trồng và chăm sóc hoa lay ơn; - Có ý thức an toàn lao động, bảo vệ môi trường. 1. Xác định khoảng cách, mật độ trồng 1.1. Cơ sở xác định khoảng cách, mật độ trồng 1.2. Mật độ trồng của một số giống hoa lay ơn 2. Chuẩn bị củ giống hoa 2.1. Chọn củ giống
- 16 2.2. Xử lý củ giống 3. Trồng củ giống 3.1. Rạch hàng 3.2. Đặt củ giống 3.3. Lấp đất 3.4. Chăm sóc sau trồng 4. Làm cỏ, vun xới, tỉa mầm 4.1. Tác hại của cỏ dại đối với hoa 4.2. Kỹ thuật làm cỏ, vun xới 5. Bón phân thúc 5.1. Xác định loại phân bón thúc 5.2. Xác định lượng phân bón thúc 5.3. Cách bón 6. Tưới nước 6.1. Xác định thời điểm tưới nước 6.2. Phương pháp tưới nước 7. Chống đổ 7.1. Mục đích 7.2. Biện pháp thực hiện 8. Điều tiết hoa nở 8.1. Mục đích 8.2. Cơ sở 8.3. Biện pháp điều tiết hoa nở Bài 4: Phòng trừ dịch hại Thời gian: 24 giờ Mục tiêu: - Nhận biết được một số loại cỏ dại, sâu, bệnh hại chính trong vườn trồng hoa huệ và layơn; - Đánh giá được mức độ gây hại và quyết định được các biện pháp phòng trừ thích hợp; - Thực hiện phun thuốc bốn đúng (đúng thuốc, đúng liều lượng, đúng đối tượng, đúng thời điểm), an toàn tuyệt đối cho người, gia súc và có ý thức bảo vệ môi trường sống.
- 17 1. Phòng trừ sâu, bệnh hại trên hoa huệ 1.1. Phòng trừ sâu hại 1.2. Phòng trừ bệnh hại 2. Phòng trừ sâu, bệnh hại trên hoa lay ơn 2.1. Phòng trừ sâu hại 2.2. Phòng trừ bệnh hại 3. Phòng trừ tổng hợp 3.1. Biện pháp canh tác kỹ thuật 3.2. Biện pháp vật lý cơ giới 3.3. Biện pháp hóa học Bài 5: Chăm sóc sau thu hoạch và giữ giống Thời gian: 28 giờ Mục tiêu: - Nêu được các bước thu hoạch, xử lý và bảo quản củ giống; - Thực hiện được các bước thu hoạch, xử lý và bảo quản củ giống; - Đảm bảo chất lượng củ giống cho vụ sau. 1. Chăm sóc hoa huệ sau thu hoạch và giữ giống 1.1. Chăm sóc cây hoa huệ sau thu hoạch 1.2. Thu hoạch củ 1.3. Xử lý củ 1.4. Bảo quản củ 2. Chăm sóc hoa lay ơn sau thu hoạch và giữ giống 2.1. Chăm sóc hoa lay ơn sau thu hoạch 2.2. Thu họch củ 2.3. Phân loại củ giống 2.4. Xử lý củ giống 2.5. Bảo quản củ giống IV. ĐIỀU KIỆN THỰC HIỆN MÔ ĐUN 1. Tài liệu giảng dạy: - Giáo trình dạy nghề mô đun 02 Trồng và chăm sóc hoa huệ, lay ơn trong chương trình dạy nghề trình độ sơ cấp nghề của nghề Trồng hoa huệ, lay ơn, đồng tiền, hồng môn; Tài liệu tham khảo về cây hoa huệ, lay ơn.
