Khóa luận Một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm tại công ty tnhh may xuất khẩu Minh Thành - Vũ Kim Oanh

Nội dung text: Khóa luận Một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm tại công ty tnhh may xuất khẩu Minh Thành - Vũ Kim Oanh

1. Khóa luận tốt nghiệp BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC DÂN LẬP HẢI PHÕNG ISO 9001 : 2008 KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP NGÀNH: QUẢN TRỊ DOANH NGHIỆP Sinh viên : Vũ Kim Oanh Giảng viên hƣớng dẫn: ThS. Nguyễn Thị Tình HẢI PHÕNG - 2012 Sv: Vũ Kim Oanh – Lớp: QT1202N 1
2. Khóa luận tốt nghiệp BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC DÂN LẬP HẢI PHÕNG MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG SẢN PHẨM TẠI CÔNG TY TNHH MAY XUẤT KHẨU MINH THÀNH KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC HỆ CHÍNH QUY NGÀNH: QUẢN TRỊ DOANH NGHIỆP Sinh viên : Vũ Kim Oanh Giảng viên hƣớng dẫn: ThS. Nguyễn Thị Tình HẢI PHÕNG - 2012 Sv: Vũ Kim Oanh – Lớp: QT1202N 2
3. Khóa luận tốt nghiệp BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC DÂN LẬP HẢI PHÕNG NHIỆM VỤ ĐỀ TÀI TỐT NGHIỆP Sinh viên: Vũ Kim Oanh Mã SV: 120735 Lớp: QT1202N Ngành: Quản trị doanh nghiệp Tên đề tài: Một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm tại Công ty TNHH may xuất khẩu Minh Thành Sv: Vũ Kim Oanh – Lớp: QT1202N 3
4. Khóa luận tốt nghiệp NHIỆM VỤ ĐỀ TÀI 1. Nội dung và các yêu cầu cần giải quyết trong nhiệm vụ đề tài tốt nghiệp ( về lý luận, thực tiễn, các số liệu cần tính toán và các bản vẽ). 2. Các số liệu cần thiết để thiết kế, tính toán. 3. Địa điểm thực tập tốt nghiệp. Sv: Vũ Kim Oanh – Lớp: QT1202N 4
5. Khóa luận tốt nghiệp CÁN BỘ HƢỚNG DẪN ĐỀ TÀI TỐT NGHIỆP Ngƣời hƣớng dẫn thứ nhất: Họ và tên: Học hàm, học vị: Cơ quan công tác: Nội dung hướng dẫn: Ngƣời hƣớng dẫn thứ hai: Họ và tên: Học hàm, học vị: Cơ quan công tác: Nội dung hướng dẫn: Đề tài tốt nghiệp được giao ngày 02 tháng 04 năm 2012 Yêu cầu phải hoàn thành xong trước ngày 07 tháng 07 năm 2012 Đã nhận nhiệm vụ ĐTTN Đã giao nhiệm vụ ĐTTN Sinh viên Người hướng dẫn Hải Phòng, ngày tháng năm 2012 Hiệu trƣởng GS.TS.NGƢT Trần Hữu Nghị Sv: Vũ Kim Oanh – Lớp: QT1202N 5
6. Khóa luận tốt nghiệp PHẦN NHẬN XÉT CỦA CÁN BỘ HƢỚNG DẪN 1. Tinh thần thái độ của sinh viên trong quá trình làm đề tài tốt nghiệp: 2. Đánh giá chất lƣợng của khóa luận (so với nội dung yêu cầu đã đề ra trong nhiệm vụ Đ.T. T.N trên các mặt lý luận, thực tiễn, tính toán số liệu ): 3. Cho điểm của cán bộ hƣớng dẫn (ghi bằng cả số và chữ): Hải Phòng, ngày tháng năm 2012 Cán bộ hƣớng dẫn (Ký và ghi rõ họ tên) Sv: Vũ Kim Oanh – Lớp: QT1202N 6
7. Khóa luận tốt nghiệp MỤC LỤC LỜI NÓI ĐẦU 1 CHƢƠNG 1 NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ CHẤT LƢỢNG VÀ NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG SẢN PHẨM TRONG CÁC DOANH NGHIỆP 11 1.1 Khái niệm, phân loại và vai trò của chất lượng sản phẩm trong doanh nghiệp: 11 1.1.1. Khái niệm và phân loại chất lượng sản phẩm 11 1.1.2 Vai trò của chất lượng sản phẩm: 15 1.2. Đặc điểm và hệ thống chỉ tiêu đánh giá chất lượng sản phẩm 17 1.2.1. Đặc điểm của chất lượng sản phẩm. 17 1.2.2. Hệ thống chỉ tiêu phản ánh chất lượng sản phẩm. 18 1.3. Nâng cao chất lượng sản phẩm là biện pháp cơ bản để tăng khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp. 21 1.3.1.Các nhân tố tác động đến chất lượng sản phẩm. 21 1.3.2. Các biện pháp chủ yếu nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm. 26 1.3.3. Ý nghĩa của việc nâng cao chất lượng sản phẩm. 30 1.4. Quản trị chất lượng sản phẩm là một lĩnh vực quan trọng để bảo đảm nâng cao chất lượng sản. 33 1.4.1. Khái niệm, bản chất và nhiệm vụ của quản trị chất lượng sản phẩm. 33 1.4.2. Những yêu cầu chủ yếu trong quản trị chất lượng. 37 1.4.3. Nội dung của quản trị chất lượng trong các doanh nghiệp. 38 1.4.4.Vai trò của quản trị chất lượng với việc nâng cao chất lượng sản phẩm. 40 1.5. Sự cần thiết phải quản trị định hướng chất lượng ở các doanh nghiệp ở Việt Nam 41 1.5.1. Sự cần thiết quản trị chất lượng định hướng theo ISO 9000. 41 1.5.2. Quản trị định hướng chất lượng sản phẩm là điều kiện thiết yếu để các doanh nghiệp Việt Nam hoạt động có hiệu quả trong cơ chế kinh tế hiện nay. 43 CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG CHẤT LƢỢNG SẢN PHẨM VÀ QUẢN TRỊ CHẤT LƢỢNG SẢN PHẨM TẠI CÔNG TY TNHH MAY 47 XUẤT KHẨU MINH THÀNH 47 2.1. Giới thiệu tổng quát về công ty TNHH may xuất khẩu Minh Thành 47 2.1.1. Quá trình hình thành và phát triển công ty 47 2.1.2. Cơ cấu tổ chức của công ty: 47 Sv: Vũ Kim Oanh – Lớp: QT1202N 7
8. Khóa luận tốt nghiệp Nguồn: phòng tổ chức- hành chính cty TNHH may xuất khẩu Minh Thành 48 2.1.3. Kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty: 49 2.2. Thực trạng chất lượng sản phẩm và quản lý chất lượng sản phẩm tại công ty TNHH may xuất khẩu Minh Thành 51 2.2.1. Một số đặc điểm kinh tế - kỹ thuật chủ yếu ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm và quản lý chất lượng sản phẩm của công ty 51 Nguồn: phòng tổ chức- hành chính cty TNHH may xuất khẩu Minh Thành 55 2.2.2. Phân tích tình hình chất lượng sản phẩm tại công ty TNHH may xuất khẩu Minh Thành trong thời gian qua 56 2.2.3.Công tác quản lý chất lượng sản phẩm của công ty 61 2.2.4. Đánh giá chung về chất lượng sản phẩm và công tác quản trị chất lượng ở công ty TNHH may xuất khẩu Minh Thành 71 CHƢƠNG 3 MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG SẢN PHẨM TẠI CÔNG TY TNHH MAY XUẤT KHẨU MINH THÀNH78 3.1.Phương hướng kinh doanh của công ty trong thời gian 78 3.1.1. Mục tiêu chiến lược. 78 3.1.2. Kế hoạch hành động của công ty năm 2012. 79 3.2. Một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm tại công ty TNHH may xuất khẩu Minh Thành 80 3.2.1. Tiếp tục đào tạo các kiến thức về quản trị chất lượng cho cán bộ công nhân viên trong công ty. 80 3.2.2. Thực hiện chính sách khuyến khích vật chất, tinh thần nhân viên. 84 3.2.4. Tìm kiếm các nguồn có thể cung cấp nguyên phụ liệu ổn định, có uy tín. 87 3.2.5. Thành lập phòng Marketing. 88 3.3 Một số kiến nghị đối với Nhà nước. 91 3.3.1. Cải cách các thủ tục hành chính. 91 3.3.2. Nhà nước cần có các chính sách ưu đãi nhằm thúc đẩy các hoạt động xuất khẩu. 91 3.3.3. Tăng cường cung cấp thông tin khoa học công nghệ về ngành may. 91 KẾT LUẬN 93 TÀI LIỆU THAM KHẢO 95 Sv: Vũ Kim Oanh – Lớp: QT1202N 8
9. Khóa luận tốt nghiệp LỜI NÓI ĐẦU Trước một nền kinh tế thị trường mở như hiện nay, tất cả doanh nghiệp đều đứng trước những thách thức mới trong kinh doanh. Doanh nghiệp nào cũng phải tham giam vào cuộc chạy đua thực sự ác liệt, cuộc chạy đua đem lại lợi thế trong kinh doanh. Chính vì vậy, cạnh tranh giữa các doanh nghiệp trên thị trường ngày càng trở nên gay gắt và quyết liệt. Trong đó, chất lượng sản phẩm đang trở thành một yếu tố cơ bản quyết định đến sự thành bại trong cạnh tranh, quyết định đén sự tồn tại và phát triển trong từng doanh nghiệp nói riêng cũng như sự tiến bộ hay tụt hậu của nền kinh tế nói chung. Có thể khẳng định, chất lượng đang là vấn đề mang tầm quan trọng vĩ mô nhưng để nâng cao chất lượng đạt mức tối ưu nhất đòi hỏi các doanh nghiệp phải đưa chất lượng vào nội dung quản lý trong hệ thống hoạt động của mình. Hơn nũa trong giai đoạn hiện nay, yêu cầu về sản phẩm của người tiêu dùng ngày càng cao, sản phẩm không những đẹp, rẻ mà phải đạt chất lượng cao. Đây chính là chiến lược hàng đầu để các doanh nghiệp phải nỗ lực phấn đấu không ngừng trong quá trình tìm kiếm, phát huy những phương án khả thi nhất cho việc sản xuất và cung ứng sản phẩm có chất lượng thỏa mãn và vượt kỳ vọng của khách hàng với giá thành hợp lý nhất. Do đó, việc đảm bảo và nâng cao chất lượng sản phẩm là yêu cầu khách quan thúc đẩy sản xuất phát triển, góp phần nâng cao đời sống cán bộ công nhân viên trong doanh nghiệp và nâng cao khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp, giúp doanh nghiệp tồn tại và phát triển lâu dài trên thị trường . Và công ty TNHH may xuất khẩu Minh Thành cũng là một trong số những công ty luôn chú trọng về việc đảm bảo và nâng cao chất lượng sản phẩm. Sản phẩm của công ty đã và đang được người tiêu dùng ưa chuộng trên khắp thế giới. Vì vậy, trong thời gian nghiên cứu thực tế tại công ty TNHH may xuất khẩu Minh Thành với sự giúp đỡ và khuyến khích động viên của cô giáo ThS.Nguyễn Thị Tình cùng các cô chú, anh chị trong công ty em đã chọn đề tài: “Một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm tại công ty TNHH may xuất khẩu Minh Thành” làm khóa luận tốt nghiệp nhằm phân tích thực Sv: Vũ Kim Oanh – Lớp: QT1202N 9
10. Khóa luận tốt nghiệp trạng chất lượng sản phẩm và quản trị chất lượng sản phẩm, bên cạnh đó từ những kiến thức đã học em xin đóng góp phần nhỏ công sức của mình đưa ra những quan điểm, phương hướng và biện pháp nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm của công ty, giúp công ty nâng cao vị trí cạnh tranh trên thị trường xuất khẩu. Ngoài lời nói đầu và danh mục tài liệu tham khảo khóa luận gồm ba chương Chương 1: Những vấn đề cơ bản về chất lượng và nâng cao chất lượng sản phẩm trong các doanh nghiệp. Chương 2: Thực trạng chất lượng sản phẩm và quản trị chất lượng sản phẩm tại công ty TNHH may xuất khẩu Minh Thành. Chương 3: Một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm tại công ty TNHH may xuất khẩu Minh Thành. Em xin chân thành cảm ơn cô giáo THS. Nguyễn Thị Tình đã tận tình hướng dẫn em, đồng thời cháu xin cảm ơn các cô chú và anh chị trong công ty TNHH may xuất khẩu Minh Thành đã giúp đỡ em rất nhiều trong việc thu thập số liệu để hoàn thành bài khóa luận tốt nghiệp. Vì thời gian và trình độ còn hạn chế nên khóa luận không tránh khỏi những thiếu sót, em rất mong nhận được sự góp ý và chỉ dẫn của thầy cô, các cô chú, anh chị trong công ty TNHH may xuất khẩu Minh Thành để em hoàn thành tốt nhất đề tài của mình. Sv: Vũ Kim Oanh – Lớp: QT1202N 10
11. Khóa luận tốt nghiệp CHƢƠNG 1 NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ CHẤT LƢỢNG VÀ NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG SẢN PHẨM TRONG CÁC DOANH NGHIỆP 1.1.Khái niệm, phân loại và vai trò của chất lƣợng sản phẩm trong doanh nghiệp: Trong điều kiện kinh tế thị trường hiện nay, các doanh nghiệp được tự do cạnh tranh với nhau trên mọi phương diện nhằm đạt được lợi nhuận tối đa. Việc cạnh tranh này thành công hay thất bại phụ thuộc rất lớn vào chất lượng sản phẩm cảu doanh nghiệp đó. Do đó, các doanh nghiệp ngày càng quan tâm nghiêm túc đến chất lượng sản phẩm và sử dụng yếu tố này làm vũ khí lưoij hại để loại bỏ đối thủ cạnh tranh trên thị trường là điều tất yếu. Hiện nay, chất lượng sản phẩm đang được chú trọng nghiên cứu và được đưa vào giảng dạy như một môn học chính trong các trường đại học , trung cấp Điều này cho thấy sự tiến bộ trong nhận thức của sinh viên, người tiêu dùng nói riêng và trong ngành khoa học kinh tế nước ta nói chung. 1.1.1. Khái niệm và phân loại chất lƣợng sản phẩm 1.1.1.1. Khái niệm: Chất lượng là một phạm trù rộng và phức tạp mà con người thường hay gặp trong các lĩnh vực hoạt động của mình, nhất là lĩnh vực kinh tế, xã hội, tâm lý, thói quen của con người. Hiện nay, có rất nhiều định nghĩa khác nhau về chất lượng sản phẩm tùy theo góc độ xem xét, quan niệm của mỗi nước trong từng giai đoạn phát triển kinh tế xã hội nhất định và nhằm những mục đích riêng biệt. Nhưng nhìn chung mỗi quan niệm đều có những căn cứ khoa học và ý nghĩa thực tiễn khác nhau, và đều có những đóng góp thúc đẩy khoa học quản trị chất lượng không ngừng hoàn thiện và phát triển. Theo quan niệm của hệ thống xã hội chủ nghĩa trước đây mà Liên Xô làm đại diện thì: “Chất lượng sản phẩm là tổng hợp những đặc tính kinh tế - kỹ thuật nội tại phản ánh giá trị sử dụng và chức năng của sản phẩm đó, đáp ứng những nhu cầu định trước cho nó trong những điều kiện xác định về kinh tế - kỹ thuật”. Sv: Vũ Kim Oanh – Lớp: QT1202N 11
