Giáo trình nguyên lí kế toán - Chương 1: Tổng quan về kế toán - Nguyễn Thu Ngọc

Nội dung text: Giáo trình nguyên lí kế toán - Chương 1: Tổng quan về kế toán - Nguyễn Thu Ngọc

1. 7/18/2012 TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỞ TPHCM Mục tiêu CHƯƠNG 1 • Sau khi nghiên cứu xong chương này, bạn có thể: Tổng quan về –Mô tả bản chất của kế toán như một hệ thống thông tin phục vụ cho việc ra quyết định. kế toán – Nêu các lĩnh vực kế toán khác nhau và giải thích sự khác biệt. –Mô tả môi trường của kế toán, bao gồm các Trình bàybày:: Lý Nguyễn Thu Ngọc định chế pháp lý và tổ chức nghề nghiệp chi phối hoạt động kế toán. 1 2 2 TÌNH HUỐNG Nội dung Bạn đượcMinhAnh–làngườibạn •Bản chất của kế toán thân củabạn–rủ cùng mở tiệm kinh doanh các mặt hàng lưu niệm •Các lĩnh vực kế toán tự làm (handmade) vì Minh Anh rất •Môi trường kế toán khéo tay. -Bạncóđồng ý không? -Bạnsẽ hỏi Minh Anh những vấn đề gì? -Bạn quan tâm nhấtlàvấn đề nào? 3 3 4 4 1
2. 7/18/2012 Định nghĩa Kế toán là gì? Hoạt động của tổ Ra quyết định Đối tượng chức sử dụng Dữ liệu Hệ thống kế Thông tin toán 5 5 6 6 Định ngh ĩa Quy trình kế toán Kế toán là mộthệ thống thông tin được thiết lập trong tổ chứcnhằm thu Dữ liệu Ghi chép Phân loại, Cung cấp Thông kinh tế ban đầu ghi chép, thông tin tin thậpdữ liệu, xử lý và cung cấp thông (Chứng tổng hợp (Báo cáo) tin cho các đốitượng sử dụng để làm từ) (Sổ sách) cơ sở cho các quyết định kinh tế. 7 7 8 8 2
3. 7/18/2012 Ai sử dụng thông tin kế toántoán?? Ai sử dụng Hoạt động của thông tin doanh nghiệp kế toán? Thông tin kế Kế toán toán là thông tin gì? Chủ doanh Nhà quản Nhà đầu Đối tượng Chủ nợ nghiệp lý tư khác Hành động 9 9 10 10 • Tình hình tài chính hiện tại của Alpha; cụ thể là tình hình tài sản, nợ phải trả qua đó giúp hiểu về khả năng trả nợ của Bài tập thảo luận 1 Alpha. •Kết quả kinh doanh những năm qua của Alpha, bao gồm Nam là trưởng phòng tín dụng của ABC, một doanh thu, lợi nhuận qua đó giúp Nam xem xét năng lực ngân hàng thương mại cổ phần tại Thành kinh doanh của Alpha trong việc thực hiện dự án vay. phố Hồ Chí Minh. •Các dòng tiền vào và ra của Alpha trong những năm qua giúp đánh giá khả năng tạo ra tiền và sử dụng tiền - một Gần đây, anh Hào - Giám đốc tài chính của thông tin quan trọng cho đánh giá khả năng trả nợ. Alpha - một doanh nghiệp chuyên kinh • Các thông tin trên nằm trong các báo cáo tài chính của doanh hàng nông sản sấy khô muốn gặp Alpha. Nam sẽ yêu cầu anh Hào nộp báo cáo tài chính của Nam để vay một món tiền trị giá 50 tỷ Alpha đã được kiểm toán bên cạnh hồ sơ dự án. đồng với mục đích đầu tư cho dự án xây • Ngược lại, anh Hào cũng tìm hiểu những thông tin về ngân dựng nhà máy sấy mít tại vùng nguyên hàng ABC như tiềm lực tài chính và kinh doanh tương tự như trên. Điều này giúp anh hào yên tâm về khả năng của liệu Daklak. ABC trong việc cung cấp tín dụng cho dự án của mình. Nam cần những thông tin gì để quyết định có cho công ty anh Hào vay hay không? 11 11 12 12 3