- 18 - Các nội quy, quy định về an toàn, vệ sinh lao động. 2. Điều kiện về thiết bị dạy học và phụ trợ: - Máy tính, máy chiếu, giáo án, mẫu vật. 3. Điều kiện về cơ sở vật chất cho lớp học 35 người: - 01 Phòng học có đủ bảng, bàn ghế đáp ứng được cho việc học tập. - 1 vườn trồng hoa có diện tích 200 m2 – 300 m2 (thuê của hộ gia đình hoặc của cơ sở sản xuất ở gần địa điểm của lớp học). - Chuẩn bị trang thiết bị, dụng cụ, vật liệu (lớp học 35 học viên) Trang thiết bị Số lượng - Giấy Ao 20 tờ - Giấy A4 02 gam - Bút dạ 05 cái - Thước dây 07 cái - Cuốc, xẻng, thuổng (mai) 14 cái - Gang tay cao su 35 đôi - Phân NPK 20kg - Cào 15 cái - Cọc tre,gỗ1-2m 35 cái - Dây nilong 1kg - Búa 07 cái - Máy phun thuốc điện 22L 01 cái - Thuốc sâu, bệnh 2 lít - Thùng nhựa 100L 1 cái 4. Điều kiện khác: - Kệ để củ giống, kho bảo quản củ giống V. PHƯƠNG PHÁP VÀ NỘI DUNG ĐÁNH GIÁ 1. Phương pháp đánh giá - Đánh giá mức độ nắm vững kiến thức, khả năng thực hiện các kỹ năng của học viên thông qua kiểm tra trắc nghiệm khác quan, vấn đáp và đánh giá kết quả bài thực hành. Có 3 lần kiểm tra định kỳ và một lần kiểm tra kết thúc mô đun theo kế hoạch sau: - Kiểm tra trắc nghiệm, thời gian 1 giờ sau khi kết thúc bài 2, bài 3 - Kiểm tra thực hành thời gian 5 giờ sau khi kết thúc bài 5 - Kiểm tra kết thúc mô đun 4 giờ dưới dạng bài thực hành tổng hợp. Kiếm tra theo nhóm (mỗi nhóm từ 3-5 học viên) thực hiện hoàn chỉnh một công việc (công việc đơn giản); một công đoạn của công việc (công việc phức tap) 2. Nội dung đánh giá - Thực hiện công việc trồng và chăm sóc hoa huệ
- 19 - Thực hiện công việc trồng và chăm sóc hoa lay ơn - Phòng trừ dịch hại hoa huệ, lay ơn VI. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN MÔ ĐUN 1. Phạm vi áp dụng chương trình - Chương trình mô đun Trồng hoa huệ, lay ơn, đồng tiền, hồng môn áp dụng cho các khoá đào tạo nghề trình độ sơ cấp và dạy nghề dưới 3 tháng, trước hết là các khoá đào tạo nghề phục vụ cho Đề án đào tạo nghề cho lao động nông thôn đến năm 2020. - Chương trình mô đun Trồng hoa huệ, lay ơn, đồng tiền, hồng môn có thể sử dụng giảng dạy độc lập hoặc cùng với một số mô đun 1 và mô đun 5 cho các khoá tập huấn hoặc dạy nghề dưới 3 tháng. - Chương trình áp dụng cho cả nước. - Ngoài đối tượng học chính là người lao động nông thôn, chương trình có thể sử dụng để giảng dạy nhằm nâng cao kiến thức, kỹ năng nghề cho các lao động khác có nhu cầu. - Là mô đun giảng dạy tích hợp giữa lý thuyết và thực hành đòi hỏi tỷ mỉ, cẩn thận, tránh các nguy hiểm cho người học và bố trí phòng học phù hợp với phương pháp dạy ( có đủ các trang thiết bị phục vụ giảng dạy và thực hành). 2. Hướng dẫn một số điểm chính về phương pháp giảng dạy mô đun đào tạo - Chuẩn bị tài liệu phát tay liên quan như: quy trình trồng và chăm sóc, phòng trừ dịch hại trên cây hoa huệ, lay ơn. - Nội dung lý thuyết tổ chức tại lớp học; nội dung giảng thực hành hoặc tích hợp tổ chức tại hiện trường thực tập. - Học viên thực hiện các bài tập cá nhân, bài tập nhóm trong quá trình học tập, giáo viên nhận xét đánh giá. 3. Những trọng tâm chương trình cần chú ý - Kỹ thuật trồng, làm cỏ, bón phân, tưới nước cho hoa huệ, lay ơn. - Phòng trừ dịch hại, chăm sóc sau thu hoạch và giữ giống hoa huệ, lay ơn. 4. Tài liệu cần tham khảo [1]. Sở Nông nghiệp và PTNT tỉnh Lâm Đồng, 2012. Quy trình kỹ thuật trồng hoa lay ơn, [2]. Đặng Văn Đông, Đinh Thế Lộc, 2004. Trồng hoa cho thu nhập cao, quyển 3 cây hoa đồng tiền, hồng môn. Nhà xuất bản Lao động xã hội. [3]. Phạm Văn Duệ. Giáo trình Kỹ thuật trồng hoa cây cảnh. NXB Hà Nội. 2005.
