Khóa luận Nghiên cứu ảnh hưởng của một số loại phân bón sinh trưởng đến sự sinh trưởng, phát triển và năng suất chất lượng đưa Kim Cô Nương trồng trong nhà kính vụ Xuân Hè tại Hải Phòng

64 trang huongle 1850

Download

Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Khóa luận Nghiên cứu ảnh hưởng của một số loại phân bón sinh trưởng đến sự sinh trưởng, phát triển và năng suất chất lượng đưa Kim Cô Nương trồng trong nhà kính vụ Xuân Hè tại Hải Phòng", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

khoa_luan_nghien_cuu_anh_huong_cua_mot_so_loai_phan_bon_sinh.pdf

Nội dung text: Khóa luận Nghiên cứu ảnh hưởng của một số loại phân bón sinh trưởng đến sự sinh trưởng, phát triển và năng suất chất lượng đưa Kim Cô Nương trồng trong nhà kính vụ Xuân Hè tại Hải Phòng

Đồ án tốt nghiệp Ngành: Kỹ thuật nông nghiệp môc lôc PhÇn I : më ®Çu 1 1.1. §Æt vÊn ®Ò 1 1.2 Môc ®Ých ,yªu cÇu cña ®Ò tµi 2 1.2.1. Môc ®Ých : 2 1.2.2. Yªu cÇu : 2 PhÇn II : tæng quan tµi liÖu 3 2.1 Giíi thiÖu chung vÒ c©y d•a 3 2.1.1. Nguån gèc vµ ph©n lo¹i 3 2.1.2. §Æc ®iÓm thùc vËt häc 4 2.2. t×nh h×nh sö dông ph©n bãn hiÖn nay 9 2.2.1. Ph©n bãn v« c¬: 9 2.2.2 Ph©n bãn h÷u c¬ : 9 2.3 T×nh h×nh sö dông ph©n bãn ë ViÖt Nam 12 2.4 §iÒu kiÖn ngo¹i c¶nh 21 2.4.1 NhiÖt ®é : 21 2.4.2 ¸nh s¸ng 22 2.4.3 §é Èm 23 2.4.4 §Êt vµ chÊt dinh d•ìng 24 2.5 Giíi thiÖu vÒ gièng D•a Kim C« N•¬ng 25 2.5.1. Nguån gèc 25 2.5.2. §Æc ®iÓm sinh tr•ëng, ph¸t triÓn 25 2.5.3. Thêi vô 25 2.5.4. ChuÈn bÞ ®Êt vµ gi¸ thÓ gieo trång 25 2.5.5. Gieo trång 26 2.5.6. Ch¨m sãc 27 2.6. T×nh h×nh s¶n xuÊt vµ tiªu thô d•a 28 2.6.1. T×nh h×nh s¶n xuÊt vµ tiªu thô d•a trªn thÕ giíi 28 2.6.2. T×nh h×nh s¶n xuÊt vµ tiªu thô d•a ë ViÖt Nam 30 Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Anh - Lớp KN 901
Đồ án tốt nghiệp Ngành: Kỹ thuật nông nghiệp PhÇn III: ®èi t•îng, néi dung vµ ph•¬ng ph¸p nghiªn cøu 32 3.1 ®èi t•îng nghiªn cøu 32 3.1.1. C©y trång: 32 3.1.2. Ph©n bãn: 32 3.1.3.§Þa ®iÓm nghiªn cøu 33 3.1.4. Thêi gian nghiªn cøu 33 3.2 néi dung nghiªn cøu 33 3.3 Ph•¬ng ph¸p Nghiªn cøu 34 3.3.1.Ph•¬ng ph¸p bè trÝ thÝ nghiÖm 34 3.3.2. Ph•¬ng ph¸p theo dâi 36 3.3.3. HÖ thèng c¸c chØ tiªu theo dâi 36 3.4. Ph•¬ng ph¸p xö lý sè liÖu 37 PhÇn IV: kÕt qu¶ nghiªn cøu vµ th¶o luËn 38 4.1. DiÔn biÕn t×nh h×nh khÝ t•îng thuû v¨n khu vùc §«ng B¾c Bé tõ th¸ng 2 ®Õn th¸ng 4/2009 38 4.2. Nghiªn cøu ¶nh h•ëng cña mét sè lo¹i ph©n bãn sinh häc ®Õn sinh tr•ëng ph¸t triÓn vµ n¨ng suÊt cña c©y d•a Kim C« N•¬ng trång trong nhµ kÝnh. 41 4.2.1. ¶nh h•ëng cña mét sè lo¹i ph©n bãn sinh häc ®Õn sinh tr•ëng ph¸t triÓn cña c©y d•a Kim C« N•¬ng trång trong nhµ kÝnh. 41 4.2.2. ¶nh h•ëng cña mét sè lo¹i ph©n bãn sinh häc ®Õn ®éng th¸i t¨ng tr•ëng chiÒu cao cña c©y d•a Kim C« N•¬ng trång trong nhµ kÝnh. 43 4.2.3. ¶nh h•ëng cña mét sè lo¹i ph©n bãn sinh häc ®Õn ®éng th¸i ra l¸ cña c©y d•a Kim C« N•¬ng trång trong nhµ kÝnh. 44 4.2.4. ¶nh h•ëng cña mét sè lo¹i ph©n bãn sinh häc ®Õn tû lÖ ®Ëu qu¶ cña c©y d•a Kim C« N•¬ng trång trong nhµ kÝnh 47 4.2.5. ¶nh h•ëng cña mét sè lo¹i ph©n bãn sinh häc ®Õn n¨ng suÊt vµ c¸c yÕu tè cÊu thµnh n¨ng suÊt cña c©y d•a Kim C« N•¬ng trång trong nhµ kÝnh. 48 4.2.6. ¶nh h•ëng cña mét sè lo¹i ph©n bãn sinh häc ®Õn chÊt l•îng cña d•a Kim C« N•¬ng trång trong nhµ kÝnh. 50 Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Anh - Lớp KN 901
Đồ án tốt nghiệp Ngành: Kỹ thuật nông nghiệp 4.3. ¶nh h•ëng cña thêi gian gi·n ®o¹n gi÷a c¸c lÇn phun ph©n bãn sinh häc ®Õn sinh tr•ëng ph¸t triÓn vµ n¨ng suÊt cña d•a Kim C« N•¬ng trång trong nhµ kÝnh. 52 4.3.1. ¶nh h•ëng cña thêi gian gi·n ®o¹n gi÷a c¸c lÇn phun ph©n bãn sinh häc Bio-plant, Pro-plant ®Õn sinh tr•ëng ph¸t triÓn vµ n¨ng suÊt cña d•a Kim C« N•¬ng 53 4.3.2. ¶nh h•ëng cña thêi gian gi·n ®o¹n gi÷a c¸c lÇn phun ph©n bãn sinh häc Fish plus Bloom ®Õn sinh tr•ëng ph¸t triÓn vµ n¨ng suÊt cña d•a Kim C« N•¬ng 54 4.4. §¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh tÕ cña tõng lo¹i ph©n bãn sinh häc cho c©y d•a Kim C« N•¬ng. 56 PhÇn V: KÕt luËn vµ ®Ò nghÞ 58 5.1. KÕt luËn 58 5.2. §Ò nghÞ 59 Tµi liÖu tham kh¶o 60 Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Anh - Lớp KN 901
Đồ án tốt nghiệp Ngành: Kỹ thuật nông nghiệp PhÇn I : më ®Çu 1.1. §Æt vÊn ®Ò qu¶ lµ lo¹i thùc phÈm rÊt cÇn thiÕt trong ®êi sèng h»ng ngµy vµ kh«ng thÓ thay thÕ v× qu¶ cã vÞ trÝ quan träng ®èi víi søc kháe con ng•êi ®ång thêi gãp phÇn thóc ®Èy x· héi ph¸t triÓn. Trong qu¶ cã nhiÒu lo¹i ®•êng dÔ tiªu, acid h÷u c¬, protein, lipit, chÊt kho¸ng, pectin, tanin, c¸c hîp chÊt h÷u c¬ th¬m vµ vitamin c¸c lo¹i nh• vitamin A, B1, B2, C, PP. §Æc biÖt vitamin C lµ chÊt rÊt cÇn thiÕt cho c¬ thÓ con ng•êi. Khi l•¬ng thùc vµ chÊt ®¹m ®· ®¸p øng ®•îc nhu cÇu, viÖc sö dông qu¶ ngµy cµng ®ßi hái cao h¬n c¶ vÒ chÊt vµ l•îng ®Ó c©n b»ng dinh d•ìng vµ kÐo dµi tuæi thä. D•a lµ mét lo¹i c©y ¨n qu¶ thuéc hä bÇu bÝ cã kh¶ n¨ng cung cÊp qu¶ quanh n¨m. Kh«ng nh÷ng thÕ d•a lµ lo¹i qu¶ dÔ ¨n, cã thÓ dïng ®Ó ¨n t•¬i, muèi chua, chÕ biÕn n•íc gi¶i kh¸t , gi¸ thµnh hîp lý, chÊt l•îng qu¶, mµu s¾c, h×nh th¸i ®a d¹ng vµ chÞu ®•îc vËn chuyÓn, b¶o qu¶n ®•îc l©u h¬n so víi nhiÒu lo¹i qu¶ kh¸c. Ngoµi ra, mét sè gièng d•a cßn lµ c©y cã gi¸ trÞ xuÊt khÈu nh• d•a chuét, d•a hÊu, d•a lª vµ mét sè gièng d•a kh¸c ®· ®em l¹i gi¸ trÞ kinh tÕ kh¸ cao cho ng•êi trång trät. §ång thêi ®©y còng lµ lo¹i c©y trång quan träng trong kÕ ho¹ch chuyÓn dÞch c¬ cÊu c©y trång cña nhiÒu ®Þa ph•¬ng bëi kü thuËt trång d•a ®¬n gi¶n, cho n¨ng suÊt cao, cã thÞ tr•êng tiªu thô kh¸ lín vµ æn ®Þnh. D•a Kim C« N•¬ng cã nguån gèc tõ §µi Loan lµ gièng d•a míi ®•îc nhËp néi vµ trång ë ViÖt Nam trong mét vµi n¨m gÇn ®©y vµ ®· cho kÕt qu¶ kh¸ kh¶ quan vÒ n¨ng suÊt, chÊt l•îng qu¶, gi¸ thµnh b¸n cao do ®ã ®•îc ng•êi trång trät rÊt quan t©m. Tuy nhiªn, vÊn ®Ò cña s¶n xuÊt hiÖn nay lµ chóng ta ch•a cã ®•îc bé gièng tèt, ch•a cã quy tr×nh canh t¸c còng nh• quy tr×nh sö dông ph©n bãn cô thÓ cho c©y d•a nªn n¨ng suÊt, chÊt l•îng cña d•a Kim C« N•¬ng kh«ng cao trong ®ã nguyªn nh©n chÝnh cã thÓ lµ do dinh d•ìng cung cÊp cho c©y ch•a phï hîp víi sù sinh tr•êng cña c©y d•a Kim C« N•¬ng. Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Anh - Lớp KN 901 1
Đồ án tốt nghiệp Ngành: Kỹ thuật nông nghiệp HiÖn nay trªn thÞ tr•êng cã rÊt nhiÒu lo¹i ph©n bãn sö dông cho c©y, cã lo¹i cã ph©n bãn cã chÊt l•îng cao, cã lo¹i chÊt l•îng kÐm, ph©n bãn cã nhiÒu d¹ng nh• ph©n bãn rÔ, ph©n bãn l¸, ph©n v« c¬, ph©n h÷u c¬, ph©n sinh häc , thµnh phÇn dinh d•ìng còng nh• c¸ch sö dông cña tõng lo¹i rÊt kh¸c nhau do ®ã viÖc lùa trän ph©n bãn thÝch hîp cho c©y trång nãi chung vµ c©y d•a Kim C« N•¬ng nãi riªng lµ rÊt cÇn thiÕt. §Ó gãp phÇn vµo viÖc t¨ng n¨ng suÊt, chÊt l•îng cña d•a Kim C« N•¬ng trång t¹i H¶i phßng vµ ®Ò xuÊt lo¹i ph©n bãn thÝch hîp cho d•a Kim C« N•¬ng chóng t«i tiÕn hµnh thùc hiÖn ®Ò tµi: “Nghiªn cøu ¶nh h•ëng cña mét sè lo¹i ph©n bãn sinh häc (Bio-plant, pro-plant, fish plus bloom) ®Õn sù sinh tr•ëng, ph¸t triÓn vµ n¨ng suÊt chÊt l•îng d•a Kim C« N•¬ng trång trong nhµ kÝnh vô Xu©n HÌ t¹i H¶i Phßng”. 1.2 Môc ®Ých ,yªu cÇu cña ®Ò tµi 1.2.1. Môc ®Ých : X¸c ®Þnh ®•îc møc ®é ¶nh h•ëng cña ph©n bãn sinh häc Bio-plant, Pro- plant, Fish plus bloom ®Õn sinh tr•ëng, ph¸t triÓn vµ n¨ng suÊt, chÊt l•îng cña d•a Kim C« N•¬ng. Tõ ®ã lµm c¬ së khoa häc cho viÖc øng dông c¸c lo¹i ph©n bãn sinh häc vµo s¶n xuÊt d•a nãi chung vµ d•a Kim C« N•¬ng nãi riªng ®Ó t¨ng n¨ng suÊt, chÊt l•îng vµ t¨ng thu nhËp cho ng•êi trång trät. 1.2.2. Yªu cÇu : + Nghiªn cøu ¶nh h•ëng cña ph©n bãn sinh häc Bio-plant, Pro-plant, Fish plus bloom ®Õn sinh tr•ëng, ph¸t triÓn vµ n¨ng suÊt, chÊt l•îng cña d•a Kim C« N•¬ng. + Nghiªn cøu ¶nh h•ëng cña thêi gian gi·n ®o¹n gi÷a c¸c lÇn phun ph©n bãn sinh häc Bio-plant, Pro-plant, Fish plus bloom ®Õn sinh tr•ëng, ph¸t triÓn vµ n¨ng suÊt, chÊt l•îng cña d•a Kim C« N•¬ng. + §¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh tÕ cña ph©n bãn sinh häc Bio-plant, Pro- plant, Fish plus bloom sö dông cho d•a Kim C« N•¬ng. Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Anh - Lớp KN 901 2
Đồ án tốt nghiệp Ngành: Kỹ thuật nông nghiệp PhÇn II : tæng quan tµi liÖu 2.1 Giíi thiÖu chung vÒ c©y d•a 2.1.1. Nguån gèc vµ ph©n lo¹i Theo mét sè tµi liÖu nghiªn cøu( T¹ ThÞ Thu Cóc, Hå H÷u An, Nghiªm ThÞ BÝch Hµ).C©y d•a cã nguån gèc ë ch©u Phi, ng•êi Ai CËp m« t¶ vµ sö dông d•a hÊu Ýt nhÊt lµ 4000 n¨m. Nhµ truyÒn gi¸o David Livingstone(1857) ®· ph¸t hiÖn thÊy c¶ 2 loµi d•a Melon ®¾ng vµ ngät hoang d¹i sinh tr•ëng ë ch©u Phi. ¤ng ®Ó ý thÊy ng•êi ®Þa ph•¬ng dïng chóng nh• nguån n•íc trong mïa kh«. V× vËy ch©u Phi ®•îc x¸c ®Þnh lµ trung t©m nguån gèc cña d•a hÊu. ë vïng cËn nhiÖt ®íi ch©u Phi vÉn cßn nh÷ng vïng d•a hÊu réng lín tån t¹i cho tíi ngµy nay.[8] Tªn d•a hÊu ®· xuÊt hiÖn trong ng«n ng÷ v¨n ch•¬ng cña nhiÒu d©n téc trªn thÕ giíi nh•: arËp, tiÕng Ph¹m, tiÕng T©y Ban Nha, [8] D•a hÊu ®•îc ®•a ®Õn Trung quèc vµ miÒn §«ng Liªn X« vµo thÕ kû thø 10 vµ ®Õn Anh vµo n¨m 1600. Nh÷ng ®oµn kh¸ch l÷ hµnh ®· mang d•a hÊu ®Õn c¸c vïng Êm ¸p cña ch©u Phi. C¸c th•¬ng gia ch©u Phi ®· mang h¹t d•a hÊu ®Õn b¸n ë nhiÒu vïng cña ch©u Mü, nh÷ng n¨m 1640 d•a hÊu ®•îc trång réng r·i ë Mü, gièng tèt ®· ®•îc s¶n xuÊt t¹i Mü ®ã lµ Alabama sweet(1850),Peerless (1960) vµ 2 gièng Phinney early vµ Gerogia Rattlenake(1870),sau ®ã lµ gièng Charleston Gray (1954) vµ Crim sweet, Jubibe(1964), [8] ë n•íc ta lÞch sö trång d•a ®· cã tõ rÊt l©u qua sù tÝch d•a hÊu An Tiªm. Trong nhiÒu n¨m qu¶ d•a hÊu vÉn ®•îc ph©n lo¹i lµ Citrllus vulgaris schrrad.Nh•ng ®Õn n¨m 1963, thieret ®· ®Æt tªn chÝnh x¸c lµ Citrullus lanatus(thunb.) Mansf. Coginiaux vµ Harms (1923) ®· trÝch dÉn tµi liÖu cña Shimotsuma cho r»ng cã 4 loµi Citrullus, Viz. C. vulgaris Schrrad. B©y giê gäi lµ: Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Anh - Lớp KN 901 3
Đồ án tốt nghiệp Ngành: Kỹ thuật nông nghiệp Citrllus lanatus (thunb.) Mansf Citrllus colocynthis (L.) schrad Citrllus ecirrhosus cogn. Vµ Citrllus naudinianus (sond.) Hook. Shimotsuma ®· m« t¶ c¸c loµi ®ã nh• sau: - C.lanatus (thunb.) Mansf lµ c©y hµng n¨m, nguån gèc ë miÒn nam ch©u Phi. Lo¹i nµy ®•îc cung cÊp réng r·i ë Ai CËp vµ miÒn Nam, miÒn T©y vµ trung ¸. L¸ lín vµ xanh, chia thïy s©u tõ 3-5 c¸nh, ®«i khi thïy ®¬n gi¶n. Hoa trung b×nh, ®¬n tÝnh cïng gèc. Qu¶ tõ trung b×nh ®Õn lín,vá qu¶ dµy,thÞt qu¶ ch¾c cã nhiÒu n•íc. Mçu s¾c thÞt qu¶ cã thÓ ®á, vµng, tr¾ng.[8] - C. colocynthis lµ c©y l•u niªn, cã nguån gèc ë B¾c Phi, loµi nµy kh¸c víi C. vulgaris chñ yÕu h×nh th¸i c¸c bé phËn trªn c©y. L¸ nhá, thïy l¸ hÑp, l«ng phñ trªn th©n l¸ mµu x¸m. Hoa ®¬n tÝnh cïng gèc.H¹t nhá, mµu h¹t n©u.[8] - C. naudinianus vµ C. ecirrhosus cogn. C¶ 2 ®Òu cã nguån gèc ë vïng sa m¹c Nam Phi vµ T©y Phi. §Æc ®iÓm sinh tr•ëng dinh d•ìng cña C. naudinianus kh¸c víi c¸c loµi trªn ë l¸ h×nh ch©n vÞt, xÎ thïy s©u, phñ ®Çy l«ng. Tua cuèn ®¬n gi¶n, kÐo dµi hoÆc m¶nh mai[8] Hoa ®¬n tÝnh cïng gèc, ra hoa ë n¨m thø 2. TÊt c¶ 4 loµi cã thÓ thô phÊn chÐo lÉn víi nhau.h¹t n¶y mÇm tèt,F1 sinh tr•ëng tèt. 2.1.2. §Æc ®iÓm thùc vËt häc * RÔ Theo c¸c t¸c gi¶ ( T¹ Thu Cóc, Hå H÷u An, Nghiªm ThÞ BÝch Hµ) D•a thuéc hä bÇu bÝ xuÊt xø ë vïng ®ång cá miÒn trung Ch©u Phi, nªn hÖ rÔ cña chóng cã thÓ ¨n s©u nh• d•a hÊu, bÝ ng«. Khi gÆp ®iÒu kiÖn thêi tiÕt kh« h¹n rÔ chÝnh cã thÓ ¨n s©u tíi 40 cm vµ chiÒu réng 0,7- 1,2 cm. V× vËy chóng cã thÓ sinh tr•ëng vµ ph¸t triÓn ë vïng b¸n sa m¹c vµ th¶o nguyªn trõ d•a chuét chóng cã nguån gèc ë vïng nhiÖt ®íi Èm •ít nªn hÖ rÔ c©y d•a chuét nh×n Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Anh - Lớp KN 901 4
Đồ án tốt nghiệp Ngành: Kỹ thuật nông nghiệp chung yÕu h¬n hÖ rÔ cña c©y thuéc hä bÇu bÝ: bÝ ng«, d•a hÊu, d•a th¬m. HÖ rÔ kh«ng chÞu kh« h¹n còng nh• ngËp óng nh•ng hÖ rÔ d•a chuét cã thÓ ¨n s©u d•íi tÇng ®Êt 1m. RÔ nh¸nh, rÔ phô ph¸t triÓn theo ®iÒu kiÖn ®Êt ®ai. HÖ rÔ ph©n bè ë tÇng ®Êt 0 – 30 cm, chñ yÕu tËp trung ë tÇng ®Êt 15 – 20 cm.[8] * Th©n Theo mét sè tµi liÖu ®· nghiªn cøu cña mét sè t¸c gi¶ (T¹ Thu Cóc, Hå H÷u An, Nghiªm ThÞ BÝch Hµ) c©y d•a thuéc lo¹i th©n th¶o cã ®Æc tÝnh lµ bß, cã thÓ trång kh«ng giµn. ChiÒu dµi th©n cã thÓ tíi 20 m nh• bÝ ng«, bÝ xanh kh¶ n¨ng sinh tr•ëng cña th©n thay ®æi theo thêi gian. Thêi kú c©y cã 1 – 2 l¸ ®Õn 4-5 l¸ thËt c©y ë tr¹ng th¸i ®øng ®èt ng¾n, th©n m¶nh,yÕu ®Æc biÖt lµ d•a lª, d•a gang, d•a hÊu, d•a chuét, m•íp. Thêi kú hoa ph¸t triÓn m¹nh nhÊt vµ tèc ®é sinh tr•ëng nhanh, lãng dµi ®Õn cuèi ®êi c©y dµi ®¹t tèc ®é tèi ®a cña mçi loµi. ChiÒu dµi cña mçi loµi lµ kh¸c nhau nh• bÝ ng«, d•a hÊu, bÝ xanh trung b×nh cã thÓ ®¹t 8-10 m. Hä bÇu bÝ cã chiÒu dµi biÕn ®éng tõ 1.2-2m ®Õn 4-5 m riªng chiÒu dµi cña loµi d•a chuét th©n phô thuéc chñ yÕu vµo gièng, ®iÒu kiÖn ngo¹i c¶nh vµ kü thuËt ch¨m sãc. C¨n cø vµo chiÒu cao c©y cã thÓ chia lµm 3 nhãm: - Lo¹i lïn : chiÒu cao c©y tõ 0,6-1 m - Lo¹i Trung b×nh: chiÒu cao c©y tõ 1-1,5 m - Lo¹i cao : chiÒu cao > 1,5 m, cã lo¹i tíi 4- 5 m Cßn víi d•a th©n lµ d¹ng bôi, Ýt kh¶ n¨ng leo bß nh÷ng d¹ng bôi míi cµng ph¸t triÓn m¹ng khi c©y cßn non trÎ. C¸c gièng trång trät chñ yÕu lµ lan bß, th©n th¶o, th©n cã khÝa, ë thêi kú ®Çu th©n chÝnh sinh tr•ëng lµ chñ yÕu, sau khi chiÒu dµi th©n trªn 1 m, lóc ®ã cµnh cÊp 1 míi sinh tr•ëng vµ duy tr× trong thêi gian tiÕp theo.[8] * L¸ : D•a thuéc lo¹i 2 l¸ mÇm, hai l¸ mÇm ®Çu tiªn mäc ®èi xøng nhau qua ®Ønh sinh tr•ëng, h×nh trøng. §é lín cña 2 l¸ mÇm rÊt kh¸c nhau gi÷a c¸c loµi. BÝ ng« lµ c©y hai l¸ mÇm lín nhÊt: c¸c loµi d•a lª, d•a gang, d•a hÊu m•íp cã Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Anh - Lớp KN 901 5