12. Khóa luận tốt nghiệp Về mặt kinh tế quan điểm này phản ánh đúng bản chất của sản phẩm qua đó dễ dàng đánh giá được mức độ chất lượng sản phẩm đạt được, vì vậy mà xác định được rõ ràng những đặc tính và chỉ tiêu nào cần được hoàn thiện. Tuy nhiên chất lượng sản phẩm chỉ được xem xét một cách biệt lập, tách rời với thị trường, làm cho chất lượng sản phẩm không thực sự gắn với nhu cầu và sự vận động, biến đổi nhu cầu trên thị trường với điều kiện cụ thể và hiệu quả kinh tế của từng doanh nghiệp. Nhưng ngày nay, các mối quan hệ kinh tế đối ngoại được mở rộng, các doanh nghiệp được tự do cạnh tranh thì nhu cầu đòi hỏi của người tiêu dùng về sản phẩm là điểm xuất phát cho mọi hoạt động sản xuất kinh doanh. Một nhà kinh tế học đã nói: “Sản xuất những gì mà người tiêu dùng cần chứ không sản xuất những gì mà ta có”. Do vậy đinh nghĩa trên không còn phù hợp và thích nghi với môi trường này nữa. Quan điểm về chất lượng phải nhìn nhận một cách khách quan, năng động hơn.Khi xem xét chất lượng sản phẩm phải luôn gắn liền với nhu cầu của người tiêu dùng trên thị trường với chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp. Tuy nhiên vẫn có những quan niệm chưa chú ý đến vấn đề này: - Các chuyên gia kỹ thuật cho rằng: “Chất lượng sản phẩm là một hệ thống các đặc tính kinh tế - kỹ thuật nội tại của các sản phẩm được xác đinh bằng các thông số có thể so sánh được”. Quan niệm này chỉ chú ý đến một mặt là kỹ thuật của sản phẩm mà chưa chú ý đến chi phí và lợi ích của sản phẩm. - Còn theo các nhà sản xuất lại cho rằng: “ Chất lượng của một sản phẩm nào đó là mức độ mà sản phẩm đó thể hiện được những yêu cầu, những chỉ tiêu thiết kế hay những chỉ tiêu cho sản phẩm ấy”. Quan niệm này cũng chưa chú ý tới mặt kinh tế. Những quan niệm trên đánh giá về chất lượng chưa đầy đủ, toàn diện, do đó những quan niệm mới được đưa ra gọi là quan niệm chất lượng hướng theo khách hàng: “Chất lượng nằm trong con mắt người mua, chất lượng sản phẩm là tổng thể các đặc trưng kinh tế - kỹ thuật của sản phẩm thể hiện được sự thỏa mãn nhu cầu của người tiêu dùng trong những điều kiện tiêu dùng xác định phù hợp với công dụng của sản phẩm mà người tiêu dùng mong muốn”. Sv: Vũ Kim Oanh – Lớp: QT1202N 12
13. Khóa luận tốt nghiệp Quan niệm này tập trung chủ yếu vào việc nghiên cứu, tìm hiểu khách hàng. Các đặc điểm kinh tế - kỹ thuật phản ánh chất lượng sản phẩm khi chúng thỏa mãn được những đòi hỏi của người tiêu dùng. Chỉ có những đặc tính đáp ứng được nhu cầu của hàng hóa mới là chất lượng sản phẩm. Còn mức độ đáp ứng nhu cầu là cơ sở để đánh giá trình độ chất lượng sản phẩm đạt được. Đây là quan niệm đặc trưng và phổ biến trong giới kinh doanh hiện đại. Có rất nhiều tác giả cũng theo quan niệm này với những cách diễn đạt khác nhau: - Grosby: “ Chất lượng là sự phù hợp với những yêu cầu hay đặc tính nhất định”. - J.Juran: “Chất lượng là sự phù hợp với sử dụng, với công dụng”. - A.Fegenboun: “Chất lượng sản phẩm là tập hợp các đặc tính kỹ thuật, công nghệ và vận hành của sản phẩm nhờ chúng mà sản phẩm đáp ứng được các yêu cầu của người tiêu dùng khi sử dụng”. Phần lớn các chuyên gia về chất lượng trong nền kinh tế thị trường coi chất lượng sản phẩm là sự phù hợp với nhu cầu hay mục đích sử dụng. Tuy nhiên, theo những quan niệm này chất lượng sản phẩm không được coi là cao nhất và tốt nhất mà chỉ là sự phù hợp với nhu cầu. Do vậy, để có thể khái quát hóa nhằm phát huy những mặt tích cực và khắc phục những hạn chế của các quan niệm trên, tổ chức tiêu chuẩn quốc tế ISO ( Internationl Organization for Standardization ) đưa ra khái niệm: “ Chất lượng là tập hợp các đặc tính của một thực thể (đối tượng) tạo cho thực thể ( đối tượng) đó khả năng thỏa mãn những nhu cầu đã nêu ra hoặc tiềm ẩn”. –trích giáo trình “ Quản lý chất lượng trong các tổ chức” – NXB giáo dục 2002. Đây là quan niệm hiện đại nhất được nhiều nước chấp nhận và sử dụng khá phổ biến hiện nay. Chất lượng sản phẩm là tập trung những thuộc tính làm cho sản phẩm có khả năng thỏa mãn những nhu cầu nhất định phù hợp với công dụng của nó. Tập hợp các thuộc tính ở đây không phải chỉ là phép cộng đơn thần, mà còn là sự tương tác hỗ trợ lẫn nhau. Chất lượng không thể quyết định hoàn toàn bởi công nhân sản xuất hay tổ trưởng phân xưởng, phòng quản lý chất Sv: Vũ Kim Oanh – Lớp: QT1202N 13
14. Khóa luận tốt nghiệp lượng mà cái chính là được quyết định bởi nhà quản lý cao cấp - những người thiết lập hệ thống làm việc của công ty. Do đó chất lượng không phải tự nhiên mà sinh ra mà cần phải được quản lý. Rõ ràng, chất lượng phải liên quan đến mọi người trong quy trình và phải được hiểu trong toàn bộ tổ chức. Trên thực tế điều then chốt đối với chất lượng trước hết là phải xác định rõ được khách hàng của mọi người trong tổ chức nghĩa là không chỉ vận dụng chữ “Khách hàng” đối với những người bên ngoài thực sự mua hoắc sử dụng sản phẩm cuối cùng mà cần mở rộng và bao gồm bất cứ ai mà một cá nhân cung ứng một chi tiết sản phẩm. Để thỏa mãn yêu cầu khắt khe của khách hàng, chất lượng phải được xem như một chiến lược cơ bản. Chiến lược này có thành công hay không phụ thuộc vào sự thỏa mãn hiện hữu hoặc tiềm ẩn của khách hàng bên trong lẫn bên ngoài. Cái giá để có được chất lượng là phải liên tục xem xét các yêu cầu để thỏa mãn và khả năng đáp ứng của doanh nghiệp như: trình độ khoa học công nghệ, tài năng của nhân viên, trình độ quản lý của lãnh đạo. Điều này sẽ dẫn đến triết lý về “ Cải tiến liên tục”. Nếu đảm bảo được các yêu cầu đều được đáp ứng ở mọi giai đoạn, mọi thời gian thì sẽ thu được những lợi ích thực sự to lớn về mặt hàng tăng sức cạnh tranh và tỉ trọng chiếm lĩnh thị trường, giảm bớt tổn phí, tăng năng suất, tăng khối lượng giao hàng, loại bỏ được lãng phí. 1.1.1.2 Phân loại chất lƣợng sản phẩm: Để thỏa mãn nhu cầu khách hàng, các doanh nghiệp phải không ngừng nâng cao chất lượng sản phẩm. Để theo đuổi chất lượng cao, các doanh nghiệp cần phải xem xét giới hạn về khả năng tài chính , công nghệ, kinh tế, xã hội . Vì vậy đòi hỏi các doanh nghiệp phải nắm chắc các loại chất lượng sản phẩm: - Chất lượng thiết kế: Là giá trị các chỉ tiêu đặc trưng của sản phẩm được phác họa qua văn bản trên cơ sở nghiên cứu nhu cầu thị trường, các đặc điểm của văn sản xuất – tiêu dùng đồng thời có so sánh chỉ tiêu chất lượng các mặt hàng tương tự của nhiều hãng, nhiều công ty trong và ngoài nước. - Chất lượng tiêu chuẩn: Là giá trị các chỉ tiêu đặc trưng được cấp có thẩm quyền phê chuẩn. Dựa trên cơ sở nghiên cứu chất lượng thiết kế, các cơ quan Nhà Nước, các doanh nghiệp điều chỉnh, xét duyệt những chỉ tiêu chất lượng Sv: Vũ Kim Oanh – Lớp: QT1202N 14
15. Khóa luận tốt nghiệp của sản phẩm hàng hóa. Như vậy, chất lượng chuẩn là căn cứ để các doanh nghiệp đánh giá chất lượng hàng hóa dựa trên những tiêu chuẩn đã được phê chuẩn. - Chất lượng thực tế: Chất lượng thực tế của sản phẩm phản ánh giá trị các chỉ tiêu chất lượng sản phẩm thực tế đạt được do các yếu tố chi phối như nguyên vật liệu, máy móc thiết bị, phương pháp quản lý - Chất lượng cho phép: Là mức độ cho phép về độ lệch các chỉ tiêu chất lượng của sản phẩm giữa chất lượng thực tế với chất lượng chuẩn. Chất lượng cho phép của sản phẩm phụ thuộc vào điều kiện kinh tế - kỹ thuật, trình độ lành nghề của công nhân, phương pháp quản lý của doanh nghiệp. - Chất lượng tối ưu: Là giá trị các chỉ tiêu chất lượng sản phẩm đạt được mức độ hợp lý nhất trong điều kiện kinh tế - xã hội nhất định. Nói cách khác, sản phẩm hàng hóa đạt mức chất lượng tối ưu là các chỉ tiêu chất lượng sản phẩm thỏa mãn nhu cầu người tiêu dùng, có khả năng cạnh tranh với nhiều hãng trên thị trường, sức tiêu thụ nhanh và đạt hiệu quả cao. Phấn đấu đưa chất lượng của sản phẩm hàng hóa đạt mức chất lượng tối ưu là một trong những mục đích quan trọng của quản lý doanh nghiệp nói riêng và quản lý kinh tế nói chung. 1.1.2 Vai trò của chất lƣợng sản phẩm: Cơ chế thị trường tạo động lực manh mẽ thúc đẩy sự phát triển của các doanh nghiệp và nền kinh tế. Đồng thời, nó cũng đặt ra những thách thức đối với những doanh nghiệp qua sự chi phối của các qui luật kinh tế trong đó có qui luật cạnh tranh. Nền kinh tế thị trường cho phép các doanh nghiệp tự do cạnh tranh với nhau trên mọi phương diện. Chất lượng sản phẩm tạo ra sự hấp đẫn thu hút người mua. Mỗi sản phẩm có rất nhiều các thuộc tính chất lượng khác nhau, các thuộc tính này được coi là một trong những yếu tố cơ bản tạo nên lợi thế cạnh tranh của mỗi doanh nghiệp. Khách hàng hướng quyết định chọn lựa chọn mua hàng vào những sản phẩm có các thuộc tính phù hợp với sở thích, nhu cầu, khả năng, điều kiện sử dụng của mình. Họ so sánh các sản phẩm cùng loại và lựa chọn loại Sv: Vũ Kim Oanh – Lớp: QT1202N 15
16. Khóa luận tốt nghiệp hàng nào có những thuộc tính kinh tế - kỹ thuật thỏa mãn những mong đợi của họ ở mức cao hơn. Bởi vậy sản phẩm có các thuộc tính có chất lượng cao là một trong những căn cứ quan trọng cho quyết đinh lựa chọn mua hàng và nâng cao khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp. Đối với các doanh nghiệp công nghiệp, chất lượng sản phẩm luôn luôn là một trong những nhân tố quan trọng nhất quyết định khả năng cạnh tranh trên thị trường. Chất lượng sản phẩm là cơ sở để doanh nghiệp thực hiện chiến lược Marketing, mở rộng thị trường, tạo uy tín và danh tiếng cho sản phẩm của doanh nghiệp, khẳng định vị trí của sản phẩm đó trên thị trường. Từ đó người tiêu dùng sẽ tin tưởng vào nhãn mác của sản phẩm và sử dụng sản phẩm của doanh nghiệp góp phần vào sự tồn tại và phát triển lâu dài của doanh nghiệp. Chính điều này đã tạo động lực to lớn buộc các doanh nghiệp buộc phải hoàn thiện để phục vụ khách hàng một cách tốt nhất. Hiệu quả kinh tế, sự thành công của một doanh ghiệp không chỉ phụ thuộc vào sự phát triển sản xuất có năng cao, tiêu thụ với khối lượng lớn mà còn được tạo thành bởi sự tiết kiệm đặc biệt là tiết kiệm nguyên vật liệu, thiết bị và lao động trong quá trình sản xuất. Muốn làm được điều này, chỉ có thể thực hiện bằng cách luôn nâng cao chất lượng sản phẩm với mục tiêu “Làm đúng ngay từ đầu” sẽ hận chế được những chi phí phải bỏ ra cho phế phẩm. Việc làm này không những đem lại lợi ích kinh tế cho doanh nghiệp mà còn tác động đến nền kinh tế của đất nước thông qua việc tiết kiệm tài nguyên thiên nhiên, giảm bớt những vấn đề về ô nhiễm môi trường. Nâng cao chất lượng sản phẩm tạo điều kiện cho doanh nghiệp đi sâu tìm tòi nghiên cứu các tiến bộ khoa học kỹ thuật và ứng dụng nó vào quá trình sản xuất kinh doanh. Trên cơ sở đó, doanh nghiệp tiến hành đầu tư đổi mới công nghệ nhằm giảm lao động sống, lao động quá khứ, tiết kiệm nguyên vật liệu và nâng cao năng lực sản xuất. Do vậy, giảm được chi phí, hạ giá thành sản phẩm từ đó giúp doanh nghiệp đạt được mục tiêu kinh doanh của mình là nâng cao lợi nhuận, đây đồng thời cũng là điều kiện để doanh nghiệp tồn tại và phát triển. Khi doanh nghiệp đạt được lợi nhuận cao, sẽ có điều kiện đảm bảo việc làm ổn Sv: Vũ Kim Oanh – Lớp: QT1202N 16
17. Khóa luận tốt nghiệp định cho người lao động, tăng thu nhập cho họ, làm cho họ tin tưởng gắn bó với doanh nghiệp từ đó đóng góp hết sức mình vào công việc sản xuất kinh doanh. Đối với nền kinh tế quốc dân, việc tăng chất lượng sản phẩm đồng nghĩa với việc người dân được tiêu dùng những sản phẩm có chất lượng tốt hơn với tuổi thọ lâu dài hơn, góp phần làm giảm đầu tư chi phí cho sản xuất sản phẩm và hạn chế được phế thải gây ô nhiễm môi trường. Hơn nữa, nâng cao chất lượng còn giúp cho người tiêu dùng tiết kiệm được thời gian và sức lực khi sử dụng sản phẩm do các doanh nghiệp cung cấp. Suy cho cùng đó là những lợi ích mà mục tiêu của việc sản xuất và cung cấp sản phẩm đưa lại cho con người. Bởi vậy, chất lượng đã và luôn là yếu tố quan trọng số một đối với cả doanh nghiệp và người tiêu dùng. Chất lượng sản phẩm không chỉ làm tăng uy tín của nước ta trên thị trường quốc tế mà còn là cách để tăng cường nguồn thu nhập ngoại tệ cho đất nước qua việc xuất khẩu sản phẩm đạt chất lượng cao ra nước ngoài. 1.2. Đặc điểm và hệ thống chỉ tiêu đánh giá chất lƣợng sản phẩm 1.2.1. Đặc điểm của chất lƣợng sản phẩm. Chất lượng sản phẩm là một phạm trù kinh tế - xã hội, công nghệ tổng hợp luôn thay đổi theo không gian và thời gian, phụ thuộc chặt chẽ vào môi trường và điều kiện kinh doanh cụ thể trong từng thời kỳ. Mỗi sản phẩm được đặc trưng bằng các tính chất, đặc điểm riêng biệt nội tại của bản thân sản phẩm. Những đặc tính đó phản ánh tính khách quan của bản thân sản phẩm thể hiện trong quá trình hình thành và sử dụng sản phẩm. Những đặc tính khách quan này phụ thuộc rất lớn vào trình độ thiết kế qui định cho sản phẩm. Mỗi tính chất được biểu thị bằng các chỉ tiêu lý, hoá nhất định có thể đo lường, đánh giá được vì vậy nói đến chất lượng là phải thông qua hệ thống chỉ tiêu, tiêu chuẩn cụ thể. Nói đến chất lượng sản phẩm là phải xem xét sản phẩm đó thoả mãn đến mức độ nhu cầu nào của khách hàng. Mức độ thoả mãn phụ thuộc rất lớn vào chất lượng thiết kế và những tiêu chuẩn được đặt ra cho mỗi sản phẩm. Chất lượng sản phẩm còn mang tính dân tộc thể hiện ở truyền thống tiêu Sv: Vũ Kim Oanh – Lớp: QT1202N 17