- 20 CHƯƠNG TRÌNH MÔ ĐUN ĐÀO TẠO TRỒNG VÀ CHĂM SÓC HOA ĐỒNG TIỀN Mã số của mô đun: MĐ 03 (Lý thuyết: 16 giờ; Thực hành: 80 giờ; Thời gian mô đun: 100 giờ kiểm tra hết mô đun 4 giờ) I. VỊ TRÍ, TÍNH CHẤT CỦA MÔ ĐUN: 1. Vị trí: Mô đun “Trồng và chăm sóc hoa đồng tiền”là một mô đun chuyên môn nghề trong chương trình dạy nghề “Trồng hoa huệ, lay ơn, đồng tiền, hồng môn” trình độ sơ cấp nghề. Mô đun này được giảng dạy sau mô đun “Chuẩn bị trồng hoa huệ, lay ơn, đồng tiền, hồng môn” và làm cơ sở để giảng dạy mô đun “Thu hoạch, bảo quản và tiêu thụ hoa”. 2. Tính chất: Mô đun chủ yếu cung cấp kỹ năng nghề cho học viên nên bố trí tại thực địa, có đầy đủ các điều kiện thực hành, thực tập để đáp ứng được học kiến thức và hình thành kỹ năng nghề cho học viên. II. MỤC TIÊU CỦA MÔ ĐUN: 1. Kiến thức: - Nêu được yêu cầu ngoại cảnh đối với hoa đồng tiên từ đó xác định thời điểm trồng phù hợp; - Trình bày được các biện pháp nhân giống hoa đồng tiền. - Trình bày được nội dung các công việc trồng và chăm sóc hoa đồng tiên 2. Kỹ năng: - Thực hiện được các công việc nhân giống, trồng và chăm sóc theo đúng quy trình kỹ thuật. - Nhận biết các đối tượng dịch hại và áp dụng biện pháp phòng trừ phù hợp với điều kiện cụ thể. 3. Thái độ: - Có ý thức tiết kiệm vật tư và đảm bảo an toàn lao động và môi trường sinh thái. III. NỘI DUNG CỦA MÔ ĐUN : - Nội dung tổng quát và phân bổ thời gian
- 21 Thời gian Tên các bài trong mô đun Lý Thực Kiểm STT Tổng số thuyết hành tra* Yêu cầu ngoại cảnh và xác 6 2 4 1 định thời điểm trồng 2 Nhân giống hoa đồng tiền 22 4 16 2 3 Trồng và chăm sóc 48 6 40 2 4 Phòng trừ dịch hại 20 4 14 2 Kiểm tra hết mô đun 4 4 Tổng cộng 100 16 74 10 Ghi chú: Thời gian kiểm tra định kỳ được tính vào giờ thực hành. Bài 1: Xác định thời điểm trồng Thời gian: 6 giờ Mục tiêu: - Nêu được yêu cầu khí hậu, đất đai và dinh dưỡng đối với cây đồng tiền; - Xác định được thời vụ trồng hoa đồng tiền phù hợp với điều kiện tự nhiên. 1. Yêu cầu ngoại cảnh của cây hoa đồng tiền 1.1. Nhiệt độ 1.2. Ánh sáng 1.3. Ẩm độ 1.4. Đất, giá thể 1.5. Dinh dưỡng đối với cây hoa đồng tiền 2. Xác định thời điểm trồng 2.1. Nhu cầu thị trường 2.2. Xác định thời điểm trồng
- 22 Bài 2: Nhân giống hoa đồng tiền Thời gian 22 giờ Mục tiêu: - Nêu được các phương pháp nhân giống; - Thực hiện được phương pháp nhân giống phổ biến. 1. Nhân giống vô tính 1.1. Nhân giống bằng phương pháp nuôi cấy mô tế bào 1.2. Tách cây 2. Nhân giống hữu tính 3. Chăm sóc cây giống Bài 3: Trồng và chăm sóc Thời gian 48 giờ Mục tiêu: - Nêu được các bước trồng và chăm sóc hoa đồng tiền; - Xác định được mật độ trồng, chọn được cây giống, trồng và chăm sóc theo quy trình kỹ thuật. 1. Chuẩn bị trước khi trồng 1.1. Xác định mật độ, khoảng cách 1.2. Chuẩn bị cây con 2. Trồng và chăm sóc 2.1. Trồng cây con 2.2. Làm cỏ 2.3. Tưới nước 2.4. Bón phân 3. Chăm sóc khác 3.1. Tỉa lá 3.2. Thông gió trong nhà che Bài 4: Phòng trừ dịch hại Thời gian 20 giờ Mục tiêu: - Nhận biết được các loại bệnh, sâu hại chính trên cây hoa đồng tiền; - Đánh giá được mức độ gây hại và quyết định được biện pháp phòng trừ thích hợp;