Đồ án tốt nghiệp Ngành: Kỹ thuật nông nghiệp ®«i l¸ mÇm nhá. Qu¸ tr×nh nghiªn cøu sè l¸, tuæi thä l¸ cña mét sè loµi trong hä bÇu bÝ cña c¸c t¸c gi¶ (T¹ Thu Cóc, Hå H÷u An, Nghiªm ThÞ BÝch Hµ) ®· cho kÕt qu¶ nh• b¶ng sau:[8] B¶ng 1: Sè l¸ vµ tuæi thä l¸ cña mét sè loµi trong hä bÇu bÝ Tæng sè l¸ trªn Tuæi thä trung b×nh cña 1 Tªn gièng c©y th©n chÝnh l¸(ngµy) L¸ mÇm L¸ thËt BÝ Ng« 57,3 25,0 28,0 BÝ xanh 49,4 23,0 26,0 D•a hÊu 49,1 27,0 27,0 D•a lª 45,8 20,0 26,0 D•a gang 47,6 22,0 24,0 L¸ thËt cña c¸c loµi trong hä bÇu bÝ rÊt kh¸c nhau vÒ kÝch cì, h×nh d¹ng. L¸ thËt mäc trªn cµnh th©n chÝnh. L¸ cã ®é lín tèi ®a vµo thêi kú sinh tr•ëng m¹nh ra hoa ré. L¸ cã h×nh ch©n vÞt, xÎ thïy s©u hoÆc kh«ng xÎ thïy. Trªn l¸ vµ cuèng cã líp l«ng dµi, líp l«ng nµy cã t¸c dông b¶o vÖ vµ chèng tho¸t n•íc. L¸ d•a chuét còng gåm cã 2 l¸ mÇm vµ l¸ thËt, 2 l¸ mÇm mäc ®èi xøng qua phÇn th©n.L¸ mÇm cã h×nh trøng vµ lµ chØ tiªu quan träng ®Ó ®¸nh gi¸ vµ dù ®o¸n t×nh h×nh sinh tr•ëng cña c©y. Ng•êi trång d•a quan t©m tíi ®é lín, sù c©n ®èi vµ thêi gian duy tr× l¸ mÇm trªn c©y dµi hay ng¾n. Nh÷ng yÕu tè ¶nh h•ëng tíi chÊt l•îng 2 l¸ mÇm lµ dinh d•ìng, khèi l•îng h¹t gièng to hay nhá, ®é Èm ®Êt, nhiÖt ®é, nhiÖt ®é qu¸ cao hoÆc qu¸ thÊp sÏ lµm l¸ bÞ co rót l¹i. Mµu s¾c l¸ thay ®æi theo gièng xanh vµng hoÆc xanh thÉm. L¸ d•a hÊu cã h×nh tim, xÎ thïy, cã 3-7 thïy l¸ cã mµu xanh mèc. * Hoa : Hoa cã tÝnh ®ùc c¸i thÓ hiÖn rÊt phøc t¹p. Th«ng th•êng hÇu hÕt hoa cña c¸c loµi lµ hoµn chØnh. §ã lµ trªn cïng mét hoa cã nhÞ vµ nhôy, nh• vËy cã kh¶ n¨ng tù thô phÊn hoÆc thô phÊn chÐo chiÕm •u thÕ nhê ong b•ím. Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Anh - Lớp KN 901 6
Đồ án tốt nghiệp Ngành: Kỹ thuật nông nghiệp Trong hä bÇu bÝ cã ba kiÓu s¾p xÕp hoa c¬ b¶n. §ã lµ hoa c¸i, hoa ®ùc hoÆc hoa hoµn chØnh( hoa l•ìng tÝnh), nh÷ng hoa nµy cã kh¶ n¨ng tù thô phÊn vµ sinh ra ë cïng mét chïm trong cïng mét l¸ n¸ch. Nh÷ng hoa l•ìng tÝnh cã ®Çy ®ñ bé phËn mÆc dï nhÞ vµ nhôy cã kh¶ n¨ng hoÆc kh«ng cã kh¶ n¨ng kÕt hîp víi hoa kh¸c. Sè l•îng mçi hoa trªn c©y nhiÒu nhÊt lµ hoa ®ùc thø ®Õn lµ hoa c¸i kÕ tiÕp ®Õn lµ hoa l•ìng tÝnh.[8] Víi d•a chuét hoa cã mµu vµng ®•êng kÝnh 2-3 cm. TÝnh ®ùc c¸i cña hoa d•a chuét biÓu hiÖn rÊt phong phó. §ã lµ d¹ng c©y cã hoa ®¬n tÝnh cïng gèc, ( Moneci ous ) hoa ®ùc vµ hoa c¸i trªn cïng mét c©y. D¹ng b×nh kh¸c lµ trªn c©y chØ cã hoa c¸i (gynoecious), hoÆc ®«i khi xuÊt hiÖn ®¬n tÝnh kh¸c gèc ( dioeciuos ), ®ã lµ trªn c©y tÊt c¶ lµ hoa ®ùc hoÆc tÊt c¶ lad hoa c¸i. Trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn, d•a chuét cßn s¶n sinh ra d¹ng hoa c¸i vµ hoa l•ìng tÝnh cïng gèc ( gynomonoecious ). D¹ng h×nh c¬ b¶n lµ trªn c©y cã hoa c¸i hoÆc trªn c©y cã tËp tÝnh ra hoa c¸i nh•ng mang thªm mét sè hoa ®ùc. Hoa ®ùc mäc thµnh chïm ë l¸ n¸ch, hoa c¸i mäc ®¬n nh•ng ë vÞ trÝ cao h¬n hoa ®ùc, hoa c¸ cã cuèng ng¾n vµ mËp h¬n hoa ®ùc. Hoa d•a chuét thô phÊn nhê c«n trïng (ong mËt ) trõ hoa l•ìng tÝnh, d•a chuét kh«ng thÓ thô phÊn víi hoa th¬m. Sù xuÊt hiÖn cña hoa c¸i sím muén phô thuéc vµo nhiÖt ®é, chÕ ®é chiÕu s¸ng, dinh d•ìng vµ nång ®é CO2.[8] NhiÖt ®é 18 0 C ± 6 0 C, thêi gian chiÕu s¸ng 10 -11h / ngµy, nång ®é CO2 thÝch hîp, dinh d•ìng ®Çy ®ñ th× hoa c¸i xuÊt hiÖn sím hay nhiÒu. Nõu nhiÖt ®é cao, thêi gian chiÕu s¸ng > 14h/ngµy hoa c¸i ra muén ë vÞ trÝ cao h¬n. Riªng víi hoa d•a hÊu, hoa nhá h¬n c¸c c©y trong c¸c gièng d•a, mµu hoa kh«ng sÆc sì. Hoa mäc ë n¸ch hoÆc hÇu hÕt chóng mäc riªng rÏ. Hoa cña hÇu hÕt c¸c gièng trång lµ ®¬n tÝnh cïng gèc (monoecious ). Nh•ng mét sè gièng trång trät l©u ®êi cã hiÖn t•îng s¶n sinh ra lo¹i hoa ®Çy ®ñ vµ hoa ®ùc (andromonoecious). Hoa c¸i vµ hoa l•ìng tÝnh th•êng xuÊt hiÖn ë n¸ch l¸ thø 7, xen vµo gi÷a c¸c l¸ch l¸ lµ hoa ®ùc. Trong khi ng•êi ta ph©n lo¹i d•a hÊu lµ Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Anh - Lớp KN 901 7
Đồ án tốt nghiệp Ngành: Kỹ thuật nông nghiệp c©y thô phÊn chÐo tù nhiªn th× vÉn cã mét sè lín hoa tù thô phÊn x¶y ra mét c¸ch b×nh th•êng. Hoa d•a hÊu thô phÊn nhê c«n trïng.[8] * Qu¶ vµ h¹t Qu¶ cña c¸c gièng d•a thuéc lo¹i qu¶ thÞt gåm ba l¸ no·n, h×nh d¹ng khèi l•îng, kÝch cì vµ mµu s¾c sai kh¸c rÊt lín, khèi l•îng qu¶ tõ 4- 5 g (d•a chuét bao tö) ®Õn 10-15 kg ( d•a hÊu MiÒn Nam ). H×nh d¹ng qu¶ trßn, dµi , trô. Vá ngoµi nh½n cã säc, cã mói. Mµu s¾c qu¶ vµng, xanh nh¹t, xanh thÉm. Qu¶ d•a chuét qu¶ th•êng dµi cã ba mói, h¹t ®Ýnh vµo gi¸ no·n. H×nh d¹ng, ®é dµi, khèi l•îng mµu s¾c qu¶ sai kh¸c rÊt lín. Sù sai kh¸c ®ã chñ yÕu phô thuéc vµo gièng. Mµu s¾c qu¶ cña hÇu hÕt c¸c gièng d•a chuét lµ mµu xanh, xanh vµng khi chÝn vá qu¶ th•êng nh½n vµ cã gai. Mµu xanh khi chÝn th•¬ng phÈm th•êng phï hîp víi thÞ hiÕu cña ng•êi tiªu dïng. Sau khi thu h¸i qu¶ chuyÓn sang mµu vµng nhanh ®ã còng lµ nh•îc ®iÓm cña gièng. Trong s¶n xuÊt d•a chuét th•êng xuÊt hiÖn nh÷ng hiÖn t•îng qu¶ dÞ h×nh, qu¶ ph¸t triÓn kh«ng c©n ®èi , ®ã lµ sù biÕn ®æi qu¸ m¹nh trong thêi kú ph«i thai. Sù thay ®æi kh«ng b×nh th•êng trong thêi kú h×nh thµnh h¹t sÏ sinh ra qu¶ dÞ h×nh.[8] VÝ Dô: Qu¶ d•a cã h×nh d¹ng cña con ong, cã thÓ lµ do thô phÊn muén sau 1-2 ngµy ra hoa në ré. MÆt kh¸c do yÕu tè néi t¹ng, chÊt dinh d•ìng trong hoa. Khi trång trong nhµ kÝnh còng th•êng gÆp qu¶ dÞ h×nh, ®é Èm thay ®æi thÊt th•êng, nhiÖt ®é qu¸ thÊp trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn dÉn ®Õn qu¶ ph¸t triÓn kh«ng c©n ®èi. Khi kh«ng cã c«n trïng thô phÊn ®Çy ®ñ sÏ s¶n sinh qu¶ kh«ng h¹t. §•êng kÝnh qu¶ lµ chØ tiªu quan träng ®Ó ®¸nh gi¸ chÊt l•îng vµ gi¸ trÞ sö dông. Tuy nhiªn nã còng phô thuéc vµo nhiÒu yÕu tè nh• : Gièng, ®iÒu kiÖn ch¨m sãc, môc ®Ých s¶n xuÊt. §èi víi d•a chuét bao tö yªu cÇu qu¶ ph¶i thon ®Òu tû lÖ chiÒu réng/ chiÒu dµi lµ 1/3. Quy c¸ch qu¶ thu h¸i c¨n cø vµo hîp ®ång cã thÓ c¨n cø vµo träng l•îng qu¶ hoÆc ®•êng kÝnh qu¶. Trung b×nh 3-5 cm chiÒu dµi, 1-1,5 cm ®•êng kÝnh hoÆc cã thÓ nhá h¬n. Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Anh - Lớp KN 901 8
Đồ án tốt nghiệp Ngành: Kỹ thuật nông nghiệp §èi víi d•a hÊu qu¶ rÊt phong phó vµ ®a d¹ng vÒ khèi l•îng vµ kÝch cì, h×nh d¹ng, mµu s¾c. Khèi l•îng qu¶ tõ 1-2 kg ®Õn 5-10 kg. H×nh d¹ng dµi, trô, cÇu, elip. Mµu s¾c vá qu¶ tõ tr¾ng ®Õn xanh, hÇu hÕt c¸c gièng cã mµu xanh nh¹t, xanh ®en, cã ®•êng säc, ®•êng v»n hoÆc cã vÕt ®èm. Vá qu¶ th•êng gißn dÔ vì. Mµu s¾c thÞt qu¶ cã thÓ lµ : tr¾ng, vµng, da cam, hång hoÆc ®á. ThÞt qu¶ xèp, nhiÒu n•íc ®Õn r¾n ch¾c. Tuy nhiªn lo¹i gièng kh¸c nhau h¹t còng cã nh÷ng h×nh th¸i vµ mµu s¾c kh¸c nhau, th«ng th•êng h¹t cã h×nh ovan, thu«n h×nh ch÷ nhËt, mµu s¾c h¹t tr¾ng hoÆc n©u.[8] 2.2. t×nh h×nh sö dông ph©n bãn hiÖn nay 2.2.1. Ph©n bãn v« c¬: ë c¸c n•íc trªn thÕ giíi, vai trß cña ph©n bãn trong viÖc t¨ng n¨ng suÊt, phÈm chÊt c©y trång vµ t¨ng ®é ph× cña ®Êt ®· ®•îc x¸c nhËn. Nhµ b¸c häc Rumani Davideson (5/1957) trong héi nghÞ quèc tÕ ®· nãi:” C¬ së n«ng nghiÖp lµ ®é ph× nhiªu cña ®Êt vµ c¬ së cña ®é ph× nhiªu cña ®Êt lµ ph©n bãn. Nhê cã ph©n bãn mµ diÖn tÝch nhá cho n¨ng suÊt cao”, víi 26 n¨m kinh nghiÖm nghiªn cøu t¹i viÖn khoa häc, «ng ®· chøng minh r»ng kh«ng cã c¸ch nµo hiÖu qu¶ h¬n lµ n©ng cao n¨ng suÊt b»ng c¸ch sö dông ph©n bãn,«ng nªu nªn vai trß cña ph©n bãn trong viÖc n©ng cao n¨ng suÊt vµ chÊt l•îng n«ng s¶n khi diÖn tÝch ®Êt ®ai ngµy cµng thu hÑp dÇn. N¨m 1989, toµn thÕ giíi ®· sö dông 147 triÖu tÊn ph©n hãa häc. Song viÖc bãn ph©n v« c¬ vÒ l©u dµi nh• ë ViÖt Nam lµm ®Êt chua (PH cao), tû lÖ mïn gi¶m,®Êt chai cøng, g©y « nhiÔm m«i tr•êng, dÉn ®Õn n¨ng suÊt vµ chÊt l•îng n«ng s¶n gi¶m, ®ång thêi trong n«ng s¶n th•êng tÝch rô nhiÒu ®éc tè g©y h¹i ®Õn søc kháe cña con ng•êi, v× vËy bãn ph©n v« c¬ kh«ng ph¶i lµ ph•¬ng ¸n tèi •u khi s¶n xuÊt vÒ l©u dµi.[21] 2.2.2 Ph©n bãn h÷u c¬ : Ph©n h÷u c¬ t¹o ra s¶n phÈm chÊt l•îng cao, an toµn cho ng•êi tiªu dïng ( thµnh phÇn kim lo¹i nÆng, hµm l•îng NO3- ®Òu rÊt thÊp ),thµnh phÇn Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Anh - Lớp KN 901 9
Đồ án tốt nghiệp Ngành: Kỹ thuật nông nghiệp dinh d•ìng trong rau cao, ph©n h÷u c¬ cßn lµm t¨ng ®é t¬i xèp cho ®Êt, lµm cho ®Êt kh«ng bÞ trai cøng vµ b¹c mµu. HiÖn nay ë c¸c n•íc trªn thÕ giíi ®ang quan t©m ®Õn viÖc sö dông c¸c lo¹i ph©n bãn h÷u c¬ (ph©n bãn sinh häc )vµ c¸c chÕ phÈm sinh häc bao gåm c¸c lo¹i ph©n chuång, ph©n ñ, ph©n xanh c¸c lo¹i, ph©n vi sinh. ë Ên §é, hµng n¨m s¶n xuÊt ra kho¶ng 265 triÖu tÊn ph©n ñ, l•îng bãn b×nh qu©n 2 t¹/ha/n¨m,t•¬ng ®•¬ng víi 3,5-4 triÖu tÊn NPK vµ 6,7 triÖu ha c©y ph©n xanh,mçi ha thu ®•îc 40-50 kg ®¹m,•íc tÝnh thu ®•îc kho¶ng 0,3 triÖu tÊn ®¹m(theo t¸c gi¶ Ph¹m V¨n To¶n n¨m 2004) [21]. §Æc biÖt Trung Quèc lµ n•íc sö dông ph©n bãn h÷u c¬ rÊt lín nhÊt lµ ph©n chuång, ph©n xanh r¬m r¹, t•¬ng ®•¬ng víi 9,8 tÊn NPK nguyªn chÊt, vµ sö dông nhiÒu lo¹i ph©n sinh häc trªn ®ång ruéng. Ph©n sinh häc sö dông cho 1 ha t•¬ng ®•¬ng víi 65 kg (N+ P2O5 +K2O ). Bãn c¸c lo¹i ph©n h÷u c¬ vµo trong ®Êt, cã t¸c dông lµm cho ®Êt vÒ l©u dµi cã ®iÒu kiÖn ®Ó tÝch lòy thªm ®•îc mïn do ®ã t¨ng ®é ph× cña ®Êt. ViÖc bãn ph©n h÷u c¬ cã kh¶ n¨ng c¶i thiÖn tÝnh chÊt lý, hãa sinh cña ®Êt râ rÖt vµ trong ®iÒu kiÖn ®Êt nhiÖt ®íi cña n•íc ta, ®iÒu ®¸ng chó ý h¬n hÕt lµ viÖc t¨ng thªm dung tÝch hÊp thu cho ®Êt, nhê ®ã mµ kh¶ n¨ng hÊp thu vµ dù tr÷ dinh d•ìng cho c©y. T¸c dông cña bïn ao kh« dÇu còng ®•îc nªu lªn tõ thÕ kû 13 trong cuèn” N«ng trang t¹p yÕu” cña Ph¬ng nguyªn, ®êi nguyªn.Than bïn chøa ®Çy ®ñ c¸c hîp chÊt h÷u c¬, v« c¬ còng nh• c¸c lo¹i ph©n h÷u c¬ kh¸c,trong ®ã chÊt h÷u c¬ chiÕm tõ 39,5 – 60,5 % trong chÊt h÷u c¬ th•êng tû lÖ axit humic kh¸ cao. Axit humic cã dung tÝch hÊp thô vµ kh¶ n¨ng gi÷ Èm cao. T¸c dông sinh lý, hãa n«ng cña axit humic lµ kÝch th•íc t¸c dông cã bé rÔ lµm cho c©y sinh tr•ëng m¹nh. ChÝnh v× vËy ë Liªn X«,ngoµi viÖc dïng than bïn ®én chuång, chÕ biÕn c¸c lo¹i ph©n kh¸c, than bïn cßn dïng ®Ó ®iÒu chÕ c¸c lo¹i ph©n kÝch thÝch nh• : Humat natri, Humophot [21] Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Anh - Lớp KN 901 10
Đồ án tốt nghiệp Ngành: Kỹ thuật nông nghiệp Tõ hµng n¨m nay, Rong biÓn còng nh• mét lo¹i ph©n h÷u c¬, ®•îc dïng trong n«ng nghiÖp ®Ó c¶i t¹o nh÷ng lo¹i ®Êt cã m«i tr•êng hãa häc bÊt thuËn cho c©y trång vµ ®Ó lµm ph©n bãn. Rong bãn vµo ®Êt gi¶i phãng chÊt h÷u c¬ vµ chÊt kho¸ng vi l•îng gióp Ých cho cÊu tróc ®Êt thªm t¬i xèp vµ t¨ng ®é mµu mì. ë Mü, Canada vµ mét sè n•íc ph¸t triÓn, c¸c lo¹i ph©n bãn sinh häc míi sö dông trong n«ng nghiÖp ®Òu cho n«ng s¶n ®¹t gi¸ trÞ h÷u c¬,Cµ chua trång trong nhµ kÝnh ®¹t tíi 740 tÊn/ha/n¨m,d•a chuét ®Ët 1000 tÊn/ ha/n¨m. ë Th¸i Lan viÖc sö dông c¸c chÕ phÈm sinh häc h÷u c¬ trong s¶n xuÊt n«ng nghiÖp ®· lµm chi gi¸ trÞ n«ng s¶n cña n•íc nµy cã vÞ thÕ rÊt cao trªn thÞ tr•êng thÕ giíi.[21] HiÖn nay ngoµi viÖc sö dông ph©n h÷u c¬ th× ng•êi s¶n xuÊt rau cßn dïng c¸c chÕ phÈm h÷u c¬. T¹i thµnh phè Hå ChÝ Minh cã rÊt nhiÒu lo¹i chÕ phÈm sinh häc víi thµnh phÇn chñ yÕu lµ c¸c nguyªn tè vi l•îng, chÊt ®iÒu hßa sinh tr•ëng d•íi dùng hçn hîp hoÆc dïng riªng lÎ. Thùc tÕ s¶n xuÊt trong thêi gian ®· cho thÊy mét sè lo¹i ®· cho thÊy mét sè lo¹i ®· vµ ®ang ®•îc dïng phæ bÕn trªn nhiÒu lo¹i c©y trång nh• Rubi, Seahumic, KumicAtonik ®· ®em l¹i kÕt qu¶ râ rÖt. Rubi vµ Seahumic do trung t©m nghiªn cøu n«ng d•îc triÓn khai, kh«ng g©y « nhiÔm, ®¸p øng tiªu chuÈn ®Ò ra cho nh÷ng s¶n phÈm trong hÖ thèng n«ng nghiÖp h÷u c¬. Rubi vµ Seahumic lµ s¶n phÈm cã nguån gèc tõ rong,t¶o biÓn,®•îc chÕ biÕn thao c¸ch t¸ch triÕt thñy ph©n, dïng nguyªn liÖu lµ: ascophllum nodosum, mét loiaj rong n©u ®•îc xem lµ thùc vËt biÓn tèt nhÊt ®•îc dïng trong n«ng nghiÖp.[21] Ph©n Komic do c«ng ty sinh hãa n«ng nghiÖp vµ th•¬ng m¹i Thiªn Sinh s¶n xuÊt. Lµ lo¹i ph©n sinh hãa h÷u c¬ sö dông quy tr×nh lªn men vi sinh vËt ®Ó ho¹t hãa than bïn(hoÆc r¸c th¶i) råi phèi trén víi c¸c lo¹i ph©n hãa häc (®¹m, l©n, kali, l•u huúnh ) c¸c nguyªn tè trung l•îng, vi l•îng cïng c¸c chÊt gi÷ Èm, c¸c chÊt ®iÒu tiÕt cho c©y trång. Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Anh - Lớp KN 901 11