18. Khóa luận tốt nghiệp dùng. Mỗi dân tộc, mỗi quốc gia, mỗi vùng đều có thị hiếu tiêu dùng khác nhau. Mỗi sản phẩm có thể được coi là tốt ở nơi này nhưng lại không tốt, không phù hợp ở nơi khác. Trong kinh doanh không thể có một nhu cầu như nhau cho tất cả các vùng mà cần căn cứ vào hoàn cảnh cụ thể để đề ra phương án chất lượng cho phù hợp. Chất lượng chính là sự phù hợp về mọi mặt với yêu cầu của khách hàng. Khi nói đến chất lượng, cần phân biệt rõ đặc tính chất lượng chủ quan và khách quan của sản phẩm. - Đặc tính khách quan thể hiện trong chất lượng tuân thủ thiết kế: Khi sản phẩm sản xuất ra có những đặc tính kinh tế - kỹ thuật càng gần với tiêu chuẩn thiết kế thì chất lượng càng cao, được phản ánh thông qua tỷ lệ phế phẩm, sản phẩm hỏng, loại bỏ sản phẩm không đạt yêu cầu thiết kế. Loại chất lượng này phụ thuộc chặt chẽ vào tính chất, đặc điểm, trình độ công nghệ và trình độ tổ chức quản lý, sản xuất của các doanh nghiệp. Loại chất lượng này ảnh hưởng rất lớn đến khả năng cạnh tranh về giá cả của sản phẩm. - Chất lượng trong sự phù hợp: Chất lượng phụ thuộc vào mức độ phù hợp của sản phẩm thiết kế so với yêu cầu và mong muốn của khách hàng. Mức độ phù hợp càng cao thì chất lượng càng cao. Loại chất lượng này phụ thuộc vào mong muốn và sự đánh giá chủ quan của người tiêu dùng. Vì vậy nó tác động mạnh mẽ đến khả năng tiêu thụ sản phẩm. 1.2.2. Hệ thống chỉ tiêu phản ánh chất lƣợng sản phẩm. Chất lượng sản phẩm được phản ánh thông qua một hệ thống các chỉ tiêu cụ thể. Những chỉ tiêu chất lượng đó chính là các thông số kinh tế - kỹ thuật và các đặc tính riêng có của sản phẩm, phản ánh tính hữu ích của sản phẩm. Các chỉ tiêu này không tồn tại một cách độc lập mà có mối quan hệ khăng khít với nhau. Mỗi loại sản phẩm cụ thể có những chỉ tiêu mang tính trội và quan trọng hơn những chỉ tiêu khác. Vì vậy các doanh nghiệp cần phải quyết định lựa chọn những chỉ tiêu nào quan trọng nhất để sản phẩm của mình mang được sắc thái riêng, dễ dàng phân biệt với những sản phẩm khác đồng loại trên thị trường. Có rất nhiều các chỉ tiêu phản ánh chất lượng sản phẩm, sau đây là một số nhóm chỉ Sv: Vũ Kim Oanh – Lớp: QT1202N 18
19. Khóa luận tốt nghiệp tiêu cụ thể: Các chỉ tiêu chức năng, công dụng của sản phẩm: Đó chính là những đặc tính cơ bản của sản phẩm đưa lại những lợi ích nhất định về giá trị sử dụng, tính hữu ích của chúng đáp ứng được những đòi hỏi cần thiết của người tiêu dùng. Các chỉ tiêu về độ tin cậy: Đặc trưng cho thuộc tính của sản phẩm, giữ được khả năng làm việc chính xác, tin cậy trong một khoảng thời gian xác định. Các chỉ tiêu về tuổi thọ: Thể hiện thời gian tồn tại có ích của sản phẩm trong quá trình đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng. Các chỉ tiêu lao động học: Đặc trưng cho quan hệ giữa người và sản phẩm trong hoàn cảnh thuận lợi nhất định. Chỉ tiêu thẩm mỹ: Đặc trưng cho sự truyền cảm, sự hấp dẫn về hình thức và sự hài hoà về kết cấu sản phẩm. Chỉ tiêu công nghệ: Đặc trưng cho quá trình chế tạo, bảo đảm tiết kiệm lớn nhất các chi phí. Chỉ tiêu sinh thái: Thể hiện mức độ độc hại của việc sản xuất sản phẩm tác động đến môi trường. Chỉ tiêu thống nhất hoá: Đặc trưng cho mức độ sử dụng sản phẩm, các bộ phận được tiêu chuẩn hoá, thống nhất hoá và mức độ thống nhất với các sản phẩm khác. Chỉ tiêu an toàn: Đặc trưng cho tính bảo đảm an toàn về sức khoẻ cũng như tính mạng của người sản xuất và người tiêu dùng. Chỉ tiêu chi phí, giá cả: Đặc trưng cho hao phí xã hội cần thiết để tạo nên sản phẩm. Ngoài ra để đánh giá, phân tích tình hình thực hiện chất lượng giữa các bộ phận, giữa các thời kỳ sản xuất ta còn có các chỉ tiêu so sánh như sau: - Tỷ lệ sai hỏng để phân tích tình hình sai hỏng trong sản xuất: * Dùng thước đo hiện vật để tính, ta có công thức: Số lượng sản phẩm sai hỏng Tỷ lệ sai hỏng = x 100 (%) SLSP sai hỏng + SLSP tốt Sv: Vũ Kim Oanh – Lớp: QT1202N 19
20. Khóa luận tốt nghiệp Trong đó, số sản phẩm hỏng bao gồm cả sản phẩm hỏng có thể sửa chữa được và sản phẩm hỏng không thể sửa chữa được. * Nếu dùng thước đo giá trị để tính ta có công thức: Chi phí về sản phẩm hỏng Tỷ lệ sai hỏng = x 100(%) Giá thành công xưởng của sản phẩm hàng hoá Trong đó chi phí sản phẩm hỏng bao gồm chi phí về sản phẩm hỏng sửa chữa được và chi phí về sản phẩm hỏng không sửa chữa được. Trên cơ sở tính toán về tỷ lệ sai hỏng đó, ta có thể so sánh giữa kỳ này với kỳ trước hoặc năm nay với năm trước. Nếu tỷ lệ sai hỏng kỳ này so với kỳ trước nhỏ hơn nghĩa là chất lượng kỳ này tốt hơn kỳ trước và ngược lại. - Dùng thứ hạng chất lượng sản phẩm: Để so sánh thứ hạng chất lượng sản phẩm của kỳ này so với kỳ trước người ta căn cứ vào mặt công dụng, thẩm mỹ và các chỉ tiêu về mặt cơ, lý, hoá của sản phẩm. Nếu thứ hạng kém thì được bán với mức giá thấp còn nếu thứ hạng cao thì sẽ được bán với giá cao. Để đánh giá thứ hạng chất lượng sản phẩm ta có thể sử dụng phương pháp giá đơn vị bình quân. Công thức tính như sau: n Qi.Pki P = i 1 n Qi i 1 Trong đó: P : Giá đơn vị bình quân Pki : Giá đơn vị kỳ gốc của thứ hạng i Qi : Số lượng sản phẩm sản xuất của thứ hạng i Theo phương pháp này, ta tính giá đơn vị bình quân của kỳ phân tích và kỳ kế hoạch. Sau đó so sánh giá đơn vị bình quân kỳ phân tích so với kỳ kế hoạch, nếu giá đơn vị bình quân kỳ phân tích cao hơn kỳ kế hoạch ta kết luận doanh nghiệp hoàn thành kế hoạch chất lượng sản phẩm và ngược lại. Để sản xuất kinh doanh sản phẩm, doanh nghiệp phải xây dựng tiêu chuẩn chất lượng sản phẩm, phải đăng ký và được các cơ quan quản lý chất lượng sản Sv: Vũ Kim Oanh – Lớp: QT1202N 20
21. Khóa luận tốt nghiệp phẩm nhà nước ký duyệt. Tuỳ theo từng loại sản phẩm, từng điều kiện của doanh nghiệp mà xây dựng tiêu chuẩn chất lượng sản phẩm sao cho đáp ứng được yêu cầu của nhà quản lý và người tiêu dùng. 1.3. Nâng cao chất lƣợng sản phẩm là biện pháp cơ bản để tăng khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp. 1.3.1.Các nhân tố tác động đến chất lƣợng sản phẩm. Chất lượng sản phẩm chịu ảnh hưởng bởi nhiều nhân tố khác nhau, chỉ trên cơ sở xác định đầy đủ các yếu tố thì mới đề xuất được các biện pháp để không ngừng nâng cao chất lượng sản phẩm và tổ chức quản lý chặt chẽ quá trình sản xuất kinh doanh. Mỗi một ngành sản xuất kinh doanh có những đặc điểm riêng tuy nhiên có thể chia thành hai nhóm nhân tố chủ yếu: nhóm nhân tố bên trong và nhóm nhân tố bên ngoài doanh nghiệp. 1.3.1.1.Nhóm nhân tố bên trong doanh nghiệp. - Nhóm yếu tố nguyên vật liệu( Materials): Nguyên vật liệu là một yếu tố tham gia trực tiếp cấu thành thực thể của sản phẩm. Những đặc tính của nguyên liệu sẽ được đưa vào sản phẩm vì vậy chất lượng nguyên liệu ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng sản phẩm sản xuất ra. Không thể có sản phẩm tốt từ nguyên vật liệu kém chất lượng. Muốn có sản phẩm đạt chất lượng (theo yêu cầu thị trường, thiết kế ) điều trước tiên, nguyên vật liệu để chế tạo sản phẩm phải đảm bảo những yêu cầu về chất lượng, mặt khác phải bảo đảm cung cấp cho cơ sơ sản xuất những nguyên vật liệu đúng số lượng, đúng chất lượng, đúng kỳ hạn. Như vậy, cơ sở sản xuất mới chủ động ổn định quá trình sản xuất và thực hiện đúng kế hoạch chất lượng đề ra. - Nhóm yếu tố kỹ thuật - công nghệ - thiết bị (Machines): Đối với những doanh nghiệp công nghiệp, máy móc và công nghệ, kỹ thuật sản xuất luôn là một trong những yếu tố cơ bản có tác động mạnh mẽ nhất đến chất lượng sản phẩm, nó quyết định việc hình thành chất lượng sản phẩm. Nhiều doanh nghiệp đã coi công nghệ là chìa khoá của sự phát triển. Trong sản xuất hàng hoá, người ta sử dụng và phối trộn nhiều nguyên vật Sv: Vũ Kim Oanh – Lớp: QT1202N 21
22. Khóa luận tốt nghiệp liệu khác nhau về thành phần, về tính chất và về công dụng. Nắm vững được đặc tính của nguyên vật liệu để thiết kế sản phẩm là điều cần thiết song trong quá trình chế tạo, việc theo dõi khảo sát chất lượng sản phẩm theo tỷ lệ phối trộn là điều quan trọng để mở rộng mặt hàng, thay thế nguyên vật liệu, xác định đúng đắn các chế độ gia công để không ngừng nâng cao chất lượng sản phẩm . Công nghệ: Quá trình công nghệ có ảnh hưởng lớn quyết định chất lượng sản phẩm. Đây là quá trình phức tạp, vừa làm thay đổi ít nhiều hoặc bổ sung, cải thiện nhiều tính chất ban đầu của nguyên vật liệu sao cho phù hợp với công dụng của nó. Ngoài yếu tố kỹ thuật - công nghệ cần phải chú ý đến việc lựa chọn thiết bị. Kinh nghiệm từ thực tế đã cho thấy kỹ thuật và công nghệ được đổi mới nhưng thiết bị lạc hậu, cũ kỹ khó có thể tạo ra sản phẩm chất lượng cao phù hợp với nhu cầu của khách hàng. Cho nên nhóm yếu tố kỹ thuật - công nghệ - thiết bị có mối quan hệ tương hỗ khá chặt chẽ không những góp phần vào việc nâng cao chất lượng sản phẩm mà còn tăng tính cạnh tranh của sản phẩm trên thương trường, đa dạng hoá chủng loại nhằm thoả mãn nhu cầu tiêu dùng, tạo ra nhiều sản phẩm có chất lượng cao, giá thành hạ . Với những doanh nghiệp có dây chuyền sản xuất đồng loạt, tính tự động hoá cao thì có khả năng giảm được lao động sống mà vẫn tăng năng suất lao động. - Nhóm yếu tố phương pháp tổ chức quản lý ( Methods ): Trình độ quản trị nói chung và trình độ quản trị chất lượng nói riêng là một trong những nhân tố cơ bản góp phần đẩy nhanh tốc độ cải tiến, hoàn thiện chất lượng sản phẩm của các doanh nghiệp. Một doanh nghiệp nếu nhận thức được rõ vai trò của chất lượng trong cuộc chiến cạnh tranh thì doanh nghiệp đó sẽ có đường lối, chiến lược kinh doanh đúng đắn quan tâm đến vấn đề chất lượng. Trên cơ sở đó, các cán bộ quản lý tạo ra sự phối hợp đồng bộ nhịp nhàng giữa các khâu, các yếu tố của quá trình sản xuất nhằm mục đích cao nhất là hoàn thiện chất lượng sản phẩm. Trình độ của cán bộ quản lý sẽ ảnh hưởng đến khả năng xác định chính sách, mục tiêu chất lượng và cách thức tổ chức chỉ đạo thực hiện chương trình kế hoạch chất lượng. Cán bộ quản lý phải biết cách làm cho mọi công nhân hiểu Sv: Vũ Kim Oanh – Lớp: QT1202N 22
23. Khóa luận tốt nghiệp được việc đảm bảo và nâng cao chất lượng không phải là riêng của bộ phận KCS hay của một tổ công nhân sản xuất mà nó phải là nhiệm vụ chung của toàn doanh nghiệp. Đồng thời công tác quản lý chất lượng tác động mạnh mẽ đến công nhân sản xuất thông qua chế độ khen thưởng hay phạt hành chính để từ đó nâng cao ý thức lao động và tinh thần cố gắng hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Vì vậy, chất lượng của hoạt động quản lý chính là sự phản ánh chất lượng hoạt động của doanh nghiệp . - Nhóm yếu tố con người ( Men ): Nhóm yếu tố con người bao gồm cán bộ lãnh đạo các cấp, cán bộ công nhân viên trong một đơn vị và người tiêu dùng. Đây là nhân tố có ảnh hưởng quyết định đến chất lượng sản phẩm. Dù trình độ công nghệ có hiện đại đến đâu, nhân tố con người vẫn được coi là nhân tố căn bản nhất tác động đến hoạt động quản lý và nâng cao chất lượng sản phẩm. Bởi người lao động chính là người sử dụng máy móc thiết bị để sản xuất ra sản phẩm, bên cạnh đó có rất nhiều tác động, thao tác phức tạp đòi hỏi kỹ thuật khéo léo, tinh tế mà chỉ có con người mới làm được. + Đối với cán bộ lãnh đạo các cấp cần có nhận thức mới về việc nâng cao chất lượng sản phẩm để có những chủ trương, những chính sách đúng đắn về chất lượng sản phẩm thể hiện trong mối quan hệ sản xuất và tiêu dùng, các biện pháp khuyến khích tinh thần vật chất, quyền ưu tiên cung cấp nguyên vật liệu, giá cả, tỷ lệ lãi vay vốn + Đối với cán bộ công nhân viên trong một đơn vị kinh tế trong một doanh nghiệp cần phải có nhận thức rằng việc nâng cao chất lượng sản phẩm là trách nhiệm của mọi thành viên, là sự sống còn, là quyền lợi thiết thân đối với sự tồn tại và phát triển của doanh nghiệp và cũng là của chính bản thân mình. Sự phân chia các yếu tố trên chỉ là qui ước. Tất cả 4 nhóm yếu tố trên đều nằm trong một thể thống nhất và trong mối quan hệ hữu cơ với nhau. Trong phạm vi một doanh nghiệp, việc khảo sát các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm theo sơ đồ: Sv: Vũ Kim Oanh – Lớp: QT1202N 23
24. Khóa luận tốt nghiệp Sơ đồ 1.1 : Quy tắc 4M ( Materials ) Nguyên vật liệu. Năng lượng ( Men ) Lãnh đạo CBCNV. Chất Người tiêu lƣợng ( Machines ) dùng sản Kỹ thuật công phẩm nghệ thiết bị Method s Phương pháp tổ chức quản lý 1.3.1.2. Nhóm nhân tố bên ngoài doanh nghiệp. Chất lượng sản phẩm hàng hoá là kết quả của quá trình thực hiện một số biện pháp tổng hợp: kinh tế - kỹ thuật, hành chính, xã hội những yếu tố vừa nêu trên (quy tắc 4M) mang tính chất của lực lượng sản xuất. Nếu xét về quan hệ sản xuất thì chất lượng sản phẩm hàng hoá lại còn phụ thuộc chặt chẽ vào các yếu tố sau : - Nhu cầu của nền kinh tế: Chất lượng sản phẩm chịu sự chi phối bởi các điều kiện cụ thể của nền kinh tế được thể hiện ở các mặt: nhu cầu của thị trường, trình độ kinh tế, khả năng cung ứng của sản xuất, chính sách kinh tế của nhà nước Nhu cầu thị trường là điểm xuất phát của quá trình quản lý chất lượng tạo động lực, định hướng cho cải tiến và hoàn thiện chất lượng sản phẩm. Cơ cấu tính chất, đặc điểm và xu hướng vận động của nhu cầu tác động trực tiếp đến chất lượng sản phẩm. Nhu cầu của thị trường rất phong phú và đa dạng về số lượng, chủng loại nhưng khả năng kinh tế thì có hạn : tài nguyên, vốn đầu tư, trình độ kỹ thuật công nghệ, đổi mới trang thiết bị, kỹ năng kỹ xảo của cán bộ Sv: Vũ Kim Oanh – Lớp: QT1202N 24