- 23 - Thực hiện các biện pháp phòng trừ có hiệu quả, an toàn cho người và bảo vệ môi trường. 1. Phòng trừ sâu hại 1.1. Sâu xám (sâu đất) 1.2. Bọ trĩ 1.3. Sâu đục lá (vẽ bùa) 1.4. Bọ phấn 1.5. Nhện đỏ 1.6. Sâu xanh hại hoa 2. Phòng trừ bệnh hại 2.1. Bệnh đốm lá 2.2. Bệnh mốc xám 2.3. Bệnh héo vàng 2.4. Bệnh thối Pythium 2.5. Đốm thối Phytophthora 2.6. Bệnh phấn trắng IV. ĐIỀU KIỆN THỰC HIỆN MÔ ĐUN 1. Tài liệu giảng dạy: - Giáo trình dạy nghề mô đun 03 Trồng và chăm sóc hoa đồng tiền trong chương trình dạy nghề trình độ sơ cấp nghề của nghề Trồng hoa huệ, lay ơn, đồng tiền, hồng môn; Tài liệu tham khảo về cây hoa đồng tiền. - Các nội quy, quy định về an toàn, vệ sinh lao động 2. Điều kiện về thiết bị dạy học và phụ trợ: - Máy tính, máy chiếu, giáo án, mô hình trồng hoa đồng tiền 3. Điều kiện về cơ sở vật chất: - 1 nhà kính trồng hoa đồng tiền có diện tích 1000 m 2 thuê của hộ gia đình hoặc của cơ sở sản xuất ở gần địa điểm của lớp học. - Chuẩn bị trang thiết bị, dụng cụ, vật liệu (lớp học 35 học viên) Trang thiết bị Số lượng - Nhà kính 01 - Cuốc 10 cái - Bay hoặc xẻng loại nhỏ 10 cái - Gang tay cao su 35 đôi - Phân đầu NPK 20kg - Thùng ô doa 6 cái
- 24 - Chậu nhựa trồng hoa 35 cái - Giá thể (đã trộn) 100kg - Thuốc sâu, bệnh 2L - Phân bón lá 1L - Bình phun thuốc điện 22L 01cái - Kéo cắt cành 35 cái - Tro, Trấu 100kg 4. Điều kiện khác: Bảo hộ lao động V. PHƯƠNG PHÁP VÀ NỘI DUNG ĐÁNH GIÁ 1. Phương pháp đánh giá - Đánh giá mức độ nắm vững kiến thức, khả năng thực hiện các kỹ năng của học viên thông qua kiểm tra trắc nghiệm khác quan, vấn đáp và đánh giá kết quả bài thực hành. Có 3 lần kiểm tra định kỳ và một lần kiểm tra kết thúc mô đun theo kế hoạch sau: - Kiểm tra thực hành thời gian 4 giờ sau khi kết thúc mỗi bài. - Kiểm tra kết thúc mô đun 4 giờ dưới dạng bài thực hành tổng hợp. Kiếm tra theo nhóm (mỗi nhóm từ 3-5 học viên) thực hiện hoàn chỉnh một công việc (công việc đơn giản); một công đoạn của công việc (công việc phức tap) 2. Nội dung đánh giá - Nhân giống hoa đồng tiền - Trồng và chăm sóc hoa đồng tiền - Phòng trừ dịch hại hoa đồng tiền VI. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN MÔ ĐUN 1. Phạm vi áp dụng chương trình: - Chương trình mô đun Trồng và chăm sóc hoa đồng tiền áp dụng cho các khoá đào tạo nghề trình độ sơ cấp và dạy nghề dưới 3 tháng, trước hết là các khoá đào tạo nghề phục vụ cho Đề án đào tạo nghề cho lao động nông thôn đến năm 2020. - Chương trình mô đun Trồng và chăm sóc hoa đồng tiền có thể sử dụng giảng dạy độc lập hoặc cùng với một số mô đun 1 và mô đun 5 cho các khoá tập huấn hoặc dạy nghề dưới 3 tháng. - Chương trình áp dụng cho cả nước. - Ngoài đối tượng học chính là người lao động nông thôn, chương trình có thể sử dụng để giảng dạy nhằm nâng cao kiến thức, kỹ năng nghề cho các lao động khác có nhu cầu; - Là mô đun giảng dạy tích hợp giữa lý thuyết và thực hành đòi hỏi tỷ mỉ, cẩn thận, tránh các nguy hiểm đối với người học và bố trí phòng học phù hợp với phương pháp dạy ( có đủ các trang thiết bị phục vụ giảng dạy và thực hành).
- 25 2. Hướng dẫn một số điểm chính về phương pháp giảng dạy mô đun đào tạo: - Chuẩn bị trang thiết bị, đồ dùng dạy học: Giấy A0, A4, máy chiếu, máy tính, băng hình kỹ thuật. - Chuẩn bị tài liệu phát tay liên quan. - Giảng dạy tích hợp, thực hành tổ chức tại hiện trường thực tập. - Học viên thực hiện các bài tập cá nhân, bài tập nhóm trong quá trình học tập, giáo viên nhận xét đánh giá. 3. Những trọng tâm chương trình cần chú ý: - Nhân giống hoa đồng tiền - Trồng và chăm sóc hoa đồng tiền - Phòng trừ dịch hại hoa đồng tiền 4. Tài liệu cần tham khảo: [1]. Sở Nông nghiệp và PTNT tỉnh Lâm Đồng, 2012. Quy trình kỹ thuật trồng hoa đồng tiền, [1]. Đặng Văn Đông, Đinh Thế Lộc, 2004. Trồng hoa cho thu nhập cao, quyển 3 cây hoa đồng tiền, hồng môn. Nhà xuất bản Lao động xã hội. [2]. Đào Thanh Vân, Đặng Thị Tố Nga, 2007.Giáo trình cây hoa. Nhà xuất bản nông nghiệp. [3].