Đồ án tốt nghiệp Ngành: Kỹ thuật nông nghiệp Ph©n bãn sinh hãa “Thiªn N«ng” do c«ng ty hãa phÈm Thiªn N«ng s¶n xuÊt, s¶n phÈm ®•îc triÕt suÊt tõ than bïn,rong biÓn vµ c¸ biÓn víi enzim sinh tè ®•îc triÕt suÊt tõ gièng giun hång(nu«i theo c«ng nghiÖp). Cã ®Çy ®ñ NPK vi l•îng ®Ó bãn cho c¸c lo¹i c©y trång qua ®•êng l¸. Bãn ph©n qua l¸,c©y hÊp thô nhanh, kh«ng mÊt m¸t l·ng phÝ, hoa mau cøng kháe, hiÖu qu¶ kinh tÕ cao. Thuèc kÝch thÝch sinh tr•ëng c©y trång Atonik do h·ng hãa chÊt Asahi- nhËt b¶n s¶n xuÊt. Asahi lµ thuèc kÝch thÝch sinh tr•ëng c©y trång thÕ hÖ míi. Còng nh• c¸c vitamin,lµm t¨ng kh¶ n¨ng sinh tr•ëng, b¶o vÖ c©y trång tr¸nh khái nh÷ng ¶nh h•ëng xÊu cña ®iÒu kiÖn sinh tr•ëng kh«ng thuËn lîi g©y ra.Asahi cã t¸c dông lµm t¨ng kh¶ n¨ng ra rÔ, t¨ng n¨ng suÊt vµ chÊt l•îng n«ng s¶n.[21] 2.3 T×nh h×nh sö dông ph©n bãn ë ViÖt Nam Mçi n¨m n«ng d©n ViÖt Nam sö dông kho¶ng 5 triÖu tÊn ph©n bãn v« c¬ quy chuÈn, kh«ng ph©n h÷u c¬ vµ c¸c ph©n kh¸c do c¸c c¬ së t• nh©n vµ c«ng ty TNHH s¶n xuÊt, cung øng.[23] Tõ n¨m 1985 ®Õn nay, møc tiªu thô trung b×nh 7,2%/ n¨m, ph©n l©n t¨ng 13,9%/n¨m, riªng kali cã møc t¨ng cao nhÊt lµ 23,9%/n¨m. Tæng sö dông N+ P2O5 + K2O trong 15 n¨m qua t¨ng trung b×nh 9,0 %/ n¨m vµ trong thêi gian tíi cã xu h•íng t¨ng 10%/ n¨m. Trong 15 n¨m qua, ë c¸c giai ®o¹n : 1985-1990 ;1991 – 1995 ; 1996 – 2001 l•îng tiªu thô ph©n kali ë ViÖt Nam t¨ng rÊt nhanh vµ liªn tôc. ë c¸c giai ®o¹n : 1985 – 1990 ; 1991 – 1995 ; 1996 – 2001 møc tiªu thô ph©n ®¹m t¨ng hµng n¨m lµ 10,3 %; 16,7%; 8,2% t•¬ng øng. Nh• vËy trong 5 n¨m trë l¹i ®©y møc tiªu thô ph©n ®¹m ®· gi¶m dÇn. ë 3 giai ®o¹n trªn, møc tiªu thô ph©n lªn lµ 13,4 %, 26,8%,21,1% t•¬ng øng vµ còng cã xu h•íng gi¶m møc t¨ng nh• ph©n ®¹m. Theo kÕt qu¶ ®iÒu tra t¹i vïng s¶n xuÊt rau ë x· Tó S¬n – KiÕn Thôy – H¶i Phßng, ng•êi trång rau t¹i ®©y sö dông chñ yÕu lµ ®¹m, l©n, vµ ph©n t•¬i t•íi cho rau.[23] HiÖn nay ngµnh s¶n xuÊt ph©n hãa häc ë n•íc ta míi ®¸p øng ®•îc 45% nhu cÇu cña n«ng nghiÖp cßn l¹i ph¶i nhËp khÈu hÇu nh• toµn bé ph©n Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Anh - Lớp KN 901 12
Đồ án tốt nghiệp Ngành: Kỹ thuật nông nghiệp ®¹m ure, kali vµ ph©n phøc hîp DAP, mét l•îng kh¸ lín NPK víi tæng sè 3 triÖu tÊn /n¨m riªng ®èi víi ph©n kho¸ng kali, do ph¶i nhËp khÈu hoµn toµn nªn tiªu thô kali ë n•íc ta bÞ phô thuéc thÞ tr•êng n•íc ngoµi.[23] VÊn ®Ò sö dông ph©n bãn ë MiÒn B¾c: Tr•íc nh÷ng n¨m 70 ë MiÒn B¾c ViÖt Nam, n«ng nghiÖp sö dông ph©n h÷u c¬ lµ chñ yÕu. Ph©n bãn chñ yÕu lµ phaan compot, ph©n r¸c ph©n xanh c¸c lo¹i Tõ khi b¾t ®Çu cuéc “ C¸ch M¹ng Xanh” ®Õn nay, víi c¸c c¬ cÊu c©y trång míi, gièng míi (®Æc biÖt lµ c¸c gièng lai), hÖ thèng t•íi tiªu ®•îc c¶i thiÖn, kh¶ n¨ng cung øng ph©n bãn, thuèc b¶o vÖ thùc vËt ®•îc t¨ng c•êng. §Æc biÖt sau khi mét sè ®iÒu trong luËt ®Êt ®ai ®•îc söa ®æi(12/1998), s¶n xuÊt n«ng nghiÖp n•íc ta ®· ®i theo h•íng th©m canh, t¨ng vô ®Ó t¨ng n¨ng suÊt, chÊt l•îng n«ng s¶n víi yªu cÇu cña thÞ tr•êng. Trong sè c¸c thiÕu hôt vÒ dinh d•ìng cho c©y trång trªn c¸c lo¹i ®Êt ë ViÖt Nam, lín nhÊt vµ quan träng nhÊt vÉn lµ sù thiÕu hôt vÒ ®¹m, kali, l©n. §©y còng lµ c¸c chÊt dinh d•ìng mµ c©y trång hÊp thô víi l•îng lín nhÊt vµ sÏ chi phèi h•íng sö dông ph©n bãn. MÆt kh¸c, khi bãn ph©n ng•êi ta còng b¾t ®Çu tÝnh ®Õn nhu cÇu dinh d•ìng cña tõng lo¹i c©y trång, thËm chÝ cho tõng gièng cô thÓ, trong c¸c vô gieo trång trªn tõng lo¹i ®Êt riªng. V× vËy trong viÖc bè trÝ c¬ cÊu s¶n phÈm ph©n bãn, vÊn ®Ò quan träng lµ ph¶i n¾m ®•îc c¬ cÊu ding d•ìng c©y trång trong vô ®ång thêi cã tÝnh ®Õn ®Æc ®iÓm cña c¸c lo¹i c©y trång vô tr•íc. Thùc tÕ còng chøng minh, ph©n h÷u c¬ chØ cã thÓ lµ mét lo¹i ph©n bãn bæ sung chø kh«ng thÓ th©y thÕ hoµn toµn ph©n v« c¬ ( ph©n kho¸ng). Do vËy, ®Ó ®¶m b¶o cho mét nÒn n«ng nghiÖp ph¸t triÓn bÒn v÷ng, ph¶i t¨ng c•êng sö dông ph©n bãn trªn c¬ së kÕt hîp hµi hßa gi÷a ph©n v« c¬ vµ ph©n h÷u c¬, trong c¸c lo¹i ph©n bãn ®•îc sö dông kh«ng nh÷ng c©n ®èi vÒ tû lÖ mµ ph¶i c©n ®èi víi l•îng hÊp thô ®Ó bï l¹i l•îng thiÕu hôt do c©y trång lÊy ®i tõ ®Êt. V× vËy n«ng nghiÖp n•íc ta nãi chung vµ MiÒn B¾c nãi riªng kh«ng thÓ chÊp nhËn ®îc nguyªn lý “ tuyÖt ®èi kh«ng sö dông ph©n hãa häc vµ thuèc Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Anh - Lớp KN 901 13
Đồ án tốt nghiệp Ngành: Kỹ thuật nông nghiệp trõ s©u hãa häc” ®Æc biÖt trong ®iÒu kiÖn chóng ta ngµy cµng trång nhiÒu gièng c©y trång cã n¨ng suÊt cao. §Þnh h•íng ph¸t triÓn n«ng nghiÖp bÒn v÷ng ®ang ®Æt ra yªu cÇu sö dông ph©n bãn hîp lý vµ phï hîp víi ®iÒu kiÖn thùc tÕ. Tr•íc hÕt ph¶i t¨ng c•êng sö dông ph©n h÷u c¬ cïng víi c¸c biÖn ph¸p kü thuËt kh¸c nh•: cµy vÆn r¹, cµy vïi c¸c lo¹i phô phÈm c©y trång (®Æc biÖt lµ c¸c lo¹i c©y hä ®Ëu) hoÆc trång xen lo¹i c©y hä ®Ëu lín c©y bãng m¸t ë v•ên cµ phª hay v•ên c©y ¨n qu¶ Trªn c¬ së ®ã dïng mét lo¹i ph©n bãn hãa häc hîp lý bãn c©n ®èi cho mçi lo¹i c©y trång trong hÖ thèng c¬ cÊu c©y trång trªn tõng lo¹i ®Êt. KÕt qu¶ ®iÒu tra t×nh h×nh sö dông ph©n bãn ë viÖn thæ nh•ìng – n«ng hãa vµ c¸c viÖn, tr•êng §¹i Häc N«ng NghiÖp tõ n¨m 1995 ®Õn nay cho thÊy mét sè h¹n chÕ vÒ viÖc sö dông ph©n bãn MiÒn B¾c n•íc ta nh• sau:[22] - ViÖc bãn ph©n míi chØ chó träng ë ®ång b»ng n¬i cã mét sè c©y trång cã l•îng n«ng s¶ hµng hãa t•¬ng ®èi lín nh• : lóa, ng«, l¹c, khoai t©y, rau vô ®«ng ë ®Êt ®åi nói,ng•êi ta chØ chó träng bãn ph©n cho c¸c vïng chuyªn canh nh• chÌ, mÝa. Trong 10 n¨m qua, tû lÖ bãn ph©n N, P, K ®· c©n ®èi h¬n (tû lÖ N: P: K cña c¸c n¨m 1990, 1995, vµ 2000 lµ 1: 0,12 : 0,05; 1: 0,46 : 0,12; 1:0,44 :0,37 t•¬ng øng. Tuy nhiªn, tû lÖ bãn ph©n NPK vÉn cßn mÊt c©n ®èi, ®Ëc biÖt ®èi víi c©y trång trªn ®Êt dèc (tû lÖ kali cßn rÊt thÊp so víi tû lÖ ®¹m, l©n). Do c«ng t¸c khuyÕn n«ng vÒ kü thuËt bãn ph©n c©n ®èi ch•a ®•îc lµm tèt vµ t©m lý •a chuéng ph©n ®¹m cña n«ng d©n nªn viÖc t¨ng bãn ®¹m ®· trÇm träng thªm sù mÊt c©n ®èi dinh d•ìng trong ®Êt lµm hiÖu qu¶ kinh tÕ sö dông ph©n bãn ch•a cao.[13] - L•îng ph©n bãn trªn mét ha tuy ®· ®•îc t¨ng lªn (ë c¸c n¨m 1990 - 1995 - 2000 tæng l•îng bãn N +P2O5 +K2O (kg /ha) lµ 58,7 : 117,7 : 170,8 t•¬ng øng, chñ yÕu trªn ®Êt ®ång b»ng vµ so víi c¸c n•íc ph¸t triÓn th× møc ph¸t triÓn trªn vÉn cßn thÊp (ë Mü, Hµn Quèc, Ph¸p, NhËt B¶n tæng l•îng NPK tiªu thô kho¶ng 240 - 400 kg/ha). Trªn ®Êt ®åi nói cña n•íc ta, møc sö dông Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Anh - Lớp KN 901 14
Đồ án tốt nghiệp Ngành: Kỹ thuật nông nghiệp ph©n bãn cßn thÊp h¬n nhiÒu, ®Æc biÖt ph©n kali ®•îc bãn qu¸ Ýt nh• ®· nªu ë trªn.[13] - Sö dông ph©n bãn kh«ng ®ång ®Òu gi÷a c¸c vïng sinh th¸i vµ c¸c thöa ruéng ë c¸c tiÓu vïng. V× vËy trång trät ë c¸c vïng ®ång b»ng ®· chia cho c¸c hé gia ®×nh, nªn l•îng ph©n bãn cho nhu cÇu cña mçi lo¹i c©y trång còng rÊt kh¸c nhau, phô thuéc vµo kh¶ n¨ng ch¨n nu«i vµ tiÒm lùc kinh tÕ cña mçi hé. MÆt kh¸c, diÖn tÝch ®Êt trång trät cña mçi hé gia ®×nh ë vïng ®ång b»ng lµ rÊt thÊp, trung b×nh lµ 0,3 ha/ hé, h¬n n÷a l¹i chia ra rÊt nhiÒu thöa ruéng ë c¸c tiÓu ®Þa h×nh trong x· (trung b×nh mçi hé cã tõ 4-5 thöa, nhiªu n¬i mçi hé cã tíi 10-12 thöa ruéng ) nªn ®Ó t¹o t©m lý cho n«ng d©n kh«ng muèn bãn ph©n ®Çy ®ñ cho c©y trång ë mçi thöa cña m×nh. Trªn ®Êt ®åi nói, viÖc ®Çu t• cho ph©n bãn l¹i rÊt thÊp, ®Æc biÖt ®èi víi c©y c«ng nghiÖp, c©y thùc phÈm l©u n¨m, c©y ¨n qu¶, c©y rõng ®ång cá. Ng•êi ta rÊt Ýt chó träng ®Õn bãn ph©n cho c¸c vïng trång rõng trong kÕ ho¹ch phñ xanh ®Êt trèng, ®åi träc. - Sö dông ph©n bãn cßn g©y nguy c¬ « nhiÔm m«i tr•êng. Sö dông ph©n chuång vµ ph©n r¸c kh«ng hîp vÖ sinh g©y ra nhiÒu bÖnh vÒ ®•êng h« hÊp, tiªu hãa ¶nh h•ëng tíi søc kháe céng ®ång. Ph©n v« c¬ thuéc nhãn chua sinh lý (ure, SA, K2SO4, KCL, supe l©n cßn d• l•îng axit) ®· lµm chua hãa ®Êt nªn ®· lµm nghÌo kiÖt c¸c ion bazo vµ lµm xuÊt hiÖn nhiÒu nguyªn tè ®éc h¹i mµ chñ yÕu lµ Al3+, Fe3+, Mn2+ di ®éng cã h¹i cho c©y trång, lµm gi¶m ho¹t tings sinh häc cña ®Êt. Ngoµi ra, viÖc bãn nhiÒu vµ bãn muén ph©n ®¹m cho rau ®· lµm t¨ng lªn ®¸ng kÓ hµm l•îng nitrat trong s¶n phÈm rau. - ChÊt vµ l•îng c¸c nguyªn tè dinh d•ìng cña nhiÒu lo¹i ph©n bãn kh«ng ®¶m b¶o n©n khi sö dông ®· ¶nh h•ëng xÊu ®Õn c©y trång. Bãn c¸c lo¹i ph©n nµy kh«ng nh÷ng kh«ng t¨ng n¨ng suÊt c©y trång vµ chÊt l•îng n«ng s¶n mµ cßn g©y thiÖt h¹i kinh tÕ cho c¸c hé n«ng d©n. C¸c lo¹i ph©n nµy chñ yÕu thuéc c¸c nhãm : Ph©n trén (ph©n hçn hîp), ph©n h÷u v¬ sinh häc, ph©n vi sinh, ph©n h÷u c¬- kho¸ng, ph©n bãn l¸ do c¸c ®¬n vÞ t• nh©n s¶n xuÊt b»ng c¸c ph•¬ng thøc l¹c hËu hoÆc cè ý lõa ®¶o. C¸c lo¹i ph©n ®ã kh«ng ®¹t tiªu Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Anh - Lớp KN 901 15
Đồ án tốt nghiệp Ngành: Kỹ thuật nông nghiệp chuÈn ViÖt Nam vÒ liÒu l•îng, tû lÖ c¸c nguyªn tè dinh d•ìng vµ hµm l•îng c¸c nguyªn tè ®éc h¹i, khi bãn sÏ g©y « nhiÔm m«i tr•êng. - ë n•íc ta viÖc s¶n xuÊt vµ më réng diÖn tÝch rau an toµn ®· ®•îc triÓn khai ë hÇu hÕt c¸c thµnh phè lín nh•: Hµ Néi, thµnh phè Hå ChÝ Minh, L©m §ång, §µ L¹t DiÖn tÝch trång rau an toµn t¨ng dÇn qua c¸c n¨m tõ 162 ha n¨m 1995 ®Õn n¨m 1999 ®¹t 1082,5 ha ®•a s¶n l•îng rau an toµn tõ 259 tÊn ®Õn 14 ngh×n tÊn rau an toµn mçi n¨m( theo sè liÖu së n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n - Hµ Néi). Ngoµi ra nhiÒu ®Þa ph•¬ng ®· x©y dùng nhiÒu m« hingf s¶n xuÊt rau an toµn nh•: H¶i Phßng, §µ N½ng, Vinh, VÜnh Phóc, B¾c Ninh Theo kÕt qu¶ nghiªn cøu kh¶o nghiÖm cña viÖn N«ng Hãa Thæ Nh•ìng n¨m 2006 ë diÖn réng vµ diÖn hÑp cña mét sè c©y trång trong n¨m 2002-2003 trªn mét sè lo¹i ®Êt miÒn b¾c: trªn c©y lóa phun Bio-plant-99 trªn lóa cña ®Êt miÒn b¾c t¨ng 9,9 ®Õn 15,0 t¹/ ha, thu nhËp thªm 1547.500 - 2567.500 ®ång/ha. Cßn khi phun Pro-plant-99 t¨ng tõ 8,0-10,6 t¹/ha thu nhËp thªm 942.900 - 1422.900 ®ång/ha. Khi phèi hîp 2 lo¹i ph©n trªn vµ gi¶m 25 % l•îng ph©n bãn v« c¬ (N, P, K) lµm t¨ng 6,2 ®Õn 17,2 t¹/ha thu nhËp thªm 742.400 - 2918.400 ®ång/ha. (nguån ViÖn N«ng Hãa Thæ Nh•ìng).[25] Trªn c©y b¾p c¶i: Khi phun ph©n Super vegetable trªn c©y b¾p c¶i ë ®Êt Hµ T©y t¨ng 64 ®Õn 72 t¹/ ha, lµm gi¶m l•îng nitrat 3.8mg/kg vµ thu nhËp thªm 9.167.500 - 19.368.500 ®ång/ha. Khi phun Pro-plant-9 t¨ng 76 - 84 t¹/ha gi¶m hµm l•îng nitrat 29 mg/kg thu nhËp 10.742.900 - 10.942.900 ®ång/ha. Khi phun phèi hîp víi c¶ 2 lo¹i ph©n trªn vµ lµm gi¶m 25% l•îng ph©n bãn v« c¬ lµm t¨ng 96 t¹/ha thu nhËp thªm 14.136.900 - 14.140.700 ®ång/ha.[25] Theo kÕt qu¶ nghiªn cøu cña trung t©m Hµ T©y trªn c©y rau c¶i b¾p t¹i x· Song Ph•¬ng, huyÖn Hoµi §øc(2004) cho thÊy khi sö dông ph©n Bio-plant, Pro-plant, Super vegetable 11 - 2 - 7 vµ ph©n ®¬n ®Ó s¶n xuÊt rau an toµn tiÕt kiÖm ®•îc chi phÝ s¶n xuÊt, n©ng cao chÊt l•îng mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Anh - Lớp KN 901 16
Đồ án tốt nghiệp Ngành: Kỹ thuật nông nghiệp h¬n 1.470.000 h¹n chÕ phun thuèc phßng trõ dÞch h¹i vµ ®¶m b¶o ®•îc søc kháe cña ng•êi trång rau vµ gi¶m « nhiÔm m«i tr•êng. Theo nguån tin tõ Së khoa häc - C«ng nghÖ tØnh VÜnh Phóc, n¨m 2007 cho biÕt nh»m kh¶o nghiÖm vµ ®¸nh gi¸ t¸c dông cña ph©n bãn h÷u c¬ thÕ hÖ míi ®èi víi c¸c lo¹i c©y trång ë tØnh VÜnh Phóc. N¨m 2006, Trung T©m øng dông vµ chuyÓn giao tiÕn bé khoa häc c«ng nghÖ VÜnh Phóc thùc hiÖn ®Ò tµi:” Nghiªn Cøu thö nghiÖm ph©n bãn h÷u c¬ cao ph©n tö Polyhumate ®Ó s¶n xuÊt rau an toµn t¹i tØnh VÜnh Phóc” môc tiªu cña ®Ò tµi lµ nghiªn cøu, thö nghiÖm ph©n bãn cao ph©n tö trong s¶n xuÊt rau an toµn cho tØnh. Theo dâi sù sinh tr•ëng, ph¸t triÓn vµ n¨ng suÊt thu ®•îc sau khi dïng ph©n bãn Polyhumate so víi ph©n bãn th«ng th•êng ®•îc sö dông trong trång rau ë tØnh VÜnh Phóc lµm c¬ së ®Ó øng dông trong thùc tiÔn.[26] Trung t©m ®· x©y dùng m« h×nh tr×nh diÔn thùc tÕ víi diÖn tichs1000 m2 t¹i x· §Þa Trung - VÜnh Yªn - VÜnh Phóc c¸c lo¹i rau tham gia thÝ nghiÖm lµ : c¶i xanh, cµ chua, c¶i b¾p ®•îc trång 3 vô trªn n¨m. Ph©n bãn ®•îc sö dông lµ lo¹i: ph©n Super K - Humate USA do c«ng ty Vinacal Air Supply Products (Mü) s¶n xuÊt vµ ®•îc ph©n phèi ®éc quyÒn ë ViÖt Nam bëi c«ng ty TNHH ph©n bãn An T•êng H•ng- Sµi Gßn. Thµnh PhÇn ding d•ìng cña ph©n bãn nh• sau: N: 90%,P: 9%, K: 9%, K- humate 4% tæng kho¸ng ®a l•îng vµ trung l•îng 0,5 %, tæng vi l•îng 2200 ppm.[26] KÕt qu¶ thùc nghiÖm cña ph©n K- humate trªn rau c¶i b¾p; ®•îc trång ë vô thu vµ vô ®«ng n¨m 2006, gièng NS - Coss, c©y gièng 25 ngµy tuæi, cã 5- 6 l¸ mËy ®é trång 1200 l¸/sµo theo mËt ®é 50 60 cm. Bè trÝ 2 c«ng thøc thÝ nghiÖm/vô mçi c«ng thøc víi diÖn tÝch lµ 120 m2, nh¾c l¹i 3 lÇn. C«ng thøc thÝ nghiÖm dung ph©n K-humate ®•îc bè trÝ: ph©n h÷u c¬ hoai môc 500kg/sµo, NPK 15 kg/sµo, kali 6kg/sµo, ure 10kg/sµo, ®•îc phun khi bãn lãt, kÕt qu¶ thùc nghiÖm cho thÊy cã sù kh¸c biÖt gi÷a c«ng thøc dïng ph©n K-humate vµ c«ng thøc kh«ng dïng ph©n K-humate, träng l•îng trung b×nh/b¾p cña c«ng Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Anh - Lớp KN 901 17