25. Khóa luận tốt nghiệp công nhân viên Như vậy chất lượng của sản phẩm còn phụ thuộc vào khả năng hiện thực của toàn bộ nền kinh tế. - Trình độ tiến bộ khoa học - công nghệ: Trong thời đại ngày nay, sự phát triển như vũ bão của khoa học công nghệ hiện đại trên qui mô toàn thế giới đang thâm nhập và chi phối hầu hết các lĩnh vực của xã hội loài người. Chất lượng của bất kỳ một sản phẩm nào cũng đều gắn liền với sự phát triển khoa học kỹ thuật hiện đại, chu kỳ công nghệ sản phẩm được rút ngắn, công dụng sản phẩm ngày càng phong phú, đa dạng nhưng chính vì vậy không bao giờ thoả mãn với mức chất lượng hiện tại mà phải thường xuyên theo dõi những biến động của thị trường về sự đổi mới của khoa học kỹ thuật liên quan đến nguyên vật liệu, kỹ thuật, công nghệ, thiết bị để điều chỉnh kịp thời nhằm hoàn thiện chất lượng sản phẩm đáp ứng gần như triệt để yêu cầu của người tiêu dùng. Đặc biệt, đối với các doanh nghiệp công nghiệp có đặc trưng chủ yếu là sử dụng nhiều loại máy móc thiết bị khác nhau để sản xuất sản phẩm do vậy khoa học công nghệ có ảnh hưởng rất lớn đến năng suất lao động và là động lực thúc đẩy sự phát triển của doanh nghiệp. - Hiệu lực của cơ chế quản lý: Khả năng cải tiến, nâng cao chất lượng sản phẩm của mỗi doanh nghiệp phụ thuộc chặt chẽ vào cơ chế quản lý của mỗi nước. Cơ chế quản lý vừa là môi trường, vừa là điều kiện cần thiết tác động đến phương hướng, tốc độ cải tiến chất lượng sản phẩm. Thông qua cơ chế và các chính sách quản lý vĩ mô của nhà nước tạo điều kiện thuận lợi và kích thích: Tính độc lập, tự chủ sáng tạo trong việc nâng cao chất lượng sản phẩm của các doanh nghiệp. Hỗ trợ nguồn vốn đầu tư, thay đổi trang thiết bị công nghệ và hình thành môi trường thuận lợi cho huy động công nghệ mới, tiếp thu ứng dụng những phương pháp quản trị chất lượng hiện đại. Tạo sự cạnh tranh lành mạnh, công bằng giữa các doanh nghiệp, kiên quyết loại bỏ những doanh nghiệp sản xuất hàng giả, hàng nhái. Nhà nước còn tác động mạnh mẽ đến việc nâng cao chất lượng sản phẩm thông qua việc công nhận sở hữu độc quyền các phát minh, cải tiến nhằm ngày Sv: Vũ Kim Oanh – Lớp: QT1202N 25
26. Khóa luận tốt nghiệp càng hoàn thiện sản phẩm. Nhà nước qui định các tiêu chuẩn về chất lượng tối thiểu mà các doanh nghiệp cần đạt được thông qua việc đăng ký chất lượng để sản xuất. Hiệu lực của cơ chế quản lý là đòn bẩy quan trọng trong việc quản lý chất lượng sản phẩm, đảm bảo sự bình đẳng và phát triển ổn định quá trình sản xuất, đảm bảo uy tín và quyền lợi của nhà sản xuất và người tiêu dùng. - Điều kiện tự nhiên : Điều kiện tự nhiên có thể làm thay đổi tính chất cơ, lý, hoá của sản phẩm qua: Khí hậu, các tia bức xạ mặt trời có thể làm thay đổi màu sắc, mùi vị của sản phẩm hay các loại nguyên vật liệu để sản xuất ra sản phẩm. Mưa, gió, bão làm cho sản phẩm bị ngấm nước gây ố, mốc. Độ ẩm cao và quá trình ôxy hoá mạnh gây ra rỉ sét, xám xỉn làm biến đổi hoặc giảm chất lượng sản phẩm. Vi sinh vật, côn trùng chủ yếu tác động vào quá trình lên men, độ tươi sống hay an toàn vệ sinh sản phẩm. Như vậy, các doanh nghiệp cần chú ý bảo quản sản phẩm của mình thông qua việc nắm bắt các tính chất cơ, lý, hoá của sản phẩm để phòng tránh sự hao mòn, giảm giá trị sản phẩm do điều kiện môi trường tự nhiên gây ra. - Các yếu tố về phong tục, văn hoá, thói quen tiêu dùng : Ngoài các yếu tố mang tính khách quan vừa nêu trên, các yếu tố về phong tục, văn hoá, thói quen tiêu dùng cũng ảnh hưởng mạnh đến chất lượng sản phẩm mà các nhà sản xuất phải cố gắng đáp ứng. Sở thích tiêu dùng của từng nước, từng dân tộc, từng tôn giáo, từng độ tuổi không hoàn toàn giống nhau. Do đó, các doanh nghiệp phải tiến hành điều tra nghiên cứu nhu cầu sở thích của từng thị trường cụ thể nhằm thoả mãn những yêu cầu về số lượng và chất lượng. 1.3.2. Các biện pháp chủ yếu nhằm nâng cao chất lƣợng sản phẩm. 1.3.2.1. Ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất. Các doanh nghiệp sản xuất ở nước ta có một điểm yếu cơ bản đó là trang thiết bị máy móc lạc hậu, hư hỏng nhiều, lao động thủ công vẫn chiếm tỷ lệ cao. Sv: Vũ Kim Oanh – Lớp: QT1202N 26
27. Khóa luận tốt nghiệp Điều này đã hạn chế sự phát triển của sản xuất, làm giảm năng suất lao động cũng như chưa đảm bảo chất lượng sản phẩm. Vì lẽ đó, các mặt hàng sản phẩm sản xuất tại Việt Nam rất khó tìm được chỗ đứng trên thị trường thế giới. Hơn nữa, nhờ những thành tựu khoa học kỹ thuật mà hàng hoá được sản xuất với hàm lượng kỹ thuật cao do các nước ngoài thâm nhập vào thị trường Việt Nam có tác động rất lớn đến tâm lý người tiêu dùng nên nhu cầu của họ ngày càng theo hướng chất lượng cao và hiện đại hơn. Có thể nói, sự tiến bộ khoa học kỹ thuật ngày nay đã trở thành một động lực mạnh mẽ thúc đẩy nền kinh tế. Hơn lúc nào hết, quá trình ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất mang tính quan trọng và cấp bách. Mặt khác, tiến bộ khoa học kỹ thuật còn là chất xúc tác quan trọng trong quá trình đổi mới vươn lên của doanh nghiệp về chất lượng. Đẩy mạnh việc áp dụng những thành tựu này vào sản xuất chính là quá trình đẩy lùi và triệt tiêu cách thức sản xuất cũ lạc hậu, tuỳ tiện buông thả tạo nên một phong trào và phong cách sản xuất mới có tư duy năng động, sáng tạo. Bên cạnh đó, phát huy được hết khả năng và năng lực của từng người trong sản xuất. Đây chính là giải pháp căn bản nhưng đặc biệt quan trọng và cần thiết có ảnh hưởng trực tiếp tới chất lượng sản phẩm hàng hoá, quyết định sự cạnh tranh tồn tại, phát triển doanh nghiệp, góp phần không nhỏ trong việc đổi mới toàn bộ nền kinh tế theo hướng công nghiệp hoá, hiện đại hoá, phù hợp với sự phát triển chung của thế giới. “Sản phẩm hàng hoá là kết quả của sự tác động của con người vào đối tượng lao động thông qua các công cụ lao động”. Việc ứng dụng rộng rãi khoa học kỹ thuật trong các lĩnh vực quản lý, vật liệu, máy móc thiết bị, công nghệ trực tiếp tạo điều kiện cho quá trình sản xuất có được các sản phẩm có chất lượng cao, hiện đại phù hợp với xu thế tiêu dùng. Đây là một hướng đi hiệu quả nhất và cũng tạo được chỗ đứng vững nhất trong cuộc chiến cạnh tranh. Để có thể ứng dụng thành công những tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất hiệu quả nhất, các doanh nghiệp có thể thực hiện theo những cách sau: + Thứ nhất: Doanh nghiệp cần tập trung huy động vốn tự có hoặc vốn vay để từng bước mua sắm và đổi mới cơ sở vật chất bao gồm : hệ thống dây chuyền Sv: Vũ Kim Oanh – Lớp: QT1202N 27
28. Khóa luận tốt nghiệp sản xuất công nghệ, hệ thống đo lường và kiểm tra chất lượng. Khi áp dụng cách này, doanh nghiệp cần phải xem xét cẩn thận khi chọn mua các loại máy móc công nghệ để tránh mua phải những máy móc cũ, tiêu tốn nhiều nhiên - nguyên liệu Bên cạnh đó, doanh nghiệp cũng cần chú ý mối quan hệ về vốn - công nghệ – tiêu thụ. + Thứ hai: Trong điều kiện hạn chế về vốn, các doanh nghiệp có thể tập trung cải tiến chất lượng theo hướng động viên, khuyến khích người lao động cả về vật chất lẫn tinh thần để họ không ngừng tìm tòi, học hỏi phát huy nội lực đưa ra những sáng kiến cải tiến kỹ thuật, tăng cường bảo dưỡng, sửa chữa máy móc thiết bị, quản lý kỹ thuật để có thể sử dụng máy móc thiết bị được lâu dài. + Thứ ba: Doanh nghiệp cần có chính sách, quy chế tuyển chọn, bồi dưỡng trọng dụng, đãi ngộ xứng đáng nhân tài. Đảm bảo điều kiện cho cán bộ khoa học chuyên tâm vào việc nghiên cứu, tổ chức tốt thông tin khoa học để đáp ứng kịp thời nhu cầu thông tin phục vụ cho sản xuất, tạo sự gắn kết giữa khoa học và đào tạo với quá trình sản xuất kinh doanh. 1.3.2.2. Phát huy ý thức, nâng cao tay nghề cho đội ngũ công nhân. Sản phẩm là kết quả của sự phối hợp sức lao động và tư liệu sản xuất. Lao động là chất xúc tác chủ yếu phân biệt thành công hay thất bại trong công tác chất lượng. Lao động được phân công cụ thể, có trách nhiệm và năng lực thì chất lượng sản phẩm được nâng cao và ngược lại. Trong điều kiện ngày nay, khi nhiều doanh nghiệp đã thay đổi, cải tiến công nghệ sản xuất, hiện đại hoá trang thiết bị thì vấn đề đặt ra là người công nhân phải có trình độ, hiểu biết để thích nghi với trang thiết bị mới. Mặt khác, doanh nghiệp cũng cần nâng cao ý thức trách nhiệm của người lao động, giúp họ hiểu được vai trò của mình đối với sự tồn tại và phát triển của doanh nghiệp. Để tuyển chọn lực lượng công nhân đầu vào, ban lãnh đạo cần đề ra những tiêu chuẩn cụ thể. Các công nhân phải thoả mãn được những yêu cầu của công việc sau một thời gian thử việc và phải đảm bảo được sức khoẻ. Để không ngừng nâng cao về tri thức, trình độ nghề nghiệp doanh nghiệp nên tuyển chọn những cán bộ quản lý, công nhân sản xuất trực tiếp đi bồi dưỡng, đào tạo nâng Sv: Vũ Kim Oanh – Lớp: QT1202N 28
29. Khóa luận tốt nghiệp cao tại các trường đại học, cao đẳng, trung học dạy nghề theo một phạm vi thời gian cho phép để không ảnh hưởng đến công tác, sản xuất. Ngoài ra, doanh nghiệp cũng nên thường xuyên tổ chức các cuộc thi tay nghề để lựa chọn những người giỏi nhất làm gương sáng trong lao động và học tập từ đó phát động phong trào thi đua sản xuất trong toàn doanh nghiệp. Nếu thực hiện tốt điều này không những chất lượng sản phẩm được đảm bảo mà còn tạo ra năng suất lao động cao hơn giúp doanh nghiệp hoạt động ổn định và từng bước mở rộng thị trường. 1.3.2.3. Nâng cao trình độ quản lý, đặc biệt là quản lý kỹ thuật. Đội ngũ cán bộ quản lý là bộ phận cấp cao trong doanh nghiệp. Vì vậy, họ phải là những người đi đầu trong các hoạt động, các phong trào hướng dẫn người lao động hiểu rõ từng việc làm cụ thể. Ban giám đốc phải nhận thức rõ nhiệm vụ của mình trong việc cải tiến và nâng cao chất lượng sản phẩm, từ đó đề ra đường lối chiến lược, từng bước dìu dắt doanh nghiệp vươn lên. Bộ máy quản lý là yếu tố chủ yếu của quá trình kiểm tra, kiểm soát. Bộ máy quản lý tốt là bộ máy phải dựa vào lao động quản lý có kinh nghiệm, có năng lực và có trách nhiệm cao với sự tồn tại và phát triển của doanh nghiệp. Cán bộ quản lý phải biết cách huy động khả năng của công nhân vào quá trình cải tạo và nâng cao chất lượng sản phẩm, hợp tác khoa học kỹ thuật trong quá trình sản xuất nhằm nâng cao kỹ năng công nghệ, trình độ quản lý và trình độ sản xuất. Hơn nữa, cán bộ quản lý cần đi sâu tìm hiểu rõ nhu cầu, nguyện vọng của từng công nhân để cố gắng đáp ứng đầy đủ càng tốt nhưng cũng phải có chế độ thưởng phạt nghiêm minh. Bộ máy quản lý phải làm cho mọi thành viên trong doanh nghiệp hiểu được vấn đề nâng cao chất lượng sản phẩm là nhiệm vụ chung của mọi phòng ban cũng như của tất cả các thành viên trong doanh nghiệp. 1.3.2.4. Nghiên cứu thị trƣờng để định hƣớng chất lƣợng sản phẩm. Nhu cầu của con người là vô tận mà các doanh nghiệp dù có cố gắng đến đâu cũng khó có thể chiều lòng được hết đòi hỏi của người tiêu dùng. Chính vì vậy, doanh nghiệp nên đi sâu giải quyết một cách hài hoà nhất giữa những mong Sv: Vũ Kim Oanh – Lớp: QT1202N 29
30. Khóa luận tốt nghiệp muốn của khách hàng với khả năng sản xuất có thể đáp ứng được. Để thực hiện tốt nhất điều này, các doanh nghiệp cần phải nghiên cứu thị trường để phân khúc thị trường, phân biệt từng loại khách hàng có những yêu cầu đòi hỏi khác nhau từ đó doanh nghiệp có thể tiến hành phục vụ, cung cấp sản phẩm tận tình, chu đáo hơn. Hơn nữa, các doanh nghiệp nên thành lập một phòng Marketing đảm nhiệm vai trò nghiên cứu về khách hàng, nhu cầu thị trường, đối thủ cạnh tranh để cung cấp các chính sách về sản phẩm, giá cả, phân phối. Công việc này sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho việc quảng cáo và khuyếch trương sản phẩm. Đây là một trong những phòng ban tuy chỉ mới được coi trọng trong những năm gần đây nhưng nó đã cho thấy hiệu quả to lớn qua việc giải quyết tốt vấn đề phù hợp giữa giá cả, chất lượng và thị trường, góp phần nâng cao khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp. 1.3.2.5. Các chính sách của Nhà nƣớc. Nhà nước cần có các chương trình đào tạo và giáo dục cung cấp kiến thức kinh nghiệm cần thiết đối với việc nâng cao chất lượng sản phẩm. Nhà nước nên có nhiều văn bản chỉ thị về phương hướng biện pháp, chính sách nâng cao chất lượng sản phẩm. Nhà nước có các chính sách khuyến khích các doanh nghiệp tham gia, các hội chợ, triển lãm các mặt hàng có chất lượng cao và trao giải thưởng cho các mặt hàng đạt chất lượng cao nhất, mẫu mã đẹp nhất. Nhà nước cũng có những chính sách cấm nhập lậu và có các biện pháp cứng rắn đối với những cơ sở sản xuất hàng giả. Nhờ đó thúc đẩy các doanh nghiệp trong nước phải sản xuất các mặt hàng có chất lượng cao, có khả năng cạnh tranh trong nước và quốc tế. 1.3.3. Ý nghĩa của việc nâng cao chất lƣợng sản phẩm. Trong nền kinh tế hàng hoá nhiều thành phần việc đảm bảo và nâng cao chất lượng sản phẩm có ý nghĩa vô cùng to lớn đối với nền kinh tế quốc dân. Đối với từng doanh nghiệp, đảm bảo và nâng cao chất lượng được coi là một chiến lược có tầm quan trọng mang tính sống còn. Chất lượng, giá cả và thời gian giao hàng tạo thành bộ khung tam giác vàng quyết định đến sự thành bại của doanh nghiệp Sv: Vũ Kim Oanh – Lớp: QT1202N 30