- 26 CHƯƠNG TRÌNH MÔ ĐUN ĐÀO TẠO TRỒNG VÀ CHĂM SÓC HOA HỒNG MÔN Mã số của mô đun: MĐ04 (Lý thuyết: 16 giờ; Thực hành: 76 giờ; Thời gian mô đun: 96 giờ kiểm tra hết mô đun: 4 giờ) I. VỊ TRÍ, TÍNH CHẤT CỦA MÔ ĐUN: 1. Vị trí: Mô đun “Trồng và chăm sóc hoa hồng môn” là một mô đun chuyên môn nghề trong chương trình dạy nghề “Trồng hoa huệ, lay ơn, đồng tiền, hồng môn” trình độ sơ cấp nghề. Mô đun này được giảng dạy sau mô đun “Chuẩn bị trồng hoa huệ, lay ơn, đồng tiền, hồng môn” và làm cơ sở để giảng dạy mô đun “Thu hoạch, bảo quản và tiêu thụ hoa”. 2. Tính chất: Mô đun chủ yếu cung cấp kỹ năng nghề cho học viên nên bố trí tại thực địa, có đầy đủ các điều kiện thực hành, thực tập để đáp ứng được học kiến thức và hình thành kỹ năng nghề cho học viên. II. MỤC TIÊU CỦA MÔ ĐUN: 1. Kiến thức: - Nêu được yêu cầu ngoại cảnh đối với hoa hồng môn từ đó xác định thời điểm trồng phù hợp; - Trình bày được các biện pháp nhân giống hoa hồng môn. - Trình bày được nội dung các công việc trồng và chăm sóc hoa hồng môn. 2. Kỹ năng: - Thực hiện được các công việc nhân giống, trồng và chăm sóc theo đúng quy trình kỹ thuật; - Nhận biết các đối tượng dịch hại và áp dụng biện pháp phòng trừ phù hợp với điều kiện cụ thể. 3. Thái độ: - Có ý thức tiết kiệm vật tư và đảm bảo an toàn lao động và môi trường sinh thái. III. NỘI DUNG CỦA MÔ ĐUN: 1. Nội dung tổng quát và phân bổ thời gian:
- 27 Thời gian Tên các bài trong mô đun Lý Thực Kiểm STT Tổng số thuyết hành tra* Yêu cầu ngoại cảnh và xác 6 2 4 1 định thời điểm trồng 2 Nhân giống 18 4 12 2 3 Trồng và chăm sóc 46 6 38 2 4 Phòng trừ dịch hại 22 4 16 2 Kiểm tra hết mô đun 4 4 Tổng cộng 96 16 70 10 Ghi chú: Thời gian kiểm tra định kỳ được tính vào giờ thực hành. 2. Nội dung chi tiết: Bài 1: Yêu cầu ngoại cảnh và xác định thời điểm trồng Thời gian: 6 giờ Mục tiêu: - Nêu được yêu cầu khí hậu, đất đai và dinh dưỡng đối với cây hồng môn; - Xác định được thời vụ trồng hoa đồng tiền phù hợp với điều kiện tự nhiên. 1. Yêu cầu ngoại cảnh 1.1. Nhiệt độ 1.2. Ánh sáng 1.3. Ẩm độ 1.4. Dinh dưỡng 2. Xác định thời điểm trồng 2.1. Căn cứ để xác định thời vụ trồng hoa 2.2. Thời vụ trồng hoa hồng môn Bài 2: Nhân giống hoa hồng môn Thời gian 18 giờ Mục tiêu:
- 28 - Nêu sơ lược các phương pháp nhân giống. - Thực hiện được phương pháp nhân giống tách cây. 1. Nhân giống vô tính 1.1. Nhân giống bằng phương pháp nuôi cấy mô 1.2. Tách cây 2. Nhân giống hữu tính 3. Chăm sóc cây giống Bài 3: Trồng và chăm sóc Thời gian 46 giờ Mục tiêu: - Nêu được các bước trồng và chăm sóc hoa hồng môn; - Xác định được mật độ trồng, chọn được cây giống, trồng và chăm sóc theo quy trình kỹ thuật. A. Nội dung bài 1. Chuẩn bị trước khi trồng 1.1. Xác định mật độ, khoảng cách 1.2. Chuẩn bị cây con 2. Trồng và chăm sóc 2.1. Trồng cây con 2.2. Làm cỏ 2.3. Tưới nước 2.4. Bón phân 3. Chăm sóc khác 3.1. Tỉa lá, hoa 3.2. Thông gió trong nhà che 3.3. Điều chỉnh ánh sáng Bài 4: Phòng trừ dịch hại Thời gian 22 giờ Mục tiêu: - Nhận biết được các loại bệnh, sâu hại chính trên cây hoa hồng môn; - Đánh giá được mức độ gây hại và quyết định được biện pháp phòng trừ