Đồ án tốt nghiệp Ngành: Kỹ thuật nông nghiệp thøc cã dïng ph©n cao h¬n c«ng thøc kh«ng dïng ph©n K - humate, n¨ng suÊt t¨ng 276,5kg/sµo[26] KÕt qu¶ thùc nghiÖm ph©n K- humate trªn c©y rau c¶i xanh ngät Hång C«ng, ®•îc trång 3 vô/n¨m, gièng trång khi c©y cã 2-3 l¸ thËt, mËt ®é trång 700-1200 c©y/sµo, kho¶ng c¸ch trång 25 x 30 cm. + C«ng thøc gåm ph©n K-hunate 2 kg/sµo, ph©n h÷u c¬ hoai môc, NPK 15 kg/sµo, Kali 4kg/sµo, Ure 6 kg/sµo. +C«ng thøc kh«ng sö dông ph©n K-humate, ph©n chuång 500 kg/sµo,NPK 15 kg/sµo, Kali 4kg/sµo, Ure 6 kg/sµo KÕt qu¶ thùc nghiÖm cho thÊy víi c«ng thøc dïng ph©n K-humate c¸c chØ tiªu sinh tr•ëng vÒ th©n l¸ ®Òu t¨ng, ®•êng kÝnh t¨ng 7,3 %, chiÒu dµi l¸ t¨ng 6.8%, ®é réng cña l¸ t¨ng 10% n¨ng suÊt b×nh qu©n t¨ng 31,1%. KÕt qu¶ thùc nghiÖn trªn c©y cµ chua 3 vô/n¨m víi gièng Red Crown, mÆt ®é trång 3500-4000 c©y/ha, kÝch th•íc lµ 60 x 40 cm. + C«ng thøc mét: gåm ph©n K-humate 4 kg/sµo, ph©n h÷u c¬ hoai môc 700 kg/sµo, NPK 7 kg/sµo, Kali 10 kg/sµo, ure 8 kg/sµo. + C«ng thøc hai: kh«ng dïng ph©n K-humate, c¸c thµnh phÇn tû lÖ ph©n kh¸c gi÷ nguyªn nh• c«ng thøc 1. KÕt qu¶ thùc nghiÖm cho thÊy: Khi dïng ph©n K-hunate träng l•îng qu¶ cµ chua trung b×nh cao h¬n so víi kh«ng dïng ph©n lµ 18,02 % vµ n¨ng suÊt lµ 13,6 %. Còng theo th«ng cña Së N«ng NghiÖp VÜnh Phóc cho biÕt : kÕt qu¶ ph©n tÝch 3 mÉu rau ®•îc lÊy ngÉu nhiªn, t¹i khu vùc x©y dùng m« h×nh, cho thaays100% mÉu rau dïng ph©n K-humate ®¹t tieu chuÈn chÊt l•îng rau an toµn. 2/3 mÉu rau ®èi chøng kh«ng ®¶m b¸o an toµn vÖ sinh thùc phÈm. VÒ kinh tÕ: §èi víi m« h×nh s¶n xuÊt c¶i b¾p, coonh thøc dïng ph©n K- humate thu ®•îc 1.931.800 ®ång/ sµo chi phÝ s¶n xuÊt 566.500 ®ång/sµo, l·i 1.465.300 ®ång/ sµo, c«ng thøc kh«ng dïng ph©n K-humate thu ®•îc 1.667.600 ®ång, chi phÝ s¶n xuÊt 241.500 ®ång/ sµo, l·i 1.326.400 ®ång/ sµo. Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Anh - Lớp KN 901 18
Đồ án tốt nghiệp Ngành: Kỹ thuật nông nghiệp M« h×nh s¶n xuÊt c¶i xanh: + c«ng thøc dïng ph©n K- humate thu ®•îc 1.080.400 ®ång/ sµo, chi phÝ s¶n xuÊt 434.000 ®ång/ sµo, l·i 646.400 ®ång. + C«ng thøc kh«ng dïng ph©n K- humate thu ®•îc 799.700 ®ång /sµo, chi phÝ s¶n xuÊt 309.000 ®ång/sµo l·i 490.700 ®ång/sµo. M« h×nh s¶n xuÊt cµ chua, c«ng thøc dïng ph©n K-humate thu ®•îc 2.241.600 ®ång/sµo chi phÝ s¶n xuÊt 589.000 ®ång/ sµo, l·i 1.652.600 ®ång/sµo, c«ng thøc kh«ng dïng ph©n thu ®•îc 1.973.100 ®ång chi phÝ s¶n xuÊt 589.000 ®ång/sµo l·i 1.652.600 ®ång/sµo. LÇn ®Çu tiªn tØnh VÜnh Phóc thµnh c«ng hiÖu qu¶ ph©n bãn h÷u c¬ polyhumate trong s¶n xuÊt rau an toµn, tõ nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®•îc ta thÊy n«ng d©n sö dông ph©n bãn h÷u c¬ thÕ hÖ míi nãi chung vµ ph©n K- humate nãi riªng trong s¶n xuÊt rau an toµn viÖc dïng ph©n bãn nµy ®· mang l¹i hiÖu qu¶ râ rÖt vµ an toµn vÖ sinh thùc phÈm cho ng•êi tiªu dïng.[26] * Mét sè tæng quan vÒ thÞ tr•êng ph©n bãn trong n•íc th¸ng 4/2009 Tõ ®Çu th¸ng 4 gi¸ ph©n bãn t¹i mét sè ®Þa ph•¬ng ®· t¨ng tõ 100 ®ång ®Õn 500 ®/kg. Cô thÓ, gi¸ ure t¹i §ång Th¸p, Kiªn Giang t¨ng 240 ®ång lªn møc 6.540 ®ång/kg, Kali còng t¨ng 200 ®ång ®Õn 500 ®ång/ kg, ë møc 12.800 ®ång ®Õn 13.000 ®ång/kg. Gi¸ ure Phó Mü t¹i §ång Nai, B¹c Liªu, BÕn Tre còng t¨ng 100 ®ång/kg, lªn møc tõ 6.600 ®ång ®Õn 6.700 ®ång/kg. Gi¸ DAP Trung Quèc b¸n t¹i c¸c tØnh nµy còng t¨ng 50 ®ång ®Õn 150 ®ång/kg, lªn møc tõ 11.000 ®ång ®Õn 11.500 ®ång/kg. Ng•îc l¹i, víi thÞ tr•êng trong n•íc, gi¸ ph©n bãn trªn thÞ tr•êng thÕ giíi l¹i cã nh÷ng diÔn biÕn kh¸c nhau. Cô thÓ nh• gi¸ ure granular cña Ai CËp tuÇn tõ 27/4 ®Õn 1/5/2009 ®· gi¶m tõ 10 ®Õn 15 USD/ tÊn, cßn 280 USD/tÊn (FOB); trong khi t¹i thÞ tr•êng Ch©u ¸ gi¸ ure granular b¾t ®Çu t¨ng nhÑ trë l¹i, c¸c nhµ nhËp khÈu Th¸i Lan ®ang t×m mua víi gi¸ 305-310 USD/tÊn (CFR).[23] Bèn th¸ng ®Çu n¨m, c¶ n•íc ®· nhËp kho¶ng 1.5 triÖu tÊn ph©n bãn c¸c lo¹i, víi trÞ gi¸ 466 triÖu USD, gi¶m 9,81 % vÒ l•îng vµ 33,5,% vÒ trÞ gi¸ so Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Anh - Lớp KN 901 19
Đồ án tốt nghiệp Ngành: Kỹ thuật nông nghiệp víi cïng kú n¨m ngo¸i. Dù b¸o, trong nh÷ng th¸ng tíi, nhËp khÈu sÏ t¨ng lªn do l•îng hµng hãa, vËt t• dù tr÷ tõ cuèi n¨m 2008 ®· gÇn c¹n. MÆt kh¸c nhu cÇu cho s¶n xuÊt vµ tiªu dïng trong nh÷ng th¸ng tíi cã thÓ còng sÏ t¨ng lªn. H¬n n÷a gi¸ c¶ mét sè hµng hãa trªn thÞ tr•êng thÕ giíi còng ®ang cã dÊu hiÖu nhÝch lªn. Tuy nhiªn sù t¨ng tr•ëng nhËp khÈu c¸c th¸ng tíi sÏ kh«ng cã sù ®ét biÕn, nhÊt lµ ®èi víi mÆt hµng ph©n bãn, x¨ng dÇu, vµ thÐp [23] Theo Tæng C«ng Ty Ph©n Bãn vµ Hãa ChÊt dÇu khÝ (DMP), mÆc dï gi¸ ph©n bãn trªn thÞ tr•êng trÕ giíi ®ang cã xu h•íng gi¶m nh•ng gi¸ ph©n bãn trong n•íc cã nhiÒu kh¶ n¨ng tiÕp tôc t¨ng do mÆt hµng nµy chØ tËp trung trong thêi gian ng¾n cña vô hÌ thu víi kho¶ng 650.000 ®Õn 750.000 tÊn. V× vËy, trong vµi th¸ng tíi gi¸ ure cã thÓ sÏ t¨ng lªn møc 7.300 ®ång ®Õn 7.500 ®ång/kg, c¸c lo¹i ph©n kh¸c nh• Kali, SA, L©n,NPK cñng t¨ng tõ 300 ®Õn 500 ®ång/kg, tïy lo¹i, bÊt chÊp chÊt l•îng ph©n bãn tån kho vµ nguån cung cÊp ph©n bãn dåi dµo. Theo sè liÖu cña Tæng côc Thèng Kª, Gi¸ trÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp th¸ng 4/2009 theo gi¸ so s¸nh 1994 •íc tÝnh t¨ng 5,4% so víi cïng kú n¨m tr•íc, cao h¬n c¸c møc t¨ng cña 3 th¸ng ®Çu n¨m. Mét sè s¶n phÈm chñ yÕu cã s¶n l•îng t¨ng cao trong ®ã cã ph©n hãa häc t¨ng 10,6%, nh•ng tÝnh chung 4 th¸ng ®Çu n¨m 2009, ph©n hãa häc gi¶m 12,2 %.[23] Tr•íc t×nh h×nh thÞ tr•êng ph©n bãn trong n•íc cã nhiÒu kh¶ n¨ng tiÕp tôc t¨ng gi¸, Bé C«ng Th•¬ng ®· ®Ò nghÞ c¸c quan chøc ®Èy m¹nh c¸c biÖn ph¸p b×nh æn thÞ tr•êng nh• kiÓm so¸t hµng hãa tån kho, ¸p dông c¸c biÖn ph¸p tµi chÝnh, tiÒn tÖ, quy ®Þnh gi¸ tèi ®a, kiÓm so¸t c¸c yÕu tè h×nh thµnh gi¸, ®¨ng ký gi¸, c«ng khai th«ng tin vÒ gi¸ §Æc biÖt, Bé C«ng Th•¬ng kh«ng chÊp nhËn ®Ò nghÞ xuÊt khÈu ®¹m Phó Mü cña TËp ®oµn Dçu khÝ ViÖt Nam, v× s¶n xuÊt n«ng nghiÖp trong n•í vÉn ®ang cßn phô thuéc kho¶ng 50% vµo ph©n bãn nhËp khÈu.[23] Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Anh - Lớp KN 901 20
Đồ án tốt nghiệp Ngành: Kỹ thuật nông nghiệp 2.4 §iÒu kiÖn ngo¹i c¶nh 2.4.1 NhiÖt ®é : C¸c c©y trong hä bÇu bÝ ®Æc biÖt lµ c©y d•a rÊt nh¹y c¶m víi s•¬ng gi¸ nhÊt lµ nhiÖt ®é thÊp d•íi 00 C, cã tuyÕt vµ khi nhiÖt ®é vµo ban ®ªm trong kho¶ng tõ 3 - 4 0 C. V× vËy d•a vµ c¸c lo¹i bÇu bÝ ng« yªu cÇu khÝ hËu Êm ¸p vµ kh« gi¸o ®Ó s¶n xuÊt lín.[8] C¸c gièng d•a lµ nh÷ng c©y •a thÝch khÝ hËu Êm ¸p, cã kh¶ n¨ng chèng chÞu nãng tèt nh•ng kh«ng chÞu ®•îc rÐt vµ s•¬ng gi¸. BÝ ng«, d•a hÊu vµ d•a bë lµ nh÷ng c©y chèng chÞu nãng tèt, nhiÖt ®é cao tíi 35- 40 0 C c©y vÉn sinh tr•ëng vµ ph¸t triÓn b×nh th•êng. HÇu hÕt sinh tr•ëng tèt nhÊt ë nhieeyj ®é 23- 30 0 C. NhiÖt ®é thÊp d•íi 10 0C sù sinh tr•ëng gÆp trë ng¹i vµ ngõng ho¹t ®éng. Nõu nhiÖt ®é ban ngµy 25- 30 0 C vµ ban ®ªm lµ 16- 18 0C hoa c¸i sÏ xuÊt hiÖn sím. ( Theo gi¸o tr×nh c©y rau T¹ Thu Cóc, Hå H÷u An, Nghiªm ThÞ BÝch Hµ )®· nghiªn cøu vµ cho kÕt qu¶ ë b¶ng nh• sau [8]: B¶ng 2: ¶nh h•ëng cña nhiÖt ®é ®Õn n¶y mÇm vµ sinh tr•ëng cña mét sè loµi trong hä bÇu bÝ ( nC) Tªn C©y NhiÖt §é N¶y MÇm NhiÖt §é Sinh Tr•ëng D•a hÊu >160C 300C Opt 30 0C chÞu nhiÖt ®é cao D•a chuét >12 – 13 0C 20 – 25 0C Opt 25 – 300C 50C th× nguy hiÓm BÝ Xanh >13 – 15 0C 40 0C Opt 25 – 300C th× ngõng sinh tr•ëng D•a th¬m 30 – 350C 18 – 320C Kh¶ n¨ng th•¬ng m¹i cña hä bÇu bÝ, d•a lµ rÊt lín nh•ng h¹n chÕ vÒ ®iÒu kiÖn thêi tiÕt khÝ hËu nªn kh«ng cã loµi bÇu bÝ nµo cã thÓ gieo trång ngoµi trêi trong c¸c th¸ng mïa ®«ng ë sø l¹nh. V× vËy nh÷ng n¬i nµy ph¶i trång trong nhµ kÝnh, nhµ lîp b»ng chÊt dÎo, nhê vËy cã thÓ s¶n xuÊt d•a trong Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Anh - Lớp KN 901 21
Đồ án tốt nghiệp Ngành: Kỹ thuật nông nghiệp suèt mïa ®«ng. Tõ khi ng•êi ta t¹o ra ®•îc gièng bÝ ng« cã vá dµy cã thÓ b¶o qu¶n trong vµi th¸ng th× kh«ng cÇn thiÕt ph¶i trång bÝ ng« trong ®iÒu kiÖn b¶o vÖ. ë NhËt B¶n vµ mét sè n•íc trªn thÕ giíi, d•a th¬m cã gi¸ trÞ cao nªn th•êng ®•îc trång trong nhµ kÝnh. Nh•ng nÕu nhiÖt ®é thÝch hîp th× kh«ng cÇn thiÕt ph¶i trång d•a th¬m trong nhµ kÝnh. D•a chuét, d•a th¬m vµ bÝ ng« yªu cÇu ®Êt Êm ¸p ®Ó n¶y mÇm, nhiÖt ®é b×nh th•êng tèi thiÓu tõ 10- 180C. ¶nh h•ëng cña nhiÖt ®é tíi qu¸ tr×nh lµ rÊt lín v× vËy ph¶i nghiªn cøu kü míi ®i ®Õn quyÕt ®Þnh khi nµo vµ ë ®©u cã thÓ gieo th¼ng nh÷ng lo¹i rau ®ã. NhiÖt ®é tèi thiÓu cho d•a chuét n¶y mÇm lµ 15,50C, nhiÖt ®é tèi ®a 40,50C, nhiÖt ®é thÝch hîp lµ >15,5 - 350C.[8] NhiÖt ®é thÝch hîp cho sinh tr•ëng l¸ lµ 20 0C. ë 120C c©y sinh tr•ëng rÊt chËm, ë nhiÖt ®é thÊp kÐo dµi (150C) c¸c gièng sinh tr•ëng rÊt khã kh¨n, ®èt ng¾n , l¸ nhá, hoa ®ùc mµu nh¹t, vµng óa. ë 50C hÇu hÕt c¸c gièng d•a chuét ®Òu cã nguy c¬ bÞ chÕt rÐt, khi nhiÖt ®é lªn cao 40 0C c©y ngõng sinh tr•ëng, hoa c¸i kh«ng xuÊt hiÖn. L¸ bÞ hÐo khi nhiÖt ®é trªn 40 0C. HÇu hÕt c¸c gièng d•a chuét ®Òu qua giai ®o¹n xu©n hãa ë nhiÖt ®é 20 - 220C. C¸c gièng d•a lµ nh÷ng c©y •a thÝch khÝ hËu Êm ¸p nªn cã kh¶ n¨ng chèng chÞu nãng tèt. BÝ ng«, d•a hÊu vµ d•a bë lµ nh÷ng c©y chÞu nãng tèt, nhiÖt ®é cao. NhiÖt ®é cao tíi 35 - 40 0C c©y sinh tr•ëng, ph¸t triÓn b×nh th•êng. HÇu hÕt sinh tr•ëng tèt ë nhiÖt ®é 23 - 30 0C. NhiÖt ®é thÊp ®Õn 100C sù sinh tr•ëng gÆp nhiÒu trë ng¹i vµ ngõng ho¹t ®éng. NÕu nhiÖt ®é ban ngµy 25 - 30 0C vµ ban ®ªm 16- 180C hoa c¸i sÏ xuÊt hiÖn sím ( theo gi¸o tr×nh T¹ ThÞ Thu Cóc, Hå H÷u An, Nghiªm ThÞ BÝch Hµ).[8] 2.4.2 ¸nh s¸ng D•a lµ c©y •a ¸nh s¸ng ngµy ng¾n, thêi gian chiÕu s¸ng 10 – 12 giê/ngµy, hoa c¸i ra sím vµ ë vÞ trÝ thÊp. Ph¶n øng cña d•a chuét ®èi víi ¸nh s¸ng cßn phô thuéc vµo gièng vµ thêi vô gieo trång. Thêi gian chiÕu s¸ng dµi, nhiÖt ®é cao (>300C) sÏ thóc ®Èy sù sinh tr•ëng th©n l¸, hoa c¸i xuÊt hiÖn Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Anh - Lớp KN 901 22
Đồ án tốt nghiệp Ngành: Kỹ thuật nông nghiệp muén. ¸nh s¸ng thiÕu vµ yÕu c©y sinh tr•ëng ph¸t triÓn kÐm, ra hoa c¸i muén, mµu s¾c hoa nh¹t, vµng óa, hoa c¸i rÔ bÞ rông. N¨ng suÊt qu¶ thÊp, chÊt l•îng gi¶m, h•¬ng vÞ kÐm.[8] §èi víi d•a hÊu lµ c©y trung tÝnh, khi ra hoa thêi gian chiÕu s¸ng trung b×nh sÏ kh«ng g©y trë ng¹i g× cho c©y. MÆc dï vËy c©y vµ qu¶ ph¸t triÓn kÐm trong ®iÒu kiÖn ¸nh s¸ng kÐm vµ nhiÖt ®é xung quanh thÊp h¬n 250C. D•a hÊu •a thÝch ¸nh s¸ng m¹nh, ¸nh s¸ng yÕu ¶nh h•ëng tíi kh¶ n¨ng ®Ëu qu¶. N¨ng suÊt vµ chÊt l•îng ®Òu gi¶m. ë thêi kú c©y con nÕu ¸nh s¸ng thiÕu, trêi ©m u cã m•a phïn c©y dÔ bÞ bÖnh h¹i x©m nhiÔm.[8] 2.4.3 §é Èm HÇu hÕt c¸c gièng thuéc hä bÇu bÝ cã nguån gèc ë vïng nãng kh« trung Ch©u Phi hoÆc Trung Mü, v× vËy chóng cã kh¶ n¨ng chÞu h¹n nh•ng kh«ng chÞu ®•îc óng. RÔ cña chóng ¨n s©u, rÔ chÝnh dµi, ph©n nh¸nh dµi.[8] D•a chuét kÐm chÞu h¹n vµ chÞu óng. Hai yÕu tè ngo¹i c¶nh : L•îng m•a vµ ®é Èm cïng víi nhiÖt ®é cao lµ nh÷ng nguyªn nh©n chñ yÕu dÉn ®Õn c©y nhiÔm bÖnh trªn l¸ vµ th©n cµnh. Tuy vËy còng kh«ng thÓ xem nhÑ viÖc t•íi n•íc cho d•a, bëi v× l•îng n•íc trong th©n l¸ tíi 93,1%, hµm l•îng n•íc trong qu¶ cßn nhiÒu h¬n ë th©n l¸ 96,8%. §Êt kh« h¹n , h¹t mäc chËm, th©n lad sinh tr•ëng kÐm. §Æc biÖt thiÕu n•íc nghiªm träng sÏ xuÊt hiÖn qu¶ dÞ h×nh, qu¶ bÞ ®¾ng, c©y nhiÔm virut. D•a hÊu còng cã nguån gèc ë vïng nhiÖt ®íi, kh«, nªn c©y cã kh¶ n¨ng chÞu h¹n. Nh•ng do khèi l•îng th©n l¸ lín, qu¶ cã nhiÒu n•íc nªn ®Êt ph¶i cã søc gi÷ Èm tèt, cã hÖ thèng t•íi tiªu tèt. H¹t d•a hÊu yªu cÇu ®é Èm ®Êt cao ®Ó n¶y mÇm. Yªu cÇu ®é Èm kh«ng khÝ thÊp, ®é Èm cao t¹o ®iÒu kiÖn cho s©u bÖnh ph¸t triÓn, d•a lµ c©y kh«ng chÞu óng. Khi n¶y mÇm yªu cÇu l•îng n•íc b»ng 50% khèi l•îng h¹t. Thêi kú sinh tr•ëng ph¸t triÓn m¹nh ®Õn ra hoa c¸i yªu cÇu ®é Èm ®¹t 70-80%, thêi kú qu¶ ré, qu¶ ph¸t triÓn yªu cÇu ®é Èm cao h¬n 80%.[1] Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Anh - Lớp KN 901 23