31. Khóa luận tốt nghiệp trong cạnh tranh. Nhờ có chất lượng sản phẩm, dịch vụ cao mà uy tín của doanh nghiệp được nâng lên, không những giữ được những khách hàng quen thuộc mà còn thu hút được những khách hàng tiềm năng mới. Kết quả là thị phần doanh nghiệp ngày càng được mở rộng, tạo cơ sở lâu dài cho sự phát triển của doanh nghiệp. Song song với sự tiến bộ như vũ bão của thời đại khoa học công nghệ và thông tin, nền sản xuất hàng hoá cũng không ngừng phát triển, mức sống con người càng được cải thiện thì gắn liền với nhu cầu về hàng hoá càng đa dạng, phong phú. Trong điều kiện hiện nay, giá cả không còn là mối quan tâm duy nhất thì chất lượng là công cụ hữu hiệu nhất để doanh nghiêp cạnh tranh. Nâng cao chất lượng sản phẩm nghĩa là tăng tính năng sử dụng, tuổi thọ, độ an toàn của sản phẩm, giảm mức gây ô nhiễm môi trường, tiết kiệm được nguồn tài nguyên, tăng giá trị sử dụng trên một sản phẩm đầu ra. Nhờ đó tăng khả năng tích luỹ cho tái sản xuất, hiện đại hoá công nghệ, máy móc thiết bị, thúc đẩy tiến bộ khoa học kỹ thuật. Nâng cao chất lượng sản phẩm còn đồng nghĩa với tính hữu ích của sản phẩm, thoả mãn nhu cầu người tiêu dùng đồng thời giảm chi phí đi một đơn vị sản phẩm nhờ hoàn thiện quá trình đổi mới, cải tiến hoạt động, tối thiểu hoá lãng phí, phế phẩm hoặc sản phẩm phải sửa chữa vì vậy mà lợi nhuận được tăng cao. Sv: Vũ Kim Oanh – Lớp: QT1202N 31
32. Khóa luận tốt nghiệp Sơ đồ 1.2 : Sơ đồ biểu diễn chất lƣợng làm tăng lợi nhuận. Chất lƣợng Từ việc đáp ứng được Từ việc nhận thức được đòi hỏi của khách hàng đòi hỏi của khách hàng Giảm học Tăng Giá trị lớn phí năng suất hơn Tăng thị phần Chi phí thấp hơn Tăng doanh thu Tăng hiệu quả sử Giảm chi phí dụng tài sản cố định đơn vị sản phẩm GIA TĂNG LỢI NHUẬN Nâng cao chất lượng sản phẩm tạo cơ sở cho doanh nghiệp mở rộng thị trường trong nước và quốc tế, khắc phục tình trạng hàng sản xuất ra không tiêu thụ được làm ngừng trệ sản xuất, thiếu việc làm, đời sống khó khăn. Sản xuất sản phẩm chất lượng cao, mới lạ, hấp dẫn sẽ đáp ứng được thị hiếu người tiêu dùng, điều này sẽ kích thích việc đổi mới sản phẩm tạo điều kiện cho doanh nghiệp tiêu thụ sản phẩm nhanh với số lượng lớn, giá trị bán tăng cao. Thậm chí có thể giữ vị trí độc quyền đối với những sản phẩm đó do có những lợi thế riêng biệt so với các sản phẩm đồng loại khác trên thị trường. Từ đó, doanh nghiệp thu được lợi nhuận cao, có điều kiện để ổn định sản xuất, nâng cao hơn nữa chất lượng sản phẩm tạo động lực cho doanh nghiệp phát triển và phát triển mạnh mẽ. Bên cạnh đó, người lao động có được việc làm ổn định, tăng thu nhập và có sự tin tưởng gắn bó với doanh nghiệp, có ý thức trách nhiệm và sự sáng tạo trong sản xuất giúp doanh nghiệp phát huy khả năng cạnh tranh của mình. Trong điều kiện nền kinh tế nước ta mở cửa hội nhập với thế giới, các doanh Sv: Vũ Kim Oanh – Lớp: QT1202N 32
33. Khóa luận tốt nghiệp nghiệp được tự do cạnh tranh trong và ngoài nước. Hàng nhập ngoại có mẫu mã rất phong phú, đa dạng và rất tiện lợi cho người sử dụng. Các doanh nghiệp Việt Nam muốn cạnh tranh được với các doanh nghiệp nước ngoài cần phải biết vận dụng chiến lược cơ bản trước mắt và lâu dài chính là nâng cao chất lượng sản phẩm. Chỉ có sản phẩm, hàng hoá có chất lượng cao doanh nghiệp mới mở rộng được thị trường mà cụ thể ở đây là mở rộng khả năng xuất khẩu. Đây chính là tiền đề để hoà nhập vào thị trường khu vực, thị trường thế giới, tạo điều kiện phát triển kinh tế nước nhà. Tuy nhiên, nếu chỉ chú trọng đến nâng cao chất lượng sản phẩm mà không quan tâm đến chi phí dẫn đến giá thành quá cao không được thị trường chấp nhận lại là một sai lầm. Vì vậy, khi các doanh nghiệp đưa ra các biện pháp nâng cao chất lượng sản phẩm cũng cần chú ý đến chi phí tạo ra sản phẩm đó, điều kiện kinh tế - xã hội của đất nước, thu nhập trung bình của người tiêu dùng và thị hiếu của họ để sản xuất ra sản phẩm phù hợp. 1.4. Quản trị chất lƣợng sản phẩm là một lĩnh vực quan trọng để bảo đảm nâng cao chất lƣợng sản. 1.4.1. Khái niệm, bản chất và nhiệm vụ của quản trị chất lƣợng sản phẩm. 1.4.1.1. Khái niệm về quản trị chất lƣợng. Chất lượng không phải tự nhiên sinh ra, chất lượng không phải là một kết quả ngẫu nhiên mà nó là kết quả của sự tác động hàng loạt các yếu tố có liên quan chặt chẽ với nhau. Muốn đạt được chất lượng mong muốn cần phải quản lý một cách đúng đắn các yếu tố này. Hoạt động quản lý trong lĩnh vực chất lượng được gọi là quản trị chất lượng, do vậy phải có hiểu biết và kinh nghiệm đúng đắn về quản trị chất lượng mới giải quyết tốt bài toán chất lượng. Quản trị chất lượng là một khái niệm được phát triển và hoàn thiện liên tục, thể hiện ngày càng đầy đủ hơn bản chất tổng hợp phức tạp của vấn đề chất lượng và phản ánh sự thích ứng với điều kiện môi truờng kinh doanh mới. Tuy nhiên, tuỳ thuộc vào quan điểm nhìn nhận khác nhau của các chuyên gia, các nhà nghiên cứu, tuỳ thuộc vào đặc trưng của nền kinh tế mà người ta đưa ra nhiều khái niệm về quản trị chất lượng. Sau đây là một số khái niệm cơ bản đặc Sv: Vũ Kim Oanh – Lớp: QT1202N 33
34. Khóa luận tốt nghiệp trưng cho các giai đoạn phát triển khác nhau cũng như nền kinh tế khác nhau: - Theo tiêu chuẩn quốc gia Liên Xô: “ Quản trị chất lượng là việc xây dựng, đảm bảo và duy trì mức tất yếu của sản phẩm khi thiết kế, chế tạo, lưu thông và tiêu dùng” - Quản trị chất lượng đồng bộ, JonhS Oakland. - Theo tiêu chuẩn công nghiệp của Nhật Bản ( JIS – Japan Industrial Standards ): “Quản trị chất lượng là hệ thống các phương pháp tạo điều kiện sản xuất những hàng hoá có chất lượng hoặc đưa ra những dịch vụ có chất lượng thoả mãn nhu cầu người tiêu dùng” *Theo ISO 8402:1994: “Quản trị chất lượng là tập hợp những hoạt động của chức năng quản trị chung, nhằm xác định chính sách chất lượng, mục đích chất lượng, trách nhiệm và thực hiện chúng thông qua các biện pháp như lập kế hoạch chất lượng, điều khiển chất lượng, đảm bảo chất lượng và cải tiến chất lượng trong khuôn khổ một hệ thống chất lượng”. Trong khái niệm trên, chính sách chất lượng là ý đồ và định hướng chung về chất lượng của một tổ chức do lãnh đạo cấp cao nhất của tổ chức đề ra. Lập kế hoạch chất lượng là các hoạt động thiết lập mục đích và yêu cầu chất lượng cũng như yêu cầu về việc thực hiện các yếu tố của hệ thống chất lượng. Kiểm soát chất lượng là những hoạt động và kỹ thuật có tính tác nghiệp được sử dụng nhằm thực hiện các yêu cầu chất lượng. Đảm bảo chất lượng là tập hợp những hoạt động có kế hoạch và có hệ thống được thực hiện trong hệ thống chất lượng và được chứng minh ở mức cần thiết rằng thực thể ( đối tượng ) sẽ hoàn thành đầy đủ các yêu cầu chất lượng. Cải tiến chất lượng là những hoạt động được thực hiện trong toàn bộ tổ chức nhằm nâng cao tính hiệu quả và hiệu lực của các hoạt động và quá trình để tạo thêm lợi ích cho tổ chức và các bên có liên quan. *Theo ISO 9000: 2008: “Quản trị chất lượng là các hoạt động có phối hợp nhằm chỉ đạo và kiểm soát một tổ chức về chất lượng”. Trong khái niệm trên chỉ đạo hoặc kiểm soát một tổ chức về chất lượng thường bao gồm thiết lập chính sách chất lượng, mục tiêu chất lượng, hoạch định chất lượng, kiểm soát chất lượng, đảm bảo và cải tiến chất lượng. Sv: Vũ Kim Oanh – Lớp: QT1202N 34
35. Khóa luận tốt nghiệp Chính sách chất lượng là ý đồ và định hướng chung của tổ chức liên quan đến chất lượng do lãnh đạo cấp cao nhất của tổ chức đề ra. Mục tiêu chất lượng là một phần của quản trị chất lượng là điều quan trọng nhất được tìm kiếm hoặc hướng tới về chất lượng. Hoạch định chất lượng là một phần của quản trị chất lượng tập trung vào việc thiết lập các mục tiêu và định rõ quá trình tác nghiệp cần thiết, các nguồn lực có liên quan để thoả mãn các mục tiêu chất lượng. Kiểm soát chất lượng là một phần của quản trị chất lượng tập trung vào việc thoả mãn các yêu cầu chất lượng. Đảm bảo chất lượng là một phần của quản trị chất lượng tập trung vào việc tạo lòng tin rằng các yêu cầu được thoả mãn. Cải tiến chất lượng là một phần của quản trị chất lượng tập trung vào việc nâng cao tính hiệu quả và hiệu lực của quá trình để tạo thêm lợi ích cho tổ chức và các bên có liên quan. 1.4.1.2. Bản chất của quản trị chất lƣợng. Quản trị chất lượng là việc ấn định mục tiêu, đề ra nhiệm vụ, tìm con đường đạt tới một hiệu quả cao nhất. Mục tiêu của quản trị chất lượng trong các doanh nghiệp là đảm bảo chất lượng phù hợp với yêu cầu của khách hàng với chi phí thấp nhất. Đó là sự kết hợp giữa nâng cao những đặc tính kinh tế - kỹ thuật hữu ích của sản phẩm đồng thời giảm lãng phí và khai thác mọi tiềm năng để mở rộng thị trường. Thực hiện tốt công tác quản trị chất lượng sẽ giúp các doanh nghiệp phản ứng nhanh với nhu cầu thị trường, mặt khác cũng góp phần giảm chi phí trong sản xuất kinh doanh. Thực chất của quản trị chất lượng là một tập hợp các hoạt động chức năng quản trị như hoạch định, tổ chức, kiểm soát và điều chỉnh. Đó là một hoạt động tổng hợp về kinh tế - kỹ thuật và xã hội. Chỉ khi nào toàn bộ các yếu tố về kinh tế - xã hội, công nghệ và tổ chức được xem xét đầy đủ trong mối quan hệ thống nhất rằng buộc với nhau trong hệ thống chất lượng mới có cơ sở để nói rằng chất lượng sản phẩm sẽ được đảm bảo. Quản trị chất lượng phải được thực hiện thông qua một số cơ chế nhất định Sv: Vũ Kim Oanh – Lớp: QT1202N 35
36. Khóa luận tốt nghiệp bao gồm những chỉ tiêu, tiêu chuẩn đặc trưng về kinh tế - kỹ thuật biểu thị mức độ thoả mãn nhu cầu thị trường, một hệ thống tổ chức điều khiển về hệ thống chính sách khuyến khích phát triển chất lượng. Chất lượng được duy trì, đánh giá thông qua việc sử dụng các phương pháp thống kê trong quản trị chất lượng. Hoạt động quản trị chất lượng không chỉ là hoạt động quản trị chung mà còn là các hoạt động kiểm tra, kiểm soát trực tiếp từ khâu thiết kế triển khai đến sản xuất sản phẩm, mua sắm nguyên vật liệu, kho bãi, vận chuyển, bán hàng và các dịch vụ sau bán hàng. Sơ đồ 1.3 : Sơ đồ biểu diễn hoạt động quản trị chất lƣợng. Tiêu chuẩn Kiểm chứng Mua sắm Quá trình đo lường nguyên vật Kiểm tra Đạt sản xuất thử nghiệm liệu kiểm định Tác động Bỏ đi hoặc ngược xử lý lại Quản trị chất lượng được thực hiện thông qua chính sách chất lượng, mục tiêu chất lượng, hoạch định chất lượng, kiểm soát chất lượng, đảm bảo và cải tiến chất lượng. 1.4.1.3. Nhiệm vụ của quản trị chất lƣợng. Nhiệm vụ của quản trị chất lượng là xây dựng hệ thống đảm bảo chất lượng trong các doanh nghiệp. Trong đó: + Nhiệm vụ đầu tiên: Xác định cho được yêu cầu chất lượng phải đạt tới ở từng giai đoạn nhất định. Tức là phải xác định được sự thống nhất giữa thoả mãn nhu cầu thị trường với những điều kiện môi trường kinh doanh cụ thể. + Nhiệm vụ thứ hai : Duy trì chất lượng sản phẩm bao gồm toàn bộ những biện pháp nhằm bảo đảm những tiêu chuẩn đã được quy định trong hệ thống. Sv: Vũ Kim Oanh – Lớp: QT1202N 36
37. Khóa luận tốt nghiệp + Nhiệm vụ thứ ba: Cải tiến chất lượng sản phẩm. Nhiệm vụ này bao gồm quá trình tìm kiếm, phát hiện, đưa ra tiêu chuẩn mới cao hơn hoặc đáp ứng tốt hơn những đòi hỏi của khách hàng. Trên cơ sở đánh giá, liên tục cải tiến những quy định, tiêu chuẩn cũ để hoàn thiện lại, tiêu chuẩn hoá tiếp. Khi đó chất lượng sản phẩm của doanh nghiệp không ngừng được nâng cao. + Nhiệm vụ thứ tư: Quản trị chất lượng phải được thực hiện ở mọi cấp, mọi khâu, mọi quá trình. Nó vừa có ý nghĩa chiến lược vừa mang tính tác nghiệp. Ở cấp cao nhất của doanh nghiệp thực hiện quản trị chiến lược chất lượng. Cấp phân xưởng và các bộ phận thực hiện quản trị tác nghiệp chất lượng. Tất cả các bộ phận, các cấp đều có trách nhiệm, nghĩa vụ, quyền hạn và lợi ích trong quản trị chất lượng của doanh nghiệp. 1.4.2. Những yêu cầu chủ yếu trong quản trị chất lƣợng. Quản trị chất lượng là một lĩnh vực quản trị có những đặc thù riêng, nó đòi hỏi phải thực hiện những yêu cầu chủ yếu sau: - Chất lượng phải thực sự trở thành mục tiêu hàng đầu có vai trò trung tâm trong hoạt động của các doanh nghiệp. Trước hết, cần có sự cam kết, quyết tâm thực hiện của mọi thành viên trong doanh nghiệp đặc biệt là sự cam kết của giám đốc. - Thứ hai phải coi chất lượng là nhận thức của khách hàng. Mức độ thoả mãn nhu cầu của khách hàng chính là mức độ chất lượng đạt được. Khách hàng là người đánh giá, xác định mức độ chất lượng đạt được chứ không phải các nhà quản lý hay người sản xuất. - Tập trung vào yếu tố con người, con người là nhấn tố cơ bản có ý nghĩa quyết định đến việc tạo ra và nâng cao chất lượng sản phẩm, dịch vụ. Tất cả mọi thành viên từ giám đốc, các cán bộ quản lý cho đến người lao động đều phải xác định được vai trò và trách nhiệm trong việc đảm bảo và nâng cao chất lượng sản phẩm. Bên cạnh đó, cần nâng cao về nhận thức, tinh thần trách nhiệm, đào tạo tay nghề cho cán bộ, công nhân sản xuất. - Đảm bảo tính đồng bộ và toàn diện. Công tác quản trị chất lượng phải là kết quả của một hệ thống các giải pháp mang tính đồng bộ. Có nghĩa là phải có sự Sv: Vũ Kim Oanh – Lớp: QT1202N 37