- 29 thích hợp; - Thực hiện phun thuốc an toàn cho người và bảo vệ môi trường. 1. Phòng trừ sâu hại 1.1. Sâu xanh ăn lá 1.2. Nhện đỏ 1.3. Rầy mềm, rệp 1.4. Bọ trĩ 2. Phòng trừ bệnh hại 2.1. Bệnh đốm lá 2.2. Bệnh thối rễ do tuyến trùng 2.3. Bệnh thối rễ do nấm 2.4. Bệnh thán thư 2.5. Bệnh thối cây do vi khuẩn IV. ĐIỀU KIỆN THỰC HIỆN MÔ ĐUN 1. Tài liệu giảng dạy: - Giáo trình dạy nghề mô đun 04: Trồng và chăm sóc hoa hồng môn trong chương trình dạy nghề trình độ sơ cấp nghề của nghề Trồng hoa huệ, lay ơn, đồng tiền, hồng môn; Tài liệu tham khảo về cây hoa hồng môn. - Các nội quy, quy định về an toàn, vệ sinh lao động. 2. Điều kiện về thiết bị dạy học và phụ trợ: - Máy tính, máy chiếu, giáo án, mô hình trồng hoa hồng môn 3. Điều kiện về cơ sở vật chất: - Một nhà lưới trồng hoa hặc 1000 m 2 thuê của hộ gia đình hoặc của cơ sở sản xuất ở gần địa điểm của lớp học. - Chuẩn bị trang thiết bị, dụng cụ, vật liệu (lớp học 35 học viên) Trang thiết bị Số lượng - Giấy bút 7 bộ - Nhà lưới 01 - Cuốc, xẻng 20 cái - Bay hoặc xẻng loại nhỏ 14 cái - Găng tay cao su 35 đôi - Phân NPK 20kg - Phân đạm 7kg - Phân lân 7kg - Phân kali 7kg
- 30 - Thùng ô doa 7 cái - Xô nhựa 7 cái - Chậu nhựa to 07 cái - Cây giống hồng môn 500 cây - Lưới đen che 70% 1 cuộn - Thuốc sâu bệnh 2L - Phân bón lá 0,5 kg - Bình phun thuốc điện 22L 01 cái - Kéo cắt 02 cái - Trấu hun 100 kg - Mùn xơ dừa 20 kg - Phân chuồng 50kg - Xơ dừa 20kg 4. Điều kiện khác: Bảo hộ lao động V. PHƯƠNG PHÁP VÀ NỘI DUNG ĐÁNH GIÁ 1. Phương pháp đánh giá - Đánh giá mức độ nắm vững kiến thức, khả năng thực hiện các kỹ năng của học viên thông qua kiểm tra trắc nghiệm khác quan, vấn đáp và đánh giá kết quả bài thực hành. Có 3 lần kiểm tra định kỳ và một lần kiểm tra kết thúc mô đun theo kế hoạch sau: - Kiểm tra thực hành thời gian 6 giờ sau khi kết thúc mỗi bài. - Kiểm tra kết thúc mô đun 4 giờ dưới dạng bài thực hành tổng hợp. Kiểm tra theo nhóm (mỗi nhóm từ 3-5 học viên) thực hiện hoàn chỉnh một công việc (công việc đơn giản); một công đoạn của công việc (công việc phức tap) 2. Nội dung đánh giá - Nhân giống hoa hồng môn - Trồng và chăm sóc hoa hồng môn - Các biện pháp phòng trừ sâu bệnh trên hoa hồng môn VI. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN MÔ ĐUN 1. Phạm vi áp dụng chương trình: - Chương trình mô đun Trồng và chăm sóc hoa hồng môn áp dụng cho các khoá đào tạo nghề trình độ sơ cấp và dạy nghề dưới 3 tháng, trước hết là các khoá đào tạo nghề phục vụ cho Đề án đào tạo nghề cho lao động nông thôn đến năm 2020. - Chương trình mô đun Trồng và chăm sóc hoa hồng môn có thể sử dụng giảng dạy độc lập hoặc cùng với một số mô đun 1 và mô đun 5 cho các khoá tập huấn hoặc dạy nghề dưới 3 tháng. - Chương trình áp dụng cho cả nước.
- 31 - Ngoài đối tượng học chính là người lao động nông thôn, chương trình có thể sử dụng để giảng dạy nhằm nâng cao kiến thức, kỹ năng nghề cho các lao động khác có nhu cầu; - Là mô đun giảng dạy tích hợp giữa lý thuyết và thực hành đòi hỏi tỷ mỉ, cẩn thận, tránh các nguy hiểm đối với người học và bố trí phòng học phù hợp với phương pháp dạy ( có đủ các trang thiết bị phục vụ giảng dạy và thực hành). 2. Hướng dẫn một số điểm chính về phương pháp giảng dạy mô đun đào tạo: - Chuẩn bị trang thiết bị, đồ dùng dạy học: Giấy A0, A4, máy chiếu, máy tính, băng hình kỹ thuật. - Chuẩn bị tài liệu phát tay liên quan. - Giảng dạy tích hợp, thực hành tổ chức tại hiện trường thực tập. - Học viên thực hiện các bài tập cá nhân, bài tập nhóm trong quá trình học tập, giáo viên nhận xét đánh giá. 3. Những trọng tâm chương trình cần chú ý: - Trồng và chăm sóc hoa hồng môn - Các biện pháp phòng trừ sâu bệnh trên hoa hồng môn 4. Tài liệu cần tham khảo: [1]. Sở Nông nghiệp và PTNT tỉnh Lâm Đồng, 2012. Quy trình kỹ thuật trồng hoa hồng môn, [2]. Đặng Văn Đông, Đinh Thế Lộc, 2004. Trồng hoa cho thu nhập cao, quyển 3 cây hoa đồng tiền, hồng môn. Nhà xuất bản Lao động xã hội. [3].