Đồ án tốt nghiệp Ngành: Kỹ thuật nông nghiệp 2.4.4 §Êt vµ chÊt dinh d•ìng Nh÷ng gièng thuéc hä bÇu bÝ thÝch nghi víi nhiÒu lo¹i ®Êt ®ai. §Æc biÖt lµ c©y bÝ ng« cã thÓ sinh tr•ëng trªn ®Êt gß, ®èng, nghÌo ding d•ìng. Nh÷ng ®Êt thÞt nhÑ, c¸t pha, ®Êt phï sa ven s«ng giµu dinh d•ìng rÊt thÝch hîp víi nhiÒu lo¹i d•a.[8] C©y d•a chuét •a thÝch ®Êt ®ai mµu mì, giµu chÊt h÷u c¬, ®Êt t¬i xèp, ®é pH 5,5- 6,8 vµ tèt nhÊt 6-6,5. D•a chuét gieo trång trªn ®Êt thÞt nhÑ, ®Êt c¸t pha th•êng cho n¨ng suÊt cao, chÊt l•îng qu¶ tèt. §Êt trång c¸c c©y hä bÇu bÝ ph¶i lu©n canh triÖt ®Ó, tèt nhÊt ph¶i lu©n canh víi c©y trång n•íc ( c©y lóa n•íc).[8] C©y d•a chuét yªu cÇu ®é ph× nhiªu trong ®Êt rÊt cao. Dinh d•ìng kho¸ng kh«ng ®ñ ¶nh h•ëng kh«ng tèt ®Õn sù sinh tr•ëng vµ ph¸t triÓn cña c©y. Bãn ph©n chuång víi ph©n kho¸ng mét c¸ch hîp lý sÏ lµm t¨ng hµm l•îng ®•êng trong qu¶, ë thêi kú ®Çu sinh tr•ëng c©y cÇn ®¹m vµ l©n, cuèi thêi kú sinh tr•ëng c©y kh«ng cÇn nhiÒu ®¹m, nÕu gi¶m bãn ®¹m sÏ t¨ng thu ho¹ch mét c¸ch râ rÖt. C©y d•a chuét lÊy chÊt dinh d•ìng tõ ®Êt Ýt h¬n rÊt nhiÒu so víi c¸c c©y rau kh¸c ( cµ chua, b¾p c¶i ).[8] Trong 3 yÕu tè NPK, d•a chuét sö dông cao nhÊt lµ kali, thø 2 ®Õn ®¹m vµ Ýt nhÊt lµ l©n. Tr¹m nghiªn cøu rau Ucraina cho biÕt nÕu bãn 60 kg N, 60 kg K2O, 60kg P2O5 th× d•a chuét sö dông 92% N, 33% P2O5 ,100 % K2O. C©y d•a hÊu •a thÝch thÞt ®Êt nhÑ, d•a hÊu chÞu ®•îc ®é pH tõ 6-7 lµ rÊt phï hîp. Tuy vËy d•a hÊu sinh tr•ëng trªn ®Êt thÞt nhÑ vµ ®Êt thÞt trung b×nh nh•ng cÇn t¨ng c•êng bãn ph©n h÷u c¬ ®Ó c¶i t¹o ®Êt so víi c¸c c©y trong nhãm d•a hÊu chÞu ®•îc ®é pH lín h¬n 1 chót. Tuy nhiªn ë ®é pH ®Êt thÊp ( ®Êt chua) d•a hÊu dÔ bÞ bÖnh h¹i.[8] D•a hÊu cÇn nhiÒu chÊt dinh d•ìng h¬n nh÷ng c©y d•a kh¸c. Khèi l•îng dinh d•ìng cho mét ®¬n vÞ diÖn tÝch ph¶i tïy theo kÕt qu¶ ph©n tÝch ®Êt. §èi víi 3 yªu tè NPK cÇn bãn c©n ®èi, thêi kú ®Çu sinh tr•ëng cÇn N vµ P. Cuèi thêi kú sinh tr•ëng cÇn kali vµ l©n, 2 yÕu tè nµy gãp phÇn c¶i thiÖn chÊt l•îng Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Anh - Lớp KN 901 24
Đồ án tốt nghiệp Ngành: Kỹ thuật nông nghiệp thÞt qu¶. D•a hÊu hÇu nh• kh«ng tá ra bÊt cø mäi sù ph¶n øng ®Æc biÖt nµo víi sù thiÕu hôt c¸c nguyªn tè vi l•îng trong ®Êt.[8] 2.5 Giíi thiÖu vÒ gièng D•a Kim C« N•¬ng 2.5.1. Nguån gèc D•a Kim C« N•¬ng lµ gièng d•a lai F1 cã nguån gèc tõ §µi Loan do c«ng ty TNHH gièng c©y trång N«ng H÷u nhËp khÈu vµ cung øng.[17] 2.5.2. §Æc ®iÓm sinh tr•ëng, ph¸t triÓn D•a Kim C« N•¬ng cã thêi gian sinh tr•ëng trung b×nh 65-70 ngµy, sè qu¶ c©y trung b×nh 1-1,5 qu¶, qu¶ h×nh oval, khèi l•îng trung b×nh tõ 1-1,5 kg/tr¸i. Vá tr¬n kho chÝn cã mµu vµng kim, thÞt qu¶ mµu tr¾ng ¨n gißn, ngät m¸t, chÊt l•îng tèt, rÊt ®•îc •a chuéng.[17] 2.5.3. Thêi vô Gièng d•a Kim C« N•¬ng lµ gièng d•a chÞu nhiÖt, cã thÓ trång quanh n¨m. Thêi vô trång thÝch hîp nhÊt lµ trång vµo vô xu©n vµ vô thu ®«ng. Thêi gian sinh tr•ëng tõ 55-65 ngµy víi vô thu ®«ng, 85-90 ngµy víi vô xu©n.[17] 2.5.4. ChuÈn bÞ ®Êt vµ gi¸ thÓ gieo trång * Trång c©y ngoµi ®ång ruéng. Chän c¸c ch©n ®Êt cao, tèt, giµu mïn, t•íi tiªu chñ ®éng nh• thÞt nhÑ, ®Êt c¸t pha ®Ó trång. §Êt ®•îc cµy s©u, ®Ó ¶i mét thêi gian tr•íc khi trång. L•îng ph©n bãn lãt cho mét c«ng Nam Bé (kho¶ng 3 sµo B¾c Bé) chõng 1,5-2 tÊn ph©n chuång hoai céng víi 1,5 t¹ v«i bét cïng 8 kg ®¹m, 25 kg l©n vµ 8 kg kali. V·i ®Òu v«i bét trªn mÆt ruéng, bõa kü råi lªn luèng. Luèng réng 1,2m cao 20-25 cm c¸c r·nh c¸ch nhau 30-40 cm ( nÕu trång hµng ®«i cã c¾m giµn ). Trªn mÆt luèng bæ hèc hµng c¸ch nhau 60 cm, hèc c¸ch hèc 40-45 cm.NÕu ®Ó bß tù do trªn mÆt ®Êt ( cã che phñ nilon hoÆc r¬m r¹ ) th× lªn luèng c¸ch nhau 4,2-4,5m. Trén ®Òu c¸c lo¹i ph©n dïng ®Ó bãn lãt, bãn ®Òu vµo c¸c hèc ®· bæ s½n. * Trång c©y trong nhµ kÝnh. Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Anh - Lớp KN 901 25
Đồ án tốt nghiệp Ngành: Kỹ thuật nông nghiệp Gi¸ thÓ trång c©y bao gåm: 60-70% x¬ dõa + 30-40 % ®¸ tr¬. ( chó ý ph¶i khö trïng gi¸ thÓ tr•íc khi ®em trång b»ng dung dÞch foocmon 3 % trong thêi gian 15 ngµy.[17] 2.5.5. Gieo trång * Ng©m ñ Tr•íc khi gieo nªn ph¬i l¹i d•íi n¾ng nhÑ cho h¹t dÔ n¶y mÇm, ng©m h¹t gièng trong n•íc Êm (540C) tõ 3-6 tiÕng, hoÆc dung dÞch thuèc tÝm 0,3 % sÏ t¸c dông khö nÊm bÖnh vµ thóc cho h¹t n¶y mÇm nhanh h¬n.[17] Ng©m xong víi h¹t ra vµ röa h¹t qua n•íc l·, sau ®ã ®em ñ trong kh¨n Èm kho¶ng 24 giê cho h¹t n¶y mÇm th× ®em gieo. * Gieo h¹t Gieo h¹t trong khay nhùa 100 lç, trong bÇu nilon hoÆc l¸ chuèi (5x7cm). Hçn hîp ®Êt bÇu gåm : Ph©n chuång, tro trÊu hoai môc, ®Êt xèp nhÑ ®· xö lý s¹ch mÇm bÖnh, trén ®Òu nhau theo tû lÖ 30:10:60, hoÆc hçn hîp 75 % bét x¬ dõa + 15 % c¸t + 10 % ph©n chuång.[17] Tr•íc khi ®em gieo h¹t ph¶i t•íi ®ñ Èm trªn khay gieo, bÇu gieo C¾m h¹t vµo lç trªn khay c¸c gi¸ thÓ, bÇu gieo sao cho chiÒu cao c¾m h¹t b»ng h¹t. MÇm c¾m xuèng, kh«ng nªn c¾m h¹t s©u qu¸ v× h¹t n¶y mÇm kh«ng ®Òu, tû lÖ n¶y mÇm thÊp. Sau khi c¾m h¹t xong phñ mét líp gi¸ thÓ máng kho¶ng 1 cm vµ t•íi Èm cho h¹t. * Kho¶ng c¸ch vµ mËt ®é trång Khi c©y ®•îc 12-15 ngµy tuæi, cã 1-2 l¸ thËt sÏ mang ra trång. Trång giµn: Víi D•a Kim C« N•¬ng cÇn l•îng gièng tõ 1-1,2 kg/ha, c©y c¸ch c©y 60 cm, hµng c¸ch hµng 20 cm. Trång bß trªn mÆt ®Êt: CÇn l•îng gièng 0,5-0,6 kg/ha, c©y c¸ch c©y 60 cm, hµng c¸ch hµng 60 cm.[17] Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Anh - Lớp KN 901 26
Đồ án tốt nghiệp Ngành: Kỹ thuật nông nghiệp 2.5.6. Ch¨m sãc * Ph©n bãn Bãn thóc lÇn 1 khi c©y cã 3-4 l¸ thËt kÕt hîp víi xíi ®Êt ph¸ v¸ng (nÕu kh«ng dïng mµng phñ nilon) víi l•îng ph©n kho¶ng 3-5 kg ®¹m cho 1 c«ng Nam Bé. Nõu dïng mµng phñ nilon th× hßa n•íc t•íi vµo gèc. Bãn thóc lÇn 2 sau lÇn 12-25 ngµy (vô thu ®«ng) hoÆc 40-45 ngµy (vô xu©n) víi l•îng kho¶ng 5 kg ®¹m, 5 kg kaliclorua kÕt hîp vun gèc cho c©y.[17] * QuÊn ngän, tØa nh¸nh. - §èi víi c©y leo giµn: sau trång 10-15 ngµy lµm giµn treo vµ quÊn ngän. Cø 1-2 ngµy tiÕn hµnh quÊn ngän 1 lÇn cho ®Õn khi c©y cã kho¶ng 25- 30 l¸ th× bÊm ngän. §èi víi c©y bß lan: ®Ó bß lan tù nhiªn trªn mÆt luèng. - TØa nh¸nh tõ l¸ thø 1 ®Õn l¸ thø 7, tõ l¸ thø 8-15 ®Ó nh¸nh ra qu¶. * Thô phÊn, bÊm nh¸nh - Sau trång 20-25 ngµy c¸c hoa c¸i b¾t ®Çu në, tiÕn hµnh thô phÊn ®ång thêi bÊm c¸c ®Çu nh¸nh chØ ®Ó l¹i hoa vµ mét l¸. - Thô phÊn: tèt nhÊt vµo kho¶ng 8-9 giê s¸ng, nÕu trêi r©m m¸t thô muén h¬n kho¶ng 10-11 giê.[17] Chó ý: Ph¶i chän ®Ó thu 2-3 hoa /c©y cïng në míi ®¹t ®•îc hiÖu qu¶ cao. NÕu thô kho¶ng c¸ch c¸c hoa/c©y ë xa nhau sÏ kh«ng tèt v× dinh d•ìng sÏ tËp trung vµo qu¶ ®•îc thu tr•íc nªn c¸c qu¶ ra sau sÏ bÞ thui vµ cßi cäc. * TØa qu¶, tØa l¸ - Sau khi thô phÊn ®•îc 2 ngµy th× tiÕn hµnh tØa qu¶. §èi víi D•a Kim C« N•¬ng ®Ó 1 qu¶ ë n¸ch l¸ thø 10-14 lµ thÝch hîp. - Sau trång kho¶ng 55-60 ngµy tØa s¹ch c¸c l¸ gèc, c¸c l¸ giµ vµ c¸c l¸ bÞ s©u bÖnh.[17] * C¸ch phßng trõ s©u bÖnh Chó ý ph¸t hiÖn vµ cã biÖn ph¸p phßng trõ kÞp thêi c¸c ®èi t•îng dÞch h¹i trªn c©y d•a : Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Anh - Lớp KN 901 27
Đồ án tốt nghiệp Ngành: Kỹ thuật nông nghiệp - Bä trÜ cßn gäi lµ rÇy löa hay bï l¹ch, sèng tËp trung trªn ®ät non hay d•íi mÆt l¸ non. ChÝch hót nhùa l¸m ®ät non chïn l¹i, kh«ng ph¸t triÓn ®•îc. Sö dông thuèc : Confidor 100 SL, Admire 50 EC, Oncol 20 ND, Regent -RÇy mÒm hay cßn gäi lµ rÇy nhít. ChÝch hót nhùa lµm c©y chïn ®ät l¹i , kh«ng ph¸t triÓn, l¸ bÞ vµng, ngoµi ra cßn lµ m«i giíi truyÒn bÖnh kh¶m l¸ vµng. Sö dông thuèc: Topsin, Antracol 70WP, Aliette 80 WP, Mancozeb, Fusin, phun Benlate, Copper 23% vµo gèc. MÆt kh¸c cÇn gi¶m n•íc t•íi, gi¶m ph©n bãn nhÊt lµ ure. - BÖnh thèi rÔ, hÐo d©y: khi thêi tiÕt Èm •ít trªn gèc th©n xuÊt hiÖn nh÷ng vÕt mµu tr¾ng x¸m, ph¸t triÓn thµnh líp mèc mµu tr¾ng. C©y d•a hÐo khi trêi n¾ng vµ t•¬i l¹i khi trêi m¸t, c©y cã thÓ hÐo ®ét ngét. - BÖnh phÊn tr¾ng, s•¬ng mai [17] * Thu ho¹ch Sau khi ®Ëu tr¸i kho¶ng 28-35 ngµy, vá tr¸i chuyÓn sang mµu ®Æc tr•ng cho gièng lµ thêi kú thÝch hîp cho thu ho¹ch. - Víi d•a Kim C« N•¬ng: n¨ng suÊt b×nh qu©n ®¹t 1,2-1,5 tÊn/sµo, gi¸ b¸n 10-15 ngh×n ®ång/kg, cho thu nhËp 3,5-4 triÖu ®ång/sµo. Tõ vô xu©n n¨m 2002, c«ng ty N«ng H÷u ®· tæ chøc trång thö ë mét sè hîp t¸c x· cña huyÖn Gia Léc tØnh H¶i D•¬ng vµ huyÖn Yªn Phong, B¾c Ninh th× thÊy gièng sinh tr•ëng ph¸t triÓn tèt.( [21] 2.6. T×nh h×nh s¶n xuÊt vµ tiªu thô d•a 2.6.1. T×nh h×nh s¶n xuÊt vµ tiªu thô d•a trªn thÕ giíi ThÞ tr•êng hoa qu¶ trªn thÕ giíi th× rÊt lín chiÕm kho¶ng 100 tû USD/ n¨m. NÕu ®em so víi thÞ tr•êng g¹o th× cao gÊp 10 lÇn. N¨m 2006 tr¸i c©y ViÖt Nam tham gia vµo thÞ tr•êng thÕ giíi kho¶ng 200 triÖu USD chiÕm kho¶ng 0,2%. ThÞ tr•êng hoa qu¶ thÕ giíi hµng n¨m t¨ng thªm kho¶ng 3,6% mµ lùc cung toµn cÇu chØ ®¸p øng t¨ng kho¶ng h¬n 2%/ n¨m. Nh• vËy nhu cÇu tr¸i c©y thÕ giíi rÊt cao (http:/w.w.w.Rau – hoa – qu¶.com.vn) [17] Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Anh - Lớp KN 901 28
Đồ án tốt nghiệp Ngành: Kỹ thuật nông nghiệp §a sè c¸c c©y ¨n qu¶ lµ c©y l©u n¨m, thêi gian tõ trång ®Õn khi cho qu¶ lµ dµi, Ýt nhÊt lµ mÊt mét n¨m. Thêi gian cho qu¶ hiÖu qu¶ trung b×nh tõ 3 - 5 n¨m, cã nh÷ng c©y ph¶i mÊt 9 - 10 n¨m míi cho qu¶. Tr¸i l¹i d•a lµ c©y ng¾n ngµy, cã thÓ trång nhiÒu vô vµ cung cÊp qu¶ quanh n¨m cho thÞ trêng nh da chuét, da hÊu, da lª, da bë, da gang, Da lµ c©y trång quan träng cña nhiÒu n•íc trªn thÕ giíi. D•a chuét ®•îc trång tõ Ch©u ¸, Ch©u Phi ®Õn 63 ®é vÜ B¾c. Nh÷ng n•íc dÉn ®Çu vÒ vÞ trÝ gieo trång vµ n¨ng suÊt lµ Trung Quèc, Liªn X«, NhËt B¶n, Mü, Hµ Lan, Thæ Nhü Kú, Ba Lan, Ai CËp, T©y Ban Nha. Theo FAO (1993) [1] diÖn tÝch tr«ng d•a chuét trªn thÕ giíi lµ 1.178.000 ha, n¨ng suÊt: 15,56 tÊn/ha vµ s¶n l•îng ®¹t 1.832.968 tÊn. B¶ng 3: T×nh h×nh s¶n xuÊt d•a leo trªn thÕ giíi (FAO, 1996) [21] ChØ tiªu Quèc gia 1985 1990 1995 Ch©u ¸ 761.249 781.896 780.158 DiÖn tÝch Trung Quèc 434.369 453.191 0 (ha) NhËt 23.400 20.200 19.000 Th¸i Lan 23.282 27.000 24.000 Ch©u ¸ 13,15 15,43 17,14 N¨ng suÊt Trung Quèc 12,82 14,79 0 (tÊn/ha) NhËt 144,14 46,09 45,55 Th¸i Lan 7,85 7,62 8,95 Ch©u ¸ 133.528 154.352 171.402 S¶n l•îng Trung Quèc 5.569.780 6.787.810 0 (tÊn) NhËt 1.033.000 931.100 865.500 Th¸i Lan 206.483 206.000 215.000 Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Anh - Lớp KN 901 29
Đồ án tốt nghiệp Ngành: Kỹ thuật nông nghiệp 2.6.2. T×nh h×nh s¶n xuÊt vµ tiªu thô d•a ë ViÖt Nam D•a lµ lo¹i c©y trång kh¸ phæ biÕn ë n•íc ta, tuy nhiªn do ®iÒu kiÖn ®Êt ®ai, thêi tiÕt khÝ hËu, do ®Æc ®iÓm thùc vËt häc nªn c©y d•a ®•îc trång chñ yÕu ë miÒn Nam. ë niÒm B¾c do cã mïa ®«ng l¹nh, gi¸ rÐt, mïa hÌ l¹i cã m•a b·o nªn trång d•a th•êng cho n¨ng suÊt, chÊt l•îng thÊp Ngµy nay trong qu¸ tr×nh ¸p dông nh÷ng tiÕn bé khoa häc kü thuËt th× n¨ng suÊt cña mét sè gièng d•a còng t¨ng dÇn. Gièng d•a chuét Yªn Mü (H•ng Yªn) n¨ng suÊt trung b×nh ®¹t tõ 15 ®Õn 20 tÊn/ha, gièng d•a chuét bao tö F1 Hµ Lan MTXTE ®¹t 10 - 15 tÊn/ha, gièng d•a chuét cña NhËt trång t¹i vïng Gia Léc (H¶i D•¬ng) ®¹t 50 - 60 tÊn/ha (T¹ Thu Cóc, 2000) [1]. Vô Xu©n n¨m 2005, tØnh B¾c Giang ®¹t trªn 80 tÊn d•a chuét bao tö víi s¶n l•îng 9,224 tÊn (t¨ng 32%), n¨ng suÊt 224 t¹/ha (t¨ng 29,25%). Hay nh• vïng s¶n xuÊt chuyªn canh d•a chuét Lý Nh©n - Hµ Nam s¶n xuÊt 274 ha d•a chuét bao tö (T¹ Thu Cóc, 2000) [1]. Ngoµi ra cßn rÊt nhiÒu vïng chuyªn canh d•a chuét kh¸c trong c¶ n•íc. D•a chuét lµ lo¹i rau ¨n qu¶ cã thêi gian sinh tr•ëng ng¾n, mçi ha cã thÓ thu tõ 150 - 200 tÊn qu¶ xanh ¨n t•¬i, hoÆc cã thÓ dïng ®Ó muèi chua, ®ãng hép, võa lµm phong phó vµ t¨ng chÊt l•îng rau hµng ngµy mµ cßn gãp phÇn gi¶i quyÕt gi¸p vô rau trong c¸c th¸ng 3 - 4 vµ th¸ng 9 - 10 ®ång thêi còng lµ mét nguån n«ng s¶n xuÊt khÈu (T¹ Thu Cóc, 2000) [1]. T¹i H¶i Phßng n¨m 2005 d•a hÊu ®¹t 285 t¹/ha t¨ng 9%, s¶n l•îng ®¹t 4845 tÊn t¨ng 1012 tÊn. N¨m 2006, s¶n xuÊt n«ng nghiÖp tiÕp tôc t¨ng tr•ëng kh¸ nhanh. DiÖn tÝch c©y cã gi¸ trÞ cao tiÕp tôc t¨ng nhanh ®Æc biÖt lµ c¸c c©y hä bÇu bÝ nh• d•a hÊu t¨ng 15,19%, d•a chuét t¨ng 11,639% vµ c¸c lo¹i d•a kh¸c t¨ng gÊp 2,5 lÇn so víi n¨m 2005. N¨m 2006, H¶i Phßng cã 55 ha trång d•a vµ 31 ha trång bÝ ®á. Nãi chung t¹i H¶i Phßng c¸c lo¹i d•a ph¸t triÓn kh¸ réng r·i vµ n¨ng suÊt t•¬ng ®èi cao. Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Anh - Lớp KN 901 30
Đồ án tốt nghiệp Ngành: Kỹ thuật nông nghiệp ¶nh 1. Gièng d•a Kim C« N•¬ng Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Anh - Lớp KN 901 31
Đồ án tốt nghiệp Ngành: Kỹ thuật nông nghiệp PhÇn III: ®èi t•îng, néi dung vµ ph•¬ng ph¸p nghiªn cøu 3.1 ®èi t•îng nghiªn cøu 3.1.1. C©y trång: §Ò tµi ®•îc thùc hiÖn trªn gièng d•a: D•a Kim C« N•¬ng cã nguån gèc tõ §µi Loan ®•îc ph©n phèi ë ViÖt Nam do c«ng ty TNHH gièng c©y trång N«ng H÷u. VÒ ®Æc ®iÓm cña gièng: §©y lµ gièng d•a lai F1 c©y cã thêi gian sinh tr•ëng, ph¸t triÓn tõ 70 - 90 ngµy, qu¶ cã d¹ng tr¸i h×nh oval, khèi l•îng trung b×nh tõ 1,0 - 1,5 kg/tr¸i. Vá tr¬n khi chÝn cã mÇu vµng kim, thÞt qu¶ mµu tr¾ng, ¨n gißn, ngät m¸t, chÊt l•îng tèt, rÊt ®•îc •a chuéng. 3.1.2. Ph©n bãn: §Ò tµi nghiªn cøu 3 lo¹i ph©n bãn sinh häc Bio-plant, Pro-plant, Fish plus Bloom 1-12-12 vµ ®•îc chia lµm 2 nhãm ®Ó sö dông Nhãm 1: gåm cã ph©n Bio-plant + Pro-plant Nhãm 2: ph©n Fish plus Bloom * Giíi thiÖu ph©n bãn Bio-plant, Pro-plant: Ph©n bãn Bio-plant, Pro- plant lµ hai lo¹i ph©n sinh häc ë d¹ng láng do c«ng ty Artemis & Angelio Co.Ltd –Th¸i Lan s¶n xuÊt theo c«ng nghÖ tiªn tiÕn cña Mü. §•îc ph©n phèi ®éc quyÒn bëi C«ng ty TNHH NAB ViÖt Nam tõ n¨m 2002 vµ ®· ®•îc Bé N«ng nghiÖp &Ph¸t triÓn n«ng th«n quyÕt ®Þnh c«ng nhËn vµ ¸p dông vµo s¶n xuÊt n«ng nghiÖp ViÖt Nam. VÒ thµnh phÇn kho¸ng chÊt: + Trong mét ml Bio-plant chøa 109 tÕ bµo vi sinh vËt víi 4 nhãm: Cè ®Þnh ®¹m, chuyÓn ho¸ phot pho, chuyÓn ho¸ kali, chuyÓn ho¸ c¸c nguyªn tè vi l•îng gåm c¸c chñng: Vi sinh vËt: Bacillus, Clostridium, Stromyes, Achoromobacter, Acrobactar, Nitrobacter, Nitrsomonas, Psedomonas. NÊm cã Ých: Aspegillus, Polypous, Rhizopus. Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Anh - Lớp KN 901 32