4. 7/18/2012 • Để cạnh tranh, ban giám đốc Compaq cần những thông tin Bài tập thảo luận 2 để so sánh tình hình kinh doanh và tài chính giữa hai bên làm nền tảng cho việc lựa chọn chiến lược cạnh tranh. Hai hãng máy tính lớn là Dell và Compaq cạnh •Thị phần, thể hiện qua doanh thu tranh với nhau trong thị trường máy tính cá • Khả năng sinh lợi qua tỷ suất lợi nhuận trên doanh thu nhân. • Tình hình chi phí cho quảng cáo qua số liệu chi phí bán Ban đầu, Compaq chiếm lĩnh 13,2% thị phần máy hàng. vi tính ở Mỹ trong khi Dell chỉ giữ 8,8% thị phần. • Tình hình bán chịu qua so sánh giữa nợ phải thu khách hàng với doanh thu Tuy nhiên, thị phần của Dell đã tăng lên gấp đôi 4 năm sau trong khi đó thị phần của Compaq chỉ • Tình hình bán hàng thể hiện qua tình trạng hàng tồn kho so với doanh thu bán hàng trong kỳ. tăng chưa đến 1%. • Tình hình đầu tư tài sản qua số liệu về nhà xưởng, máy Theo bạn, ban giám đốc Compaq cần thông tin kế móc thiết bị. toán nào để có thể cạnh tranh lại với Dell và với • Tình hình nợ phải trả qua so sánh giữa nợ phải trả và tài những công ty sản xuất máy vi tính cá nhân sản có thể trả nợ khác? • Các thông tin trên đều nằm trên các báo cáo tài chính của hai công ty 13 13 14 14 Kế toán tài chính Các lĩnh vực của kế toán • Cung cấp thông tin phụcvụ chủ yếu cho các đốitượng ở bên ngoài DN •Kế toán tài chính (nhà đầu tư, chủ nợ, nhà nước ) •Kế toán quản trị •Sảnphẩm: Báo cáo tài chính cho •Kế toán thuế mục đích chung •Kiểm toán –Bảng cân đối kế toán –Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh –Báo cáo lưu chuyển tiền tệ –Bản thuyết minh báo cáo tài chính 15 15 16 16 4
5. 7/18/2012 Kế toán quản trị Kế toán tài chính Kế toán quảntrị •Kế toán quản trị là hệ thống xử lý và cung Mục đích Cung cấp thông tin cho người Cung cấp thông tin cho nhà quản lý bên ngoài (nhà đầu tư, chủ nợ) tổ chức để điều hành quản lý tổ cấp các thông tin làm cơ sở cho việc đưa để ra quyết định đầu tư, cho chức hiệu quả ra quyết định của các nhà quản lý tổ chức. vay Thông tin Các báo cáo tài chính Các báo cáo nội bộ về chi phí, dự •Ví dụ: cung cấp toán và tình hình thực hiện dự toán, – Tính toán và phân tích các chi phí sản xuất hay các báo cáo bộ phận cung cấp dịch vụ. Tính pháp lý Bắt buộc thực hiện và thông tin Không bắt buộc và thông tin không có tính pháp lý có tính pháp lý –Lập dự toán ngân sách, phân tích chênh lệch Tính linh Tuân thủ các chuẩn mực kế toán Vận dụng phù hợp với đặc điểm giữa thực tế và dự toán nhằm kiểm soát các hoạt củata tổ chức hoạt động trong tổ chức. Thời gian Được lập định kỳ, chủ yếu là báo Tuỳ theo nhu cầu và khả năng của – Đo lường kết quả hoạt động của các bộ phận cáo tài chính năm tổ chức trong tổ chức. Loại thông tin Tài chính Tài chính và phi tài chính 17 17 18 18 Kế toán thuế Kiểm toán •Kế toán thuế theo dõi và bóc tách số •Các kiểm toán viên độc lập kiểm tra liệu kế tátoán để lập các báo cáo thuế. và đưa ra ý kiến về sự trung thực và •Sản phẩm: các báo cáo thuế theo hợp lý của các báo cáo tài chính quy định của pháp luật 19 19 20 20 5