- 32 CHƯƠNG TRÌNH MÔ ĐUN ĐÀO TẠO THU HOẠCH, BẢO QUẢN VÀ TIÊU THỤ HOA Mã số của mô đun: MĐ 05 (Lý thuyết: 12 giờ; Thực hành: 32 giờ; Thời gian mô đun: 52 giờ kiểm tra hết mô đun: 8 giờ I. VỊ TRÍ, TÍNH CHẤT CỦA MÔ ĐUN: 1. Vị trí: Mô đun “Thu hoạch, bảo quản hoa” là một mô đun chuyên môn nghề trong chương trình dạy nghề “Trồng hoa huệ, lay ơn, đồng tiền, hồng môn” trình độ sơ cấp nghề. Mô đun này được giảng dạy sau mô đun “Chuẩn bị trồng hoa huệ, lay ơn, đồng tiền, hồng môn” và mô đun “Thu hoạch, bảo quản và tiêu thụ hoa”. 2. Tính chất: Mô đun cung cấp cả kiến thức và kỹ năng nghề cho học viên nên bố trí học trong phòng và tại hiện trường, có đầy đủ các điều kiện thực hành, thực tập để đáp ứng được học kiến thức và hình thành kỹ năng nghề cho học viên. II. MỤC TIÊU CỦA MÔ ĐUN: 1. Kiến thức: - Nêu được các yếu tố ảnh hưởng đến thời gian giữ tươi của hoa. 2. Kỹ năng: - Thực hiện được công việc thu hoạch, bảo quản hoa. 3. Thái độ: - Tuân thủ theo đúng quy trình đảm bảo tiết kiệm vật tư, an toàn lao động và bảo vệ môi trường sinh thái. III. NỘI DUNG CỦA MÔ ĐUN : 1. Nội dung tổng quát và phân bổ thời gian: Thời gian(giờ) Tên các bài trong mô đun Tổng Lý Thực Kiểm STT số thuyết hành tra* 1 Thu hoạch hoa 22 4 16 2 2 Bảo quản hoa 14 6 8 3 Tiêu thụ hoa 12 2 8 2
- 33 Kiểm tra hết mô đun 4 4 Tổng cộng 52 12 32 8 *Ghi chú: Thời gian kiểm tra định kỳ được tính vào giờ thực hành. 2. Nội dung chi tiết: Bài 1: Thu hoạch hoa Thời gian: 22 giờ Mục tiêu: - Xác định đúng thời điểm thu hoạch hoa; - Thực hiện được công việc thu hoạch hoa huệ, lay ơn, đồng tiền, hồng môn; - Xác định được tiêu chuẩn thu hoạch hoa; - Có ý thức bảo vệ môi trường sinh thái. 1. Các yếu tố ảnh hưởng đến thời gian giữ tươi của hoa 1.1. Các yếu tố chính 1.2. Các yếu tố tiền thu hoạch 1.3. Các yếu tố trong quá trình thu hoạch 2. Chuẩn bị thu hoạch 2.1. Xác định năng suất trước thu hoạch 2.2. Chuẩn bị nguồn lao động 2.3. Chuẩn bị dụng cụ, phương tiện 3. Xác định thời điểm thu hoạch 3.1. Thời điểm thu hoạch hoa huệ 3.2. Thời điểm thu hoạch hoa lay ơn 3.3. Thời điểm thu hoạch hoa đồng tiền 3.4. Thời điểm thu hoạch hoa hồng môn 4. Thu hoạch 4.1. Thu hoạch hoa huệ 4.2. Thu hoạch hoa lay ơn 4.3. Thu hoạch hoa đồng tiền 4.4. Thu hoạch hoa hồng môn 4.5. Vận chuyển hoa sau thu hoạch
- 34 Bài 2: Bảo quản hoa Thời gian: 14 giờ Mục tiêu: - Nêu được các yếu tố ảnh hưởng đến quá trình bảo quản hoa; - Thực hiện được các bước bảo quản hoa. 1. Xử lý sơ bộ 2. Xác định thời gian bảo quản 3. Phân loại 4. Các phương pháp bảo quản 4.1. Bảo quản bằng hóa chất 4.2. Bảo quản bằng đóng gói 4.3. Bảo quản bằng kho lạnh 5. Vận chuyển Bài 3: Tiêu thụ hoa Thời gian: 12 giờ Mục tiêu: - Nêu được các bước tiêu thụ hoa; - Chuẩn bị được địa điểm và thực hiện được công việc bán hàng; 1. Tìm hiểu thị trường trước khi thu hoạch 1.1. Lập kế hoạch tiêu thụ sản phẩm 1.2. Lựa chọn các hình thức tiêu thụ sản phẩm và tổ chức mạng lưới tiêu thụ sản phẩm 2. Quảng bá giới thiệu sản phẩm 2.1. Công bố sản phẩm hoa. 2.2. Giới thiệu các phương pháp Marketing sản phẩm hoa 2.3. Lựa chọn thị trường tiêu thụ 2.4. Chiến lược sản phẩm 2.5. Một số chiến lược về giá các loại hoa 2.6. Thực hiện chương trình quảng bá sản phâm 3. Chuẩn bị địa điểm bán hàng 4. Tổ chức bán hàng IV. ĐIỀU KIỆN THỰC HIỆN MÔ ĐUN 1. Tài liệu giảng dạy