Đồ án tốt nghiệp Ngành: Kỹ thuật nông nghiệp + Trong thµnh ph©n bãn sinh häc Pro- plant: N: 5,4%; P2O5 dÔ tiªu: 0,9%; K2O: 1,2%; CaO: 2,5%; MgO: 0,1%; S: 0,3%; B: 0,006%; Mn: 0,0002; Cl: 11,4%; Zn: 34,8 ppm; Fe: 181,2ppm; Cu: 2,2ppm. * Ph©n bãn Fish plus Bloom 1-12-12: lµ ph©n bãn 100% h÷u c¬ , triÕt xuÊt tõ c¸ ®¹i d•¬ng vµ nhùa c©y. Trong thµnh phÇn gåm cã N: 1% Azote oganique lentement assimilable. P2O5; 12% Acide phos phorique assimilable. K2O: 1,12% Potasse soluble vµ c¸c Chelate Ngoµi ra cßn chøa c¸c enzym vµ acid amin cÇn thiÕt cho sù ph¸t triÓn cña c©y vµ kÝch thÝch ra hoa ra nô lµm cho qu¶ to, t¨ng tû lÖ ®Ëu qu¶, chÊt l•îng qu¶ th¬m ngon. 3.1.3.§Þa ®iÓm nghiªn cøu §Ò tµi ®•îc thùc hiÖn t¹i Trung t©m Gièng vµ Ph¸t triÓn N«ng - L©m nghiÖp c«ng nghÖ cao H¶i Phßng. §Þa chØ: x· Mü §øc huyÖn An L·o thµnh phè H¶i Phßng 3.1.4. Thêi gian nghiªn cøu Tõ th¸ng 2 n¨m 2009 ®Õn th¸ng 6 n¨m 2009 3.2 néi dung nghiªn cøu + Nghiªn cøu ¶nh h•ëng cña ph©n bãn sinh häc Bio-plant, Pro-plant, Fish plus bloom ®Õn sinh tr•ëng ph¸t triÓn vµ n¨ng suÊt, chÊt l•îng cña d•a Kim C« N•¬ng. + Nghiªn cøu ¶nh h•ëng cña thêi gian gi·n ®o¹n gi÷a c¸c lÇn phun ph©n bãn sinh häc Bio-plant, Pro-plant, Fish plus bloom ®Õn sinh tr•ëng, ph¸t triÓn vµ n¨ng suÊt, chÊt l•îng cña d•a Kim C« N•¬ng. + §¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh tÕ cña ph©n bãn sinh häc Bio-plant, Pro- plant, Fish plus bloom sö dông cho d•a Kim C« N•¬ng. Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Anh - Lớp KN 901 33
Đồ án tốt nghiệp Ngành: Kỹ thuật nông nghiệp 3.3 Ph•¬ng ph¸p Nghiªn cøu 3.3.1.Ph•¬ng ph¸p bè trÝ thÝ nghiÖm ThÝ nghiÖm 1: Nghiªn cøu ¶nh h•ëng cña ph©n bãn Bio-plant, Pro- plant, Fish plus Bloom ®Õn sinh tr•ëng ph¸t triÓn vµ n¨ng suÊt cña c©y d•a Kim C« N•¬ng thÝ nghiÖm ®•îc bè trÝ gåm c¸c c«ng thøc nh• sau: C«ng thøc 1 (CT1): NÒn ph©n bãn N - P - K B×nh §iÒn 13:13:13 + phun n•íc l· lµm ®èi chøng (§/C). C«ng thøc 2 (CT2): NÒn bãn ph©n N - P - K B×nh §iÒn 13:13:13 + phun ph©n Bio-plant + Pro-plant. C«ng thøc 3 (CT3): NÒn bãn ph©n N - P - K B×nh §iÒn 13:13:13 + phun ph©n Fish plus Bloom. §iÒu kiÖn thÝ nghiÖm: - Tiªu chuÈn c©y gièng: d•a Kim C« N•¬ng c©y cao 10,5 - 11,5 cm cã 1,5 l¸ thËt. C©y sinh tr•ëng khoÎ m¹nh, kh«ng bÞ s©u bÖnh. - Trång trong nhµ kÝnh: trªn nÒn gi¸ thÓ bät nói löa + x¬ dõa víi tû lÖ: 70 - 30, (gi¸ thÓ ®· ®•îc khö trïng tr•íc khi ®em trång b»ng dung dÞch foocmon 3% trong thêi gian 15 ngµy). Kho¶ng c¸ch trång: d•a Kim C« N•¬ng 20 x 60 cm, c©y leo giµn. - T•íi n•íc gi÷ Èm th•êng xuyªn Bãn thóc: t•íi thóc ®¹m Urª víi nång ®é 2% sau trång 5 ngay, sau ®ã t¨ng dÇn lªn nång ®é 5%. T•íi ®Þnh kú: 7 ngµy/1 lÇn, t•íi ®Õn khi c©y b¾t ®Çu h×nh thµnh nô hoa. T•íi NPK B×nh §iÒn víi tû lÖ 13 : 13 : 13 cho c©y tõ giai ®o¹n c©y në hoa ®ùc cho ®Õn khi qu¶ chuÈn bÞ chuyÓn mµu. T•íi thóc ph©n 7 ngµy/1 lÇn. L•îng ph©n bãn cho 360m2: Urª (3kg), NPK 13 : 13 : 13 (25kg), Kaliclorua (3,5 kg). Ph©n bãn sinh häc: Ph©n Bio-plant, Pro-plant pha nång ®é 5ml Bio-plant + 15ml Pro-plant/8lÝt n•íc s¹ch, ph©n Fish plus Bloom pha nång ®é 100ml/8lÝt n•íc s¹ch phun •ít ®Òu mÆt l¸ c©y, phun lÇn ®Çu khi c©y håi xanh ®•îc 5 Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Anh - Lớp KN 901 34
Đồ án tốt nghiệp Ngành: Kỹ thuật nông nghiệp ngµy. thêi gian gi·n ®o¹n gi÷a c¸c lÇn phun 7 ngµy/lÇn, phun vµo c¸c buæi chiÒu m¸t. - Phßng trõ bä trÜ, rÖp, bä phÊn, dßi ®ôc l¸ b»ng thuèc Confido, Actara, Fastac 7 ngµy/ 1 lÇn - Phßng trõ bÖnh lë cæ dÔ b»ng thuèc Topsin, Champion phßng sau trång 3 ngµy. Phßng trõ bÖnh s•¬ng mai, phÊn tr¾ng b»ng Ridomin 72WP, Antrancol 69 WP, Cozets 48 WP phun 7 ngµy/ 1 lÇn, dõng phun tr•íc khi qu¶ chuyÓn mµu. ThÝ nghiÖm 2: Nghiªn cøu ¶nh h•ëng cña thêi gian gi·n ®o¹n gi÷a c¸c lÇn phun ph©n Bio-plant, Pro-plant ®Õn sinh tr•ëng ph¸t triÓn n¨ng suÊt cña d•a Kim C« N•¬ng. C«ng thøc 1(CT1): Thêi gian gi·n ®o¹n 4 ngµy/lÇn C«ng thøc 2(CT2): Thêi gian gi·n ®o¹n 7 ngµy/lÇn C«ng thøc 3(CT3): Thêi gian gi·n ®o¹n 10 ngµy/lÇn C«ng thøc 4(CT4): Thêi gian gi·n ®o¹n 13 ngµy/lÇn §iÒu kiÖn thÝ nghiÖm: c¬ b¶n gièng thÝ nghiÖm 1 chØ kh¸c ë thêi gian gi·n ®o¹n gi÷a c¸c lÇn phun. ThÝ nghiÖm 3: Nghiªn cøu ¶nh h•ëng cña thêi gian gi·n ®o¹n gi÷a c¸c lÇn phun ph©n Fish plus Bloom ®Õn sinh tr•ëng ph¸t triÓn n¨ng suÊt cña d•a Kim C« N•¬ng. C«ng thøc 1(CT1): Thêi gian gi·n ®o¹n 4 ngµy/lÇn C«ng thøc 2(CT2): Thêi gian gi·n ®o¹n 7 ngµy/lÇn C«ng thøc 3(CT3): Thêi gian gi·n ®o¹n 10 ngµy/lÇn C«ng thøc 4(CT4): Thêi gian gi·n ®o¹n 13 ngµy/lÇn §iÒu kiÖn thÝ nghiÖm gièng thÝ nghiÖm 2 Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Anh - Lớp KN 901 35
Đồ án tốt nghiệp Ngành: Kỹ thuật nông nghiệp 3.3.2. Ph•¬ng ph¸p theo dâi C¸c thÝ nghiÖm ®•îc bè trÝ theo khèi ngÉu nhiªn hoµn chØnh (Ph•¬ng ph¸p thÝ ngiÖm ®ång ruéng – Ph¹m ChÝ Thµnh, 1998) Mçi c«ng thøc nh¾c l¹i 3 lÇn, c¸c c«ng thøc trång trong nhµ diÖn tÝch mçi « thÝ nghiÖm t•¬ng øng víi 10m2, c¸c c«ng thøc trång ngoµi ®ång ruéng diÖn tÝch mçi « thÝ nghiÖm t•¬ng øng víi 20m2. Mçi c«ng thøc theo dâi 30 c©y, c¸c chØ tiªu vÒ STPT theo dâi 10 ngµy/lÇn. Ph•¬ng ph¸p theo dâi: ®o, ®Õm trùc tiÕp vµ ph©n tÝch, xö lý sè liÖu trong phßng. C¸c chØ tiªu kh¸c theo dâi 5 ngµy/lÇn. 3.3.3. HÖ thèng c¸c chØ tiªu theo dâi * Theo dâi thêi gian sinh tr•ëng ph¸t triÓn cña c©y: - Thêi gian tõ trång ®Õn khi ra hoa ( ngµy ) - Thêi gian tõ trång ®Õn khi thu ho¹ch qu¶ ( ngµy ) * C¸c chØ tiªu sinh tr•ëng ph¸t triÓn - ChiÒu cao c©y (cm/ c©y) - Sè l¸ trªn c©y (l¸/ c©y) - DiÖn tÝch l¸ (cm2) - Sè hoa ®ùc (hoa/c©y) - Sè hoa c¸i ( hoa/ c©y ) *C¸c chØ tiªu n¨ng suÊt vµ yÕu tè cÊu thµnh n¨ng suÊt - Tû lÖ ®Ëu qu¶ (%) - Sè qu¶ h÷u hiÖu ( qu¶/ c©y) - Khèi l•îng trung b×nh qu¶ (kg/ qu¶) - N¨ng suÊt lý thuyÕt = khèi l•îng qu¶ x sè qu¶ trªn c©y x mËt ®é x 27,7sµo (tÊn/ha) - N¨ng suÊt thùc thu = khèi l•îng qu¶ x sè qu¶ trªn c©y x sè c©y thu ho¹ch (tÊn/ha) C¸c chØ tiªu vÒ h×nh th¸i, kÝch th•íc qu¶. Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Anh - Lớp KN 901 36
Đồ án tốt nghiệp Ngành: Kỹ thuật nông nghiệp - ChiÒu cao qu¶ (cm) - §•êng kÝnh qu¶ (cm) - Mµu s¾c qu¶ - §é ngät ®¸nh gi¸ b»ng c¶m quan 3.4. Ph•¬ng ph¸p xö lý sè liÖu Sè liÖu thu thËp trong qu¸ tr×nh nghiªn cøu ®•îc xö lý thèng kª b»ng tr•¬ng tr×nh EXCEL vµ phÇn mÒm tin häc IRISTAST 5.0 Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Anh - Lớp KN 901 37
Đồ án tốt nghiệp Ngành: Kỹ thuật nông nghiệp PhÇn IV: kÕt qu¶ nghiªn cøu vµ th¶o luËn 4.1. DiÔn biÕn t×nh h×nh khÝ t•îng thuû v¨n khu vùc §«ng B¾c Bé tõ th¸ng 2 ®Õn th¸ng 4/2009 Qu¸ tr×nh sinh tr•ëng ph¸t triÓn cña c©y trång nãi chung vµ c©y d•a nãi riªng chÞu ¶nh h•ëng rÊt nhiÒu cña yÕu tè ngo¹i c¶nh trong ®ã thêi tiÕt ®ãng vai trß quan träng cã tÝnh quyÕt ®Þnh ®Õn sinh tr•ëng ph¸t triÓn vµ n¨ng suÊt cña c©y trång. Trong s¶n xuÊt khi gÆp ®iÒu kiÖn thêi tiÕt thuËn lîi th× qu¸ tr×nh canh t¸c diÔn ra dÔ dµng c©y trång sinh tr•ëng khoÎ, s©u bÖnh h¹n chÕ vµ cho n¨ng suÊt cao, ng•îc l¹i gÆp ®iÒu kiÖn thêi tiÕt kh«ng thuËn lîi ¶nh h•ëng rÊt lín ®Õn n¨ng suÊt vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ cña ng•êi trång trät. Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn ®Ò tµi nghiªn cøu ¶nh h•ëng cña mét sè lo¹i ph©n bãn sinh häc ®Õn sinh tr•ëng ph¸t triÓn vµ n¨ng suÊt cña d•a Kim C« N•¬ng trång trong nhµ kÝnh vô xu©n hÌ n¨m 2009 chóng t«i tæng hîp ®•îc diÔn biÕn thêi tiÕt tõ th¸ng 2 – 4/2009 kÕt qu¶ ®•îc ghi nhËn trong b¶ng 4.1: B¶ng 4.1. T×nh h×nh khÝ t•îng thñy v¨n khu vùc §«ng B¾c Bé tõ th¸ng 2 ®Õn th¸ng 4 n¨m 2009 NhiÖt ®é (oC) Th¸ng Tæng l•îng Sè giê §é Èm TB Tmax Tmin m•a (mm) n¾ng (giê) (%) 2/2009 21.1 24,7 19,1 7,1 81,9 94,0 3/2009 20,1 22,8 19,3 76,8 40,2 93,6 4/2009 23,1 34,8 15,5 200,7 91,1 92,2 Nguån: tr¹m khÝ t•îng thñy v¨n phï LiÔn – KiÕn An. Qua sè liÖu ë b¶ng 4.1 cho thÊy diÔn biÕn thêi tiÕt th¸ng 2 ®Õn th¸ng 4 n¨m 2009 nh• sau: - VÒ nhiÖt ®é: kÕt qu¶ trong b¶ng 2 cho thÊy nhiÖt ®é trung b×nh th¸ng cao nhÊt lµ th¸ng 4 (23,10C), nhiÖt ®é trung b×nh th¸ng thÊp nhÊt lµ th¸ng 3 Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Anh - Lớp KN 901 38
Đồ án tốt nghiệp Ngành: Kỹ thuật nông nghiệp (20,10C). Th¸ng 4 lµ th¸ng cã nhiÖt ®é tèi cao cao nhÊt ®¹t 34,80C vµ còng cã nhiÖt ®é tèi thÊp thÊp nhÊt trong c¸c th¸ng lµ 15,50C víi nÒn nhiÖt ®é nµy còng cã ¶nh h•ëng rÊt nhiÒu tíi qu¸ tr×nh vËn chuyÓn, tÝch luü vËt chÊt kh« vµ sù ph¸t triÓn qu¶ d•a. ë th¸ng 2/2009 nhiÖt ®é trung b×nh lµ (21,10C) rÊt lý t•ëng cho sù n¶y mÇm vµ sinh tr•ëng th©n l¸ cña nhiÒu lo¹i c©y trång. Tuy nhiªn víi c¸c gièng d•a th¬m nÒn nhiÖt ®é trªn cã thÓ ¶nh h•ëng ®Õn thêi gian n¶y mÇm cña h¹t nh•ng trong ®iÒu kiÖn nhµ kÝnh nhiÖt ®é t¨ng h¬n so víi ®iÒu kiÖn ngoµi ®ång ruéng tõ 2 – 3 ®é do ®ã nhiÖt ®é ®•îc n©ng lªn vµ d•a gieo gièng trong nhµ kÝnh vÉn ®¶m b¶o ®•îc tû lÖ n¶y mÇm cao vµ chÊt l•îng c©y gièng tèt. NhiÖt ®é th¸ng 3 gi¶m ®¸ng kÓ so víi th¸ng 2 nh•ng còng ch•a ph¶i lµ nhiÖt ®é tèi thÊp so víi kh¶ n¨ng thÝch nghi cña c©y d•a nh•ng ë ng•ìng nhiÖt ®é trªn 20oC còng ¶nh h•ëng ®Õn thêi gian sinh tr•ëng vµ sinh tr•ëng th©n l¸ cña c©y. - VÒ ®é Èm: KÕt qu¶ ë b¶ng 4.1 cho thÊy ®é Èm kh«ng khÝ ë c¸c th¸ng ®Òu kh¸ cao dao ®éng tõ 92,2% trong th¸ng 4 ®Õn 94,0% trong th¸ng 2/2009. §é Èm kh«ng khÝ trong th¸ng 2 rÊt thÝch hîp cho sù n¶y mÇm cña h¹t còng nh• sù ph¸t triÓn cña c©y con. Th¸ng 2, th¸ng 3 ®é Èm kh¸ cao ®· ¶nh h•ëng ®Õn qu¸ tr×nh hÊp thô dinh d•ìng cña c©y v× ®é Èm kh«ng khÝ qu¸ cao lµm gi¶m tèc ®é tho¸t h¬i n•íc ë l¸ do ®ã qu¸ tr×nh hót kho¸ng diÔn ra chËm vµ lµ nguyªn nh©n lµm cho c©y trång trong nhµ kÝnh sinh tr•ëng kÐm ®ång thêi ®é Èm kh¸ cao cßn g©y h¹n chÕ ®Õn qu¸ tr×nh thô phÊn thô tinh cña qu¶. Ngoµi ra, ®é Èm cao, nhiÖt ®é cao trong c¸c th¸ng nµy lµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho bÖnh s•¬ng mai, phÊn tr¾ng xuÊt hiÖn vµ g©y h¹i trªn c©y ®Æc biÖt ®èi víi c©y d•a cã ®Æc ®iÓm l¸ to vµ nhiÒu, th©n l¸ nhiÒu n•íc nªn rÊt dÔ bÞ nhiÔm c¸c lo¹i bÖnh phæ biÕn trªn hä bÇu bÝ nh• s•¬ng mai, phÊn tr¾ng - VÒ l•îng m•a: sè liÖu ë b¶ng 4.1 cho thÊy l•îng m•a lín nhÊt lµ vµo th¸ng 4 (200,7 mm), th¸ng cã l•îng m•a thÊp nhÊt lµ th¸ng 3/2009 l•îng m•a Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Anh - Lớp KN 901 39
Đồ án tốt nghiệp Ngành: Kỹ thuật nông nghiệp chØ ®¹t (40,2 mm). §èi víi c©y d•a trång ngoµi ®ång ruéng gÆp l•îng m•a lín h¬n 200 mm ë th¸ng 4 sÏ bÞ ¶nh h•ëng ®Õn n¨ng suÊt vµ chÊt l•îng. Tuy nhiªn, trång trong nhµ kÝnh l•îng m•a nhiÒu hay Ýt trong c¸c th¸ng chØ cã t¸c dông ¶nh h•ëng ®Õn ®é Èm kh«ng khÝ trong nhµ, c¸c yÕu tè kh¸c l•îng m•a kh«ng ¶nh h•ëng ®Õn canh t¸c trong nhµ kÝnh. Do ®ã, c©y trång trong nhµ kÝnh vÉn cÇn ph¶i t•íi n•íc cho c©y vµo nh÷ng ngµy cã m•a lín. - VÒ sè giê chiÕu s¸ng: C©y d•a lµ c©y cã nguån gèc nhiÖt ®íi do ®ã •a c•êng ®é ¸nh s¸ng m¹nh, thêi gian chiÕu s¸ng dµi do vËy c•êng ®é ¸nh s¸ng, sè giê n¾ng nhiÒu hay Ýt cã ¶nh h•ëng rÊt lín ®Õn sinh tr•ëng còng nh• n¨ng suÊt, chÊt l•îng cña s¶n phÈm d•a. Trong ®iÒu kiªn thêi tiÕt kh«ng cã n¾ng, ©m u kÐo dµi vµo giai ®o¹n c©y con vµ sinh tr•ëng th©n l¸ cã thÓ lµm cho l¸ bÐ, c©y sinh tr•ëng chËm, ra nh¸nh vµ ra hoa Ýt ¶nh h•ëng ®Õn tû lÖ ®Ëu qu¶. Giai ®o¹n qu¶ ph×nh to thiÕu ¸nh s¸ng bé l¸ cña c©y kh«ng ®¹t hiÖu suÊt quang hîp tèt nhÊt, kh«ng tæng hîp ®•îc nhiÒu dinh d•ìng cho c©y ®Ó nu«i qu¶ do ®ã ¶nh h•ëng ®Õn n¨ng suÊt vµ chÊt l•îng qu¶. MÆt kh¸c, thiÕu ¸nh s¸ng bé l¸ cña c©y kh«ng khoÎ, c¸c tÕ bµo liªn kÕt láng lÎo kh«ng v÷ng ch¾c nªn ¸nh s¸ng còng lµ mét nguyªn nh©n ph¸t sinh nhiÒu s©u, bÖnh h¹i. Nãi chung ®iÒu kiÖn thêi tiÕt tõ th¸ng 2 ®Õn th¸ng 4/2009 ë khu vùc §«ng B¾c Bé cßn nh÷ng h¹n chÕ ¶nh h•ëng ®Õn sinh tr•ëng ph¸t triÓn ra hoa ®Ëu qu¶, n¨ng suÊt, chÊt l•îng cña c©y d•a. Tuy nhiªn b»ng c¸c biÖn ph¸p kü thuËt, c«ng nghÖ canh t¸c míi trong ®iÒu kiÖn ®•îc b¶o vÖ nh• nhµ kÝnh th× d•a Kim C« N•¬ng vÉn ®¶m b¶o cho n¨ng suÊt, chÊt l•îng kh¸ cao gãp phÇn vµo viÖc lµm ®a d¹ng c¸c s¶n phÈm qu¶ trªn thÞ tr•êng trong khi ë miÒn B¾c ngoµi ®ång ruéng ch•a thÓ s¶n suÊt ®•îc trong thêi vô nµy. Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Anh - Lớp KN 901 40