6. 7/18/2012 Bài tập thảo luận 3 Bài tập thảo luận 3 (tt) •Hoạt động dưới đây thuộc lĩnh vực nào của kế •Hoạt động dưới đây thuộc lĩnh vực nào của kế toán toán – Theo dõi chi phí từng sản phẩm và so sánh – Theo dõi tình hình chi phí của từng phân với định mức để tìm hiểu nguyên nhân. xưởng, phòng ban để đánh giá hiệu quả hoạt –Kiểm kê hàng tồn kho vào thời điểm khóa sổ động. để lập báo cáo tài chính –Lập báo cáo tài chính cuối năm cung cấp cho –Tham gia việc xây dựng giá bán sản phẩm các cổ đông của công ty. mới. –Gửi thư xác nhận công nợ và số dư tiền gửi – Xác định các khoản chi phí không được khấu ngân hàng để xác định các số liệu của đơn vị trừ thuế có chính xác không. –Lập các dự toán về kết quả hoạt động kinh –Lập tờ khai thuế giá trị gia tăng trong kỳ. doanh, cân đối kế toán và lưu chuyển tiền tệ. 21 21 22 22 Môi trường kế toán Dưới góc độ tổ chức •Vai trò kế toán trong nền kinh tế –Dưới góc độ tổ chức Hoạt động –Dưới góc độ toàn bộ nền Nguồn lực Kết quả kinh tế •Các định chế – Tổ chức nghhề nghihiệp Hiệu quả –Quy định pháp lý Giá trị tăng thêm 23 23 24 24 6
7. 7/18/2012 Dưới góc độ nền kinh tế Các định chế pháp lý • Thúc đẩy quá trình tái đầu tư và •Nhà nước phải can thiệp vào công việc kế toán vì số liệu kế toán liên quan đến mở rộng hoạt động sản xuất kinh quyền lợi nhiều bên và lợi ích chung của doanh; xã hội: •Sử dụng hiệu quả nguồn lực xã hội –Luật Kế toán thông qua 2 kênh phân phối là thị –Luật Kiểm toán độc lập trường vốn và ngân hàng; – Luật thuế –Các chuẩn mực kế toán và kiểm toán * • Giúp công tác giám sát của Quốc hội được hữu hiệu. 25 25 26 26 Các tổ chức nghề nghiệp •Các tổ chức nghề nghiệp ra đời nhằm thúc đẩy những người hàn h ngh hề kế toán đảm bảo chuyên môn và đạo đức nghề nghiệp 27 27 28 28 7
8. 7/18/2012 Chức năng của tổ chức nghề nghiệp Câu chuyện Enron •Xây dựng các tiêu chuẩn về chuyên •Enron là một tập đoàn năng lượng hùng mạnh môn và đạo đức để có thể hành nghề nhất thế giới với tổng trị giá tài sản năm 2000 • Thông qua các khóa học hay kỳ thi để trở trên sổ sách kế toán lên đến 111 tỷ đô la Mỹ. thành thành viên của tổ chức. • Ngày 02.12.2001, Enron buộc phải nộp đơn xin •Cập nhật kiến thức cho các thành viên để phá sản vì mất khả năng thanh toán. Enron đã luôn bảo đảm năng lực chuyên môn. thừa nhận khai khống lợi nhuận sau thuế liên tục trong suốt các năm từ1997-2000 lên đến con số •Giám sát về đạo đức để loại khỏi tổ chức 508 triệu USD. Hành vi sai phạm của Enron đã những thành viên thiếu đạo đức,g, gây thiệt được sự tiếp tay của công ty kiểm toán Arthur hại cho xã hội và uy tín nghề nghiệp. Andersen, một trong năm công ty kiểm toán lớn •Nghiên cứu phát triển các kiến thức và kỹ nhất thế giới vào thời điểm đó. năng nghề nghiệp. 29 29 30 30 8