Khóa luận Một số biện pháp nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh tại Công ty CPTM Gia Trang - Nguyễn Thị Phương Thảo

83 trang huongle 970

Download

Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Khóa luận Một số biện pháp nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh tại Công ty CPTM Gia Trang - Nguyễn Thị Phương Thảo", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

khoa_luan_mot_so_bien_phap_nang_cao_hieu_qua_san_xuat_kinh_d.doc

Nội dung text: Khóa luận Một số biện pháp nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh tại Công ty CPTM Gia Trang - Nguyễn Thị Phương Thảo

Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh t¹i C«ng ty CPTM Gia Trang LỜI MỞ ĐẦU Trong xu thế hội nhập và phát triển ngày càng mạnh mẽ của nền kinh tế thế giới thì nền kinh tế nước ta cũng đang có sự chuyển biến lớn theo xu hướng tích cực với mục đích phát triển kinh tế - văn hóa - xã hội để nhanh chóng hòa nhập cùng sự phát triển của các nước trong khu vực và trên toàn thế giới. Đặc biệt, khi Việt Nam đã là một thành viên chính thức của tổ chức thương mại lớn nhất thế giới WTO thì sự cạnh tranh sẽ càng trở lên gay gắt và khó khăn hơn để tìm được một chỗ đứng trên thị trường quốc tế. Các doanh nghiệp hiện nay đang chịu sự cạnh tranh rất lớn đều cùng với một mục đích chung là tồn tại và phát triển, đạt hiệu quả, thu được lợi nhuận cao Song, không phải bất kỳ một doanh nghiệp nào khi bắt tay vào sản xuất kinh doanh cũng thành công ngay từ lần đầu bởi trong quá trình tồn tại và phát triển sản xuất kinh doanh đều chịu ảnh hưởng rất nhiều từ các yếu tố khách quan và yếu tố chủ quan mang lại. Vậy nguyên nhân có thể là do đâu? Có thể là do sự thay đổi của thị trường hay do đối thủ cạnh tranh hoặc có thể do cơ chế, chính sách của Nhà nước, song cũng có thể do chính những vấn đề trong nội tại của doanh nghiệp. Một doanh nghiệp muốn tồn tại và phát triển ngoài việc nâng cao chất lượng hàng hóa, dịch vụ, hạ giá thành sản phẩm thì sự ổn định về mọi mặt trong doanh nghiệp cũng là một điều kiện không thể thiếu, trong đó sự đảm bảo vững chắc về kinh tế là một điều quyết định đối với doanh nghiệp. Trong cơ chế thị trường ngày nay đòi hỏi các doanh nghiệp phải luôn nỗ lực phấn đấu và tự khẳng định mình một cách có hiệu quả thì mới có khả năng đứng vững trong sự cạnh tranh, mới tồn tại và phát triển được. Để đạt được những mục tiêu đã đề ra thì doanh nghiệp phải tiến hành các hoạt động sản xuất kinh doanh sao cho có hiệu quả ở mức cao nhất. Chính vì vậy, nâng cao được hiệu quả sản xuất kinh doanh là một vấn đề đặt ra hết sức cần thiết cho các doanh nghiệp trong cả nước nói chung và ở Công ty CPTM Gia Trang nói riêng. Sinh viên: NguyÔn ThÞ Ph¬ng Th¶o - QT 902N1
Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh t¹i C«ng ty CPTM Gia Trang Nhận thức được tầm quan trọng của việc nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh đối với doanh nghiệp và qua thời gian thực tập tại Công ty CPTM Gia Trang em đã nghiên cứu, tìm hiểu và lựa chọn đề tài: “Một số biện pháp nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh tại Công ty CPTM Gia Trang” làm khóa luận tốt nghiệp của mình. Kết cấu của bài luận gồm có 3 chương: Chương 1: Cơ sở lý luận về hiệu quả sản xuất kinh doanh Chương 2: Phân tích và đánh giá tình hình thực tế của Công ty về hoạt động sản xuất kinh doanh Chương 3: Một số biện pháp nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh tại Công ty CPTM Gia Trang Để hoàn thành luận văn này em xin chân thành cảm ơn các cán bộ phòng ban trong Công ty CPTM Gia Trang đã giúp đỡ em trong thời gian thực tập và đặc biệt em xin chân thành cảm ơn cô giáo Thạc sỹ Nguyễn Thị Hoàng Đan đã tận tình hướng dẫn và chỉ bảo cho em. Dù đã rất cố gắng song với trình độ hiểu biết còn hạn chế và thời gian tiếp xúc với thực tế chưa nhiều nên bài làm của em không tránh khỏi những thiếu sót. Em rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến của các thầy cô giáo và các bạn để bài viết được tốt hơn nữa. Sinh viên Nguyễn Thị Phương Thảo Sinh viên: NguyÔn ThÞ Ph¬ng Th¶o - QT 902N2
Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh t¹i C«ng ty CPTM Gia Trang CHƯƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ HIỆU QUẢ SẢN XUẤT KINH DOANH 1.1. Khái niệm hiệu quả sản xuất kinh doanh và sự cần thiết phải nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh ở các doanh nghiệp 1.1.1. Khái niệm hiệu quả sản xuất kinh doanh Hiệu quả sản xuất kinh doanh là một phạm trù kinh tế, nó gắn liền với cơ chế thị trường và có quan hệ với tất cả các yếu tố trong quá trình sản xuất kinh doanh. Hiệu quả sản xuất kinh doanh cao hay thấp còn tùy thuộc vào trình độ tổ chức sản xuất và tổ chức quản lý trong các doanh nghiệp. Do đó doanh nghiệp chỉ đạt được kết quả kinh doanh cao khi biết sử dụng một cách có hiệu quả và tối ưu nhất các yếu tố cơ bản của quá trình sản xuất kinh doanh. Ngoài ra còn ph¶i biÕt kÕt hîp hµi hßa gi÷a lîi Ých tríc m¾t với lîi Ých l©u dµi, gi÷a lîi Ých tËp thÓ vµ lîi Ých Nhµ níc. Việc nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh là một vấn đề mà bất cứ doanh nghiệp nào cũng phải quan tâm hàng đầu bởi vì mọi doanh nghiệp đều hướng tới mục tiêu bao trùm lâu dài đó là tối đa hóa lợi nhuận. Đạt được điều này doanh nghiệp mới có điều kiện hơn trong việc mở rộng sản xuất kinh doanh cả về chiều rộng lẫn chiều sâu, đủ sức cạnh tranh trên thị trường với các đối thủ của mình. Khi đề cập đến hiệu quả sản xuất kinh doanh thì các nhà kinh tế dựa vào từng góc độ xem xét đã đưa ra các quan điểm khác nhau. Các quan điểm đó được diễn đạt như sau: Quan điểm thứ nhất: Theo nhà kinh tế học người Anh – Adamsmith: Hiệu quả là kết quả đạt được trong hoạt động kinh tế, doanh thu tiêu thụ hàng hóa, ở đây hiệu quả đồng nhất với chỉ tiêu phản ánh kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh. Rõ ràng quan niệm này khó giải thích kết quả kinh doanh vì doanh thu có thể tăng do chi phí, mở rộng các sử dụng các nguồn sản xuất nếu có kết quả, có 2 mức chi phí khác nhau thì theo quan niệm này cũng có hiệu quả [1]. Sinh viên: NguyÔn ThÞ Ph¬ng Th¶o - QT 902N3
Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh t¹i C«ng ty CPTM Gia Trang Quan điểm thứ hai: Hiệu quả kinh doanh là tỷ lệ giữa phần tăng thêm của kết quả và phần tăng thêm của chi phí [3]. Quan điểm thứ ba: Hiệu quả kinh doanh được đo bằng hiệu số giữa kết quả và chi phí bỏ ra để đạt được kết quả đó [3]. Nhưng nói tóm lại, hiệu quả kinh doanh phản ánh trình độ sử dụng các nguồn nhân lực, vật lực bên trong doanh nghiệp, nắm bắt và xử lý khôn khéo những thay đổi của môi trường và các nguồn lực bên ngoài, tận dụng các cơ hội kinh doanh để đạt được kết quả cao nhất trong quá trình kinh doanh với tổng chi phí thấp nhất. Nó có quan hệ với tất cả các yếu tố trong quá trình kinh doanh như lao động, tư liệu lao động, đối tượng lao động nên doanh nghiệp chỉ có thể đạt được hiệu quả cao khi sử dụng các yếu tố cơ bản của quá trình kinh doanh một cách có hiệu quả. Từ những quan điểm khác nhau về hiệu quả kinh doanh của các nhà kinh tế trên ta có thể đưa ra một khái niệm thống nhất chung về hiệu quả sản xuất kinh doanh như sau: “Hiệu quả kinh doanh là một phạm trù kinh tế biểu hiện sự tập trung của sự phát triển kinh tế theo chiều sâu, phản ánh trình độ khai thác các nguồn lực và trình độ chi phí các nguồn lực trong quá trình tái sản suất nhằm thực hiện mục tiêu kinh doanh. Nó là thước đo ngày càng trở lên quan trọng của tăng trưởng kinh tế và là chỗ dựa cơ bản để đánh giá việc thực hiện mục tiêu kinh tế của doanh nghiệp trong từng thời kì” [7]. 1.1.2. Bản chất của hiệu quả sản xuất kinh doanh B¶n chÊt cña hiÖu qu¶ kinh doanh lµ n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng x· héi vµ tiÕt kiÖm lao ®éng x· héi. §©y lµ hai mÆt cã mèi quan hÖ mËt thiÕt của hiệu quả kinh tế, gắn liền với hai quy luật tương ứng của nền sản xuất xã hội là quy luật tăng năng suất lao động và quy luật tiết kiệm thời gian. §Ó ®¹t ®îc môc tiªu kinh doanh, c¸c doanh nghiÖp buéc ph¶i chó träng ®Õn c¸c ®iÒu kiÖn néi t¹i, ph¸t huy n¨ng lùc, hiÖu n¨ng cña c¸c yÕu tè s¶n xuÊt vµ tiÕt kiÖm mäi chi phÝ. V× vËy, yªu cÇu cña viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt Sinh viên: NguyÔn ThÞ Ph¬ng Th¶o - QT 902N4
Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh t¹i C«ng ty CPTM Gia Trang kinh doanh lµ ph¶i ®¹t kÕt qu¶ tèi ®a víi chi phÝ tèi thiÓu, hay chÝnh x¸c h¬n lµ ®¹t kÕt qu¶ tèi ®a víi chi phÝ nhÊt ®Þnh hoặc ngược lại đạt kết quả nhất định với chi phí tối thiểu. Chi phÝ ë ®©y ®îc hiÓu theo nghÜa réng lµ chi phÝ t¹o ra nguån lùc vµ chi phÝ sö dông nguån lùc, ®ång thêi ph¶i bao gåm c¶ chi phÝ c¬ héi. Chi phÝ c¬ héi lµ gi¸ trÞ cña viÖc lùa chän tèt nhÊt ®· bÞ bá qua hay lµ gi¸ trÞ cña viÖc hy sinh c«ng viÖc kinh doanh kh¸c ®Ó thùc hiÖn c«ng viÖc kinh doanh nµy. Trong ®iÒu kiÖn x· héi níc ta hiÖn nay, hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh ®îc ®¸nh gi¸ trªn 2 tiªu thøc lµ tiªu thøc hiÖu qu¶ vÒ mÆt kinh tÕ vµ tiªu thøc hiÖu qu¶ vÒ mÆt x· héi: + HiÖu qu¶ vÒ mÆt kinh tÕ lµ nh÷ng lîi Ých kinh tÕ mµ doanh nghiÖp ®¹t ®îc sau khi bï ®¾p c¸c kho¶n chi phÝ vÒ lao ®éng x· héi [2]. + Hiệu quả xã hội là một đại lượng phản ánh mức độ ảnh hưởng của kết quả đạt được đến xã hội và môi trường. Đó là hiệu quả về cải thiện đời sống, cải thiện điều kiện lao động, bảo vệ môi trường. Ngoài ra còn có các mặt như an ninh quốc phòng, các yếu tố về chính trị xã hội cũng góp phần tích cực cho sự tăng trưởng vững vàng lành mạnh của toàn xã hội [2]. Tuú tõng thµnh phÇn kinh tÕ tham gia vµo ho¹t ®éng kinh doanh mµ hiÖu qu¶ kinh doanh theo hai tiªu thøc nµy còng kh¸c nhau. §èi víi c¸c doanh nghiÖp t nh©n, c«ng ty cæ phÇn, c«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n, c«ng ty níc ngoµi, tiªu thøc hiÖu qu¶ kinh tÕ ®îc quan t©m nhiÒu h¬n. §èi víi c¸c doanh nghiÖp Nhµ níc cã sù chØ ®¹o vµ gãp vèn kinh doanh cña Nhµ níc th× tiªu thøc hiÖu qu¶ x· héi l¹i ®îc ®Ò cao h¬n. §iÒu nµy phï hîp víi môc tiªu cña Chñ nghÜa x· héi, ®ã lµ kh«ng ngõng n©ng cao nhu cÇu vËt chÊt tinh thÇn cña toµn x· héi, kh«ng cã sù ph©n biÖt gi÷a c¸c thµnh phÇn kinh tÕ vµ gi÷a néi bé nh©n d©n toµn x· héi. §¸nh gi¸ hiÖu qu¶ SXKD lµ rÊt phøc t¹p vµ khã tÝnh to¸n. ViÖc x¸c ®Þnh mét c¸ch chÝnh x¸c kÕt qu¶ vµ hao phÝ nguån lùc g¾n víi mét thêi kú cô thÓ lµ rÊt khã kh¨n. Bëi v× nã võa lµ thíc ®o tr×nh ®é qu¶n lý cña c¸n bé l·nh ®¹o, võa lµ chØ tiªu ®¸nh gi¸ tr×nh ®é sö dông c¸c yÕu tè ®Çu vµo, võa ph¶i ®ång thêi tho¶ m·n lîi Ých cña doanh nghiÖp vµ Nhµ níc. V× vËy cÇn ph¶i hiÓu râ b¶n chÊt cña ph¹m trï hiÖu qu¶ kinh doanh, tõ ®ã ph©n tÝch vµ t×m ra ph¬ng ph¸p nh»m n©ng Sinh viên: NguyÔn ThÞ Ph¬ng Th¶o - QT 902N5
Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh t¹i C«ng ty CPTM Gia Trang cao hiÖu qu¶ SXKD vµ ph¸t triÓn doanh nghiÖp theo c¸c môc tiªu ®· ®Þnh tríc. 1.1.3. Vai trò của hiệu quả sản xuất kinh doanh  Đối với doanh nghiệp Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng nh hiÖn nay với sù c¹nh tranh ngµy cµng gay g¾t hơn th× ®iÒu kiÖn ®Çu tiªn víi mçi doanh nghiÖp lµ cÇn ph¶i quan t©m ®Õn hiÖu qu¶ cña qu¸ tr×nh kinh doanh, hiÖu qu¶ cµng cao th× doanh nghiÖp cµng ®øng v÷ng vµ ph¸t triÓn. HiÖu qu¶ cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh chÝnh lµ ®iÒu kiÖn quan träng nhÊt ®¶m b¶o s¶n xuÊt, nh»m n©ng cao sè lîng vµ chÊt lîng cña hµng ho¸, gióp cho cho doanh nghiÖp cñng cè ®îc vÞ trÝ vµ c¶i thiÖn ®iÒu kiÖn lµm viÖc cho ngêi lao ®éng, x©y dùng c¬ së vËt chÊt, mua s¾m trang thiÕt bÞ, ®Çu t c«ng nghÖ míi gãp phÇn làm cho doanh nghiệp phát triển bền vững, ổn định và đóng góp vào lîi Ých x· héi. NÕu doanh nghiÖp ho¹t ®éng kh«ng hiÖu qu¶, kh«ng bï ®¾p ®îc nh÷ng chi phÝ bá ra th× ®¬ng nhiªn doanh nghiÖp sÏ kh«ng ph¸t triÓn mµ cßn khã ®øng v÷ng vµ tÊt yÕu sÏ dần ®Õn ph¸ s¶n. Nh vËy, hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh ®èi víi doanh nghiÖp lµ hÕt søc quan träng, nã quyÕt ®Þnh sù sèng cßn cña doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, nã gióp cho doanh nghiÖp chiÕm lÜnh ®îc thÞ trêng, ®¹t ®îc nh÷ng thµnh qu¶ to lín nhng còng cã thÓ ph¸ huû nh÷ng g× doanh nghiÖp ®· cố gắng x©y dùng.  Đối với kinh tế xã hội Mét nÒn kinh tÕ x· héi ph¸t triÓn hay kh«ng lu«n ®ßi hái c¸c thµnh phÇn kinh tÕ trong nÒn kinh tÕ ®ã lµm ¨n hiÖu quả. Doanh nghiÖp kinh doanh tèt, lµm ¨n cã hiÖu qu¶ th× ®iÒu ®Çu tiªn doanh nghiÖp ®ã mang l¹i cho nÒn kinh tÕ x· héi lµ t¨ng s¶n phÈm trong x· héi, t¹o ra viÖc lµm, n©ng cao ®êi sèng cho người lao động từ đó nâng cao đời sống d©n c, thóc ®Èy nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn. Doanh nghiÖp lµm ¨n cã l·i th× sÏ ph¶i ®Çu t nhiÒu h¬n vµo qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt më réng ®Ó t¹o ra nhiÒu s¶n phÈm h¬n, có chất lượng tốt hơn để ®¸p øng nhu cÇu ngày càng cao của xã hội. Tõ ®ã ngêi tiêu dùng cã quyÒn lùa chän s¶n phÈm Sinh viên: NguyÔn ThÞ Ph¬ng Th¶o - QT 902N6
Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh t¹i C«ng ty CPTM Gia Trang phï hîp vµ tèt nhÊt, mang l¹i lîi Ých cho m×nh vµ cho doanh nghiÖp. HiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh t¨ng, doanh nghiÖp sÏ cã ®iÒu kiÖn n©ng cao chÊt lîng hµng ho¸, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm, dÉn ®Õn h¹ gi¸ b¸n, t¹o ra møc tiªu thô m¹nh, ®iÒu ®ã kh«ng nh÷ng cã lîi cho doanh nghiÖp mµ cßn cã lîi cho nÒn kinh tÕ quèc d©n, gãp phÇn æn ®Þnh vµ t¨ng trëng cho nÒn kinh tÕ quèc d©n. C¸c nguån thu cña Ng©n s¸ch Nhµ níc chñ yÕu tõ c¸c doanh nghiÖp. Khi ®ã doanh nghiÖp ho¹t ®éng hiÖu qu¶ sÏ t¹o ra nguån thu, thóc ®Èy ®Çu t x· héi. VÝ dô: khi doanh nghiÖp ®ãng lîng thuÕ nhiÒu lªn gióp Nhµ níc x©y dùng thªm c¬ së h¹ tÇng, ®µo t¹o nh©n lùc, më réng quan hÖ quèc tÕ. KÌm theo ®iÒu ®ã lµ v¨n ho¸ x· héi, tr×nh ®é d©n trÝ ®îc ®Èy m¹nh, thóc ®Èy nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn, t¹o ®iÒu kiÖn n©ng cao møc sèng cho ngêi lao ®éng, t¹o t©m lý æn ®Þnh, tin tëng vµo doanh nghiÖp nªn cµng n©ng cao n¨ng suÊt, chÊt lîng. §iÒu nµy kh«ng nh÷ng tèt ®èi víi doanh nghiÖp mµ cßn t¹o lîi Ých x· héi, nhê ®ã doanh nghiÖp gi¶i quyÕt sè lao ®éng thõa cña x· héi. §iÒu ®ã gióp cho x· héi gi¶i quyÕt ®îc nh÷ng vÊn ®Ò khã kh¨n trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn vµ héi nhËp. ViÖc doanh nghiÖp ®¹t ®îc hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cã vai trß hÕt søc quan träng víi chÝnh b¶n th©n doanh nghiÖp còng nh ®èi víi x· héi. Nã t¹o ra tiÒn ®Ò v÷ng ch¾c cho sù ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp còng nh cña x· héi, trong ®ã mçi doanh nghiÖp chØ lµ mét c¸ thÓ nhng nhiÒu c¸ thÓ v÷ng vµng vµ ph¸t triÓn céng l¹i sÏ t¹o ra nÒn kinh tÕ x· héi ph¸t triÓn bÒn v÷ng. 1.1.4. Ý nghĩa của việc nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh  Đối với toàn bộ nền kinh tế quốc dân HiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh lµ mét ph¹m trï kinh tÕ quan träng trong nÒn kinh tÕ quèc d©n. Nã ph¶n ¸nh møc ®é hoµn thiÖn cña c¸c quan hÖ s¶n xuÊt trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, sö dông tèi ®a hiÖu qu¶ c¸c nguån lùc tù cã. HiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cµng ®îc n©ng cao th× quan hÖ s¶n xuÊt cµng cñng cè lùc lîng s¶n xuÊt ph¸t triÓn, hay ngîc l¹i quan hÖ s¶n xuÊt vµ lùc lîng s¶n xuÊt kÐm ph¸t triÓn dÉn ®Õn sù kÐm hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng kinh doanh. Sinh viên: NguyÔn ThÞ Ph¬ng Th¶o - QT 902N7
Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh t¹i C«ng ty CPTM Gia Trang  Đối với doanh nghiệp HiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh kh«ng nh÷ng lµ thíc ®o gi¸ trÞ chÊt lîng ph¶n ¸nh tr×nh ®é tæ chøc vµ qu¶n lý s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp, mµ cßn lµ c¬ së ®Ó duy tr× sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp. Sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp ®îc x¸c ®Þnh dùa trªn uy tÝn, ¶nh hëng cña doanh nghiÖp ®èi víi thÞ trêng. Song chung quy l¹i uy tÝn cña doanh nghiÖp trªn th¬ng trêng cã v÷ng ch¾c hay kh«ng, cã chiÕm ®îc lßng tin cña kh¸ch hµng hay kh«ng, th× l¹i bÞ chi phèi bëi hiÖu qu¶ kinh doanh. HiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh, ë ®©y kh«ng chØ ®¬n thuÇn lµ t¨ng hay gi¶m thiÓu chi phÝ, t¨ng lîi nhuËn, mµ hiÖu qu¶ kinh doanh ®¹t ®îc lµ do chÝnh chÊt lîng cña s¶n phÈm do doanh nghiÖp s¶n xuÊt ra vµ cung øng cho kh¸ch hµng. Ngoµi ra viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cßn lµ nh©n tè thóc ®Èy c¹nh tranh vµ viÖc tù hoµn thiÖn cña b¶n th©n doanh nghiÖp trong c¬ chÕ thÞ trêng hiÖn nay. §Ó kh«ng bÞ bãp nghÑt trong vòng quay cña thÞ trêng, kh«ng cßn c¸ch nµo kh¸c lµ ph¶i c¹nh tranh lµnh m¹nh, ®ång thêi n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh ®Ó ®¶m b¶o cho doanh nghiÖp tån t¹i vµ ph¸t triÓn l©u dµi. Bªn c¹nh ®ã viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cßn lµm t¨ng thªm sù thu hót vèn vÒ c¸c nhµ ®Çu t.  Đối với người lao động HiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña mçi doanh nghiÖp cã t¸c ®éng t¬ng øng víi ngêi lao ®éng. Mét doanh nghiÖp lµm ¨n kinh doanh cã hiÖu qu¶ sÏ kÝch thÝch ®îc ngêi lao ®éng phÊn khởi h¬n, lµm viÖc h¨ng say h¬n. Nh vËy th× hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp cßn ®îc n©ng cao h¬n n÷a. §èi lËp l¹i, mét doanh nghiÖp lµm ¨n kh«ng cã hiÖu qu¶ th× ngêi lao ®éng dễ sinh ra ch¸n n¶n, g©y nªn nh÷ng bÕ t¾c trong suy nghÜ vµ cßn cã thÓ dÉn tíi viÖc hä rêi bá doanh nghiÖp ®Ó ®i t×m c¸c doanh nghiÖp kh¸c mang lại cho họ một công việc tốt hơn với thu nhập cao hơn. §Æc biÖt hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña mçi doanh nghiÖp chi phèi rÊt nhiÒu tíi thu nhËp cña ngêi lao ®éng ¶nh hëng trùc tiÕp tíi ®êi sèng vật chÊt tinh thÇn của họ. HiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp cao míi ®¶m Sinh viên: NguyÔn ThÞ Ph¬ng Th¶o - QT 902N8
Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh t¹i C«ng ty CPTM Gia Trang b¶o cho ngêi lao ®éng cã ®îc viÖc lµm æn ®Þnh, có thu nhập cao hơn và ®êi sèng tinh thÇn, vật chÊt tốt hơn. Ngîc l¹i hiÖu qu¶ kinh doanh thÊp có thể khiÕn cho ngêi lao ®éng cã mét cuộc sèng kh«ng æn ®Þnh, thu nhËp thÊp vµ lu«n ®øng tríc nguy c¬ thÊt nghiÖp. 1.2. Phân loại hiệu quả sản xuất kinh doanh Hiệu quả kinh doanh là một phạm trù mang tính tổng hợp được biểu hiện dưới nhiều dạng khác nhau do đó việc phân loại hiệu quả kinh doanh là cơ sở để xác định các chỉ tiêu hiệu quả kinh doanh. Phân tích hiệu quả kinh doanh dựa vào các tiêu thức khác nhau giúp ta hình dung một cách tổng quát về hiệu quả kinh doanh. Do vậy ta có thể phân hiệu quả sản xuất kinh doanh thành một số loại chủ yếu như sau: 1.2.1. Căn cứ theo yêu cầu của tổ chức xã hội và tổ chức quản lý kinh tế Theo cách phân loại này hiệu quả được phân thành hiệu quả kinh tế cá biệt và hiệu quả kinh tế quốc dân: + Hiệu quả kinh tế cá biệt: là hiệu quả kinh tế thu hút được từ hoạt động của từng doanh nghiệp kinh doanh. Biểu hiện trực tiếp của hiệu quả này là lợi nhuận của mỗi doanh nghiệp thu được và chất lượng thực hiện những yêu cầu do xã hội đặt cho nó. + Hiệu quả kinh tế quốc dân: là hiệu quả kinh tế tính toán cho toàn bộ nền kinh tế quốc dân. Về cơ bản nó là sản phẩm thặng dư, thu nhập quốc dân hoặc tổng sản phẩm xã hội mà đất nước thu được trong từng thời kỳ so với lượng vốn sản xuất, lao động xã hội và tài nguyên đã hao phí. Hiệu quả kinh tế cá biệt và hiệu quả kinh tế quốc dân có mối quan hệ và tác động qua lại lẫn nhau. Trong việc thực hiện cơ chế thị trường có sự quản lý của nhà nước không những cần tính toán và đạt được hiệu quả trong hoạt động kinh doanh của từng doanh nghiệp mà còn cần phải đạt được hiệu quả của nền kinh tế quốc dân. Mức hiệu quả kinh tế quốc dân lại phụ thuộc vào mức hiệu quả cá biệt, nghĩa là phụ thuộc vào sự cố gắng của người lao động, của mỗi doanh nghiệp. Đồng thời qua hoạt động của cơ quan quản lý Nhà nước cũng có Sinh viên: NguyÔn ThÞ Ph¬ng Th¶o - QT 902N9
Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh t¹i C«ng ty CPTM Gia Trang tác động trực tiếp đến hiệu quả cá biệt, ngược lại một chính sách sai lầm cũng dẫn tới kìm hãm việc nâng cao hiệu quả kinh doanh. 1.2.2. Căn cứ theo góc độ tổng thể và bộ phận Theo cách phân loại này hiệu quả được phân thành hiệu quả tổng thể và hiệu quả bộ phận: + Hiệu quả tổng thể: là các chỉ tiêu hiệu quả kinh doanh được tính toán trên góc độ tổng thể toàn doanh nghiệp, trên cơ sở các kết quả kinh doanh của toàn bộ doanh nghiệp sau mỗi chu kỳ kinh doanh hoặc giai đoạn nghiên cứu. + Hiệu quả bộ phận: là hiệu quả kinh doanh của từng lĩnh vực kinh doanh, từng công trình, từng sản phẩm hay hiệu quả của từng cá nhân, đơn vị trong một doanh nghiệp. Khi đa phần các chỉ tiêu phản ánh hiệu quả bộ phận có dấu hiệu xấu thì không thể nào có chỉ tiêu phản ánh hiệu quả tổng thể tốt được. Tỷ trọng của các bộ phận, lĩnh vực trong tổng giá trị sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp cũng là một yếu tố quan trọng quyết định đến chiều hướng biến đổi của hiệu quả kinh doanh tổng thể, chiều hướng biến đổi tổng thể sẽ có xu hướng biến đổi theo một hoặc một vài nhân tố có tỷ trọng lớn trong kết cấu tổng giá trị sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Mặc dù có thể có những nhân tố khác tỷ trọng thấp trong tổng giá trị sản xuất kinh doanh có chiều hướng biến đổi ngược lại. Tuy nhiên, không thể loại bỏ hết các bộ phận chưa hoặc không có hiệu quả rõ ràng ra khỏi hoạt dộng kinh doanh, bởi vì có thể sự tồn tại của các bộ phận này làm cho khả năng có hiệu quả của các bộ phận có tỷ trọng lớn có xu hướng biến đổi tốt hơn. Điều này cần phải được xem xét một cách kỹ càng trong quá trình nghiên cứu hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. 1.2.3. Căn cứ theo thời gian Theo cách phân loại này hiệu quả được phân thành hiệu quả ngắn hạn và hiệu quả dài hạn: + Hiệu quả ngắn hạn: là hiệu quả kinh doanh được xem xét, đánh giá ở từng khoảng thời gian ngắn. Hiệu quả kinh doanh ngắn hạn chỉ đề cập đến từng Sinh viên: NguyÔn ThÞ Ph¬ng Th¶o - QT 902N 10
Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh t¹i C«ng ty CPTM Gia Trang khoảng thời gian ngắn như tuần, tháng, quý, năm, vài năm. + Hiệu quả dài hạn: là hiệu quả kinh doanh được xem xét, đánh giá ở từng khoảng thời gian dài gắn với các chiến lược, các kế hoạch dài hạn hoặc thậm chí nói đến hiệu quả kinh doanh dài hạn là người ta hay nhắc đến hiệu quả lâu dài, gắn với quãng đời tồn tại và phát triển của doanh nghiệp. Trên cơ sở xây dựng được kế hoạch phát triển dài hạn của doanh nghiệp, mỗi doanh nghiệp cần cụ thể hóa các mục tiêu phát triển đó trong từng giai đoạn nhất định, gọi là mục tiêu ngắn hạn.Việc doanh nghiệp xác định được các mục tiêu đó cũng chính là từng bước thực hiện kế hoạch dài hạn của doanh nghiệp. Tuy nhiên, trong từng hoàn cảnh cụ thể, có những mục tiêu ngắn hạn không phải là sự lựa chọn tối ưu cho hiệu quả của doanh nghiệp trong thời điểm đó, nhưng xét về mặt dài hạn chỉ có thực hiện mục tiêu ngắn hạn đó mới phục vụ được việc thực hiện kế hoạch dài hạn. Khi đó DN phải thực hiện mục tiêu đã đặt ra để đảm bảo việc hoàn thành kế hoạch phát triển dài hạn của mình. Chính vì vậy, công tác định hướng phát triển doanh nghiệp trở nên cực kỳ quan trọng để đề ra được những mục tiêu ngắn hạn mà doanh nghiệp cần phải đạt được để có điều kiện thực hiện mục tiêu dài hạn, đạt được hiệu quả dài hạn. Tránh để cho doanh nghiệp theo đuổi hiệu quả ngắn hạn nhiều khi mâu thuẫn với chính mục tiêu dài hạn của doanh nghiệp. 1.3. Các phương pháp phân tích hiệu quả sản xuất kinh doanh 1.3.1. Phương pháp so sánh So s¸nh lµ ph¬ng ph¸p ®îc sö dông phæ biÕn trong ph©n tÝch ®Ó x¸c ®Þnh xu híng, møc ®é biÕn ®éng cña chØ tiªu ph©n tÝch. B¶n chÊt cña ph¬ng ph¸p nµy lµ ®èi chiÕu sè thùc tÕ víi sè kÕ ho¹ch, sè ®Þnh møc, sè n¨m tríc. a) Xác định gốc so sánh: Tùy thuộc vào mục đích nghiên cứu mà lựa chọn gốc so sánh thích hợp. + Khi nghiên cứu mức tăng trưởng của các chỉ tiêu theo thời gian: gốc so sánh là trị số của chỉ tiêu ở kỳ trước. + Khi nghiên cứu mức độ thực hiện nhiệm vụ kinh doanh trong từng Sinh viên: NguyÔn ThÞ Ph¬ng Th¶o - QT 902N 11
Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh t¹i C«ng ty CPTM Gia Trang khoảng thời gian trong một năm: gốc so sánh chính là trị số của chỉ tiêu ở cùng kỳ năm trước. + Khi đánh giá tình hình thực hiện kế hoạch: gốc so sánh là trị số của chỉ tiêu ở kỳ kế hoạch. + Khi nghiên cứu vị trí của doanh nghiệp: gốc so sánh là trị số của chỉ tiêu trung bình ngành hoặc trung bình kế hoạch. b) §iÒu kiÖn áp dụng: + Phải tồn tại ít nhất hai đại lượng hoặc hai chỉ tiêu để so sánh. + Bảo đảm tính thống nhất về nội dung kinh tế của chỉ tiêu. + Bảo đảm tính thống nhất về phương pháp tính các chỉ tiêu. + Bảo đảm tính thống nhất về đơn vị tính các chỉ tiêu. c) Kỹ thuật so sánh:  Phương pháp so sánh tuyệt đối Phương pháp này cho biết khối lượng quy mô tăng giảm của các chỉ tiêu hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp so với các doanh nghiệp khác hoặc giữa các thời kỳ của doanh nghiệp. C = C1 - Co Trong ®ã: C1: Trị số chỉ tiêu kỳ phân tích C0: Trị số chỉ tiêu kỳ gốc  Phương pháp so sánh tương đối Phương pháp này cho biết kết cấu, quan hệ, tốc độ phát triển và mức độ phổ biến của chỉ tiêu. C =C 1/C0 x 100% 1.3.2. Phương pháp thay thế liên hoàn Thay thế liên hoàn là thay thế lần lượt các số liệu thực tế vào số liệu gốc hoặc số liệu kế hoạch của một nhân tố nào đó. Nhân tố được thay thế sẽ phản ánh mức độ ảnh hưởng của nhân tố chỉ tiêu (còn nhân tố khác tạm coi là không đổi). Chỉ có những nhân tố quan hệ hàm với các nhân tố thì mới được dùng phương pháp thay thế liên hoàn. Sinh viên: NguyÔn ThÞ Ph¬ng Th¶o - QT 902N 12
Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh t¹i C«ng ty CPTM Gia Trang Trong phân tích kinh doanh, nhiều trường hợp cần nghiên cứu ảnh hưởng của các nhân tố đến kết quả sản xuất kinh doanh nhờ phương pháp thay thế liên hoàn. Thay thế liên hoàn là phương pháp xác định mức độ ảnh hưởng của các nhân tố khác [5]. Xác định mối quan hệ giữa các nhân tố với chỉ tiêu được biểu hiện bằng một phương trình kinh tế có quan hệ tích số trong đó cần phải chú ý đến trật tự sắp xếp các nhân tố trong phương trình kinh tế. Các nhân tố phải được sắp xếp theo nguyên tắc: + Nhân tố số lượng đứng trước, nhân tố chất lượng đứng sau. + Nếu có nhiều nhân tố số lượng thì nhân tố số lượng chủ yếu xếp trước, thứ yếu xếp sau và không đảo lộn trật tự này trong suốt quá trình phân tích. Ph¬ng ph¸p nµy cã u ®iÓm: xác định được sự ảnh hưởng của từng nhân tố, do đó đề xuất được các biện pháp để phát huy điểm mạnh, khắc phục điểm yếu là rất cụ thể. Nhîc ®iÓm: Điều kiện áp dụng nghiêm ngặt, số liệu giữa các lần thay thế phụ thuộc vào nhau. Vì vậy nếu không tính được hoặc tính sai lần thay thế nào đó thì sẽ làm ảnh hưởng đến lần thay thế sau. 1.3.3. Phương pháp cân đối Theo hÖ thèng c¸c chØ tiªu kinh tÕ, tµi chÝnh cña doanh nghiÖp cã nhiÒu chØ tiªu cã mèi liªn hÖ víi nhau vµ nh÷ng mèi liªn hÖ nµy mang tÝnh chÊt c©n ®èi. C¸c quan hÖ c©n ®èi trong doanh nghiÖp cã 2 lo¹i: C©n ®èi tæng thÓ vµ c©n ®èi c¸ biÖt. C©n ®èi tæng thÓ: lµ mèi quan hÖ c©n ®èi cña c¸c chØ tiªu kinh tÕ tæng hîp. VÝ dô: C©n ®èi gi÷a tµi s¶n vµ nguån vèn kinh doanh, liªn hÖ víi nhau b»ng c«ng thøc: Tµi s¶n = Nguån vèn hoÆc gi÷a doanh thu, chi phÝ vµ kÕt qu¶ kinh doanh cã mèi liªn hÖ víi nhau qua c«ng thøc: Doanh thu = Chi phÝ + KÕt qu¶. Tõ nh÷ng mèi liªn hÖ c©n ®èi trªn cho ta thÊy nÕu cã sù thay ®æi một chØ tiªu nµy sÏ dÉn ®Õn sù thay ®æi một chØ tiªu kh¸c. Sinh viên: NguyÔn ThÞ Ph¬ng Th¶o - QT 902N 13
Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh t¹i C«ng ty CPTM Gia Trang 1.3.4. Phương pháp hồi quy và tương quan Håi quy vµ t¬ng quan lµ c¸c ph¬ng ph¸p cña to¸n häc ®îc vËn dông trong ph©n tÝch kinh doanh ®Ó biÓu hiÖn vµ ®¸nh gi¸ mèi liªn hÖ t¬ng quan gi÷a c¸c chØ tiªu kinh tÕ. Ph¬ng ph¸p t¬ng quan lµ quan s¸t mèi liªn hÖ gi÷a một tiªu thøc kÕt qu¶ vµ một hoÆc nhiÒu tiªu thøc nguyªn nh©n nhng ë d¹ng liªn hÖ thùc. Cßn håi quy lµ một ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh ®é biÕn thiªn cña tiªu thøc kÕt qu¶ theo sù biÕn thiªn cña tiªu thøc nguyªn nh©n. Do vậy, hai phương pháp này có mối quan hệ chặt chẽ với nhau. NÕu quan s¸t, ®¸nh gi¸ mèi liªn hÖ gi÷a một tiªu thøc kÕt qu¶ vµ một tiªu thøc nguyªn nh©n gäi lµ t¬ng quan ®¬n vµ ngîc l¹i gäi lµ t¬ng quan béi. 1.3.5. Phương pháp liên hệ Mọi kết quả kinh doanh đều có mối liên hệ mật thiết với nhau, giữa các mặt, các bộ phận để lượng hóa được mối liên hệ đó ngoài các phương pháp đã nêu, trong phân tích kinh doanh còn phổ biến cách nghiên cứu mối liên hệ như: liên hệ cân đối, liên hệ trực tuyến và liên hệ phi tuyến.  Liên hên cân đối [5]: Có cơ sở là sự cân bằng về lượng giữa hai mặt của các yếu tố trong quá trình kinh doanh. Ví dụ: giữa tổng số vốn và tổng số nguồn thu và chi, hoạt động và tình hình sử dụng các quỹ, các loại vốn. Mối liên hệ cân đối về lượng của các yếu tố dẫn đến sự cân bằng cả về mức biến động (chênh lệch), về lượng giữa các mặt của các yếu tố và quá trình kinh doanh.  Liên hệ trực tuyến [5]: là mối liên hệ theo một hướng xác định giữa các chỉ tiêu phân tích. Ví dụ: Lợi nhuận tỷ lên thuận với lượng hàng bán ra, giá bán tỷ lện thuận với giá thành, thuế.  Liên hệ phi tuyến [5]: là mối liên hệ giữa các chỉ tiêu trong đó mức độ liên hệ không được xác định theo tỷ lệ và chiều hướng liên hệ luôn biến đổi. Thông thường chỉ có phương pháp liên hệ cân đối là được dùng phổ biến, còn lại hai phương pháp liên hệ trực tuyến và liên hệ phi tuyến ít được dùng tới. Sinh viên: NguyÔn ThÞ Ph¬ng Th¶o - QT 902N 14
Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh t¹i C«ng ty CPTM Gia Trang 1.4. Các nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả sản xuất kinh doanh 1.4.1. Các nhân tố môi trường bên trong 1.4.1.1. Nhân tố vốn Nguån vèn lµ mét nh©n tè biÓu thÞ tiÒm n¨ng, kh¶ n¨ng tµi chÝnh hiÖn cã cña doanh nghiÖp. Do vËy, viÖc huy ®éng vèn, sö dông vµ b¶o toµn vèn cã mét vai trß quan träng ®èi víi mçi doanh nghiÖp. §©y lµ mét nh©n tè hoµn toµn n»m trong tÇm kiÓm so¸t cña doanh nghiÖp v× vËy doanh nghiÖp cÇn ph¶i chó träng ngay tõ viÖc ho¹ch ®Þnh nhu cÇu vÒ vèn lµm c¬ së cho viÖc lùa chän ph¬ng ¸n kinh doanh, huy ®éng c¸c nguån vèn hîp lý trªn c¬ së khai th¸c tèi ®a mäi nguån lùc s½n cã cña m×nh. Tõ ®ã tæ chøc chu chuyÓn, t¸i t¹o nguån vèn ban ®Çu, ®¶m toµn vµ ph¸t triÓn nguån vèn hiÖn cã t¹i doanh nghiÖp. Ngµy nay trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng víi sù qu¶n lý vÜ m« cña Nhµ níc th× viÖc b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn trong c¸c doanh nghiÖp lµ hÕt søc quan träng. §©y lµ yªu cÇu đặt ra cho mçi doanh nghiÖp, v× ®ã lµ ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt cho viÖc duy tr×, ph¸t triÓn vµ n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ trong s¶n xuÊt kinh doanh. Bëi v×, muèn ®¹t hiÖu qu¶ kinh tÕ vµ ph¸t triÓn nguån vèn hiÖn cã th× tríc hÕt c¸c doanh nghiÖp ph¶i b¶o toµn ®îc vèn cña m×nh. XÐt vÒ mÆt tµi chÝnh th× b¶o toµn vèn cña doanh nghiÖp lµ b¶o toµn søc mua cña vèn vµo thêi ®iÓm ®¸nh gi¸, møc ®é b¶o toµn vèn so víi thêi ®iểm c¬ së (thêi ®iÓm gèc) ®îc chän. Cßn khi ta xÐt vÒ mÆt kinh tÕ, tøc lµ b¶o ®¶m kh¶ n¨ng ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp so víi thêi ®iÓm c¬ së, vÒ khÝa c¹nh ph¸p lý th× lµ b¶o ®ảm t c¸ch kinh doanh cña doanh nghiÖp. Tõ viÖc huy ®éng sö dông, b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn ®îc thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ sÏ gãp phÇn t¨ng kh¶ n¨ng vµ søc m¹nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp, gãp phÇn thóc ®Èy s¶n xuÊt kinh doanh ph¸t triÓn vµ ®¶m b¶o hiÖu qu¶ kinh tÕ cña doanh nghiÖp. 1.4.1.2. Nhân tố quản trị Nh©n tè nµy ®ãng vai trß quan träng chÝnh trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Qu¶n trÞ doanh nghiÖp chó träng ®Õn viÖc x¸c ®Þnh cho doanh nghiÖp mét híng ®i ®óng ®¾n trong m«i trêng kinh doanh ngµy cµng Sinh viên: NguyÔn ThÞ Ph¬ng Th¶o - QT 902N 15
Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh t¹i C«ng ty CPTM Gia Trang biÕn ®éng. §éi ngò c¸n bé qu¶n trÞ sÏ lµ ngêi quyÕt ®Þnh c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh: s¶n xuÊt c¸i g×? s¶n xuÊt cho ai? S¶n xuÊt nh thÕ nµo? khèi lîng bao nhiªu? Mçi mét quyÕt ®Þnh cña hä cã mét ý nghÜa hÕt søc quan träng liªn quan tíi sù tån t¹i hay diÖt vong cña doanh nghiÖp. ChÝnh hä lµ nh÷ng ngêi quyÕt ®Þnh c¹nh tranh nh thÕ nµo? søc c¹nh tranh cña c«ng ty sÏ dÉn tíi møc bao nhiªu? b»ng c¸ch nµo? KÕt qu¶ vµ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña qu¶n trÞ doanh nghiÖp ®Òu phô thuéc rÊt lín vµo tr×nh ®é chuyªn m«n cña ®éi ngò c¸c nhµ qu¶n trÞ còng nh c¬ cÊu tæ chøc bé m¸y qu¶n trÞ doanh nghiÖp. ViÖc x¸c ®Þnh chøc n¨ng, nhiÖm vô, quyÒn h¹n cña tõng bé phËn, c¸ nh©n vµ thiÕt lËp c¸c mèi quan hÖ gi÷a c¸c bé phËn trong c¬ cÊu tæ chøc ®ã có ảnh hưởng rất lớn tới tình hình tổ chức sản xuất kinh doanh trong doanh nghiệp. 1.4.1.3. Nhân tố lao động Trong s¶n xuÊt kinh doanh, con ngêi lµ nh©n tè quan träng hµng ®Çu ®Ó ®¶m b¶o thµnh c«ng. M¸y mãc dï tèi t©n ®Õn ®©u còng do con ngêi chÕ t¹o ra, dï cã hiÖn ®¹i ®Õn ®©u còng ph¶i phï hîp víi tr×nh ®é tæ chøc, kü thuËt sö dông m¸y mãc cña ngêi lao ®éng. Lùc lîng lao ®éng cã thÓ s¸ng t¹o ra c«ng nghÖ, kü thuËt míi vµ ®a chóng vµo sö dông t¹o ra tiÒm n¨ng lín cho viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. Tr×nh ®é tay nghÒ cña ngêi lao ®éng trùc tiÕp ¶nh hëng tíi chÊt lîng s¶n phÈm, do ®ã víi tr×nh ®é tay nghÒ cña ngêi lao ®éng vµ ý thøc tr¸ch nhiÖm trong c«ng viÖc sÏ n©ng cao ®îc n¨ng suÊt lao ®éng. §ång thêi tiÕt kiÖm vµ gi¶m ®îc ®Þnh møc tiªu hao nguyªn vËt liÖu, tõ ®ã gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ trong s¶n xuÊt kinh doanh. Lùc lîng lao ®éng t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn n¨ng suÊt lao ®éng, tr×nh ®é sö dông c¸c nguån lùc kh¸c nªn t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. CÇn tæ chøc ph©n c«ng lao ®éng hîp lý gi÷a c¸c bé phËn, c¸ nh©n trong doanh nghiÖp, sö dông ®óng ngêi, ®óng viÖc sao cho tËn dông ®îc n¨ng lùc, së trêng, tÝnh s¸ng t¹o cña ®éi ngò c¸n bé, nh©n viªn nh»m t¹o ra sù thèng nhÊt hîp lý trong tiÕn tr×nh thùc hiÖn nhiÖm vô chung cña doanh nghiÖp. Tuy nhiªn, doanh nghiÖp còng cÇn ¸p dông c¸c h×nh thøc tr¸ch nhiÖm vËt chÊt, sö dông c¸c ®ßn bÈy kinh tÕ thëng ph¹t nghiªm minh ®Ó t¹o ®éng lùc thóc Sinh viên: NguyÔn ThÞ Ph¬ng Th¶o - QT 902N 16
Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh t¹i C«ng ty CPTM Gia Trang ®Èy ngêi lao ®éng nç lùc h¬n trong ph¹m vi tr¸ch nhiÖm cña m×nh, t¹o ra ®îc søc m¹nh tæng hîp nh»m thùc hiÖn mét c¸ch tèt nhÊt kÕ ho¹ch ®· ®Ò ra tõ ®ã gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ trong s¶n xuÊt kinh doanh. 1.4.1.4. Nhân tố trình độ khoa học kỹ thuật - công nghệ Tr×nh ®é khoa học kỹ thuật - c«ng nghÖ tiªn tiÕn cho phÐp các doanh nghiÖp chñ ®éng n©ng cao chÊt lîng hµng ho¸, tăng n¨ng suÊt lao ®éng vµ h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm nh: ®Æc ®iÓm s¶n phÈm, søc c¹nh tranh cña s¶n phÈm Nhê vËy doanh nghiÖp cã thÓ t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña m×nh, t¨ng vßng quay cña vèn lu ®éng, t¨ng lîi nhuËn ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt më réng. Ngîc l¹i, víi tr×nh ®é c«ng nghÖ thÊp th× kh«ng nh÷ng gi¶m kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghiÖp mµ cßn gi¶m lîi nhuËn, k×m h·m sù ph¸t triÓn. Nãi tãm l¹i, nh©n tè tr×nh ®é khoa học kỹ thuật - c«ng nghÖ cho phÐp doanh nghiÖp n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng vµ h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm, nhê ®ã mµ t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh, t¨ng vßng quay cña vèn, t¨ng lîi nhuËn tõ ®ã t¨ng hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. 1.4.1.5. Hệ thống trao đổi và xử lý thông tin Th«ng tin ®îc coi lµ mét hµng ho¸ ®èi tîng kinh doanh vµ nÒn kinh tÕ thÞ trêng hiÖn nay ®îc coi lµ nÒn kinh tÕ th«ng tin hµng ho¸. §Ó ®¹t ®îc thµnh c«ng trong kinh doanh khi ®iÒu kiÖn c¹nh tranh quèc tÕ ngµy cµng gay g¾t. §Ó ®¹t ®îc thµnh c«ng trong kinh doanh c¸c doanh nghiÖp cÇn cã c¸c th«ng tin chÝnh x¸c vÒ cung, cÇu thÞ trêng, vÒ kü thuËt, vÒ khách hàng, về các nhà cung cấp, vÒ ®èi thñ c¹nh tranh Ngoµi ra, doanh nghiÖp cßn rÊt cÇn vÒ c¸c th«ng tin vÒ kinh nghiÖm thµnh c«ng hay thÊt b¹i cña c¸c doanh nghiÖp kh¸c trong níc vµ quèc tÕ, cÇn biÕt th«ng tin vÒ sự thay ®æi cña c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ cña Nhµ níc vµ c¸c níc kh¸c cã liªn quan. Trong kinh doanh, biÕt ®Þch biÕt ta vµ nhÊt lµ hiÓu râ c¸c ®èi thñ c¹nh tranh th× míi cã c¸c ®èi s¸ch th¾ng lîi. Trong c¹nh tranh cã chÝnh s¸ch ph¸t triÓn mèi quan hÖ hîp t¸c, hç trî lÉn nhau. Kinh nghiÖm thµnh c«ng cña nhiÒu doanh nghiÖp lµ n¾m ®îc c¸c th«ng tin cÇn thiÕt vµ biÕt sö dông c¸c th«ng tin ®ã kÞp thêi lµ mét ®iÒu kiÖn quan träng ®Ó ra c¸c quyÕt ®Þnh kinh doanh cã hiÖu qu¶. Nh÷ng th«ng tin chÝnh x¸c ®îc cung cÊp kÞp thêi sÏ lµ c¬ së v÷ng ch¾c ®Ó Sinh viên: NguyÔn ThÞ Ph¬ng Th¶o - QT 902N 17
Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh t¹i C«ng ty CPTM Gia Trang doanh nghiÖp x¸c ®Þnh ph¬ng híng kinh doanh, x¸c ®Þnh chiÕn lîc kinh doanh dµi h¹n. 1.4.1.6. Nhân tố khả năng tài chính của doanh nghiệp §©y lµ nh©n tè quan träng quyÕt ®Þnh ®Õn kh¶ n¨ng s¶n xuÊt còng nh lµ chØ tiªu hµng ®Çu ®Ó ®¸nh gi¸ quy m« cña doanh nghiÖp. BÊt cø mét ho¹t ®éng ®Çu t mua s¾m thiÕt bÞ, nguyªn vËt liÖu hay ph©n phèi, qu¶ng c¸o ®Òu ph¶i ®îc tÝnh to¸n dùa trªn thùc tr¹ng tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. Mçi mét doanh nghiÖp cã tiÒm lùc tµi chÝnh m¹nh sÏ cã kh¶ n¨ng trang bÞ d©y chuyÒn c«ng nghÖ s¶n xuÊt hiÖn ®¹i, ®¶m b¶o ®îc chÊt lîng, h¹ gi¸ thµnh, gi¸ b¸n s¶n phÈm, tæ chøc ho¹t ®éng qu¶ng c¸o, khuyÕn m·i m¹nh mÏ, n©ng cao søc c¹nh tranh. Ngoµi ra, víi mét kh¶ n¨ng tµi chÝnh m¹nh mẽ có thể chÊp nhËn lỗ mét thêi gian ng¾n, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm nh»m gi÷ vµ më réng thÞ phÇn cña doanh nghiÖp ®Ó sau ®ã l¹i t¨ng gi¸ thµnh s¶n phÈm, thu ®îc lîi nhuËn nhiÒu h¬n. 1.4.2. Các nhân tố môi trường bên ngoài 1.4.2.1. Đối thủ cạnh tranh Bao gåm c¸c ®èi thñ c¹nh tranh trực tiếp (cïng hoạt động sản xuất kinh doanh và tiªu thô c¸c s¶n phÈm, dịch vụ ®ång nhÊt) vµ c¸c ®èi thñ c¹nh tranh tiềm tàng (là các đối thủ chưa thực hiện kinh doanh trong ngành mà doanh nghiệp đang hoạt động nhưng đã có đủ tiềm năng và sẵn sàng nhẩy vào kinh doanh). NÕu ®èi thñ c¹nh tranh m¹nh th× viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh sÏ trë lªn khã kh¨n h¬n rÊt nhiÒu. Bëi v× doanh nghiÖp lóc nµy chØ cã thÓ n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh b»ng c¸ch n©ng cao chÊt lîng, gi¶m gi¸ thµnh s¶n phÈm ®Ó ®Èy m¹nh tèc ®é tiªu thô, t¨ng doanh thu, t¨ng vßng quay cña vèn, hiÖu qu¶ h¬n ®Ó t¹o cho doanh nghiÖp kh¶ n¨ng c¹nh tranh vÒ gi¸ c¶, chñng lo¹i, mÉu m· Nh vËy ®èi thñ c¹nh tranh cã ¶nh hëng rÊt lín ®Õn viÖc n©ng cao hiÖu quÈ s¶n xuÊt kinh doanh, t¹o ra ®éng lùc ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp. ViÖc xuÊt hiÖn ngµy cµng nhiÒu ®èi thñ c¹nh tranh th× viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp sÏ cµng khã kh¨n vµ sÏ bÞ gi¶m mét c¸ch t¬ng ®èi. Sinh viên: NguyÔn ThÞ Ph¬ng Th¶o - QT 902N 18
Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh t¹i C«ng ty CPTM Gia Trang 1.4.2.2. Nhà cung ứng Các nhà cung ứng thường cung ứng cho các doanh nghiệp: nguyên nhiên vật liệu, máy móc thiết bị, lao động, vốn nói chung là cung cấp các yếu tố đầu vào. Hoạt động của các nhà cung ứng sẽ ảnh hưởng trực tiếp tới quá trình sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp như chất lượng, giá cả, số lượng sản phẩm Đôi khi có thể phải xem các nhà cung ứng như là một nguy cơ khi họ đòi nâng giá hoặc giảm chất lượng sản phẩm cung cấp làm cho lợi nhuận công ty giảm xuống. Vì vậy việc nghiên cứu các nhà cung ứng, việc tìm ra các nhà cung ứng tốt nhất sẽ đem lại cho doanh nghiệp cơ hội đạt lợi thế về giá cạnh tranh hoặc về chất lượng sản phẩm trên thị trường tiêu dùng, giúp cho doanh nghiệp giảm được áp lực và có hoạt động đối phó thích hợp để tiến hành sản xuất kinh doanh có hiệu quả. 1.4.2.3. Khách hàng Kh¸ch hµng luôn lµ ®èi tîng ®Ó phôc vô cña bÊt cø một doanh nghiÖp nµo. Sù kinh doanh cña doanh nghiÖp cã thËt sù cÇn thiÕt hay kh«ng phô thuéc vµo sù tån t¹i cña kh¸ch hµng. V× thÕ kh¸ch hµng lµ c¬ së ®Ó lËp kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh cho mét doanh nghiÖp. Víi sù hiÖn ®¹i ho¸ nhanh chãng cña x· héi hiÖn nay, nhu cÇu sö dông hµng ho¸ gi÷a c¸c nhãm ngêi kh¸c nhau ngµy cµng cã sù ph©n ho¸ t¹o nªn mét thÞ trêng hiÖn ®¹i kh«ng ®ång nhÊt. V× thÕ mµ doanh nghiÖp cÇn t×m hiÓu vµ n¾m ®îc thÞ trêng riªng biÖt cña kh¸ch hµng, ph©n lo¹i kh¸ch hµng, ph©n lo¹i hµng ho¸ cho phï hîp víi nh÷ng nhãm kh¸ch hµng riªng biÖt, ®Ó tõ ®ã x¸c ®Þnh kh¸ch hµng cña doanh nghiÖp lµ ai? nhãm ngêi nµo? møc ®é tiêu thụ trên thÞ trêng cña doanh nghiÖp ra sao? §©y lµ nh©n tè quan träng trong viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh của doanh nghiệp, nã quyÕt ®Þnh møc ®é chÊt lîng, sè lîng, chñng lo¹i của sản phẩm, dịch vụ mà doanh nghiệp cung cấp. Doanh nghiÖp cÇn ph¶i n¾m b¾t vµ nghiªn cøu lµm sao cho phï hîp víi søc mua, thãi quen tiªu dïng, møc thu nhËp b×nh qu©n cña tÇng líp d©n c. Nh÷ng nh©n tè nµy t¸c ®éng mét c¸ch gi¸n tiÕp lªn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh còng nh c«ng t¸c marketing vµ cuèi cïng lµ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Sinh viên: NguyÔn ThÞ Ph¬ng Th¶o - QT 902N 19
Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh t¹i C«ng ty CPTM Gia Trang 1.4.2.4. Môi trường chính trị, pháp luật C¸c nh©n tè thuéc m«i trêng chÝnh trÞ ph¸p luËt chi phèi m¹nh mÏ ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Sù æn ®Þnh chÝnh trÞ lµ mét trong nh÷ng tiÒn ®Ò quan träng cho ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp. Sù thay ®æi m«i trêng chÝnh trÞ cã thÓ cã lîi cho doanh nghiÖp nµy nhng l¹i k×m h·m sù ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp kh¸c vµ ngîc l¹i. HÖ thèng ph¸p luËt hoµn thiÖn, kh«ng thiªn vÞ lµ mét trong nh÷ng tiÒn ®Ò ngoµi kinh tÕ cña kinh doanh. Møc ®é hoµn thiÖn, sù thay ®æi vµ thùc thi ph¸p luËt trong nÒn kinh tÕ cã ¶nh hëng lín ®Õn viÖc ho¹ch ®Þnh, tæ chøc thùc hiÖn chiÕn lîc kinh doanh cña doanh nghiÖp. M«i trêng nµy cã t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp v× m«i trêng ph¸p luËt ¶nh hëng ®Õn mÆt hµng s¶n xuÊt, ngµnh nghÒ, ph¬ng thøc kinh doanh cña doanh nghiÖp. Kh«ng nh÷ng thÕ, nã cßn t¸c ®éng ®Õn chi phÝ cña doanh nghiÖp nh chi phÝ lu th«ng, chi phÝ vËn chuyÓn ®Æc biÖt lµ c¸c doanh nghiÖp kinh doanh xuÊt nhËp khÈu cßn bÞ ¶nh hëng bëi chÝnh s¸ch th¬ng m¹i quèc tÕ, h¹n ng¹ch do Nhµ níc giao cho, luËt b¶o hé cho c¸c doanh nghiÖp tham gia ho¹t ®éng kinh doanh. Tãm l¹i, m«i trêng chÝnh trÞ cã ¶nh hëng lín ®Õn viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ SXKD b»ng c¸ch t¸c ®éng ®Õn ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp th«ng qua hÖ thèng c«ng cô vÜ m« 1.4.2.5. Thị trường Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, c¸c doanh nghiÖp chØ cã thÓ kinh doanh hµng ho¸ cña m×nh th«ng qua thÞ trêng. ThÞ trêng thõa nhËn hµng ho¸ ®ã chÝnh lµ ngêi mua chÊp nhËn nã phï hîp víi nhu cÇu cña x· héi. Cßn nÕu ngêi mua kh«ng chÊp nhËn tøc lµ s¶n phÈm cña doanh nghiÖp cha ®¸p øng ®óng nhu cÇu cña ngêi mua vÒ chÊt lîng, thÞ hiÕu, gi¸ c¶ vµ nh vËy tÊt nhiªn doanh nghiÖp sÏ bÞ lç. Bëi vËy ®Ó ho¹t ®éng tèt h¬n, tiªu thô ®îc nhiÒu hµng ho¸, t¨ng lîi nhuËn th× c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng kinh doanh hµng ho¸ b¾t buéc ph¶i nghiªn cøu thÞ trêng, nghiªn cøu kh¶ n¨ng cung và cÇu cña thÞ trêng vÒ hµng ho¸ bao gåm c¬ cÊu, chÊt lîng, chñng lo¹i. T¸c dông cña viÖc nghiªn cøu thÞ trêng lµ c¬ së ®Ó dù ®o¸n, cho phÐp doanh nghiÖp ®Ò ra híng ph¸t triÓn, c¹nh tranh ®èi víi c¸c ®èi thñ, sö dông tèt c¸c nguån lùc cña doanh nghiÖp, gióp Sinh viên: NguyÔn ThÞ Ph¬ng Th¶o - QT 902N 20
Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh t¹i C«ng ty CPTM Gia Trang doanh nghiÖp lùa chän ph¬ng ¸n tèi u cña m×nh vµ biÕt ®îc thÕ ®øng trong x· héi, t×m ra vµ kh¾c phôc nh÷ng nhîc ®iÓm cßn tån t¹i nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ trong s¶n xuÊt kinh doanh. 1.4.2.6. Sự phát triển và tăng trưởng của ngành §©y lµ mét nh©n tè cã nh÷ng ¶nh hëng nhÊt ®Þnh ®Õn hiÖu qu¶ kinh tÕ. Mçi doanh nghiÖp lµ mét tÕ bµo cña nÒn kinh tÕ. Do vËy doanh nghiÖp muèn tån t¹i, ph¸t triÓn vµ ®¹t hiÖu qu¶ kinh tÕ cao th× nhÊt thiÕt ph¶i cã mét m«i trêng kinh doanh lµnh m¹nh. Tuy nhiªn, trong mét nÒn s¶n xuÊt c«ng nghiÖp cã tr×nh ®é ph©n c«ng vµ hợp t¸c lao ®éng cao th× mçi ngµnh, mçi doanh nghiÖp chØ lµ mét m¾t xÝch trong mét hÖ thèng nhÊt. Nªn khi chØ cã sù thay ®æi vÒ lîng vµ chÊt ë bÊt kú một m¾t xÝch nµo trong hÖ thèng còng ®ßi hái vµ kÐo theo sù thay ®æi cña c¸c m¾t xÝch kh¸c, ®ã lµ sù ¶nh hëng gi÷a c¸c ngµnh, c¸c doanh nghiÖp cã liªn quan ®Õn hiÖu qu¶ kinh tÕ chung. Thùc chÊt mét doanh nghiÖp, mét ngµnh muèn ph¸t triÓn vµ ®¹t hiÖu qu¶ kinh tÕ ®¬n lÎ mét m×nh lµ mét ®iÒu kh«ng tëng. Bëi v×, qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh tõ viÖc ®Çu t - s¶n xuÊt - tiªu thô lµ liªn tôc vµ cã mèi quan hÖ t¬ng øng gi÷a c¸c ngµnh cung cÊp t liÖu lao ®éng, ®èi tîng lao ®éng vµ c¸c ngµnh tiªu thô s¶n phÈm. Do vËy ®Ó ®¹t hiÖu qu¶ cao cÇn g¾n víi sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ, cña c¸c ngµnh vµ c¸c ngµnh cã liªn quan. 1.5. Hệ thống các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả sản xuất kinh doanh 1.5.1. Chỉ tiêu tổng quát Giá trị kết quả đầu ra Hiệu quả sản xuất kinh doanh [3] = Giá trị của yếu tố đầu vào - Kết quả đầu ra được đo bằng các chỉ tiêu: giá trị tổng sản lượng, doanh thu, tổng lợi nhuận trước thuế, lợi tức. - Giá trị của yếu tố đầu vào gồm: lao động, tư liệu lao động, đối tượng lao động, vốn cố định, vốn lưu động - Công thức này phản ánh sức sản xuất (hay sức sinh lời) của các chỉ tiêu phản ánh đầu vào, được tính cho tổng số và cho riêng phần gia tăng. Sinh viên: NguyÔn ThÞ Ph¬ng Th¶o - QT 902N 21
Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh t¹i C«ng ty CPTM Gia Trang Ngoài ra, hiệu quả sản xuất kinh doanh lại có thể được tính bằng cách so sánh nghịch đảo: Giá trị kết quả đầu ra Hiệu quả sản xuất kinh doanh [3] = Giá trị của kết quả đầu vào Công thức này phản ánh sức hao phí lao động của các chỉ tiêu đầu vào, tức là có một đơn vị đầu ra thì hao phí hết bao nhiêu đơn vị hao phí (vốn) ở đầu vào. 1.5.2. Chỉ tiêu phản ánh về hiệu quả sử dụng chi phí Chi phÝ lµ biểu hiện b»ng tiÒn cña toàn bộ hao phí về vật chất và lao động mµ doanh nghiÖp bá ra trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh trong một thời kì nhất định. Đó là những khoản chi mà doanh nghiệp phải bỏ ra để mua sắm trang thiết bị, nguyên vật liệu phục vụ cho quá trình sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, những chi phí cho quá trình sản xuất kinh doanh bao gồm: chi trả lương cho cán bộ công nhân viên, chi mua sắm tài sản cố định, chi phí trả tiền điện nước, nguyên liệu, nhiên liệu Các chi phí này phát sinh có tính chất thường xuyên gắn liền với quá trình tạo ra sản phẩm. Việc xác định được chi phí cho hoạt động sản xuất kinh doanh nhằm xác định giá thành cho các loại sản phẩm hoặc dịch vụ mà doanh nghiệp sản xuất hoặc cung ứng. Hạ giá thành hay tiết kiệm được chi phí cho hoạt động sản xuất kinh doanh là nhiệm vụ quan trọng của doanh nghiệp để lợi nhuận được tăng cao hơn. Việc sử dụng chi phí được biểu hiện ở các chỉ tiêu sau: * Hiệu quả sử dụng chi phí Tổng doanh thu trong kỳ Hiệu quả sử dụng chi phí [4] = Tổng chi phí trong kỳ ý nghĩa: chỉ tiêu này thể hiện một đồng chi phí sản xuất kinh doanh trong kỳ thu được bao nhiêu đồng doanh thu. Chỉ tiêu này càng cao chứng tỏ hiệu quả sử dụng chi phí của doanh nghiệp càng tốt và ngược lại. Sinh viên: NguyÔn ThÞ Ph¬ng Th¶o - QT 902N 22
Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh t¹i C«ng ty CPTM Gia Trang * Tỷ suất lợi nhuận chi phí Tổng lợi nhuận trong kỳ Tỷ suất lợi nhuận chi phí [2] = Tổng chi phí trong kỳ ý nghĩa: chỉ tiêu này cho biết một đồng chi phí bỏ ra sản xuất kinh doanh thì thu lại bao nhiêu đồng lợi nhuận. Chỉ tiêu này càng cao chứng tỏ doanh nghiệp kinh doanh hiệu quả và ngược lại. 1.5.3. Chỉ tiêu đánh giá hiệu quả sử dụng vốn kinh doanh * Hiệu suất sử dụng vốn kinh doanh (H V): Lµ tû sè gi÷a doanh thu trong kú vµ tæng sè vèn phôc vô s¶n xuÊt kinh doanh trong kú. Tæng doanh thu thuÇn Hv = Tổng vèn kinh doanh b×nh qu©n Trong ®ã: VKD ®Çu kú + VKD cuèi kú VKD b×nh qu©n = 2 ý nghĩa: chỉ tiêu này phản ánh cứ một đồng vốn bỏ ra sản xuất kinh doanh trong kì thì đem lại bao nhiêu đồng doanh thu cho doanh nghiệp. Chỉ tiêu này biểu thị khả năng tạo ra kết quả sản xuất kinh doanh của một đồng vốn. Hiệu suất sử dụng vốn càng cao thể hiện hiệu quả kinh tế càng lớn. * Tỷ suất lợi nhuận vốn kinh doanh (T V): là chỉ tiêu đo lường mức sinh lợi của đồng vốn. Lîi nhuËn sau thuÕ Tv = Vèn kinh doanh b×nh qu©n ý nghĩa: ChØ tiªu nµy cho biết cø 1 ®ång vèn bá vµo kinh doanh sÏ thu ®îc bao nhiªu ®ång lîi nhuËn sau thuÕ. Chỉ tiêu này tính ra càng cao thì hiệu quả sử dụng vốn kinh doanh càng cao và ngược lại. Nhóm chỉ tiêu này có ý nghĩa chủ yếu về mặt xã hội trong việc kinh doanh tạo ra giá trị sản phẩm hàng hóa có khả năng đáp ứng hoặc đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng. Sinh viên: NguyÔn ThÞ Ph¬ng Th¶o - QT 902N 23
Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh t¹i C«ng ty CPTM Gia Trang 1.5.4. Chỉ tiêu đánh giá hiệu quả sử dụng vốn cố định và tài sản cố định * Sức sản xuất tài sản cố định (T1) Tæng DT thuÇn [3] T1 = Nguyªn gi¸ bình quân TSC§ ý nghÜa: chỉ tiêu này cho thấy một đồng nguyên giá TSCĐ đem lại mấy đồng doanh thu thuần. Sức sản xuất của TSCĐ càng lớn, hiệu quả sử dụng TSCĐ càng tăng và ngược lại. * Hiệu suất sử dụng vốn cố định (H1) Tổng DT thuÇn [3] H1 = Tổng vèn cè ®Þnh bình quân Trong ®ã: VC§ ®Çu kú + VC§ cuèi kú VCĐ bình quân = 2 ý nghÜa: Cø ®Çu t trung b×nh 1 ®ång vốn cè ®Þnh trong kỳ th× t¹o ra ®îc bao nhiªu ®ång doanh thu. Chỉ tiêu này thÓ hiÖn tr×nh ®é sö dông TSCĐ, kh¶ n¨ng sinh lîi cña tµi s¶n trong kinh doanh. Chỉ tiêu này càng cao chứng tỏ hiệu quả sử dụng vốn cố định của công ty trong hoạt động sản xuất kinh doanh càng tốt và ngược lại. * Sức sinh lời của tài sản cố định (T2) LN sau thuÕ [3] T2 = Nguyªn gi¸ b×nh qu©n TSC§ ý nghÜa: chỉ tiêu này cho biết một ®ång nguyªn gi¸ bình quân TSC§ ®em l¹i mÊy ®ång lîi nhuËn sau thuÕ. Sức sinh lợi càng lớn thì hiệu quả sử dụng TSCĐ càng cao và ngược lại. * Tỷ suất lợi nhuận trên vốn cố định (L1) Lợi nhuận sau thuế [3] L1 = Vốn cố định bình quân ý nghĩa: chỉ tiêu này phản ánh một đồng vốn cố định bình quân được sử dụng trong kỳ tạo ra được bao nhiêu đồng lợi nhuận sau thuế. Chỉ tiêu này cao chứng tỏ hiệu quả sử dụng vốn cố định rất tốt và ngược lại. Sinh viên: NguyÔn ThÞ Ph¬ng Th¶o - QT 902N 24
Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh t¹i C«ng ty CPTM Gia Trang * Tỷ suất hao phí TSCĐ (H2) [3] Nguyên giá bình quân TSCĐ H2 = DTT (LN) ý nghĩa: chỉ tiêu này cho thấy để có được 1 đồng DTT (LN) thì cần bao nhiêu đồng nguyên giá bình quân TSCĐ. 1.5.5. Chỉ tiêu đánh giá hiệu quả sử dụng vốn lưu động * Sức sinh lời của vốn lưu động (S2) LN thuần trong kú [3] S2 = VL§ bình quân trong n¨m ý nghÜa: Chỉ tiêu này phản ánh trong kú một ®ång vèn lu ®éng b×nh qu©n bá ra sÏ thu l¹i ®îc bao nhiªu ®ång lîi nhuËn. Sức sinh lời của VLĐ càng lớn thì hiệu quả sử dụng vốn càng cao và ngược lại. * Tốc độ luân chuyển vốn lưu động: Trong quá trình sản xuất kinh doanh vốn lưu động luôn vận động không ngừng, thường xuyên qua các giai đoạn của quá trình tái sản xuất (dự trữ - sản xuất - tiêu thụ). Đẩy nhanh tốc độ luân chuyển của vốn lưu động sẽ góp phần giải quyết nhu cầu về vốn cho doanh nghiệp, góp phần nâng cao hiệu quả sử dụng vốn cho doanh nghiệp. Để xác định tốc độ luân chuyển của vốn lưu động người ta sử dụng các chỉ tiêu sau: - Số vòng luân chuyển vốn lưu động (V) Tæng DT thuÇn trong kú [6] V = VL§ bình quân trong kú ý nghĩa: chỉ tiêu này cho biết vốn lưu động quay được mấy vòng trong kỳ. Nếu số vòng quay tăng chứng tỏ hiệu quả sử dụng vốn tăng và ngược lại. - Thời gian một vòng luân chuyển vồn lưu động (T) 360 [6] T = Sè vßng quay cña VL§ trong kú ý nghÜa: ChØ tiªu nµy cho biÕt sè ngày cÇn thiÕt cho vèn lu ®éng quay ®îc 1 vßng. Thêi gian 1 vßng lu©n chuyÓn cµng nhá th× tèc ®é lu©n chuyÓn vèn lu ®éng cµng lín làm rót ng¾n chu kú kinh doanh, vèn quay vßng hiÖu qu¶ h¬n. Sinh viên: NguyÔn ThÞ Ph¬ng Th¶o - QT 902N 25
Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh t¹i C«ng ty CPTM Gia Trang - Hệ số đảm nhiệm vốn lưu động VL§ bình quân trong n¨m [3] HÖ sè ®¶m = nhiÖm VL§ DTT ý nghÜa: ChØ tiªu nµy cho biÕt ®Ó t¹o ra ®îc 1 ®ång lợi nhuận cÇn bá ra bao nhiªu ®ång vèn lu ®éng. Hệ số này càng nhỏ chứng tỏ hiệu quả sử dụng vốn lưu động càng cao, số vốn tiết kiệm được càng nhiều. 1.5.6. Chỉ tiêu đánh giá hiệu quả sử dụng lao động * Doanh thu bình quân 1 lao động (D1) DTT [4] D1 = Sè công nhân sản xuất trong n¨m ý nghĩa: ChØ tiªu nµy cho biÕt mçi một lao ®éng trong năm tham gia vào quá trình sản xuất kinh doanh t¹o ra bao nhiªu đồng doanh thu trong một thời kỳ nhất định. Nếu chỉ số càng cao chứng tỏ doanh nghiệp kinh doanh ngày càng có hiệu quả. * Mức sinh lời của 1 lao động ( D2) Lợi nhuận thuần [4] D2 = Số lao động bình quân ý nghĩa: chỉ tiêu này cho biết mỗi lao động được sử dụng trong doanh nghiệp tạo được bao nhiêu lợi nhuận trong một kỳ nhất định. * Năng suất sử dụng lao động ( D3) Tổng giá trị sản lượng làm ra [4] D3 = Sè lîng L§ b×nh qu©n n¨m ý nghĩa: phản ánh một lao động tạo ra được bao nhiêu đồng giá trị sản lượng sản xuất. Tỷ số này càng cao chứng tỏ doanh nghiệp sử dụng lao động một cách hợp lý, khai thác được sức lao động trong sản xuất kinh doanh. Sinh viên: NguyÔn ThÞ Ph¬ng Th¶o - QT 902N 26
Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh t¹i C«ng ty CPTM Gia Trang 1.6. Một số chỉ tiêu đánh giá tài chính quan trọng 1.6.1. Chỉ tiêu về khả năng thanh toán * Hệ số khả năng thanh toán tổng quát (H1) HÖ sè kh¶ n¨ng thanh Tæng tµi s¶n = to¸n tæng qu¸t Nî ph¶i tr¶ ý nghĩa: Hệ số này cho biết cø ®i vay 1 ®ång th× cã bao nhiªu ®ång tµi s¶n ®¶m b¶o tr¶ nî. Hệ số này nói lên mối quan hệ giữa tổng tài sản mà hiện nay doanh nghiệp đang sử dụng với tổng nợ phải trả. Nó phản ánh năng lực thanh toán tổng thể của doanh nghiệp trong kỳ kinh doanh. + Hệ số H 1 >1: cho thấy khả năng thanh toán của doanh nghiệp tốt. Song nếu H1 lớn hơn 1 quá nhiều cũng không tốt vì điều đó chứng tỏ doanh nghiệp chưa tận dụng hết cơ hội chiếm dụng vốn. + Hệ số H1 2: thể hiện khả năng thanh toán hiện hành của doanh nghiệp dư thừa, nhưng nếu lớn hơn 2 quá th× ®iÒu nµy l¹i kh«ng tèt v× nã ph¶n ¸nh sù viÖc doanh nghiÖp ®· ®Çu t qu¸ møc vµo tµi s¶n lu ®éng so víi nhu cÇu doanh nghiÖp vµ tµi s¶n lu ®éng d thõa thêng kh«ng t¹o thªm doanh thu. Do vËy, nÕu doanh nghiÖp ®Çu t qu¸ ®¸ng vèn cña m×nh vµo tµi s¶n lu ®éng, sè vèn ®ã Sinh viên: NguyÔn ThÞ Ph¬ng Th¶o - QT 902N 27
Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh t¹i C«ng ty CPTM Gia Trang sÏ kh«ng ®îc sö dông cã hiÖu qu¶, gây nên tình trạng ứ đọng vốn dẫn tới hiệu quả kinh doanh sẽ kém đi. + Hệ số H2 1: cho thấy khả năng thanh toán của DN là quá tốt. + Hệ số H 3 < 1: cho thấy doanh nghiệp đang gặp khó khăn trong thanh toán các công nợ và do đó có thể phải bán gấp hàng hóa, sản phẩm để trả nợ vì không đủ thanh toán. 1.6.2. Chỉ tiêu phản ánh cơ cấu nguồn vốn và tài sản * Hệ số nợ: cho biÕt trong 1 ®ång vèn kinh doanh cã mÊy ®ång là tõ vay nî bªn ngoµi. Nợ phải trả Hệ số nợ = = 1 – Hệ số vốn CSH [6] Tổng nguồn vốn Hệ số nợ càng cao chứng tỏ tính độc lập của doanh nghiệp về mặt tài chính càng kém, doanh nghiệp càng ít có cơ hội và khả năng để tiếp nhận thêm các khoản cho vay từ các nhà đầu tư tín dụng. Ngoài ra hệ số nợ cao còn làm giảm khả năng thanh toán của doanh nghiệp. * Tỷ suất tự tài trợ: là một chỉ tiêu ®o lêng sù gãp vèn cña CSH trong tæng nguån vèn hiÖn nay cña doanh nghiệp. Sinh viên: NguyÔn ThÞ Ph¬ng Th¶o - QT 902N 28
Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh t¹i C«ng ty CPTM Gia Trang Vốn CSH Tỷ suất tự tài trợ = = 1 – Hệ số nợ [6] Tổng nguồn vốn Chỉ tiêu này cho biết trong 1 đồng vốn kinh doanh hiện nay doanh nghiệp đang sử dụng có mấy đồng vốn chủ sở hữu. Hệ số vốn chủ sở hữu càng lớn càng chứng tỏ doanh nghiệp có nhiều vốn tự có, tính độc lập cao với các chủ nợ. Do đó, không bị ràng buộc hoặc chịu sức ép của các khoản nợ vay. * Tỷ suất đầu tư vào tài sản dài hạn [6] TSCĐ và đầu tư dài hạn Tỷ suất đầu tư vào TSDH = Tổng tài sản ý nghÜa: ChØ tiªu nµy cho biÕt trong mét ®ång ®Çu t vµo tµi s¶n th× cã bao nhiªu ®ång ®Çu t vµo tµi s¶n cè ®Þnh vµ ®Çu t dµi h¹n. * Tỷ suất đầu tư vào tài sản ngắn hạn [6] TSLĐ và đầu tư ngắn hạn Tỷ suất đầu tư vào TSNH = Tổng tài sản ý nghÜa: ChØ tiªu nµy cho biÕt trong mét ®ång ®Çu t vµo tµi s¶n th× cã bao nhiªu ®ång ®Çu t vµo tµi s¶n lu ®éng vµ ®Çu t ng¾n h¹n. 1.6.3. Các chỉ số về hoạt động * Số vòng quay hàng tồn kho: lµ sè lÇn mµ hµng ho¸ tån kho b×nh qu©n lu©n chuyÓn trong kú. Giá vốn hàng bán Vòng quay hàng tồn kho = Hàng tồn kho bình quân Chỉ tiêu này càng cao thì thời gian luân chuyển một vòng sẽ càng ngắn, chứng tỏ doanh nghiệp có nhiều khả năng giải phóng được hàng tồn kho, khả năng tiêu thụ sản phẩm nhanh, vốn được thu hồi nhanh, tăng khả năng thanh toán và ngược lại. * Vòng quay các khoản phải thu: ph¶n ¸nh tèc ®é chuyÓn ®æi c¸c kho¶n ph¶i thu thµnh tiÒn mÆt cña doanh nghiÖp là nhanh hay chËm vµ ®îc x¸c ®Þnh nh sau: Sinh viên: NguyÔn ThÞ Ph¬ng Th¶o - QT 902N 29
Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh t¹i C«ng ty CPTM Gia Trang Doanh thu thuần Vòng quay các khoản phải thu = Khoản phải thu bình quân Số vòng quay các khoản phải thu lớn chứng tỏ tốc độ thu hồi các khoản phải thu nhanh, đó là một dấu hiệu tốt vì doanh nghiệp không phải đầu tư nhiều vào các khoản phải thu. * Số ngày một vòng quay các khoản phải thu Số ngày một vòng quay các 360 = khoản phải thu Vòng quay các khoản phải thu ý nghÜa: Thêi gian thu tiÒn cµng ng¾n, chøng tá tèc ®é thu håi tiÒn hµng nhanh, doanh nghiÖp Ýt bÞ chiÕm dông vèn và ngược lại. 1.6.4. Các chỉ tiêu sinh lời Chỉ tiêu sinh lời rất được các nhà quản trị tài chính quan tâm bởi vì chúng là cơ sở quan trọng để đánh giá kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh trong một kỳ nhất định. Hơn thế các chỉ số này còn là cơ sở quan trọng để các nhà hoạch định đưa ra các quyết định tài chính trong tương lai. * Tỷ suất lợi nhuận tổng vốn Lợi nhuận sau thuế Tỷ suất lợi nhuận tổng vốn = Vốn kinh doanh bình quân ý nghÜa: Chỉ tiêu này đo lường mức sinh lợi của đồng vốn. Phản ánh một đồng vốn kinh doanh trong kì tạo ra được bao nhiêu đồng lợi nhuận sau thuế. * Tỷ suất lợi nhuận trên doanh thu Lợi nhuận sau thuế Tỷ suất lợi nhuận trên doanh thu = Doanh thu thuần ý nghÜa: ChØ tiªu nµy cho biÕt mét ®ång doanh thu trong kú mang l¹i bao nhiêu ®ång lîi nhuËn sau thuÕ. TrÞ sè cña chØ tiªu nµy tÝnh ra cµng lín, chøng tá kh¶ n¨ng sinh lêi cña vèn cµng cao vµ hiÖu qu¶ kinh doanh cµng lín. * Tỷ suất sinh lời trên tổng tài sản Tỷ suất sinh lời trên tổng tài sản đo lường sức mạnh tạo thu nhập của tài sản sau thuế và lãi vay. Sinh viên: NguyÔn ThÞ Ph¬ng Th¶o - QT 902N 30
Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh t¹i C«ng ty CPTM Gia Trang [6] LNST ROE = Vốn CSH bình quân Hệ số này cho biết trong kì trung bình một đồng tài sản tạo ra bao nhiêu đồng lợi nhuận sau thuế. Hệ số càng cao càng thể hiện sự sắp xếp, phân bổ và quản lý tài sản hợp lý và có hiệu quả. * Tỷ suất sinh lời trên vốn chủ sở hữu Tỷ suất sinh lời trên vốn chủ sở hữu thường đo lường mức độ thu nhập của các khoản đầu tư của cổ đông. LNST [6] ROE = Vốn CSH bình quân Thể hiện trong kỳ trung bình một đồng vốn chủ sở hữu tạo ra bao nhiêu đồng lợi nhuận ròng cho chủ sở hữu. Hệ số này càng cao càng có hiệu quả. Sinh viên: NguyÔn ThÞ Ph¬ng Th¶o - QT 902N 31
Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh t¹i C«ng ty CPTM Gia Trang CHƯƠNG 2 TÌNH HÌNH THỰC TẾ VỀ HOẠT ĐỘNG SẢN XUẤT KINH DOANH CỦA CÔNG TY CPTM GIA TRANG 2.1. Qúa trình hình thành và phát triển của Công ty CPTM Gia Trang 2.1.1. Giới thiệu chung Trong xu thế hội nhập và phát triển ngày càng mạnh mẽ của nền kinh tế thế giới, các Doanh nghiệp Việt Nam đã và đang có những bước đột phá lớn, góp phần vô cùng quan trọng thúc đẩy nền kinh tế đất nước, trong đó phải kể đến các doanh nghiệp kinh doanh trong lĩnh vực xăng dầu và Công ty CPTM Gia Trang là một trong số đó. Sản phẩm xăng dầu ngày nay đóng vai trò rất quan trọng trong tất cả các lĩnh vực sản xuất và đời sống kinh tế xã hội. Kinh doanh xăng dầu là lĩnh vực kinh doanh quan trọng đem lại hiệu quả kinh tế cao, có ý nghĩa chiến lược trong phát triển kinh tế xã hội của đất nước. C«ng ty CPTM Gia Trang ®îc thµnh lËp ®· ph¸t huy tinh thÇn chñ ®éng, sáng tạo ®¹t ®îc nh÷ng tiÕn bé vît bËc, gi÷ v÷ng vai trß chñ ®¹o, æn ®Þnh thÞ trêng, gi¸ c¶, më réng m¹ng líi cung øng x¨ng dÇu phôc vô s¶n xuÊt vµ sinh ho¹t cña ngêi d©n H¶i Phßng vµ c¸c vïng l©n cËn vµo c«ng cuéc c«ng nghiệp hóa hiện đại hóa đất nước. Díi ®©y lµ mét sè th«ng tin tãm t¾t vÒ C«ng ty nh sau: Tªn giao dịch: C¤NG TY CỔ PHẦN THƯƠNG MẠI GIA TRANG Địa chỉ: Số 143 đường Hà Nội – P. Sở Dầu – Q. Hồng Bàng – Hải Phßng. Điện thoại: 031. 3527 442 Fax: 031. 3540 662 Tài khoản giao dịch: 102010000271071 tại ng©n hàng C«ng Thương Hải Phßng. M· số thuế: 0200545145 Ngành nghề kinh doanh: Xăng dầu c¸c loại. 2.1.2. Qúa trình hình thành và phát triển C«ng ty CPTM Gia Trang là một đơn vị kinh doanh ngoài quốc doanh, được thành lập vào ngày 07/05/2003, tiền th©n là C«ng ty TNHH. C«ng ty cã giấy chứng nhận đăng kÝ kinh doanh do Sở Kế hoạch và Đầu Tư Hải Phßng cấp. Sinh viên: NguyÔn ThÞ Ph¬ng Th¶o - QT 902N 32
Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh t¹i C«ng ty CPTM Gia Trang C«ng ty cã vốn điều lệ là 3.800.000.000 đồng. C«ng ty kinh doanh cung ứng vµ vËn t¶i xăng dầu phục vụ cho c¸c đơn vị sản xuất, quốc phßng, c¸c nhu cầu sinh hoạt cña ngêi d©n trªn địa bàn Hải Phßng và c¸c khu vực l©n cận. Cho đến nay C«ng ty CPTM Gia Trang đ· đi vào hoạt động được 6 năm vµ tríc nh÷ng khã kh¨n thö th¸ch cña c¬ chÕ thÞ trêng víi sù c¹nh tranh gay g¾t ngµy cµng khèc liÖt vµ nhÊt lµ khi nÒn kinh tÕ thÕ giíi nãi chung vµ nÒn kinh tÕ ViÖt Nam nãi riªng ®ang ë trong giai ®o¹n khñng ho¶ng nªn C«ng ty gÆp kh«ng Ýt những khã kh¨n vµ thö th¸ch. Song C«ng ty ®· tõng bíc kh¼ng ®Þnh vÞ trÝ cña m×nh. Víi ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn kh«ng nhiÒu chØ khoảng 35 ngêi, song doanh thu hµng n¨m cña C«ng ty ®· lªn tíi hơn một nghìn tû ®ång - ®©y lµ mét thµnh c«ng rÊt lín cña C«ng ty. Trong thêi gian võa qua C«ng ty CPTM Gia Trang ®· ph¸t triÓn m¹ng líi kh¸ch hµng, ®¹i lý b¸n lÎ x¨ng dÇu quanh khu vùc Hải Phòng vµ c¸c tØnh l©n cËn t¬ng ®èi m¹nh vÒ sè lîng kh¸ch hµng vµ ®¶m b¶o vÒ chÊt lîng s¶n phÈm cung cÊp. ViÖc më réng thÞ trêng, kh¸ch hµng cña C«ng ty ®ång nghÜa víi sù ph¸t triÓn th¬ng hiÖu vµ sù lín m¹nh cña C«ng ty. C«ng ty ®ã chøng tá th¬ng hiÖu cña ngµnh trªn thÞ trêng x¨ng dÇu, ®· ®Çu t lµm biÓu hiÖn cho mét sè kh¸ch hµng ®¹i lý b¸n lÎ x¨ng dÇu bæ xung nh: Trêng d¹y nghÒ sè 3 - Bé quèc phßng, c«ng ty TNHH vận tải Trung Thành, Doanh nghiÖp t nh©n Giang Anh, Công ty cổ phần đầu tư phát triển Thành Trang, Công ty TNHH Quang Hưng, Công ty TNHH Hà Anh 2.1.3. Chức năng và nhiệm vụ của Công ty CPTM Gia Trang 2.1.3.1. Chức năng - Cung øng vµ vËn t¶i x¨ng, dÇu c¸c lo¹i cho c¸c ®¹i lý vµ c¸c cöa hµng b¸n lÎ x¨ng, dÇu trong khu vùc H¶i Phßng vµ c¸c tØnh l©n cËn. - S¶n phÈm cña C«ng ty mang tÝnh chÊt ®Æc trng v× vËy C«ng ty chñ yÕu tËp trung vµo viÖc n©ng cao chÊt lîng phôc vô, ®¸p øng nhu cÇu và mong muốn cña kh¸ch hµng. Sinh viên: NguyÔn ThÞ Ph¬ng Th¶o - QT 902N 33
Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh t¹i C«ng ty CPTM Gia Trang 2.1.3.2. Nhiệm vụ - Lu«n ®¶m b¶o vÒ gi¸ thµnh vµ chÊt lîng c¸c lo¹i x¨ng dÇu cung cÊp. - Không ngừng cải tiến nâng cao chất lượng sản phẩm, chất lượng dịch vụ nhằm đáp ứng nhu cầu của khách hàng. - Kh«ng ngõng båi dìng vµ n©ng cao nghiÖp vô cho c¸n bé c«ng nh©n viªn trong C«ng ty. - Më réng vµ ph¸t triÓn kinh doanh, thùc hiÖn ®Çy ®ñ các nghÜa vô của Công ty ®èi víi Nhµ níc. Hoạt động kinh doanh trong khu«n khổ luật ph¸p, hạch to¸n và b¸o c¸o trung thực theo chế độ Nhà nước quy định. - LËp quy ho¹ch tæng thÓ, kÕ ho¹ch ®Çu t, x©y dùng vµ tõng bíc ®æi míi c¬ së vËt chÊt kü thuËt, hÖ thèng trang thiÕt bÞ hiÖn ®¹i. - B¶o ®¶m an toµn vÒ hµng ho¸, an toµn trong vËn chuyÓn, an toµn tÝnh m¹ng cho con ngêi. - Đặc biệt chú trọng đầu tư trang thiết bị, đào tạo con người cho công tác bảo đảm an toàn phòng cháy, chữa cháy, thực hiện an toàn về phòng chống cháy nổ, bảo vệ môi trường với trọng tâm là vấn đề xử lý nước thải tại các kho xăng, dầu, hóa dầu bảo đảm đúng tiêu chuẩn quy định. 2.1.4. Bộ máy quản lý và cơ chế điều hành của Công ty CPTM Gia Trang 2.1.4.1. Sơ đồ bộ máy quản lý §Ó ®¶m b¶o cho ho¹t ®éng kinh doanh cã hiÖu qu¶ vµ qu¶n lý tèt qu¸ tr×nh kinh doanh, C«ng ty CPTM Gia Trang ®îc x©y dùng víi bé m¸y qu¶n lý rÊt gän nhÑ, phï hîp víi ®Æc ®iÓm chøc n¨ng vµ qui m« kinh doanh cña C«ng ty. C¬ cÊu tæ chøc cña C«ng ty ®îc thÓ hiÖn b»ng s¬ ®å sau: Sinh viên: NguyÔn ThÞ Ph¬ng Th¶o - QT 902N 34
Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh t¹i C«ng ty CPTM Gia Trang Sơ đồ 2.1: Bộ máy tổ chức quản lý của Công ty CPTM Gia Trang HỘI ĐỒNG QUẢN TRỊ CHỦ TỊCH HĐQT (GIÁM ĐỐC) PHÓ GIÁM ĐỐC PHÒNG KINH PHÒNG KẾ PHÒNG TỔ KHO CỬA HÀNG DOANH TOÁN CHỨC HÀNH CHÍNH 2.1.4.2. Chức năng, nhiệm vụ của các bộ phận  Hội đồng quản trị: Là cơ quan quản lý cao nhất của Công ty, có toàn quyền nhân danh công ty để quyết định, thực hiện các quyền và nghĩa vụ của Công ty.  Giám đốc - Bà Nguyễn Bích Ngọc - Chủ tịch HĐQT kiêm Giám đốc: Lµ ngêi ®øng ®Çu C«ng ty, n¾m quyÒn ®iÒu hµnh, quyÕt ®Þnh, chØ ®¹o mäi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty theo quy ®Þnh cña Ph¸p luËt, vµ chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh tríc Nhµ níc vµ tËp thÓ ngêi lao ®éng.  Phó giám đốc: Lµ ngêi ®øng sau Gi¸m ®èc, cã tr¸ch nhiÖm hoµn thµnh nhiÖm vô Gi¸m ®èc ph©n c«ng vµ chÞu tr¸ch nhiÖm tríc Gi¸m ®èc vÒ c«ng t¸c chØ ®¹o ®iÒu hµnh nhiÖm vô ®ã. Phó giám đốc điều hành một số hoạt động của công ty theo sự phân công của giám đốc đồng thời tham mưu cho giám đốc trong lĩnh vực lập kế hoạch chiến lược sản xuất kinh doanh.  Phòng kinh doanh: - Lập kế hoạch tiêu thụ sản phẩm, xây dựng chiến lược kinh doanh. Sinh viên: NguyÔn ThÞ Ph¬ng Th¶o - QT 902N 35
Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh t¹i C«ng ty CPTM Gia Trang - Đàm phán và kí kết các hợp đồng kinh tế. - Đánh giá nhu cầu thị trường. - Tìm kiếm khách hàng mới, mở rộng thị trường. - Lưu trữ các thông tin về khách hàng và các đại lý kinh doanh mặt hàng xăng dầu của Công ty. - Cã tr¸ch nhiÖm kiÓm tra hµng ho¸, b¶o ®¶m tÝnh ®Çy ®ñ, kÞp thêi vµ chÝnh x¸c c¸c thñ tôc giao nhËn hµng ho¸ th«ng qua hîp ®ång.  Phòng kế toán: Có chức năng tham mưu giúp giám đốc Công ty thực hiện pháp lệnh kế toán thống kê, điều lệ kế toán của Nhà nước trong hoạt động kinh doanh của Công ty. Thu nhận và xử lý, cung cấp toàn bộ thông tin về vật tư, tài sản, tiền vốn và sự vận động của chúng. Đồng thời kiểm tra giám sát toàn bộ hoạt động kinh tế - tài chính của Công ty.  Phòng tổ chức hành chính: Lµ bé phËn chøc n¨ng tham mu trùc tiÕp cho Gi¸m ®èc vÒ : - C¸c vÊn ®Ò vÒ tæ chøc c¸n bé, lao ®éng trong C«ng ty nh : tiÕp nhËn, ®µo t¹o, thuyªn chuyÓn, bæ nhiÖm, khen thëng, kû luËt - Quản lý hồ sơ cán bộ công nhân viên. - Tham mu cho G¸m ®èc vÒ c«ng t¸c quy ho¹ch, s¾p xÕp, bè trÝ c¸n bé công nhân viên ®óng vÞ trÝ, tr×nh ®é vµ n¨ng lùc cña tõng ngêi. - TÝnh to¸n vµ qu¶n lý chÕ ®é quü l¬ng, tiÒn l¬ng, x©y dùng c¬ chÕ tr¶ l¬ng hîp lý. - Gióp Gi¸m ®èc triÓn khai, thùc hiÖn mäi chÝnh s¸ch, chÕ ®é cña Nhµ níc ®Õn ngêi lao ®éng, vÒ tho¶ íc lao ®éng.  Kho: Nơi cất trữ nguyên, nhiên vật liệu để phục vụ cho việc kinh doanh buôn bán, vận chuyển của Công ty.  Cửa hàng: Tổ chức bán hàng theo kế hoạch đề ra, khai thác có hiệu quả cơ sở vật chất kĩ thuật hiện có và nguồn nhân lực được giao để hoạt động kinh doanh theo đúng tiến độ kế hoạch Công ty đã đề ra. Sinh viên: NguyÔn ThÞ Ph¬ng Th¶o - QT 902N 36
Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh t¹i C«ng ty CPTM Gia Trang 2.1.5. Những thuận lợi và khó khăn hiện nay của Công ty CPTM Gia Trang 2.1.5.1. Thuận lợi - X· héi ngµy cµng ph¸t triÓn, nhµ m¸y xÝ nghiÖp ngµy cµng nhiÒu, møc sèng cña ngêi d©n ngµy cµng cao h¬n, nhu cÇu ®i l¹i còng nhiÒu h¬n th× x¨ng dÇu lu«n lµ c¸i thiÕt yÕu kh«ng thÓ t¸ch rêi cuéc sèng hiÖn ®¹i ngµy nay. ChÝnh v× vËy mµ vÞ thÕ ph¸t triÓn cña ngµnh x¨ng dÇu nãi chung vµ cña C«ng ty CPTM Gia Trang nãi riªng lu«n lµ rÊt lín. - Bộ máy của Công ty tương đối gọn nhẹ, tương đối linh hoạt, thuận lợi cho việc quản lý và điều hành Công ty. - §éi ngò nh©n viªn trong C«ng ty ®Òu lµ nh÷ng ngêi trÎ tuæi n¨ng ®éng, cã tr×nh ®é, n¨ng lùc, thÝch øng nhanh chãng víi ®iÒu kiÖn lµm viÖc vµ ¸p lùc cña c«ng viÖc, cã tinh thÇn ®oµn kÕt nhÊt trÝ cao tõ l·nh ®¹o C«ng ty ®Õn c¸c phßng ban ®¬n vÞ vµ ®Õn ngêi lao ®éng, lu«n kh«ng ngõng häc hái, t×m tßi, s¸ng t¹o ®Ó ®a C«ng ty ngµy cµng ph¸t triÓn v÷ng m¹nh h¬n. 2.1.5.2. Khó khăn - C«ng ty thµnh lËp ®îc 6 n¨m nhng v× cã rÊt nhiÒu ®èi thñ c¹nh tranh trªn thÞ trêng nªn C«ng ty vÉn ph¶i ®èi mÆt víi rÊt kh«ng Ýt nh÷ng khã kh¨n nh: sù c¹nh tranh vÒ thÞ trêng, kh¸ch hµng, nhµ cung øng - Mấy năm nay giá xăng dầu lên xuống bất thường, nhiều lúc giá tăng cao đã làm cho một bộ phận dân cư và doanh nghiệp chuyển sang tiêu dùng các nguồn năng lượng khác thay thế như gas, khí đốt thiên nhiên, than điều này cũng có thể làm giảm nhu cầu tiêu thụ xăng dầu trong thời gian tới. - Máy móc thiết bị chưa được Công ty chú trọng đầu tư nhiều, mà ngành kinh doanh xăng dầu là ngành rất nguy hiểm nếu các máy móc thiết bị đó không đảm bảo được an toàn kĩ thuật. - HiÖn nay nÒn kinh tÕ thÕ giíi ®ang trong t×nh tr¹ng suy thoái vµ ViÖt Nam còng bÞ ¶nh hëng kh¸ lín, chÝnh ®iÒu ®ã ®· g©y ra nh÷ng khã kh¨n cho viÖc ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp trong c¶ níc vµ trong ®ã cã C«ng ty CPTM Gia Trang. Sinh viên: NguyÔn ThÞ Ph¬ng Th¶o - QT 902N 37
Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh t¹i C«ng ty CPTM Gia Trang 2.2. Phân tích thực trạng hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty CPTM Gia Trang 2.2.1. Phân tích khái quát về kết quả sản xuất kinh doanh của Công ty Kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh là hết sức quan trọng đối với mỗi doanh nghiệp do đó cần xem xét và phân tích kỹ lưỡng để từ đó ta có thể thấy được kết quả kinh tế, trên cơ sở đó có thể đề ra các quyết định, phát huy được những điểm mạnh, khắc phục điểm yếu, khai thác tốt nhất mọi tiềm năng trong doanh nghiệp, giúp doanh nghiệp nâng cao năng suất chất lượng và hiệu quả kinh doanh. Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh là báo cáo tài chính phản ánh tổng quát tình hình kết quả kinh doanh cũng như tình hình thực hiện trách nhiệm nghĩa vụ của Công ty với Nhà nước về các khoản thuế, phí và lệ phí trong một kỳ báo cáo. Muốn biết Công ty CPTM Gia Trang hoạt động kinh doanh có hiệu quả hay không chúng ta cần phân tích các số liệu trong bảng báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh dưới đây để biết rõ hơn về tình hình kinh doanh của Công ty trong 2 năm 2007 - 2008 vừa qua: Sinh viên: NguyÔn ThÞ Ph¬ng Th¶o - QT 902N 38
Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh t¹i C«ng ty CPTM Gia Trang B¶ng 2.2: Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh Đơn vị tính: Triệu đồng Chênh lệch Chỉ tiêu 31/12/2007 31/12/2008 Số tiền % 1. Doanh thu BH và cung cấp 654.429,55 1.085.668,51 431.238,96 65,90 dịch vụ 2. C¸c kho¶n gi¶m trõ DT 0 0 0 0 3. Doanh thu thuÇn 654.429,55 1.085.668,51 431.238,96 65,90 4. Gi¸ vèn hµng b¸n 646.300,73 1.066.950,75 420.650,02 65,09 5. Lîi nhuËn gép 8.128,82 18.717,75 10.588,93 130,26 6. Doanh thu ho¹t ®éng TC 51,35 53,29 1,94 3,78 7. Chi phÝ tµi chÝnh 1.132,41 3.717,75 2.585,34 228,30 8. Chi phÝ qu¶n lý kinh doanh 2.259,28 4.993,50 2.734,22 121,02 9. Lîi nhuËn thuÇn tõ hoạt 4.788,48 10.059,79 5.271,31 110,08 ®ộng kinh doanh 10. Thu nhËp kh¸c 0 0 0 0 11. Chi phÝ kh¸c 0 0 0 0 12. Lîi nhuËn kh¸c 0 0 0 0 13. Lîi nhuËn trưíc thuÕ 4.788,48 10.059,79 5.271,31 110,08 14. Chi phí thuÕ TNDN 1.340,77 2.816,74 1.475,97 110,08 15. Lîi nhuËn sau thuÕ TNDN 3.447,71 7.243,05 3.795,34 110,08 (Nguồn: phòng kế toán – Công ty CPTM Gia Trang) Qua b¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh trên ta thÊy kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty năm 2008 so với năm 2007 đã đạt hiệu quả tương đối tốt được thể hiện thông qua các con số và tỷ lệ tăng trưởng nh sau: - Tổng doanh thu của Công ty cuối năm 2007 là 654.429,55 triệu đồng, cuối năm 2008 là 1.085.668,51 triệu đồng, tăng 431.238,96 triệu đồng tương ứng với tỷ lệ là 65,9% đây là một tỷ lệ tăng trưởng khá cao của Công ty. Điều Sinh viên: NguyÔn ThÞ Ph¬ng Th¶o - QT 902N 39
Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh t¹i C«ng ty CPTM Gia Trang này có được là do sản lượng tiêu thụ của Công ty đã tăng lên, mặt hàng xăng dầu công ty kinh doanh là loại mặt hàng thiết yếu mà hầu hết mỗi gia đình, mỗi cá nhân, mỗi tổ chức, đơn vị đều có nhu cầu sử dụng. Đặc biệt là trong thời đại công nghệ hiện đại như ngày nay thì nhu cầu đó ngày càng cao là điều tất yếu. - Bên cạnh đó, tốc độ tăng của giá vốn hàng bán cuối năm 2008 so với cuối năm 2007 đã tăng lên 420.650,02 triệu đồng tương ứng với tỷ lệ là 65,09%. Giá vốn hàng bán của Công ty tăng là do sự biến động về giá cả nguyên vật liệu trên thị trường. Chúng ta đều biết năm 2007 và năm 2008 là năm mà giá cả nguyên vật liệu đầu vào ngành xăng dầu thế giới biến động nhất trong nhiều năm trở lại đây. Điều này đã ảnh hưởng đến rất nhiều quốc gia trong đó có Việt Nam. Mặt khác, chúng ta lại chưa có công nghệ trình độ cao để chế biến sản phẩm thô thành thành phẩm, nên phải nhập những sản phẩm đã qua chế biến làm cho chi phí mua vào cao ảnh hưởng đến lợi nhuận và hiệu quả kinh doanh của các doanh nghiệp trong đó có Công ty CPTM Gia Trang. - Doanh thu hoạt động tài chính – mặc dù đây là hoạt động mang tính chất trợ giúp, nó không ảnh hưởng lớn đến kết quả lợi nhuận của Công ty nhưng nó lại đóng góp một phần vào kết quả đó – cuối năm 2008 của Công ty tăng lên 1,94 triệu đồng tương ứng với tỷ lệ là 3,78% so với cuối năm 2007. Dù doanh thu hoạt động tài chính tăng không đáng kể nhưng nó cũng góp phần làm tăng lợi nhuận của Công ty. - Chi phí BH và chi phí QLDN của Công ty cuối năm 2008 so với cuối năm 2007 đã tăng lên 2.734,22 triệu đồng tương ứng với tỷ lệ tăng là 121,02% (từ 2.259,28 - 4.993,50 triệu đồng). Nguyên nhân là do Công ty đã chú trọng công tác đào tạo, bồi dưỡng năng lực lãnh đạo, quản lý cho cán bộ cũng như nâng cao trình độ công nhân viên, tuyển thêm lao động. Không những thế do đặc thù của ngành xăng dầu là dễ cháy nổ nên công tác phòng cháy chữa cháy của Công ty cũng gặp nhiều khó khăn và phức tạp, đòi hỏi một lượng chi phí tương đối lớn vì sự cố có thể xẩy ra bất cứ lúc nào nếu có sơ suất, chủ quan. Bên cạnh đó giá điện nước trong 2 năm qua cũng tăng mạnh làm cho tổng chi phí của Sinh viên: NguyÔn ThÞ Ph¬ng Th¶o - QT 902N 40
Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh t¹i C«ng ty CPTM Gia Trang Công ty đã tăng lên. - Lợi nhuận thuần từ hoạt động SXKD của Công ty cuối năm 2008 đã tăng lên 110,08% tương ứng với số tiền là 5.271,31 triệu đồng so với cuối năm 2007. Sở dĩ có sự tăng lên như vậy là do năm 2008 có lợi nhuận gộp tăng mạnh (130,26%) trong khi đó doanh thu hoạt động tài chính tăng ít (3,78%) mà chi phí tài chính lại tăng lên rất lớn (228,3%) cùng với đó lại là sự tăng lên của chi phí BH và chi phí QLDN (121,02%). Sự tăng lên của lợi nhuận thuần từ hoạt động SXKD đã làm cho LNTT của Công ty tăng lên tương ứng 110,08%. - Lợi nhuận sau thuế của Công ty cuối năm 2008 so với cuối năm 2007 đã tăng lên 3.795,34 triệu đồng tương ứng với tỷ lệ là 110,08%. Đây là một tín hiệu tốt rất đáng mừng, nó có thể gúp cho Công ty có thêm vốn để mở rộng sản xuất, nâng cao hiệu quả kinh doanh. Tóm lại, qua 2 năm nhìn chung tình hình kinh doanh của Công ty là tương đối tốt, mang lại cho Công ty lợi nhuận tương đối cao. Tuy nhiên, Công ty vẫn cần phải có biện pháp khắc phục một số yếu kém như: các nguồn lực, sự biến động của các nguồn hàng đầu vào, tiết kiệm các chi phí để tạo ra lợi nhuận ngày càng cao hơn nữa, ®Ó dÇn kh¼ng ®Þnh ®îc vÞ trÝ, uy tÝn cña m×nh trªn thÞ trêng vµ trong t¬ng lai phÊn ®Êu trở thành mét trong nh÷ng C«ng ty xăng dầu lớn của thành phố Hải Phòng. 2.2.2. Phân tích các chỉ tiêu hiệu quả sản xuất kinh doanh của Công ty 2.2.2.1. Phân tích hiệu quả về chi phí Chi phí sản xuất kinh doanh là những khoản chi phí đã tiêu hao trong kỳ để tạo ra kết quả hữu ích cho doanh nghiệp. Đối với các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu việc sử dụng chi phí sao cho đúng, cho hợp lý, xác định khoản chi nào là chủ yếu, thứ yếu, nguyên nhân tăng giảm các khoản chi đó có hợp lý hay không, tránh tình trạng lãng phí cũng là một vấn đề hết sức quan trọng. Các doanh nghiệp có thể tăng lợi nhuận bằng cách hạ giá thành thông qua việc sử dụng chi phí đầu vào có hiệu quả. Song, áp dụng với sản phẩm xăng dầu thì điều này là rất khó khăn bởi chi phí đầu vào rất cao, mà đây còn là loại hàng hóa Nhà Sinh viên: NguyÔn ThÞ Ph¬ng Th¶o - QT 902N 41
Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh t¹i C«ng ty CPTM Gia Trang nước vẫn phải trợ giá và đã được quy định mức giá trần và giá sàn nên các doanh nghiệp khó có thể cho giá xuống quá thấp dưới mức quy định được. §Ó thÊy ®îc rõ hơn về t×nh h×nh sö dông chi phÝ cu¶ C«ng ty CPTM Gia Trang trong 2 năm 2007 - 2008 là như thế nào, ta sẽ ®i ph©n tÝch mét sè chØ tiªu th«ng qua b¶ng dưới đây: Bảng 2.3: Chỉ tiêu về hiệu quả sử dụng chi phí Đơn vị: Triệu đồng Cuối năm Cuối năm Chênh lệch STT Chỉ tiêu 2007 2008 +/- % 1 Giá vốn hàng bán 646.300,73 1.066.950,75 420.650,02 65,09 2 Chi phí tài chính 1.132,41 3.717,75 2.585,34 228,30 3 Chi phí BH và QLDN 2.259,28 4.993,50 2.734,22 121,02 Tổng chi phí 4 649.692,42 1.075.662,00 425.969,58 65,56 (1)+(2)+(3) 5 DTT 654.429,55 1.085.668,51 431.238,96 65,90 6 LN (5)-(4) 4.737,13 10.006,51 5.269,38 111,24 Hiệu quả sử dụng chi 7 1,0073 1,0093 0,002 0,20 phí (5)/(4) Tỷ suất lợi nhuận chi 8 0,0073 0,0093 0,002 27,4 phí (6)/(4) (Nguồn: Bảng báo cáo KQKD - Công ty CPTM Gia Trang) Nhìn vào bảng trên ta thấy c¸c chi phÝ n¨m 2008 ®Òu t¨ng cao h¬n so víi n¨m 2007, cô thÓ: gi¸ vèn hµng b¸n t¨ng 65,09% t¬ng øng 420.650,02 triệu ®ång; chi phÝ BH và chi phÝ QLDN t¨ng 121,02% t¬ng øng 2.734,22 triệu ®ång; chi phÝ tài chính cũng t¨ng 228,3% tương ứng với 2.585,34 triệu đồng dÉn ®Õn tæng chi phÝ n¨m 2008 so víi n¨m 2007 t¨ng h¬n lµ 65,56%, song ë ®©y tèc ®é t¨ng cña chi phÝ nhỏ h¬n tèc ®é t¨ng cña doanh thu thuÇn 0,34% nhng kh«ng ®¸ng kÓ. Sè lîng hµng ho¸ nhËp vµo t¨ng dÉn ®Õn doanh thu t¨ng vµ chi phÝ cũng t¨ng theo. Sinh viên: NguyÔn ThÞ Ph¬ng Th¶o - QT 902N 42
Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh t¹i C«ng ty CPTM Gia Trang Qua tính toán ở bảng trên ta thấy chỉ tiêu hiệu quả sử dụng chi phí cuối năm 2007 là cứ bỏ ra 1 triệu đồng chi phí thì thu được 1,0073 triệu đồng doanh thu và cuối năm 2008 là 1,0093 triệu đồng doanh thu. Cuối năm 2008 chỉ tiêu này tăng so với cuối năm 2007 là 0,002 tương ứng với 0,2%. Chỉ tiêu này tăng lên không đáng kể là do giá vốn hàng bán và chi phí bán hàng, chi phí quản lý doanh nghiệp của Công ty tăng cao. Công ty cần có những biện pháp tiết kiệm chi phí để doanh thu tăng cao hơn nữa đem lại lợi nhuận cho Công ty. Chỉ tiêu tỷ suất lợi nhuận chi phí: chỉ tiêu này cho biết cuối năm 2007 cứ bỏ ra 1 triệu đồng chi phí thì thu được 0,0073 triệu đồng lợi nhuận còn cuối năm 2008 cứ bỏ ra 1 triệu đồng chi phí thì thu được 0,0093 triệu đồng lợi nhuận. Cuối năm 2008 chỉ tiêu này có tăng so với cuối năm 2007 là 0,002 triệu đồng, tương ứng với tỷ lệ là 27,4%. Nguyên nhân có sự tăng lên này là do LNST cuối năm 2008 đã tăng lên 5.269,38 triệu đồng tương ứng với 111,24% so với cuối năm 2007 và tổng chi phí cũng tăng lên 425.969,58 triệu đồng tương ứng với 65,56% so với cuối năm 2007 đã làm cho tỷ suất lợi nhuận chi phí tăng lên. Mức tăng này tuy chưa thật sự cao nhưng cũng thể hiện hiệu quả sử dụng chi phí để làm tăng lợi nhuận của Công ty là tương đối tốt. Ban lãnh đạo Công ty cần duy trì và phát huy hơn nữa trong tương lai để đem lại hiệu quả kinh doanh ngày càng cao cho Công ty. Từ những phân tích ở trên ta thấy Hiệu quả sử dụng chi phí và Tỷ suất lợi nhuận chi phí của Công ty qua 2 năm có xu hướng tăng lên, mặc dù sự tăng lên này là không đáng kể nhưng cũng cho thấy Công ty sử dụng chi phí là tương đối hợp lý dẫn đến LNST thu về tương đối cao hơn so với năm trước là 110,08%. Tuy nhiên muốn nâng cao hơn nữa hiệu quả SXKD trong thời gian tới thì Công ty cần phải thực hiện việc cắt giảm chi phí đặc biệt là chi phí tài chính và chi phí BH, QLDN vì 2 loại chi phí này trong năm 2008 đã tăng lên rất nhiều tương ứng là 228,3% và 121,01% so với năm 2007, còn giá vốn hàng bán thì Công ty lại không thể cắt giảm được vì đó là trị giá thực tế, là chi phí bắt buộc Công ty phải trả để có được hàng hóa phục vụ cho hoạt động kinh doanh của mình. Sinh viên: NguyÔn ThÞ Ph¬ng Th¶o - QT 902N 43
Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh t¹i C«ng ty CPTM Gia Trang 2.2.2.2. Phân tích hiệu quả sử dụng vốn kinh doanh Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, vèn lµ mét trong nh÷ng yÕu tè ®Çu vµo hÕt søc quan träng trong qu¸ tr×nh t¹o ra s¶n phÈm. Vèn t¹o ®iÒu kiÖn cho doanh nghiÖp më réng quy m« s¶n xuÊt kinh doanh, n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ th«ng qua viÖc ¸p dông m¸y mãc khoa häc kü thuËt tiªn tiÕn vµo s¶n xuÊt. Ngoµi ra nã cßn ®¶m b¶o cho doanh nghiÖp ho¹t ®éng nhÞp nhµng liªn tôc, tõ ®ã ®Ó ®¹t ®îc môc tiªu cuèi cïng lµ n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiệp. Do đó sử dụng vốn kinh doanh hợp lý để đem lại hiệu quả cao nhất luôn là vấn đề được mọi doanh nghiệp quan tâm hàng đầu. Để hiểu hơn về việc sử dụng vốn kinh doanh của Công ty là như thế nào thì trước tiên ta sẽ đi tìm hiểu về cơ cấu vốn kinh doanh của Công ty trong 2 năm vừa qua được biểu hiện cụ thể như sau: Bảng 2.4: Cơ cấu vốn kinh doanh Đơn vị tính: Triệu đồng Cuối năm Cuối năm Chênh lệch STT Chỉ tiêu 2007 2008 +/- % 1 Vốn kinh doanh 44.066,00 66.623,16 22.557,16 51,19 2 Vốn cố định 5.082,82 4.378,80 -704,02 -13,85 3 Vốn lưu động 38.983,18 62.244,36 23.261,18 59,67 (Nguồn: Bảng Cân đối kế toán - Công ty CPTM Gia Trang) Qua bảng trên ta thấy nguồn vốn kinh doanh của Công ty được tăng bổ sung trong năm 2008. Cụ thể: lượng vốn kinh doanh cuối năm 2008 so với cuối năm 2007 tăng thêm 22.557,16 triệu đồng tương ứng với tỷ lệ là 51,19%, trong đó lượng vốn cố định của Công ty cuối năm 2008 đã giảm đi so với cuối năm 2007 là 704.02 triệu đồng tương ứng với tỷ lệ giảm là 13,85% còn lượng vốn lưu động của Công ty cuối năm 2008 đã tăng lên 23.261,18 triệu đồng so với cuối năm 2007 tương ứng với 59,67%. §èi víi C«ng ty CPTM Gia Trang lµ mét doanh nghiÖp ho¹t ®éng tù chñ, tù chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ c¸c nghÜa vô tµi chÝnh trong ph¹m vi vèn ®iÒu lÖ, vốn chủ sở hữu, vèn tÝch luü vµ c¸c nguån vèn kh¸c Sinh viên: NguyÔn ThÞ Ph¬ng Th¶o - QT 902N 44
Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh t¹i C«ng ty CPTM Gia Trang th× nhu cÇu vÒ vèn lu ®éng lµ rÊt lín v× C«ng ty ph¶i lu«n øng tiÒn cho c¸c nhµ cung øng ®Ó mua hµng, chi cho hoạt động quản lý của doanh nghiệp ho¹t ®éng mua b¸n diÔn ra liªn tôc trong tõng ngµy, tõng giê. Bªn c¹nh ®ã, vốn cố định cña C«ng ty đã giảm xuống 13,85% so với cuối năm 2007 v× ta có thể thấy ngµnh nghÒ kinh doanh cña C«ng ty lµ mua b¸n th¬ng m¹i nªn nhu cÇu ®Çu t cho trang thiÕt bÞ lµ kh«ng lín. Ngoài ra, vốn cố định giảm còn là do khấu hao vì theo thời gian thì TSCĐ sẽ giảm giá trị sử dụng nếu không có sự đầu tư. Tuy nhiên, nó cũng có ảnh hưởng khá nhiều đến hiệu quả kinh doanh của Công ty, vì vậy Công ty nên xem xét và đưa ra những biện pháp đầu tư, sử dụng vốn cho hợp lý. V× vËy, để thấy được cụ thể một đồng vốn bỏ vào kinh doanh có đem lại hiệu quả hay không ta sÏ ph©n tÝch t×nh h×nh sö dông vèn kinh doanh thông qua b¶ng sau: Bảng 2.5: Chỉ tiêu hiệu quả sử dụng vốn kinh doanh Đơn vị tính: Triệu đồng Cuối năm Cuối năm Chênh lệch STT Chỉ tiêu 2007 2008 +/- % 1 DTT 654.429,55 1.085.668,51 431.238,96 65,90 2 LNST 3.447,71 7.243,05 3.795,34 110,08 3 VKD bình quân 32.998,63 55.344,58 22.345,95 67,72 Sức sản xuất 4 19,83 19,62 -0,21 -1,06 VKD (1)/(3) Sức sinh lời 5 0,104 0,130 0,026 25 VKD (2)/(3) (Nguồn: Bảng báo cáo KQKD và bảng CĐKT - Công ty CPTM Gia Trang) + Xét chỉ tiêu hiệu quả sản xuất VKD: Ta thấy VKD bình quân của Công ty năm 2008 so với năm 2007 đã tăng lên 22.345,95 triệu đồng tương ứng với tỷ lệ là 67,72%. Bên cạnh đó, doanh thu cuối năm 2008 so với cuối năm 2007 đã Sinh viên: NguyÔn ThÞ Ph¬ng Th¶o - QT 902N 45
Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh t¹i C«ng ty CPTM Gia Trang tăng lên 431.238,96 triệu đồng tương ứng với tỷ lệ 65,9%. Như vậy, tốc độ tăng của doanh thu chậm hơn tốc độ tăng của VKD bình quân nên đã làm cho sức sản xuất của VKD cuối năm 2008 so với cuối năm 2007 giảm đi 0,21 triệu đồng tương ứng với 1,06%. Điều này cho thấy hiệu quả sử dụng VKD của Công ty năm 2008 là chưa tốt, chưa sử dụng hợp lý đồng vốn bỏ vào kinh doanh. + Về chỉ tiêu sức sinh lời VKD: Ta thấy cuối năm 2007 cứ 1 đồng vốn kinh doanh bỏ ra thì thu về được 0,104 triệu đồng LNST và cuối năm 2008 thu được về 0,13 triệu đồng LNST. Qua đó dễ dàng nhận thấy được sức sinh lời của VKD cuối năm 2008 so với cuối năm 2007 tăng lên 0,026 triệu đồng tương ứng với tỷ lệ là 25%. Sở dĩ có sự tăng lên như vậy là do LNST của công ty cuối năm 2008 đã tăng lên 3.795,34 triệu đồng tương ứng với 110,08% và VKD bình quân đã tăng lên 22.345,95 triệu đồng tương ứng với 67,72% so với cuối năm 2007 do đó đã làm cho sức sinh lời VKD của Công ty tăng lên. Chỉ tiêu hiệu quả sử dụng vốn kinh doanh mới chỉ là cái nhìn tổng quát về tình hình sử dụng vốn của Công ty mà thôi. Vì vậy, để có cái nhìn chi tiết, cụ thể và chính xác hơn ta cần phải đi phân tích và đánh giá hiệu quả sử dụng của từng loại vốn cụ thể là vốn cố định và vốn lưu động. 2.2.2.3. Phân tích hiệu quả sử dụng vốn cố định Vốn cố định là số vốn đầu tư ứng trước để mua sắm, xây dựng các TSCĐ nên quy mô của vốn cố định nhiều hay ít sẽ quyết định quy mô của TSCĐ, ảnh hưởng rất lớn đến trình độ trang bị kỹ thuật và công nghệ, năng lực sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Một số nét đặc thù về sự vận động của vốn cố định trong quá trình sản xuất kinh doanh là vốn cố định tham gia vào nhiều chu kì sản xuất, được luân chuyển dần dần từng phần trong các chu kì sản xuất và sau nhiều chu kì sản xuất vốn cố định mới hoàn thành một vòng luân chuyển. Kiểm tra tài chính đối với hiệu quả sử dụng vốn cố định là vấn đề thiết yếu vì thông qua kiểm tra sẽ có căn cứ xác thực để đưa ra các quyết định như điều chỉnh quy mô và cơ cấu vốn đầu tư, đầu tư mới hay hiện đại hóa TSCĐ và tìm các biện pháp khai thác năng lực sản xuất của TSCĐ một cách có hiệu quả Sinh viên: NguyÔn ThÞ Ph¬ng Th¶o - QT 902N 46
Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh t¹i C«ng ty CPTM Gia Trang cao nhất, nhờ đó nâng cao hiệu quả sử dụng vốn cố định. Để thấy được hiệu quả sử dụng vốn cố định của Công ty CPTM Gia Trang trong 2 năm 2007 - 2008 là như thế nào thì ta sẽ đi xem xét và phân tích thông qua bảng sau đây: Bảng 2.6: Chỉ tiêu hiệu quả sử dụng vốn cố định Đơn vị tính: Triệu đồng Cuối năm Cuối năm Chênh lệch STT Chỉ tiêu 2007 2008 +/- % 1 DTT 654.429,55 1.085.668,51 431.238,96 65,90 2 Nguyên giá bình quân TSCĐ 6.013,15 6.160,15 147,00 2,44 3 LNST 3.447,71 7.243,05 3.795,34 110,08 4 Tổng VCĐ bình quân 5.158,71 4.730,81 -427,90 -8,29 5 Sức sản xuất của TSCĐ (1)/(2) 108,83 176,24 67,41 61,94 6 Sức sinh lời TSCĐ (3)/(2) 0,573 1,176 0,603 105,24 7 Hiệu suất sử dụng VCĐ (1)/(4) 126,86 229,49 102,63 80,90 8 Tỷ suất hao phí TSCĐ (2)/(3) 1,744 0,85 -0,894 -51,26 9 Tỷ suất lợi nhuận VCĐ (3)/(4) 0,668 1,531 0,863 129,19 (Nguồn: Bảng báo cáo KQKD và bảng CĐKT - Công ty CPTM Gia Trang) - Qua bảng trên ta thấy sức sản xuất của TSCĐ của Công ty qua 2 năm đã tăng lên. Cuối năm 2007 thể hiện cứ 1 triệu đồng nguyên giá bình quân TSCĐ đem vào sản xuất kinh doanh trong kỳ mang lại 108,83 triệu đồng doanh thu, cuối năm 2008 đã tăng lên là 176,24 triệu đồng doanh thu. Như vậy, sức sản xuất của TSCĐ cuối năm 2008 cao hơn cuối năm 2007 là 67,41 triệu đồng tương ứng với tỷ lệ là 61,94%. Do DTT cuối năm 2008 tăng 65,9% so với cuối năm 2007 trong khi đó nguyên giá bình quân TSCĐ chỉ tăng có 2,44%. Điều này cho thấy Công ty chưa chú trọng đầu tư, nâng cấp TSCĐ mà vẫn tiếp tục khai thác hiệu quả sử dụng của các phương tiện, thiết bị cũ là chính. Tuy vậy nhưng nó vẫn mang lại hiệu quả cao cho Công ty, chứng tỏ Công ty đã quản lý và sử dụng TSCĐ một cách có hiệu quả, Công ty cần phát huy điểm mạnh này của mình. Sinh viên: NguyÔn ThÞ Ph¬ng Th¶o - QT 902N 47
Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh t¹i C«ng ty CPTM Gia Trang - Xét chỉ tiêu sức sinh lời TSCĐ ta thấy: cuối năm 2007 cứ 1 triệu đồng nguyên giá bình quân TSCĐ đem lại 0,573 triệu đồng LNST đến cuối năm 2008 thì 1 triệu đồng nguyên giá bình quân TSCĐ đem về cho công ty 1,176 triệu đồng LNST. So sánh 2 năm thì chỉ tiêu này đã tăng lên 0,603 triệu đồng tương ứng với 105,24% cho thấy năm 2008 TSCĐ của Công ty hoạt động có hiệu quả hơn so với năm 2007. Có mức tăng này chủ yếu là do sự tăng lên khá cao của LNST là 110,08% và nguyên giá bình quân TSCĐ tăng nhẹ 2,44%. Nh vËy, tèc ®é t¨ng cña LNST cao h¬n tèc ®é t¨ng cña nguyªn gi¸ b×nh qu©n TSC§ lµm cho søc sinh lîi cña TSC§ cuối n¨m 2008 cao h¬n so víi cuối n¨m 2007. - Về chỉ tiêu hiệu suất sử dụng VCĐ thì cuối năm 2008 hiệu suất sử dụng VCĐ của Công ty đã tăng lên 102,63 triệu đồng (từ 126,86 triệu đồng lên 229,49 triệu đồng) tương ứng với tỷ lệ là 80,9% so với cuối năm 2007. Sự tăng lên này là do DTT cuối năm 2008 đã tăng lên 65,9% trong khi đó VCĐ bình quân lại giảm xuống 8,29% so với cuối năm 2007 làm cho hiệu suất sử dụng VCĐ của Công ty cuối năm 2008 tăng lên. Điều này thể hiện trình độ và hiệu quả sử dụng VCĐ của Công ty trong hoạt động kinh doanh là rất tốt và cần được phát huy. - Tỷ suất hao phí TSCĐ của Công ty trong 2 năm qua có xu hướng giảm xuống. Cụ thể cuối năm 2007 là 1,744 triệu đồng đến cuối năm 2008 chỉ còn 0,85 triệu đồng, giảm đi 0,894 triệu đồng tương ứng với 51,26%. Như vậy, trong năm qua Công ty đã có những chính sách sử dụng TSCĐ ngày càng hợp lý và hiệu quả hơn nhằm loại bỏ dần những hao phí trong việc sử dụng TSCĐ của quá trình kinh doanh. - Tỷ suất lợi nhuận VCĐ: chỉ tiêu này cho biết 1 triệu đồng VCĐ bình quân cuối năm 2007 đã tạo ra 0,668 triệu đồng LN, cuối năm 2008 tạo ra được 1,531 triệu đồng LN. Như vậy, tỷ suất lợi nhuận VCĐ cuối năm 2008 đã tăng lên 0,863 triệu đồng tương ứng với 129,19% so với cuối năm 2007. Có được điều này là do cuối năm 2008 LNST có mức tăng mạnh 110,08 % trong khi đó VCĐ bình quân lại giảm xuống 8,29% so với cuối năm 2007. Điều này chứng tỏ hiệu quả sử dụng VCĐ của Công ty ngày càng được cải thiện và nâng cao. Sinh viên: NguyÔn ThÞ Ph¬ng Th¶o - QT 902N 48
Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh t¹i C«ng ty CPTM Gia Trang Qua các số liệu đã phân tích ở trên ta có thể nhận thấy hiệu quả sử dụng VCĐ của Công ty CPTM Gia Trang là rất tốt, Công ty đã áp dụng nhiều biện pháp nhằm giảm thiểu sự hao phí đồng thời không ngừng nâng cao hiệu quả sử dụng TSCĐ. Tuy nhiên, Công ty vẫn cần chú trọng công tác đầu tư làm thay đổi hiện trạng cơ sở vật chất kỹ thuật hiện có, cần đầu tư mở rộng, xây mới và nâng cấp các thiết bị bơm rót hiện đại cho cửa hàng bán lẻ của Công ty. 2.2.2.4. Phân tích hiệu quả sử dụng vốn lưu động Vốn lưu động là biểu hiện bằng tiền của TSLĐ như nguyên, nhiên vật liệu, bán thành phẩm nã chØ tham gia vµo mét chu kú s¶n xuÊt vµ kh«ng gi÷ nguyªn h×nh th¸i vËt chÊt ban ®Çu, gi¸ trÞ cña nã ®îc chuyÓn dÞch toµn bé mét lÇn vµo gi¸ trÞ s¶n phÈm. Trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ thÞ trêng, ®Ó h×nh thµnh TSLĐ doanh nghiÖp ph¶i bá ra mét sè vèn ®Çu t ban ®Çu nhÊt ®Þnh. V× vËy, cã thÓ nãi vèn lu ®éng cña doanh nghiệp lµ số vèn tiÒn tÖ øng tríc ®Ó ®Çu t, mua s¾m c¸c TSLĐ của doanh nghiệp. Trước hết ta sẽ đi tìm hiểu về cơ cấu vốn lưu động của Công ty CPTM Gia Trang trong 2 năm 2007 - 2008 là như thế nào thông qua bảng dưới đây: Bảng 2.7: Cơ cấu vốn lưu động của Công ty CPTM Gia Trang Đơn vị tính: Triệu đồng Cuối năm Cuối năm Chênh lệch STT Chỉ tiêu 2007 2008 +/- % Tiền và các khoản tương 1 7.513,51 2,849,39 -4.664,12 -62,08 đương tiền 2 Các khoản phải thu ngắn hạn 30.595,76 57.503,14 26.907,38 87,94 3 Hàng tồn kho 403,93 950,48 546,55 135,31 4 TSNH khác 469,98 941,35 471,37 100,30 5 Tổng TSNH 39.983,18 62.244,36 23.261,18 59,67 (Nguồn: Bảng cân đối kế toán – Công ty CPTM Gia Trang) Sinh viên: NguyÔn ThÞ Ph¬ng Th¶o - QT 902N 49
Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh t¹i C«ng ty CPTM Gia Trang Nhìn vào bảng cơ cấu vốn lưu động của Công ty ta dễ dàng nhận thấy tiền và các khoản tương đương tiền cuối năm 2008 so với cuối năm 2007 đã giảm xuống 4.664,12 triệu đồng tương ứng với tỷ lệ giảm 62,08%, còn các khoản khác đều tăng lên. Cụ thể: Các khoản phải thu ngắn hạn tăng 87,94% tức là từ 30.595,76 triệu đồng lên 57.503,14 triệu đồng; Hàng tồn kho tăng 546,55 triệu đồng tương ứng với tỷ lệ tăng là 135,31%; Tài sản ngắn hạn khác tăng lên tương đối từ 469,98 triệu đồng lên 941,35 triệu đồng, tăng 471,37 triệu đồng tương ứng với tỷ lệ tăng 100,3%. Tất cả đã làm cho cơ cấu vốn lưu động của Công ty cuối năm 2008 tăng so với cuối năm 2007 là 23.261,18 triệu đồng tức là đã tăng lên 59,67%. Các khoản phải thu của Công ty cao hơn so với năm trước chứng tỏ Công ty chưa làm tốt công tác thu hồi nợ. Đây là một hiện tượng không tốt trong vấn đề thanh toán của Công ty, nếu không đôn đốc khách hàng thanh toán đúng hạn thì sẽ dẫn tới hiện tượng vốn kinh doanh của Công ty bị eo hẹp lại và có thể gây một số hậu quả không tốt trong thanh toán, ảnh hưởng tới hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty. Do một số khách hàng của Công ty là khách hàng lâu năm và lại thường lấy với số lượng lớn, nên để khuyến khích và giữ mối quan hệ lâu dài thì Công ty buộc phải áp dụng phương thức bán chịu cho khách hàng vì vậy mà việc tồn đọng tiền hàng là điều không thể tránh khỏi. Nhưng nợ đọng tiền hàng quá cao có thể gây nên hiện tượng ứ đọng vốn và nó có thể làm tăng thêm một số khoản chi phí như chi phí quản lý nợ phải thu, chi phí thu hồi nợ, chi phí rủi ro Tuy nhiên, bù lại, Công ty có thể tăng thêm lợi nhuận do lượng tiêu thụ sản phẩm nhiều hơn. Lượng hàng tồn kho luôn là vấn đề khá nhức nhối mà các Công ty luôn tìm phương hướng giải quyết. Do lượng hàng tồn đọng của các năm cộng với lượng hàng nhập về hàng năm không tiêu thụ tốt nên đã làm cho lượng hàng tồn kho tăng lên. Nguyên nhân có thể do 2 năm vừa qua giá xăng dầu biến động mạnh nên nhu cầu sử dụng cũng hạn chế, ngoài ra cũng có thể do công tác nghiên cứu thị trường chưa được tốt, hoặc do rủi ro trong kinh doanh nên lượng Sinh viên: NguyÔn ThÞ Ph¬ng Th¶o - QT 902N 50
Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh t¹i C«ng ty CPTM Gia Trang hàng tồn kho mới tăng như vậy. §Ó thấy rõ được với sự tăng lên của VLĐ trong năm 2008 thì hiệu quả sử dụng VLĐ có tăng lên hay không ta sẽ đi phân tích cụ thể một số chỉ tiêu thông qua bảng dưới đây: Bảng 2.8: Chỉ tiêu hiệu quả sử dụng vốn lưu động Cuối Cuối Chênh lệch STT Chỉ tiêu ĐVT năm 2007 năm 2008 +/- % 1 DTT Trđ 654.429,55 1.085.668,51 431.238,96 65,90 Các khoản phải thu 2 Trđ 22.256,21 44.049,45 21.793,24 97,92 bình quân 3 Tổng VLĐ bình quân Trđ 27.839,92 50.613,77 22.773,85 81,80 4 LNST Trđ 3.447,71 7.243,05 3.795,34 110,08 Số vòng luân chuyển 5 Vòng 23,51 21,45 -2,06 -8,76 VLĐ (1)/(3) Thời gian 1 vòng luân 6 Ngày 15,31 16,78 1,47 9,60 chuyển VLĐ (360/(5)) Hệ số đảm nhiệm 7 Lần 0,0425 0,0466 0,0041 9,65 VLĐ (3)/(1) Sức sinh lời của VLĐ 8 Lần 0,124 0,143 0,019 15,32 (4)/(3) Vòng quay khoản phải 9 Vòng 29,40 24,65 -4,75 -16,16 thu (1)/(2) Kỳ thu tiền bình quân 10 Ngày 12,24 14,60 2,36 19,28 (360/(9)) (Nguồn: Bảng báo cáo KQKD và bảng CĐKT - Công ty CPTM Gia Trang) - Xét số vòng luân chuyển của VLĐ và thời gian 1 vòng luân chuyển VLĐ: theo số liệu tính toán ta thấy vòng quay của VLĐ có sự thay đổi theo các năm: cuối năm 2007 số vòng quay của VLĐ là 23,51 vòng trong một năm và thời gian của 1 vòng quay là 15,31 ngày, đến cuối năm 2008 thì số vòng quay Sinh viên: NguyÔn ThÞ Ph¬ng Th¶o - QT 902N 51
Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh t¹i C«ng ty CPTM Gia Trang của VLĐ đã giảm xuống chỉ còn 21,45 vòng và thời gian của 1 vòng quay đã tăng lên 16,78 ngày. Như vậy, ta thấy số vòng quay của VLĐ cuối năm 2008 đã giảm đi 2,06 vòng tương ứng với 8,76% còn thời gian 1 vòng quay thì lại tăng lên 1,47 ngày tương ứng với 9,60%. Nguyên nhân làm cho số vòng quay VLĐ lại giảm đi như vậy là do cuối năm 2008 VLĐ bình quân tăng lên đáng kể 81,8% trong khi DTT chỉ tăng lên có 65,9%. Điều đó chứng tỏ hiệu quả sử dụng VLĐ của công ty đã bị giảm sút, Công ty nên tìm biện pháp khắc phục như giảm lượng hàng tồn kho xuống, có biện pháp thu hồi công nợ tích cực hơn, đẩy nhanh tiến độ thu hồi vốn qua đó từng bước nâng cao hiệu quả sử dụng vốn. - Chỉ tiêu hệ số đảm nhiệm VLĐ cho biết để có 1 triệu đồng doanh thu thì cần sử dụng 0,0425 triệu đồng VLĐ trong năm 2007 và 0,0466 triệu đồng vào năm 2008. Như vậy, năm 2008 công ty đã sử dụng vốn lưu động nhiều hơn so với năm 2007 là 0,0041 triệu đồng tương ứng với 9,65%. Chỉ tiêu này tăng lên là do tốc độ tăng của VLĐ bình quân (81,8%) lớn hơn tốc độ tăng của DTT (65,9%). Điều này chứng tỏ số VLĐ được dùng trong năm 2008 chưa có hiệu quả và tiết kiệm, Công ty đã đưa ra những quyết định đầu tư chưa thật sự hợp lý từ đồng vốn của mình để mang lại hiệu quả sử dụng vốn tốt hơn. - Sức sinh lời của VLĐ: cuối năm 2007 cứ 1 triệu đồng VLĐ của công ty thì tạo ra được 0,124 triệu đồng lợi nhuận, cuối năm 2008 tạo ra 0,143 triệu đồng lợi nhuận. Như vậy, cuối năm 2008 chỉ tiêu này đã tăng so với cuối năm 2007 là 0,019 triệu đồng tương ứng với 15,32%. Nguyên nhân của sự tăng lên này là do cuối năm 2008 LNST của Công ty tăng nhanh hơn tổng VLĐ bình quân (LNST tăng 110,08% còn tổng VLĐ bình quân chỉ tăng có 81,8%). Điều này chứng tỏ hiệu quả sử dụng VLĐ của Công ty có xu hướng tốt lên mặc dù LN làm ra từ VLĐ còn thấp. - Cuối năm 2007 vòng quay các khoản phải thu là 29,40 vòng nhưng đến cuối năm 2008 đã giảm xuống chỉ còn 24,65 vòng, như vậy đã giảm đi 4,75 vòng tương ứng với tỷ lệ tăng là 16,16% làm cho kỳ thu tiền bình quân tăng lên từ 12,24 ngày lên 14,6 ngày tức là kỳ thu tiền bình quân năm 2008 đã tăng lên Sinh viên: NguyÔn ThÞ Ph¬ng Th¶o - QT 902N 52
Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh t¹i C«ng ty CPTM Gia Trang so với năm 2007 là 2,36 ngày tương ứng với 19,28%. Qua đó cho thấy tốc độ thu hồi các khoản phải thu của Công ty đã chậm hơn và kỳ thu tiền bình quân tăng lên. Qua việc tính toán và phân tích một số chỉ tiêu trên ta thấy hiệu quả sử dụng VL§ trong n¨m 2008 nãi chung lµ thÊp h¬n so víi n¨m 2007. Cụ thể thì Công ty đã để lãng phí: Số ngày 1 Số ngày 1 DTT2008 Số VLĐ bị lãng phí =  (vòng quay - vòng quay) Thời gian kỳ phân tích VLĐ2008 VLĐ2007 = 1.085.668,51/360 × (16,78 – 15,31) = 4.433,15 (triệu đồng) §iÒu nµy cho thÊy viÖc sö dông vèn lu ®éng cña c«ng ty cha thật sự ®¹t hiÖu qu¶, công ty đã lãng phí mất 4.433,15 triệu đồng. C«ng ty cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p thÝch hîp ®Ó c¶i thiÖn nhanh chãng t×nh h×nh nµy. 2.2.2.5. Phân tích hiệu quả sử dụng lao động a. Phân tích cơ cấu và chất lượng lao động Lao động là một nguồn lực vô cùng quan trọng trong bất kỳ hoạt động sản xuất kinh doanh nào của doanh nghiệp. Đây cũng chính là nhân tố quan trọng nhất tác động đến hiệu quả sản xuất kinh doanh của mỗi doanh nghiệp. Do đó, để quản lý và sử dụng đội ngũ lao động này một cách hợp lý, khoa học là một vấn đề hết sức phức tạp. Giống như các yếu tố khác, sức lao động phải được xác định và sử dụng một cách tốt nhất để góp phần nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh cho doanh nghiệp. Phân tích lao động và tiền lương thường xuyên sẽ giúp cho doanh nghiệp tìm ra các cách chi trả tiền lương một cách hợp lý mà hiệu quả lại tốt hơn. Nếu phân tích tốt người quản lý sẽ thấy được thực trạng lao động trong doanh nghiệp là như thế nào, thấy được những điểm yếu và điểm mạnh để từ đó có những biện pháp tuyển dụng hay đào tạo một cách hợp lý, đồng thời có thể thấy được những tiềm năng chưa được khai thác. Công ty CPTM Gia Trang là một công ty kinh doanh trong lĩnh vực xăng dầu có quy mô không lớn lắm, số lượng lao động trong Công ty cũng không Sinh viên: NguyÔn ThÞ Ph¬ng Th¶o - QT 902N 53