Đồ án tốt nghiệp Ngành: Kỹ thuật nông nghiệp 4.2. Nghiªn cøu ¶nh h•ëng cña mét sè lo¹i ph©n bãn sinh häc ®Õn sinh tr•ëng ph¸t triÓn vµ n¨ng suÊt cña c©y d•a Kim C« N•¬ng trång trong nhµ kÝnh. 4.2.1. ¶nh h•ëng cña mét sè lo¹i ph©n bãn sinh häc ®Õn sinh tr•ëng ph¸t triÓn cña c©y d•a Kim C« N•¬ng trång trong nhµ kÝnh. Sinh tr•ëng ph¸t triÓn lµ hai mÆt cña qu¸ tr×nh biÕn ®æi chÊt vµ l•îng diÔn ra liªn tôc ®ång thêi cã quan hÖ kh¨ng khÝt víi nhau trong suèt ®êi sèng cña c©y. Sinh tr•ëng lµ tiÒn ®Ò cho qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña c©y sau nµy vµ ng•îc l¹i ph¸t triÓn t¹o ra c¸c chÊt míi thóc ®Èy qu¸ tr×nh sinh tr•ëng cña c©y trång. C©y d•a nãi chung, d•a Kim C« N•¬ng nãi riªng lµ lo¹i c©y cho qu¶ cã khèi l•îng lín vµ sinh tr•ëng trong thêi gian ng¾n do ®ã c©y cÇn nhiÒu dinh d•ìng ®Ó t¹o ra sinh khèi. ChÝnh v× vËy viÖc bãn ph©n cho c©y, chñng lo¹i ph©n bãn, bãn c©n ®èi dinh d•ìng vµo giai ®o¹n nµo vµ c¸ch bãn ph©n nh• thÕ nµo ®Ó ®¶m b¶o cho c©y sinh tr•ëng tèt, n¨ng suÊt cao, chÊt l•îng cao lµ vÊn ®Ò rÊt cÇn thiÕt. Nghiªn cøu ¶nh h•ëng cña mét sè lo¹i ph©n bãn sinh häc ®Õn sinh tr•ëng ph¸t triÓn cña c©y d•a Kim C« N•¬ng trång trong nhµ kÝnh chóng t«i thu ®•îc sè liÖu tr×nh bµy trong b¶ng 4.2. B¶ng 4.2. ¶nh h•ëng cña ph©n bãn sinh häc ®Õn sinh tr•ëng ph¸t triÓn cña c©y d•a Kim C« N•¬ng trång trong nhµ kÝnh. C«ng ChiÒu cao Sè l¸ DiÖn tÝch l¸ T.gian trång T.gian trång – thøc c©y (mÐt) (l¸) (cm2/l¸) – ra hoa (ngµy) thu ho¹ch (ngµy) CT1 1,95 31,5 158,43 25 80 CT2 2,13 33,1 165,81 30 90 CT3 2,18 32,8 166,28 30 90 CV% 4,6 3,7 2,8 - - LSD0,05 0,14 0,5 3,47 - - Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Anh - Lớp KN 901 41
Đồ án tốt nghiệp Ngành: Kỹ thuật nông nghiệp Sè liÖu trong b¶ng 4.2 chóng t«i cã nhËn xÐt nh• sau: VÒ chØ tiªu chiÒu cao c©y: Qua ba c«ng thøc thÝ nghiÖm cho thÊy, chiÒu cao c©y ë CT1 phun n•íc l· cho chiÒu cao c©y thÊp nhÊt (1,95m) thÊp h¬n so víi chiÒu cao c©y ë CT2 phun ph©n bãn sinh häc Bio-plant + Pro-plant (2,13m), CT3 phun ph©n bãn sinh häc Fish plus Bloom (2,18m). VÒ chØ tiªu sè l¸ trªn c©y: khi sö dông ph©n bãn sinh häc bãn cho c©y sè liÖu b¶ng trªn còng cho thÊy CT2, CT3 ®Òu cho sè l¸ trªn c©y ®¹t kh¸ cao ( 32,8 – 33,1 l¸) h¬n so víi CT1 phun n•íc l· sè l¸ chØ ®¹t (31,5l¸). VÒ chØ tiªu diÖn tÝch l¸: diÖn tÝch l¸ ®¹t kh¸ cao ë CT2, CT3 diÖn tÝch l¸ ®¹t tõ (165,81 - 166,28cm2/l¸) cao h¬n so víi CT1 kh«ng phun ph©n sinh häc, diÖn tÝch l¸ chØ ®¹t (158,43cm2/l¸). Nghiªn cøu ¶nh h•ëng cña ph©n bãn ®Õn c¸c giai ®o¹n sinh truëng ph¸t triÓn cña c©y kÕt qu¶ thu ®•îc trong b¶ng 4.2 cho thÊy: CT1 phun n•íc l· c©y nhanh b•íc sang giai ®o¹n sinh tr•ëng sinh thùc h¬n so víi CT2, CT3 cã phun ph©n bãn sinh häc cho c©y. Cô thÓ, ë CT1 sau trång 25 ngµy c©y ®· ra hoa trong khi ®ã ë CT2, CT3 lµ 30 ngµy. Theo dâi thêi gian sinh tr•ëng cña c©y ë c¸c c«ng thøc chóng t«i thÊy CT2, CT3 phun ph©n sinh häc cho c©y ®Òu cã thêi gian sinh tr•ëng tõ trång ®Õn thu ho¹ch ( 90 ngµy) dµi h¬n so víi CT1 (80ngµy). Nh• vËy, viÖc phun ph©n bãn sinh häc cho c©y d•a Kim C« N•¬ng trong nhµ kÝnh ®· kÐo dµi thêi gian sinh tr•ëng cña c©y kÓ c¶ giai ®o¹n sinh tr•ëng ph¸t triÓn th©n l¸ vµ sinh tr•ëng sinh thùc, ®iÒu nµy víi cã ¶nh h•ëng ®Õn viÖc rót ng¾n thêi gian sinh tr•ëng cña c©y nh•ng cã thÓ cã ¶nh h•ëng tèt ®Õn n¨ng suÊt vµ chÊt l•îng qu¶ cña c©y. Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Anh - Lớp KN 901 42
Đồ án tốt nghiệp Ngành: Kỹ thuật nông nghiệp 4.2.2. ¶nh h•ëng cña mét sè lo¹i ph©n bãn sinh häc ®Õn ®éng th¸i t¨ng tr•ëng chiÒu cao cña c©y d•a Kim C« N•¬ng trång trong nhµ kÝnh. ChiÒu cao c©y lµ chØ tiªu quan träng trong qu¸ tr×nh sinh tr•ëng ph¸t triÓn cña c©y. §èi víi nh÷ng c©y th©n leo kh«ng chØ thÓ hiÖn kh¶ n¨ng sinh tr•ëng cña c©y mµ cßn lµ tiÒn ®Ò cho t¨ng n¨ng suÊt cña mét sè lo¹i c©y trång. Theo dâi ¶nh h•ëng cña ph©n bãn sinh häc ®Õn ®éng th¸i t¨ng chiÒu cao c©y d•a Kim C« N•¬ng chóng t«i thu ®•îc sè liÖu ë b¶ng 4.3 nh• sau: B¶ng 4.3. ¶nh h•ëng cña ph©n bãn sinh häc ®Õn ®éng th¸i t¨ng tr•ëng chiÒu cao cña c©y d•a Kim C« N•¬ng trång trong nhµ kÝnh. §¬n vÞ tÝnh: mÐt/c©y C«ng ChiÒu cao c©y sau trång (ngµy) thøc 10 20 30 40 50 60 70 80 CT1 0,21 0,43 0,65 0,97 1,37 1,62 1,87 1,95 CT2 0,23 0,62 0,84 1,08 1,46 1,75 1,95 2,13 CT3 0,21 0,59 0,80 1,05 1,43 1,79 1,99 2,18 CV% - 3,6 4,1 2,8 2,6 5,3 3,9 4,2 LSD0,05 - 0,13 0,10 0,05 0,03 0,08 0,03 0,05 Đồ thị 1: Ảnh hưởng của phân bón sinh học đến động thái tăng trưởng chiều cao cây Dưa Kim Cô Nương 2.5 2 1.5 CT1 CT2 CT3 1 0.5 Động thái tăng trưởng chiều cao 0 10 20 30 40 50 60 70 80 Ngày theo dõi sau trồng Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Anh - Lớp KN 901 43
Đồ án tốt nghiệp Ngành: Kỹ thuật nông nghiệp KÕt qu¶ trong b¶ng 4.3 cho thÊy: ë lÇn theo dâi ®Çu 10 ngµy sau trång chiÒu cao c©y ë c¶ ba c«ng thøc kh«ng cã thay ®æi ®¸ng kÓ. Theo chóng t«i cã thÓ lµ CT2, CT3 míi ®•îc phun ph©n lÇn 1, thêi gian hÊp thô ph©n còng nh• nång ®é ph©n sinh häc bãn cho c©y ch•a ®•îc nhiÒu do ®ã c«ng thøc phun ph©n vµ phun n•íc l· cho c©y ch•a thÓ hiÖn ®•îc nh÷ng •u thÕ cña ph©n bãn sinh häc. Tõ lÇn theo dâi thø 2 (20 ngµy sau trång) ®Õn ngµy thø 70 chóng t«i thÊy ®éng th¸i t¨ng tr•ëng chiÒu cao c©y cña CT2, CT3 t¨ng m¹nh vµ cho chiÒu cao c©y cuèi cïng ë lÇn theo dâi cuèi cïng ®¹t kh¸ cao ( 2,23 - 2,18m) cao h¬n so víi CT1 chØ ®¹t (1,95m) 4.2.3. ¶nh h•ëng cña mét sè lo¹i ph©n bãn sinh häc ®Õn ®éng th¸i ra l¸ cña c©y d•a Kim C« N•¬ng trång trong nhµ kÝnh. L¸ lµ c¬ quan lµm nhiÖm vô quang hîp tæng hîp vËt chÊt h÷u c¬ ®Ó nu«i c©y. C©y cã bé l¸ khoÎ chøng tá sù sinh tr•ëng cña c©y lµ tèt, dinh d•ìng ®•îc cung cÊp c©n ®èi vµ ®Çy ®ñ c¸c nguyªn tè dinh d•ìng vµ lµ c¬ së cho viÖc tÝch luü vËt chÊt t¹o ra n¨ng suÊt cho c©y. Do vËy, biÖn ph¸p kü thuËt t¸c ®éng lµm cho bé l¸ cña c©y ph¸t triÓn nhanh vµ h÷u hiÖu lµ rÊt cÇn thiÕt. Theo dâi ¶nh h•ëng cña ph©n bãn sinh häc ®Õn ®éng th¸i ra l¸ cña c©y d•a Kim C« N•¬ng trong nhµ kÝnh chóng t«i cã ®•îc kÕt qu¶ tr×nh bµy trong b¶ng 4.4. Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Anh - Lớp KN 901 44
Đồ án tốt nghiệp Ngành: Kỹ thuật nông nghiệp B¶ng 4.4. ¶nh h•ëng cña ph©n bãn sinh häc ®Õn ®éng th¸i ra l¸ cña c©y d•a Kim C« N•¬ng trång trong nhµ kÝnh. §¬n vÞ tÝnh: l¸/c©y C«ng §éng th¸i ra l¸ sau trång (ngµy) thøc 10 20 30 40 50 60 70 80 CT1 3,7 6,7 11,1 15,9 20,3 25,5 29,7 31,5 CT2 3,8 7,9 13,5 18,0 22,9 28,1 31,3 33,1 CT3 3,7 7,7 13,2 17,7 22,6 27,7 31,5 32,8 CV% - 3,5 2,8 3,1 3,3 2,6 4,3 3,9 LSD0,05 - 0,1 0,9 1,4 0,7 1,7 0,5 0,7 Đồ thị 2: Ảnh hưởng của phân bón sinh học đến động thái ra lá của cây Dưa Kim Cô Nương 35 30 25 20 CT1 CT2 15 CT3 10 Động thái ra lá của cây của lá ra thái Động 5 0 10 20 30 40 50 60 70 80 Ngày theo dõi sau trồng Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Anh - Lớp KN 901 45
Đồ án tốt nghiệp Ngành: Kỹ thuật nông nghiệp KÕt qu¶ thu ®•îc trong b¶ng 4.4 cho thÊy; ë lÇn theo dâi ®Çu (10 ngµy sau trång) sè l¸ cña c¸c c«ng thøc lµ t•¬ng ®•¬ng nhau cã thÓ lµ do giai ®o¹n nµy c©y ph¶i lµm quen víi m«i tr•êng trång míi, n¨ng l•îng tËp chung cho ph¸t triÓn bé rÔ cña c©y do ®ã ®éng th¸i ra l¸ cña c©y diÔn ra ch©m. B¾t ®Çu tõ lÇn theo dâi thø 2 chë ®i chóng t«i thÊy c©y ph¸t triÓn bé l¸ rÊt nhanh c¶ vÒ sè l•îng vµ kÝch th•íc l¸. Tuy nhiªn, qua sè liÖu trong b¶ng 4.4 cho thÊy CT2, CT3 phun ph©n bãn sinh häc cho c©y ®Òu cã ®éng th¸i ra l¸ nhanh vµ nhiÒu h¬n so víi CT1 phun n•íc l· vµ cho sè l¸ cuèi cïng ®¹t kh¸ cao (32,8 – 33,1 l¸) so víi (31,5l¸). ¶nh 2: Gièng d•a Kim C« N•¬ng Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Anh - Lớp KN 901 46
Đồ án tốt nghiệp Ngành: Kỹ thuật nông nghiệp 4.2.4. ¶nh h•ëng cña mét sè lo¹i ph©n bãn sinh häc ®Õn tû lÖ ®Ëu qu¶ cña c©y d•a Kim C« N•¬ng trång trong nhµ kÝnh. Hoa lµ c¬ quan sinh s¶n cña c©y, qu¸ tr×nh ra hoa, ®Ëu qu¶ cña c©y phô thuéc vµo nhiÒu yÕu tè nh• kh¶ n¨ng sinh tr•ëng cña c©y, ®iÒu kiÖn thêi tiÕt, s©u bÖnh h¹i vµ c¸c biÖn ph¸p kü thuËt ch¨m sãc t¸c ®éng ®Õn c©y. C©y cã søc sinh tr•ëng ph¸t triÓn tèt th× kh¶ n¨ng ra hoa, ®Ëu qu¶ cña c©y ®•îc thuËn lîi, qu¸ tr×nh ph¸t triÓn qu¶ ®ång ®Òu vµ c©n ®èi. §Æc biÖt lµ dinh d•ìng c©y hÊp thô, dù tr÷ trong th©n l¸ sÏ ®•îc tËp trung ®Ó nu«i qu¶ vµ ph¸t triÓn qu¶ h×nh thµnh nªn c¸c chÊt trong qu¶. Theo dâi ¶nh h•ëng cña ph©n bãn l¸ ®Õn tû lÖ qu¶ cña c©y d•a Kim C« N•¬ng kÕt qu¶ thu ®•îc trong b¶ng 4.5 nh• sau. B¶ng 4.5. ¶nh h•ëng cña ph©n bãn sinh häc ®Õn tû lÖ ra hoa, ®Ëu qu¶ cña c©y d•a Kim C« N•¬ng trång trong nhµ kÝnh. Sè hoa ®ùc Sè hoa c¸i Sè qu¶ ®Ëu Tû lÖ ®Ëu C«ng thøc (hoa) (hoa) (qu¶) qu¶ (%) CT1 35,5 7,8 1,2 15,38 CT2 32,1 9,2 1,5 16,30 CT3 32,8 9,1 1,5 16,48 CV% 4,5 5,6 3,6 - LSD0,05 1,2 0,6 0,1 - KÕt qu¶ trong b¶ng 4.5 cho thÊy: sè hoa ®ùc, hoa c¸i cña c¸c c«ng thøc lµ kh¸c nhau, CT1 cã sè hoa ®ùc nhiÒu nhÊt trung b×nh ®¹t (35,5 hoa/c©y) cao h¬n so víi CT2 vµ CT3 sè hoa ®ùc chØ ®¹t (32,1 – 32,8 hoa/c©y). theo dâi sè hoa c¸i trªn c©y chóng t«i thÊy CT2, CT3 cã sè hoa c¸i ®¹t kh¸ cao trung b×nh ®¹t tõ (9,1 – 9,2hoa/c©y) cao h¬n CT1 chØ ®¹t 7,8 hoa/c©y. Theo dâi tû lÖ ®Ëu qu¶ cña c¸c c«ng thøc sè liÖu trong b¶ng 4.5 cho thÊy CT2, CT3 ®Òu cho sè qu¶ ®Ëu kh¸ cao vµ tû lÖ ®Ëu qu¶ ®¹t cao h¬n so víi CT1 ( 16,30 – 16,68%) cao h¬n so víi (15,38%). Nh• vËy, phun ph©n bãn sinh häc cho c©y ®· ¶nh h•ëng ®Õn qu¸ tr×nh h×nh thµnh hoa ®ùc, hoa c¸i cña c©y vµ ®· ¶nh h•ëng ®Õn tû lÖ ®Ëu qu¶ cña d•a Kim C« N•¬ng. Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Anh - Lớp KN 901 47
Đồ án tốt nghiệp Ngành: Kỹ thuật nông nghiệp 4.2.5. ¶nh h•ëng cña mét sè lo¹i ph©n bãn sinh häc ®Õn n¨ng suÊt vµ c¸c yÕu tè cÊu thµnh n¨ng suÊt cña c©y d•a Kim C« N•¬ng trång trong nhµ kÝnh. N¨ng suÊt lµ kÕt qu¶ cuèi cïng ®Ó ®¸nh gi¸ toµn bé qu¸ tr×nh sinh tr•ëng ph¸t triÓn cña c©y, lµ chØ tiªu mµ ng•êi s¶n xuÊt quan t©m trong suèt qu¸ tr×nh trång trät. N¨ng suÊt cao hay thÊp phô thuéc vµo nhiÒu yÕu tè nh• : ®iÒu kiÖn canh t¸c, gièng, kü thuËt canh t¸c, s©u bÖnh vµ dinh d•ìng cho c©y. Theo dâi ¶nh h•áng cña ph©n bãn sinh häc ®Õn n¨ng suÊt vµ c¸c yÕu tè cÊu thµnh n¨ng suÊt cña d•a Kim C« N•¬ng trong nhµ kÝnh sè liÖu thu ®•îc trong b¶ng 4.6 nh• sau: B¶ng 4.6. ¶nh h•ëng cña ph©n bãn sinh häc ®Õn n¨ng suÊt vµ c¸c yÕu tè cÊu thµnh n¨ng suÊt cña c©y d•a Kim C« N•¬ng trång trong nhµ kÝnh. N¨ng suÊt lý N¨ng suÊt Khèi l•îng Sè qu¶ h÷u C«ng thøc thuyÕt thùc thu qu¶ (kg) hiÖu/c©y (qu¶) (tÊn/ha) (tÊn/ha) CT1 1,35 0,9 13,46 12.92 CT2 1,55 1,0 17,17 16,84 CT3 1,62 1,0 17,95 17,62 CV% 2,8 - 4,1 3,7 LSD0,05 0,13 - 0.53 0,97 Biểu đồ 3: Biểu đồ năng suất lý thuyết và năng suất thực thu của cây Dưa Kim Cô Nương 18 16 14 12 NSLT NSTT 10 8 Năngsuất 6 4 2 0 CT1 CT2 CT3 Công Thức Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Anh - Lớp KN 901 48
Đồ án tốt nghiệp Ngành: Kỹ thuật nông nghiệp Sè liÖu trong b¶ng 4.6 chóng t«i cã nhËn xÐt nh• sau: Khèi l•îng qu¶ lµ mét trong nh÷ng chØ tiªu quan träng cÊu thµnh nªn n¨ng suÊt, nã ®•îc quyÕt ®Þnh bëi kÝch th•íc qu¶ vµ ®é dµy thÞt qu¶ kÕt qu¶ trong b¶ng trªn cho thÊy CT2, CT3 ®Òu cho khèi l•îng qu¶ ®¹t kh¸ cao (1,55 – 1,62 kg/qu¶) cao h¬n so víi CT1 khèi l•îng qu¶ chØ ®¹t (1,35kg/qu¶). VÒ sè qu¶ hiÖu: Sè liÖu ë b¶ng 4.6 còng cho thÊy sè qu¶ høu hiÖu ®¹t kh¸ cao ë CT2, CT3 vµ cïng ®¹t trung b×nh 1,0 qu¶ cao h¬n so víi 0,9 qu¶ ë CT1. N¨ng suÊt ®•îc quyÕt ®Þnh bëi khèi l•îng qu¶ vµ sè qu¶ h÷u hiÖu trªn c©y theo dâi n¨ng suÊt lý thuyÕt, n¨ng suÊt thùc thu cña c¸c c«ng thøc sè liÖu trong b¶ng 6 cho thÊy CT1 phun n•íc l· cho n¨ng suÊt lý thuyÕt, n¨ng suÊt thùc thu chØ ®¹t (13,46 vµ 12,92tÊn/ha) thÊp h¬n so víi CT2 phun ph©n Bio- plant + Pro-plant (17,17 vµ 16,84 tÊn/ha), CT3 phun ph©n Fish plus Bloom (17,95 vµ 17,62 tÊn/ha). Nh• vËy, tõ kÕt qu¶ thu ®•îc trong b¶ng 4.2 ®Õn b¶ng 4.6 cho thÊy phun ph©n bãn sinh häc cho c©y d•a Kim C« N•¬ng trång trong nhµ kÝnh kh«ng nh÷ng gióp cho c©y sinh tr•ëng ph¸t triÓn tèt vÒ th©n l¸ mµ cßn cho n¨ng suÊt kh¸ cao. Së dÜ cã ®•îc kÕt qu¶ nh• vËy theo chóng t«i cã thÓ lµ trong thµnh phÇn cña ph©n bãn sinh häc Bio-plant, Pro-plant, Bio-plant + Pro- plant cã ®Çy ®ñ c¸c nguyªn tè ®a l•îng, trung l•îng, vi l•îng ®•îc tæng hîp b»ng c«ng nghÖ enzym ë d¹ng dÔ tiªu, ngoµi ra cßn cã ph©n bãn sinh häc cßn cã c¸c vi sinh vËt h÷u Ých vµ thµnh phÇn c¸c chÊt tÈy röa lµm cho l¸ c©y cã thÓ hÊp thô dinh d•ìng mét c¸ch tèi ®a vµ quang hîp cña l¸ lu«n ®¹t hiÖu qu¶ tèi •u nhÊt nªn c©y cã thÓ tæng hîp ®•îc nhiÒu vËt chÊt h÷u c¬ ®Ó nu«i c©y, nu«i qu¶. ng•îc l¹i víi c«ng thøc phun n•íc l· dinh d•ìng cña c©y chñ yÕu ®•îc cung cÊp tõ ®Êt vµ gi¸ thÓ trång ë d¹ng khã tiªu nªn phÇn nµo ®· ¶nh h•ëng ®Õn sinh tr•ëng vµ n¨ng suÊt cña c©y. Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Anh - Lớp KN 901 49
Đồ án tốt nghiệp Ngành: Kỹ thuật nông nghiệp 4.2.6. ¶nh h•ëng cña mét sè lo¹i ph©n bãn sinh häc ®Õn chÊt l•îng cña d•a Kim C« N•¬ng trång trong nhµ kÝnh. D•a ¨n qu¶ nãi chung, d•a Kim C« N•¬ng nãi riªng lµ nh÷ng lo¹i qu¶ cao cÊp cã gi¸ trÞ kinh tÕ còng nh• gi¸ trÞ dinh d•ìng cao. Trong trång trät ngoµi viÖc t¨ng n¨ng suÊt s¶n l•îng d•a th× viÖc t¨ng chÊt l•îng vÒ h×nh th¸i qu¶, mµu s¾c, h•¬ng vÞ vµ ®é ngät cña qu¶ lµ yªu cÇu ®Æc biÖt quan träng mµ ng•êi s¶n xuÊt hiÖn nay rÊt quan t©m ®Ó t¹o ra th•¬ng hiÖu hµng ho¸ cho s¶n phÈm cña m×nh. Theo dâi ¶nh h•ëng cña ph©n bãn sinh häc ®Õn chÊt l•¬ng cña d•a Kim C« N•¬ng trång trong nhµ kÝnh chóng t«i thu ®•îc kÕt qu¶ tr×nh bµy trong b¶ng 4.7 nh• sau. B¶ng 4.7. ¶nh h•ëng cña ph©n bãn sinh häc ®Õn ®Æc ®iÓm h×nh th¸i qu¶, chÊt l•îng cña d•a Kim C« N•¬ng trång trong nhµ kÝnh. ChiÒu cao C«ng §•êng kÝnh Mµu s¾c Mµu s¾c thµnh qu¶ §é ngät thøc qu¶ (cm) thÞt qu¶ vá qu¶ (cm) CT1 17,54 16,21 Tr¾ng xanh Vµng nh¹t Ngät CT2 18,73 17,28 Tr¾ng vµng Vµng ®Ëm RÊt ngät CT3 18,81 17,25 Tr¾ng vµng Vµng ®Ëm RÊt ngät CV% 1,7 2,2 - - - LSD0,05 0,12 0,07 - - - Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Anh - Lớp KN 901 50