38. Khóa luận tốt nghiệp phối hợp nhịp nhàng đầy trách nhiệm giữa các khâu, các bộ phận vì mục tiêu chất lượng. Tạo ra sự quyết tâm, nhất quán và thống nhất trong phương hưóng chiến lược cũng như phương châm hoạt động trong Ban giám đốc. - Các doanh nghiệp cũng cần thiết sử dụng vòng tròn chất lượng và các công cụ thống kê trong quản trị chất lượng. - Quản trị chất lượng được thực hiện bằng hành động cho nên cần văn bản hoá các hoạt động có liên quan đến chất lượng. 1.4.3. Nội dung của quản trị chất lƣợng trong các doanh nghiệp. Quản trị chất lượng sản phẩm là một hoạt động sâu rộng bao trùm từ khâu đầu tiên đến khâu cuối cùng thông qua công tác kiểm tra. 1.4.3.1. Quản trị chất lƣợng trong khâu thiết kế. Đây là phân hệ đầu tiên trong quản trị chất lượng. Những thông số kinh tế - kỹ thuật thiết kế đã được phê chuẩn là tiêu chuẩn chất lượng quan trọng mà sản phẩm sản xuất ra phải tuân thủ. Chất lượng thiết kế sẽ tác động trực tiếp đến chất lượng của mỗi một sản phẩm. Để thực hiện tốt khâu này cần thực hiện những nhiệm vụ quan trọng sau: - Tập hợp, tổ chức phối hợp giữa các nhà thống kê, các nhà quản trị Marketing, tài chính, cung ứng để thiết kế sản phẩm. Chuyển hoá những đặc điểm nhu cầu của khách hàng thành đặc điểm của sản phẩm. Thiết kế là quá trình nhằm đảm bảo thực hiện những đặc điểm sản phẩm đã được xác định để thoả mãn nhu cầu của khách hàng. Kết quả của thiết kế là các quá trình, đặc điểm sản phẩm, các bản sơ đồ thiết kế và lợi ích của sản phẩm đó. - Đưa ra các phương án khác nhau về đặc điểm sản phẩm có thể đáp ứng được các nhu cầu của khách hàng. Đặc điểm của sản phẩm có thể lấy từ sản phẩm cũ hay cải tiến những đặc điểm cũ cho thích ứng với đòi hỏi mới hay từ nghiên cứu thiết kế ra những đặc điểm hoàn toàn mới. - Thử nghiệm và kiểm tra các phương án nhằm chọn ra phương án tối ưu. - Quyết định những đặc điểm sản phẩm đã lựa chọn. Các đặc điểm của sản phẩm thiết kế phải đáp ứng những yêu cầu sau: + Đáp ứng nhu cầu của khách hàng. Sv: Vũ Kim Oanh – Lớp: QT1202N 38
39. Khóa luận tốt nghiệp + Thích ứng với khả năng. + Đảm bảo tính cạnh tranh. + Tối thiểu hoá chi phí. - Những chỉ tiêu chủ yếu cần kiểm tra là : + Trình độ chất lượng sản phẩm. + Chỉ tiêu tổng hợp về tài liệu thiết kế, công nghệ và chất lượng chế thử. + Hệ số khuyết tật của sản phẩm chế thử, chất lượng các biện pháp điều chỉnh. + Hệ số chất lượng của thiết bị, công nghệ cho sản xuất hàng loạt. 1.4.3.2. Quản trị chất lƣợng trong khâu cung ứng. Mục tiêu của quản trị chất lượng trong khâu cung ứng nhằm đáp ứng đúng chủng loại, số lượng, thời gian, địa điểm và các đặc tính kinh tế - kỹ thuật cần thiết của nguyên vật liệu đảm bảo cho quá trình sản xuất được tiến hành thường xuyên, liên tục với chi phí thấp nhất. Quản trị chất lượng trong khâu cung ứng gồm các nội dung sau: - Lựa chọn người cung ứng có đủ khả năng đáp ứng những đòi hỏi về chất lượng vật tư nguyên liệu. - Tạo lập hệ thống thông tin phản hồi chặt chẽ, thường xuyên, cập nhật. - Thoả thuận về việc đảm bảo chất lượng vật tư cung ứng. - Thoả thuận về phương pháp kiểm tra, xác minh. - Xác định các phương án giao nhận. - Xác định rõ ràng, đầy đủ và thống nhất các điều khoản trong giải quyết những trục trặc, khiếm khuyết. 1.4.3.3. Quản trị chất lƣợng trong khâu sản xuất. Mục đích của quản trị chất lượng trong sản xuất là khai thác, huy động có hiệu quả các quá trình, công nghệ, thiết bị và con người đã lựa chọn để sản xuất sản phẩm có chất lượng phù hợp với tiêu chuẩn thiết kế. Để thực hiện mục tiêu trên có hiệu quả, quản trị chất lượng trong giai đoạn này cần thực hiện các nhiệm vụ chủ yếu sau: - Cung ứng vật tư nguyên liệu đúng số lượng, chất lượng, chủng loại, thời Sv: Vũ Kim Oanh – Lớp: QT1202N 39
40. Khóa luận tốt nghiệp gian và địa điểm. - Kiểm tra chất lượng vật tư nguyên liệu đưa vào sản xuất. - Thiết lập và thực hiện các tiêu chuẩn, quy trình, thủ tục, thao tác thực hiện từng công việc. - Kiểm tra chất lượng các chi tiết, bộ phận bán thành phẩm sau từng công đoạn. Phát hiện sai sót và tìm nguyên nhân sai sót để loại bỏ. - Kiểm tra chất lượng sản phẩm hoàn chỉnh. - Đánh giá chung về chất lượng sản phẩm thông qua các thông số kỹ thuật, tỷ lệ sản phẩm sai hỏng. 1.4.3.4. Quản trị chất lƣợng trong và sau khi bán hàng. Mục tiêu của quản trị chất lượng trong giai đoạn này nhằm đảm bảo thoả mãn khách hàng một cách nhanh nhất, thuận tiện nhất với chi phí thấp nhất nhờ đó mà nâng cao uy tín, danh tiếng của doanh nghiệp. Ngoài mục tiêu trên, rất nhiều doanh nghiệp còn thu được lợi nhuận lớn từ hoạt động dịch vụ sau khi bán hàng. Vì vậy, những năm gần đây công tác đảm bảo chất lượng được các doanh nghiệp rất chú ý và mở rộng phạm vi, tính chất các hoạt động dịch vụ. Nhiệm vụ chủ yếu của quản trị chất lượng trong giai đoạn này là: - Tạo danh mục sản phẩm hợp lý. - Tổ chức mạng lưới đại lý phân phối, dịch vụ thuận lợi, nhanh chóng. - Thuyết minh hướng dẫn đầy đủ các thuộc tính sử dụng, điều kiện sử dụng, quy phạm sử dụng sản phẩm. - Nghiên cứu, đề xuất những phương án bao gói vận chuyển, bảo quản, bốc dỡ sản phẩm hợp lý nhằm tăng năng suất, hạ giá thành. - Tổ chức bảo hành. - Tổ chức dịch vụ kỹ thuật thích hợp sau khi bán hàng. 1.4.4.Vai trò của quản trị chất lƣợng với việc nâng cao chất lƣợng sản phẩm. Có thể nói, trong giai đoạn hiện nay quản trị chất lượng chiếm vai trò rất quan trọng. Quản trị chất lượng là một phần trong hệ thống quản trị kinh doanh của các doanh nghiệp, là phương tiện cần thiết để đảm bảo rằng chất lượng sản phẩm của doanh nghiệp luôn ổn định. Quản trị chất lượng không những làm cho Sv: Vũ Kim Oanh – Lớp: QT1202N 40
41. Khóa luận tốt nghiệp chất lượng sản phẩm và dịch vụ thoả mãn tốt hơn nhu cầu của khách hàng mà còn nâng cao hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Hơn nữa, quản trị chất lượng còn giúp các doanh nghiệp sử dụng có hiệu quả các nguồn lực để hướng tới mục tiêu chung. Nhờ có quản trị chất lượng mà doanh nghiệp duy trì và đảm bảo thực hiện các tiêu chuẩn chất lượng đề ra và phát hiện, thực hiện các cơ hội cải tiến chất lượng thích hợp hơn với những mong đợi của khách hàng cả về tính hữu ích lẫn giá cả. Đây chính là cơ sở để chiếm lĩnh và mở rộng thị trường, tăng khả năng cạnh tranh về chất lượng, giá cả, củng cố và tăng cường vị thế, uy tín doanh nghiệp trên thị trường. Để nâng cao chất lượng sản phẩm và dịch vụ, các doanh nghiệp có thể tập trung cải tiến công nghệ hoặc sử dụng công nghệ mới hiện đại hơn. Hướng đi này rất quan trọng nhưng gắn với chi phí ban đầu lớn và nếu quản lý việc đổi mới máy móc công nghệ sẽ gây tốn kém rất lớn. Mặt khác, có thể nâng cao chất lượng trên cơ sở giảm chi phí và tăng cường công tác quản lý chất lượng. Chất lượng sản phẩm được tạo ra từ quá trình sản xuất, các yếu tố lao động, công nghệ và con người kết hợp chặt chẽ với nhau theo những hình thức khác nhau thì sẽ tạo thành những sản phẩm, dịch vụ khác nhau. Do vậy, tăng cường công tác quản trị chất lượng sẽ giúp doanh nghiệp xác định đầu tư đúng hướng, khai thác quản lý sử dụng máy móc thiết bị, công nghệ và con người đạt hiệu quả cao hơn nhất là yếu tố sáng tạo của con người trong việc cải tiến không ngừng chất lượng sản phẩm dịch vụ. Hơn nữa, quản trị chất lượng đảm bảo sự kết hợp thống nhất giữa chính sách chất lượng của doanh nghiệp với chính sách các bộ phận trong doanh nghiệp, đem lại sự tin tưởng trong nội bộ doanh nghiệp và tạo cho mọi thành viên trong doanh nghiệp thêm nhiệt tình thực hiện công việc được giao. 1.5. Sự cần thiết phải quản trị định hƣớng chất lƣợng ở các doanh nghiệp ở Việt Nam 1.5.1. Sự cần thiết quản trị chất lƣợng định hƣớng theo ISO 9000. Đối với các nước đang phát triển như Việt Nam, chất lượng vừa là một bài toán vừa là một cơ hội. Là cơ hội vì người tiêu dùng ngày nay trên mọi quốc gia Sv: Vũ Kim Oanh – Lớp: QT1202N 41
42. Khóa luận tốt nghiệp ngày càng quan tâm đến chất lượng hàng hoá và dịch vụ mà họ mua; hệ thống thông tin lại mang tính chất toàn cầu nên các doanh nghiệp có điều kiện thuận lợi trong việc học hỏi kinh nghiệm, rút ngắn quãng đường mà những nguời đi trước đã trải qua. Là một bài toán vì các doanh nghiệp trong các quốc gia phát triển đã tiến rất xa trong việc cung cấp sản phẩm và dịch vụ có chất lượng tốt. Để lấp được khoảng cách này là một công việc khó khăn vì nó đòi hỏi các doanh nghiệp phải thay đổi cách suy nghĩ và cung cách quản lý đã hình thành lâu đời. Bước vào thời kỳ mở cửa, nền kinh tế nước ta chỉ có thể phát triển và đạt được hiệu quả cao bằng con đường chất lượng. Khả năng cạnh tranh của mỗi nước đều phụ thuộc vào khả năng cạnh tranh của các doanh nghiệp nước đó. Vấn đề mang tính cấp bách đối với các doanh nghiệp nước ta hiện nay là nâng cao chất lượng sản phẩm để theo kịp với trình độ về chất lượng sản phẩm ở các nước trong khu vực và thế giới. Xét trên giác độ sử dụng sản phẩm, trong những điều kiện nhất định việc nâng cao chất luợng tương đương với việc tăng năng suất lao động xã hội. Hiện nay, có hai hệ thống quản trị chất lượng phổ biến đó là : quản trị chất lượng theo ISO 9000 và TQM. Cả hai hệ thống này đều có chung mục đích là thoả mãn mọi nhu cầu của khách hàng. Ở TQM, việc thực hiện tham gia đảm bảo chất lượng là trách nhiệm của mọi thành viên trong doanh nghiệp, mọi thành viên phải cùng quan tâm cải tiến công việc, có tinh thần hợp tác cao, ngăn ngừa khuyết tật, tạo ra sản phẩm hoàn hảo phù hợp với nhu cầu của nguời tiêu dùng. Còn ở ISO 9000 việc thực hiện đảm bảo chất lượng là thông qua các chính sách được thấu hiểu và duy trì ở mọi cấp cơ sở dưới sự kiểm soát của bên thứ ba (bên chứng nhận) . TQM thực hiện cải tiến liên tục ở từng khâu, từng quá trình, sử dụng một số phương pháp quản trị theo quá trình, sử dụng kỹ thuật thống kê, kiểm soát quá trình bằng thống kê. Với ISO 9000, việc cải tiến được thực hiện liên tục thông qua đánh giá nội bộ, các biện pháp phòng ngừa, ngăn chặn khuyết tật, xem xét của lãnh đạo và hoạch định chất lượng. Nhiều chuyên gia đã nhận xét rằng áp dụng ISO 9000 chính là xây dựng nền móng vững chắc để đạt tới quản trị chất lượng toàn diện. Vì nếu áp dụng TQM Sv: Vũ Kim Oanh – Lớp: QT1202N 42
43. Khóa luận tốt nghiệp mà chưa có được nền móng vững chắc của quản trị chất lượng hay phó mặc hoạt động quản trị chất lượng cho các chuyên gia thì về lâu dài hoạt động cải tiến chất lượng sẽ không có hiệu quả. TQM cần dựa trên nền móng của một hệ thống quản trị chất lượng và các phương pháp kiểm soát chất lượng kèm theo mới giúp cho doanh nghiệp thành công trong môi trường cạnh tranh mang tính toàn cầu, mà hệ thống quản trị chất lượng dựa trên bộ ISO 9000 chính là nền móng nói trên. Để hoà nhập vào xu hướng chung trên thị trường trong nước và quốc tế, việc áp dụng quản trị chất lượng định hướng theo ISO 9000 tiến tới TQM là giải pháp cần thiết và hàng đầu không thể thiếu ở mỗi doanh nghiệp Việt Nam hiện nay. Nó không những đem lại lợi ích cho bản thân doanh nghiệp về cách quản trị có hiệu lực và hiệu quả các hoạt động có liên quan đến chất lượng mà còn là một bằng chứng về năng lực của doanh nghiệp trong việc đáp ứng các yêu cầu của khách hàng và các bên quan tâm. Một mặt là tăng khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp, mặt khác là tạo sự phát triển bền vững của nền kinh tế nước ta. 1.5.2. Quản trị định hƣớng chất lƣợng sản phẩm là điều kiện thiết yếu để các doanh nghiệp Việt Nam hoạt động có hiệu quả trong cơ chế kinh tế hiện nay. Trong những năm qua, cùng với sự phát triển vượt bậc của nền kinh tế, tình hình quản trị chất lượng ở nước ta đã có những khởi sắc mới, tiến bộ mới. Các tổ chức đã chú trọng đến nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm, hàng Việt Nam bước đầu đã chiếm lĩnh được thị trường và được người tiêu dùng chấp nhận. Tuy nhiên, trong điều kiện nền kinh tế hàng hoá nhiều thành phần hiện nay cùng với quá trình mở cửa hội nhập với nền kinh tế thế giới và khu vực, cạnh tranh trên thị trường ngày càng gay gắt và quyết liệt, chất lượng sản phẩm đang trở thành vấn đề sống còn của các doanh nghiệp. Điều này đòi hỏi chúng ta phải nâng cao chất lượng sản phẩm hơn nữa để đảm bảo sự tồn tại và phát triển của doanh nghiệp đồng thời tăng khả năng cạnh tranh trên thị trường. Điều này càng trở nên quan trọng hơn khi đất nước chúng ta là thành viên chính thức của ASEAN và là thành thành viên chính thức của tổ chức thương Sv: Vũ Kim Oanh – Lớp: QT1202N 43