- 35 Giáo trình dạy nghề mô đun Thu hoạch, bảo quản và tiêu thụ hoa trong chương trình dạy nghề trình độ sơ cấp nghề của nghề Trồng hoa huệ, lay ơn, đồng tiền, hồng môn. 2. Điều kiện về thiết bị dạy học và phụ trợ Máy tính, máy chiếu, phim tài liệu, băng đĩa, tranh ảnh 3. Điều kiện về cơ sở vật chất - 1 nhà lưới trồng hoa hặc một khu ruộng (vườn) có diện tích 1000 m 2 thuê của hộ gia đình hoặc của cơ sở sản xuất ở gần địa điểm của lớp học. - Chuẩn bị trang thiết bị, dụng cụ, vật liệu (lớp học 35 học viên) Trang thiết bị Số lượng - Vườn hoa Huệ, Lay ơn, Đồng tiền, Hồng môn 01 mô hình - Kéo cắt 35 cái - Xô nhựa 07 cái - Thùng các tông 10 loại - Dây nilong 01kg - Hóa chất bảo quản -Bịch nilong 1 kg -Bông gòn 1 bịch -Bấm ghim 2 cái - Ghim 2 hộp 4. Điều kiện khác: Bảo hộ lao động V. PHƯƠNG PHÁP VÀ NỘI DUNG ĐÁNH GIÁ 1. Phương pháp đánh giá - Đánh giá mức độ nắm vững kiến thức, khả năng thực hiện các kỹ năng của học viên thông qua kiểm tra trắc nghiệm khác quan, vấn đáp và đánh giá kết quả bài thực hành. Có 2 lần kiểm tra định kỳ và một lần kiểm tra kết thúc mô đun theo kế hoạch sau: - Kiểm tra thực hành thời gian 2 giờ sau khi kết thúc mỗi bài. - Kiểm tra kết thúc mô đun 4 giờ dưới dạng bài thực hành tổng hợp. Kiếm tra theo nhóm (mỗi nhóm từ 3-5 học viên) thực hiện hoàn chỉnh một công việc (công việc đơn giản); một công đoạn của công việc (công việc phức tap) 2. Nội dung đánh giá - Thu hoạch hoa - Sơ chế, bao gói - Bảo quản hoa
- 36 VI. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN MÔ ĐUN 1. Phạm vi áp dụng : - Chương trình mô đun Thu hoạch, bảo quản và tiêu thụ hoa áp dụng cho các khoá đào tạo nghề trình độ sơ cấp và dạy nghề dưới 3 tháng, trước hết là các khoá đào tạo nghề phục vụ cho Đề án đào tạo nghề cho lao động nông thôn đến năm 2020. - Chương trình mô đun Thu hoạch, bảo quản và tiêu thụ hoa có thể sử dụng giảng dạy độc lập hoặc cùng với một số mô đun 1, 2, 3, 4, cho các khoá tập huấn hoặc dạy nghề dưới 3 tháng. - Ngoài đối tượng học chính là người lao động nông thôn, chương trình có thể sử dụng để giảng dạy nhằm nâng cao kiến thức, kỹ năng nghề cho các lao động khác có nhu cầu; - Là mô đun giảng dạy tích hợp giữa lý thuyết và thực hành đòi hỏi tỷ mỉ, cẩn thận, tránh các nguy hiểm và bố trí phòng học phù hợp với phương pháp dạy (có đủ các trang thiết bị phục vụ giảng dạy và thực hành). 2. Hướng dẫn một số điểm chính về phương pháp giảng dạy mô đun đào tạo: - Chuẩn bị trang thiết bị, đồ dùng dạy học: Giấy A0, A4, máy chiếu, máy tính, băng hình kỹ thuật. - Chuẩn bị tài liệu phát tay liên quan - Giảng dạy tích hợp, thực hành tổ chức tại hiện trường thực tập. - Học viên thực hiện các bài tập cá nhân, bài tập nhóm trong quá trình học tập, giáo viên nhận xét đánh giá. 3. Những trọng tâm chương trình cần chú ý - Thời điểm thu hoạch hoa - Thu hoạch hoa cắt, thu hoạch cả cây - Sơ chế, phân loại 4. Tài liệu cần tham khảo [1]. Sở Nông nghiệp và PTNT tỉnh Lâm Đồng, 2012. Quy trình kỹ thuật trồng hoa lay ơn, [2]. Sở Nông nghiệp và PTNT tỉnh Lâm Đồng, 2012. Quy trình kỹ thuật trồng hoa đồng tiền, [3]. Sở Nông nghiệp và PTNT tỉnh Lâm Đồng, 2012. Quy trình kỹ thuật trồng hoa hồng môn, [4]. Đào Thanh Vân, Đặng Thị Tố Nga, 2007.Giáo trình cây hoa. Nhà xuất bản nông nghiệp.