Đồ án tốt nghiệp Ngành: Kỹ thuật nông nghiệp ¶nh 3: Gièng d•a Kim C« N•¬ng Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Anh - Lớp KN 901 51
Đồ án tốt nghiệp Ngành: Kỹ thuật nông nghiệp KÕt qu¶ trong b¶ng 4.7 cho thÊy: VÒ h×nh th¸i kÝch th•íc qu¶ CT2 vµ CT3 ®Òu cho chiÒu cao qu¶, ®•êng kÝnh qu¶ lín h¬n so víi CT1. Cô thÓ chiÒu cao qu¶, ®•êng kÝnh qu¶ ë CT2 ®¹t (18,73 vµ 17,28cm), ë CT2 chiÒu cao qu¶, ®•êng kÝnh qu¶ (18,81 vµ 17,25 cm) cao h¬n CT1 chØ ®¹t (17,54 vµ 16,26cm). VÒ c¸c chØ tiªu mµu s¾c vá qu¶, thÞt qu¶ vµ ®é ngät ®¸nh gi¸ b»ng c¶m quan cña c¸c c«ng thøc khi sö dông ph©n bãn sinh häc cho thÊy CT2 vµ CT3 mµu s¾c vá qu¶ cã mµu vµng ®Ëm khi chÝn, thÞt qu¶ mµu tr¾ng vµng ¨n rÊt ngät vµ gißn. Ng•îc l¹i ë CT1 cho qu¶ cã mµu vµng nh¹t, thÞt qu¶ cã mµu tr¾ng xanh ¨n ngät. Nh• vËy, tõ sè liÖu b¼ng 4.7 cho thÊy ph©n bãn sinh häc kh«ng nh÷ng cho n¨ng suÊt cao mµ cßn gãp phÇn lµm t¨ng chÊt l•îng cña s¶n phÈm cã thÓ lµ do phun ph©n bãn sinh häc cho d•a ®· bæ sung kÞp thêi vµ khÊ ®Çy ®ñ c¸c nguyªn tè vi l•îng cÇn thiÕt ®Ó h×nh thµnh nªn c¸c chÊt dinh d•ìng quyÕt ®Þnh phÈm chÊt cña qu¶ do ®ã chÊt l•îng qu¶ cña CT2 vµ CT3 ®¹t cao h¬n CT1. 4.3. ¶nh h•ëng cña thêi gian gi·n ®o¹n gi÷a c¸c lÇn phun ph©n bãn sinh häc ®Õn sinh tr•ëng ph¸t triÓn vµ n¨ng suÊt cña d•a Kim C« N•¬ng trång trong nhµ kÝnh. Ph©n bãn nãi chung, ph©n bãn sinh häc nãi riªng cã nh÷ng ®Æc ®iÓm t¸c ®éng ®Õn c©y trång kh¸c nhau. cã lo¹i bãn víi l•îng lín nh•ng c©y trång hÊp thô trong thêi gian dµi nh•ng còng cã lo¹i bãn víi l•îng nhá nh•ng ph¶i bãn liªn tôc cho c©y. Ph©n bãn sinh häc lµ nh÷ng d¹ng ph©n bãn l¸ bãn víi l•îng nhá nh•ng ph¶i bãn nhiÒu lÇn. §Ó cã thÓ ®•a ra ®•îc thêi gian gi·n ®o¹n gi÷a c¸c lÇn phun ph©n cña tõng lo¹i ph©n cho c©y d•a võa ®¶m b¶o cho n¨ng suÊt cao ®ång thêi ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cho ng•êi trång d•a, chóng t«i tiÕn hµnh theo dâi thÝ nghiªm ¶nh h•ëng cña thêi gian gi·n ®o¹n gi÷a c¸c lÇn phun cña tõng lo¹i ph©n bãn sinh häc ®Õn sinh tr•ëng ph¸t triÓn vµ n¨ng suÊt cña d•a Kim C« N•¬ng trång trong nhµ kÝnh. Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Anh - Lớp KN 901 52
Đồ án tốt nghiệp Ngành: Kỹ thuật nông nghiệp 4.3.1. ¶nh h•ëng cña thêi gian gi·n ®o¹n gi÷a c¸c lÇn phun ph©n bãn sinh häc Bio-plant, Pro-plant ®Õn sinh tr•ëng ph¸t triÓn vµ n¨ng suÊt cña d•a Kim C« N•¬ng Mçi lo¹i ph©n bãn cã thµnh phÇn dinh d•ìng vµ tû lÖ c¸c nguyªn tè kh¸c nhau do ®ã nång ®é vµ liÒu l•îng sö dông còng nh• hiÖu lùc cña tõng lo¹i ph©n cho tõng lo¹i c©y lµ kh¸c nhau. TiÕn hµnh Nghiªn cøu ¶nh h•ëng cña thêi gian gi·n ®o¹n gi÷a c¸c lÇn phun ph©n Bio-plant, Pro-plant ®Õn sinh tr•ëng ph¸t triÓn vµ n¨ng suÊt cña c©y d•a Kim C« N•¬ng chóng t«i thu ®•îc sè liÖu trong b¶ng 4.8 nh• sau. B¶ng 4.8. ¶nh h•ëng cña thêi gian gi·n ®o¹n gi÷a c¸c lÇn phun ph©n bãn sinh häc Bio-plant, Pro-plant ®Õn sinh tr•ëng ph¸t triÓn vµ n¨ng suÊt cña d•a Kim C« N•¬ng C«ng C.Cao Sè l¸ DiÖn tÝch Khèi l•îng NSLT NSTT thøc c©y (m) (l¸) l¸ (cm2/l¸) qu¶ (kg) (tÊn/ha) (tÊn/ha) CT1 2,20 34,1 169,29 1,42 15,73 15,20 CT2 2,13 33,1 165,81 1,55 17,17 16,84 CT3 2,13 32,5 164,97 1,46 16,18 15,92 CT4 1.92 31,8 158,80 1,35 14,96 14,42 CV% 4,7 3,9 3,9 4,8 5,7 6,1 LSD0,05 0,06 0,5 2,16 0,05 0,66 0,48 Ghi chó: Qua sè liÖu trong b¶ng 4.8 chóng t«i nhËn thÊy: Kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c lÇn phun cµng ng¾n th× sinh tr•ëng chiªu cao c©y, sè l¸ kh¸ m¹nh, diÖn tÝch l¸ còng t¨ng lªn. Cô thÓ lµ thêi gian gi·n ®o¹n gi÷a c¸c lÇn phun tõ 4 – 10 ngµy c©y cho chiÒu cao c©y trung b×nh ®¹t tõ (2,13 – 2,20m/c©y), sè l¸ ®¹t tõ (32,5 – 34,11¸/c©y) vµ diÖn tÝch l¸ (164,97 – 169,29 cm2) cao h¬n so víi CT4 cã kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c lÇn phun lµ 13 ngµy/lÇn vµ chØ cho chiÒu cao c©y ®¹t (1,92 m/c©y), sè l¸ (31,8l¸/c©y) diÖn tÝch l¸ chØ ®¹t (158,80cm2). Theo dâi ¶nh h•ëng cña thêi gian phun ph©n bãn sinh häc Bio-plant, Pro-plant ®Õn c¸c chØ Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Anh - Lớp KN 901 53
Đồ án tốt nghiệp Ngành: Kỹ thuật nông nghiệp tiªu vÒ khèi l•îng qu¶ vµ n¨ng suÊt sè liÖu thu ®•îc trong b¶ng 4.8 cho thÊy khèi l•îng qu¶ ®¹t cao nhÊt ë CT2 ( 1,55kg/qu¶), tiÕp ®Õn lµ CT1 (1,42kg) CT3 (1,46) vµ CT4 cho khèi l•îng qu¶ ®¹t thÊp nhÊt (1,35kg/qu¶), do ®ã CT2 còng cho n¨ng suÊt lý thuyÕt, n¨ng suÊt thùc thu ®¹t cao nhÊt ( 17,17 vµ 16,84 tÊn/ha) cao h¬n CT1 (15,73 vµ 15,20 tÊn/ha ), CT3 ( 16,18 vµ 15,92tÊn/ha), thÊp nhÊt lµ CT4 n¨ng suÊt lý thuyÕt, n¨ng suÊt thùc thu chØ ®¹t ( 14,96 vµ 14,42tÊn/ha). Nh• vËy, ®èi víi ph©n Bio-plant, Pro-plant thêi gian gi·n ®o¹n gi÷a c¸c lÇn phun ®¶m b¶o cho d•a Kim C« N•¬ng sinh tr•ëng ph¸t triÓn vµ cho n¨ng suÊt cao lµ CT2 cã thêi gian gi·n ®o¹n gi÷a c¸c lÇn phun lµ 7 ngµy/lÇn. 4.3.2. ¶nh h•ëng cña thêi gian gi·n ®o¹n gi÷a c¸c lÇn phun ph©n bãn sinh häc Fish plus Bloom ®Õn sinh tr•ëng ph¸t triÓn vµ n¨ng suÊt cña d•a Kim C« N•¬ng TiÕn hµnh thÝ nghiÖm ¶nh h•ëng cña thêi gian gi·n ®o¹n gi÷a c¸c lÇn phun ph©n Fish plus Bloom ®Õn sinh tr•ëng ph¸t triÓn vµ n¨ng suÊt cña c©y d•a Kim C« N•¬ng chóng t«i thu ®•îc sè liÖu trong b¶ng 4.9. B¶ng 4.9. ¶nh h•ëng cña thêi gian gi·n ®o¹n gi÷a c¸c lÇn phun ph©n bãn sinh häc Fish plus Bloom ®Õn sinh tr•ëng ph¸t triÓn vµ n¨ng suÊt cña d•a Kim C« N•¬ng trång trong nhµ kÝnh C«ng C.Cao Sè l¸ DiÖn tÝch Khèi l•îng NSLT NSTT thøc c©y (m) (l¸) l¸ (cm2/l¸) qu¶ (kg) (tÊn/ha) (tÊn/ha) CT1 2,27 33,5 169,44 1,44 15,96 15,45 CT2 2,17 33,2 167,83 1,50 16,62 16,37 CT3 2,18 32,8 166,28 1,62 17,95 17,62 CT4 2,10 32,5 159,13 1,38 15,29 14.86 CV% 4,4 4,8 3,7 4,3 5,1 4,5 LSD0,05 0,03 0,4 1,33 0,03 0,71 0,58 Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Anh - Lớp KN 901 54
Đồ án tốt nghiệp Ngành: Kỹ thuật nông nghiệp KÕt qu¶ trong b¶ng 4.9 chóng t«i nhËn thÊy: Thêi gian gi·n ®o¹n gi÷a lÇn phun Fish plus Bloom cho d•a Kim C« N•¬ng ë c¸c c«ng thøc kh¸c nhau cho kÕt qu¶ thu ®•îc kh¸c nhau. VÒ chiÒu cao c©y cho thÊy CT1 cho chiÒu cao c©y ®¹t cao nhÊt ( 2,27m) CT2, CT3 cho chiÒu cao c©y trung b×nh ®¹t tõ (2,17 – 2,18m), CT cho chiÒu cao c©y ®¹t thÊp nhÊt ( 2,10m). VÒ sè l¸: sè l¸ ®¹t kh¸ cao ë CT1, CT2 ( 33,2 – 33,5l¸), CT3, CT4 cïng cho sè l¸ ®¹t thÊp h¬n (32,5 – 32,8l¸) VÒ diÖn tÝch l¸, qua theo dâi cho thÊy diÖn tÝch l¸ còng gi¶m dÇn theo thêi gian gi·n ®o¹n cña c¸c lÇn phun t¨ng dÇn. DiÖn tÝch l¸ ®¹t thÊp nhÊt ë CT4 (159,13cm2) vµ ®¹t cao nhÊt ë CT1 (169,44cm2). Theo dâi c¸c chØ tiªu vÒ n¨ng suÊt vµ c¸c yÕu tè cÊu thµnh n¨ng suÊt sè liÖu trong b¶ng 4.9 cho thÊy: VÒ khèi l•îng qu¶, khèi l•îng qu¶ ®¹t cao nhÊt ë CT3 ( 1,62kg/qu¶), tiÕp ®Õn lµ CT2 (1,50kg) CT1 (1,44) vµ CT4 cho khèi l•îng qu¶ ®¹t thÊp nhÊt (1,38kg/qu¶). VÒ n¨ng suÊt, n¨ng suÊt lý thuyÕt, n¨ng suÊt thùc thu ®¹t cao nhÊt ë CT3 (17,95 vµ 17,62tÊn/ha) cao h¬n CT2 (16,62 vµ 16,37tÊn/ha ), CT1 (15,96 vµ 15,45tÊn/ha), CT4 cho n¨ng suÊt lý thuyÕt, n¨ng suÊt thùc thu ®¹t thÊp nhÊt chØ ®¹t (15,29 vµ 14,86tÊn/ha). Nh• vËy, ®èi víi ph©n Fish plus Bloom thêi gian gi·n ®o¹n gi÷a c¸c lÇn phun ®¶m b¶o cho d•a Kim C« N•¬ng sinh tr•ëng ph¸t triÓn vµ cho n¨ng suÊt cao lµ CT3 cã thêi gian gi·n ®o¹n gi÷a c¸c lÇn phun lµ 10 ngµy/lÇn. Tãm l¹i, tõ sè liÖu trong b¶ng 4.8 vµ 4.9 cho thÊy thêi gian gi·n ®o¹n gi÷a c¸c lÇn phun ph©n Fish plus Bloom cho d•a Kim C« N•¬ng cã ¶nh h•ëng rÊt râ rÖt ®Õn sinh tr•ëng th©n l¸ vµ n¨ng suÊt cña d•a Kim C« N•¬ng. Thêi gian phun gi·n ®o¹n gi÷a c¸c lÇn cµng ng¾n ®ång nghÜa víi nång ®é vµ liÒu l•îng cña ph©n sinh häc bãn cho c©y t¨ng lªn. ë møc ®é võa ®ñ cho c©y hÊp thô sÏ ®em l¹i hiÖu qu¶ n¨ng suÊt t¨ng cao vµ ng•îc l¹i ë møc ®é qu¸ cao hoÆc thÊp cã ¶nh h•ëng kh«ng tÝch cùc ®Õn hiÖu qu¶ n¨ng suÊt cña c©y. Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Anh - Lớp KN 901 55
Đồ án tốt nghiệp Ngành: Kỹ thuật nông nghiệp 4.4. §¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh tÕ cña tõng lo¹i ph©n bãn sinh häc cho c©y d•a Kim C« N•¬ng. B¶ng 4.10. HiÖu qu¶ kinh tÕ cña ph©n l¸ ®Õn c©y d•a Kim C« N•¬ng §¬n vÞ tÝnh: 1000®ång/sµo C«ng thøc CT1 (§C) CT2 CT3 Danh môc Gièng 200 200 200 Ph©n ®¹m Ure, NPK B×nh 520 520 520 §iÒn 13:13:13 Kali clorua Ph©n bãn l¸ 0 240 112 Thuèc b¶o vÖ thùc vËt 86 86 86 Chi phÝ nh©n c«ng 5.000 5.000 5.000 §iÖn, n•íc 245 245 245 KhÊu hao nhµ kÝnh/vô 200 200 200 Chi phÝ kh¸c 400 450 450 Qu¶n lý 900 900 900 Tæng chi (®) 7.551 7.841 7.713 N¨ng suÊt ®¹t ®•îc kg/sµo 467 608 636 N¨ng suÊt t¨ng so víi §/C 0 141 169 (kg/sµo) Gi¸ thµnh (®ång/kg) 23 25 25 Tæng thu (®) 10.741 15.200 15.900 Lîi nhuËn (®ång/sµo) 3.190 7.359 8.187 Qua sè liÖu trong b¶ng 4.10 cho thÊy chi phÝ cho s¶n xuÊt 360m2 d•a Kim C« N•¬ng. VÒ chi phÝ s¶n xuÊt: CT 2 phun ph©n Bio-plant, Pro-plant cã chi phÝ cao nhÊt 7.841.000®/sµo, tiÕp ®Õn lµ CT3 phun ph©n Fish plus Bloom 7.713.000®/sµo. CT1 phun n•íc l· cã chi phÝ thÊp nhÊt 7.551.000®/sµo. VÒ tæng thu: ThÊp nhÊt lµ CT1 chØ cho 10.741.000®/sµo, CT3 cho tæng thu cao nhÊt 15.900.000®/sµo, CT2 lµ 15.200.000®/sµo. VÒ lîi nhuËn thu ®•îc: CT3 cho lîi nhuËn ®¹t cao nhÊt 8.187.000®/sµo tiÕp ®Õn lµ CT2 lµ 7.359.000®/sµo, vµ CT1 phun n•íc l· cho lîi nhuËn ®¹t thÊp Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Anh - Lớp KN 901 56
Đồ án tốt nghiệp Ngành: Kỹ thuật nông nghiệp nhÊt 3.190.000®/sµo. Nh• vËy, bãn ph©n bãn sinh häc Bio-plant, Pro-plant, Fish plus Bloom cho d•a Kim C« N•¬ng ®Òu cho lîi nhuËn ®¹t rÊt cao vµ cao h¬n nhiÒu so víi c«ng thøc kh«ng sö dông ph©n bãn sinh häc. Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Anh - Lớp KN 901 57
Đồ án tốt nghiệp Ngành: Kỹ thuật nông nghiệp PhÇn V: KÕt luËn vµ ®Ò nghÞ Qua kÕt qu¶ nghiªn cøu ¶nh h•ëng cña mét sè lo¹i ph©n bãn sinh häc ®Õn sinh tr•ëng, n¨ng suÊt vµ chÊt l•îng cña d•a Kim C« N•¬ng t¹i Trung t©m Gièng vµ ph¸t triÒn N«ng L©m nghiÖp CNC – H¶i Phßng chóng t«i cã mét sè kÕt luËn vµ ®Ò nghÞ sau. 5.1. KÕt luËn Phun ph©n bãn sinh häc Bio-plant, Pro-plant, Fish plus Bloom cho d•a Kim C« N•¬ng cã ¶nh h•ëng rÊt tèt ®Õn kh¶ n¨ng sinh tr•ëng ph¸t triÓn th©n l¸ cña c©y cô thÓ lµ kÐo dµi ®•îc thêi gian sinh tr•ëng cña c©y nªn dinh d•ìng cung cÊp cho qu¶ còng nh• trong qu¶ ®Õn khi thu ho¹ch vÉn ®•îc l•u th«ng do ®ã chÊt l•îng cña qu¶ ®•îc ®¶m b¶o. Phun ph©n bãn sinh häc Bio-plant, Pro-plant, Fish plus Bloom, ®· gãp phÇn bæ sung dinh d•ìng kÞp thêi cho qu¸ tr×nh ra hoa ra qu¶ vµ cã ¶nh h•ëng rÊt thuËn lîi ®Õn tû lÖ ®Ëu qu¶, sè qu¶ h÷u hiÖu trªn c©y vµ cho kÕt qu¶ ®¹t cao h¬n so víi c«ng thøc ®èi chøng. Phun ph©n bãn sinh häc Bio-plant, Pro-plant, Fish plus Bloom cho khèi l•îng qu¶ ®¹t kh¸ cao. Khèi l•îng qu¶ ®¹t tõ 1,55 – 1,62kg/qu¶ cao h¬n CT1 kh«ng sö dông ph©n bãn sinh häc chØ ®¹t khèi l•îng 1,35kg/qu¶. do vËy cho n¨ng suÊt lý thuyÕt, n¨ng suÊt thùc thu ®¹t kh¸ cao h¬n so víi c«ng thøc ®èi chøng. Phun ph©n bãn sinh häc Bio-plant, Pro-plant, Fish plus Bloom cho d•a Kim C« N•¬ng cßn cho h×nh th¸i, kÝch th•íc qu¶, chÊt l•îng qu¶ ®Ñp h¬n vµ tèt h¬n so víi c«ng thøc kh«ng sö dông ph©n bãn sinh häc. VÒ thêi gian gi·n ®o¹n gi÷a c¸c lÇn phun ph©n bãn Bio-plant, Pro-plant, Fish plus Bloom cho d•a Kim C« N•¬ng ®¶m b¶o cho c©y sinh tr•ëng ph¸t triÓn vµ n¨ng suÊt ®¹t cao nhÊt nªn phun gi·n ®o¹n 7 ngµy/lÇn ®èi víi ph©n Bio-plant, Pro-plant vµ 10 ngµy/lÇn ®èi víi ph©n Fish plus Bloom Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Anh - Lớp KN 901 58
Đồ án tốt nghiệp Ngành: Kỹ thuật nông nghiệp VÒ hiÖu qu¶ kinh tÕ ®em l¹i phun ph©n bãn sinh häc cho lîi nhuËn kinh tÕ ®¹t cao h¬n nhiÒu lÇn so víi c«ng thøc kh«ng phun, trong ®ã cao nhÊt lµ c«ng thøc phun ph©n Fish plus Bloom 8.187.000®, tiÕp ®Õn lµ c«ng th•c phun ph©n Bio-plant, Pro-plant 7.359.000® cao h¬n c«ng thøc kh«ng phun chØ ®¹t lîi nhuËn 3.190.000®. 5.2. §Ò nghÞ Do giíi h¹n néi dung nghiªn cøu cña ®Ò tµi chóng t«i míi chØ nghiªn cøu ®•îc ¶nh h•ëng cña ph©n bãn vµ thêi gian gi·n ®o¹n gi÷ c¸c lÇn phun cña ph©n Bio-plant, Pro-plant, Fish plus Bloom ®Õn sinh tr•ëng, ph¸t triÓn vµ n¨ng suÊt cña d•a Kim C« N•¬ng chóng t«i míi chØ ®¸nh gi¸ ®•îc mét vô d•a. Mét sè chØ tiªu vÒ thµnh ph©n dinh d•ìng trong qu¶ ph©n tÝch ho¸ sinh chóng t«i ch•a ®Ò cËp ®•îc do vËy ®Ò nghÞ cÇn tiÕp tôc nghiªn cøu vµ triÓn khai nghiªn cøu tiÕp ë c¸c vô tiÕp theo vµ trªn mét sè gièng d•a kh¸c. Sinh viên: Nguyễn Thị Phương Anh - Lớp KN 901 59