44. Khóa luận tốt nghiệp mại quốc tế WTO. Để tham gia vào thị trường thương mại quốc tế phải thực hiện các chính sách thuế, các quy định về xuất xứ hàng hoá, phải thống nhất với các hệ thống tiêu chuẩn quốc tế về chất lượng, về độ an toàn với hàng hoá xuất khẩu. Trong bối cảnh trên, cũng như nhiều ngành kinh tế sản xuất hàng tiêu dùng khác, chuyển sang hoạt động kinh doanh độc lập, ngành may Việt Nam – một ngành kinh tế xuất khẩu quan trọng lại càng có thêm chính sách nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm để tránh tình trạng “ may mướn “ như hiện nay. Thực tế nhiều năm qua cho thấy sản phẩm may mặc của Việt Nam nhờ đầu tư đổi mới máy móc thiết bị công nghệ, cải tiến cách thức quản trị, chúng ta đã tạo ra những sản phẩm có chất lượng tốt và tạo được uy tín trên thị trường thế giới. Tuy nhiên, nếu đem so sánh với sản phẩm của các đối thủ cạnh tranh khác như Trung Quốc, Hàn Quốc thì sản phẩm của chúng ta vẫn chưa đáp ứng được những đòi hỏi của thị trường cả về số lượng, chất lượng và mẫu mã kiểu dáng. Hơn nữa, hoạt động sản xuất may mặc quần áo ở nước ta chủ yếu là thực hiện hợp đồng gia công với giá trị thấp. Trong bối cảnh và xu thế thời đại, để tăng cường hội nhập nền kinh tế nước ta với các nước trong khu vực và thế giới, việc đổi mới nhận thức, cách tiếp cận và xây dựng mô hình quản trị mới phù hợp với các doanh nghiệp Việt Nam là một yêu cầu cấp bách. Các doanh nghiệp Việt Nam phải đứng trước sự lựa chọn “ Chất lượng hay thất bại ” trong sân chơi và luật chơi quốc tế một cách bình đẳng, chấp nhận sự cạnh tranh quyết liệt và không khoan nhượng với mọi đối thủ cạnh tranh trên thị trường. Hiện nay, xu hướng chung của phần lớn các doanh nghiệp Việt Nam là áp dụng mô hình quản trị chất lượng theo ISO 9000 và TQM bởi những lý do sau: - Các tiêu chuẩn quốc tế nói trên không chỉ áp dụng riêng cho doanh nghiệp sản xuất kinh doanh mà có thể áp dụng được cho tất cả các doanh nghiệp, các tổ chức kinh tế xã hội đặc biệt là ISO 9000 phiên bản năm 2008. - Tiêu chuẩn quốc tế ISO 9000 không phải là các chỉ tiêu bắt buộc mà là tiêu chuẩn hướng dẫn cho các doanh nghiệp áp dụng trong việc xây dựng hệ Sv: Vũ Kim Oanh – Lớp: QT1202N 44
45. Khóa luận tốt nghiệp thống chất lượng cho doanh nghiệp mình. - Quản trị chất lượng chịu ảnh hưởng rất lớn của yếu tố văn hoá, phong tục tập quán và nếp sống, tác phong của cả người sản xuất lẫn người tiêu dùng. Có thể nói rằng người Việt Nam chúng ta hiện nay có nhiều ưu điểm như tài nguyên thiên nhiên dồi dào, điều kiện khí hậu thuận lợi, được nhà nước hỗ trợ đầu tư và khuyến khích sản xuất, trình độ tri thức và tay nghề người lao động được nâng cao , tuy nhiên vẫn còn tồn tại những nhược điểm như tính tự nguyện, tự giác chưa cao. Vì vậy việc đưa ra hoặc áp dụng theo một tiêu chuẩn nào đó mang tính tự nguyện vừa mang tính pháp chế là một cách làm phù hợp nhất. Việc áp dụng hệ thống quản lý chất lượng ISO 9000 đã đem lại những lợi ích thiết thực cho doanh nghiệp. Tạo ra sản phẩm có chất lượng cao, đồng đều và ổn định hơn. Mặt khác giảm được đáng kể việc tái tạo lại, sửa chữa lại những sản phẩm hư hỏng, khuyết tật và giảm sự khiếu nại, không đồng tình của khách hàng. Nhờ hệ thống hồ sơ, văn bản được tiêu chuẩn hoá làm cho các quy định , quy tắc, thủ tục, trách nhiệm trong khi thực hiện công việc được qui định phải rõ ràng, mạch lạc và chính xác. Do vậy mà hiệu quả công việc của các phòng ban, các bộ phận cũng như của các thành viên trong doanh nghiệp được nâng cao. Giúp cho việc nâng cao nhận thức, trình độ cũng như phương pháp tư duy của lãnh đạo và mọi người trong doanh nghiệp, tạo ra phong trào làm việc thực sự khoa học. Hệ thống quản lý chất lượng theo ISO 9000 xây dựng mối quan hệ giữa các phòng ban, các bộ phận gắn bó chặt chẽ hơn trên cơ sở hợp tác do việc xác định sự liên quan của mỗi thành viên, của mỗi đơn vị phòng ban, bộ phận đến vấn đề chất lượng. Ngoài ra mỗi doanh nghiệp cũng thu được những lợi ích riêng khác nhờ việc áp dụng hệ thống chất lượng theo tiêu chuẩn ISO 9000 như giảm chi phí, mở rộng thị phần của doanh nghiệp tạo nên hình ảnh mới của công ty trên thị trường trong nước và thế giới. Như vậy, chúng ta thấy được lợi ích của việc áp dụng hệ thống quản lý chất Sv: Vũ Kim Oanh – Lớp: QT1202N 45
46. Khóa luận tốt nghiệp lượng theo ISO 9000 là rất lớn, nó không chỉ nâng cao chất lượng sản phẩm của công ty mà còn tạo danh tiếng, hơn nữa nó còn là chìa khoá để sản phẩm của công ty thâm nhập vào thị trường thế giới. Vì vậy việc áp dụng tiêu chuẩn ISO 9000 là một điều kiện quan trọng để các doanh nghiệp tồn tại và phát triển trong cơ chế kinh tế hiện nay. Sv: Vũ Kim Oanh – Lớp: QT1202N 46
47. Khóa luận tốt nghiệp CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG CHẤT LƢỢNG SẢN PHẨM VÀ QUẢN TRỊ CHẤT LƢỢNG SẢN PHẨM TẠI CÔNG TY TNHH MAY XUẤT KHẨU MINH THÀNH 2.1. Giới thiệu tổng quát về công ty TNHH may xuất khẩu Minh Thành 2.1.1. Quá trình hình thành và phát triển công ty - Công ty TNHH may xuất khẩu Minh Thành được đăng ký thành lập lần đầu tiên vào ngày 16 tháng 7 năm 1997. Theo giấy phép đầu tư số 006 GP/TLDN do UBND Thành Phố Hải Phòng cấp ngày 14/07/1997. Sau nhiều quá trình phát triển và thay đổi , Doanh Nghiệp đã đăng ký lại vào ngày 4 tháng 11 năm 2011, với các thông tin cụ thể như sau: - Thông tin về Doanh Nghiệp: + Tên DN : Công ty TNHH may xuất khẩu Minh Thành. + Địa chỉ : Số 307đường Nguyễn Văn Linh - P.Dư Hàng Kênh Q.Lê Chân -TP.Hải Phòng + Tel : 031.3739099 + Fax : 031.3739100 + Số vốn điều lệ của công ty là : 47.910.623.000 đồng + Lĩnh vực hoạt động sản xuất kinh doanh : sản xuất hàng đồ chơi trẻ em (thú nhồi bông) xuất khẩu. Các sản phẩm chủ yếu là hình tượng các nhân vật hoạt hình Disney. 2.1.2. Cơ cấu tổ chức của công ty: Sự chuyển đổi về cơ cấu sản xuất, đồng thời cũng thay đổi bộ máy quản lý của công ty nhằm tạo sự năng động trong sản xuất kinh doanh, công ty TNHH may xuất khẩu Minh Thành đã không ngừng tổ chức sắp xếp lại bộ máy quản lý của mình, xác định rõ nhiệm vụ, chức năng và trách nhiệm mới cho các phòng ban. Với sự thay đổi không ngừng như vậy hiện nay công ty được tổ chức theo mô hình như dưới đây: Sv: Vũ Kim Oanh – Lớp: QT1202N 47
48. Khóa luận tốt nghiệp Sơ đồ 2.1: Cơ cấu tổ chức công ty TNHH may xuất khẩu Minh Thành Nguồn: phòng tổ chức- hành chính cty TNHH may xuất khẩu Minh Thành - Giám đốc là đại diện pháp nhân có quyền lực cao nhất trong công ty, chịu trách nhiệm về mọi hoạt động của công ty và làm tròn nghĩa vụ đối với Nhà Nước theo quy định hiện hành. - Phó giám đốc 1: có nhiệm vụ hoàn thành tốt các công việc do giám đốc giao, quản lý và chịu trách nhiệm về bộ phận sản xuất trong công ty . - Phó giám đốc 2: ngoài những nhiệm vụ do giám đốc giao, còn phải quản lý và chịu trách nhiệm về bộ phận văn phòng. - Phòng tổ chức – hành chính: có nhiệm vụ quản lý lao động toàn công ty, tuyển dụng, bố trí đào tạo đảm bảo kịp thời cho sản xuất, thực hiện chế độ đối với cán bộ công nhân viên chức , giúp cho Giám Đốc nghiên cứu và xây dựng bộ máy quản lý hợp lý. - Phòng kế toán – tài chính: giúp cho Giám Đốc hạch toán kinh doanh các hoạt động của công ty, có nhiệm vụ quản lý các loại vốn và quỹ của công ty, tạo nguồn vốn cho sản xuất , thực hiện công tác tín dụng, tính và trả lương cho cán bộ công nhân viên. Thực hiện thanh toán với khách hàng và thực hiện nghĩa vụ Sv: Vũ Kim Oanh – Lớp: QT1202N 48
49. Khóa luận tốt nghiệp với Nhà Nước. Thực hiện đầy đủ chế độ báo cáo tài chính theo luật kế toán thống kê. - Phòng thanh tra : có nhiệm vụ kiểm tra, giám sát tất cả các hoạt động trong và ngoài công ty. - Phòng kế hoạch sản xuất và xuất nhập khẩu: Lập các dự án đầu tư, duyệt các thiết kế mẫu của khách hàng, duyệt phiếu công nghệ may, đồng thời có nhiệm vụ xây dựng các định mức quản lý toàn bộ các định mức kinh tế - kỹ thuật, các chỉ tiêu kỹ thuật của toàn bộ công ty. - Phòng điều hành sản xuất: Đảm đương toàn bộ công tác xuất nhập khẩu của công ty. Giao dịch việc làm với nước ngoài,ký kết các hợp đồng xuất nhập khẩu về tiêu thụ sản phẩm và vật tư. - Phòng mẫu: có nhiệm vụ đưa ra các mẫu thiết kế mới phù hợp với thị hiếu của người tiêu dùng, đặc biệt là những khách hàng nước ngoài. Phòng mẫu có sự kết hợp của phòng kế hoạch và phòng điều hành. - Ngoài các phòng ban trực thuộc công ty, còn có : + Kho nguyên liệu: nơi chứa các nguyên liệu dùng cho sản xuất. + Tổ cắt ,dập. + Tổ sản xuất sản phẩm. + Phòng kiểm tra chất lượng sản phẩm. + Tổ cơ điện: có nhiệm vụ bảo quản và duy trì nguồn điện , cơ khí máy móc phục vụ cho quá trình sản xuất kinh doanh diễn ra liên tục. + Tổ bảo vệ: có nhiệm vụ xây dựng nội quy, quy định về trật tự an toàn cho công ty, bảo vệ và quản lý tài sản. + Công ty còn có một số công trình phúc lợi như: y tế, nhà bếp, để duy trì hoạt động đời sống ,đảm bảo sức khỏe cho cán bộ công nhân viên toàn công ty, góp phần phát triển sản xuất. 2.1.3. Kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty: Trong những năm qua, nhờ sự lãnh đạo sáng suốt của Ban giám đốc và với sự nỗ lực cố gắng của tập thể cán bộ công nhân viên cùng với sự quan tâm giúp Sv: Vũ Kim Oanh – Lớp: QT1202N 49
50. Khóa luận tốt nghiệp đỡ của các cơ quan cấp trên, sự ủng hộ nhiệt tình của chính quyền sở tại và các doanh nghiệp đối tác, công ty TNHH may xuất khẩu Minh Thành đã tìm được những thị trường tiềm năng mới, thích ứng dần với sự cạnh tranh gay gắt của nền kinh tế thị trường, từng bước ổn định sản xuất và tình hình sản xuất của công ty đã luôn vượt kế hoạch. Công ty đã ngày càng sản xuất ra nhiều sản phẩm đáp ứng ngày càng tốt nhu cầu của người tiêu dùng. Để đạt được hiệu quả sản xuất kinh doanh như vậy, công ty đã khai thác và tận dụng tiềm lực của chính mình, ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật, tiết kiệm chi phí và giảm giá thành sản phẩm. Thước đo cho mọi sự phát triển của doanh nghiệp là kết quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp đó. Để hiểu rõ hơn về tình hình hoạt động của công ty TNHH may xuất khẩu Minh Thành, ta có thể đánh giá qua bảng kết quả sản xuất kinh doanh của công ty. Bảng 2.1: Kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty: Năm Chênh lệch Đơn vị Chỉ tiêu Tương tính 2010 2011 Tuyệt đối đối 1. Số lượng sản phẩm Sản 1.333.805 1.854.765 520.960 39.06% sản xuất phẩm 2. Số lượng sản phẩm Sản 844.500 942.000 97.500 11.55% tiêu thụ phẩm 3. Doanh thu bán hàng VNĐ 97.842.482.156 104.568.214.234 6.725.732.050 6.87% 4. Lợi nhuận sau thuế VNĐ 3.384.581.581 4.396.064.396 1.011.482.815 29.89% 5. Số lượng lao động Người 1.450 1.728 323 22.99% 6. Thu nhập bình quân VNĐ 2.950.000 3.867.000 917.000 31.08% lao động ( Nguồn : Phòng kế toán tài chính – Công ty TNHH may xuất khẩu Minh Thành) Qua bảng báo cáo trên ta thấy sản lượng sản xuất và sản lượng tiêu thụ của công ty tăng dần qua các năm. Điều đó chứng tỏ thị trường tiêu thụ sản phẩm của công ty đang ngày càng mở rộng hơn. Sản phẩm của công ty cũng dần gây được uy tín với khách hàng. Điều này có nghĩa là sản phẩm của công ty với chất lượng cao đã tạo được sự tin tưởng của khách hàng và đang ngày càng nâng cao Sv: Vũ Kim Oanh – Lớp: QT1202N 50
51. Khóa luận tốt nghiệp vị thế trên thị trường trong và ngoài nước. Vì vậy mà lợi thế cạnh tranh của công ty sẽ cao hơn. Trong những năm qua và mục tiêu trong những năm tới công ty luôn cố gắng để số lượng sản phẩm tiêu thụ sát với số lượng thực tế sản xuất ra và tìm các biện pháp tối ưu nhất để đảm bảo sự tăng trưởng về số lượng cũng như chất lượng sản phẩm, mở rộng mặt hàng trên cơ sở rất chú ý đến việc áp dụng công nghệ mới, chú trọng quản lý kỹ thuật, nâng cao chất lượng sản phẩm đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người tiêu dùng. Bên cạnh việc tăng số lượng, các hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty cũng phát triển không ngừng, doanh thu năm sau cao hơn năm trước, nâng cao thu nhập người lao động. Nhìn chung kết quả sản xuất kinh doanh của công ty trong các năm qua đều đạt chỉ tiêu năm sau cao hơn năm trước , doanh thu không ngừng tăng. Lợi nhuận sau thuế phản ánh quy mô phát triển của doanh nghiệp, lợi nhuận càng tăng doanh nghiệp càng làm tốt công tác tiêu thụ sản phẩm, mở rộng thị trường, quảng bá thương hiệu với khách hàng. Lợi nhuận sau thuế: Năm 2010 công ty đạt 3.384.581.581VNĐ. Năm 2011 đạt 4.396.064.396VNĐ, tăng 1.011.482.815 VNĐ, tương đương với 29.89%. Mặc dù kinh tế thế giới gặp khủng hoảng xong doanh nghiệp vẫn đạt được lợi nhuận cao hơn so với năm trước, đây có thể coi là thành tích của doanh nghiệp. Nhìn vào bảng phân tích ta cũng có thể thấy số lượng lao động của công ty vẫn tăng 323 lao động tương tương với 23%. Doanh nghiệp đã thực hiện tốt việc giải quyết việc làm cho lao động cũ và tạo thêm việc làm cho những lao động mới.Và thu nhập bình quân của lao động cũng tăng 917.000 VNĐ 2.2. Thực trạng chất lƣợng sản phẩm và quản lý chất lƣợng sản phẩm tại công ty TNHH may xuất khẩu Minh Thành 2.2.1. Một số đặc điểm kinh tế - kỹ thuật chủ yếu ảnh hƣởng đến chất lƣợng sản phẩm và quản lý chất lƣợng sản phẩm của công ty 2.2.1.1. Đặc điểm về sản phẩm. Công ty chuyên sản xuất hàng đồ chơi trẻ em ( thú nhồi bông )xuất khẩu. Sv: Vũ Kim Oanh – Lớp: QT1202N 51
52. Khóa luận tốt nghiệp Các sản phẩm chủ yếu là hình tượng các nhân vật hoạt hình Disney như:  Chuột Mickey nhồi bông,  Vịt Donald nhồi bông,  Gấu bông,  Mèo nhồi bông các loại,  Và các nhân vật hoạt hình khác   Sản phẩm của công ty luôn phong phú ,đa dạng, nhiều thiết kế mẫu mã mới đẹp, lạ mắt được nhiều khách hàng trên thế giới ưa chuộng. 2.2.1.2 Đặc điểm về thị trƣòng : Việt Nam là nước đã gia nhập WTO, điều này đã tạo thuận lợi rất nhiều cho ngành may nói chung và công ty TNHH may xuất khẩu Minh Thành nói riêng. Thị trường ngày nay đã được mở rộng ra khắp thế giới. Theo đó hàng hóa được xuất khẩu sang nước bạn hàng cũng rất thuận lợi. Khách hàng: Hiện nay, sản phẩm của công ty đang được tiêu thụ với mạng lưới trên thị trường nước ngoài như Anh, Mỹ , Nhật, Thụy Sỹ, Đức Đây là những thị trường mạnh, có sức tiêu thụ lớn đem lại một nguồn lợi nhuận khổng lồ cho công ty. Thị trường này cũng chính là những khách hàng quen thuộc của công ty. Khách hàng bao gồm người tiêu dùng cá nhân và khách hàng công nghiệp. Đây là những khách hàng tiềm năng nhưng khó tính , đòi hỏi sản phẩm phải có chất lượng cao, mẫu mã hình thức phong phú , đa dạng, phù hợp với văn hóa quốc gia. Đối thủ cạnh tranh: Với một thị trường rộng lớn, nhưng công ty cũng không thể tránh khỏi sự cạnh tranh gay gắt của các công ty khác cùng ngành. Đây là một thách thức mà bất kỳ một doanh nghiệp nào cũng phải đối mặt. Đặc biệt là thị trường nước ngoài đầy khắc nghiệt này. Sv: Vũ Kim Oanh – Lớp: QT1202N 52
53. Khóa luận tốt nghiệp Đối thủ cạnh tranh quốc tế nặng ký hiện nay của doanh nghiệp là Trung Quốc nơi được gọi là nhà máy của thế giới, có khả năng sản xuất nhiều loại mặt hàng có giá cạnh tranh, nguồn lao động lành nghề, giá tương đối thấp không khác mấy Việt Nam. Nhà cung cấp: Công ty đã không tạo mối quan hệ hợp tác chặt chẽ với các nhà cung cấp nguyên phụ liệu để đảm bảo kế hoạch sản xuất. Hiện công ty đang nhập bông từ Nga, Mỹ Nguyên liệu xơ được nhập từ Hàn Quốc, Đài Loan còn lại là bông ở Việt Nam. 2.2.1.3. Đặc điểm về máy móc thiết bị và quy trình công nghệ: Nền kinh tế nước ta hiện nay là một nền kinh tế phát triển chậm, điều này ảnh hưởng không nhỏ tới các doanh nghiệp trong việc nhận chuyển giao công nghệ và tiếp cận với các loại máy móc thiết bị hiện đại của nước ngoài. Do đó nó làm hạn chế năng lực sản xuất của các doanh nghiệp sản xuất ở nước ta nói chung và ngành may nói riêng. Công ty TNHH may xuất khẩu Minh Thành luôn chú trọng đầu tư đổi mới máy móc thiết bị nhằm phục vụ tốt cho quá trình sản xuất. Những máy móc với công nghệ tiên tiến nhất trong quá trình sản xuất từ khâu phân loại danh mục sản phẩm tới khâu thực hiện cắt dập, nhồi bông may cắt và vệ sinh tẩy trùng cho sản phẩm Máy móc thiết bị hiện đại chiếm khoảng 75% vốn cố định của công ty. Công suất của máy móc thiết bị được sử dụng với hiệu suất khá cao (khoảng 74.44% ), có máy móc được sử dụng với hiệu suất cao 90% - 94%. Vấn đề sử dụng máy móc thiết bị có hiệu quả luôn luôn được công ty chú trọng quan tâm giải quyết . Ngoài ra, công ty còn có các thiết bị phụ trợ cho dây chuyền ,máy móc trong nhà máy như: + Hệ thống thiết bị cơ khí sửa chữa cho toàn bộ công ty. + Hệ thống thiết bị điện dùng để cung cấp điện cho toàn công ty. + Hệ thống điều khiển thông gió để phục vụ cho sản xuất Sv: Vũ Kim Oanh – Lớp: QT1202N 53
54. Khóa luận tốt nghiệp + Hệ thống nén khí cung cấp khí nén +vv . Tất cả hệ thống máy móc được sử dụng liên tục cho nên vấn đề đảm bảo yêu cầu kỹ thuật an toàn của thiết bị được công ty đặt lên hàng đầu.  Tóm lại, công ty có một hệ thống máy móc vận hành rất tốt, tạo điều kiện thuận lợi trong việc duy trì và mở rộng thị trường tiêu thụ và cho phép công ty đưa ra những chính sách hữu hiệu về sản phẩm, giá cả, và phân phối. Máy móc thiết bị hiện đại khiến cho công ty có thể sản xuất ra những chủng loại sản phẩm mới có mẫu mã kiểu dáng đa dạng phong phú, phù hợp với thị hiếu của khách hàng đặc biệt là thị trường xuất khẩu ( là một thị trường rất khó tính). Năng lực sản xuất của công ty cũng được nâng cao đáng kể có thể đáp ứng được nhưng đơn hàng lớn. Với những dây chuyền sản xuất công nghệ hiện đại là chìa khóa cho việc giảm chi phí và hạ giá thành sản phẩm. Cũng nhờ việc mạnh dạn đầu tư đổi mới máy móc thiết bị hiện đại cho nên công ty đã tạo cho sản phẩm của mình khả năng cạnh tranh trên thị trường đồng thời hoạt động phân phối tiêu thụ hàng hóa cũng gặp nhiều thuận lợi hơn. Các chính sách quảng cáo, xúc tiến với quy mô lớn từ đó cũng được công ty mạnh dạn áp dụng hơn. 2.2.1.4.Đặc điểm về lao động Để cho quá trình sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp diễn ra bình thường thì doanh nghiệp phải có đầy đủ ba yếu tố : lao động , công cụ và đối tượng lao động. Lao động là một trong ba yếu tố chủ yếu của quá trình sản xuất. Nếu thiếu một trong ba yếu tố này thì quá trình sản xuất sẽ không tiếp tục được. Vì vậy lực lượng của công ty rất đông đảo, bao gồm nhiều loại lao động khác nhau, trình độ tay nghề cũng khác nhau. Trong đó lực lượng công nhân tham gia lao động trực tiếp chiếm gần 89% trong tổng số nhân sự của công ty. Để cho bộ máy của công ty được hoạt động một cách thuận lợi nhất, doanh nghiệp đã bố trí và phân bổ số lao động theo các chỉ tiêu sau : Sv: Vũ Kim Oanh – Lớp: QT1202N 54
55. Khóa luận tốt nghiệp Bảng 2.2: Phân bổ lao động theo phòng ban / phân xưởng STT Phòng ban/ phân xưởng Số người 1. Giám đốc 1 2. Phó giám đốc 2 3. Kế hoạch SX-XK 10 4. Điều hành SX 6 5. Tổ chức hành chính 8 6. Kế toán tài chính 4 7. Thanh tra 3 8. Phòng mẫu 7 9. Phân xưởng sản xuất 1.662 10. Các tổ phụ trợ khác 25 Tổng 1.728 Bảng 2.3: Phân bổ lao động theo trình độ học vấn & độ tuổi: Chỉ tiêu Nam Nữ Cộng Tỷ lệ I.Trình độ học vấn 1. Trung học 99 1.530 1.629 94.27% 2. Trung cấp 12 10 22 1.27% 3. Công nhân kỹ thuật 8 14 22 1.27% 4. Cao đẳng 9 24 33 1.91% 5. Đại học 8 14 22 1.27% Tổng: 136 1.592 1.728 100% II. Độ tuổi 1. Từ 18-29 26 1.024 1.050 61% 2. Từ 30- 39 66 286 352 20% 3. Từ 40-49 38 265 303 18% 4. Từ 50 trở lên 6 17 23 1% Tổng: 136 1.592 1.728 100% Nguồn: phòng tổ chức- hành chính cty TNHH may xuất khẩu Minh Thành Từ bảng chỉ tiêu trên cho ta thấy công ty có đội ngũ cán bộ, nhân viên thức và được đào tạo: 5,73 % là có trình độ trung cấp trở lên còn lại toàn bộ là 94,27 Sv: Vũ Kim Oanh – Lớp: QT1202N 55
56. Khóa luận tốt nghiệp % có trình độ trung học các cấp. Đây cũng là điều dễ hiểu vì công ty là công ty sản xuất nên lực lượng lao động phổ thông chiếm tương đối cao. Khoảng 40% trong số 5,73% là có khả năng giao tiếp bằng tiếng Nhật, tiếng Anh và tiếng Trung. Đội ngũ công nhân trẻ, tập trung chủ yếu ở độ tuổi dưới 40 chiếm 81%. Đây được xem là điểm mạnh của công ty, vì với độ tuổi trẻ, người lao động có thể tiếp thu được các nhiệm vụ mà cấp quản lý đưa ra. Và dễ dàng hoàn thành nhiệm vụ giúp cho kế hoạch của công ty về sản lượng có thể được thực hiện đúng với những gì đề ra. 2.2.2. Phân tích tình hình chất lƣợng sản phẩm tại công ty TNHH may xuất khẩu Minh Thành trong thời gian qua Công ty TNHH may xuất khẩu Minh Thành với gần 16năm hoạt động trong ngành may đồ chơi trẻ em đã xây dựng được cho mình một danh mục sản phẩm khá đa dạng về chủng loại, phong phú về hình thức mẫu mã. Công ty đã nhận thức được chất lượng là vấn đề sống còn, là công cụ cạnh tranh hữu hiệu của doanh nghiệp trong cơ chế thị trường. Hiện nay tất cả các sản phẩm đến tay người tiêu dùng đều được đảm bảo về chất lượng, được kiểm tra kỹ lưỡng trước khi xuất xưởng, bên cạnh đó công ty cũng không đưa ra bán các sản phẩm thứ cấp hay sản phẩm kém chất lượng. Với đặc điểm sản phẩm là mặt hàng may do đó sau quá trình sản xuất mà bị hỏng như: lỗi chỉ, lỗi đường may đều phải huỷ bỏ hoặc sửa chữa hoàn chỉnh lại tuy nhiên hầu hết chỉ có một số bán thành phẩm hỏng mới có thể sửa chữa lại được. Công ty luôn cố gắng giảm tối đa tỷ lệ sản phẩm hỏng để giảm chi phí sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm. Chất lượng thực tế của công ty được thể hiện qua các số liệu sau: Bảng 2.4. Tỉ lệ sai hỏng sản phẩm: Chỉ tiêu Đơn vị tính Năm 2010 Năm 2011 1.Số sản phẩm sản xuất Sản phẩm 1.333.805 1.854.765 2. Số sản phẩm sai hỏng Sản phẩm 4.180 3.770 3.Tỉ lệ sai hỏng % 0.313 0.2 Sv: Vũ Kim Oanh – Lớp: QT1202N 56
57. Khóa luận tốt nghiệp Từ bảng trên ta thấy tỷ lệ sai hỏng về sản phẩm đã giảm dần theo các năm nhờ việc kiểm soát chặt chẽ nguyên vật liệu đầu vào nên công ty hầu như không gặp nhiều trục trặc về chất lượng do khâu chuẩn bị nguyên vật liệu. Hơn nữa, nhờ sự cố gắng nỗ lực và sự quản trị đúng đắn của cán bộ công nhân viên trong công ty mà tỷ lệ phế phẩm của công ty tương đối nhỏ và ngày càng được hạn chế. Trong những năm gần đây, công ty đã đầu tư một lượng máy móc thiết bị khá hiện đại, các dây chuyền vẫn còn pha trộn giữa thủ công và máy móc nhưng cũng góp phần đáng kể cho việc nâng cao chất lượng sản phẩm của công ty. Mỗi dây chuyền sản xuất, ngoài những công nhân của phân xưởng được bố trí thêm kỹ sư phụ trách về kỹ thuật nhằm đảm bảo cho dây chuyền hoạt động liên tục và khắc phục những sự cố kỹ thuật ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm. Cán bộ KCS còn thường xuyên theo sát quá trình sản xuất để nắm bắt tình hình chất lượng, kịp thời ngăn ngừa sản phẩm kém chất lượng xuất xưởng và đến tay người tiêu dùng. Tuy nhiên vấn đề chất lượng của công ty vẫn còn nhiều tồn tại. Mặc dù sản phẩm hỏng đã giảm đi rất nhiều nhưng kết quả vẫn chưa phải là tối ưu chẳng hạn như: tỷ lệ hao hụt nguyên vật liệu còn cao do công ty vẫn còn duy trì một số lượng máy móc thiết bị đã cũ gây nên hiện tượng lỗi đường may trong quá trình sản xuất. Hơn nữa, về vấn đề công nhân sản xuất trực tiếp thì trình độ tay nghề, ý thức kỷ luật, tác phong công nghiệp trong sản xuất cuả họ chưa cao nên ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng sản phẩm sản xuất ra. Để hiểu cụ thể hơn tình hình chất lượng sản phẩm của công ty ta sẽ đi xem xét tình hình chất lượng ở từng phân xưởng. 2.2.2.1. Tình hình chất lƣợng bán thành phẩm ở phân xƣởng cắt. Phân xưởng cắt là nơi tiến hành cắt bán thành phẩm theo định mức và kế hoạch cắt cụ thể bằng biểu cắt bán thành phẩm do phòng kỹ thuật chuyển cho kho phát nguyên phụ liệu theo định mức. Công việc cắt bán thành phẩm gồm các bước sau: - Nhận nguyên phụ liệu từ kho về theo biểu cắt bán thành phẩm, kiểm tra lại khổ vải và ký hiệu. Sv: Vũ Kim Oanh – Lớp: QT1202N 57
58. Khóa luận tốt nghiệp - Tiến hành trải vải theo chiều dài được quy định trong bản giác mẫu và biểu cắt bán thành phẩm. - Xoa phấn lên bản giác để in xuống bàn vải, sau đó dùng mẫu bìa vẽ lại cho chính xác rồi dùng máy động cắt thành từng mảng và đưa lên máy cắt tĩnh để pha thành các chi tiết bán thành phẩm. - Bán thành phẩm được đưa xuống bàn thợ phụ để đánh số thứ tự để tránh nhầm lẫn khi may. - Sau khi đánh số, bán thành phẩm được đóng gói và nhập kho bán thành phẩm, sau đó cấp phát lên phân xưởng may theo kế hoạch. - Công đoạn cắt bán thành phẩm rất quan trọng bởi vì sản phẩm may có đẹp hay không một phần cũng là do chất lượng của khâu cắt bán thành phẩm. Quản lý tốt được được khâu này sẽ tạo tiền đề tốt cho công đoạn may hoàn thiện sản phẩm đạt năng suất và chất lượng cao hơn. Mặt khác, ở khâu này cần phải chú ý đến tính kế hoạch và tính đồng bộ. Bởi một sản phẩm may có nhiều chủng loại nguyên phụ liệu như vải chính, vải lót, vải phối và bông dụng do vậy khi cắt phải đồng bộ cả chính, phụ và lót để phân xưởng may tiến hành sản xuất được trôi chảy. Để đánh giá công việc của phân xưởng cắt ta hãy xem bảng tổng kết tình hình chất lượng bán thành phẩm trong 2năm qua. Bảng2.5: Tình hình chất lƣợng bán thành phẩm hỏng ở phân xƣởng cắt. Năm 2010 2011 Sửa chữa được 3.800 3.451 Phế phẩm 380 319 Tổng 4.180 3.770 Do đặc điểm của công việc cắt ở phân xưởng là nếu bán thành phẩm bị cắt hỏng ở cỡ to thì có thể sửa chữa cắt lại theo cỡ nhỏ hơn, nếu trong trường hợp lỗi cắt quá nặng hoặc không thể chuyển được sang cỡ nhỏ hơn thì mới cho vào loại phế phẩm. Số phế phẩm này sẽ được chuyển đổi ra mét để yêu cầu quản đốc phân xưởng lập biên bản hỏng sau đó trình bày với phó giám đốc phụ trách phân xưởng để yêu cầu thủ kho cung cấp vải mới thay thế. Sv: Vũ Kim Oanh – Lớp: QT1202N 58